'ഈ ​മു​ത്തി​ന്​ തി​ള​ക്ക​മേ​റെ'; ബി.​സി 4600ലെ ​പ്ര​കൃ​തി​ദ​ത്ത മു​ത്തു​ക​ൾ ക​ണ്ടെ​ടു​ത്ത് ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം

ദോ​ഹ: മു​ത്തും പ​വി​ഴ​വും ഖ​ത്ത​റി​ന്‍റെ തി​ള​ക്ക​മാ​ർ​ന്ന ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​ന്‍റെ അ​ട​യാ​ളം​കൂ​ടി​യാ​ണ്. മു​ത്തി​ൽ പ​റ്റി​പ്പി​ടി​ച്ച്​ എ​ണ്ണ​യി​ലേ​ക്കും പ്ര​കൃ​തി​വാ​ത​ക​ത്തി​ലേ​ക്കും ചേ​ക്കേ​റി സ​മൃ​ദ്ധ​മാ​യ ഖ​ത്ത​റി​നെ പി​ന്നെ​യും കു​ളി​ര​ണി​യി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്​ പു​തി​യ പ​ര്യ​വേ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലെ വി​ല​പി​ടി​പ്പു​ള്ള മു​ത്തു​ക​ളു​ടെ ക​ണ്ടെ​ത്ത​ൽ. അ​ത്ത​ര​മൊ​രു ക​ണ്ടെ​ത്ത​ലാ​ണ്​ ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം​സ്​ പ​ര്യ​വേ​ക്ഷ​ണ സൈ​റ്റ് മാ​നേ​ജ്മെൻറ് മേ​ധാ​വി ഡോ. ​ഫെ​ർ​ഹാ​ൻ സ​ക​ലി​ന്‍റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള സം​ഘ​ത്തി​ന്‍റേ​ത്. ആ​ദ്യ​കാ​ല മ​നു​ഷ്യ​വാ​സ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളു​മാ​യി പൊ​രു​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന പ​ഴ​ക്കം ചെ​ന്ന മു​ത്തു​ക​ളാ​ണ്​ ഇ​വ​ർ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്.

രാ​ജ്യ​ത്തെ പ​ഴ​ക്കം ചെ​ന്ന ന​വ​ശി​ലാ​യു​ഗ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യ വാ​ദി അ​ൽ ദെ​ബ​ആ​നി​ലെ ശ​വ​ക്ക​ല്ല​റ​ക്കു​ള്ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഈ ​ച​രി​ത്ര​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ ക​ണ്ടെ​ത്ത​ൽ ബി.​സി 4600ലേ​താ​ണെ​ന്ന് ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം അ​റി​യി​ച്ചു. പു​രാ​ത​ന മു​ത്ത് വ്യാ​പാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ആ​ദ്യ​കാ​ല തെ​ളി​വു​ക​ളി​ലേ​ക്കാ​ണ് ഇ​ത് വി​ര​ൽ​ചൂ​ണ്ടു​ന്ന​ത്.

ച​രി​ത്ര​പ​ര​വും സാ​മൂ​ഹി​ക​ശാ​സ്​​ത്ര​പ​ര​വു​മാ​യി ഏ​റെ പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ള്ള ഈ ​ക​ണ്ടെ​ത്ത​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തെ പൗ​രാ​ണി​ക മ​നു​ഷ്യ​വാ​സ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ദ്യ ഉ​റ​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും പ്രാ​ദേ​ശി​ക​മാ​യു​ള്ള മു​ത്തു​ക​ളു​ടെ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു​മാ​ണ് വെ​ളി​ച്ചം വീ​ശു​ന്ന​തെ​ന്ന് ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം​സ്​ ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി മേ​ധാ​വി ഫൈ​സ​ൽ അ​ബ്ദു​ല്ല അ​ൽ ന​ഈ​മി പ​റ​ഞ്ഞു.

ഖ​ത്ത​റി​ന്‍റെ സ​മ്പ​ന്ന​മാ​യ ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​ന്‍റെ അ​ട​യാ​ള​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് വെ​ളി​ച്ച​മെ​ത്തു​മ്പോ​ൾ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ സാ​മു​ദാ​യി​ക ച​രി​ത്ര​ത്തെ​യും സ്വ​ത്വ​ത്തെ​യും കു​റി​ച്ച് കൂ​ടു​ത​ൽ വ്യ​ക്ത​ത​യാ​ണ് ല​ഭി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും അ​വ സു​സ്ഥി​ര​മാ​യ ഭാ​വി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ഭി​ലാ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്നും അ​ൽ ന​ഈ​മി കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

ഈ​യി​ടെ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ പ​ഴ​ക്കം ചെ​ന്ന ശ​വ​കു​ടീ​രം ഖ​ത്ത​റി​ന്‍റെ പൗ​രാ​ണി​ക മു​ത്ത് വാ​ര​ൽ വ്യാ​പാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ഏ​റ്റ​വും പ​ഴ​യ തെ​ളി​വു​ക​ളി​ലേ​ക്കാ​ണ് എ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത്. രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള സാ​മ്പ​ത്തി​ക, വാ​ണി​ജ്യ പ്ര​വാ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി പി​ന്നീ​ട് മാ​റു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഖ​ത്ത​റി​ന്‍റെ വ​ട​ക്ക് പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ തീ​ര​ത്ത് അ​ൽ സു​ബാ​റ​യു​ടെ തെ​ക്ക് ഭാ​ഗ​ത്താ​ണ് വാ​ദി അ​ൽ ദെ​ബ​ആ​ൻ സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. ഇ​വി​ടെ ന​ട​ത്തി​യ ഖ​ന​ന​ത്തി​ൽ നി​ര​വ​ധി ച​രി​ത്ര​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ ക​ണ്ടെ​ത്ത​ലു​ക​ളാ​ണ് ല​ഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ന്‍റെ സം​ര​ക്ഷ​ണ പ്ര​ദേ​ശ​മാ​ണ് നി​ല​വി​ൽ വാ​ദി അ​ൽ ദ​ബ​ആ​ൻ.