അന്നമൂട്ടിയ പണമെപ്പോൾ കിട്ടും?; ഒ​രേ ചോ​ദ്യ​വു​മാ​യി സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ലെ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​രും പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളും

കൊ​ല്ലം: സ്​​കൂ​ൾ തു​റ​ന്ന്​ ഒ​ന്ന​ര​മാ​സം പി​ന്നി​ട​വെ, ക​ഴി​ഞ്ഞ​മാ​സം വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക്​ അ​ന്ന​മൂ​ട്ടി​യ​തി​െൻറ പ​ണം ​എ​പ്പോ​ൾ ത​രു​മെ​ന്ന ചോ​ദ്യ​വു​മാ​യി പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ര​ും പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളും. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക്​ പാ​ലും മു​ട്ട​യും ഉ​ച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണ​വും ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ന​ൽ​കി​യ​തി​​ന്​ ചെ​ല​വാ​യ തു​ക​യു​ടെ ബി​ല്ലു​ക​ൾ മാ​റി പ​ണം ല​ഭി​ക്കാ​ത്ത​താ​ണ്​ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​രെ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ലാ​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഭ​ക്ഷ​ണം ത​യാ​റാ​ക്കു​ന്ന ​ജോ​ലി​ക്ക്​​ ല​ഭി​ക്കേ​ണ്ട തു​ച്ഛ​മാ​യ ശ​മ്പ​ളം മാ​സം പ​കു​തി പി​ന്നി​ട്ടി​ട്ടും കി​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ന്ന വേ​ദ​ന​യാ​ണ്​ പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക്​ പ​ങ്കു​െ​വ​ക്കാ​നു​ള്ള​ത്.

വ​ൻ ബാ​ധ്യ​ത​യി​ൽ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ർ

സ്​​കൂ​ൾ ഭ​ക്ഷ​ണം ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്​ അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ​ക്ക്​ സ​മാ​ന​ത​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത പ്ര​തി​സ​ന്ധി സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ ബി​ൽ മാ​റി​ക്കി​ട്ടാ​ത്ത​തി​െൻറ വ​ൻ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ബാ​ധ്യ​ത​യും കൂ​ടി ത​ല​യി​ലാ​യ​ത്. അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി പെ​െ​ട്ട​ന്ന്​ സ്​​കൂ​ൾ തു​റ​ന്ന​പ്പോ​ൾ സ്​​കൂ​ൾ ബ​സ്, പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല സൗ​ക​ര്യ​മൊ​രു​ക്ക​ൽ എ​ന്നി​വ വ​ലി​യ ബാ​ധ്യ​ത​ക​ൾ ഏ​ൽ​പി​ച്ച​തി​ന്​ പി​ന്നാ​ലെ​യാ​ണ്​ ഇൗ ​ചെ​ല​വും. ശ​രാ​ശ​രി 500 കു​ട്ടി​ക​ളു​ള്ള സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ ഒ​രു ല​ക്ഷം വ​രെ​യാ​ണ്​ ഒ​രു മാ​സം ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്​ ചെ​ല​വ്​ വ​രു​ന്ന​ത്. ഇ​പ്പോ​ൾ സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ പ​കു​തി​യി​ൽ താ​ഴെ മാ​ത്രം കു​ട്ടി​ക​ൾ വ​രു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യി​ലും 100 കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ ശ​രാ​ശ​രി 20000-25000 രൂ​പ വ​രെ​​യാ​ക​ും.

ഇൗ ​തു​ക സ്വ​ന്തം നി​ല​യി​ൽ ക​ണ്ടെ​ത്തി കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ ഭ​ക്ഷ​ണം ന​ൽ​കേ​ണ്ട ചു​മ​ത​ല പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ർ​ക്കാ​ണ്. മാ​സാ​വ​സാ​നം ബി​ൽ മാ​റി വ​കു​പ്പി​ൽ​നി​ന്ന്​ പ​ണ​മെ​ത്തു​ക​യാ​ണ്​ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​ത്ത​വ​ണ ഇ​തു​വ​രെ​യാ​യി​ട്ടും പ​ണം ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ക​ഴി​ഞ്ഞ മാ​സ​ത്തെ പ​ണം കി​ട്ടാ​ത്ത അ​വ​സ്ഥ​യി​ലും ഇൗ ​മാ​സ​വും മു​ട​ങ്ങാ​തെ ഭ​ക്ഷ​ണം ന​ൽ​കു​ന്ന​തി​െൻറ ബാ​ധ്യ​ത​യും പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​രെ ത​ള​ർ​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. മു​മ്പ്​ ബാ​ങ്ക്​ അ​ക്കൗ​ണ്ട്​ വ​ഴി ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്ന തു​ക ഇ​ത്ത​വ​ണ പു​തു​താ​യി എ​ടു​ത്ത പി.​എ​ഫ്.​എം.​എ​സ് (പ​ബ്ലി​ക് ഫി​നാ​ൻ​സ് മാ​നേ​ജ്മെൻറ് സി​സ്​​റ്റം)​ എ​ന്ന അ​ക്കൗ​ണ്ട്​ വ​ഴി ന​ൽ​ക​ണോ എ​ന്ന ആ​ശ​യ​ക്കു​ഴ​പ്പ​മാ​ണ്​ പ​ണം കി​ട്ടാ​ൻ വൈ​കു​ന്ന​തി​ന്​ കാ​ര​ണ​മാ​യ​ത്. ഏ​റ്റ​വു​മൊ​ടു​വി​ൽ വ​ന്ന ഉ​ത്ത​ര​വ്​ പ്ര​കാ​രം ബാ​ങ്ക്​ അ​ക്കൗ​ണ്ട്​ വ​ഴി ത​ന്നെ പ​ണം ന​ൽ​കാം എ​ന്നാ​ണ്​ തീ​രു​മാ​നം. ഇ​ത​നു​സ​രി​ച്ച്​ അ​ടു​ത്ത​യാ​ഴ്​​ച​യോ​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും പ​ണം കി​ട്ടു​മെ​ന്ന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യി​ലാ​ണ്​ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ർ.

പേ​ടി​സ്വ​പ്​​ന​മാ​യി മെ​നു, ന​ടു​വൊ​ടി​ച്ച്​ വി​ല​ക്ക​യ​റ്റം

സ്​​കൂ​ളി​ൽ എ​ത്തു​ന്ന കു​ട്ടി​ക​ൾ 100 ആ​യാ​ലും 300 ആ​യാ​ലും ഗ്യാ​സ്​ ഉ​പ​ഭോ​ഗം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ചെ​ല​വ്​ ഒ​ന്നു​പോ​ലെ എ​ന്ന​താ​ണ്​ ഇ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ ആ​ഴ്​​ച​ക​ളി​ലെ അ​നു​ഭ​വം. 150 വ​രെ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ എ​ട്ട്​ രൂ​പ​യും അ​തി​ന്​ മു​ക​ളി​ൽ ഏ​ഴ്​ രൂ​പ​യും 500 കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ മു​ക​ളി​ൽ ആ​റു രൂ​പ​യു​മാ​ണ്​ ഒ​രു കു​ട്ടി​യു​ടെ ഭ​ക്ഷ​ണ​ച്ചെ​ല​വാ​യി സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്. ഇ​പ്പോ​ൾ കു​ട്ടി​ക​ൾ സ്​​കൂ​ളി​ൽ എ​ത്തു​ന്ന​ത്​ കു​റ​വെ​ങ്കി​ലും നി​ല​വി​ലെ ഗ്യാ​സ്, പ​ച്ച​ക്ക​റി വി​ല​ക്ക​യ​റ്റ​ത്തി​ൽ കൈ​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ പ​ണം ചെ​ല​വാ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന​ത്​ ആ​രോ​ട്​ പ​റ​യും എ​ന്നാ​ണ്​ അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത്. കു​ട്ടി​ക​ൾ കു​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നാ​ലും കൂ​ടി​യി​രു​ന്നാ​ലും ഭ​ക്ഷ​ണം പാ​കം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ന്​ ഗ്യാ​സ്​ ചെ​ല​വാ​കു​ന്ന​ത്​ ഒ​രേ രീ​തി​യി​ലാ​ണ്. ഇ​പ്പോ​ൾ ആ​റ്​ ദി​വ​സ​വും സ്​​കൂ​ൾ ഉ​ണ്ട്​ എ​ന്ന​ത്​ കൂ​ടി വ​രു​േ​മ്പാ​ൾ ഒ​രാ​ഴ്​​ച കൊ​ണ്ട്​ ര​ണ്ട്​ സി​ലി​ണ്ട​ർ​വ​രെ ചെ​ല​വാ​കു​ന്ന​താ​ണ്​ അ​വ​സ്ഥ.

കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ എ​ന്ത്​ ഭ​ക്ഷ​ണം ന​ൽ​ക​ണം എ​ന്ന കാ​ര്യം ആ​ലോ​ചി​ച്ച്​ പ്ര​ഥാ​നാ​ധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ ഉ​റ​ക്കം പോ​ലും ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന സ്ഥി​തി​യാ​ണെ​ന്നും അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ പ​റ​യു​ന്നു. പ​ച്ച​ക്ക​റി​യും പ​ല​വ്യ​ഞ്​​ജ​ന​വ​ും പി​ടി​ച്ചാ​ൽ കി​ട്ടാ​തെ വി​ല ഉ​യ​രു​േ​മ്പാ​ൾ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ മി​ക​ച്ച നി​ല​വാ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഭ​ക്ഷ​ണം ല​ഭ്യ​മാ​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ണം എ​വി​ടെ​നി​ന്ന്​ ക​ണ്ടെ​ത്തു​മെ​ന്നാ​ണ്​ അ​വ​ർ ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത്.

അ​രി ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ സി​വി​ൽ സ​പ്ലൈ​സി​ൽ​നി​ന്ന്​ വാ​ങ്ങാ​നാ​ണ്​ സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​ർ​ദേ​ശം. എ​ന്നാ​ൽ, റേ​ഷ​ൻ കാ​ർ​ഡി​ന്​ മാ​ത്രം ആ​നു​കൂ​ല്യം ല​ഭി​ക്കു​ന്ന സി​വി​ൽ സ​പ്ലൈ​സ്​ സൂ​പ്പ​ർ മാ​ർ​ക്ക​റ്റു​ക​ളി​ൽ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ പേ​രി​ൽ ബി​ൽ ചെ​യ്​​ത്​ വാ​ങ്ങു​ന്ന സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ പു​റ​ത്തെ വി​ല​യാ​ണ്​ ന​ൽ​കേ​ണ്ടി​വ​രു​ക. ക​ഴി​ഞ്ഞ ആ​ഴ്​​ച മ​യ്യ​നാ​ട്​ സ​ർ​ക്കാ​ർ സ്​​കൂ​ളി​ൽ നി​ല​വാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത അ​രി എ​ത്തി​ച്ച​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന്​ പ​രാ​തി​യു​ണ്ടാ​കു​ക​യും ഒ​ഴി​വാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തി​രു​ന്നു. ഇൗ ​പ്ര​ശ്​​നം​ കാ​ര​ണം സ്വ​കാ​ര്യ സൂ​പ്പ​ർ മാ​ർ​ക്ക​റ്റു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്​ പ​ല സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ലും സാ​ധ​നം വാ​ങ്ങു​ന്ന​ത്. പ​ച്ച​ക്ക​റി വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ സ്​​കൂ​ൾ മെ​നു​വി​ന്​ താ​ങ്ങാ​വു​ന്ന​തി​ലും അ​പ്പു​റ​മാ​ണ്​ ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ വി​ല. ഹോ​ർ​ട്ടി​കോ​ർ​പ്​ പോ​ലു​ള്ള സ​ർ​ക്കാ​ർ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൊ​ന്നും സ​ഹാ​യം സ്​​കൂ​ളു​ക​ൾ​ക്ക്​ ല​ഭി​ക്കാ​റി​ല്ല. പൊ​തു​വി​പ​ണി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ വ​ൻ വി​ല ന​ൽ​കി സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ൾ എ​ത്തി​ക്കു​ക മാ​ത്ര​മേ നി​വ​ർ​ത്തി​യു​ള്ളു എ​ന്നാ​ണ്​ അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ പ​റ​യു​ന്ന​ത്.

അ​ധ്യാ​പ​ക നി​ല​വാ​ര​മു​യ​ർ​ത്താ​ൻ മാ​റ്റം അ​നി​വാ​ര്യം

ക്ലാ​സു​ക​ളു​ടെ ന​ട​ത്തി​പ്പും കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ പ​ഠ​ന​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളും ​ശ്ര​ദ്ധി​ക്കേ​ണ്ട പ്രൈ​മ​റി സ്​​കൂ​ൾ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ർ​ക്ക്​ ഇ​പ്പോ​ൾ അ​തി​നൊ​ന്നും 'സ​മ​യ​മി​ല്ല'. കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ ഭ​ക്ഷ​ണം എ​ന്തു ന​ൽ​ക​ണം, എ​ന്ത്​ വാ​ങ്ങ​ണം, പ​ണ​മെ​ത്ര​യാ​കും, ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​െൻറ രു​ചി, ഭ​ക്ഷ​ണം വി​ള​മ്പ​ൽ... മി​ക്ക​വാ​റും എ​ല്ലാ സ്​​കൂ​ൾ ദി​ന​ങ്ങ​ളി​ലും ഇ​താ​ണ് കൂ​ടു​ത​ൽ നേ​ര​വും​ അ​ധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ ചി​ന്ത. ഇ​ത്​ കാ​ര​ണം പ​ഠ​ന​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ വേ​ണ്ട​ത്ര ശ്ര​ദ്ധ ന​ൽ​കാ​ൻ ആ​കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന്​ ​പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​ർ പ​റ​യു​ന്നു. കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ കാ​ര്യം നോ​ക്കേ​ണ്ട​വ​ർ അ​ടു​ക്ക​ള​യി​ൽ നി​ൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന സം​വി​ധാ​നം ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​യാ​ൽ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​െൻറ നി​ല​വാ​ര​മു​യ​രു​മെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ന്നു. ലോ​ക്​​ഡൗ​ൺ കാ​ല​ത്ത്​ വ​ൻ വി​ജ​യ​ക​ര​മാ​യ സാ​മൂ​ഹി​ക അ​ടു​ക്ക​ള സം​വി​ധാ​നം സ്​​കൂ​ളു​ക​ള​ി​ലേ​ക്ക്​ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന​ത്​ പ​രി​ഗ​ണി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഒ​ന്ന​ര വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്​ വ​രെ കൊ​ല്ലം കോ​ർ​പ​റേ​ഷ​െൻറ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ പ്ര​ഭാ​ത​ഭ​ക്ഷ​ണം ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ എ​ത്തി​ക്കു​ന്ന സം​വി​ധാ​നം വി​ജ​യ​ക​ര​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒാ​രോ പ​ഞ്ചാ​യ​ത്തി​ലും കോ​ർ​പ​റേ​ഷ​ൻ ഡി​വി​ഷ​നു​ക​ളി​ലും ഒ​രു കേ​​ന്ദ്രം ക​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച്, സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ലെ പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളെ അ​വി​ടേ​ക്ക്​ പു​ന​ർ​വി​ന്യ​സി​ച്ച്, ചു​മ​ത​ല ഏ​തെ​ങ്കി​ലും അ​ധ്യാ​പ​ക​നെ​യോ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രെ​യോ ഏ​ൽ​പി​ക്കു​ന്ന ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള സം​വി​ധാ​ന​മാ​ണ്​ പ​രീ​ക്ഷി​ക്കാ​വു​ന്ന​ത്. ഇ​ത്​ പ്ര​ഥ​മാ​ധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ​യും മ​റ്റും ത​ല​വേ​ദ​ന കു​റ​ക്കു​ക​യും കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ രു​ചി​ക​ര​വും നി​ല​വാ​ര​മു​ള്ള​തു​മാ​യ ഭ​ക്ഷ​ണം ഉ​റ​പ്പാ​ക്കു​ക​യും​ ചെ​യ്യു​മെ​ന്ന്​ അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ പ​റ​യു​ന്നു.

തു​ച്ഛ​മാ​യ തു​ക​പോ​ലും കി​ട്ടാ​തെ

ജോ​ലി​യു​ള്ള ദി​വ​സം കി​ട്ടു​ന്ന 600 രൂ​പ കൊ​ണ്ട്​ ജീ​വി​തം ക​ഷ്​​ടി​ച്ച്​ മു​ന്നോ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളി​ൽ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​ത്തി​നും ക​ഴി​ഞ്ഞ​മാ​സം ജോ​ലി​ചെ​യ്​​ത തു​ക ഇ​തു​വ​രെ കി​ട്ടി​യി​ട്ടി​ല്ല. ജി​ല്ല​യി​ൽ പു​ന​ലൂ​ർ, ച​ട​യ​മം​ഗ​ലം, അ​ഞ്ച​ൽ, വെ​ളി​യം എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്യു​ന്ന തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്കാ​ണ്​ ഇ​തു​വ​രെ​യും പ​ണം ല​ഭി​ക്കാ​ത്ത​ത്.

100ൽ ​അ​ധി​കം സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ലെ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളാ​ണ്​ ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ലാ​യ​ത്. സ്​​കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ കു​ട്ടി​ക​ൾ കു​റ​വാ​യ​ത്​ കൊ​ണ്ട്​ പ​ല​യി​ട​ത്തും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളെ സ്​​കൂ​ൾ അ​ധി​കൃ​ത​ർ ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​യ​താ​യും ആ​ക്ഷേ​പ​മു​ണ്ട്. പാ​ച​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ എ​ന്നാ​ണ്​ പേ​രെ​ങ്കി​ലും പ്യൂ​ണി​െൻറ പ​ണി​ക​ൾ​വ​രെ ചെ​യ്യേ​ണ്ട സ്ഥി​തി​യാ​ണ്​ പ​ല​യി​ട​ത്തു​മു​ള്ള​ത്​.

Tags:    
News Summary - school head teachers and cook asking for the money spend for mid day meal

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.