വിഷം പരന്ന ഓർമയിൽ ഭോപാൽ

ഭോ​പാ​ൽ: മു​പ്പ​ത്തി​യൊ​മ്പ​തു വ​ർ​ഷം മു​മ്പ് ഒ​രു ഡി​സം​ബ​ർ ര​ണ്ടി​ലെ ത​ണു​ത്തു​റ​ഞ്ഞ രാ​ത്രി​യി​ൽ യൂ​നി​യ​ൻ കാ​ർ​ബൈ​ഡ് ഫാ​ക്ട​റി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ചോ​ർ​ന്നു പ​ര​ന്ന വി​ഷ​വാ​ത​കം ആ​യി​ര​ങ്ങ​ളെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കി​യെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കി​പ്പു​റം ദു​ര​ന്ത​ത്തെ അ​തി​ജീ​വി​ച്ച​വ​ർ​ക്ക് ഇ​പ്പോ​ഴും പേ​ടി​സ്വ​പ്ന​മാ​യി തു​ട​രു​ന്നു. 1984 ഡി​സം​ബ​ർ ര​ണ്ട്, മൂ​ന്ന് രാ​ത്രി യൂ​നി​യ​ൻ കാ​ർ​ബൈ​ഡ് കീ​ട​നാ​ശി​നി ഫാ​ക്ട​റി​യി​ൽ​നി​ന്ന് വി​ഷ​വാ​ത​കം ചോ​ർ​ന്ന് 3,787 പേ​രാ​ണ് കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​ത്. അ​ഞ്ചു​ല​ക്ഷ​ത്തി​ലേ​റെ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ ദു​ര​ന്തം നേ​രി​ട്ടു ബാ​ധി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

‘​േഭാ​പാ​ൽ ഭ​യ​ന്നു​വി​റ​ച്ച രാ​ത്രി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ആ ​ഭീ​ക​ര രാ​ത്രി​യി​ൽ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണ് മ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് നേ​രി​ട്ടു കാ​ണു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു’ -ദു​ര​ന്ത​ത്തി​ന്റെ ഇ​ര​യും റി​ട്ട. ​െറ​യി​ൽ​വേ റി​സ​ർ​വേ​ഷ​ൻ സൂ​​​പ്ര​ണ്ടു​മാ​യ മ​ഹേ​ന്ദ്ര​ജീ​ത് സി​ങ് (79) പ​റ​ഞ്ഞു. ‘ര​ണ്ടു​മ​ണി​യോ​ട​ടു​ത്ത് വ​ലി​യ ബ​ഹ​ളം കേ​ട്ടാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ൾ ​െറ​യി​ൽ​വേ കോ​ള​നി​യി​ലു​ള്ള​വ​ർ ഉ​ണ​ർ​ന്ന​ത്. കാ​ർ​ബൈ​ഡ് ഫാ​ക്ട​റി​ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള താ​മ​സ​ക്കാ​രു​ടെ വീ​ടു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് നി​ല​വി​ളി കേ​ട്ട​ത്.

അ​പ​ക​ടം മ​ണ​ത്ത് ഞ​ങ്ങ​ൾ അ​തി​വേ​ഗം ഒ​രു സ്കൂ​ട്ട​റി​ൽ ക​യ​റി ക​ഴി​യാ​വു​ന്ന ദൂ​ര​ത്തേ​ക്ക് ഓ​ടി​ച്ചു​പോ​യി. കോ​ള​നി​യി​ലെ പ​ല​രും ഓ​ടി​യും മ​റ്റും ദു​ര​ന്ത​സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്ന് ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നാ​ലു കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലെ​യു​ള്ള ഒ​രു ഭ​ക്ഷ​ണ​ശാ​ല​യി​ൽ ക​യ​റി​യി​രു​ന്നാ​ണ് നേ​രം വെ​ളു​പ്പി​ച്ച​ത്’ -അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു. വി​ഷ​വാ​ത​കം ശ്വ​സി​ച്ച, സി​ങ്ങി​ന്റെ മാ​താ​വും ഇ​ള​യ സ​ഹോ​ദ​ര​നും കു​റ​ച്ചു വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം മ​ര​ണ​ത്തി​നു കീ​ഴ​ട​ങ്ങി.

‘ദു​ര​ന്ത​ത്തി​നു മൂ​ന്നു ദി​വ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഞാ​നൊ​രു കാ​ര്യം ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. വീ​ടി​നു സ​മീ​പ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ​ൽ​മ​ര​ത്തി​ന്റെ ഇ​ല​ക​ളെ​ല്ലാം കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു. ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്റെ മ​റ്റു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും ഇ​തേ പ്ര​തി​ഭാ​സം മ​റ്റി​ട​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ണ്ടാ​യി. ഫാ​ക്ട​റി​യി​ൽ ബാ​ക്കി​യു​ള്ള വി​ഷ​വാ​ത​കം കൂ​ടി പു​റ​ത്തു​വി​ടു​മെ​ന്ന് അ​ഭ്യൂ​ഹം പ​ര​ന്ന​തോ​ടെ ഞ​ങ്ങ​ൾ അ​യ​ൽ ജി​ല്ല​യാ​യ ഹോ​ഷ​ങ്കാ​ബാ​ദി​ലേ​ക്ക് മാ​റി’ -അ​ദ്ദേ​ഹം കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.