അ​റേ​ബ്യ​ൻ പു​രാ​ത​ന ച​രി​ത്ര​ത്തി​ന് പു​തു​വെ​ളി​ച്ചം; ബ​ഹ്‌​റൈ​നി​ൽ നാ​ലാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രി​സ്ത്യ​ൻ പ​ള്ളി ക​ണ്ടെ​ത്തി

മ​നാ​മ: അ​റേ​ബ്യ​യു​ടെ പു​രാ​ത​ന ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്ക് വെ​ളി​ച്ചം​വീ​ശി ബ​ഹ്‌​റൈ​നി​ൽ നാ​ലാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രി​സ്ത്യ​ൻ പ​ള്ളി ക​ണ്ടെ​ത്തി‌. മു​ഹ​റ​ഖി​നു​സ​മീ​പം സ​മാ​ഹി​ജ് മേ​ഖ​ല​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ഉ​ത്ഖ​ന​ന​ത്തി​ലാ​ണ് നെ​സ്റ്റോ​റി​യ​ൻ ച​ർ​ച്ചി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ബ​ഹ്റൈ​ൻ, ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് പു​രാ​വ​സ്തു​ഗ​വേ​ഷ​ക​ർ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്.

ബ​ഹ്റൈ​നി​ലാ​ദ്യ​മാ​യാ​ണ് ക്രി​സ്ത്യ​ൻ നി​ർ​മി​തി ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​ത്. അ​റേ​ബ്യ​ൻ പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത് ക​ണ്ടെ​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​തി​ൽ​വെ​ച്ച് ഏ​റ്റ​വും പ​ഴ​ക്ക​മേ​റി​യ ക്രി​സ്ത്യ​ൻ കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണി​തെ​ന്ന് ഗ​വേ​ഷ​ക​ർ സ്‌​ഥി​രീ​ക​രി​ച്ചു. കാ​ർ​ബ​ൺ ഡേ​റ്റി​ങ് ന​ട​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ എ.​ഡി നാ​ലാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ നി​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ് കെ​ട്ടി​ട​മെ​ന്ന് വ്യ​ക്ത​മാ​യി. കു​രി​ശു​ക​ളും ക്രി​സ്തു​വി​നെ പ്ര​തി​നി​ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന ബിം​ബ സൂ​ച​ന​ക​ളും ഇ​വി​ടെ​നി​ന്ന് ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

എ.​ഡി നാ​ലാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ ക​ത്തോ​ലി​ക്ക സ​ഭ​യു​മാ​യി ബ​ന്ധം വി​​ച്ഛേ​ദി​ച്ച നെ​സ്റ്റോ​റി​യ​ൻ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ പ​ള്ളി​യാ​കാ​നാ​ണ് സാ​ധ്യ​ത​യെ​ന്നാ​ണ് നി​ഗ​മ​നം. ഗ​ൾ​ഫി​ൽ വി​വി​ധ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ ക​ട​ൽ​തീ​ര​ത്തോ​ട് ചേ​ർ​ന്നാ​ണ് ക്രി​സ്ത്യ​ൻ കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്.

എ​ന്നാ​ലി​തി​ൽ​നി​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യി വി​ക​സി​ത​വും ജ​ന​സാ​ന്ദ്ര​മാ​യ​തു​മാ​യ പ​ട്ട​ണ​ത്തി​നു ന​ടു​വി​ലാ​ണ് ഈ ​നി​ർ​മി​തി​യെ​ന്ന​ത് ഗ​വേ​ഷ​ക​രെ അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ച​ർ​ച്ച് ഓ​ഫ് ദി ​ഈ​സ്റ്റ് എ​ന്നും അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന നെ​സ്റ്റോ​റി​യ​ൻ പ​ള്ളി എ​ന്ന നി​ഗ​മ​ന​ത്തി​ലേ​ക്ക് ഗ​വേ​ഷ​ക​ർ എ​ത്തു​ന്ന​ത്. ഇ​സ്‍ലാം അ​റേ​ബ്യ​ൻ മേ​ഖ​ല​യി​ൽ വ്യാ​പി​ച്ച​തി​നെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് അ​തി​നു​മു​മ്പ് പ്ര​ബ​ല​മാ​യി​രു​ന്ന ക്രി​സ്തു​മ​തം പി​ൻ​വാ​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

അ​​ക്കാ​ല​ത്ത് ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​യി​രി​ക്കാം കെ​ട്ടി​ടം. മൂ​ന്ന് കു​രി​ശു​ക​ളി​ൽ ര​ണ്ടെ​ണ്ണം കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​നു പു​റ​ത്തും ഒ​രെ​ണ്ണം അ​ക​ത്ത് ചു​മ​രി​ലു​മാ​യി​രു​ന്നു. മീ​നി​​ന്റെ മാ​തൃ​ക​യും ക്രി​സ്തു​വി​നെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന "Chi Rho" അ​ട​യാ​ള​വും ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം ഭി​ത്തി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ക​ല്ല് കൊ​ണ്ട് നി​ർ​മി​ച്ച കെ​ട്ടി​ടം തേ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ടു​പ്പു​ക​ള​ട​ങ്ങു​ന്ന അ​ടു​ക്ക​ള, വാ​തി​ലു​ക​ളും ജ​ന​ലു​ക​ളു​മു​ള്ള വീ​ട് എ​ന്നി​വ മി​ക​ച്ച ജീ​വി​ത​നി​ല​വാ​രം പു​ല​ർ​ത്തി​യ ജ​ന​ത​യു​ടെ സൂ​ച​ക​മാ​ണ്. മാം​സം, മ​ത്സ്യം, ക​ക്ക​യി​റ​ച്ചി, എ​ന്നി​വ ഭ​ക്ഷ​ണ​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​ന്റെ തെ​ളി​വു​ക​ളും ല​ഭി​ച്ചു.

അ​മൂ​ല്യ​മാ​യ മു​ത്തു​ക​ളു​ടെ​യും ഇ​ന്ത്യ​ൻ മ​ൺ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ക​ണ്ടെ​ത്ത​ൽ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് ഇ​ന്ത്യ​യ​ട​ക്കം രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന വ്യാ​പാ​ര​ബ​ന്ധ​ത്തെ​യാ​ണ്. ഗ്ലാ​സു​ക​ളും ചെ​മ്പ് നാ​ണ​യ​ങ്ങ​ളും അ​ട​ക്കം ക​ണ്ടെ​ത്തി.

യു.​കെ​യി​ലെ എ​ക്‌​സെ​റ്റ​ർ യൂ​നി​വേ​ഴ്‌​സി​റ്റി​യി​ലെ ഇ​ൻ​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട് ഓ​ഫ് അ​റ​ബ് ആ​ൻ​ഡ് ഇ​സ്‌​ലാ​മി​ക് സ്റ്റ​ഡീ​സി​ലെ പ്ര​ഫ​സ​ർ തി​മോ​ത്തി ഇ​ൻ​സോ​ൾ, ബ​ഹ്‌​റൈ​ൻ അ​തോ​റി​റ്റി ഫോ​ർ ക​ൾ​ച​ർ ആ​ൻ​ഡ് ആ​ന്റി​ക്വി​റ്റീ​സി​ലെ ഡോ. ​സ​ൽ​മാ​ൻ അ​ൽ മ​ഹാ​രി എ​ന്നി​വ​രു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള യു.​കെ, ബ​ഹ്റൈ​ൻ സം​യു​ക്ത സം​ഘ​മാ​ണ് ഗ​വേ​ഷ​ണം ന​ട​ത്തു​ന്ന​ത്.

ബ​ഹ്‌​റൈ​നി​ലെ നെ​സ്‌​റ്റോ​റി​യ​ൻ സ​ഭ​യു​ടെ ആ​ദ്യ​ത്തെ ഭൗ​തി​ക തെ​ളി​വാ​ണി​തെ​ന്നും അ​ക്കാ​ല​ത്തെ ജ​ന​ത​യു​ടെ ജീ​വി​ത രീ​തി​ക​ൾ, ജോ​ലി, ആ​രാ​ധ​ന ഇ​വ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് കൗ​തു​ക​ക​ര​മാ​യ ഉ​ൾ​ക്കാ​ഴ്‌​ച​ക​ൾ വ​രും ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലെ ഗ​വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ല​ഭി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണ് ക​രു​തു​ന്ന​തെ​ന്നും പ്ര​ഫ​സ​ർ തി​മോ​ത്തി ​ഇ​ൻ​സോ​ൾ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു.