പരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന ഭരണപാടവം 

മൂ​ന്നു​വ​ർ​ഷം പി​ന്നി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ക​ശ്​​മീ​രി​ലെ പി.​ഡി.​പി-​ബി.​ജെ.​പി ഭ​ര​ണ​സ​ഖ്യം. ആ​റു​വ​ർ​ഷ​മാ​ണ്​ സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ നി​യ​മ​സ​ഭ​ക​ളു​ടെ കാ​ലാ​വ​ധി. പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ളും സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളും ഉൗ​ഴ​ത്തി​ൽ പ​കു​തി​യും അ​പ​ഹ​രി​ച്ചി​രി​ക്കെ ശി​ഷ്​​ട​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ എ​ങ്ങ​നെ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​ക്കാം എ​ന്ന സ​മ്മ​ർ​ദം മു​ഖ്യ​മ​​ന്ത്രി മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യെ കൂ​ടു​ത​ൽ ജാ​ഗ​രൂ​ക​യാ​ക്കു​ന്നു. ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക പ്രോ​ജ​ക്​​ടു​ക​ളു​ടെ ഫ​ല​പ്രാ​പ്​​തി അ​വ​ലോ​ക​നം ചെ​യ്യാ​ൻ ജ​മ്മു​വി​ൽ ചേ​രു​ന്ന ഇ​രു​ക​ക്ഷി​ക​ളു​ടെ​യും മു​തി​ർ​ന്ന നേ​താ​ക്കളുടെ യോഗങ്ങളിൽ അ​വ​ർ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ര​ജൗ​റി, പൂ​ഞ്ച്​ ജി​ല്ല​ക​ളി​ൽ പ​ര്യ​ട​നം ന​ട​ത്തി ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​വ​ലാ​തി​ക​ൾ ശ്ര​വി​ക്കാ​നും സ​മ​യം ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്നു. ജ​ന​ങ്ങ​ളെ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തു​ന്ന​തി​ല​ല്ല ജ​നോ​പ​കാ​ര​പ്ര​ദ​മാ​യ ഭ​ര​ണം കാ​ഴ്​​ച​വെ​ക്കു​ന്ന​തി​ലാ​ണ്​ താ​ൻ കൂ​ടു​ത​ൽ ഉ​ത്സു​ക​യെ​ന്ന പ്ര​തീ​തി സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കേ​ണ്ട​ത്​ ഇൗ ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ അ​നി​വാ​ര്യ​തയാ​ണെ​ന്ന്​ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു. 

മൂ​ന്നു​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​ക്ക്​ വി​ല​പ്പെ​ട്ട​താ​ണെ​ന്ന്​ നേ​ര​േ​ത്ത തെ​ളി​യി​ച്ച രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യു​ടെ പി​താ​വ്​ മു​ഫ്​​തി മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ സ​ഇൗ​ദ്. 2002-2005 കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​പ​ദ​അ​ര​ങ്ങേ​റ്റം. അ​ന്ന​ത്തെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ സ​ർ​ക്കാ​റി​നെ ന​യി​ച്ച്​ ഭ​ര​ണ​ത്തി​ൽ സ്വ​കീ​യ​മു​ദ്ര പ​തി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ജ​യി​ച്ചു. പി​ന്നീ​ട്​ ഗു​ലാം​ന​ബി​യു​ടെ ഭ​ര​ണ​വേ​ള​യി​ലും ഉ​മ​ർ അ​ബ്​​ദു​ല്ല​യു​ടെ ഭ​ര​ണ​കാ​ല​യ​ള​വി​ലും സ്വ​ന്തം അ​ണി​ക​ളെ ചി​ത​റാ​തെ സ്വ​പ​ക്ഷ​ത്ത്​ നി​ർ​ത്താ​ൻ  അ​ന്ന​ത്തെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ ഭ​ര​ണ​പാ​ട​വം ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു തു​ണ​യാ​യ​ത്. 2014ൽ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ജ​യി​ച്ചു​ക​യ​റാ​ൻ​വ​രെ പ​ഴ​യ ഭ​ര​ണ​പാ​ട​വം മു​ത​ൽ​ക്കൂ​ട്ടാ​യെ​ന്നും നി​രീ​ക്ഷ​ക​ർ ക​രു​തു​ന്നു. ബി.​ജെ.​പി​യു​മാ​യി കൈ​കോ​ർ​ത്താ​ണെ​ങ്കി​ലും മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​പ​ദം തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ജ​യി​ച്ചു.

പ​ക്ഷേ, പി​ന്നീ​ട്​ വ​ന്ന വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ കാ​ലു​ഷ്യ​ങ്ങ​ളു​ടേ​തും നൈ​രാ​ശ്യ​ത്തി​േ​ൻ​റ​തു​മാ​യി​രു​ന്നു. താ​ൻ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​വി​ധം ഭ​ര​ണം മു​ന്നേ​റി​ല്ലെ​ന്ന്​ അ​ദ്ദേ​ഹം തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. നി​ല​നി​ൽ​പ്പു​പോ​ലും ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന രീ​തി​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ പാ​ർ​ട്ടി (പി.​ഡി.​പി) ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഒ​റ്റ​പ്പെ​ട്ടു. നി​രാ​ശാ​ഭ​രി​ത​മാ​യ മ​ന​സ്സു​മാ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം 2015ൽ ​ഇ​ഹ​ലോ​ക​വാ​സം വെ​ടി​ഞ്ഞ​ത്. ജ​നു​വ​രി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ ​വി​യോ​ഗം. മ​ക​ൾ മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യു​ടേ​താ​യി അ​ടു​ത്ത ഉൗ​ഴം. എ​ന്നാ​ൽ, പി​താ​വി​​െൻറ പി​ൻ​ഗാ​മി​യാ​യി മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​പ​ദം ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കാ​ൻ അ​വ​ർ മാ​സ​ങ്ങ​ളോ​ളം മ​ടി​ച്ചു​നി​ന്നു.

മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യു​ടെ ഉ​ദ​യം
രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ത​ന്നെ കൈ​പി​ടി​ച്ചു​യ​ർ​ത്തി​യ പി​താ​വി​​െൻറ മ​ര​ണ​ശേ​ഷം മ​ഹ്​​ബൂ​ബ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​യാ​യി അ​വ​രോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​തീ​ക്ഷ​ക​ൾ ചി​റ​ക​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, കേ​ന്ദ്ര​ഭ​ര​ണ​ക​ക്ഷി​യാ​യ ബി.​ജെ.​പി​യി​ൽ​നി​ന്നും സൈ​നി​ക​രി​ൽ​നി​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യ സ​മ്മ​ർ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യു​ടെ ഭ​ര​ണ​ത​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നാ​കെ നി​ലം​പ​രി​ശാ​യി. ജ​ന​കീ​യ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ൾ നി​യ​ന്ത്ര​ണാ​തീ​ത​മാ​യി. അ​​നേ​കം ജീ​വ​നു​ക​ൾ പൊ​ലി​ഞ്ഞു.

എ​ന്നാ​ൽ, മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​ക്ക​നു​കൂ​ല​മാ​യി കാ​റ്റ്​ വീ​ശു​ന്ന പു​തി​യ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ സാ​ഹ​ച​ര്യ​മാ​ണ്​ ഇ​പ്പോ​ൾ പി​റ​വി​യെ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​ത്. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യു​ടെ വ്യ​ക്​​തി​പ്ര​ഭാ​വ​ത്തി​ൽ സം​ഭ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഇ​ടി​വു​ക​ൾ മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യെ സ​മ്മ​ർ​ദ​മു​ക്​​ത​യാ​ക്കി​യേ​ക്കാം. ക​ശ്​​മീ​രി​ലേ​ക്ക്​ മ​ധ്യ​സ്​​ഥ​നെ നി​യോ​ഗി​ച്ച കേ​ന്ദ്ര​ന​ട​പ​ടി​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​തി​നാ​ൽ, അ​ലോ​സ​ര​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​തെ ഭ​ര​ണ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ വ്യാ​പൃ​ത​യാ​കാ​ൻ പു​തി​യ സാ​ഹ​ച​ര്യം തു​ണ​യാ​കും. ദി​നേ​ശ്വ​ർ ശ​ർ​മ എ​ന്ന പു​തി​യ മ​ധ്യ​സ്​​ഥ​​െൻറ പ്ര​ഥ​മ ക​ശ്​​മീ​ർ​സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം പ​രാ​ജ​യം രു​ചി​െ​ച്ച​ങ്കി​ലും സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്തെ പി​രി​മു​റു​ക്ക​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ അ​ത്​ അ​യ​വു​വ​രു​ത്തി. പു​തി​യ നീ​ക്കം സ​മാ​ധാ​നാ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​​െൻറ ക​വാ​ട​ങ്ങ​ൾ തു​റ​ക്കു​മെ​ന്ന്​ മ​ഹ്​​ബൂ​ബ പ്ര​ത്യാ​ശി​ക്കു​ന്നു. അ​തു​വ​ഴി ത​​െൻറ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്​ സം​ഭ​വി​ച്ച പ്ര​തി​ച്ഛാ​യ​ന​ഷ്​​ടം നി​ക​ത്താ​നാ​കു​മെ​ന്ന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യും മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി പ​ങ്കു​വെ​ക്കു​ന്നു. പു​തി​യ ഭ​ര​ണ​ശൈ​ലി​കൊ​ണ്ട്​ ഒ​രു​പ​ക്ഷേ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ കൂ​ടെ​നി​ർ​ത്താ​നാ​കു​മെ​ങ്കി​ൽ അ​ത്​ പു​തി​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​പോ​ലും നാ​ന്ദി​യാ​കും.
 

കേ​സു​ക​ൾ റ​ദ്ദാ​ക്കു​ന്നു
സു​ര​ക്ഷാ​ഭ​ട​ന്മാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ ക​ല്ലേ​റ്​ ന​ട​ത്തി​യ​തി​​െൻറ​പേ​രി​ൽ യു​വാ​ക്ക​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്​​ത കേ​സു​ക​ൾ റ​ദ്ദാ​ക്കു​മെ​ന്ന മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​യു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ഇൗ ​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ വ്യാ​പ​ക​മാ​യി സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലെ വി​ശ്വാ​സ​വ​ർ​ധ​ക ന​ട​പ​ടി​യാ​യാ​ണ്​ മ​ഹ്​​ബൂ​ബ ഇൗ ​നീ​ക്ക​ത്തെ സ്വ​യം വി​ല​യി​രു​ത്തു​ന്ന​ത്. ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷം​ത​ന്നെ ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു തീ​രു​മാ​നം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​െ​ത്ര. പ​ക്ഷേ, പ്ര​ക്ഷോ​ഭം ശ​ക്​​തി​പ്രാ​പി​ച്ച സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ പ​ദ്ധ​തി ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ‘നി​ര​വ​ധി യു​വാ​ക്ക​ൾ​ക്കും അ​വ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തി​നും പ്ര​ത്യാ​ശ​പ​ക​രു​ന്ന​താ​ണ്​ തീ​രു​മാ​ന​മെ​ന്നും ത​ക​ർ​ന്ന ജീ​വി​തം പു​തു​താ​യി കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ക്കാ​ൻ അ​ത്​ സ​ഹാ​യ​ക​മാ​ക​ു​മെ​ന്നും അ​വ​ർ ട്വീ​റ്റ്​ ചെ​യ്​​ത​തും കീ​ഴ്​​ത്ത​ട്ടി​ലെ ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ പോ​ലും ശ്ര​ദ്ധ ക​വ​ർ​ന്നു. മ​ധ്യ​സ്​​ഥ​​െൻറ നി​ർ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും കേ​ന്ദ്ര-​സം​സ്​​ഥാ​ന ഗ​വ​ൺ​മ​െൻറു​ക​ൾ മു​ന്തി​യ പ​രി​ഗ​ണ​ന ന​ൽ​കു​മെ​ന്ന മ​ഹ്​​ബൂ​ബ​യു​ടെ പ്ര​സ്​​താ​വ​ന​യും സ​മാ​ശ്വാ​സ​ക​ര​മാ​ണ്.

11,560 ക​ല്ലേ​റു​കേ​സു​ക​ളാ​ണ്​ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ഇ​തി​ൽ 4500 കേ​സു​ക​ളു​ടെ എ​ഫ്​.​െ​എ.​ആ​ർ റ​ദ്ദാ​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണ്​ വാ​ഗ്​​ദാ​നം. ആ​ദ്യ​മാ​യി കേ​സി​ൽ കു​ടു​ങ്ങി​യ​വ​രാ​ണ്​ ഇൗ ​പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ക. മ​റ്റ്​ കേ​സു​ക​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ കൃ​ത്യ​മാ​യ തീ​രു​മാ​നം ഉ​ട​നെ കൈ​ക്കൊ​ള്ളാ​നി​ട​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ്​ ല​ഭ്യ​മാ​യ സൂ​ച​ന​ക​ൾ. അ​തേ​സ​മ​യം, കോ​ട​തി വി​ട്ട​യ​ച്ച​വ​രെ വീ​ണ്ടും നി​യ​മ​പാ​ല​ക​ർ പി​ടി​കൂ​ടി കു​രു​ക്കി​ൽ വീ​ഴ്​​ത്തു​ന്ന സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ ആ​വ​ർ​ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഇ​ത്ത​രം​ കോ​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന്​ നി​യ​മ​പാ​ല​ക​ർ​ക്ക്​ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ക​ർ​ക്ക​ശ​നി​ർ​ദേ​ശം ത​ന്നെ ന​ൽ​കി.

അ​തേ​സ​മ​യം, സു​ര​ക്ഷാ​സേ​ന ന​ട​ത്തു​ന്ന ന​ര​വേ​ട്ട​ക​ൾ നി​ർ​ബാ​ധം തു​ട​രു​ന്ന​ത്​ ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​സ്വ​സ്​​ഥ​ത വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ജ​നു​വ​രി​ക്കു​േ​ശ​ഷം 195 പേ​രെ​യാ​ണ്​ സൈ​നി​ക​ർ കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. സൈ​നി​ക​വേ​ട്ട ഇ​ല്ലാ​തെ സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ ഒ​രു​ദി​നം പോ​ലും ക​ട​ന്നു​പോ​കു​ന്നി​ല്ല.
മാ​നം തെ​ളി​യു​മോ?

ക​ല്ലേ​റ്​ ന​ട​ത്തി​യ​വ​ർ​ക്കെ​തി​രാ​യ കേ​സു​ക​ൾ റ​ദ്ദാ​ക്കാ​നു​ള്ള നീ​ക്കം ചെ​റി​യ ചു​വ​ടു​വെ​പ്പ്​ മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കാം. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​ത്ത​രം അ​നു​ഭാ​വ​സ​മീ​പ​ന​ങ്ങ​ളെ ബ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നു​ള്ള മൂ​ർ​ത്ത​നീ​ക്ക​ങ്ങ​ളും പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദി​ക​ളു​മാ​യി ന​ട​ത്തു​ന്ന സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​കാ​ൻ പു​തി​യ അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​സൃ​ഷ്​​ടി ത​ന്നെ വേ​ണം. നി​ര​വ​ധി രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ ഇ​പ്പോ​ഴും അ​ഴി​ക​ൾ​ക്ക്​ പി​ന്നി​ലാ​ണ്​ ജീ​വി​തം ത​ള്ളി​നീ​ക്കു​ന്ന​ത്. കോ​ട​തി​ഉ​ത്ത​ര​വ്​ ഉ​ണ്ടാ​യി​ട്ടും അ​നേ​കം പൗ​ര​ന്മാ​ർ പൊ​ലീ​സ്​​ക​സ്​​റ്റ​ഡി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ മോ​ചി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ല.ഭ​ര​ണ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലും വി​ക​സ​ന​ത്തി​ലും ശ്ര​ദ്ധ​യൂ​ന്നി ജ​ന​സ്വീ​കാ​ര്യ​ത കൈ​വ​രി​ക്കാ​ൻ മു​ഖ്യ​മ​​ന്ത്രി​ക്ക്​ ഇ​നി​യും ക​ഠി​ന​പ​രി​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ത​ന്നെ അ​നി​വാ​ര്യ​മാ​ണ്. ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​ത​ല​ത്തി​ലും കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന രീ​തി​ക​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പ​ല​രും ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ജീ​വ​ന​ക്കാ​രെ സ്​​ഥ​ലം​മാ​റ്റു​ന്ന ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​ർ നി​ർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന ഏ​ക ജോ​ലി.

Tags:    
News Summary - Article about mehabooba mufti-Opinion

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.