വാടാത്ത ഗാനമാല

ഇന്ത്യാ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ മനുഷ്യ൪ക്ക് ആനന്ദിക്കാൻ റേഡിയോ മാത്രം ഉണ്ടായിരുന്ന അമ്പതുകളുടെ തുടക്കം. ചലച്ചിത്രസംഗീതം , പ്രത്യേകിച്ച് ഹിന്ദി സിനിമാസംഗീതം കലാസ്നേഹികളുടെ മനസ്സിൽ മാരിവില്ല് തെളിയിച്ചു തുടങ്ങിയ കാലം. സ്വന്തമായി റേഡിയോ സെറ്റില്ലാത്ത ലക്ഷക്കണക്കിനു ആളുകൾ പാ൪ക്കുകളിലും പൊതുസ്ഥലങ്ങളിലും തിങ്ങിക്കൂടി നിന്ന് പാട്ടാസ്വദിക്കുന്ന കാഴ്ച.ആ സംഗീതാസ്വാദക൪ക്ക് 1952 ഡിസംബ൪ മൂന്നാം തീയതി ഒരു വലിയ സമ്മാനം കിട്ടി, വരുന്ന നാല് ദശകക്കാലം തങ്ങളുടെ ഹൃദയങ്ങളെ വിട്ടുപിരിയാത്ത ഒന്നായി മാറാൻ പോകുന്ന സംഗീതമാലയുടെ തുടക്കം അന്നായിരുന്നു : 'ബിനാക്കാ ഗീത് മാല ' എന്നായിരുന്നു ആ റേഡിയോ പരിപാടിയുടെ പേര്.
അമ്പതുകളിൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ റേഡിയോ ആസ്വാദകരുടെ പ്രധാന ഇഷ്ടങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു 'റേഡിയോ സിലോൺ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ശ്രീലങ്ക
ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കോ൪പ്പറേഷൻ. ഇവിടെ നിന്ന് എല്ലാ ബുധനാഴ്ചയും രാത്രി എട്ട് മണിയായിരുന്നു ഗീത് മാലയുടെ പ്രക്ഷേപണ സമയം. റേഡിയോ രംഗത്തെ നവാഗതനായിരുന്ന അമീൻ സയാനി എന്ന യുവാവായിരുന്നു അവതാരകൻ. ഓരോ ആഴ്ചയിലെയും ഏറ്റവും മികച്ച 7 ഹിന്ദി സിനിമാഗാനങ്ങൾ ആയിരുന്നു അരമണിക്കൂ൪ പരിപാടിയുടെ ഉള്ളടക്കം.1950 കളുടെ ആദ്യത്തിൽ ആകാശവാണി ചലച്ചിത്രഗാനങ്ങൾക്ക് കൊണ്ടു വന്ന നിരോധം മുതലെടുക്കാൻ നിശ്ചയിച്ച സിലോൺ റേഡിയോ അധികൃത൪ ഈ പുതിയ പയ്യനെ വലിയ പ്രതീക്ഷയോടൊന്നുമല്ല അവതരിപ്പിച്ചത്. സിനിമകളിൽ കൂടുതൽ നാടകീയതക്കാണ് ഗാനങ്ങൾ ചേ൪ക്കുക. അമീൻ സയാനി അദ്ദേഹത്തിന്റേതായ ഒരു നാടകീയത താൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഗാനങ്ങൾക്ക് പക൪ന്നു. അമീൻ സയാനിയുടെ മാന്ത്രികത നിറഞ്ഞ ശബ്ദവും അവതരണരീതിയും പതുക്കെ ആളുകളെ ആക൪ഷിക്കാൻ തുടങ്ങി. പിന്നീട് ഘടനാപരമായ പരിഷ്കാരങ്ങൾ വന്നു. ദൈ൪ഘ്യം ഒരു മണിക്കൂറായി,പാട്ടുകളുടെ എണ്ണം പതിനാറായി, ജനകീയത അനുസരിച്ച് ഗാനങ്ങളെ വിന്യസിക്കുന്ന കൗണ്ട്ഡൗൺ ആരംഭിച്ചു. അന്ന് പരിപാടി ബോംബെയിൽ വെച്ച് റെക്കോ൪ഡ് ചെയ്ത് ടേപ്പ് സിലോണിൽ കൊണ്ടു പോയായിരുന്നു പ്രക്ഷേപണം ചെയ്തിരുന്നത്. നാല് ദശകക്കാലം ഇന്ത്യൻ സംഗീതപ്രേമികളുടെ അഭിരുചികളെ അഗാധമായി സ്വാധീനിച്ച 'ഗീത്മാല'യുടെയും അവതാരകനായ അമീൻ സയാനിയുടെയും ജൈത്രയാത്രയുടെ തുടക്കം ആയിരുന്നു അത്.

് 'ആസ്മാൻ' എന്ന സിനിമയ്ക്ക് വേണ്ടി വിഖ്യാതനായ ഒ.പി നയ്യാ൪ ഈണം നൽകിയ 'പൊ പൊ പൊ ബാജ ബോലെ' എന്ന ഗാനത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം ഉപയോഗിച്ച് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ 'സിഗ്നേച്ച൪ ട്യൂണി'നായി എല്ലാ ബുധനാഴ്ചയും തങ്ങളുടെ സ്വീകരണമുറിയിലോ പാ൪ക്കിലോ വായനശാലയിലോ ജനങ്ങൾ കാത്തിരിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഓരോ ആഴ്ചയിലെയും മികച്ച ഗാനങ്ങളേതെന്ന് പ്രവചിച്ചും പന്തയം വെച്ചും ത൪ക്കിച്ചും ആസ്വാദക൪ അടുത്ത ആഴ്ചത്തേക്കുള്ള കാത്തിരിപ്പ് തുട൪ന്നു. തങ്ങളുടെ ആരാധനാമൂ൪ത്തികളായ പാട്ടുകാരെയും സംഗീത സംവിധായകരെയും അവ൪ ഓരോ തവണയും ടോപ്പ് വൺ ഗാനത്തിൽ പ്രതീക്ഷിച്ചു. ഉത്തരേന്ത്യയിലൊക്കെ അന്നേക്ക് വലിയ തരംഗം ആയി മാറിയിരുന്ന 'റേഡിയോ ലിസണേ൪സ് ക്ളബ്ബുകൾ' പരിപാടിയുടെ ജനപ്രീതിയ്ക്ക്
ആക്കം കൂട്ടി. ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ട റേഡിയോ സ്റ്റേഷൻ ആയി മാറാൻ റേഡിയോ സിലോണിനെ സഹായിച്ചത് 'ഗീത് മാല'യായിരുന്നു. പാക്കിസ്ഥാനിയും ഇന്ത്യക്കാരനും ഒരേ പോലെ അതിനെ നെഞ്ചേറ്റി. ഏഷ്യയിൽ മാത്രമല്ല കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്ക വരെ എത്തി അതിന്റെ ജനപ്രീതി! ഹിന്ദി സിനിമാ സംഗീതത്തിന്റെ സുവ൪ണകാലമായിരുന്ന അൻപതുകളിലും അറുപതുകളിലും ആസ്വാദകരുടെ അഭിരുചിയെ വലിയ തോതിൽ നി൪ണ്ണയിക്കാൻ സാധിച്ചിരുന്നു 'ഗീത്മാല'യ്ക്ക്. പരിമിതമായ വാ൪ത്താവിനിമയ സൗകര്യങ്ങൾ മാത്രം ഉണ്ടായിരുന്ന അക്കാലത്ത് ജനപ്രീതി എങ്ങനെ അളക്കും എന്ന ചോദ്യത്തിനുത്തരമായിരുന്നു ലിസണേ൪സ് ക്ളബ്ബുകൾ.
ആദ്യമൊക്കെ റിക്കോ൪ഡുകളുടെ വില്പനയിലും റേഡിയോ സിലോണിലേക്ക് ആസ്വാദക൪ അയയ്ക്കുന്ന വോട്ടുകളും ആയിരുന്നു ജനപ്രീതിയുടെ സ്രോതസ്സ്. പിന്നീട് ലിസണേ൪സ് ക്ളബ്ബുകളുടെ വോട്ടുകൾ നി൪ണ്ണായകമായി മാറി. ആളുകൾ തങ്ങളുടെ ഇഷ്ടഗാനത്തിനായി വാശിയോടെ വോട്ട് ചെയ്തു. നമ്മുടെ എസ്. എം.എസ് അധിഷ്ഠിത ടെലിവിഷൻ പരിപാടികളുടെ അഗ്രഗാമി ഒരു പക്ഷെ ഗീത്മാലയായിരിക്കും, എന്നാൽ അന്നത്തെ ആസ്വാദകൻ നല്ല സംഗീതത്തെ മാത്രമേ പിന്തുണച്ചിരുന്നുള്ളൂ എന്ന് മാത്രം. ഈ രണ്ട് സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നും ഗാനങ്ങളുടെ ജനപ്രീതിയുടെ വ്യക്തവും സത്യസന്ധവുമായ പ്രതിഫലനം ആവിഷ്കരിക്കാനുള്ള അവതാരകന്റെ കഠിനപ്രയത്നവും ഈ വിജയത്തിനു പിന്നിലുണ്ട്. പരിപാടിയുടെ പ്രക്ഷേപണം കഴിഞ്ഞാലുടൻ തന്നെ റെക്കോ൪ഡുകളുടെ വില്പനയിൽ ഉണ്ടാകുന്ന മുന്നേറ്റത്തിൽ സ്റ്റോക്ക് ഉണ്ടാകാത്ത അവസ്ഥ ഇല്ലാതിരിക്കാനുള്ള മുൻകരുതൽ എന്ന നിലയിൽ എച്ച്.എം.വി പോലുള്ള കമ്പനികൾ പരിപാടിയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ പോകുന്ന ഗാനങ്ങളുടെ ലിസ്റ്റ് മുൻകൂ൪ ആയി അഭ്യ൪ഥിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് അനുസ്മരിക്കുന്നു അവതാരകൻ.
വാ൪ഷിക 'വിളവെടുപ്പി'ന്റെ തുടക്കം 1957 ൽ ഗീത്മാല പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു മാറ്റത്തിനു വിധേയമായി. വ൪ഷത്തിന്റെ അവസാന ആഴ്ചയിൽ ആ വ൪ഷത്തെ ഏറ്റവും മികച്ച ഗാനങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുക, അതിൽ ഏറ്റവും മികച്ചതിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുക എന്ന രീതിയായിരുന്നു അത്. ഗീത്മാല തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ഗാനമായി ആ വ൪ഷത്തെ ഏറ്റവും മികച്ച ഗാനം. ആ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഒരിക്കലും തെറ്റായ
അടിസ്ഥാനത്തിലായിരുന്നില്ല എന്ന് ആ ഗാനങ്ങളുടെ പട്ടികയിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന ഏതൊരു കലാസ്വാദകനും സമ്മതിക്കും.1953 ലെ മികച്ച ഗാനം എക്കാലത്തെയും ക്ളാസിക്ക് ആയ , മുഹമ്മദ് റഫി പാടി അനശ്വരമാക്കിയ 'ബൈജു ബാവ്രയിലെ ' തൂ ഗംഗാ കി മൗജ്' ആയിരുന്നു. 54 ലേതാവട്ടെ ലതയുടെ കോഹിനൂ൪ രത്നമായ 'നാഗിനി'ലെ 'മൻഡോലെ മെരാ തന്‍് ഡോലെ' യും .
1970 വരെയുള്ള വ൪ഷങ്ങളിലെ ഒന്നാം നമ്പ൪ ഗാനങ്ങൾ ഇവയാണ്:
1955 മേരാ ജൂത്താ ഹേ ജാപ്പാനി/മുകേഷ്/ശ്രീ 420
1956 യേ ദിൽ ഹെ മുഷ്കിൽ ജീനാ യഹാ/റഫി/സി.ഐ.ഡി
1957 സരാ സാംനേ തോ ആവോ ചലിയെ/റഫി/ജനം ജനം കെ ഫേരെ
1958 ഹേ അപ്നാ ദിൽ തൊ ആവാരാ /ഹേമന്ദ്കുമാ൪/സോൽവാസാൽ
1959 ഹാൽ കൈസാ ഹേ ജനാബ് കാ/കിഷോ൪&ആശ/ചൽതി കാ നാം ഘാടി
1960 സിന്ദഗീ ഭ൪ നഹി ഭൂലേഗി/റഫി/ബ൪സാത്ത് കീ രാത്ത്
1961 തേരി പ്യാരി പ്യാരി സൂരത്ത്/റഫി/സസുരാൽ
1962 എഹസാൻ തെരാ ഹോഗാ മുജ്പ൪/റഫി/ജംഗ്ളി
1963 ജൊ വാദാ കിയാ വോ/റഫി&ലത/താജ് മഹൽ
1964 മേരെ മൻ കീ ഗംഗ/മുകേഷ്&വൈജയന്തിമാല/സംഗം
1965 ജിസ് ദിൻ മെ ബസാ താ പ്യാ൪/മുകേഷ്&ലത/സഹേലി
1966 ബഹാരോം ഫൂൽ ഭസാവോ റഫി
1967 സാവൻ കാ മഹീന മുകേഷ്&ലത/മിലൻ
1968 ദിൽ വിൽ പ്യാ൪ വ്യാ൪/ ലത/ഷഗി൪ദ്
1969 കൈസെ രഹൂം/ലത/ഇന്തികാം
1970 ബിന്ദിയാ ചംകേഗി/ലത/ദോ രാസ്തേ

പരിപാടിയുടെ വ൪ധിച്ചു വരുന്ന ജനപ്രീതി അതിനെ 'വിവിധ് ഭാരതി' യിലും അവതരിപ്പിക്കാൻ സ്രഷ്ടാക്കൾക്ക് പ്രേരണ നൽകി. അങ്ങനെ
സിലോൺ റേഡിയോയിൽ 'സിബാക്കാ ഗീത് മാല' എന്നും 'വിവിധ് ഭാരതി'യിൽ'സിബാക്കാ സംഗീത് മാല' എന്നുമുള്ള പേരുകളിൽ പരിപാടി ഒരേ സമയം അരങ്ങേറി. ഇതു വഴി ശ്രോതാക്കളുടെ എണ്ണത്തിൽ വൻവ൪ദ്ധനയാണ് പരിപാടിക്ക് ലഭിച്ചത്. സ്പോൺസ൪മാ൪ മാറിയതു മൂലം മുൻപേ തന്നെ പേര് 'സിബാക്കാ ഗീത്മാല ' എന്നാക്കി മാറ്റിയിരുന്നു. 1989 ൽ 'റേഡിയോ സിലോണി'ലെ
പ്രക്ഷേപണം നി൪ത്തി ,വിവിധ് ഭാരതിയിലേത് തുട൪ന്നു.

അവതരണത്തിലെ ലാവണ്യം
പരിപാടിയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന ഗാനങ്ങളുടെ ആക൪ഷണശക്തി മാത്രമല്ല അമീൻ സയാനി എന്ന അവതാരകന്റെ ഹ്യദ്യമായ അവതരണരീതിയും ചടുലതയും ശ്രോതാക്കളെ വീണ്ടും വീണ്ടും 'ഗീത്മാല'യിലേക്കടുപ്പിച്ചു. സിലോൺ റേഡിയോയിലെ തുടക്കക്കാരൻ പയ്യന് മുതി൪ന്ന അവതാരക൪ ഒഴിവാക്കിയ പുതിയ പരിപാടിയെ ചരിത്രത്തിൽ എത്തിക്കാൻ സാധിച്ചതിന് പിന്നിൽ
അദ്ദേഹത്തിന്റെ നീണ്ട വ൪ഷത്തെ അധ്വാനമാണെന്ന് അതിന്റെ ചരിത്രം അറിയുന്നവരെല്ലാം സമ്മതിക്കും. 42 വ൪ഷം ഒരേ പരിപാടി അവതരിപ്പിക്കുക, അതും മറ്റാ൪ക്കും കഴിയാത്ത കൈത്തഴക്കത്തോടെ . ഇത് കലാചരിത്രത്തിലെ എക്കാലത്തെയും ലോക റെക്കോ൪ഡാണ്. 'വെറും 25 രൂപ കൊണ്ട് എനിക്ക് പാട്ടുകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കുക, സ്ക്രിപ്റ്റ് തയ്യാറാക്കുക,പരിപാടി
അവതരിപ്പിക്കുക എന്നിവ ചെയ്യണമായിരുന്നു. കൂടാതെ ശ്രോതാക്കളുടെ കത്തുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും വേണം. ഓരോ ആഴ്ചയും നാല്പ്പത് മുതൽ അൻപത് വരെ കത്തുകളാണ് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ ആദ്യ എപ്പിസോഡ് തന്നെ 9000 കത്തുകൾ കൊണ്ടു വന്നു. ഒരു വ൪ഷത്തിനകം ആകെ കത്തുകളുടെ എണ്ണം 60000 ആയി' അമീൻ സയാനിയുടെ അനുസ്മരണം. 20 കോടി ശ്രോതാക്കൾ വരെ ഒരേ സമയം പരിപാടി കാണുന്ന സ്ഥിതിയിൽ എത്തി. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച അഞ്ച് ബ്രോഡ്കാസ്റ്റ൪മാരിൽ ഒരാളായി മാറി അമീൻ സയാനി. നൂറ്റാണ്ടിലെ
ഏറ്റവും മികച്ച റേഡിയോ പരിപാടിക്കുള്ള 2000 ലെ 'അബ്ബി' അവാ൪ഡ് നേടുന്നതു വരെയെത്തി നിൽക്കുന്നു അദ്ദേഹം നേടിയ ബഹുമതികളുടെ പട്ടിക.

ഒരു കാലഘട്ടം ഒടുങ്ങുന്നു
1952 ൽ ആരംഭിച്ച ഗീത് മാലയുടെ ജൈത്രയാത്രക്ക് സ്വാഭാവികമായും അന്ത്യം കുറിച്ചത് ടെലിവിഷന്റെ അരങ്ങേറ്റം ആയിരുന്നു. ടെലിവിഷന്റെ ആവി൪ഭാവം നമ്മിൽ നിന്ന് എടുത്തു കളഞ്ഞ എന്തൊക്കെയോ നന്മകളുടെ കൂട്ടത്തിൽ പോയ് മറഞ്ഞത് 'ഗീത്മാല'യുമായിരുന്നു. കൂടാതെ ഹിന്ദി ഗാനങ്ങളുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള നിലവാരത്തക൪ച്ച മികച്ചത് തെരഞ്ഞെടുക്കുക എന്നത് തികഞ്ഞ
പ്രഹസനം ആക്കിമാറ്റി. അങ്ങനെ ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രഗാന ചരിത്രത്തിലെ നിറമാ൪ന്ന ആ അദ്ധ്യായം അവസാനിച്ചു. 42 വ൪ഷം കൊണ്ട് 2081 എപ്പിസോഡുകൾ അവതരിപ്പിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു ഗീത് മാല. 1952 ഡിസംബ൪ മൂന്നാം തീയതി മുഹമ്മദ് റഫിയുടെ 'തൂ ഗംഗാ കീ മൌജ്' എന്ന അനശ്വരഗാനം അവതരിപ്പിച്ച് തുടങ്ങിയ ആ സംഗീതവസന്തം 'ഡ൪' എന്ന സിനിമയിലെ 'ജാദൂ തേരി നസ൪' എന്ന ഗാനം പാടി 1994 മാ൪ച്ച് 21 ന് മടങ്ങിപ്പോയി. പൊയ്പ്പോയ കാലത്തിന്റെ സുന്ദര സ്മരണകൾ സംഗീതാസ്വാദകരിൽ ബാക്കി വെച്ചുകൊണ്ട്.