സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ ജൂ​ബി​ലി​യി​ൽ കാ​ണാ​താ​യ​ത്

ബ്രി​ട്ട​ന്റെ ര​ണ്ട് ആ​ർ​ക്കൈ​വു​ക​ളി​ൽ ഒ​ളി​പ്പി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന ര​ഹ​സ്യഫ​യ​ലു​ക​ള​ട​ങ്ങു​ന്ന 300 പെ​ട്ടി രേ​ഖ​ക​ൾ ആ​രോ ചോ​ർ​ത്തി പു​റ​ത്തു​വി​ട്ടു. കെ​നി​യ​യി​ലെ ക്രൂ​ര​ത​ക​ൾ​ക്കു​ പു​റ​മെ, മ​റ്റു 36 കോ​ള​നി​ക​ളി​ൽ ബ്രി​ട്ട​ൻ ചെ​യ്തു​കൂ​ട്ടി​യ പൈ​ശാ​ചി​ക കൃ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ​കൂ​ടി വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന 2,40,000 അ​തി​ര​ഹ​സ്യ ഫ​യ​ലു​ക​ളാ​ണ് ചോ​ർ​ന്ന​ത്.

മ​നു​ഷ്യാ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ, ജ​നാ​ധി​പ​ത്യം, മാ​ധ്യ​മ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം -ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്, അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ വ​ക്താ​ക്ക​ൾ സ്വ​ന്ത​മെ​ന്ന് വി​ളി​ക്കു​ന്ന മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ. എ​ന്നാ​ൽ, ഈ ​അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം, നേ​ർ​വി​പ​രീ​ത​മാ​ണ് ര​ണ്ടി​ട​ത്തെ​യും ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക​ന​യ​വും ന​ട​പ​ടി​യു​മെ​ന്ന് തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന ര​ണ്ടു വാ​ർ​ത്ത​ക​ളു​ണ്ട്: എ​ലി​സ​ബ​ത്ത് രാ​ജ്ഞി​യു​ടെ പ്ലാ​റ്റി​നം ജൂ​ബി​ലി​യും ജൂ​ലി​യ​ൻ അ​സാ​ൻ​ജി​നെ​തി​രാ​യ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സ​ർ​ക്കാ​റി​ന്റെ തീ​രു​മാ​ന​വും.

എ​ലി​സ​ബ​ത്ത് രാ​ജ്ഞി​യു​ടെ കി​രീ​ട​ധാ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ 70ാം വാ​ർ​ഷി​കം നാ​ലു​ദി​വ​സ​ത്തെ ആ​ഘോ​ഷ​മാ​ക്കി ബ്രി​ട്ട​ൻ. മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ ആ​ഘോ​ഷ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​ങ്കു​വെ​ച്ചു: പേ​ര​മ​ക്ക​ളു​ടെ മ​ക്ക​ളു​ടെ കു​സൃ​തി​ക​ൾ മു​ത​ൽ രാ​ജ്ഞി​യു​ടെ ഭ​ക്ഷ​ണ​ശീ​ലം വ​രെ. മൊ​ത്ത​ത്തി​ൽ, എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും സ്നേ​ഹി​ക്കാ​നും സേ​വി​ക്കാ​നും മാ​ത്രം അ​റി​യാ​വു​ന്ന ത​റ​വാ​ട്ടു​കാ​ര​ണ​വ​രു​ടെ സ​പ്ത​തി ആ​ഘോ​ഷ​ത്തി​ൽ സ​ന്തോ​ഷി​ക്കു​ന്ന ലോ​ക​ത്തെ​യാ​ണ് മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്.

എ​ന്നാ​ൽ, ആ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല ഇ​ത്. വ​ലി​യ ത​മ​സ്ക​ര​ണം കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ലോ​ക ഭൂ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ നാ​ലി​ലൊ​ന്നി​ൽ അ​ധീ​ശ​ത്വം സ്ഥാ​പി​ച്ച് നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ അ​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ഭീ​ക​ര​മാ​യ ചൂ​ഷ​ണ​വും അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ലും ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ മ​ഹാ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ചെ​യ്തി​ക​ൾ മ​റ​വി​യി​ലേ​ക്ക് ത​ള്ളാ​നു​ള്ള ഒ​ര​ഭ്യാ​സം കൂ​ടി.

ഇ​രു​നൂ​റ് വ​ർ​ഷം. നാ​ലു ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ൾ. എ​ങ്ങും പ​ര​ന്നു​കി​ട​ന്ന കൊ​ളോ​ണി​യ​ൽ നീ​രാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്നു ബ്രി​ട്ട​ൻ. കോ​ടി​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് മ​നു​ഷ്യ​രെ കൊ​ന്നും മ​ർ​ദി​ച്ചും അ​ടി​മ​ക​ളാ​ക്കി​യും കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ത്ത സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വം. കൊ​ള്ള​യും വം​ശീ​യ​ത​യും വ​ർ​ണ​ക്കോ​യ്മ​യും കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല​ക​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് രാ​ജ് ആ​ഘോ​ഷി​ച്ച നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ. ഏ​ഷ്യ​യി​ൽ, ആ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ൽ, ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ... ബം​ഗാ​ൾ പ​ട്ടി​ണി, മൗ ​മൗ കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല, ഇ​സ്രാ​യേ​ൽ രാ​ഷ്ട്ര​നി​ർ​മി​തി, ബോ​യ​ർ കോ​ൺ​സ​ൻ​ട്രേ​ഷ​ൻ ക്യാ​മ്പു​ക​ൾ, ജാ​ലി​യ​ൻ​വാ​ലാ​ബാ​ഗ് കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല, ഇ​ന്ത്യാ​വി​ഭ​ജ​നം, അ​യർ​ല​ൻ​ഡി​ലും ഇ​ന്ത്യ​യി​ലും ദാ​രി​ദ്ര്യം വി​ത​ച്ച വി​ക്ടോ​റി​യ രാ​ജ്ഞ​ിയു​ടെ കാ​ല​ത്തെ ക്രൂ​ര​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ -ഇ​തെ​ല്ലാ​മ​ല്ലേ 'ആ​ഘോ​ഷി'​ക്കേ​ണ്ട​ത്? ഇ​വ​യി​ൽ ഒ​ന്നും പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കാ​തെ, ഒ​രു ക്ഷ​മാ​പ​ണ​വും ന​ട​ത്താ​തെ, രാ​ജ്ഞി അ​ഭി​ന​യി​ച്ച ആ​നി​മേ​ഷ​ൻ കാ​ർ​ട്ടൂ​ൺ പൊ​ലി​പ്പി​ച്ച് ന​ട​ത്തി​യ ജൂ​ബി​ലി, ര​ക്ത​പ്പാ​ടു​ക​ൾ​ക്കു​മേ​ൽ വി​രി​ച്ച കൃ​ത്രി​മ മ​റ മാ​ത്ര​മാ​യി.

പ്ര​ഫ. ഹാ​മി​ദ് ദ​ബാ​ശി എ​ഴു​തി​യ ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്: ''ഈ ​ആ​ഘോ​ഷ​ക്കാ​ഴ്ച​ക​ളു​ടെ സം​വി​ധാ​യ​ക​ർ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​ത് സ്നേ​ഹ​സ​മ്പ​ന്ന​യാ​യ അ​മ്മ, അ​മ്മൂ​മ്മ, വ​ല്യ​മ്മൂ​മ്മ ഒ​ക്കെ​യാ​യി റാ​ണി​യെ​യും മ​ക്ക​ളു​ം പേ​ര​മ​ക്ക​ളു​മ​ട​ങ്ങു​ന്ന കു​ലീ​നകു​ടും​ബ​ത്തെ​യും ദേ​ശീ​യാ​ഘോ​ഷ​ത്തി​ന്റെ കേ​ന്ദ്ര​ബി​ന്ദു​വാ​ക്കി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് രാ​ജ​ഭ​ര​ണ​മെ​ന്ന ഈ ​സ്ഥാ​പ​നം സ​ത്യ​ത്തി​ൽ എ​ന്താ​ണെ​ന്ന​തി​ൽ അ​വ​ർ അ​ജ്ഞ​ത ന​ടി​ക്കു​ന്നു.''

രാ​ജ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ജൂ​ബി​ലി​ക​ൾ കൊ​ളോ​ണി​യ​ൽ ക്രൂ​ര​ത​ക​ൾ ത​മ​സ്ക​രി​ക്കാ​നു​ള്ള അ​വ​സ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​ട്ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ് ബ്രി​ട്ട​ൻ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​വ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​ത്. 1947ൽ 21ാം ​വ​യ​സ്സി​ൽ രാ​ജ്ഞി​പ​ദ​മേ​റു​ന്ന​തി​നും അ​ഞ്ചു​കൊ​ല്ലം മു​മ്പ്, എ​ലി​സ​ബ​ത്ത് രാ​ജ​കു​മാ​രി ചെ​യ്ത ഒ​രു പ്ര​സം​ഗം റേ​ഡി​യോ വ​ഴി വ്യാ​പ​ക​മാ​യി പ്ര​ക്ഷേ​പ​ണം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ഇ​ന്ത്യ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം നേ​ടി​യ വ​ർ​ഷ​ത്തിൽ ചെ​യ്ത ആ ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ലെ മു​ഖ്യ​സൂ​ച​ന ഇ​നി മ​റ്റൊ​രു കോ​ള​നി​യെ​യും സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​ക്കി വി​ടി​ല്ല എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. ''ന​മ്മു​ടെ മ​ഹ​ത്താ​യ സാ​മ്രാ​ജ്യ കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്റെ സേ​വ​ന​ത്തി​ന്'' സ്വ​യം സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന് അ​വ​ർ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​മ്പോ​ൾ വി​ക്ടോ​റി​യ രാ​ജ്ഞി​യു​ടെ​യും പി​ൽ​ക്കാ​ല​​ത്തെ​യും അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ലു​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള വ്യം​ഗ്യ​മാ​യ ന്യാ​യീ​ക​ര​ണം കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ബോ​യ​ർ യു​ദ്ധം, ഐ​റി​ഷ് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​രം, ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ​മ​രം, സൈ​പ്ര​സി​ലെ​യും ഇ​റാ​ഖി​ലെ​യും ഫ​ല​സ്തീ​നി​ലെ​യും മ​ല​യ​യി​ലെ​യും കെ​നി​യ​യി​ലെ​യും ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ൾ -എ​ല്ലാം അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ് ''മ​ഹ​ത്താ​യ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സാ​മ്രാ​ജ്യം'' പു​ഷ്ടി​പ്പെ​ട്ട​ത്.

മ​റ​നീ​ക്കി​യ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ

പ​ക്ഷേ, കാ​ലം പ​ക​വീ​ട്ടും. മ​റ​ച്ചു​വെ​ച്ച സ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ പു​റ​ത്തു​വ​രി​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്യും. കെ​നി​യ​യി​ലെ കി​കു​യു വം​ശ​ക്കാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വം ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ കൊ​ടും പീ​ഡ​ന​ങ്ങ​ളും കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല​യും നേ​രി​ട്ട് അ​ന്വേ​ഷി​ക്കാ​നും പ​ര​സ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ചി​ല ഗ​വേ​ഷ​ക​ർ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ന്നു.

1950ക​ളി​ൽ കെ​നി​യ​യി​ൽ 'മൗ ​മൗ ക​ലാ​പം' എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ട്ട സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭം ന​ട​ന്നു. ബ്രി​ട്ട​ൻ അ​തി​നെ അ​തി​ക്രൂ​ര​മാ​യി അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തി.

1963ൽ ​കെ​നി​യ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യ​പ്പോ​ൾ ബ്രി​ട്ട​ൻ അ​തി​ന്റെ ക്രൂ​ര​ത​ക​ളു​ടെ തെ​ളി​വു​രേ​ഖ​ക​ളെ​ല്ലാം നൈ​റോ​ബി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ബ്രി​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക് ക​ട​ത്തി ഒ​ളി​പ്പി​ച്ചു.

എ​ന്നാ​ൽ, മൗ ​മൗ പ്ര​​ക്ഷോ​ഭ​ക​രെ കൊ​ല​ചെ​യ്ത​തി​ന്റെ​യും ത​ട​വി​ലി​ട്ട​തി​ന്റെ​യും വാ​ർ​ത്ത​ക​ൾ ലോ​കം കേ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. സ​ർ​ക്കാ​ർ മ​റ​ച്ചു​വെ​ച്ച കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി അ​ന്വേ​ഷി​ക്കാ​ൻ ചി​ല​ർ മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ന്നു. അ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ല കാ​ര​ലൈ​ൻ എ​ൽ​ക്കി​ൻ​സ് എ​ന്ന ഗ​വേ​ഷ​ക വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​നി​യും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ന്വേ​ഷ​ണാ​ത്മ​ക ജേ​ണ​ലി​സ​ത്തി​ന്റെ എ​ല്ലാ രീ​തി​ക​ളു​മ​വ​ലം​ബി​ച്ച് അ​വ​ർ ത​യാ​റാ​ക്കി​യ പിഎ​ച്ച്.ഡി പ്ര​ബ​ന്ധം 2005ൽ ​പു​സ്ത​ക​മാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ (Imperial Reckoning: The Untold Story of Britain's Gulag in Kenya) അ​തൊ​രു വ​ലി​യ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ൽ കൂ​ടി​യാ​യി. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യപ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ക​രെ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തി​യ​തി​ന്റെ അ​നു​ഭ​വ​വി​വ​ര​ണങ്ങ​ൾ അ​തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പു​സ്ത​ക​ത്തി​ന് 2006ൽ ​പു​ലി​റ്റ്സ​ർ സ​മ്മാ​നം ല​ഭി​ച്ചു.

വൈ​കാ​തെ ഈ ​വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലു​ക​ളു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ൽ കെ​നി​യ​യി​ലെ കി​കു​യു വം​ശ​ക്കാ​രാ​യ മൗ ​മൗ ഇ​ര​ക​ൾ ല​ണ്ട​നി​ലെ കോ​ട​തി​യി​ൽ ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​ര​ക്കേ​സ് ഫ​യ​ൽ ചെ​യ്തു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സ​ർ​ക്കാ​ർ ഇ​ര​ക​ളോ​ട് മാ​പ്പു​പ​റ​യു​ക​യും ര​ണ്ടു​കോ​ടി പൗ​ണ്ട് ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​രം ന​ൽ​കു​ക​യും വേ​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ​വ​ശ്യം.

കി​കു​യു​ക​ളെ വം​ശ​ഹ​ത്യ ന​ട​ത്താ​നാ​യി​രു​ന്നു ബ്രി​ട്ട​ന്റെ പ​ദ്ധ​തി എ​ന്ന കാ​ര​ലൈ​ൻ എ​ൽ​ക്കി​ൻ​സി​ന്റെ വാ​ദം ഇ​ര​ക​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കാ​ട്ടി. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​ന് മ​തി​യാ​യ തെ​ളി​വി​ല്ലെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​വാ​ദി​ക​ളു​ടെ മ​റു​വാ​ദം.

അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് മ​റ്റൊ​ര​ത്ഭു​തം സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​ത്. ബ്രി​ട്ട​ന്റെ ര​ണ്ട് ആ​ർ​ക്കൈ​വു​ക​ളി​ൽ ഒ​ളി​പ്പി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന ര​ഹ​സ്യഫ​യ​ലു​ക​ള​ട​ങ്ങു​ന്ന 300 പെ​ട്ടി രേ​ഖ​ക​ൾ ആ​രോ ചോ​ർ​ത്തി പു​റ​ത്തു​വി​ട്ടു. കെ​നി​യ​യി​ലെ ക്രൂ​ര​ത​ക​ൾ​ക്കു​പു​റ​മെ, മ​റ്റു 36 കോ​ള​നി​ക​ളി​ൽ ബ്രി​ട്ട​ൻ ചെ​യ്തു​കൂ​ട്ടി​യ പൈ​ശാ​ചി​ക കൃ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ​കൂ​ടി വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന 2,40,000 അ​തി​ര​ഹ​സ്യ ഫ​യ​ലു​ക​ളാ​ണ് ചോ​ർ​ന്ന​ത്.

2011ൽ ​കേ​സ് വി​ചാ​ര​ണ​യു​ടെ തൊ​ട്ടു​മു​മ്പാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്. കോ​ട​തി​ക്ക് നി​രാ​ക​രി​ക്കാ​നാ​കാ​ത്ത തെ​ളി​വു​ക​ൾ. ഇ​ര​ക​ൾ​ക്ക​നു​കൂ​ല​മാ​യി വി​ധി​വ​ന്നു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സ​ർ​ക്കാ​ർ മാ​പ്പു​പ​റ​ഞ്ഞു. ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​രം ന​ൽ​കി.

കാ​ര​ലൈ​ൻ എ​ൽ​ക്കി​ൻ​സി​ന് കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു​ള്ള വ​ക​കൂ​ടി​യാ​യി ചോ​ർ​ന്ന ഫ​യ​ലു​ക​ൾ. കെ​നി​യ എ​ന്ന കോ​ള​നി​യി​ലെ ക​ഥ​ക​ൾ​ക്കു​പി​ന്നാ​ലെ ഇ​താ അ​ത​ട​ക്കം 37 കോ​ള​നി​ക​ളി​ലെ ക​ഥ​ക​ൾ.

അ​വ​രു​ടെ അ​ടു​ത്ത പു​സ്ത​കം ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​ത്തെ ശ​രി​ക്കും പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടി​ൽ നി​ർ​ത്തു​ന്നു. ഇ​ക്കൊ​ല്ലം മാ​ർ​ച്ചി​ലാ​ണ് അ​ത് (Legacy of Violence: A History of the British Empire) പ്ര​കാ​ശി​തമാ​യ​ത്.

ബ്രി​ട്ട​ന്റെ മൗ ​മൗ കു​റ്റ​ങ്ങ​ൾ തെ​ളി​യി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത് ആ​രോ ചോ​ർ​ത്തി​യ ര​ഹ​സ്യ​ഫ​യ​ലു​ക​ൾ വ​ഴി​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ നി​യ​മ​ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്ക് ആ​ധാ​ര​മാ​യി. എ​ന്നാ​ൽ, അ​മേ​രി​ക്ക​യു​ടെ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ കു​റ്റ​ങ്ങ​ൾ തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന ര​ഹ​സ്യ​രേ​ഖ​ക​ൾ പു​റ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന ജൂ​ലി​യ​ൻ അ​സാ​ൻ​ജി​നെ അ​മേ​രി​ക്ക​യും ബ്രി​ട്ട​നും ചേ​ർ​ന്ന് വേ​ട്ട​യാ​ടു​ക​യാ​ണ്.

എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും മി​ക​ച്ച​തും ധീ​ര​വു​മാ​യ 'സ്കൂ​പ്പാ'​യി ആ​ഘോ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു ഇ​തെ​ല്ലാം. പ​ക്ഷേ, അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​തി​ന്റെ ഭീ​ക​ര​മു​ഖം അ​സാ​ൻ​ജി​നെ​തി​രെ​യും തി​രി​ച്ചു. 1917ലെ (​ഒ​ന്നാം ​ലോ​ക യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തെ) ചാ​ര​വേ​ല നി​യ​മ​മു​പ​യോ​ഗി​ച്ച് കേ​സെ​ടു​ത്തു. ല​ണ്ട​നി​ലെ എ​ക്വ​ഡോ​ർ എം​ബ​സി​യി​ൽ അ​ഭ​യം തേ​ടി​യ അ​സാ​ൻ​ജി​നെ പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാ​ൻ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് അ​ധി​കാ​രി​ക​ളും ജു​ഡീ​ഷ്യ​റി​യും ഒ​ത്തു​ക​ളി​ച്ചു. ഇ​പ്പോ​ൾ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര സെ​ക്ര​ട്ട​റി പ്രീ​തി പ​ട്ടേ​ൽ പ​റ​യു​ന്നു, അ​സാ​ൻ​ജി​നെ അ​മേ​രി​ക്ക​ക്ക് കൈ​മാ​റാ​ൻ പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്ന്. ആ​ജീ​വ​നാ​ന്ത ത​ട​വാ​ണ് അ​വി​ടെ അ​സാ​ൻ​ജി​നെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ നെ​റി​കേ​ടു​ക​ൾ പു​റ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​താ​ണ് ന​ല്ല ജേ​ണ​ലി​സ​മെ​ന്നും സ്വ​ത​ന്ത്ര മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ കാ​ത​ലാ​ണെ​ന്നു​മൊ​ക്കെ വാ​ച​ക​മ​ടി​ക്കാ​റു​ള്ള ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്-​അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​ങ്ങ​ളു​ടെ ത​നി​നി​റ​മാ​ണ് വെ​ളി​വാ​കു​ന്ന​ത്.

രാ​ജ​കീ​യ ജൂ​ബി​ലി​യി​ൽ മ​റ​ച്ചു​വെ​ച്ച​തും അ​സാ​ൻ​ജ് വേ​ട്ട​യി​ൽ തെ​ളി​യു​ന്ന​തു​മാ​യ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ ഭീ​ക​ര​ത വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ല ലോ​കാ​വ​സ്ഥ​യെ ശ​രി​ക്കും പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.