പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ സമന്വയം തീർത്ത കലാകാരൻ

‘രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ ക​ല’ എ​ന്ന എ​ന്റെ ക​ലാ​വി​മ​ർ​ശ​ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ന്റെ ര​ണ്ടാം​പ​തി​പ്പ് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങു​ന്ന​തി​ന്റെ അ​വ​സാ​ന മി​നു​ക്കു​പ​ണി​ക​ൾ​ക്കി​ടെ​യാ​ണ് ഞാ​ൻ ഏ​റെ ബ​ഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്ന വി​ഖ്യാ​ത ചി​ത്ര​കാ​ര​ൻ ഓ​ർ​മ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. 2002ൽ ​ല​ളി​ത​ക​ല അ​ക്കാ​ദ​മി​യു​ടെ അ​വാ​ർ​ഡ് നേ​ടി​യ ഗ്ര​ന്ഥം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച ആ​ഴ​ത്തി​ലു​ള്ള പ​ഠ​ന​മാ​ണ്. 1990ക​ളു​ടെ അ​വ​സാ​ന​ത്തി​ലാ​ണ് രാ​മ​ച​​ന്ദ്ര​ന്റെ ക​ല​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് ഒ​രു വി​ശ​ക​ല​നം മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ൽ എ​ഴു​തി​യ​ത്. അ​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ലേ​ക്ക് കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ടു​ക്കാ​ൻ വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കി. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം പ​ല കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​ക​ൾ ന​ട​ത്താ​ൻ അ​വ​സ​രം ല​ഭി​ച്ചു.

ഇ​ന്ത്യ​ക​ണ്ട വ​ലി​യ ക​ലാ​കാ​ര​ന്മാ​രി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​ണ് രാ​മ​​ച​ന്ദ്ര​ൻ. ശാ​ന്തി​നി​കേ​ത​നി​ലെ രാം ​കി​ങ്ക​ർ എ​ന്ന വി​ഖ്യാ​ത ശി​ൽ​പി​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം.

വ്യ​ത്യ​സ്ത സാം​സ്കാ​രി​ക ധാ​ര​ക​ളു​ടെ സ​മ​ന്വ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു രാ​മ​ച​​ന്ദ്ര​ന്റെ സൃ​ഷ്ടി​ക​ൾ. ഇ​ൻ​ഡോ-​പേ​ർ​ഷ്യ​ൻ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ന്വ​യ​ത്തി​ലാ​ണ് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ ചി​ത്ര​ക​ല രൂ​പ​പ്പെ​ട്ട​ത്. മു​ഗ​ൾ ചി​ത്ര​ക​ല​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​ഗാ​ധ​മാ​യ പാ​ണ്ഡി​ത്യം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ മ്യൂ​റ​ൽ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ഴ​ത്തി​ൽ പ​ഠി​ച്ചു. രാ​ജ​സ്ഥാ​നി​ലെ നാ​ടോ​ടി​പാ​ര​മ്പ​ര്യം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ര​ച​ന​ക​ളി​ൽ ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ട്. രാ​ഷ്ട്രീ​യ മാ​ന​മു​ള്ള ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഹിം​സ​യും വം​ശീ​യ​ത​യും അ​തി​ന്റെ ബീ​ഭ​ത്സ​ത​യും നി​റ​ഞ്ഞു​കാ​ണാം. ഏ​റ്റ​വും തീ​വ്ര​മാ​യ ആ​വി​ഷ്കാ​രം ഗാ​ന്ധി​ജി വെ​ടി​യേ​റ്റു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ചി​ത്ര​മാ​ണ്. ഹേ ​റാം എ​ന്ന പേ​രി​ലാ​ണ് ആ ​ചി​ത്രം. രാ​ജീ​വ് ഗാ​ന്ധി വെ​ടി​യേ​റ്റ് മ​രി​ച്ച ശ്രീ ​പെ​രു​മ്പു​തൂ​രി​ൽ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നൊ​രു​ക്കി​യ ശി​ൽ​പ പ​ര​മ്പ​ര ലോ​കോ​ത്ത​ര​മാ​ണ്.

ലോ​കോ​ത്ത​ര ക​ലാ​കാ​ര​നാ​യി​ട്ടും ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ വൈ​വി​ധ്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സൃ​ഷ്ടി​ക​ൾ​ക്ക് പ്ര​മേ​യ​മാ​യ​ത്. അ​ത്ര​യേ​റെ വൈ​വി​ധ്യ​മു​ള്ള ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ഈ ​വ​ലി​യ ക​ലാ​കാ​ര​നെ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചു. വെ​റു​പ്പി​ന്റെ​യും വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ​യും അ​പ​ര​ത്വ​ത്തി​ന്റെ​യും കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ന്വ​യം തീ​ർ​ത്ത ഈ ​ക​ലാ​കാ​ര​ന്റെ വേ​ർ​പാ​ട് ഏ​റെ ദുഃ​ഖ​മു​ള​വാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്.