പൊ​രു​തി നേ​ട​ണം ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വി​ന്റെ അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ

ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലേ​ത്. അ​വ​രു​ടെ അ​വ​കാ​ശം സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ല​ളി​ത ന​ട​പ​ടി​ക​ളി​ലൂ​ടെ നീ​തി ഉ​റ​പ്പാ​ക്ക​ലും ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട് 1986ൽ ​ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ സം​ര​ക്ഷ​ണ നി​യ​മം ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു.

അ​ത് റ​ദ്ദാ​ക്കി​യാ​ണ് വ്യാ​പാ​ര​മേ​ഖ​ല​യി​ലു​ണ്ടാ​യ വി​വി​ധ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​നു​സൃ​ത​മാ​യി 2020 ജൂ​ലൈ 20ന് ​ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ സം​ര​ക്ഷ​ണ നി​യ​മം-2019 നി​ല​വി​ൽ വ​ന്ന​ത്. ടെ​ലി​കോം, ഭ​വ​ന​നി​ർ​മാ​ണം, ബാ​ങ്കി​ങ്, ഗ​താ​ഗ​തം, വൈ​ദ്യു​തി, ഊ​ർ​ജ​വി​ത​ര​ണം, ബോ​ർ​ഡി​ങ്​​/​ലോ​ഡ്ജി​ങ് തു​ട​ങ്ങി​യ മേ​ഖ​ല​ക​ളെ​ല്ലാം പു​തി​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ പ​രി​ധി​യി​ൽ വ​രു​ന്നു.

വ്യാ​ജ​വും തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യ പ​ര​സ്യ​ങ്ങ​ൾ, വി​ല സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ക​ള്ളം പ​റ​ച്ചി​ൽ, മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ സേ​വ​ന​ങ്ങ​ളും ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ങ്ങ​ളും മോ​ശ​മാ​ണെ​ന്ന് പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​ൽ, ആ​ദാ​യ വി​ൽ​പ​ന​യെ​ന്ന് തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ക്ക​ൽ, സ​മ്മാ​ന​ങ്ങ​ൾ, ഭാ​ഗ്യ​ക്കു​റി​ക​ൾ എ​ന്നി​വ​യി​ലൂ​ടെ ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​ക്ക​ളെ ക​ബ​ളി​പ്പി​ക്ക​ൽ, നി​യ​മം അ​നു​ശാ​സി​ക്കു​മ്പോ​ഴോ പൊ​തു​താ​ൽ​പ​ര്യ​ത്തോ​ടെ​യോ അ​ല്ലാ​തെ ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വി​​ന്റെ വ്യ​ക്തി​വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ പ​ര​സ്യ​​പ്പെ​ടു​ത്ത​ൽ എ​ന്നി​വ​യെ​ല്ലാം പു​തി​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ലം​ഘ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്.

ക​മ്പ​നി​ക​ളു​ടെ സേ​വ​ന​ങ്ങ​ളും ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഗു​ണ​മേ​ന്മ​യും സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് വ്യാ​ജ അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തു​ന്ന ’ബ്രാ​ൻ​ഡ് അം​ബാ​സ​ഡ​ർ’​മാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ​യും പ​രാ​തി ന​ൽ​കാ​നാ​വും. തി​ക്ത അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും വ​ഞ്ച​ന​യും നേ​രി​ടു​ന്ന ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​ക്ക​ൾ മ​ടി​ച്ചു നി​ൽ​ക്കാ​തെ പ​രാ​തി ന​ൽ​കി​യാ​ൽ ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് നി​മി​ത്ത​മാ​വും.

യാ​ത്ര​ക്കാ​രു​ടെ ആ​വ​ലാ​തി​ക​ൾ

​ബ​സ്, ട്രെ​യി​ൻ, ടാ​ക്സി, വി​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ​യി​ൽ യാ​ത്ര ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​രു​ടെ ന്യാ​യ​മാ​യ ആ​വ​ലാ​തി​ക​ൾ​ക്കെ​ല്ലാം ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ​നി​യ​മ​പ്ര​കാ​രം പ​രി​ഹാ​രം തേ​ടാം. ​ട്രെ​യി​നി​ലെ ശു​ചി​മു​റി വൃ​ത്തി​ഹീ​ന​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും വി​ള​മ്പി​യ ഭ​ക്ഷ​ണം മോ​ശ​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും മു​ൻ​കൂ​ട്ടി ഉ​റ​പ്പാ​ക്കി​യ റി​സ​ർ​വേ​ഷ​ൻ റ​ദ്ദാ​ക്കി​യാ​ലു​മെ​ല്ലാം ഇ​തു സാ​ധി​ക്കും.

പ്ര​വാ​സി​ക​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ഒ​ട്ട​ന​വ​ധി മ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ പ​ല​പ്പോ​ഴും വി​മാ​ന​ക്ക​മ്പ​നി​ക​ളാ​ൽ ക​ബ​ളി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​റു​ണ്ട്. വി​മാ​നം വൈ​കു​ക​യോ സ​മ​യ​ത്തി​ന് മു​മ്പ് പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ക, മോ​ശം ഭ​ക്ഷ​ണം ല​ഭി​ക്കു​ക, ബാ​ഗേ​ജ് ന​ഷ്ട​മാ​വു​ക തു​ട​ങ്ങി​യ അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യാ​ൽ ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ നി​യ​മ​പ്ര​കാ​രം പ​രി​ഹാ​രം തേ​ടാം. ഒ​ന്നി​ലേ​റെ പേ​ർ​ക്ക് ന​ഷ്ട​വും മ​നഃ​ക്ലേ​ശ​വും നേ​രി​ടേ​ണ്ടി വ​ന്ന സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളി​ൽ ന​ഷ്ട​ത്തി​നി​ര​യാ​യ​വ​ർ​ക്ക് വേ​ണ്ടി ഒ​ന്നോ ​ര​ണ്ടോ പേ​ർ കോ​ട​തി​യെ സ​മീ​പി​ച്ചാ​ൽ മ​തി​യാ​വും.

ഓ​ൺ​ലൈ​ൻ ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​ക്ക​ളേ ഉ​ണ​രൂ

ഭ​ക്ഷ​ണം ഓ​ർ​ഡ​ർ ചെ​യ്യാ​ൻ മു​ത​ൽ ജീ​വി​ത പ​ങ്കാ​ളി​യെ ക​ണ്ടെ​ത്താ​നും നി​യ​മ​സേ​വ​നം തേ​ടാ​നും വ​രെ ഓ​ൺ​ലൈ​ൻ സേ​വ​ന​ത്തെ ആ​ശ്ര​യി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​മാ​ണി​ത്. ഓ​ൺ​ലൈ​നി​ൽ വാ​ങ്ങി​യ ഉ​ൽ​പ​ന്നം മോ​ശ​മാ​ണെ​ങ്കി​ൽ പ​രാ​തി​പ്പെ​ടാ​ൻ മാ​ർ​ഗ​മി​ല്ല എ​ന്നാ​ണ് പ​ല​രും ധ​രി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

പു​തു​കാ​ല​ത്തെ ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​രാ​യ ഓ​ൺ​ലൈ​ൻ വ്യാ​പാ​രി​ക​ളെ (ഇ-​കോ​മേ​ഴ്സ്) പ​രി​ധി​യി​ൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു എ​ന്ന​താ​ണ് പു​തു​ക്കി​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ മ​റ്റൊ​രു സ​വി​ശേ​ഷ​ത. ഇ​ല​ക്ട്രോ​ണി​ക് മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള വ്യാ​പാ​രം, ടെ​ലി ഷോ​പ്പി​ങ്, ഡ​യ​റ​ക്ട് സെ​ല്ലി​ങ്, മ​ൾ​ട്ടി​ലെ​വ​ൽ മാ​ർ​ക്ക​റ്റി​ങ് എ​ന്നി​വ​യി​ലൂ​ടെ വാ​ങ്ങു​ന്ന ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ങ്ങ​ളും സേ​വ​ന​ങ്ങ​ളും ഇ​തി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ ക​മീ​ഷ​നെ സ​മീ​പി​ക്കു​മ്പോ​ൾ

അ​ഞ്ചു​ല​ക്ഷം രൂ​പ​ക്ക് മേ​ലു​ള്ള കേ​സു​ക​ളി​ൽ മാ​​ത്രം കോ​ർ​ട്ട് ഫീ ​അ​ട​​ക്കേ​ണ്ട​തു​ള്ളൂ. ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​ര​ത്തി​ന​നു​സ​രി​ച്ച​ല്ല, ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ത്തി​ന് ന​ൽ​കി​യ വി​ല​യു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​ണ് കോ​ർ​ട്ട് ഫീ​സും അ​ധി​കാ​ര പ​രി​ധി​യും നി​ർ​ണ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ഞ്ച് ല​ക്ഷം മു​ത​ൽ 10 ല​ക്ഷം വ​രെ 200 രൂ​പ​യാ​ണ് ഫീ​സ്. പ​ത്തു ല​ക്ഷം മു​ത​ൽ 20 ല​ക്ഷം വ​രെ 400 രൂ​പ​യും 20 ല​ക്ഷം മു​ത​ൽ 50 ല​ക്ഷം വ​രെ 1000 രൂ​പ​യും ഫീ​സ് ഒ​ടു​ക്ക​ണം.

50 ല​ക്ഷം വ​രെ​യു​ള്ള പ​രാ​തി​ക​ളു​മാ​യി ജി​ല്ല ക​മീ​ഷ​നു​ക​ളി​ലും ര​ണ്ടു കോ​ടി വ​രെ സം​സ്ഥാ​ന ക​മീ​ഷ​നി​ലും ര​ണ്ടു കോ​ടി​ക്ക് മേ​ൽ ദേ​ശീ​യ ക​മീ​ഷ​നി​ലും പ​രാ​തി ന​ൽ​കാം. ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വ് താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന സ്ഥ​ലം, ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വ് ജോ​ലി ചെ​യ്യു​ന്ന സ്ഥ​ലം, എ​തി​ർ​ക​ക്ഷി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന സ്ഥ​ലം, ത​ർ​ക്കം ഉ​ത്ഭ​വി​ച്ച സ്ഥ​ലം എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​രാ​തി ഫ​യ​ൽ ചെ​യ്യാം.

പ​രാ​തി​യു​ടെ മൂ​ന്ന് കോ​പ്പി ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ ക​മീ​ഷ​ന് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്ക​ണം. അ​തി​നൊ​പ്പം എ​ത്ര എ​തി​ർ​ക​ക്ഷി​ക​ളു​ണ്ടോ പ​രാ​തി​യു​ടെ അ​ത്ര​യും പ​ക​ർ​പ്പു​ക​ൾ നോ​ട്ടീ​സ് അ​യ​ക്കാ​നാ​യി ന​ൽ​ക​ണം. ഉ​ൽ​പ​ന്നം അ​ഥ​വാ സേ​വ​നം വാ​ങ്ങി​യ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട രേ​ഖ​ക​ൾ, ബി​ൽ, വാ​റ​ന്റി കാ​ർ​ഡ്, സ​ർ​വി​സ് സെ​ന്റ​റി​ന്റെ ജോ​ബ് കാ​ർ​ഡ്, ക​മ്പ​നി​ക്ക് ന​ൽ​കി​യ പ​രാ​തി, അ​വ​രു​ടെ മ​റു​പ​ടി (ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ) എ​ന്നി​വ പ​രാ​തി​ക്കൊ​പ്പം ന​ൽ​ക​ണം.

ടി.​വി, മൊ​ബൈ​ൽ​ഫോ​ൺ പോ​ലു​ള്ള ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ങ്ങ​ൾ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച പ​രാ​തി​യി​ൽ ഉ​പ​ക​ര​ണം നി​ർ​മി​ച്ച ക​മ്പ​നി, ഡീ​ല​ർ, ഓ​ൺ​ലൈ​ൻ പോ​ർ​ട്ട​ൽ, സ​ർ​വി​സ് സെ​ന്റ​ർ എ​ന്നി​വ​​യെ എ​തി​ർ​ക​ക്ഷി​ക​ളാ​യി ചേ​ർ​ക്ക​ണം.

പ്ര​ത്യേ​കം ഓ​ർ​മി​ക്കാ​ൻ

• ബി​ൽ ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വി​ന്റെ അ​വ​കാ​ശ​മാ​ണ്, എ​സ്റ്റി​മേ​റ്റ്, ഇ​ൻ​വോ​യ്സ് എ​ന്നി​വ ബി​ല്ലി​ന് പ​ക​ര​മ​ല്ല.
• ബി​ൽ വാ​റ​ന്റി കാ​ർ​ഡ​ല്ല. വാ​റ​ന്റി കാ​ർ​ഡി​ൽ വ്യാ​പാ​രി​യു​ടെ സീ​ൽ പ​തി​ച്ചു ത​ന്നെ വാ​ങ്ങ​ണം.
• മാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന ത​രം രേ​ഖ​ക​ളാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഫോ​ട്ടോ എ​ടു​ത്തോ സ്കാ​ൻ ചെ​​യ്തോ സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ക (മാ​ഞ്ഞു​പോ​കാ​ത്ത ത​രം ബി​ൽ ഉ​പ​ഭോ​ക്താ​വി​ന്റെ അ​വ​കാ​ശ​മാ​ണ്).
• പ​ഴ​കി​യ ഭ​ക്ഷ​ണം, ഭ​ക്ഷ്യ​വി​ഷ​ബാ​ധ എ​ന്നി​വ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച പ​രാ​തി​ക​ൾ​ക്ക് റ​സ്റ്റാ​റ​ന്റ് ബി​ൽ സു​പ്ര​ധാ​ന തെ​ളി​വാ​ണ്.
• ആ​ശു​പ​ത്രി സേ​വ​നം തേ​ടു​മ്പോ​ൾ ഫാ​ർ​മ​സി ബി​ൽ, ഡോ​ക്ട​റു​ടെ കു​റി​പ്പ​ടി, കി​ട​ത്തി​ച്ചി​കി​ത്സ​യെ​ങ്കി​ൽ ഡി​സ്ചാ​ർ​ജ് സ​മ്മ​റി, ലാ​ബ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് എ​ന്നി​വ ചോ​ദി​ച്ചു വാ​ങ്ങു​ക​യും സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും വേ​ണം. ഇ​ത്ത​രം രേ​ഖ​ക​ൾ നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്കെ​തി​രെ​യും ഉ​പ​ഭോ​ക്തൃ ക​മീ​ഷ​നെ സ​മീ​പി​ക്കാം.
• consumerhelpline.gov.in എ​ന്ന പോ​ർ​ട്ട​ൽ മു​ഖേ​ന​യും NCH, UMANG ആ​പ്പു​ക​ൾ മു​ഖേ​ന​യും പ​രാ​തി​ക​ൾ സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കാം.
• ദേ​ശീ​യ അ​വ​ധി ദി​ന​ങ്ങ​ൾ ഒ​ഴി​കെ എ​ല്ലാ​ദി​വ​സ​വും രാ​വി​ലെ എ​ട്ടു മു​ത​ൽ രാ​ത്രി എ​ട്ടു വ​രെ 1800-11-4000, 1915 എ​ന്നീ ടോ​ൾ​ഫ്രീ ന​മ്പ​റു​ക​ളി​ൽ വി​ളി​ച്ച് മ​ല​യാ​ളം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള ഭാ​ഷ​ക​ളി​ൽ മാ​ർ​ഗ​നി​​ർ​ദേ​ശം തേ​ടാ​നും പ​രാ​തി​യു​ടെ സ്റ്റാ​റ്റ​സ് അ​റി​യാ​നും സാ​ധി​ക്കും.