ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട​യു​ടെ ക​വി​ത​യും പൃ​ഥ്വി​രാ​ജി​ന്റെ എ​ംപുരാ​നും

നി​ങ്ങ​ളെ​ന്നെ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി, സോ​റി, ഇ​റ​ച്ചി ന​മ്മ​ളെ മ​നു​ഷ്യ​രാ​ക്കി ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം സ​ർ, ഇ​റ​ച്ചി​ ക​ഴി​ച്ച് ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട കു​ല​മാ​ണ് ന​മ്മു​ടേ​ത് എ​ന്ന്, ‘എ​തി​ര​ൻ​ ചി​ന്ത​ക​ൾ’ എ​ന്ന സ്വ​ന്തം പു​സ്​​ത​ക​ത്തി​ൽ ചി​ന്ത​ക​നാ​യ എ​തി​ര​ൻ ക​തി​ര​വ​ൻ. എ​ംപുരാ​നു​മാ​യി ബ​ന്ധ​മി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ഇ​തി​ന് ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ ‘ക്യാ’ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​യു​ടെ ആ​മു​ഖ​മാ​വാ​ൻ ക​ഴി​യും. ക്യാ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​യാ​വ​ട്ടെ എ​ംപുരാ​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി കൃ​ത്യം വി​ശ​ദ​മാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. Everything will be remembered/ Everything Recorded’ (Amir Aziz). ഒ​ന്നും ഓ​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ പോ​വി​ല്ല. ഒ​ന്നും അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്ത​പ്പെ​ടാ​തെ​യും. ഭൂ​മി​യി​ൽ നി​ങ്ങ​ൾ ചോ​ര​യൊ​ഴു​ക്കു​മ്പോ​ൾ, ആ​കാ​ശ​ത്തി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ ന​ക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് കാ​വ​ലി​രി​ക്കും എ​ന്ന ഈ​യൊ​രു പ്ര​ത്യാ​ശ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ക്യാ ​പൂ​ർ​ണ​മാ​യും, ‘എ​ംപുരാ​ൻ’ പ​രി​മി​തി​ക​ളോ​ടെ​യും പ​ങ്കു​വെ​ക്കു​ന്ന​ത്.

പ​ത്തി​രു​പ​ത് ചെ​റി​യ വ​രി​ക​ളു​ള്ള ഒ​രു ക​വി​ത​യും മൂ​ന്ന് മ​ണി​ക്കൂ​റോ​ളം ദൈ​ർ​ഘ്യ​മു​ള്ള പ​ല​വി​ധ​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ള​കി​മ​റി​യു​ന്നൊ​രു സി​നി​മ​യും താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് സാ​ധാ​ര​ണ​ഗ​തി​യി​ൽ ശ​രി​യ​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ ഇ​പ്പോ​ൾ നാം ​ജീ​വി​ക്കു​ന്ന കാ​ലം സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും അ​ത്ര സാ​ധാ​ര​ണ​മ​ല്ല! ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യ​യു​ടെ വ്യ​ഥ​ക​ൾ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട്, ഏ​റ​ക്കു​റെ അ​തേ​ കാ​ല​ത്ത് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ എന്റെ ‘ഇ​ര​ക​ളു​ടെ മാ​നി​ഫ​സ്റ്റോ​’യിൽ അ​ന്നെ​ഴു​തി​യ​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ: ഫാ​ഷി​സം ഭാ​ഷ​യി​ൽ​പോ​ലും എ​രി​യു​ന്ന തി​ന്മ​യാ​യും സൗ​ഹൃ​ദ​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലും അ​സാ​ധ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന അ​ൽ​പ​ത്ത​മാ​യും പ​തു​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ക​ലു​ഷ​മാ​യ ഒ​രു കാ​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ഇ​ന്ന് നാം ​ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​ത്. പൂ​ക്ക​ള​ങ്ങ​ളെ മു​ഴു​വ​നും ഫാ​ഷി​സം കൊ​ല​ക്ക​ള​മാ​ക്കും. ഭൂ​മി​യു​ടെ ആ​ർ​ദ്ര​ത​ക​ളി​ലും ആ​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ നീ​ലി​മ​ക​ളി​ലും അ​ത് ചെ​ഞ്ചോ​ര​ പു​ര​ട്ടും. കാ​റ്റി​ന്റെ കാ​ലൊ​ച്ച​ക​ൾ​ക്കും കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​രു​വി​ച്ചി​രി​ക​ൾ​ക്കു​മി​ട​യി​ൽ നി​ന്നു​പോ​ലും അ​ത് ത്രി​ശൂ​ല​ങ്ങ​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്തും. ഇ​ത്ര​നാ​ളും ച​ളി​യി​ൽ നി​ന്നു​മാ​ത്രം പി​റ​ന്നി​രു​ന്ന പ​ഴ​യ താ​മ​ര​ക​ൾ ഇ​നി​മു​ത​ൽ ചോ​ര​യി​ൽ​നി​ന്നു മാ​ത്ര​മേ പി​റ​ക്കു​ക​യു​ള്ളൂവെ​ന്ന് സ്വ​യം ശ​ഠി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങും അ​ത്ത​ര​മൊ​രു സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ താ​ര​ത​മ്യ​ത്തി​ന്റെ പ​ഴ​യ യു​ക്തി​ക​ളും ത​കി​ടം മ​റി​യും. ഫാ​ഷി​സ്റ്റു​ക​ൾ ച​രി​ത്രം മാ​യ്ച്ചു​ക​ള​യു​മ്പോ​ൾ, കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടും മ​രി​ക്കാ​ത്ത ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്, ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ൾ​കൊ​ണ്ട്, ന​മ്മ​ൾ മ​ത​നി​ര​പേ​ക്ഷ മ​നു​ഷ്യ​ർ, കാ​വ​ൽ നി​ൽ​ക്ക​ണം. സ്​​മ​ര​ണ​ക​ളെ സ​ജീ​വ​മാ​ക്കും​വി​ധം, കൊ​ള്ള​രു​താ​യ്മ​ക​ൾ​ക്കെ​തി​രെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​രു​ത്ത് പ​ക​രും​വി​ധം ഒ​രു വാ​ക്കെ​ങ്കി​ൽ ഒ​രു വാ​ക്കും, ഒ​രു ദൃ​ശ്യ​മെ​ങ്കി​ൽ ഒ​രു ദൃ​ശ്യ​വും വെ​റു​തെ​യാ​വ​രു​ത്. സ​ർ​വവും ക​രി​ഞ്ഞു​പോ​വു​ന്ന വെ​യി​ലി​ൽ വേ​രി​ല്ലാ​ത്ത ഒ​രു ചെ​ടി​യു​ടെ ഇ​ല​പോ​ലും എ​ത്ര ആ​ശ്വാ​സ​മാ​ണ്.

ഇ​രു​പ​ത്തി​മൂ​ന്ന് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യ​യു​ടെ അ​ശാ​ന്ത​മാ​യ സ്​​മ​ര​ണ​ക​ൾ മാ​യ്ച്ചു​ക​ള​യാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു എ​ന്നാ​ശ്വ​സി​ച്ച​വ​രെ മു​ഴു​വ​ൻ വീ​ണ്ടും അ​സ്വ​സ്​​ഥ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട്, ഇ​പ്പോ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ട​ത്, വെ​ട്ടി​യ എ​ംപുരാ​നെ​യാ​ണ്. വം​ശ​ഹ​ത്യ ന​ട​ന്ന അ​തേ വ​ർ​ഷ​ത്തി​ൽ അ​വി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ ര​ണ്ട് ക​വി​ത​ക​ൾ, എ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ടു. ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട​യു​ടെ ‘ക്യാ​’യും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ത​ന്നെ അ​ശ്വ​ത്ഥ​വും. ‘കു​റ​ത്തി​’യും ‘കാ​ട്ടാ​ള​നും’ ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട സാം​സ്കാ​രി​ക വേ​ദി​ക​ളി​ൽ ഏ​റ്റ​വും​കൂ​ടു​ത​ൽ ഇ​ള​കി​മ​റി​ഞ്ഞ് ക​ര​ളെ​രി​ഞ്ഞ് ച​ങ്കു പൊ​ട്ടി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത്, ക്യാ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​യാ​ണ്. എ​ന്താ എ​ന്ന ഹി​ന്ദി​ഭാ​ഷ​യി​ലെ ക്യാ ​ഒ​രു മ​ല​യാ​ള ക​വി​ത​യു​ടെ ത​ല​ക്കെ​ട്ടാ​യി മാ​റി​യ​പ്പോ​ൾ കൊ​ല്ലെ​ടാ എ​ന്ന അ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ അ​തി​നു വ​ന്നു​ചേ​ർ​ന്ന ഭാ​വ​മാ​റ്റം പൊ​ളി​ച്ച​ത്, വാ​യ​ന​യു​ടെ പ​തി​വ് ക​ള്ളി​ക​ൾ മു​ഴു​വ​നു​മാ​ണ്. ‘ക്യാ’ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​ക്ക് മു​മ്പ് ഒ​രു നി​രു​പ​ദ്ര​വ ഹി​ന്ദി​വാ​ക്ക് ഇ​ങ്ങ​നെ രൂ​പം​മാ​റി വ​ന്ന​തി​ന് മ​ല​യാ​ള ക​വി​താ​ സാ​ഹി​ത്യ​ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യ ഒ​രു തെ​ളി​വും ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യ​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് എ​ംപുരാ​ന് മു​മ്പേ സി​നി​മ​യും ക​ഥ​യും ക​വി​ത​യു​മെ​ല്ലാം വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ൽ, ഭാ​ഷ​യി​ലെ എ​ത്ര വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട വാ​ക്കു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് വി​ളി​ച്ചാ​ലും മ​തി​യാ​വാ​ത്ത, ബാ​ബു​ ബ​ജ്റം​ഗി​മാ​ർ; ഏ​തു​പേ​രി​ട്ടാ​ലും ഒ​രു പേ​രു​മി​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, എ​ത്ര പ​ട്ടി​ലോ ചാ​ണ​ക​ത്തി​ലോ പൊ​തി​ഞ്ഞാ​ലും, തേ​റ്റ​ക​ളും ദം​ഷ്ട്ര​ക​ളു​മാ​യി, വെ​റു​പ്പ് തു​പ്പു​ന്ന ചോ​ര​കു​ടി​യ​ൻ ദു​ർ​മൂ​ർ​ത്തി​ക​ളാ​യി അ​ല​റിവി​ളി​ക്കു​ന്ന ഭീ​ക​ര​ർ, മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ ആ​ദ്യം വ​ന്ന​ത് സി​നി​മ​യി​ല​ല്ല, ക​വി​ത​യി​ലാ​ണ്. സൗ​മ്യ​മാ​യി പ​തി​ഞ്ഞ താ​ള​ത്തി​ൽ തു​ട​ങ്ങി ഒ​രു സ്​​ഫോ​ട​ന​ത്തോ​ടെ പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ച ആ ​ക​വി​ത​യി​ലെ ഭീ​ക​ര​നാ​ണ്, എ​ംപുരാ​നി​ലെ ബ​ൽ​രാ​ജ് ഭാ​യ് എ​ന്ന ബാ​ബു ബ​ജ്റം​ഗി.

ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട​യു​ടെ ‘ക്യാ’ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​യി​ൽ ഒ​രു ഭീ​ക​ര​ന്റെ​യും അ​തു​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ ഇ​ര​ക​ളു​ടെ​യും പേ​രി​ല്ല. കാ​വ്യാ​ത്മ​കം എ​ന്ന് എ​ടു​ത്തു​പ​റ​യേ​ണ്ട വ​ല്ല​തു​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ, അ​തൊ​ന്നും എ​ത്ര ഇ​ള​ക്കി മ​റി​ച്ചാ​ലും ‘ക്യാ’ ​ക​വി​ത​യി​ൽ​നി​ന്നും ക​ണ്ടെ​ടു​ക്കു​ക പ്ര​യാ​സ​മാ​ണ്. ഒ​രു വെ​റും സം​ഭാ​ഷ​ണം വം​ശ​ഹ​ത്യാ സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ത്തി​ന്റെ സ​മ​സ്​​ത പൊ​യ്മു​ഖ​ങ്ങ​ളും വ​ലി​ച്ചു​കീ​റും​വി​ധം മൂ​ർ​ച്ച​യു​ള്ള​താ​യി തീ​രു​ന്ന​താ​ണ് ‘ക്യാ’​യി​ൽ തെ​ളി​യു​ന്ന​ത്. ക​ട​മ്മ​നെ​ഴു​തി​യ ആ ​ക​വി​ത​ക്ക് ഏ​റക്കു​റെ അ​ക്ഷ​രാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​വാ​ൻ അ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഗു​ജ​റാ​ത്ത് സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ക​ഴി​ഞ്ഞു. വം​ശ​ഹ​ത്യാ​ന​ന്ത​ര​ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ, പു​രോ​ഗ​മ​ന ക​ലാ​സാ​ഹി​ത്യ​സം​ഘ​ത്തിന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ, വേ​ട്ട​ക്കാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ക്കാ​നും ഇ​ര​ക​ളോ​ട് ഐ​ക്യ​ദാ​ർ​ഢ്യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാ​നും ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള അ​സ്വ​സ്​​ഥ​യാ​ത്ര ന​യി​ച്ച​ത് അ​ന്ന​ത്തെ പു​രോ​ഗ​മ​ന ക​ലാ സാ​ഹി​ത്യ​സം​ഘം പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് കൂ​ടി​യാ​യ ക​ട​മ്മ​നാ​യി​രു​ന്നു. ക​ട​മ്മ​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം, അ​ക്കാ​ല​ത്ത് അ​ദ്ദേ​ഹം ക​വി​ത​യെ​ഴു​ത്ത് ഏ​റക്കു​റെ നി​ർ​ത്തി​യ മ​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു! എ​ന്താ ഇ​പ്പോ ക​വി​ത​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത​ത് എ​ന്നു ചോ​ദി​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​മൊ​ന്ന് ചി​രി​ക്കും, അ​ത്ര​മാ​ത്രം. എ​ന്നാ​ൽ, വം​ശ​ഹ​ത്യാ​ന​ന്ത​ര ഗു​ജ​റാ​ത്ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​കൊ​ണ്ടെ​ഴു​തി​പ്പി​ച്ച ക​വി​ത​ക​ളാ​ണ് ‘ക്യാ​’യും ‘അ​ശ്വ​ത്ഥ​’വും! ഭാ​വ​ന​യു​ടെ തേ​ൻ​പു​ര​ട്ടാ​ത്ത സ​ത്യ​ത്തിന്റെ തീ​കൊ​ണ്ട് മാ​ത്രം എ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ട ക​വി​ത​ക​ൾ!

‘ക്യാ​’യി​ൽ തീ​വ​ണ്ടി​യി​ൽ വെ​ച്ച് ന​ട​ന്ന അ​ഭി​മു​ഖ​സം​ഭാ​ഷ​ണ​മാ​ണ് ക​വി​ത​യാ​യ​തെ​ങ്കി​ൽ, ‘അ​ശ്വ​ത്ഥ​’ത്തി​ൽ നേ​രി​ൽ​ക​ണ്ട ഒ​രു ദു​രി​ത ചാ​ര​കാ​ഴ്ച​യാ​ണ് ക​വി​ത​യാ​യ​ത്. അ​ഹ​്മ​ദാ​ബാ​ദി​ലെ വ​ഴി​യോ​ര​ത്തെ ഒ​രു ആ​ൽ​മ​ര​ച്ചു​വ​ട്ടി​ൽ ക​ളി​പ്പാ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​വി​റ്റ് ജീ​വി​തം ന​യി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ക​മ്ര​ആ​ലം എ​ന്ന ബിഹാ​റി​കു​ട്ടി​യെ​യാ​ണ്, അ​വ​ന് ത​ണ​ലേ​കി​യ അ​തേ ആ​ൽ​മ​ര​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ വ​രി​ഞ്ഞു​കെ​ട്ടി ചു​ട്ട് കൊ​ന്ന​ത്. ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യ തീ​യും തെ​റി​യും വെ​റു​പ്പും ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്ന് നി​ർവ​ഹി​ച്ച ഒ​രു രു​ധി​ര​താ​ണ്ഡ​വ​നൃ​ത്ത​മാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നുതന്നെ​യാ​ണ് ‘അ​ശ്വ​ത്ഥം’ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. ‘എ​ംപുരാ​നി​’ലും അ​തേതീ​യാ​ണ് ആ​ളി​യ​ത്. ബ​ജ്റം​ഗി​മാ​ർ തു​പ്പി​യ​തും അ​തേ തെ​റി​യാ​ണ്. അ​വ​രൊ​ക്കെ അ​ല​റി​ ചി​രി​ച്ച​തും അ​തേ വെ​റു​പ്പി​ന്റെ ക​സേ​ര​യി​ൽ ഇ​രു​ന്നാ​ണ്.

ഗു​ജ​റാ​ത്ത് സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​ന്നി​ച്ച് ക​ട​മ്മ​നൊ​പ്പം തീ​വ​ണ്ടി​യി​ൽ തി​രി​ച്ചുവ​രു​മ്പോ​ഴാ​ണ്, അ​തേ തീ​വ​ണ്ടി​യി​ൽ കൊ​ച്ചി​ക്ക് പോ​കു​ന്ന ഒ​രു ഗു​ജ​റാ​ത്തി​യെ കാ​ണു​ന്ന​ത്. ‘ക്യാ’ ​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത് ആ ​കാ​ഴ്ച​യി​ൽനി​ന്നാ​ണ്: ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും മ​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ൾ/ കൊ​ച്ചി​യി​ൽ തു​ണി​ക്ക​ച്ച​വ​ട​ത്തി​ന്/ പോ​കു​ന്ന ഒ​രു ഗു​ജ​റാ​ത്തി​യു​മാ​യി/ െട്ര​യി​നി​ൽ​വെ​ച്ച് ഞാ​ൻ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടു/ താ​ങ്ക​ളു​ടെ ശു​ഭ​നാ​മം എ​ന്താ​കു​ന്നു?/ അ​യാ​ൾ ചോ​ദി​ച്ചു/ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു./ റാം ​കി​ഷ​ൻ റാം ​റാം/ എ​ന്ന​ഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ട് അ​യാ​ൾ/ എ​ന്നി​ലേ​ക്ക് ഏ​റെ അ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ക​വി​ത​യു​ടെ ആ​ദ്യ​ഭാ​ഗ​മാ​ണി​ത്. ഇ​തി​ലെ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ എ​ന്ന പേ​രു കേ​ൾ​ക്കു​മ്പോ​ഴു​ള്ള അ​മി​ത​പ്രി​യ​ത്തി​ൽത​ന്നെ​യാ​ണ്, ഇ​തി​ൽ​നി​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​മാ​യ മ​റ്റു പേ​രു​ക​ൾ കേ​ൾ​ക്കു​മ്പോ​ഴു​ള്ള ഈ​റ​യു​ടെ വേ​രു​ക​ൾ ആ​ഴ്ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, വം​ശ​ഹ​ത്യ ന​ട​ന്ന ഗു​ജ​റാ​ത്ത് അ​വി​ടെ​യും നി​ൽ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. സം​ഘ​ർ​ഷം പേ​ടി​ച്ച് മു​സ്‍ലിം വി​ഭാ​ഗ​വും സ്വ​ന്തം വെ​ജ് ഹോ​ട്ട​ലി​ന് തു​ള​സി എ​ന്നൊ​ക്കെ പേ​രി​ട്ടെ​ങ്കി​ലും, പേ​രി​നു പി​റ​കി​ലെ മാം​സ​ഭോ​ജി​ക​ളെ തി​ര​ഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ച് ആ​വി​ധ​മു​ള്ള സ്​​ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ ത​ക​ർ​ത്ത​തി​ന് തെ​ളി​വു​ക​ളു​ണ്ട്. ര​ണ്ടാ​യി​രത്തി ര​ണ്ടി​ലെ വം​ശ​ഹ​ത്യ​ക്ക് ര​ണ്ടു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടി​നും മു​മ്പ്, രാ​മാ​യ​ണ ടി.​വി സീ​രി​യ​ൽ ക​ണ്ട് ആ​വേ​ശ​ഭ​രി​ത​രാ​യി സ്വ​ന്തം പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​താ​പ് നഗ​ർ എ​ന്ന പേ​ര് രാ​മാ​യ​ണ​ന​ഗ​ർ എ​ന്നാ​ക്കി മാ​റ്റി​യ​വ​രും വം​ശ​ഹ​ത്യാ​കാ​ല​ത്ത് വേ​ട്ട​യാ​ട​പ്പെ​ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. വീ​ടി​ന്റെ, ഹോ​ട്ട​ലി​ന്റെ, സ്​​ഥ​ല​ത്തിന്റെ, വ്യ​ക്തി​ക​ളു​ടെ തു​ട​ങ്ങി സ​ർ​വ പേ​രു​ക​ളെ​യും സ​ങ്കു​ചി​ത ഫാ​ഷിസ്റ്റ് രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി സം​ഘ​ട്ട​ന കേ​ന്ദ്ര​മാ​ക്കു​ന്ന പ്ര​വ​ണ​ത​യാ​ണ്, രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ എ​ന്ന് കേ​ട്ട​പ്പോ​ൾ, ക​വി​ത​യി​ൽ പേ​ര് പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കാ​ത്ത ആ ​ഒ​രു ഗു​ജ​റാ​ത്തി​യെ ഹ​ർ​ഷോ​ന്മാ​ദ പു​ള​കി​ത​നാ​ക്കി​യ​ത്. വ​ല്ല മ​മ്മ​തോ, കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​യോ ആ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ അ​യാ​ൾ എ​ങ്ങനെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്യു​ക​യെ​ന്ന​റി​യാ​ൻ, പൃ​ഥ്വി​രാ​ജി​ന്റെ എ​ംപുരാ​ൻ ക​ണ്ടാ​ൽ മ​തി​യാ​കും.

എ​ംപുരാ​നി​ലെ ബ​ൽ​രാ​ജ് എ​ന്ന ഭീ​ക​ര​ൻ ത​ന്നെ​യാ​ണ്, ക​ട​മ്മ​ന്റെ ‘ക്യാ’ ​ക​വി​ത​യി​ൽ ക്യാ ​എ​ന്ന​ല​റു​ന്ന വി​കൃ​തജ​ന്തു. അ​തെ, എ​ംപുരാ​നും മു​മ്പ് അ​ത്ര​മേ​ൽ അ​റ​പ്പു​ള​വാ​ക്കു​ന്ന ഒ​ര​ശ്ലീ​ല​ബോ​റ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ബാ​ബു​ബ​ജ്റം​ഗി​യു​ടെ പേ​രു​പോ​ലും പ​റ​യാ​തെ, ‘ക്യാ’ ​എ​ന്ന ക​വി​ത​യി​ലെ ര​ണ്ടാം ഭാ​ഗം എ​ന്ന് വി​ളി​ക്കാ​വു​ന്ന ഏ​ഴെ​ട്ട് വ​രി​ക​ളി​ൽ ക​ട​മ്മ​ൻ അ​പ​ര​വ​ത്കര​ണ​ത്തി​ല​ട​ങ്ങി​യ വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ ആ​ഴം ആ​വി​ഷ്കരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ക്യാ ​ക​വി​ത​യി​ലെ ക​ട​മ്മ​ന്റെ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ എ​ന്ന പേ​രു കേ ​ട്ട് ഏ​റെ തൃ​പ്ത​നാ​യെ​ങ്കി​ലും അ​യാ​ൾ​ക്ക് അ​ടു​ത്ത​താ​യി അ​റി​യേ​ണ്ട​ത്, സാ​ധാ​ര​ണ പ​ര​സ്​​പ​ര​മു​ള്ള പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട​ലി​ലു​ണ്ടാ​വാ​റു​ള്ള​പോ​ലെ വീ​ടെ​വി​ടെ​യാ​ണ് തൊ​ഴി​ലെ​ന്താ​ണ് ആ​രൊ​ക്കെ​യു​ണ്ട് സു​ഖ​മ​ല്ലേ തു​ട​ങ്ങി​യ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മ​ല്ല. അ​യാ​ൾ​ക്ക് ആ​ക​ക്കൂ​ടെ അ​റി​യേ​ണ്ട​ത് ക​ട​മ്മ​ൻ എ​ന്ന റാം ​റാം കി​ഷ​ൻ മ്ലേ​ച്ഛ​ഭ​ക്ഷ​ണ​മാ​യ ഇ​റ​ച്ചി തി​ന്നു​ന്ന​വ​നാ​ണോ അ​ല്ല​യോ എ​ന്നു മാ​ത്ര​മാ​ണ്. താ​ങ്ക​ൾ മാം​സ​ഭുക്കാ​ണോ/ അ​യാ​ൾ ചോ​ദി​ച്ചു/ അ​ങ്ങി​നെ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല/ ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു/ താ​ങ്ക​ളോ ഞാ​ൻ ചോ​ദി​ച്ചു/ ഞ​ങ്ങ​ൾ വൈ​ഷ്ണ​വ ജ​ന​ത. ശു​ദ്ധ സ​സ്യ​ഭു​ക്കു​ക​ളാ​ണ്/ തെ​ല്ല​ഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ അ​യാ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു.

അ​ങ്ങനെ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല എ​ന്ന രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ അ​താ​യ​ത് ക​വി​യു​ടെ മ​റു​പ​ടി​യി​ൽ ബ​ഹു​സ്വ​ര​ത​യു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​മു​ണ്ട്. ഓ​രോ​രു​ത്ത​ർ​ക്കും അ​വ​ര​വ​ർ​ക്ക് ഇ​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട ഭ​ക്ഷ​ണ​മാ​വാ​മ​ല്ലോ എ​ന്ന വി​ന​യ​മു​ണ്ട്. അ​താ​യ​ത് ക​വി​ത​യി​ലെ അ​ങ്ങനെ​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല എ​ന്നു​ള്ള​ത് മ​ത​നി​ര​പേ​ക്ഷ​ത​യു​ടെ ഭാ​ഷ​യാ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, ക​വി​ത​യി​ലെ ഗു​ജ​റാ​ത്തി​യു​ടെ ശു​ദ്ധ​സ​സ്യ​ഭു​ക്ക് എ​ന്ന പ​റ​ച്ചി​ലി​ലെ അ​ഭി​മാ​നം ആ​വി​ധം നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​മ​ല്ല. അ​തി​ൽ അ​മ്പ​ട​ ഞ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്ന അ​ഹ​ന്ത​യു​ണ്ട്. ഓ​രോ​രു​ത്ത​ർ​ക്കും അ​വ​ര​വ​ർ​ക്ക് ഇ​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട ഭ​ക്ഷ​ണം എ​ന്ന​തി​നോ​ട് ഒ​ട്ടു​മേ പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ടാ​ത്ത ഒ​ര​വി​ക​സി​ത​ത്വ​മു​ണ്ട്. ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും മ​ട​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന അ​തേ െട്ര​യി​നി​ൽ വെ​ച്ച് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ട സൗ​രാ​ഷ്ട്ര​യി​ൽ ദീ​ർ​ഘ​കാ​ല​മാ​യി താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന കോ​ട്ട​യം സ്വ​ദേ​ശി സോ​ണി​യ വ​ലി​യ പ​രാ​തി​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ പ​ങ്കു​വെ​ച്ച ഒ​ര​നു​ഭ​വം, ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ൽ പൊ​തു​വി​ലു​ള്ള പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും സോ​ണി​യ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന സൗ​രാ​ഷ്ട്ര​പോ​ലു​ള്ള സ​വ​ർ​ണ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലെ ഭ​ക്ഷ​ണ​വി​വേ​ച​നം വി​ളി​ച്ച​റി​യി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്. പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ന്റെ ചു​രു​ക്കം: മ​ത്സ്യ-​മാം​സ​ങ്ങ​ൾ വീ​ട്ടി​ൽ പാ​കം ചെ​യ്യേ​ണ്ടി​വ​രു​മ്പോ​ൾ വ​ല്ലാ​ത്ത പേ​ടി​യാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ട് അ​പൂ​ർ​വമാ​യി വ​ല്ല​പ്പോ​ഴു​മേ ആ ​സാ​ഹ​സ​ത്തി​ന് മു​തി​രു​ക​യു​ള്ളൂ. അ​തു​ത​ന്നെ വ​ള​രെ വ​ള​രെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച്. ജ​ന​വാ​തി​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം കു​റ്റി​യി​ട്ട്, ച​ന്ദ​ന​ത്തി​രി​ക​ൾ ക​ത്തി​ച്ച്, അ​തീ​വ ര​ഹ​സ്യ​മാ​യി, അ​ബ​ദ്ധ​ത്തി​ന് വി​വ​രം പു​റ​ത്ത​റി​ഞ്ഞാ​ൽ പെ​ട്ട​തു​ത​ന്നെ! ഇ​ത് മാ​ട്ടി​റ​ച്ചി സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ന്ന​തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ ഡ​ൽ​ഹി​ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള ദാ​ദ്രി​യി​ൽ മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​ഖ്​​ലാ​ഖ് കൊ​ല്ല​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നും എ​ത്ര​യോ പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ മു​മ്പാ​ണെ​ന്നോ​ർ​ക്ക​ണം. സോ​ണി​യ പ​ങ്കു​വെ​ച്ച ഈ​യൊ​ര​നു​ഭ​വം മ​ന​സ്സി​ൽ വെ​ച്ചാ​ണ്, അ​ഞ്ചു​രൂ​പ​യു​ടെ മ​ത്തി വ​റു​ക്കാ​ൻ പ​ത്തു​രൂ​പ​യു​ടെ ച​ന്ദ​ന​ത്തി​രി ക​ത്തി​ച്ചു വെ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന ഒ​ര​വ​സ്​​ഥ, ഒ​രു ജ​നാ​യ​ത്ത സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ എ​ത്ര ഭീ​തി​ദ​മാ​ണെ​ന്ന് മു​മ്പ് ഞാ​നെ​ഴു​തി​യ​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, സോ​ണി​യ​യാ​ക​ട്ടെ അ​ത്ര ന​ടു​ക്ക​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​മാ​യ​ല്ല, സാ​ധാ​ര​ണ അ​നു​ഭ​വ​മാ​യാ​ണ് മ​ത്തി​പൊ​രി​ക്ക​ൽ​ കാ​ര്യം അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത്. ഫാ​ഷിസ്റ്റ് പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്​​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ശ​ക്തി എ​ന്ന​ല്ലാ​തെ എ​ന്തു​പ​റ​യാ​ൻ!

ഇ​തും ഇ​തു​പോ​ലു​ള്ള മ​റ്റൊ​ട്ടേ​റെ അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു​വേ​ണം ‘ക്യാ’ ​ക​വി​ത​യി​ലെ അ​വ​സാ​ന​ഭാ​ഗം വാ​യി​ക്കാ​ൻ. ഫാ​ഷി​സ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖം​മൂ​ടി വ​ലി​ച്ചെ​റി​യും​വി​ധം ക​വി​ത​യി​ലെ ഗു​ജ​റാ​ത്തി​യു​ടെ വ്യാ​ജ​അ​ഭി​മാ​ന​ബോ​ധ​ത്തെ വെ​ട്ടി നി​ല​ത്തി​ടു​ക​യാ​ണ് ക​ട​മ്മ​ൻ! നി​ങ്ങ​ളി​ൽ ചി​ല പു​ല്ലു​തീ​നി​ക​ൾ/ പൂ​ർ​ണ​ഗ​ർ​ഭി​ണി​യു​ടെ വ​യ​റു​കീ​റി/ കു​ട്ടി​യെ വെ​ളി​യി​ലെ​ടു​ത്ത്/ വെ​ട്ടി​നു​റു​ക്കി തി​ന്ന​തോ, ത​ള്ള​യേ​യും?/ ഞാ​ൻ പെ​ട്ടെ​ന്ന് ചോ​ദി​ച്ചു​പോ​യി. ഇ​താ​ണ് സോ​ണി​യ​യി​ൽ കാ​ണാ​തെ​പോ​യ വി​മോ​ച​ന കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടി​ന്റെ വീ​ര്യം. സോ​ണി​യ​ക്ക് സ്വ​ന്തം അ​വ​സ്​​ഥ​യി​ൽ ഏ​റി​യാ​ൽ ചെ​റി​യ സ​ങ്ക​ട​മേ​യു​ള്ളൂ, സൗ​രാ​ഷ്ട്ര​യി​ൽ​നി​ന്ന് കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടും അ​വ​ർ​ക്ക് സ​മ​രോ​ത്സു​ക​മാ​യ ഒ​രു സ​മീ​പ​നം പു​ല​ർ​ത്താ​നാ​വു​ന്നി​ല്ല. തീ​ക്കന​ലെ​രി​യു​ന്നൊ​രു കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടും പ​ങ്കു​വെ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ, ക​ട​മ്മ​ന്റെ ക​വി​ത ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യാ​ കാ​ല​ത്തെ കൊ​ടുംഭീ​ക​രി​ലൊ​രു​ത്ത​നാ​യ ബാ​ബു ബ​ജ്റം​ഗി​യെ, പേ​രു പോ​ലും പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കാ​ൻ അ​ർ​ഹ​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒ​രു ന​ര​ഭോ​ജി​യെ, ഒ​രൊ​റ്റ ചോ​ദ്യ​ത്തി​ലൂ​ടെ തു​റ​ന്നു​കാ​ട്ടു​ക​യാ​ണ്. അ​തി​നുള്ള ക​രു​ത്ത് ക​വി​ത ആ​ർ​ജി​ച്ച​ത് ഫാ​ഷി​സ്റ്റ് വി​രു​ദ്ധ സ​മീ​പ​ന​ത്തെ ആ​ഴ​ത്തി​ൽ ക​വി​ക്ക് സ്വാം​ശീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. അ​താ​ണ് സോ​ണി​യ​ക്ക് ക​ഴി​യാ​തെ പോ​യ​ത്. എ​ന്നാ​ൽ എ​ംപുരാ​ൻ സി​നി​മ​ക്ക് എ​ന്തൊ​ക്കെ പ​രി​മി​തി​ക​ളു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും; ബാ​ബു​ബ​ജ്റം​ഗി​യെ സ​ർ​വ കു​ടി​ല​ത​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു എ​ന്നു​ള്ള​താ​ണ്, മ​റ്റ് പ​രി​മി​തി​ക​ളെ അ​പ്ര​സ​ക്തമാ​ക്കു​ന്ന ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യ കാ​ര്യം. എ​ന്നാ​ൽ, പ്ര​ശ​സ്​​ത ഡോ​ക്യു​ഫി​ലിം നി​ർ​മാ​താ​വും, ഫാ​ഷി​സ്റ്റ് വി​രു​ദ്ധ ക​ലാ​പ്ര​തി​ഭ​യു​മാ​യ ഗോ​പാ​ല​മേ​നോ​ൻ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ ഈ ​അ​വ​ത​ര​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഗു​ജ​റാ​ത്ത് വം​ശ​ഹ​ത്യ​യു​ടെ ആ​യി​ര​ത്തി​ലൊ​ന്നുപോ​ലു​മാ​വു​ന്നി​ല്ല. ആ ​വം​ശ​ഹ​ത്യ​യി​ൽ ന​ട​ന്ന​തി​നും​ ക​ണ്ട​തി​നു​മി​ട​യി​ൽ കാ​ഴ്ച​യെ​ത്ത​ന്നെ അ​സാ​ധ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന വ​ൻ കി​ട​ങ്ങു​ക​ളു​ണ്ട്. പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​ടെ സൂ​ര്യ​ൻ ഉ​ദി​ക്കാ​ൻ പേ​ടി​ക്കു​ന്ന ത​മോ​ഗ​ർ​ത്ത​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. കൗ​സ​ർ​ബാ​നു അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള എ​ത്ര​യെ​ത്ര​യോ സ്​​ത്രീ​ക​ളു​ടെ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക അ​സാ​ധ്യ​മാ​യ വ്യ​ഥ​ക​ളു​ണ്ട്. പെേ​ട്രാ​ളൊ​ഴി​ച്ച് ക​ത്തി​ച്ച ഭ്രൂ​ണ​പു​ക​യി​ൽ ഉ​ന്മ​ത്ത​രാ​യ ഭീ​ക​ര​രു​ടെ ആ​ഹ്ലാ​ദാ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്!

‘ക്യാ’ ​അ​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​തും ‘എ​ംപുരാ​നി​’ൽ ഒ​രു ചെ​റി​യ​ഭാ​ഗം മാ​ത്ര​മാ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ചു​രു​ൾ വി​ട​ർ​ത്തി​യ​തും, ഈ​യൊ​രു ഭീ​ക​ര​ ചോ​ര​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ത​ള്ള​യേ​യും കു​ട്ടി​യേ​യും വെ​ള്ളം​ചേ​ർ​ക്കാ​തെ തി​ന്ന നീ​യൊ​ക്കെ എ​ത്ര സാ​മ്പാ​റ് കു​ടി​ച്ചാ​ലും എ​ങ്ങനെ മ​നു​ഷ്യ​നാ​വും എ​ന്ന ആ ​ഒ​രൊ​റ്റ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​മു​ന്നി​ൽ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ റാം ​റാം എ​ന്ന അ​യാ​ളു​ടെ ആ​ദ്യ​സ്​​നേ​ഹ​പ്ര​ക​ട​ന​ത്തി​ന് വ​ന്ന രൂ​പ​മാ​റ്റം വ്യ​ക്തമാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ് ‘ക്യാ’ ​അ​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒ​രു വി​കൃ​ത​ജ​ന്തു​വാ​യി രൂ​പം​മാ​റി​യ അ​യാ​ൾ/ കൊ​ല​പ്പ​ല്ലു​ക​ൾ കാ​ട്ടി/ പു​രി​ക​ത്തി​ൽ വി​ല്ലു​കു​ല​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്/ എെന്റ നേ​രെ മു​ര​ണ്ടു/ ക്യാ. ​ഇ​തേ ക്യായാ​ണ് എ​ംപുരാ​നി​ൽ ബാ​ബു​ബ​ജ്റം​ഗി​മാ​രു​ടെ അ​ല​ർ​ച്ച​ക​ളാ​യി നാം ​ക​ണ്ട​തും കേ​ട്ട​തും! ഇ​നി​യും അ​വ​സ​രം കി​ട്ടി​യാ​ൽ മു​മ്പ് ചെ​യ്ത​തു​പോ​ലു​ള്ള ക്രൂ​ര​കൃ​ത്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ​യും അ​തി​നാ​ൽ വ​ർ​ധി​തവീ​ര്യ​ത്തോ​ടെ ഞാ​ൻ ആ​വ​ർ​ത്തി​ക്കും, ഞാ​ന​ത് ആ​സ്വ​ദി​ക്കു​ന്നു സു​ഹൃ​ത്തെ എ​ന്ന് എ​ംപുരാ​നി​ലെ മ​സൂ​ദ് വെ​ടി​വെ​ച്ചു കൊ​ന്ന, ക​ട​മ്മ​ന്റെ ക​വി​ത​യി​ലെ കൊ​ല​പ്പ​ല്ലു​ക​ൾ​കാ​ട്ടി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ആ ​വി​കൃ​ത​ജ​ന്തു തെ​ഹ​ൽ​കാ പ്ര​തി​നി​ധി​യോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞ​ത് മ​റ​ക്കാ​റാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

വം​ശ​ഹ​ത്യാ​കാ​ല​ത്ത് പ​ന്ത്ര​ണ്ടാം​ ക്ലാ​സ്​ പ​രീ​ക്ഷ എ​ഴു​താ​നി​രു​ന്ന കു​ട്ടി​ക​ളെ അ​മ്പ​ര​പ്പി​ച്ച​ത് വ്യാ​ക​ര​ണ പ​രീ​ക്ഷ​യി​ലെ ഒ​രു ചോ​ദ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​രെ ഇ​ഷ്​​ട​മ​ല്ലെ​ന്നോ, എ​ങ്കി​ൽ കൊ​ന്നു​ക​ള​യു​ക. എ​ങ്കി​ൽ പ്ര​യോ​ഗം മാ​റ്റി എ​ഴു​താ​നാ​യി​രു​ന്നു വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളോ​ടു​ള്ള നി​ർ​ദേ​ശം! ന​മ്മു​ടെ നാ​ട്ടി​ലെ ചി​ല​രി​പ്പോ​ഴും ആ ​എ​ങ്കി​ൽ വി​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല. രാ​ധി​കാ​ദേ​ശാ​യ് വ്യ​ക്തമാ​ക്കി​യ​ പോ​ലെ അ​വ​രി​പ്പോ​ഴും, ഇ​നി എ​ത്ര​ത​വ​ണ ‘ക്യാ’ ​വാ​യി​ച്ചാ​ലും ‘എ​ംപുരാ​ൻ’ ക​ണ്ടാ​ലും, ആ ​പ​ക്ഷേ​യും എ​ങ്കി​ലു​ക​ളും വി​ടി​ല്ല! ഗോ​ധ്ര​യി​ൽ​ത​ട്ടി അ​വ​ർ വീ​ഴും! ‘I am a liberal Secularist, but...’. ചോ​റും ചാ​ണ​ക​വും മാ​ത്രം തി​ന്നു​കൊ​ണ്ട​ല്ല, ഇ​മ്മാ​തി​രി​യു​ള്ള ബ​ട്ടു​ക​ൾ തി​ന്നു​ന്ന, കാ​ല​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ വ്യാ​ക​ര​ണം മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​ത്ത എ​ത്ര​യെ​ത്ര​യോ നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ നി​ഷ്ക്രി​യ നി​ല​പാ​ടു​ക​ൾ ന​ന്നാ​യി മു​ത​ലെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്, എ​ംപുരാ​നി​ലെ ബാ​ബു ബ​ജ്റം​ഗി മോ​ഡ​ൽ കൊ​ല​ക്കൂറ്റ​ന്മാ​ർ, ‘ക്യാ’​യി​ലെ വി​കൃ​ത​ജ​ന്തു​ക്ക​ൾ, കൊ​ഴു​ത്ത് ത​ടി​ക്കു​ന്ന​ത്!

.