ഭരണകൂടം വായിക്കുമോ വാഹിദ്​ ശൈഖിനെ?

നിരപരാധികളായ തടവുകാർ; 7/11​ട്രെയിൻ സ്​ഫോടനത്തിലും മറ്റു ഭീകരവാദകേസിലും കുടുക്കപ്പെട്ട മുസ്​ലിം ചെറുപ്പക്കാർ (Innocent Prisoners- Begunah Qaidi) എന്ന പുസ്​തകമാണ്​ ഇപ്പോൾ വായിക്കുന്നത്​. ഡൽഹിയി​ലെ 'ഫാറോസ്​ മീഡിയ' പുറത്തിറക്കിയ പുസ്​തകം എഴുതിയത്​ അബ്​ദുൽ വാഹിദ്​ ശൈഖ് എന്ന ഒരു മുൻ സ്​കൂൾ അധ്യാപകനാണ്.  2006 ജൂലൈ 11ന്​ മുംബൈയിൽ ട്രെയിനുകളിൽ നടന്ന സ്​ഫോടനങ്ങളുടെ പേരിൽ ജയിലിലടക്കപ്പെട്ട നിരപരാധികളിൽ ഒരാൾ. ഒമ്പതു വർഷം കഴിഞ്ഞ്​ നിരപരാധിയെന്ന്​ വ്യക്തമായതിനെ തുടർന്ന്​ കോടതി വെറുതെ വിടു​ംവരെ ആ മനുഷ്യൻ ചീത്തപ്പേരും പേറി തടവറയിൽ കഴിഞ്ഞു. തനിക്കും സഹതടവുകാർക്കും പൊലീസിൽനിന്നും അന്വേഷണ ഏജൻസിയിൽനിന്നും ജയിൽ ജീവനക്കാരിൽനിന്നും നേരിടേണ്ടിവന്ന അനുഭവങ്ങളെല്ലാം ദിവസവും സമയവും സഹിതം പച്ചയായി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്​ 500 പേജുകളുള്ള പുസ്​തകത്തിൽ വാഹിദ്​ ശൈഖ്​. അസാമാന്യ ധൈര്യത്തോടെ അദ്ദേഹം നടത്തിയ തുറന്നുപറച്ചിലുകളെ ആസ്​പദമാക്കി തയാറാക്കിയ ഒരു മുഴുനീള ഫീച്ചർഫിലിമും അവസാനഘട്ടത്തിലാണ്​.

അറസ്​റ്റിലായ ആദ്യ ദിനങ്ങളിൽ എന്താണ്​ നടക്കുന്നതെന്ന്​ നിശ്ചയംതന്നെയുണ്ടായിരുന്നില്ല. പൊലീസ്​ എന്തോ അബദ്ധംപറ്റി പിടിച്ചതായിരിക്കുമെന്നും അത്​ മനസ്സിലാക്കി വിട്ടയക്കുമെന്നുമുള്ള ധാരണയിലായിരു​ന്നു. പക്ഷേ, പിന്നീട്​ ആ പ്രതീക്ഷ നേർത്തു​നേർത്ത്​ മാഞ്ഞുപോവുകയായിരുന്നുവെന്ന്​ മുഖവുരയിൽ എഴുത്തുകാരൻ പറയുന്നു. ഇപ്പോൾ മാത്രമല്ല, എക്കാലത്തും പ്രസക്തമാണെന്നതിനാൽ പുസ്​തകത്തി​െൻറ ആദ്യ ഖണ്ഡികയിലെ വരികൾ ഇവിടെ എടുത്തെഴുതുന്നു: ''നാട്ടിലെ രാഷ്​ട്രീയ യജമാനന്മാർ അവരുടെ കുടിലതാൽപര്യങ്ങൾക്കുവേണ്ടി പൊലീസിനെ നിരന്തരമായി ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്ന കാര്യം നമുക്കെല്ലാമറിയാം. നിയന്ത്രിക്കാനാവാത്തവിധം അതിരുവിട്ട ആ പൊലീസ്​ ​സംഘമാവ​ട്ടെ ഇപ്പോൾ ചോദ്യംചെയ്യപ്പെടാത്ത അധികാരകേന്ദ്രവുമായിരിക്കുന്നു- ഇൗ രാജ്യം ഒരു പൊലീസ്​രാജ്​ തന്നെയായി മാറിയിരിക്കുന്നു. പിന്നെ എങ്ങനെ ഭരണകൂട ഭീകരത അവസാനിക്കും​? എപ്പോൾ അവസാനിക്കും​? ഇതേക്കുറിച്ച്​ അതിഗൗരവമായി ആലോചിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. ഭരണകൂട ഭീകരത ഇല്ലാതാക്കാത്തിടത്തോളം യഥാർഥ ശാന്തിയും പുരോഗതിയും ഒരു സ്വപ്​നമായി അവശേഷിക്കും. ഇക്കാര്യം എത്രവേഗം സർക്കാർ തിരിച്ചറിയുമോ, അത്രയും രാജ്യത്തിന്​ നല്ലത്​.''

ഡൽഹിയിൽ അരങ്ങേറിയ കശ്​മീർ നാടകം

പ്രധാനമന്ത്രിയും ആഭ്യന്തരമന്ത്രിയും ഡൽഹിയിൽ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ ചർച്ചയിൽ തങ്ങളുടെ നേതാക്കൾ പ​ങ്കെടുക്കുകതന്നെ വേണം എന്ന നിലപാടായിരുന്നു കശ്​മീർ ജനതക്ക്​. ചർച്ചയിലേക്കുള്ള ക്ഷണം നിരസിച്ചിരുന്നുവെന്നിരിക്ക​ട്ടെ-കണ്ടോ പ്രശ്​നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാൻ അവർക്ക്​ തരിമ്പ്​ താൽപര്യമില്ലെന്ന കുത്തുവാക്കും വിമർശനങ്ങളും കുമിഞ്ഞുകൂടിയേനെ. ചർച്ചയിൽ പ​ങ്കെടുത്താലും ഇല്ലെങ്കിലും കാര്യമായി ഒന്നും പ്രതീക്ഷിക്കേണ്ടതില്ലെന്ന്​ കശ്​മീരികൾക്ക്​ നന്നായി ബോധ്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഇക്കഴിഞ്ഞ കാലങ്ങൾ നൽകിയ തിരിച്ചടികളും നിരാശയും അവർക്ക്​ നല്ല യാഥാർഥ്യബോധം വരുത്തിയിരിക്കുന്നു.

2016 ആഗസ്​റ്റ്​ 10ന്​ പ്രധാനമന്ത്രി ന​േരന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ ഒരു കശ്​മീർ പ്രസംഗമുണ്ട്​- ജമ്മു-കശ്​മീരിലെ ജനങ്ങൾക്ക്​ മറ്റേതു ഇന്ത്യക്കാരെയുംപോലെ സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടെന്നും കശ്​മീരിലെ കുട്ടികൾ കൈകളിൽ ലാപ്​ടോപ്പുകളും പുസ്​തകങ്ങളും ക്രിക്കറ്റ്​ ബാറ്റുകളുമേന്തണമെന്നും പറഞ്ഞ അദ്ദേഹം മനുഷ്യത്വം, ജനാധിപത്യം, കശ്​മീരിയത്ത്​ എന്നിവയെക്കുറിച്ചും വാചാലനായി. പെല്ലറ്റുകളും വെടിയുണ്ടകളും തറച്ച്​ കണ്ണുകൾ നഷ്​ടപ്പെട്ട ഞങ്ങളുടെ മക്കളെങ്ങനെ ലാപ്​ടോപ്പും ബുക്കും ബാറ്റും പിടിക്കാനാണെന്ന്​ കശ്​മീരികൾ തിരിച്ചുചോദിച്ചു. ഏതു സമയവും കൊല്ലപ്പെ​ട്ടേക്കാമെന്ന ഭീതി നിലനിൽക്കുന്ന അന്തരീക്ഷത്തിൽ ജനാധിപത്യവും സ്വാതന്ത്ര്യവുമൊക്കെ എങ്ങനെ കിനാ കാണാനാണ്​?

അതിനുശേഷം ഏറെ ഘോഷിക്കപ്പെട്ട സർവകക്ഷി പ്രതിനിധിയാത്രകളായിരുന്നു ശ്രീനഗറിലേക്ക്. 2017ലെ വേനൽക്കാലത്ത്​ കശ്​മീർ വിഷയത്തിൽ നാലു​ യോഗങ്ങളാണ്​ ഡൽഹിയിൽ അരങ്ങേറിയത്. പറയത്തക്ക പ്രയോജനങ്ങളൊന്നുമുണ്ടായില്ല.

2017ൽ കേന്ദ്രമന്ത്രി രാജ്​നാഥ് ​സിങ്​ 'സി (C)'യിൽ തുടങ്ങുന്ന അഞ്ചിന പദ്ധതിയുമായി വന്നു. സഹാനുഭൂതി (compassion), ആശയവിനിമയം (communication), സഹവർത്തിത്വം (coexistence), വിശ്വാസം കെട്ടിപ്പടുക്കൽ (confidence-building), ഉൾപ്പൊരുത്തം (consistency) എന്നിവകൊണ്ട്​ കശ്​മീർ പ്രശ്​നം പരിഹരിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന്​ പറഞ്ഞ മന്ത്രിയോട്​ ജനങ്ങൾ പറഞ്ഞു, 'സി'യിൽ തുടങ്ങുന്ന മറ്റൊന്ന്​ -ഭരണഘടന (Constitution) താങ്കൾ മറന്നുകളഞ്ഞിരിക്കുന്നു എന്ന്​. ആ വർഷം നവംബറിൽ കേന്ദ്രം ഒരു സംവാദകനെ അവിടേക്കയച്ചു. മുൻ ഐ.ബി ഡയറക്​ടർ ദിനേശ്വർ ശർമയെ. എന്തുകൊണ്ടാണ്​ ഒരു ഐ.ബിക്കാരനെത്തന്നെ അയച്ചത്​​? താഴ്​വരയിലെ ജനങ്ങൾ ഇൻറലിജൻസ്​ ഏജൻസികളെ ഏതുവിധത്തിലാണ്​ കാണുന്നതെന്ന്​ കേന്ദ്രസർക്കാർ തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടില്ലേ ഇതേവരെ?

മറ്റൊരു സംശയം: ഇതിനുമുമ്പ്​​ എത്തിയ സംവാദക സംഘം സമർപ്പിച്ച റിപ്പോർട്ടുകൾക്ക്​ എന്തു സംഭവിച്ചു? ദിലീപ്​ പഡ്​ഗോങ്കറും രാധാകുമാറും എം.എം. അൻസാരിയും ചേർന്ന്​ തയാറാക്കിയ വിശദ റിപ്പോർട്ട്​, സിവിൽ സർവിസ്​ വിട്ട്​ രാഷ്​ട്രീയത്തിലേക്ക്​ വന്ന യശ്വന്ത്​ സിൻഹ സമർപ്പിച്ച ശിപാർശകൾ...? 2011ൽ പഡ്​ഗോങ്കറി​െൻറ നേതൃത്വത്തിലെ സംഘം മേഖലയിൽ സമാധാനവും ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസവും സാധ്യമാക്കാൻ മികവുറ്റ നിർദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടുവെച്ചിരുന്നു. സായുധസേന പ്രത്യേകാധികാര നിയമം (AFSPA) പുനഃപരിശോധിക്കണമെന്ന്​ പറഞ്ഞിരുന്നു. ഒന്നും നടത്തിയില്ല. എന്തുകൊണ്ടാണ്​ അതെല്ലാം?

ആൾക്കൂട്ടക്കൊല; ഒരു തുടർക്കഥ

ഈയടുത്ത കാലത്തു​ മാത്രം എത്രയധികം ആൾ​ക്കൂട്ടക്കൊലകളാണ്​ റിപ്പോർട്ട്​ ചെയ്യപ്പെട്ടത്​, എല്ലാം ഉന്നംവെച്ച്​ കരുതിക്കൂട്ടി നടപ്പാക്കപ്പെട്ടത്​. ഭരണസംവിധാനം എന്തുകൊണ്ടാണ്​ ഇതിന്​ ഒരു അറുതിയുണ്ടാക്കാൻ ശ്രമിക്കാത്തത്​? ബലിപെരുന്നാളിന്​ ആഴ്​ചകൾ മാത്രം ബാക്കിനിൽക്കെ വർഗീയ അതിക്രമങ്ങളെക്കുറിച്ച്​ ആശങ്കകൾ വല്ലാതെയുണ്ട്​. കഴിഞ്ഞ ബലിപെരുന്നാൾ സമയത്ത്​ യു.പിയിലെ ലോനിയിൽ നിന്നുള്ള കാവിപ്പടക്കാരൻ ജനപ്രതിനിധി ഉയർത്തിയ ഭീഷണി ഓർമവരുന്നു. ത​െൻറ മണ്ഡലത്തിൽ ആടുകളെ അറുക്കാൻ അനുവദിക്കില്ലെന്നും മുസ്​ലിംകൾക്ക്​ അത്ര ആഗ്രഹമാണെങ്കിൽ പെരുന്നാൾ ദിവസം സ്വന്തം മക്കളെ ബലികഴിക്ക​ട്ടെ എന്നുമായിരുന്നു ആ ഭീഷണി.