മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി​യാ​യ നേ​താ​വ്

മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി​യാ​യി​രു​ന്ന നേ​താ​വ് എ​ന്നാ​ണ് ഞാ​ൻ സി​ദ്ദീ​ഖ് ഹ​സ​ൻ സാ​ഹി​ബി​നെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ക. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ദൗ​ർ​ബ​ല്യം മ​നു​ഷ്യ​ദു​രി​ത​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു. ആ​രെ​യും ക​രു​തി​വെ​പ്പി​ല്ലാ​തെ ചേ​ർ​ത്തു​പി​ടി​ക്കാ​നു​ള്ള സ​ന്ന​ദ്ധ​ത അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഇ​ന്ത്യ​യ​റി​യു​ന്ന നേ​താ​വും സം​ഘാ​ട​ക​നു​മാ​ക്കി. രാ​ജ്യ​ത​ല​സ്ഥാ​ന​ത്തും ഉ​ത്ത​രേ​ന്ത്യ​യി​ലു​മു​ള്ള ആ​രോ​രു​മ​റി​യാ​ത്ത ആ​യി​ര​ങ്ങ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ വി​യോ​ഗ​മ​റി​ഞ്ഞ് ക​ണ്ണീ​ര​ണി​യു​ന്നു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു​റ​പ്പാ​ണ്.

മു​സ്​​ലിം പി​ന്നാ​ക്ക ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും മ​ർ​ദി​ത വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും അ​സ്​​തി​ത്വ, അ​വ​കാ​ശ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വി​ധേ​യ​മാ​വാ​തെ സ​ത്യം വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യാ​നു​ള്ള ഉ​ൽ​ക്ക​ട​മാ​യ ആ​ഗ്ര​ഹ​ത്തോ​ടെ 'മാ​ധ്യ​മം' ദി​ന​പ​ത്രം തു​ട​ങ്ങാ​ൻ ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക പ്ര​സ്ഥാ​നം തീ​രു​മാ​നി​ക്കു​ന്ന​ത്​ അ​ന്ന​ത്തെ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​സാ​ധ്യ​മെ​ന്ന തി​രി​ച്ച​റി​വോ​ടു കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ന്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭൗ​തി​ക​ശ​രീ​രം പൊ​തു​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ന് വെ​ച്ച വെ​ള്ളി​മാ​ട്​​കു​ന്നി​ൽ 'മാ​ധ്യ​മ'​ത്തി​െ​ൻ​റ താ​ളു​ക​ൾ​ക്ക് അ​ച്ച​ടി​മ​ഷി പു​ര​ളു​ന്ന​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ സാ​ര​ഥ്യ​ത്തി​ലാ​ണ്. പി​ന്നീ​ട് 'മാ​ധ്യ​മം' സ​ഞ്ച​രി​ച്ച വ​ഴി​ക​ൾ കേ​ര​ള​ത്തി​നു മു​ന്നി​ലു​ണ്ട്. ര​ണ്ട​ർ​ഥ​ത്തി​ലും 'മാ​ധ്യ​മം' വേ​രാ​ഴ്ത്തി​യ​ത് ആ ​ആ​ത്മ​ബ​ല​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ആ​രം​ഭ​ത്തി​ലെ മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ത്തെ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​ക്കി മാ​ധ്യ​മ​ലോ​ക​ത്ത് വ​ഴി​ത്തി​രി​വ് സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ച് ഇ​ന്ന്​ അ​ത് നേ​രും ന​ന്മ​യും കാ​ത്തു ദൃ​ശ്യ​മാ​ധ്യ​മ മേ​ഖ​ല​യി​ൽ വ​രെ എ​ത്തി നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​മ​ട​ക്ക​മു​ള്ള ശി​ൽ​പി​ക​ളു​ടെ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കു ശേ​ഷ​വും വ്യ​തി​ച​ലി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല എ​ന്ന​തു ത​ന്നെ​യാ​യി​രി​ക്കും ഈ ​സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ന​ൽ​കു​ന്ന യാ​ത്രാ​മൊ​ഴി.

ഒ​ന്ന​ര പ​തി​റ്റാ​ണ്ട് കേ​ര​ള ജ​മാ​അ​ത്തെ ഇ​സ്​​ലാ​മി​യെ അ​ദ്ദേ​ഹം ന​യി​ച്ചു. അ​തു​വ​രെ ശീ​ലി​ച്ച വ​ഴി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് സം​ഘ​ട​ന​യെ പു​തി​യ മേ​ച്ചി​ൽ​പു​റ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് വ​ഴി​ന​ട​ത്തി. സാ​മൂ​ഹി​ക, രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ, സാം​സ്കാ​രി​ക മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലേ​ക്കും പ്ര​സ്ഥാ​നം പ്ര​ബോ​ധ​നം ചെ​യ്തി​രു​ന്ന ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​യോ​ഗ​വ​ത്​​ക​ര​ണ​ത്തി​ലേ​ക്കും ചു​വ​ടു​വെ​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ നാ​ളു​ക​ൾ. നാ​നാ​ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നും എ​തി​ർ​പ്പു​ക​ൾ ശ​ക്ത​മാ​യ​പ്പോ​ൾ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​ൻ മി​ക​ച്ചൊ​രു യു​വ​നി​ര​യെ അ​ദ്ദേ​ഹം സ​ജ്ജ​മാ​ക്കി. സോ​ളി​ഡാ​രി​റ്റി യൂ​ത്ത്​ മൂ​വ്മെ​ൻ​റ്​ എ​ന്ന യു​വ​ജ​ന​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തെ കേ​ര​ള​ത്തി​ന് സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ച​ത്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

ഒ​രു സം​ഘ​ട​ന​യു​ടെ നേ​താ​വാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും മു​സ്​​ലിം​സ​മു​ദാ​യ​വും പ​തി​ത സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ളും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ മു​ഖ്യ വി​ഷ​യ​മാ​യി. അ​വ​രെ കൈ​പി​ടി​ച്ചു​യ​ർ​ത്താ​നു​ള്ള വ​ഴി​ക​ൾ അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു. സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നോ അ​ഭ്യ​സ്​​ത​വി​ദ്യ​നോ മു​ത​ലാ​ളി​യോ തൊ​ഴി​ലാ​ളി നേ​താ​വോ ആ​രാ​വ​ട്ടെ, സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നും പി​ന്നാ​ക്ക വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും സ​ഹാ​യ​ക​മാ​വു​ന്ന ഒ​രു പ​ദ്ധ​തി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ കൈ​ക​ളി​ലു​ണ്ടാ​വും. അ​ത്ത​ര​മൊ​രു പ​ദ്ധ​തി ആ​രി​ൽ​നി​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​രു​ത്തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കും. അ​ങ്ങ​നെ​യു​ണ്ടാ​യ അ​നേ​കം പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ ഇ​ന്ന് കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ത​ല​യു​യ​ർ​ത്തി നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. കോ​ഴി​ക്കോ​ട്​ ആ​സ്ഥാ​ന​മാ​യു​ള്ള സെ​ൻ​റ​ർ ഫോ​ർ ഇ​ൻ​ഫ​ർ​മേ​ഷ​ൻ ആ​ൻ​ഡ്​ ഗൈ​ഡ​ൻ​സ്​ ഇ​ന്ത്യ (സി​ജി), മ​ല​പ്പു​റം വാ​ഴ​യൂ​രി​ലെ 'സാ​ഫി' സ്ഥാ​പ​ന സ​മു​ച്ച​യം, ബൈ​ത്തു​സ്സ​കാ​ത് എ​ന്നി​വ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം.

പി​ട​യു​ന്ന ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ശ്ലേ​ഷ​ത്തി​ന് വി​ധേ​യ​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ദു​ര​ന്ത​മു​ഖ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ന്ന് കേ​ര​ളം കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന മൂ​ന്ന​ക്ഷ​ര​മു​ണ്ട​ല്ലോ-​ഐ.​ആ​ർ.​ഡ​ബ്ല്യു എ​ന്ന ഐ​ഡി​യ​ൽ റി​ലീ​ഫ് വി​ങ്. അ​ദ്ദേ​ഹം കൈ​പി​ടി​ച്ചു വ​ള​ർ​ത്തി​യ ഒ​രു സം​ഘ​മാ​ണ​ത്. ഉ​ത്ത​രേ​ന്ത്യ​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ നി​ർ​ധ​ന​ർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി തു​ട​ങ്ങി​യ വി​ഷ​ൻ 2016, 2026 തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യു​ടെ മു​ഖ്യ സം​ഘാ​ട​ക​നും അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു.

മാ​റാ​ട് കേ​ര​ള​ത്തി​െ​ൻ​റ ദുഃ​ഖ​മാ​യി​രു​ന്ന കാ​ലം. ആ ​മേ​ഖ​ല​യി​ലേ​ക്ക് ക​ട​ന്നു​ചെ​ല്ലാ​നാ​വാ​തെ കേ​ര​ള​ത്തി​െ​ൻ​റ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ, മ​ത നേ​തൃ​ത്വ​ങ്ങ​ൾ പ​ക​ച്ചു​നി​ന്ന സ​മ​യം. അ​ത്ത​ര​മൊ​രു നീ​ക്ക​ത്തെ ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം​പോ​ലും ഭ​യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ മാ​റാ​ട് ക​ട​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്ക് സ​ധൈ​ര്യം ക​ട​ന്നു​ചെ​ല്ലാ​ൻ ഒ​രാ​ളേ ധൈ​ര്യം കാ​ണി​ച്ചു​ള്ളൂ. ക​ലാ​പ​ത്തി​ൽ മു​റി​വേ​റ്റ ജ​ന​ത ഒ​രാ​ൾ​ക്കേ അ​നു​മ​തി ന​ൽ​കി​യു​ള്ളൂ-​സി​ദ്ദീ​ഖ് ഹ​സ​ൻ എ​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​സ്​​നേ​ഹി​ക്ക്. 'നി​ങ്ങ​ളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ഞ​ങ്ങ​ൾ സ​മ്മ​തി​ക്കു​ന്നു' എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു മാ​റാ​ടി​െ​ൻ​റ സ്വാ​ഗ​തം.

ഇ​ച്ഛാ​ശ​ക്തി, ത​േ​ൻ​റ​ടം, പ്ര​ചോ​ദ​ന​ശേ​ഷി, നി​ല​പാ​ടി​ലെ ദൃ​ഢ​ത​യും സ​ത്യ​സ​ന്ധ​ത​യും, ഇ​വ​യെ​യെ​ല്ലാം ക​വി​ഞ്ഞു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന വി​ന​യ​വും ലാ​ളി​ത്യ​വും-​ഇ​തെ​ല്ലാം ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ആ ​വ്യ​ക്തി​ത്വം. ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ആ​ർ​ക്കും മ​റ​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത ഒ​ര​നു​ഭ​വം അ​ദ്ദേ​ഹം സ​മ്മാ​നി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും. ജ​മാ​അ​ത്തെ ഇ​സ്​​ലാ​മി കേ​ര​ള ആ​സ്ഥാ​ന​ത്ത് അ​പ​രി​ചി​ത​രാ​യ പ​ല​രും ക​ട​ന്നു​വ​രാ​റു​ണ്ട്. ക​വി​ഞ്ഞ പ​രി​ച​യ​ഭാ​വം അ​വ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്തു​ണ്ടാ​വും. പ​ണ്ടെ​വി​ടെ​യോ വെ​ച്ച് സി​ദ്ദീ​ഖ് ഹ​സ​ൻ തോ​ളി​ൽ കൈ​വെ​ച്ച​തി​െ​ൻ​റ​യും സ​ങ്ക​ട​ങ്ങ​ൾ കേ​ട്ടു​നി​ന്ന​തി​െ​ൻ​റ​യും വ​ഴി​യ​ട​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ വ​ഴി പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്ന​തി​െ​ൻ​റ​യും മ​ക്ക​ളെ​യോ പേ​ര​മ​ക്ക​ളെ​യോ ത​ല​യി​ൽ കൈ​വെ​ച്ച് ആ​ശീ​ർ​വ​ദി​ച്ച് പ്രാ​ർ​ഥി​ച്ച​തി​െ​ൻ​റ​യു​മൊ​ക്കെ ക​ഥ​ക​ളാ​യി​രി​ക്കും അ​വ​ർ​ക്ക് പ​റ​യാ​നു​ണ്ടാ​വു​ക.

പ​ണ്ഡി​ത​രും നേ​താ​ക്ക​ളും മു​ൻ അ​മീ​റു​മാ​രു​മെ​ല്ലാ​മു​ള്ള ജ​മാ​അ​ത്തെ ഇ​സ്​​ലാ​മി​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്ക് നി​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ മു​പ്പ​ത​ു പി​ന്നി​ടു​ക​മാ​ത്രം ചെ​യ്ത എ​ന്നെ​യും സു​ഹൃ​ത്ത് ടി. ​ആ​രി​ഫ​ലി​യെ​യും ഉ​പാ​ധ്യ​ക്ഷ​ന്മാ​രാ​യി നി​ശ്ച​യി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ സാ​ഹ​സി​ക​ത​യി​ൽ അ​തി​ശ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തി​രു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത ആ​ത്മ​വി​ശ്വാ​സം അ​േ​ദ്ദ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ മി​ക​വാ​ണ്. മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് അ​ത് അ​തേ അ​ള​വി​ൽ പ​ക​ർ​ന്നു​ന​ൽ​കി. കേ​ര​ളീ​യ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന് ധാ​രാ​ളം മാ​തൃ​ക​ക​ൾ അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചാ​ണ്​ സി​ദ്ദീ​ഖ് ഹ​സ​ൻ സാ​ഹി​ബ് വി​ട​പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. ഇ​ത്ത​രം വ്യ​ക്തി​ത്വ​ങ്ങ​ളു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം ത​ന്നെ​യാ​ണ് ഓ​രോ ജ​ന​ത​യു​ടെ​യും സു​കൃ​ത​വും.

(ജ​മാ​അ​ത്തെ ഇ​സ്‌​ലാ​മി, കേ​ര​ള അ​മീ​ർ ആണ്​ ലേഖകൻ)