പാ​ട്ട​നി​ലെ പ​ട്ടോ​ള

ലോ​ക​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും വി​ല​പി​ടി​പ്പു​ള്ള സാ​രി​ക​ളി​ൽ ഒ​ന്നാ​ണ്​ ‘പ​ട്ടോ​ള’. ഒ​രു ല​ക്ഷം മു​ത​ൽ ര​ണ്ട്​ ല​ക്ഷം രൂ​പ വ​രെ​യാ​ണ്​ പ​ട്ടോ​ള​യു​ടെ ശ​രാ​ശ​രി വി​ല. ആ​റ്​ മാ​സ​ത്തി​ല​ധി​കം നീ​ളു​ന്ന അ​തി​സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​യ നെ​യ്ത്തു​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നി​ട്ടാ​ണ്​ ഒ​രു പ​ട്ടോ​ള പി​റ​വി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. ഈ ​പൗ​രാ​ണി​ക നെ​യ്ത്തു​ക​ല​യു​ടെ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രാ​യ വ​ട​ക്ക​ൻ ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലെ പാ​ട്ട​നി​ലെ സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ നെ​യ്ത്തു​ശാ​ല​യി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ ഈ ​സ​ഞ്ചാ​രം...

ഛേലാ​ജി രേ

​മാ​രേ ഹ​തു പാ​ട​ൻ തി ​പ​ട്ടോ​ള,

മോം​ഗ ല​വ്ജോ

എ​മാ റു​ദാ രേ

​മൊ​റാ​ലി​യ ചി​ത്ര​വ്ജോ

പാ​ട​ൻ തി ​പ​ട്ടോ​ള

മോം​ഗ ല​വ്ജോ

അ​ഹ്മ​ദാ​ബാ​ദി​ൽ​നി​ന്ന് പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​യി​ൽ പാ​ട്ടു​ക​ളു​ടെ മേ​ള​മാ​യി​രു​ന്നു. യാ​ത്രി​ക​ർ അ​ഫ്​​ഗാ​നി​ലെ ബാ​മി​യാ​നി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഗ​വേ​ഷ​ക​ൻ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ പ​ല​പ​ല നാ​ട്ടു​കാ​രും ഭാ​ഷ​ക്കാ​രു​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും അ​വ​ര​വ​രു​ടെ ഭാ​ഷ​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും മി​ക​ച്ച ഒ​രു ഗാ​നം നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കാ​നു​ള്ള അ​വ​സ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പ​ക്ഷേ, വ​ട​ക്ക​ൻ ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലെ പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക​ടു​ക്ക​വേ, യാ​ത്രാ മാ​ർ​ഗ​ദ​ർ​ശി മ​റ്റൊ​രു പാ​ട്ട് നി​ർ​ദേ​ശി​ച്ചു. ചേ​ലാ​ജി രേ... ​എ​ന്ന് തു​ട​ങ്ങു​ന്ന അ​തി​മ​നോ​ഹ​ര ഗു​ജ​റാ​ത്തി മെ​ല​ഡി. പ്ര​ശ​സ്ത ഗു​ജ​റാ​ത്തി ക​വി​യും സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നു​മാ​യ അ​വി​നാ​ഷ് വ്യാ​സ് സം​ഗീ​തം​ചെ​യ്ത് ആ​ശാ ഭോ​സ്​​ലെ​യു​ടെ ശ്രു​തി​മ​ധു​ര ശ​ബ്ദ​ത്തി​ൽ 1970 ക​ളി​ൽ പി​റ​ന്ന പാ​ട്ട്. യു​െ​ന​സ്കോ​യു​ടെ പൈ​തൃ​ക കേ​ന്ദ്രം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന പാ​ട്ട​ൻ എ​ന്ന ച​രി​ത്ര​ന​ഗ​രി​യെ​യും അ​ന്നാ​ടി​നെ ഇ​ന്നും ലോ​ക​ത്തി​ന്‍റെ നെ​റു​കെ​യി​ൽ നി​ർ​ത്തു​ന്ന ‘പ​ട്ടോ​ള’​യെ​യും നി​ത്യ​ചാ​രു​ത​യോ​ടെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന​താ​ണ് ആ ​നാ​ടോ​ടി ഈ​ണ​ത്തി​ന്‍റെ സ​വി​ശേ​ഷ​ത. പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക് പോ​കു​ന്ന ത​ന്‍റെ പ്രി​യ ഭ​ർ​ത്താ​വി​നോ​ട്, മ​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ൾ കൊ​തി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പ​ട്ടോ​ള സാ​രി ത​നി​ക്കാ​യി വാ​ങ്ങി​വ​ര​ണ​മെ​ന്ന് പ്രി​യ​ത​മ ത​മാ​ശ​യി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന​താ​ണ് പാ​ട്ടി​ന്‍റെ ഇ​തി​വൃ​ത്തം.

പാ​ട്ട​നി​ന്‍റെ പൗ​രാ​ണി​ക പൈ​തൃ​ക​ങ്ങ​ൾ തേ​ടി​യാ​ണ് യാ​ത്ര. പാ​ട്ട​നെ ലോ​ക​പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​ക്കി​യ​തി​ൽ മു​ഖ്യ​സ്ഥാ​നം പ​ട്ടോ​ള​ക്കാ​ണ്. വി​ല​പി​ടി​പ്പു​ള്ള ഒ​രു​ത​രം ആ​ഡം​ബ​ര വ​സ്ത്ര​മാ​ണ​ത്. 11ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ട് മു​ത​ൽ ത​ല​മു​റ​യാ​യി കൈ​മാ​റി​വ​രു​ന്ന ഈ ​പൗ​രാ​ണി​ക നെ​യ്ത്തു​ക​ല​യു​ടെ സൂ​ക്ഷി​പ്പു​കാ​രാ​യ സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ നെ​യ്ത്തു​ശാ​ല​യാ​ണ് ആ​ദ്യ ല​ക്ഷ്യ​സ്ഥാ​നം.

പ​ട്ടോ​ള കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ വീ​ടും ആ​ർ​ട്ട് ഗാ​ല​റി​യും എ​ല്ലാം ചേ​ർ​ന്ന മ​നോ​ഹ​ര കെ​ട്ടി​ട​മാ​ണ് പ​ട്ടോ​ള ഹൗ​സ് ഹെ​റി​റ്റേ​ജ് മ്യൂ​സി​യം. അ​ത്യാ​ക​ർ​ഷ​ക രീ​തി​യി​ൽ സം​വി​ധാ​നി​ച്ച സ്വ​കാ​ര്യ മ്യൂ​സി​യം. ക​വാ​ട​ത്തോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് സാ​ൽ​വി​ക​ളു​ടെ ത​ന്നെ പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത ത​റി​യു​ണ്ട്. പ​ട്ടോ​ള കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ നി​ല​വി​ലെ കാ​ര​ണ​വ​രും മാ​സ്റ്റ​ർ ക്രാ​ഫ്റ്റ്മാ​നു​മാ​യ ഭ​ര​ത്കു​മാ​ർ കാ​ന്തി​ലാ​ൽ സാ​ൽ​വി അ​തി​ഥി​ക​ളെ സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. സാ​മാ​ന്യം വ​ലി​യ ത​റി​യി​ൽ പാ​തി പൂ​ർ​ത്തി​യാ​യ ഒ​രു പ​ട്ടോ​ള സാ​രി കാ​ണാം. പി​റ​കി​ൽ ചി​ല്ല് കൊ​ണ്ട് മൂ​ടി ഇ​ളം ചു​വന്ന നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒ​രു സാ​രി പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നെ​ന്നോ​ണം വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. കൂ​ട്ട​ത്തി​ലൊ​രാ​ൾ അ​തി​ന്‍റെ വി​ല​യ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു. അ​ദ്ദേ​ഹം മ​റു​പ​ടി പ​റ​ഞ്ഞു, 1.80 ല​ക്ഷം രൂ​പ!

ആ ​ഗു​ജ​റാ​ത്തി ഗാ​ന​ത്തി​ൽ ആ ​ഗ്രാ​മീ​ണ ഗു​ജ​റാ​ത്തി സ്ത്രീ ​ഭ​ർ​ത്താ​വി​നോ​ട് ത​ന്‍റെ ആ​ഗ്ര​ഹം ‘ഞാ​നൊ​രു ത​മാ​ശ പ​റ​ഞ്ഞോ​ട്ടെ’ എ​ന്ന മു​ഖ​വു​ര​യോ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ന്‍റെ കാ​ര​ണ​വും അ​തു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ര​ന് സ്വ​പ്നം കാ​ണാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്ന ഒ​ന്നേ​യ​ല്ല പ​ട്ടോ​ള സാ​രി. അ​വ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച്, തീ​ർ​ത്തും അ​പ്രാ​പ്യ​മാ​യ സ്വ​ർ​ഗീ​യ വ​സ്ത്ര​മാ​ണ​ത്. വ​രേ​ണ്യ ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് അ​പ​ക​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നും രോ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​മെ​ല്ലാം സം​ര​ക്ഷ​ണ​മേ​കു​ന്ന മാ​ന്ത്രി​ക​ശ​ക്തി​യു​ള്ള പ​ട്ടാ​ണ​ത്. സ​വ​ർ​ണ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള​വ​ർ വി​വാ​ഹം​പോ​ലു​ള്ള വി​ശേ​ഷാ​വ​സ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഉ​പ​ചാ​ര​പൂ​ർ​വം വ​ധു​വി​ന് സ​മ്മാ​നി​ക്കു​ന്ന നി​ധി​യു​മാ​ണ​ത്. ഒ​രേ പ​ട്ടോ​ള സാ​രി ത​ല​മു​റ ത​ല​മു​റ​യാ​യി വ​ധു​വി​ലൂ​ടെ കൈ​മാ​റി പോ​രു​ന്ന സം​സ്കാ​ര​വു​മു​ണ്ട്. ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ലെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു പ​ട്ടോ​ള ഉ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന​ത് അ​ന്നാ​ട്ടി​ലെ സാ​ധാ​ര​ണ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ ഒ​രാ​ഗ്ര​ഹ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​രു​ടെ ക​ഥ​ക​ളി​ലും നാ​ടോ​ടി വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ളി​ലു​മെ​ല്ലാം അ​ത്ര​മേ​ൽ പ്രാ​ധാ​ന്യ​ത്തോ​ടെ ‘പ​ട്ടോ​ള’ ക​ട​ന്നു​വ​രാ​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​വും അ​തി​ന്‍റെ ഈ ​അ​പ്രാ​പ്യ​ത ത​ന്നെ​യാ​ണ്. പ​ണ്ടു​മു​ത​ലി​ന്നോ​ളം പാ​ട്ട​ൻ ന ​പ​ട്ടോ​ള (Patola of Patan) എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ ​സാ​രി വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ വൈ​ര​ക്ക​ല്ലാ​യി തു​ട​രു​ന്ന​തി​ന്‍റെ കാ​ര​ണ​മെ​ന്താ​ണ്..? പ​ട്ടോ​ള നെ​യ്ത്തു​കാ​രാ​യ ഭ​ര​ത് ഭാ​യ്​ സാ​ൽ​വി​യും മ​രു​മ​ക​ൻ രാ​ഹു​ൽ​ഭാ​യ് സാ​ൽ​വി​യും ആ ​ര​ഹ​സ്യം പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു. ഈ ​പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത നെ​യ്ത്തു കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ 11ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള പ​ലാ​യ​ന ച​രി​ത്രം മു​ത​ൽ നെ​യ്ത്തു രീ​തി വ​രെ അ​തീ​വ കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ കേ​ട്ടു​നി​ന്നു.

നൂ​ലി​ഴ​ക​ളി​ലെ നി​റ​മ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ

ലോ​ക​ത്ത് ഇ​ന്ന് ല​ഭ്യ​മാ​യ​തി​ൽ ഏ​റ്റ​വും മി​ക​ച്ച, കൈ​ത്ത​റി വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​ന്നാ​ണ് പ​ട്ടോ​ള. ഡ​ബി​ൾ ഇ​ക്ക​ത്ത് രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന ആ​ണ് പ​​ട്ടോ​ള​യു​ടെ അ​തു​ല്യ​ത. തെ​ല​ങ്കാ​ന​യി​ലെ നെ​ൽ​ഗോ​ണ്ട, ഒ​ഡി​ഷ​യി​ലെ ഘ​ട്ട​ക്, ബാ​ർ​​ഗ്ര തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഇ​ക്ക​ത്ത്​ സാ​രി​ക​ൾ​ക്ക്​ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​ണ്. ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​ഴ​ക്ക​മു​ണ്ട്​ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഇ​ക്ക​ത്ത്​ വ​സ്ത്ര​ക​ല​ക്ക്. മ​ഹാ​രാ​ഷ്​​​ട്ര​യി​ലെ അ​ജ​ന്ത ഗു​ഹ​ക​ളി​ലെ ചു​വ​ർ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ മു​ത​ൽ പൗ​രാ​ണി​ക ബൗ​ദ്ധ കൃ​തി​ക​ളി​ൽ​വ​രെ ഈ ​ക​ര​കൗ​ശ​ല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള സൂ​ച​ന​ക​ൾ കാ​ണാം.

സാ​ധാ​ര​ണ സാ​രി​ക​ൾ നെ​യ്ത​ശേ​ഷം രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന ചെ​യ്യു​മ്പോ​ൾ ഇ​ക്ക​ത്ത് സാ​രി​ക​ൾ നൂ​ലി​ഴ​ക​ളി​ൽ രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ ശേ​ഷ​മാ​ണ് നെ​യ്ത്തി​ലേ​ക്ക് ക​ട​ക്കു​ന്ന​ത്. കോ​ട്ട​ൻ, സി​ൽ​ക്ക് നൂ​ലു​ക​ളി​ലും സി​ൽ​ക്ക്-​കോ​ട്ട​ൻ മി​ക്സി​ലു​മാ​ണ് ഇ​ക്ക​ത്ത് കൂ​ടു​ത​ലും നെ​യ്തെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ജ​പ്പാ​ൻ, ഇ​ന്തോ​നേ​ഷ്യ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും ഈ ​വ​സ്ത്ര​ക​ല​ക്ക് ഏ​റെ പ്ര​ചാ​ര​മു​ണ്ട്. അ​തീ​വ കൃ​ത്യ​ത​യോ​ടെ​യും വ്യ​ക്ത​ത​യോ​ടെ​യും നെ​യ്തെ​ടു​ത്ത അ​തി​സൂ​ക്ഷ്മ പാ​റ്റേ​ണു​ക​ളാ​ണ് ‘പ​ട്ടോ​ള’​യെ അ​തു​ല്യ​മാ​ക്കു​ന്ന ഒ​രു ഘ​ട​കം. ഒ​രു പ​ട്ടോ​ള സാ​രി നെ​യ്തെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത് ഒ​ട്ടേ​റെ പേ​രു​ടെ അ​ഞ്ചാ​റ് മാ​സ​ത്തെ അ​ധ്വാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ ഫ​ല​മാ​യാ​ണ്. മൂ​ന്ന് വ​ർ​ഷം മു​മ്പ് എ​ടു​ത്ത ഓ​ർ​ഡ​റു​ക​ൾ ആ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ ത​ങ്ങ​ൾ ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് ഭ​ര​ത്​ ഭാ​യ്​ സാ​ൽ​വി​യെ​ന്ന നെ​യ്ത്തു​കാ​ര​ണ​വ​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ഒ​ട്ടും അ​വി​ശ്വ​സ​നീ​യ​മാ​യി തോ​ന്നി​ല്ല. കാ​ര​ണം, അ​തി​ന്‍റെ രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന​യും നെ​യ്ത്തും ഛായാ​ഘ​ട​ന​ക​ളും സൗ​ന്ദ​ര്യ​ശാ​സ്ത്ര​വു​മെ​ല്ലാം അ​ത്ര​മേ​ൽ നി​ഗൂ​ഢ​വും സ​ങ്കീ​ർ​ണ​വു​മാ​ണ്. ഒാ​രോ പാ​റ്റേ​ണും ത​മ്മി​ൽ ഗ​ണി​ത​ശാ​സ്ത്ര​പ​ര​മാ​യ സൂ​ക്ഷ്മ വി​ന്യാ​സ​മു​ണ്ട്. ത​ല​മു​റ​ക​ളാ​യി കൈ​മാ​റി പോ​രു​ന്ന അ​റി​വി​നൊ​പ്പം ധ്യാ​ന​നി​ർ​ഭ​ര​മാ​യ മ​ന​സ്സും അ​തീ​വ ഏ​കാ​ഗ്ര​ത​യും ബു​ദ്ധി​യും ക്രി​യാ​ത്മ​ക​ത​യും സൗ​ന്ദ​ര്യ​ബോ​ധ​വും ഉ​ൾ​ച്ചേ​ർ​ന്നെ​ങ്കി​ൽ മാ​ത്ര​മേ പ​ട്ടോ​ള നെ​യ്ത്തി​ൽ ഒ​രി​ഞ്ച് മു​ന്നോ​ട്ട്പോ​കാ​നാ​വൂ.

ജോ​ലി​യു​ടെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടും നെ​യ്ത്ത് പ്ര​ക്രി​യ​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന നൂ​ലു​ക​ളു​ടെ അ​ള​വും രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന​യി​ലെ വൈ​വി​ധ്യ​വും അ​നു​സ​രി​ച്ച് പ​ട്ടോ​ള സാ​രി​യു​ടെ​യും മ​റ്റു വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും വി​ല​യി​ൽ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​കാം.

പ​ട്ടോ​ള സാ​രി നെ​യ്യു​ന്ന ര​ണ്ടു കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​ണ് പാ​ട്ട​നി​ലു​ള്ള​ത്. കു​ടും​ബ​ത്തി​ന് പു​റ​ത്തു​ള്ള ആ​ർ​ക്കും ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ഈ ​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വി​ദ്യ അ​വ​ർ പ​ക​ർ​ന്നു​ന​ൽ​കി​ല്ല. വ​ർ​ധി​ച്ച ആ​വ​ശ്യം കാ​ര​ണം 250ഓ​ളം തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ പ​ട്ടോ​ള സാ​രി നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ൽ ഭാ​ഗ​ഭാ​ക്കാ​ണെ​ങ്കി​ലും അ​തി​ന്‍റെ ആ​ത്യ​ന്തി​ക ര​ഹ​സ്യം സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് മാ​ത്ര​മേ വ​ശ​മു​ള്ളൂ.

പൗ​രാ​ണി​ക കാ​ലം മു​ത​ൽ അ​ടു​ത്ത കാ​ലം​വ​രെ ചൈ​ന​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് പ​ട്ടോ​ള​ക്ക് വേ​ണ്ട ഏ​റ്റ​വും മു​ന്തി​യ നി​ല​വാ​ര​മു​ള്ള സി​ൽ​ക്ക് എ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ചൈ​ന​യും ഇ​ന്ത്യ​യു​മെ​ല്ലാം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ​ട്ടി​ന്‍റെ ഈ ​അ​തി​ദീ​ർ​ഘ വാ​ണി​ജ്യ​പാ​ത​യെ ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ൻ​മാ​ർ സി​ൽ​ക്ക്​ റൂ​ട്ട്​ എ​ന്നാ​ണ്​ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ഏ​താ​നും വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി ബം​ഗ​ളൂ​രു​വി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് സി​ൽ​ക്ക്​ ല​ഭ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒ​രു കി​ലോ സി​ൽ​ക്കി​ന് 10,000 രൂ​പ​യി​ല​ധി​കം ന​ൽ​ക​ണം. ഒ​രു സാ​രി​ക്ക് ഒ​രു കി​ലോ​ക്ക​ടു​ത്ത് സി​ൽ​ക്ക് ആ​വ​ശ്യ​മാ​യി വ​രും. മു​ടി​നാ​രി​ഴ പോ​ൽ നേ​ർ​ത്ത ഈ ​പ​ട്ടു​നൂ​ലു​ക​ളെ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ക്കു​ക എ​ന്ന​താ​ണ് പ​ട്ടോ​ള നെ​യ്ത്തി​ലെ ആ​ദ്യ ഘ​ട്ടം. അ​തി​ന് ശേ​ഷം ശു​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​വും ബ്ലീ​ച്ചി​ങ്ങും. അ​തി​നി​ട​യി​ൽ പ​ട്ടോ​ള കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ പ​രി​ച​യ​സ​മ്പ​ന്ന​രാ​യ ക​ലാ​നി​പു​ണ​ർ നെ​യ്തെ​ടു​ക്കാ​ൻ പോ​കു​ന്ന സാ​രി​യു​ടെ ഡി​സൈ​ൻ വ​ലി​യ ക​ട​ലാ​സി​ൽ വ​ര​ക്കും. 10 ദി​വ​സ​ത്തി​ല​ധി​കം വേ​ണം വി​ശ​ദ​വും സ​ങ്കീ​ർ​ണ​വു​മാ​യ ഈ ​സ്കെ​ച്ച് പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കാ​ൻ. ഈ ​ഡി​സൈ​ൻ നൂ​ലി​ഴ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് പ​ക​ർ​ത്താ​ൻ പ​രി​ച​യ​സ​മ്പ​ന്ന​രാ​യ സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​കും. കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ മു​തി​ർ​ന്ന വ​നി​ത​ക​ളാ​ണ് അ​തി​ന് നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്. നെ​യ്ത്ത് ഘ​ട്ട​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും ദു​ർ​ഘ​ട​മാ​യ ഘ​ട്ടം ഇ​താ​ണ​ത്രെ. കാ​ര​ണം, അ​തി​ലു​ണ്ടാ​കു​ന്ന അ​ള​വി​ലെ ചെ​റി​യ പി​ഴ​വ് പോ​ലും വ​ലി​യ ന​ഷ്ട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ന​യി​ക്കും. അ​ടു​ത്ത ഘ​ട്ടം നി​റ​ങ്ങ​ളു​ടേ​താ​ണ്. മൂ​ന്ന് മാ​സം വ​രെ നീ​ളു​ന്ന പ്ര​ക്രി​യ ആ​ണി​ത്. മ​ഞ്ഞ​ൾ, സൂ​ര്യ​കാ​ന്തി, ഉ​ള്ളി, കോ​ല​ര​ക്ക്, ക​രി​ങ്ങാ​ലി, നീ​ലം തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​കൃ​തി​ദ​ത്ത വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ് നി​റ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​തു​കൊ​ണ്ട് ത​ന്നെ എ​ത്ര നൂ​റ്റാ​ണ്ട് പി​ന്നി​ട്ടാ​ലും സാ​രി​യു​ടെ നി​റം ഒ​ര​ൽ​പം​പോ​ലും മ​ങ്ങി​ല്ലെ​ന്ന് സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ പു​തു​ത​ല​മു​റ​ക്കാ​ര​നാ​യ രാ​ഹു​ൽ സാ​ൽ​വി പ​റ​യു​ന്നു. രൂ​പ​ക​ൽ​പ​ന​ക്ക​നു​സ​രി​ച്ചു​ള്ള നി​റ​ങ്ങ​ളും നി​റ​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളും ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളും നൂ​ലി​ലേ​ക്ക് സൂ​ക്ഷ്​​മ​മാ​യി പ​രാ​വ​ർ​ത്ത​നം​ചെ​യ്യ​ലും അ​തി​സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​ണ്. ആ​ന, പൂ​ക്ക​ൾ, ത​ത്ത, മ​യി​ൽ, നൃ​ത്ത രൂ​പ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ​യെ​ല്ലാം ഡി​സൈ​നി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി പ​ട്ടോ​ള സാ​രി​ക​ളി​ലും മ​റ്റു വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും വ​രാ​റു​ണ്ട്.

ചാ​യ​പ്പ​ണി​ക​ൾ ക​ഴി​ഞ്ഞ് ര​ണ്ട് മൂ​ന്ന് ദി​വ​സ​ത്തെ ജോ​ലി വേ​ണം ഈ ​നൂ​ലു​ക​ളെ നെ​യ്ത്തി​ന് പാ​ക​മാ​ക്കു​ന്ന രീ​തി​യി​ൽ സം​വി​ധാ​നി​ക്കാ​ൻ. കൈ​കൊ​ണ്ട് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത ത​റി​യാ​ണ് പ​ട്ടോ​ള നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്. തേ​ക്കും മു​ള​യും ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണ് അ​തി​ന്‍റെ നി​ർ​മാ​ണം. ഒ​രേ​സ​മ​യം ര​ണ്ട് പേ​രാ​ണ് അ​ത് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​പ്പി​ക്കു​ക. ആ​റ് ഇ​ഞ്ച് ഭാ​ഗം നെ​യ്തെ​ടു​ക്കാ​ൻ എ​ട്ട് മ​ണി​ക്കൂ​ർ വ​രെ സ​മ​യ​മെ​ടു​ക്കു​മെ​ന്ന് രാ​ഹു​ൽ ഭാ​യ് പ​റ​യു​ന്നു. 5.5 മീ​റ്റ​ർ നീ​ള​വും ഒ​രു മീ​റ്റ​റി​ല​ധി​കം വീ​തി​യു​മാ​ണ് സാ​ധാ​ര​ണ ഒ​രു പാ​ട്ട​ൻ പ​ട്ടോ​ള സാ​രി​ക്കു​ണ്ടാ​വു​ക. ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​ക്ക​ൾ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന രീ​തി​യി​ൽ കൂ​ടു​ത​ൽ സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​യ ഡി​സൈ​നു​ക​ളു​ള്ള സാ​രി​ക​ളാ​ണെ​ങ്കി​ൽ നെ​യ്ത്ത് പൂ​ർ​ത്തി​യാ​വാ​ൻ ഒ​ന്ന​ര വ​ർ​ഷം വ​രെ എ​ടു​ക്കും. ഏ​ഴ് ല​ക്ഷം രൂ​പ വ​രെ അ​വ​ക്ക് വി​ല​യും വ​രും. നെ​യ്ത്ത് വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​ന്‍റെ വി​പു​ലീ​ക​ര​ണം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട് സാ​രി​ക്ക് പു​റ​മെ മേ​ശ​വി​രി മു​ത​ൽ തൂ​വാ​ല വ​രെ ഇ​വ​ർ ഇ​പ്പോ​ൾ നെ​യ്തെ​ടു​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

ച​രി​ത്ര​വ​ഴി​ക​ളി​ലെ പ​ട്ടോ​ള

മൊ​റോ​ക്ക​ൻ സ​ഞ്ചാ​രി ഇ​ബ്നു​ബ​ത്തൂ​ത്ത 14ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ​ത്തു​ന്ന​ത്. പാ​ട്ട​നി​ൽ​നി​ന്ന് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി​യ പ​ട്ടോ​ള വി​രി​പ്പ്​ താ​ൻ രാ​ജാ​ക്ക​ൻ​മാ​ർ​ക്ക് ഉ​പ​ഹാ​ര​മാ​യി ന​ൽ​കി​യ​താ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ത​ന്‍റെ യാ​ത്രാ​വി​വ​ര​ണ​ത്തി​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. പ​ട്ടോ​ള​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തെ കു​റി​ച്ച് ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ഭ​ര​ത് ഭാ​യ് മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ച സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ ‘ത​ല​മു​റ വൃ​ക്ഷം’ കാ​ണി​ച്ചു. അ​തു​പ്ര​കാ​രം ലാ​ലി ച​ന്ദ് എ​ന്ന​യാ​ളാ​ണ് അ​വ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ആ​ദ്യ ക​ണ്ണി. 12ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ മ​ഹാ​രാ​ഷ്ട്ര​യി​ലെ ജ​ൽ​ന​യി​ൽ ജീ​വി​ച്ച ലോ​ക​പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യ നെ​യ്ത്തു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. ആ ​കാ​ല​ത്ത് ത​ന്നെ​യാ​ണ് പ​ട്ടോ​ള നെ​യ്ത്തു​കാ​രു​ടെ പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള കു​ടി​യേ​റ്റ​വും. അ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു ക​ഥ​യും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു:

പാ​ട്ട​ൻ ഭ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന സോ​ള​ങ്കി രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ലെ കു​മാ​ർ​പാ​ൽ രാ​ജാ​വ് പ​ട്ടോ​ള​യെ വ​ള​രെ വി​ല​മ​തി​ക്കു​ക​യും ജ​ൽ​ന​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രി​ക്ക​ൽ അ​ത് വാ​ങ്ങു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ന്നാ​ൽ, ഒ​രു പ​ട്ടോ​ള നെ​യ്തു തീ​ർ​ത്താ​ൽ നെ​യ്ത്തു​കാ​ർ ഉ​ട​ൻ ജ​ൽ​ന​യി​ലെ രാ​ജാ​വി​ന് മു​മ്പി​ൽ അ​ത് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നത്രെ. അ​യാ​ൾ അ​ത് വി​രി​പ്പാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച​ശേ​ഷം മാ​ത്ര​മേ വി​ൽ​പ​ന​ക്ക് നെ​യ്ത്തു​കാ​ർ​ക്ക് അ​നു​വാ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ഇ​ക്ക​ഥ​യ​റി​ഞ്ഞ കു​മാ​ർ​പാ​ൽ താ​ൻ അ​വ​ഹേ​ളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​യി മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യും നെ​യ്ത്തു​കാ​രാ​യ ജ​ൽ​ന​യി​ലെ 700ഓ​ളം ജൈ​ന സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളെ പാ​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക് ക്ഷ​ണി​ക്കു​ക​യും​ചെ​യ്തു. അ​വ​ർ ഇ​വി​ടേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റു​ക​യും രാ​ജാ​വ്​ അ​വ​ർ​ക്ക്​ എ​ല്ലാ​വി​ധ സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളും ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും​ചെ​യ്തു. പ​തി​യെ പാ​ട്ട​ൻ ന​ഗ​രി​യു​ടെ പ്രൗ​ഢി​ക്ക് അ​വ​രു​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യ നെ​യ്ത്തു​ക​ല മാ​റ്റു​കൂ​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്തു.

പാ​ട്ട​നി​ന്‍റെ പ്രൗ​ഢി

സി.​ഇ പ​ത്താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നും പ​തി​മൂ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നും ഇ​ട​യി​ൽ ഇ​വി​ടം ഭ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന സോ​ള​ങ്കി രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്‍റെ ശേ​ഷി​പ്പു​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലാ​ണ് പാ​ട്ട​ൻ പ​ട്ട​ണം. ഇ​ട​ക്കാ​ല​ത്ത് ഗു​ജ​റാ​ത്ത് സു​ൽ​​ത്താ​ന​ത്തി​ന്‍റെ കീ​ഴി​ലും ഈ ​പ്ര​ദേ​ശം വ​ന്നു. സ​ര​സ്വ​തി ന​ദി അ​തി​രി​ടു​ന്ന ഈ ​പ്ര​ദേ​ശം വി​വി​ധ കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ, ഹി​ന്ദു, മു​സ്‍ലിം രാ​ജ​വം​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന് കീ​ഴി​ൽ വ​ട​ക്ക​ൻ ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലെ മു​ഖ്യ വ്യാ​പാ​ര ന​ഗ​ര​മാ​യും പ്രാ​ദേ​ശി​ക ത​ല​സ്ഥാ​ന​മാ​യും അ​ഭി​വൃ​ദ്ധി പ്രാ​പി​ച്ചു. പാ​ട്ട​നി​ലെ ഹി​ന്ദു, ജൈ​ന ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളും പ​ള്ളി​ക​ളും ദ​ർ​ഗ​ക​ളും മ​റ്റു ച​രി​ത്ര സ്മാ​ര​ക​ങ്ങ​ളു​മെ​ല്ലാം ഈ ​പൈ​തൃ​ക ന​ഗ​രി​യി​ലെ സ​മ്പ​ന്ന​മാ​യ ഇ​ന്ന​ലെ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് ന​മ്മെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു.

പ​ട്ടോ​ള ഹൗ​സി​ന് ര​ണ്ട് കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലെ​യാ​ണ് ‘റാ​ണി കീ ​വാ​വ്’ എ​ന്ന വി​സ്മ​യ ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി. ഈ ​സം​ഭ​ര​ണി 11ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ സോ​ള​ങ്കി രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ലെ രാ​ജാ​വാ​യി​രു​ന്ന ഭിം​വേ​ദ ഒ​ന്നാ​മ​ന്‍റെ രാ​ജ്ഞി ഉ​ദ​യ​മ​തി​യു​ടെ മു​ൻ​കൈ​യി​ൽ സ്ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്. സ​ര​സ്വ​തി ന​ദി ഇ​തു​വ​ഴി​യാ​ണ് പ​ഴ​യ​കാ​ല​ത്ത് ഒ​ഴു​കി​യി​രു​ന്ന​ത്. ഒ​രേ​സ​മ​യം ന​ദി​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള വെ​ള്ള​ത്തി​ന്‍റെ സം​ഭ​ര​ണി​യാ​യും ആ​രാ​ധ​നാ കേ​ന്ദ്ര​മാ​യും സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള വി​ശ്ര​മ​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യും ഇ​ത് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നത്രെ. ഹി​ന്ദു ദൈ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ 500ല​ധി​കം മു​ഖ്യ ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ളും 1000ല​ധി​കം ചെ​റു​ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ് ഈ ​നി​ർ​മി​തി​യു​ടെ മു​ഖ്യ അ​ല​ങ്കാ​രം. ജ​ല​ത്തി​ന്‍റെ പ​വി​ത്ര​ത ദ്യോ​തി​പ്പി​ക്കാ​ൻ വി​പ​രീ​ത ദി​ശ​യി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ച ഒ​രു ക്ഷേ​ത്രം​പോ​ലെ​യാ​ണ് ഇ​തി​ന്‍റെ ഘ​ട​ന. സ​ര​സ്വ​തി ന​ദി​യി​ലെ വെ​ള്ള​പ്പൊ​ക്ക​വും മ​റ്റു കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ലും മ​ണ്ണി​ന​ടി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ദീ​ർ​ഘ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ ഈ ​ഭാ​ഗം. 1958ലാ​ണ് ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ൽ സ​ർ​വേ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ ഈ ​ഭാ​ഗ​ത്ത് ഖ​ന​നം ന​ട​ത്തി ഈ ​ച​രി​ത്ര നി​ർ​മി​തി വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. റി​സ​ർ​വ് ബാ​ങ്കി​ന്‍റെ നൂ​റ് രൂ​പ നോ​ട്ടി​ൽ കാ​ണു​ന്ന ചി​ത്രം ‘റാ​ണി കീ ​വാ​വി’​ന്റേ​താ​ണ്. 2014 മു​ത​ൽ യു​െ​ന​സ്​​കോ​യു​ടെ ലോ​ക പൈ​തൃ​ക കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഈ ​നി​ർ​മി​തി​യും ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ടു. പാ​ട്ട​ൻ ദേ​ശ​ത്തി​ന് ലോ​ക വ്യാ​പാ​ര ഭൂ​പ​ട​ത്തി​ൽ സ്ഥി​ര പ്ര​തി​ഷ്ഠ ന​ൽ​കി​യ​തി​ൽ മു​ഖ്യ​സ്ഥാ​ന​വും പ​ട്ടോ​ള​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. റാ​ണീ കീ ​വാ​വി​ലെ ക​ല്ലി​ൽ കൊ​ത്തി​യ പു​രാ​ണ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ല​തും പ​ട്ടോ​ള​യി​ലും അ​തേ​പ​ടി കാ​ണാം.

പൈ​തൃ​ക സം​ര​ക്ഷ​ണം

ഇ​ന്ന് പാ​ട്ട​നി​ൽ അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​ത് ര​ണ്ട് സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​ണ്. ലോ​ക​ത്തി​ന്‍റെ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള സാം​സ്കാ​രി​കോ​ത്സ​വ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ സ്ഥി​ര​മാ​യി ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും പ​ട്ടോ​ള പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും​ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ കാ​ന്തി​ലാ​ൽ എ​ൽ. സാ​ൽ​വി, വി​നാ​യ​ക് കെ. ​സാ​ൽ​വി, രോ​ഹി​ത് കെ. ​സാ​ൽ​വി എ​ന്നി​വ​ർ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റി​ന്‍റെ ക്രാ​ഫ്റ്റ് പേ​ഴ്സ​ൺ അ​വാ​ർ​ഡി​ന് വി​വി​ധ കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ർ​ഹ​രാ​യി.

സാ​ൽ​വി കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ പു​തു​ത​ല​മു​റ​യെ​യും ഈ ​രം​ഗ​ത്ത് ത​ന്നെ നി​ല​നി​ർ​ത്താ​ൻ ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​താ​യി രാ​ഹു​ൽ സാ​ൽ​വി പ​റ​യു​ന്നു. ചോ​ട്ടാ​ലാ​ൽ എം. ​സാ​ൽ​വി, വി​നാ​യ​ക് കെ. ​സാ​ൽ​വി, ഭ​ര​ത് കെ. ​സാ​ൽ​വി, രോ​ഹി​ത് കെ. ​സാ​ൽ​വി, രാ​ഹു​ൽ കെ. ​സാ​ൽ​വി, സാ​വ​ൻ എം. ​സാ​ൽ​വി, നി​പു​ൽ വി. ​സാ​ൽ​വി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ ഈ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ലു​ള്ള പ്ര​ധാ​ന നെ​യ്ത്തു​കാ​ർ.