മരുക്കാട്ടിലെ തണൽ മരങ്ങൾ

2021 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 22, നി​റ​ഞ്ഞു​പെ​യ്യു​ന്ന ക​ണ്ണു​നീ​രി​നി​ട​യി​ൽ അ​വ​ർ മ​ക​നോ​ട്​ ചോ​ദി​ച്ചു-​ഞാ​ൻ ആ​രെ​ന്ന്​ മ​ന​സ്സി​ലാ​യോ? ക​ണ്ണുതു​ട​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്​ അ​വ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു, അ​മ്മ. അ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന സ്​​ത്രീ​യെ ആ​ദ്യ​മ​വ​ൻ അ​പ​രി​ചി​ത​യെപോ​ലെ നോ​ക്കി. പി​ന്നെ പ​റ​ഞ്ഞു, ചേ​ച്ചി. പി​ന്നെ അച്ഛനെ, ബ​ന്ധു​ക്ക​ളെ ഓ​രോ​ന്നാ​യി അ​ന്വേ​ഷി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. ര​ണ്ട​ര വ​ർ​ഷ​ത്തിനുശേ​ഷ​മു​ള്ള ക​ണ്ടു​മു​ട്ട​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ലും ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലും കൈ​വി​ട്ടു​പോ​കു​മെ​ന്ന്​ ക​രു​തി​യ ഒ​രു ജീ​വി​തം തി​ര​കെ​യെ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഉ​ള്ളി​ൽ സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​ര ഉ​യ​രേ​ണ്ട സ​ന്ദ​ർ​ഭം. എ​ന്നാ​ൽ, എ​ല്ലാ​വ​രു​ടെ​യും ക​ണ്ണു​ക​ൾ തു​ളു​മ്പു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​ന്​ അ​പ്പോ​ഴും അ​പ​രി​ചി​ത്വം വി​ട്ടു​മാ​റി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. സ്​നേഹവാ​ത്സല്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ന​ടു​ക്ക്​ ത​നി​ച്ചാ​യ​വ​രെ​പ്പോ​ലെ ആ 35 ​കാ​ര​ൻ നി​ന്നു.

എ​ല്ലാം പു​തി​യ കാ​ഴ്​​ച​കളായിരു​ന്നു അ​യാ​ൾ​ക്ക്. ര​ക്​​ത​ബ​ന്ധു​ക്ക​ളാ​ണ്​ ചു​റ്റു​മെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞി​ട്ടും അ​തി​ല​ലി​യാ​ൻ ക​ഴി​യാ​തെ ഓ​രോ നി​മി​ഷ​വും അ​യാ​ൾ 'അ​സീ​സ്​​ക്ക​യെ' തി​ര​ഞ്ഞു, ആ ​കൈ​പി​ടി​ച്ചു. അ​സീ​സാ​യി​രു​ന്നു മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​​​െൻറ എ​ല്ലാം. ദീ​ർ​ഘ​നി​ദ്ര​ക്കുശേ​ഷം ബോ​ധ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ഉ​ണ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ആ​ദ്യം ക​ണ്ടയാ​ൾ, ഒ​രു സ​ഹോ​ദ​ര​നെ​പോ​ലെ കൈ​പി​ടി​ച്ച​യാ​ൾ, മ​രു​ഭൂ​വി​ൽ അ​നാ​ഥനാ​യി അ​ല​യേ​ണ്ടി​വ​രു​മെ​ന്ന ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ കൂ​ടെ കൂ​ട്ടി​യ​യാ​ൾ. പി​ന്നെ ബ​ന്ധു​ക്ക​ളു​ടെ സ്​​നേ​ഹ​ലാ​ള​ന​യി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​കെ എ​ത്തി​ച്ച​യാ​ൾ. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം നാ​ടി​നെ​യും ര​ക്ഷി​താ​ക്ക​ളെ​യും ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​തി​നേ​ക്കാ​ൾ, അ​തി​േ​ല​ക്ക്​ എ​ത്തി​ച്ച വ​ഴി​ക​ളാ​ണ്​ ഈ ​എ​ഴു​ത്തി​​ന്‍റെ പ്ര​മേ​യം. മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ൽ പൊ​ലി​ഞ്ഞു​പോ​യേ​ക്കാ​വു​ന്ന ഒ​രു ജീ​വി​തം ​സ്​​നേ​ഹ​വും ക​രു​ത​ലും ന​ൽ​കി പു​തു ജ​ന്മ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ കൈ​പി​ടി​ച്ചു ന​ട​ത്തി​യ ക​ഥ. അ​താ​ക​​ട്ടെ പാ​ളം തെ​റ്റി​യൊ​രു തീ​വ​ണ്ടി​യു​ടെ ക്ര​മ​ര​ഹി​ത​മാ​യ യാ​ത്രക്കൊ​ടു​വി​ൽ സു​ന്ദ​ര​മാ​യ ഒ​ടു​ക്കം പോ​ലെ ന​ടു​ക്ക​വും ആ​കു​ല​ത​ക​ളും നി​റ​ഞ്ഞ​താ​ണ്.

യാ​ത്ര​യു​ടെ തു​ട​ക്കം

2018 ജൂ​ലൈ 24. ഈ ​ദി​വ​സ​ത്തി​ൽ നി​ന്നാ​ണ്​ തു​ട​ക്കം. അ​ന്നാ​ണ്​ പാ​ല​ക്കാ​ട്​ ക​ല്ല​ടി​ക്കോ​ടുനി​ന്ന്​ ​േമാ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ അ​ബൂദ​ബി​യി​ലേ​ക്ക്​ യാ​ത്ര​തി​രി​ച്ച​ത്. വീ​ട്ടി​ലെ പ്രാ​രബ്​ധങ്ങ​ളി​ൽനി​ന്നു​ള്ള മ​റി​ക​ട​ക്ക​ലും പി​താ​വി​​​െൻറ ചി​കി​ത്സ​ക്ക്​ പ​ണം ക​ണ്ടെ​ത്ത​ലു​മാ​യി​രു​ന്നു ല​ക്ഷ്യം. അ​ബൂദ​ബി​യി​ൽ എ​ത്തി​യ​തി​ന്​ പി​റ​കെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക്​ വി​ളി​ച്ചു. പ​ച്ച​ക്ക​റി​ക്കട​യി​ൽ ചെ​റി​യ ജോ​ലി​കി​ട്ടി​യെ​ന്ന​റി​യി​ച്ചു. നാ​ടി​​​െൻറ ശീ​ത​ളി​മ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും മ​രു​ഭൂ​മി​യു​മാ​യി അ​യാ​ൾ പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ട്ടുതു​ട​ങ്ങി. പു​തി​യ ജോ​ലി​യി​ലൂ​ടെ വീ​ടി​നെ​യും കു​ടം​ബ​ത്തെ​യും ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ​ടു​ക്കാം എ​ന്ന​യാ​ൾ ക​രു​തി. വ​ർ​ഷം ഒ​ന്ന്​ പി​ന്നി​ടാ​റാ​യി. 2019 മാ​ർ​ച്ച്​ 27ന്​ ​പ​ക്ഷേ, ആ ​ജീ​വി​തം മാ​റി​മ​റ​ഞ്ഞു. ദു​ബൈ-​ അ​ബൂദ​ബി​ യാ​ത്ര​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്. ഇ​ട​ക്കുവെച്ച്​ വാ​ഹ​നം അ​പ​ക​ട​ത്തി​ൽ ​െപ​ട്ട്​ ​ൈ​ഡ്ര​വ​ർ മ​രി​ച്ചു. ത​ല​ക്ക്​ ഗു​രു​ത​ര പ​രി​ക്കേ​റ്റ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ ബോ​ധം മ​റ​ഞ്ഞ്​ ര​ക്​​ത​മൊ​ലി​പ്പി​ച്ച്​ റോ​ഡ​രി​കി​ൽ കി​ട​ന്നു. അ​യാ​ളു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക​ളു​ടെ നി​റ​ങ്ങ​ള​ത്ര​യും ആ ​റോ​ഡി​ൽ ര​ക്​​ത​ത്തി​നൊ​പ്പം പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യ​ത്​ അ​ന്നേ​ര​മാ​രു​മ​റിഞ്ഞി​ല്ല. അ​ങ്ങ​നെ അ​യാ​ൾ എ​ത്ര​നേ​രം കി​ട​ന്നു​വെ​ന്നോ, ആ​രാ​ണ്​ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ എ​ത്തി​ച്ച​തെ​ന്നോ ഇ​പ്പോഴും ഒ​രാ​ൾ​ക്കു​മ​റി​യി​ല്ല.

മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ അ​പ​ക​ട​ത്തി​ൽ​പെ​ട്ടെ​ന്ന അ​റി​യി​പ്പ്​ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. ദിവസങ്ങ​ൾ പി​ന്നെ​യും ക​ഴി​ഞ്ഞു. പാ​ല​ക്കാ​​ട്ടെ വീ​ട്ടി​ൽ ആ​ധി​യു​യ​ർ​ന്നുതു​ട​ങ്ങി. മാ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഒ​രു വി​വ​ര​വു​മി​ല്ല. ഫോ​ണി​ൽ വി​ളി​ച്ചി​ട്ട്​ കി​ട്ടു​ന്നുമി​ല്ല. വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ അ​ന്വേ​ഷി​ക്കാ​ൻ ആ​രു​മി​ല്ല. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ ഈ ​ഭൂ​മി​യി​ൽ നി​ന്ന്​ മാ​ഞ്ഞു​പോ​യോ എ​ന്ന​വ​ർ പേ​ടി​ച്ചു. പി​താ​വ്​ വേ​ലാ​യു​ധ​​​െൻറ അ​സു​ഖം കൂ​ടി, മാ​താ​വ്​ മാ​ല​തി​യു​ടെ ക​ണ്ണു​നി​ർ​ത്താ​തെ പെ​യ്​​ത്താ​രം​ഭി​ച്ചു. ഏ​തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു നി​മി​ഷം നി​ന​ച്ചി​രി​ക്കാ​തെ മ​ക​ൻ വ​ന്നു​ചേ​രു​മെ​ന്ന്​ അ​വ​രൊ​ക്ക​യും ക​രു​തി. ഒ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ഇ​നി​യെ​ന്ത്​ ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന​റി​യാ​ത്ത നാ​ളു​ക​ൾ. അ​ന്യ​ദേ​ശ​ത്ത്​ മ​ക​ന്​ എ​ന്തു​പ​റ്റി എ​ന്നു​പോ​ലു​മ​റി​യാ​തെ ആ ​കു​ടും​ബം ദു​ര​ന്ത​മു​ഖ​ത്തെ​ന്ന പോ​ലെ നി​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ​യാ​ണ്​ നാ​ട്ടി​ലെ കെ.​എം.​സി.​സി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രോ​ട്​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ കു​റി​ച്ച്​ പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. കെ.​എം.​സി.​സി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രാ​യ ഉ​മ്മ​റും മ​ജീ​ദും റി​യാ​സും ഖ​മ​റു​വു​മൊ​ക്കെ വി​ഷ​യം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു. അ​വ​ർ അ​ബൂദ​ബി​യി​ലെ സാ​മൂ​ഹിക ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നും കെ.​എം.​സി.​സി സീ​നി​യ​ർ വൈ​സ്​​പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റു​മാ​യ അ​സീ​സ്​ കാ​ളി​യാ​ട​നെ ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടു.

മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ തേ​ടി

മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ തിര​ഞ്ഞ്​ അ​സീ​സും സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും ഇ​റ​ങ്ങി​ത്തി​രി​ച്ചു. പ​ല ആ​ശു​പ​ത്രി​ക​ളി​ലും അ​വ​രെ​ത്തി. ഒ​രു സൂ​ച​ന​യും കു​റെ നാ​ളേ​ക്ക്​ ല​ഭി​ച്ചി​ല്ല. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ, അ​ബൂദ​ബി അ​ൽ​റ​ഹ്​​ബ്​ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ മ​ല​യാ​ളി​യെ​ന്ന്​ തോ​ന്നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒ​രാ​ൾ ​ചി​കി​ത്സ​യി​ലു​ണ്ടെ​ന്ന്​ വി​വരം​കി​ട്ടി. ആ​ശു​പ​ത്രി രേ​ഖ​ക​ളി​ൽ പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​സീ​സ്​ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലെ​ത്തി. ഒ​രു​പാ​ട്​ ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ പ്ര​തീ​ക്ഷ​യ​റ്റ്​ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്. ത​ല​ക്കേ​റ്റ ഗു​ര​ുത​ര പ​രി​ക്കു​കാ​ര​ണം മ​രി​ച്ചെ​ന്ന്​ പ​ല​ത​വ​ണ ഡോ​ക്​​ട​ർ​മാ​ർ സം​ശ​യ​ മു​ന​മ്പി​ലെ​ത്തി​യ ദേ​ഹം. ത​ല​യോ​ട്ടി​യു​ടെ മു​ക​ൾ​ഭാ​ഗം നീ​ക്കം ചെ​യ്​​ത്​ ശ​സ്​​ത്ര​ക്രി​യ ന​ട​ത്തി​യ​തി​നാ​ൽ വെ​ൻ​റി​ലേ​റ്റ​റി​​​െൻറ സ​ഹാ​യ​ത്താ​ലാ​ണ്​ ജീ​വ​ൻ നി​ല​നി​ർ​ത്തി​യ​ത്. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ട്​ ഒ​രു മാ​സം പി​ന്നി​ട്ടി​രു​ന്നു അ​പ്പോ​ൾ. ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലെ​ത്തി​യ അ​സീ​സ്​ കൈയി​ലു​ള്ള ഫോ​​ട്ടോ​യി​ലും അ​ജ്ഞാ​ത​​​െൻറ മു​ഖ​ത്തും മാ​റി​മാ​റി നോ​ക്കി. ഒ​ടു​വി​ൽ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു -മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ ത​ന്നെ. വി​വ​രം മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​​​െൻറ വീ​ട്ടു​കാ​രെ അ​റി​യി​ച്ചു. മാ​ഞ്ഞു​പോ​യൊ​രു മ​ക​നെ തി​രി​കെ കി​ട്ടി​യ സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​ൽ വീ​ട​പ്പോ​ൾ ആ​ഹ്ലാ​ദാ​ര​വ​ത്തി​ലാ​യി. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ത്ര ല​ളി​ത​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ​പ്പോ​ൾ പ​ഴ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഓ​ർ​മ​ക​ളെ​ല്ലാം ന​ഷ്​​ട​മാ​യി അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ൾ മാ​ഞ്ഞു​പോ​യ പു​സ്​​ത​കം പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​യാ​ളു​ടെ മ​ന​സ്സപ്പോ​ൾ.

ഇ​തെ​​​െൻറ സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ

ഒ​ന്ന​ര​മാ​സം മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ വീ​ണ്ടും ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞു. അ​സീ​സ്​ അ​വി​ടെ പ​തി​വ്​ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​നാ​യി. പ​തി​യെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നും കു​ടും​ബ​ത്തി​നും ഇ​ട​യി​ലെ പാ​ല​മാ​യി അ​സീ​സ്​ മാ​റി. ക​ണ്ടു​ക​ണ്ട്​ അ​സീ​സി​നെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞുതു​ട​ങ്ങി. പു​റം മു​റി​വു​ക​ൾ ഉ​ണ​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ ആ​ശു​പ​ത്രി വി​ട്ടു. നാ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യ സ​ു​ഹൃ​ത്ത്​ ആ​ദ്യം കൂ​ടെ കൂ​ട്ടി​യെ​ങ്കി​ലും ഓ​ർ​മ​ക​ളെ​ല്ലാം ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​ന്​ ഇ​ത്​ പ്ര​യാ​സം സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കു​മെ​ന്ന്​ മ​ന​സ്സിലാ​ക്കി​യ അ​സീ​സ്,​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ ഏറ്റെടുത്തു. സ്വ​ന്തം മു​റി​യി​ൽ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​ന്​ സൗ​ക​ര്യ​മൊ​രു​ക്കി. മ​രു​ന്നും ഭ​ക്ഷ​ണ​വും ന​ൽ​കി കൂ​ടെ​പ്പിറ​പ്പി​നെ പോ​ലെ പ​രി​ച​രി​ച്ചു. വൈ​കാ​തെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ നാ​ട്ടി​ൽ വി​ടാം എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ചി​ന്ത. അ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ കോ​വി​ഡ്​ വ​ന്നുക​യ​റി​യ​ത്. ലോ​കം വാ​തി​ലു​ക​ൾ കൊ​ട്ടി​യ​ട​ച്ചു. അ​തി​ർ​ത്തി​ക​ൾ പൊ​ടു​ന്ന​നെ ഒ​റ്റ​പ്പെ​ട്ടു. മോ​ഹ​ൻദാ​സി​​​െൻറ യാ​ത്ര ന​ട​ന്നി​ല്ല. ഒ​രു വ​ർ​ഷ​വും ഏ​ഴു​മാ​സ​വും മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ അ​സീ​സി​നൊ​പ്പം നി​ന്നു. മ​രുക്കാ​ഴ്​​ച​ക​ൾ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ക്കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ അ​യാ​ളു​ടെ കൂ​ട്ട്. അ​തു​വ​രെ താ​ൻ എ​ന്താ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നുപോ​ലും ഓ​ർ​മ​യി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം ഭൂ​ത​കാ​ലം അ​യാ​ളി​ൽനി​ന്ന്​ വേ​ർ​പെ​ട്ടുകി​ട​ന്നു.

ആ​ദ്യം അ​സീ​സി​നെ, പി​ന്നെ റൂ​മി​ലു​ള്ള മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ, അ​വി​ടേ​ക്ക്​ വ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​വ​രെ...അ​ങ്ങ​നെ ഓ​ർ​മ​ക​ളു​ടെ അ​റ​യി​ൽ ഓരോ മു​ഖ​ങ്ങ​ൾ അ​യാ​ൾ പു​തു​താ​യി തു​ന്നി​ച്ചേർ​ത്തു. മ​രു​ഭൂ​മി​ക്കക്ക​രെ ന​മു​ക്കൊ​രു നാ​ടു​ണ്ടെ​ന്നും അ​വി​ടെ ഉ​റ്റ​വ​രു​ണ്ടെ​ന്നും അ​സീ​സ്​, മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​ന്​ പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു. വീ​ട്ടു​കാ​രു​മാ​യി ഫോ​ണി​ൽ സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചു. പി​ന്നീ​ടൊ​രു നാ​ൾ വിഡി​യോ​കാ​ൾ ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന ഫോ​ൺ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നാ​യി ന​ൽ​കി. വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ അതിലൂടെ അച്ഛനെയും അ​മ്മ​യെ​യും ക​ണ്ടു. ത​െ​ൻ​റ ലോ​കം കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി വ​ലു​താ​ണെ​ന്നും ചി​ല​രൊ​ക്കെ കാ​ത്തി​രി​പ്പു​ണ്ടെ​ന്നും മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. ഇ​ക്കാ​ല​യ​ള​വി​ലെ​ല്ലാം മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ അ​സീ​സ്​ ഒ​രു തൊ​ഴി​ലി​നും വി​ട്ടി​ല്ല. കു​റ​ച്ചു​കാ​ലം മു​മ്പു​വ​രെ ആ​രു​മ​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഈ ​മ​നു​ഷ്യ​ൻ ഇ​പ്പോ​ൾ ത​​​െൻറ ആ​രോ ആ​ണെ​ന്ന​യാ​ൾ​ക്കു തോ​ന്നി. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ കൈ​വി​ടാ​തെ അ​സീ​സ്​ ചേ​ർ​ത്തുപി​ടി​ച്ചു. അ​പ​രി​ചി​ത​രോ​ട്​ ഇ​തെ​​െൻറ സ​ഹോ​ദ​ര​നാ​ണെ​ന്ന്​ അ​സീ​സ്​ പ​റ​ഞ്ഞു. അങ്ങ​െന അയാൾ മനുഷ്യത്വത്തി​​​​െൻറ ആൾരൂപമായി.

തി​രി​ച്ചുവ​ര​വ്​

ഒ​ന്ന​ര വ​ർ​ഷം പൊ​ടു​ന്ന​നെ ക​ട​ന്നു​പോ​യി. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​ൽ വ​ലി​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലു​ക​ൾ അ​യാ​ളി​ൽ അ​ട​ഞ്ഞു​ത​ന്നെ കി​ട​ന്നു. വീ​ട്ടി​ലെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ഇ​തി​ലേ​റെ ക​ഷ്​​ട​മാ​യി​രു​ന്നു. വ​രു​മാ​നം നി​ല​ച്ച​തോ​ടെ ഭ​ക്ഷ​ണം വാ​ങ്ങാ​ൻ​കൂ​ടി പാ​ങ്ങി​ല്ലാ​തെ ആ ​കു​ടും​ബം ​െഞ​രു​ങ്ങി. വീ​ട്​ ജ​പ്​​തി ഭീ​ഷ​ണി​യി​ലാ​യി. ഇ​ത​റി​ഞ്ഞ അ​സീ​സ്​ പ​ണം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചു ന​ൽ​കി ജ​പ്​​തി ഒ​ഴി​വാ​ക്കി. അ​പ​ക​ടസ​മ​യ​ത്ത്​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​​​െൻറ വി​സ കാ​ലാ​വ​ധി തീ​ർ​ന്നി​രു​ന്നു. അ​റു​പ​തി​നാ​യി​രം രൂ​പ ഫൈ​ൻ പി​ന്നാ​ലെ​യെ​ത്തി. അ​സീ​സ്​ ഈ ​വി​ഷ​യ​ത്തി​ലും ഇ​ടപെട്ടു. കാ​സ​ർ​കോ​ട്ടു​കാ​ര​ൻ എം.​എം. നാ​സ​റി​നൊ​പ്പം എം​ബ​സി ക​യ​റി​യി​റ​ങ്ങി. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ അ​ധി​കൃ​ത​ർ​ക്കുമു​ന്നി​ൽ ഹാ​ജ​രാ​ക്കി വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. ഇ​തോ​ടെ പി​ഴ ഒ​ഴി​വാ​യിക്കിട്ടി. രേ​ഖ​ക​ളെല്ലാം ശ​രി​യാ​ക്കി നാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക്​ മ​ട​ങ്ങാ​ൻ അ​നു​മ​തി ല​ഭി​ച്ചു. ഫെ​ബ്രു​വ​രി 15ന്​ ​മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ​യും കൂ​ട്ടി അ​സീ​സ്​ നാ​ട്ടി​ലെ​ത്തി. കോ​വി​ഡ്​ മ​ഹാ​മാ​രി​യു​ടെ നി​ഴ​ൽ അ​പ്പോ​ഴും ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ക്വാ​റ​ൻ​റ​ീൻ നി​ർ​ബ​ന്ധം.

പ​രി​മി​ത സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ള്ള പാ​ല​ക്കാ​​ട്ടെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക്​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ വി​ടാ​ൻ അ​സീ​സ്​ ഒ​രു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മ​ല​പ്പു​റം തി​രു​നാ​വാ​യ​യി​ലെ സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടി​ൽ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നും അ​സീ​സ്​ ക്വാ​റ​ൻ​റ​ീൻ സൗ​ക​ര്യം ഒ​രു​ക്കി. മു​ക​ൾനി​ല​യി​ൽ ഒ​രു മു​റി​യി​ൽ അ​സീ​സും മ​റ്റൊ​ന്നി​ൽ മോ​ഹൻ​ദാ​സും താ​മ​സ​മാ​ക്കി. അ​വി​ടെ നി​ന്നാ​ൽ വ​യ​ലും തോ​ടും കാ​ണാം, അ​തി​നു​മ​പ്പു​റം കു​തി​ച്ചോ​ടു​ന്ന തീ​വ​ണ്ടി​യു​ടെ സൈ​റ​ൺ കേ​ൾ​ക്കാം. നാ​ട്ടി​ലെ കാ​ഴ്​​ച​ക​ൾ കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ നോ​ക്കിനി​ന്നു. എ​ല്ലാം പു​തി​യ കാ​ഴ്​​ച​ക​ളും അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​യാ​ൾ​ക്ക്. നീ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന തെ​ങ്ങി​ലേ​ക്ക്​ നോ​ക്കി അ​യാ​ളൊ​രി​ക്ക​ൽ ചോ​ദി​ച്ചു-​അ​തി​ലെ​ന്തു പ​ഴ​മാ​ണ്​! തെ​ങ്ങി​നെ​യും തേ​ങ്ങ​യെ​യും നാ​ടി​നെ​യും കു​റി​ച്ച്​ അ​ന്നൊ​രു​പാ​ട്​ പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു അ​സീ​സി​ന്. ഒ​രാ​ഴ്​​ച ക​ഴി​ഞ്ഞ്​ കോ​വി​ഡ്​ ടെ​സ്​​റ്റ്​ ന​ട​ത്തി നെഗ​റ്റിവ്​ ആ​യ​തോ​ടെ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ ബ​ന്ധു​ക്ക​ൾ​ക്ക്​ കൂ​ടെവി​ടാ​ൻ അ​സീ​സ്​ ഒ​രു​ങ്ങി. അ​തി​നാ​യി അ​വ​രെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക്​ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി.

വി​കാ​ര​നി​ർ​ഭ​ര​മാ​യ നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​ടു​വി​ൽ അ​സീ​സി​ൽനി​ന്ന്​ വേ​ർ​പെട്ട്​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സ്​ ബ​ന്ധു​ക്ക​ൾ​ക്കൊ​പ്പം പോ​യി. ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നെ​യും ക​ഴി​ഞ്ഞു. പാ​ല​ക്കാ​​ട്ടെ വീ​ട്ടി​ൽ പ​ഴ​യ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​കെ വ​രാ​നു​ള്ള പ​രി​ശ്ര​മ​ത്തി​ലാ​ണ്​ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​പ്പോ​ൾ. നാ​ടും പ​രി​സ​ര​വും മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​കെ​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​മെ​ന്ന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യി​ലാ​ണ്​ വീ​ട്ടു​കാ​ർ. ഇ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ, സ്​​നേ​ഹവാ​ത്സല്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട്​ അ​വ​നി​ൽ പു​തി​യ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ തു​ന്നി​യെ​ടു​ക്ക​ണം. മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ ബ​ന്ധു​ക്ക​ളെ ഏ​ൽ​പിച്ച​തി​നുപി​റ​കെ അ​സീ​സ് കാ​ളി​യാ​ട​ൻ അ​ബൂ​ദ​ബി​യി​ലേ​ക്ക്​ മ​ട​ങ്ങി. ഇ​ട​ക്ക​യാ​ൾ മോ​ഹ​ൻ​ദാ​സി​നെ ഒാ​ർ​ക്കും. മ​ട​ങ്ങും​മു​മ്പ്​ അ​ങ്ങ​നൊ​രു ദി​ന​ത്തി​ൽ അ​സീ​സ്​ കു​ടും​ബ​വു​മൊ​ത്ത്​ പാ​ല​ക്കാ​​ട്ടെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു​മി​ച്ച്​ ഏ​റെ സ​മ​യം ചെ​ല​വി​ട്ടാ​ണ്​ അ​ന്ന​വ​ർ പി​രി​ഞ്ഞ​ത്. ശേ​ഷ​മ​യാ​ൾ ത​​​െൻറ ക​ർ​മ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​കെ​യെ​ത്തി. മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ൽ ആ​ലം​ബ​മി​ല്ലാ​തെ അ​ല​യു​ന്ന​വ​ർ​ക്കാ​യി അ​യാ​ൾ​ക്കി​നി​യും ഓ​ടി​യെ​ത്തേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്.