നമൻ ഗുപ്​തയുടെ കരവിരുതിൽ സിഗരറ്റ് ബട്ടുകളിൽ നിന്ന് കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ

പുകവലി എത്രത്തോളം ഹാനികരമാണെന്ന്​ അറിയാത്തവരില്ല. സിഗരറ്റ്​ കവറുകളിൽപോലും ഇത്​ എഴുതിവെച്ചിട്ടുണ്ട്​. പക്ഷേ, അതെല്ലാം ഒന്ന്​ വായിച്ച്​ വീണ്ടും വീണ്ടും പുക വിട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ശീലക്കാരാണ്​ കൂടുതലും. അതേസമയം, ഇങ്ങനെ വലിച്ചുതീർക്കുന്ന സിഗരറ്റി​െൻറ ബട്ടുകളിൽനിന്ന്​ പുത്തൻ ആശയങ്ങൾ വിരിയിച്ച ഒരു സ്​റ്റാർട്ടപ്പിനെയാണ്​ ഇത്തവണ പരിചയപ്പെടുന്നത്​. നോയിഡ ആസ്​ഥാനമായി തുടങ്ങിയ ഈ സ്​റ്റാർട്ടപ് സിഗരറ്റ് ബട്ടുകളെ ചെറിയ കളിപ്പാട്ടങ്ങളായും തലയണകളായും മാറ്റിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്​.

ആഗോളതലത്തിൽ ഒരുവർഷത്തിൽ ഏകദേശം 4.5 ട്രില്യൺ സിഗരറ്റ് ബട്ടുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്​ എന്നാണ് കണക്ക്​. പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇത്​ കൃത്യമായി സംസ്​കരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഇന്ത്യയിൽ മിക്കയിടങ്ങളിലും സിഗരറ്റ് ബട്ടുകൾ ഉത്തരവാദിത്തമില്ലാതെ ഉപേക്ഷിക്കുന്ന അവസ്​ഥയാണ്​. ഇതുത​െന്നയാണ്​ ഇത്തരമൊരു സ്​റ്റാർട്ടപ്പിലേക്ക്​ നമൻ ഗുപ്​ത എന്ന യുവാവിനെ കൊണ്ടെത്തിച്ചതും. 2016ൽ ആരംഭിച്ച് 2018ൽ വിപുലീകരിച്ചുകൊണ്ട്​ പുനർനാമകരണം ചെയ്​ത, നമൻ ഗുപ്തയുടെ 'കോഡ് എഫർട്ട് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ്' സിഗരറ്റ് വലിച്ചതിനുശേഷം ഉപേക്ഷിക്കുന്ന അവശിഷ്​ടങ്ങൾ പ്രോസസ്​ ചെയ്​ത്​ സോഫ്റ്റ് കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ, തലയണകൾ, കൊതുകുവലകൾ തുടങ്ങിയ ഉപയോഗയോഗ്യമായ ഉൽപന്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്​. അതേസമയം, ഇവർ ഇത് ഒരുതരത്തിലും പുകവലി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നില്ല.

ഇതെല്ലാം എങ്ങനെ തുടങ്ങി?

ഡൽഹി യൂനിവേഴ്സിറ്റി ബിരുദധാരിയായ നമൻ കോളജിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ സിഗരറ്റ് കഷണങ്ങൾ പരിസ്​ഥിതിയിലുണ്ടാക്കുന്ന പ്രശ്​നങ്ങൾ സൂക്ഷ്​മമായി നിരീക്ഷിച്ചിരുന്നു.''സമീപത്തുള്ള റോഡുകളിൽ സിഗരറ്റ് കഷണങ്ങൾ കിടക്കുന്നത് ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. സിഗരറ്റ് ബട്ട്സ് ഉണ്ടാക്കുന്ന പ്രശ്​നങ്ങളെക്കുറിച്ചും ഞങ്ങൾ പഠിച്ചു. എന്തെങ്കിലും ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹമുണ്ടായിരുന്നു. വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ സമഗ്രമായ ഗവേഷണത്തിന് ശേഷം, ഈ ബട്ടുകളെ സവിശേഷമായ ഒരു രാസഘടന ഉപയോഗിച്ച് മറ്റൊന്നാക്കി മാറ്റുന്ന ഒരു മാർഗം ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി. ദൈനംദിന ഉൽ‌പന്നങ്ങളാക്കി‌ ഇവയെ മാറ്റുന്ന വിദ്യ.'' നമൻ‌ പറയുന്നു. മാലിന്യം ശേഖരിക്കുന്നതിന് ഇവർക്ക്​ നിരവധി തന്ത്രങ്ങളുണ്ട്. ഇത്​ ശേഖരിച്ച്​ നൽകുന്നവർക്ക്​ ഒരു തുകയും ഇവർ നൽകുന്നുണ്ട്​. ഇന്ത്യയിലെ 250 ജില്ലകളിലാണ്​ ഇവർ ഇപ്പോൾ പ്രവർത്തിച്ചുവരുന്നത്​.

എന്താണ്​ ചെയ്യുന്നത്​?

കൃത്യമാണ്​ ഇവരുടെ ഒാരോ പ്രക്രിയയും. സിഗരറ്റ്​ ബട്ടുകളിൽ ഫൈബർ മെറ്റീരിയൽ അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. അവ സ്വാഭാവികമായി അഴുകുന്നതിന് 10-12 വർഷമെങ്കിലും എടുക്കും. അതിനാൽ ഇത് ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഒരു വലിയ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്‌നമായി മാറുന്നു. ഇവിടെ ഇന്ത്യയിൽ ശരിയായ മാലിന്യ സംസ്കരണ സംവിധാനങ്ങളില്ല. അതിനാൽ ഇത് വലിയൊരു പ്രശ്​നംതന്നെയാവും ഭാവിയിൽ.

''സിഗരറ്റ്​ മാലിന്യം ഫാക്ടറികളിൽ എത്തിച്ച്​ വേർതിരിക്കുന്നു. കടലാസും പോളിമർ ഫിൽട്ടറും പ്രത്യേകമായി പ്രോസസ്​ ചെയ്യും. അതിനുശേഷം ഇത് വാഷിങ്​, ഡ്രൈയിങ്​ പ്രക്രിയയിലൂടെ കടന്നുപോകും. ശേഷം ഇവയെ ഉപയോഗയോഗ്യമായ മൃദുവായ കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ, തലയണകൾ, കീ ചെയിനുകൾ, മെത്തകൾ എന്നിവയിലേക്ക് രൂപമാറ്റം വരുത്തും. ബട്ടുകളിൽനിന്ന് വീണ്ടെടുക്കുന്ന പേപ്പർ ഒരു പൾപ്പ് ആയി വികസിപ്പിച്ചെടുക്കും.

വെള്ളവും ഓർഗാനിക് ബൈൻഡറും ചേർക്കുന്നതോടെ അത് കൂടുതൽ ശക്തമാകും. ഈ പൾപ്പ് പിന്നീട് പേപ്പർ ഫോർമാറ്റിൽ ഇത് നിർമിക്കുന്ന വിദഗ്ധ തൊഴിലാളികൾക്ക്​ കൈമാറും. അതിനുശേഷം അത് വെയിലത്ത് ഉണക്കും. ഉണങ്ങിക്കഴിഞ്ഞാൽ, പ്രത്യേക ആകൃതി നൽകി പുതിയൊരു ഉൽപന്നമാക്കി മാറ്റും. കോഡ് ഇതുവരെ 250 ദശലക്ഷം സിഗരറ്റ് ബട്ടുകൾ പുനരുപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്​.'' നമൻ പറയുന്നു.

ബട്ടുകൾ കാര്യക്ഷമമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും പുനരുപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതോടെ പരിസ്ഥിതിയെ ബാധിക്കുന്ന പ്രശ്​നങ്ങൾ ഒഴിവാകും. പുനരുപയോഗിക്കു​േമ്പാൾ ഒരുതരത്തിലുള്ള പ്രശ്​നങ്ങളും ഉണ്ടാകുന്നുമില്ല. മാത്രമല്ല, നിരവധിപേർക്കാണ്​ ഇൗ സാമൂഹിക പ്രതിബദ്ധതയിലൂന്നിയ സ്​റ്റാർട്ടപ്​വഴി തൊഴിലവസരവും ലഭിക്കുന്നത്​.