ഇ​ന്ത്യ​യും ഫ​ത്ഹു​ല്ല​യും ഉ​ർ​ദു​ഗാെൻറ വ​ര​വും 

ഏ​വ​രും ഉ​റ്റു​നോ​ക്കി​യ ഇ​ന്ത്യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നാ​യി തു​ർ​ക്കി പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ് റ​ജ​ബ് ത്വ​യ്യി​ബ് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ ന്യൂ​ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ഏ​പ്രി​ൽ 30ന് ​കാ​ലു​കു​ത്തി​യ​തും ഇ​സ്​​തം​ബൂ​ളി​ൽ പോ​യി ത​യാ​റാ​ക്കി​യ അ​ദ്ദേ​ഹ​വു​മാ​യു​ള്ള അ​ഭി​മു​ഖം ‘വി​യോ​ൺ’ ചാ​ന​ൽ പു​റ​ത്തു​വി​ട്ട​തും ഒ​രു​മി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു. ആ​ർ​ക്കും കി​ട്ടാ​ത്ത ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു അ​ഭി​മു​ഖം സംേ​പ്ര​ഷ​ണം ചെ​യ്ത ചാ​ന​ൽ ക​ശ്മീ​രും പാ​കി​സ്​​താ​നു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട പ​രാ​മ​ർ​ശ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്രം ച​ർ​ച്ച​യാ​ക്കി നി​ല​നി​ർ​ത്തു​ക​യും രാ​ത്രി​ത​ന്നെ അ​വ വാ​ർ​ത്ത​ക്കു​റി​പ്പാ​ക്കി ഏ​ജ​ൻ​സി​ക​ൾ​ക്കും പ​ത്ര​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും അ​യ​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ൻ.​ഡി.​ടി.​വി പോ​ലും ചെ​യ്യാ​ത്ത ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു സാ​ഹ​സം ചാ​ന​ൽ​രം​ഗ​ത്തെ ന​വാ​ഗ​ത​രാ​യ ‘വി​യോ​ൺ’ ചെ​യ്ത​ത് എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും അ​മ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു.

ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ലേ​ഖ​ക​ൻ ര​മേ​ശ് രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​നെ ഇ​സ്​​തം​ബൂ​ളി​ലേ​ക്ക് അ​യ​ച്ചാ​ണ് അ​ധി​കം പ​ഴ​ക്ക​മി​ല്ലാ​ത്ത ‘വി​യോ​ൺ’ ചാ​ന​ൽ ഈ ​അ​ഭി​മു​ഖം ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​നോ​ദ്ദേ​ശ്യം വ്യ​ക്ത​ത​യോ​ടെ ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും ‘വി​യോ​ൺ’​ത​ന്നെ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന വി​ഷ​യ​ത്തെ തു​ർ​ക്കി -പാ​ക് സൗ​ഹൃ​ദ​ത്തി​ലും ക​ശ്മീ​രി​െൻറ ഹി​ത​പ​രി​ശോ​ധ​ന​യി​ലുമാ​ക്കി ഒ​തു​ക്കി​നി​ർ​ത്തി. പി​റ്റേ​ന്ന് രാ​വി​ലെ തു​ട​ങ്ങാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ന​യ​ത​ന്ത്ര ച​ർ​ച്ച​ക്ക് മു​മ്പാ​യി ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ​യ​ല്ല, പാ​കി​സ്​​താ​െൻറ സു​ഹൃ​ത്താ​ണെ​ന്ന് ഏ​തു​വി​ധേ​ന​യും സ്​​ഥാ​പി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് സ​ന്ദ​ർ​ശ​നോ​ദ്ദേ​ശ്യം അ​ട്ടി​മ​റി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ല​ക്ഷ്യ​മെ​ന്ന് ചാ​ന​ൽ ന​ട​ത്തി​യ ച​ർ​ച്ച​യും വാ​ർ​ത്ത ഏ​ജ​ൻ​സി​യു​ടെ റി​പ്പോ​ർ​ട്ടും ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തും. ഉ​ർ​ദു​ഗാ​െൻറ ക​ട​പ്പാ​ട് പാ​കി​സ്​​താ​നോ​ട് മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ​യു​മാ​യി ച​ങ്ങാ​ത്ത​ത്തി​ന് വ​ന്നാ​ലും അ​തു​കൊ​ണ്ട് കാ​ര്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും സ്​​ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ തു​ർ​ക്കി കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള​റി​യു​ന്ന വി​ദ​ഗ്ധ​നാ​യി ചാ​ന​ൽ ഡ​ൽ​ഹി സ്​​റ്റു​ഡി​യോ​വി​ലി​രു​ത്തി​യ​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​വു​മാ​യി ബ​ദ്ധ​വൈ​ര​മു​ള്ള ഫ​ത്ഹു​ല്ല ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറി​െൻറ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ പ്ര​ധാ​ന പ്ര​ചാ​ര​ക​നാ​യ മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഹ്സ​ദ് ഫ​ത്​​മി​യെ​യാ​യി​രു​ന്നു. തു​ർ​ക്കി അ​ട്ടി​മ​റി​ക്ക് പി​ന്നി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച​വ​രെ​ന്ന് കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തി ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ ശി​ക്ഷ ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന സം​ഘ​ട​ന​യാ​ണ് ഫ​ത്ഹു​ല്ല ഗു​ല​ൻ ടെ​റ​റി​സ്​​റ്റ് ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സേ​ഷ​ൻ (ഫെ​റ്റോ) എ​ന്ന് തു​ർ​ക്കി​യും ‘ഹി​സ്​​ബെ​ക്’ എ​ന്ന് അ​നു​യാ​യി​ക​ളും പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറ്. പ​ട്ടാ​ള അ​ട്ടി​മ​റി​ക്കു ശേ​ഷ​മു​ള്ള ന​ട​പ​ടി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ തു​ർ​ക്കി അ​ട​ച്ചു​പൂ​ട്ടി​യ ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറി​െൻറ പ​ത്ര​മാ​യ ‘ടു​ഡേ സ​മാ​ൻ’ ലേ​ഖ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഹ്സ​ദ് ഫ​ത്​​മി.

ഇ​ന്ത്യ​യു​മാ​യു​ള്ള മി​ക്ക വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ലും തു​ർ​ക്കി പാ​കി​സ്​​താ​െൻറ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളെ​യാ​ണ് അം​ഗീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് ഫ​ത്​​മി ആ​ധി​കാ​രി​ക​മെ​ന്നോ​ണം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു. തു​ർ​ക്കി വി​ദേ​ശ​മ​ന്ത്രി ഈ​യി​ടെ പാ​കി​സ്​​താ​നി​ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും ക​ശ്മീ​ർ വി​ഷ​യ​ത്തി​ൽ ത​ങ്ങ​ൾ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും പാ​കി​സ്​​താ​നെ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞ​തെ​ന്നും ഫ​ത്​​മി ആ​രോ​പി​ച്ചു. ക​ശ്മീ​രി​ലെ മ​നു​ഷ്യാ​വ​കാ​ശ ലം​ഘ​ന​ങ്ങ​ൾ കാ​ണാ​ൻ ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സേ​ഷ​ൻ ഓ​ഫ് ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക് കോഒാപറേഷൻ​ (ഒ.​ഐ.​സി) ഒ​രു പ്ര​തി​നി​ധി​ത​ല സം​ഘ​ത്തെ അ​യ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ അ​തി​നെ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​മെ​ന്നും തു​ർ​ക്കി അ​റി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. പാ​കി​സ്​​താ​ൻ -തു​ർ​ക്കി ബ​ന്ധം വ​ള​രെ ശ​ക്ത​മാ​ണെ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ​യോ​ടു​ള്ള തു​ർ​ക്കി നി​ല​പാ​ട് പാ​കി​സ്​​താ​നോ​ടു​ള്ള ഇ​ന്ത്യ​ൻ നി​ല​പാ​ടി​നെ ആ​ശ്ര​യി​ച്ചാ​ണെ​ന്നും മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഹ്സാ​ദ് ഫ​ത്​​മി പ​റ​ഞ്ഞു. അ​വി​ടം​കൊ​ണ്ടും ഫ​ത്​​മി അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചി​ല്ല. 2015ൽ ​തു​ർ​ക്കി​യി​ലെ ആ​യു​ധ നി​ർ​മാ​ണ​ക്ക​മ്പ​നി​ക​ൾ ഇ​ന്ത്യ​ക്ക് ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ൾ വി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത് നി​രോ​ധി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും ഇ​ത് പാ​കി​സ്​​താ​െൻറ ശ്ര​മ​ഫ​ല​മാ​ണെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു. തു​ർ​ക്കി ഗ​വ​ൺ​മ​െൻറ് ഈ ​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യെ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ ഇ​വി​ടെ വ​ന്ന് എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും സ​മ്മ​തി​ച്ചാ​ലും തി​രി​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹം തു​ർ​ക്കി​യി​ലേ​ക്കോ പാ​കി​സ്​​താ​നി​ലേ​ക്കോ പോ​യാ​ൽ ഇ​തി​ന് വി​പ​രീ​ത​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യു​മെ​ന്നും ഫ​ത്​​മി ഓ​ർ​മി​പ്പി​ച്ചു.

യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ‘വി​യോ​ൺ’ ചാ​ന​ലി​ന് ന​ൽ​കി​യ അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറ് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​വും അ​തി​നു​ള്ള നെ​റ്റ്​​വ​ർ​ക്ക് സം​ബ​ന്ധി​ച്ച സ്വാ​ധീ​ന​വും സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ​ത​ന്നെ ലേ​ഖ​ക​നെ ഓ​ർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു. രാ​ജ്യം വി​ട്ട ഫ​ത്ഹു​ല്ല ഗു​ല​ൻ 19 വ​ർ​ഷ​മാ​യി അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െൻറ ആ​ളു​ക​ൾ സൈ​ന്യ​ത്തി​ലും പൊ​ലീ​സി​ലും നീ​തി​ന്യാ​യ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ലും വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ലും മ​റ്റു സ​ർ​ക്കാ​ർ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും നു​ഴ​ഞ്ഞു​ക​യ​റി​യെ​ന്ന് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​ൽ പ​റ​യു​ന്നു​ണ്ട്. അ​വ​രെ​യെ​ല്ലാം നീ​ക്കി ഭ​ര​ണ​സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ ശു​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​നു​ണ്ടെ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞ ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ പ​ശ്ചി​മ ജ​ർ​മ​നി​യും പൂ​ർ​വ ജ​ർ​മ​നി​യും ഒ​ന്നാ​യ​പ്പോ​ൾ ആ​റു​ല​ക്ഷം സ​ർ​ക്കാ​ർ ജീ​വ​ന​ക്കാ​രെ സ​സ്​​പെ​ൻ​ഡ് ചെ​യ്ത​ത് ഓ​ർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. അ​ട്ടി​മ​റി​ശ്ര​മം വീ​ണ്ടും ആ​വ​ർ​ത്തി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാ​ൻ ത​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ചി​ല ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ എ​ടു​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു​വെ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഫ​ത്ഹു​ല്ല ഗു​ല​ന് വ​ലി​യ ശൃം​ഖ​ല​യാ​ണു​ള്ള​തെ​ന്നും അ​വ​രെ നി​സ്സാ​ര​മാ​യി കാ​ണ​രു​തെ​ന്നും ഇ​ന്ത്യ ഗ​വ​ൺ​മ​െൻറ് അ​വ​രു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം ഗൗ​ര​വ​മാ​യി എ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്.

എ​ന്നാ​ൽ, അ​ട്ടി​മ​റി​ക്കു പി​ന്നി​ൽ അ​വ​രാ​ണെ​ന്ന​തി​ന് തെ​ളി​വി​ല്ലെ​ന്ന് യു.​കെ ഫ​ണ്ട് ക​മ്മി​റ്റി പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ഫ​ത്​​മി​യു​ടെ മ​റു​പ​ടി. അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ​ക്കും പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ​ക്കും അ​ക്കാ​ദ​മി​ക് പ​ണ്ഡി​ത​ർ​ക്കും അ​ട്ടി​മ​റി​ശ്ര​മ​ത്തി​ൽ എ​ന്ത് പ​ങ്കാ​ണു​ള്ള​തെ​ന്ന് ഫ​ത്​​മി ചോ​ദി​ച്ചു. 231 പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ ജ​യി​ലി​ലാ​ണ്. 15 സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​ക​ളും ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് സ്​​കൂ​ളു​ക​ളും അ​ട​ച്ചു​പൂ​ട്ടി. ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറു​മാ​യി ബ​ന്ധ​മു​ണ്ടെ​ന്ന കാ​ര​ണം പ​റ​ഞ്ഞാ​യി​രു​ന്നു ഇ​തെ​ല്ലാം ചെ​യ്ത​ത്. തു​ർ​ക്കി പ​റ​യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ പാ​കി​സ്​​താ​ൻ ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഗു​ല​​െൻറ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ സ്​​ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ അ​ധ്യാ​പ​ക​ർ​ക്കു​ള്ള വി​സ പാ​കി​സ്​​താ​ൻ നി​ഷേ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തേ​സ​മ​യം, നി​യ​മ​വാ​ഴ്ച​യി​ൽ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​മെ​ന്ന നി​ല​ക്ക് ഇ​ന്ത്യ ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ന​ട​പ​ടി ഗു​ല​ൻ മൂ​വ്മ​െൻറി​നെ​തി​രെ എ​ടു​ക്കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് താ​ൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും മു​ഹ​മ്മ​ദ് ഫ​ത്​​മി പ​റ​ഞ്ഞു.

ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ​ത്തി രാ​ഷ്​​ട്ര​പ​തി, ഉ​പ​രാ​ഷ്​​ട്ര​പ​തി, പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി, വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ മ​ന്ത്രി തു​ട​ങ്ങി​യ ഇ​ന്ത്യ​ൻ നേ​താ​ക്ക​ളു​മാ​യി പി​റ്റേ​ന്ന് ന​ട​ത്താ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ഉ​ഭ​യ​ക​ക്ഷി സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​നാ​യി ഉ​ർ​ദു​ഗാ​നും സം​ഘ​വും ത​യാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന രാ​ത്രി​ത​ന്നെ​യാ​ണ് സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന അ​ജ​ണ്ട മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കു​ന്ന അ​ഭി​മു​ഖ​വും ച​ർ​ച്ച​യും പു​രോ​ഗ​മി​ച്ച​തും വാ​ർ​ത്ത ഏ​ജ​ൻ​സി വ​ഴി വാ​ർ​ത്ത പ​ര​ന്ന​തും. ഈ ​വാ​ർ​ത്ത​ക​ളു​ടെ നി​ഴ​ലി​ലാ​ണ് മേ​യ് ഒ​ന്നി​ന് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക ന​യ​ത​ന്ത്ര ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ​ക്ക് തു​ട​ക്ക​മി​ടു​ന്ന​ത്. ഉ​ഭ​യ​ക​ക്ഷി സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ന് ശേ​ഷം ഉ​ർ​ദു​ഗാ​നും ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യും ഇ​രു​വി​ഭാ​ഗം മ​ന്ത്രി​മാ​രു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തി​ൽ പ​ര​സ്​​പ​രം ക​രാ​റു​ക​ൾ ഒ​പ്പി​ട്ട്  ഹൈ​ദ​രാ​ബാ​ദ് ഹൗ​സി​ൽ മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ​ക്ക് മു​മ്പാ​കെ സം​യു​ക്ത പ്ര​സ്​​താ​വ​ന ന​ട​ത്തി​യ​തും ഈ​യൊ​രു പി​രി​മു​റു​ക്കം ത​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

എ​ന്നാ​ൽ, ഈ ​കോ​ലാ​ഹ​ല​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലും മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളു​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​പോ​ലെ വി​വാ​ദ​മാ​ക്കി​യ പാ​കി​സ്​​താ​നും ക​ശ്മീ​രും ഉ​ഭ​യ​ക​ക്ഷി സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​െൻറ അ​ജ​ണ്ട​യാ​യി ച​ർ​ച്ച​യി​ൽ ക​ട​ന്നു​വ​ന്ന​തേ​യി​ല്ല എ​ന്ന് മോ​ദി​യു​ടെ​യും ഉ​ർ​ദു​ഗാ​െൻറ​യും പ്ര​സ്​​താ​വ​ന​ക​ൾ തെ​ളി​യി​ച്ചു. തു​ർ​ക്കി​ക്കും ഇ​ന്ത്യ​ക്കു​മി​ട​യി​ലു​ള്ള വ്യാ​പാ​ര​വും നി​ക്ഷേ​പ​വും വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ക​യെ​ന്ന ഉ​ർ​ദു​ഗാ​െൻറ പ്ര​ധാ​ന അ​ജ​ണ്ട​യെ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പ​ക​രം മോ​ദി- ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ൽ ഭീ​ക​ര​ത​യും ക​ശ്​​മീ​രും പാ​കി​സ്​​താ​നും ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്യു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പ​ല​രു​ടെ​യും പ്ര​തീ​ക്ഷ. ഭീ​ക​ര പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ര​യാ​കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ഭീ​ക​ര​ത​യെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​ന് ഇ​രു നേ​താ​ക്ക​ളും സം​യു​ക്ത ത​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ ആ​വി​ഷ്ക​രി​ക്കു​മെ​ന്നും പ​ല​രും പ്ര​വ​ചി​ച്ചു. ഈ ​പ്ര​തീ​ക്ഷ​ക​ളും പ്ര​വ​ച​ന​ങ്ങ​ളും തെ​റ്റി. ഭീ​ക​ര​ത​ക്കെ​തി​രാ​യ പോ​രാ​ട്ട​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് അ​തി​ർ​ത്തി ക​ട​ന്നു​ള്ള ഭീ​ക​ര​വാ​ദം ത​ട​യ​ണ​മെ​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ഇ​രു വി​ഭാ​ഗ​വും യോ​ജി​പ്പി​ലാ​ണെ​ന്ന് മോ​ദി പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ഫ​ത്ഹു​ല്ല ഗു​ല​ൻ ടെ​റ​റി​സ്​​റ്റ് ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സേ​ഷ​​െൻറ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് മോ​ദി​യോ​ട് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. കി​ഴ​ക്ക് പ​ടി​ഞ്ഞാ​റി​നെ ക​ണ്ട് പ​ഠി​ക്കേ​ണ്ടെ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​യെ ഓ​ർ​മി​പ്പി​ച്ച ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ വ​ൻ​ശ​ക്തി​ക​ളെ​ന്ന് സ്വ​യം വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന അ​ഞ്ച്​ രാ​ഷ്​​ട്ര​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ൾ മ​ഹ​ത്ത​ര​മാ​ണ് ലോ​ക​മെ​ന്നും ഇ​ക്കാ​ര്യം ലോ​ക​രാ​ഷ്​​ട്ര​ങ്ങ​ളെ ധ​രി​പ്പി​ച്ചാ​ൽ ഇ​ന്ത്യ ര​ക്ഷാ​സ​മി​തി​യി​ൽ സ്​​ഥി​രാം​ഗ​മാ​യി മാ​റു​മെ​ന്നും പ​റ​ഞ്ഞു.

150 വ്യ​വ​സാ​യ പ്ര​മു​ഖ​രെ​യും കൂ​ട്ടി​വ​ന്ന ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ നി​ല​വി​ലെ ആ​റ​ര ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​റി​ൽ​നി​ന്ന് 10 ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​റാ​ക്കി ഉ​ഭ​യ​ക​ക്ഷി വ്യാ​പാ​രം വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ധാ​ര​ണ​യി​ലെ​ത്തി​യ​താ​ണ് ഇ​ന്ത്യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​െൻറ പ്ര​ധാ​ന നേ​ട്ടം. ഏ​ഷ്യ പ​സ​ഫി​ക്കി​ലെ തു​ർ​ക്കി​യു​ടെ ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ വ​ലി​യ വ്യാ​പാ​ര പ​ങ്കാ​ളി​യാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ.  2017 മു​ത​ൽ 2020 വ​രെ മൂ​ന്നു​ വ​ർ​ഷ​ത്തേ​ക്ക്​ ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​മി​ട​യി​ലു​ള്ള സാം​സ്​​കാ​രി​ക വി​നി​മ​യ പ​രി​പാ​ടി​ക്കു​ള്ള ധാ​ര​ണ​പ​ത്രം, ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ടെ​ലി​കോം നി​യ​ന്ത്ര​ണ അ​തോ​റി​റ്റി​യും തു​ർ​ക്കി​യു​ടെ ഇ​ൻ​ഫ​ർ​മേ​ഷ​ൻ ആ​ൻ​ഡ്​ ക​മ്യൂ​ണി​ക്കേ​ഷ​ൻ​സ്​ ടെ​ക്​​നോ​ള​ജീ​സ്​ അ​തോ​റി​റ്റി​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ധാ​ര​ണ​പ​ത്രം, ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ഫോ​റി​ൻ സ​ർ​വി​സ്​ ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടും തു​ർ​ക്കി​യു​ടെ ഡി​​​​പ്ലോ​മ​സി അ​ക്കാ​ദ​മി​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള സ​ഹ​ക​ര​ണം, ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ​യും ന​യ​ത​ന്ത്ര കാ​ര്യാ​ല​യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഉ​ട​മ്പ​ടി, തു​ർ​ക്കി​യു​ടെ അ​നാ​ദൊ​ലു ഏ​ജ​ൻ​സി​യും ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പി.​ടി.​െ​എ​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള സ​ഹ​ക​ര​ണ ക​രാ​ർ എ​ന്നി​വ​യി​ല​ും ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ഒ​പ്പി​ട്ടു.

ത​ലേ​ന്ന് രാ​ത്രി വി​യോ​ൺ ടി.​വി​യു​ടെ സ്​​റ്റു​ഡി​യോ​യി​ലി​രു​ന്ന് തു​ർ​ക്കി പാ​കി​സ്​​താ​നൊ​പ്പ​മാ​ണ് എ​ന്ന് സ്​​ഥാ​പി​ച്ച ഫ​ത്​​മി​യെ പി​ന്നീ​ട് കാ​ണു​ന്ന​ത് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ന് ഡോ​ക്ട​റേ​റ്റ് ന​ൽ​കു​ന്ന ജാ​മി​അ മി​ല്ലി​യ ഇ​സ്​​ലാ​മി​യ​ക്ക് മു​ന്നി​ലാ​ണ്. ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ന് ഡോ​ക്ട​റേ​റ്റ് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ ജാ​മി​അ​യി​ൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധ​മു​ണ്ടെ​ന്ന വാ​ർ​ത്ത ച​മ​ക്കാ​ൻ വ​ന്ന ‘ക്വി​ൻ​റ്’ ലേ​ഖ​ക​നൊ​പ്പം നി​ന്ന് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ സ​മ​ര​ത്തി​െൻറ ഭാ​ഗ​മാ​യു​ണ്ടാ​യ ജാ​മി​അ​ക്ക് എ​ങ്ങ​നെ ഉ​ർ​ദു​ഗാ​നെ​പോ​ലൊ​രാ​ൾ​ക്ക് ഡോ​ക്ട​റേ​റ്റ് ന​ൽ​കാ​നാ​കു​മെ​ന്ന് കാ​മ​റ​ക്കു മു​ന്നി​ൽ ചോ​ദി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ഫ​ത്​​മി. ഫ​ത്​​മി​ക്കൊ​പ്പം ഏ​താ​നും ചി​ല​രു​ടെ അ​ഭി​പ്രാ​യം എ​ടു​ത്ത് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​നെ​തി​രെ ജാ​മി​അ​യി​ൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധം എ​ന്ന് വാ​ർ​ത്ത​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യ ‘ക്വി​ൻ​റ്’ അ​പ്പു​റ​ത്ത് ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ന് ഐ​ക്യ​ദാ​ർ​ഢ്യം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ച് മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം മു​ഴ​ക്കു​ന്ന വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ കാ​ണു​ക​യോ അ​ഭി​പ്രാ​യ​മ​റി​യു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല. ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ലെ മ​ല​യാ​ളി വി​ദ്യാ​ർ​ഥി എം.​കെ. നൗ​ഷാ​ദ് സ്വ​യം വ​ര​ച്ച ഛായാ​ചി​ത്രം രാ​വി​ലെ മാ​ധ്യ​മ​പ്പ​ട ത​മ്പ​ടി​ച്ച ഹോ​ട്ട​ൽ താ​ജ് പാ​ല​സി​ൽ പോ​യി സ​മ്മാ​നി​ച്ച​തും പ്ര​തി​ഷേ​ധം തി​ര​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ൽ ആ​രും ക​ണ്ടു​വെ​ന്ന് ന​ടി​ച്ചി​ല്ല. 

ഒ​രു വ​ർ​ഷം സ്​​കോ​ള​ർ​ഷി​പ്പോ​ടെ തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ പ​ഠി​ച്ച കാ​ളി​കാ​വി​ലെ സാ​ധാ​ര​ണ കു​ടും​ബ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള മ​ല​യാ​ളി വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക്ക് ക​ന​ത്ത സു​ര​ക്ഷാ കോ​ട്ട കെ​ട്ടി​യ താ​ജ് പാ​ല​സി​ൽ പോ​യി താ​ൻ ത​ലേ​ന്ന് രാ​ത്രി കു​ത്തി​യി​രു​ന്ന് വ​ര​ച്ച ഒ​രു ചി​ത്രം സ​മ്മാ​നി​ക്കാ​ൻ േപ്രാ​ട്ടോ​ക്കോ​ളു​ക​ളൊ​ന്നും ത​ട​സ്സ​മാ​യി​ല്ല. ഉ​ർ​ദു​ഗാ​ൻ തി​രി​ച്ച് ഇ​സ്​​തം​ബൂ​ളി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും തു​ർ​ക്കി സാം​സ്​​കാ​രി​ക മ​ന്ത്രാ​ല​യം ആ ​നി​മി​ഷം പ​ക​ർ​ത്തി നൗ​ഷാ​ദി​ന് അ​യ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു.