വേ​ണ്ട​ത്​  ധ​ർ​മ​സ​മ​രം

രണ്ട്​ ദശകത്തിനുശേഷം കോൺഗ്രസ്​ അധ്യക്ഷ പദവിയിൽനിന്ന്​ ഇന്നലെ പടിയിറങ്ങിയ സോണിയ ഗാന്ധിയുടെ വിടവാങ്ങൽ പ്രസംഗത്തി​​െൻറയും പുതിയ അധ്യക്ഷനായി ചുമതലയേറ്റ രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ സ്​ഥാനാരോഹണ പ്രഭാഷണത്തി​​െൻറയും സംഗ്രഹം

കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ അ​ധ്യ​ക്ഷ​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ഇ​ത്​ എ​​െൻറ അ​വ​സാ​ന​ത്തെ പ്ര​സം​ഗ​മാ​ണ്. പു​തി​യ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​നു കീ​ഴി​ൽ നി​ങ്ങ​ൾ പു​തി​യൊ​രു കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ നീ​ങ്ങു​ന്നു. ഏകദേശം 20 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്​ നി​ങ്ങ​ൾ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യി നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​​യെ​ല്ലാം മു​ന്നി​ൽ നി​ന്ന​പ്പോ​ൾ, പി​രി​മു​റു​ക്കം​കൊ​ണ്ട്​ എ​​െൻറ കൈ​ക​ൾ വി​റ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഏ​റെ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​മു​ള്ള ഇൗ ​സം​ഘ​ട​ന​യെ എ​ങ്ങ​നെ മു​ന്നോ​ട്ടു ന​യി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന്​ ചി​ന്തി​ക്കാ​ൻ ത​ന്നെ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല.

അ​തു​വ​രെ രാ​ഷ്​​്ട്രീ​യ​വു​മാ​യു​ള്ള എ​​െൻറ ബ​ന്ധം തി​ക​ച്ചും വ്യ​ക്​​തി​പ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. നി​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​ല്ലാം അ​റി​യാം. വി​വാ​ഹ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​വു​മാ​യി എ​നി​ക്കു​ള്ള ബ​ന്ധം. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി സ​മ്പാ​ദ്യം നീ​ക്കി​വെ​ച്ച വി​പ്ല​വാ​ത്​​മ​ക​മാ​യൊ​രു കു​ടും​ബ​ത്തി​​െൻറ മ​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ദി​രാ​ജി. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​നാ​യു​ള്ള മു​ന്നേ​റ്റ​ത്തി​ൽ ഇൗ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ഒാ​രോ അം​ഗ​വും ത​ട​വ​റ​യി​ലാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ന്നെ മ​ക​ളാ​യി അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച ഇ​ന്ദി​രാ​ജി​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്​ ഇൗ ​രാ​ജ്യ​ത്തി​​െൻറ സം​സ്​​കാ​ര​​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്, ഇൗ ​രാ​ഷ്​​ട്രം പ​ടു​ത്തു​യ​ർ​ത്തി​യ ത​ത്ത്വ​സം​ഹി​ത​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഞാ​ൻ പ​ഠി​ച്ച​ത്.

1984ൽ ​ഇ​ന്ദി​ര ഗാ​ന്ധി വ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​േ​മ്പാ​ൾ, സ്വ​ന്തം അ​മ്മ​യെ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട പോ​ലെ​യാ​ണ്​ എ​നി​ക്ക്​ തോ​ന്നി​യ​ത്. ആ ​ദു​ര​ന്തം എ​​െൻറ ജീ​വി​ത ഗ​തി​ത​ന്നെ മാ​റ്റി. അ​ന്ന്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ എ​​െൻറ കാ​ഴ്​​ച​പ്പാ​ട്​ മ​റ്റൊ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഭ​ർ​ത്താ​വി​നെ​യും മ​ക്ക​ളെ​യും ക​ഴി​യാ​വു​ന്ന​ത്ര അ​ക​റ്റി നി​ർ​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന്​ ഞാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, ഭാ​രി​ച്ച ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്തം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ ചു​മ​ലി​ലാ​യി. എ​​െൻറ അ​ഭ്യ​ർ​ഥ​ന​യൊ​ന്നും വി​ല​പ്പോ​യി​ല്ല. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​പ​ദം ഒ​രു ദൗ​ത്യ​മാ​യി രാ​ജീ​വ്​​ജി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. ആ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്തം നി​ർ​വ​ഹി​ക്കാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം രാ​പ്പ​ക​ൽ പ്ര​യ​ത്​​നി​ച്ചു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നൊ​പ്പം രാ​ജ്യ​ത്തി​​െൻറ മു​ക്കു​മൂ​ല​ക​ളി​ൽ ഞാ​ൻ സ​ഞ്ച​രി​ച്ചു. ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​യാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും രാ​ജ്യം നേ​രി​ടു​ന്ന വെ​ല്ലു​വി​ളി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും ചി​ല​തൊ​ക്കെ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി. പി​ന്നെ, ഇ​ന്ദി​രാ​ജി​യു​ടെ മ​ര​ണം ന​ട​ന്ന്​ വെ​റും ഏ​ഴു​വ​ർ​ഷ​ത്തി​നു ശേ​ഷം എ​​െൻറ ഭ​ർ​ത്താ​വും വ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. എ​നി​ക്കെ​​െൻറ ആ​ശ്ര​യ​വും പി​ന്തു​ണ​യും ന​ഷ്​​ട​മാ​യി. പ​ല വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ​ശേ​ഷ​മാ​ണ്​ പു​റ​ന്തോ​ടു പൊ​ട്ടി​ച്ച്​ പു​റ​ത്തു​വ​രാ​ൻ എ​നി​ക്ക്​ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്. കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഒ​രു പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ നേ​രി​ടു​ന്നു, വ​ർ​ഗീ​യ​ശ​ക്​​തി​ക​ൾ ക​രു​ത്തു നേ​ടു​ന്നു​വെ​ന്ന്​ തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രു​ടെ അ​ഭ്യ​ർ​ഥ​ന ചെ​വി​ക്കൊ​ള്ളാ​ൻ ഞാ​ൻ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​മാ​യി. ആ ​വി​ളി കേ​ൾ​ക്കാ​തി​രു​ന്നാ​ൽ ഭ​ർ​തൃ​മാ​താ​വി​​െൻറ​യും ഭ​ർ​ത്താ​വി​​െൻറ​യും ത്യാ​ഗ​ത്തെ ത​ന്നെ ത​ള്ളി​പ്പ​റ​യ​ലാ​യി​രി​ക്കും അ​തെ​ന്ന്​ എ​നി​ക്കു തോ​ന്നി. അ​ങ്ങ​നെ ഞാ​ൻ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ന്നു​വ​ന്നു -എ​​െൻറ കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടും പാ​ർ​ട്ടി​യോ​ടും രാ​ജ്യ​ത്തോ​ടു​മു​ള്ള ക​ട​മ നി​റ​വേ​റ്റാ​ൻ. 

അ​ന്ന്, പാ​ർ​ട്ടി ഭ​രി​ക്കു​ന്ന​ത്​ മൂ​ന്നു സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ മാ​ത്രം. കേ​ന്ദ്ര​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഏ​റെ അ​ക​ലെ. ഇൗ ​വെ​ല്ലു​വി​ളി നേ​രി​ട്ടു മു​ന്നേ​റി​യ​ത്​ ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു വ്യ​ക്​​തി​യ​ല്ല. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം നി​ര​ന്ത​ര​മാ​യ പ​രി​ശ്ര​മം​കൊ​ണ്ട്​ ന​മ്മ​ൾ ക​രു​ത്ത്​ തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ച്ചു. ഒ​ന്നി​നു​പി​റ​കെ ഒ​ന്നാ​യി ര​ണ്ടു ഡ​സ​ൻ സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​വ​ന്നു. നി​ശ്ച​യ​ദാ​ർ​ഢ്യ​ത്തി​​െൻറ​യും അ​ർ​പ്പ​ണ​ത്തി​​െൻറ​യും ആ​ത്​​മാ​ർ​ഥ​ത​യു​ടെ​യും ത​ത്ത്വ​നി​ഷ്​​ഠ​യു​ടെ​യും ഫ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. എ​ന്നും ന​മു​ക്കൊ​പ്പം നി​ന്ന, സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലെ എ​ല്ലാ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​മു​ള്ള ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കാ​യ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ ന​മ്മ​ളി​ൽ വി​ശ്വാ​സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ചു.

എ​​െൻറ  സ​ഹോ​ദ​രീ സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ, ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കാ​യ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രെ, ഇൗ ​യാ​ത്ര​യി​ലെ​ല്ലാം നി​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒാ​രോ ഘ​ട്ട​ത്തി​ലും എ​നി​ക്കൊ​പ്പം നി​ല​കൊ​ണ്ട​തി​ന്​ നി​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​ല്ലാം ന​ന്ദി. നി​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​ പ​ഠി​ച്ച​തും മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​തും അ​ള​വ​റ്റ​താ​ണ്. ന​മ്മ​ളൊ​ന്നി​ച്ച്​ പ​ല വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളും നേ​രി​ട്ടു. അ​ധ്യ​ക്ഷ​പ​ദ​വി ഏ​റ്റ​തി​​​െൻറ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ പാ​ർ​ട്ടി​യെ ​െഎ​ക്യ​ത്തോ​ടെ, വ്യ​ക്​​ത​ത​യോ​ടെ മു​ന്നോ​ട്ടു ​കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​നാ​യി​രു​ന്നു പോ​രാ​ട്ടം. മാ​റു​ന്ന ചു​റ്റു​പാ​ടു​ക​ൾ​ക്കൊ​ത്ത്​ പ്ര​ധാ​ന പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ത്തി​​െൻറ പ​ങ്ക്​ ന​മ്മ​ൾ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​​െൻറ​യും ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യു​ടെ​യും മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി അ​ഞ്ചു​വ​ർ​ഷം പൊ​രു​തി. 2004ന്​ ​ശേ​ഷം സ​മാ​ന ചി​ന്താ​ഗ​തി​ക്കാ​രു​മൊ​ത്ത്​ 10 വ​ർ​ഷം ഡോ. ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സി​ങ്​ ന​യി​ച്ച ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്ത​​ബോ​ധ​മാ​ർ​ന്ന, പു​രോ​ഗ​മ​നാ​ത്​​മ​ക സ​ർ​ക്കാ​ർ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ നാം ​സം​ഭാ​വ​ന ചെ​യ്​​തു. ആ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലെ എ​ല്ലാ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വേ​ണ്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു.  ഭ​ക്ഷ​ണം, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, തൊ​ഴി​ൽ, വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ പ​ങ്കു​വെ​ക്ക​ൽ എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്കാ​യി അ​വ​കാ​ശാ​ധി​ഷ്​​ഠി​ത നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​ൻ അ​ക്കാ​ല​ത്ത്​ ശ്ര​മി​ച്ചു​വെ​ന്ന​തി​ൽ അ​ഭി​മാ​നി​ക്കാം.

2014 മു​ത​ൽ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ത്തി​​െൻറ പ​ങ്കാ​ണ്​ ന​മ്മ​ൾ നി​ർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ന്​ നേ​രി​ടു​ന്ന വെ​ല്ലു​വി​ളി മു​െ​മ്പാ​രി​ക്ക​ലും ന​മ്മ​ൾ അ​ഭി​മു​ഖീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യു​ടെ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ​ത​ന്നെ ​ആ​ക്ര​മ​ണം നേ​രി​ടു​ക​യാ​ണ്. പ​ല നി​യ​മ​സ​ഭ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ലും കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടു. എ​ങ്കി​ലും അ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യ ഉൗ​ർ​ജ ജ്വാ​ല കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രി​ലു​ണ്ട്. ഭ​യ​പ്പാ​ടി​നു മു​ന്നി​ൽ കു​നി​യു​ന്ന​വ​ര​ല്ല ന​മ്മ​ൾ. കാ​ര​ണം, രാ​ജ്യ​ത്തി​​െൻറ ആ​ത്​​മാ​വി​നു വേ​ണ്ടി​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ പോ​രാ​ട്ടം. ഇൗ ​പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഒ​രി​ക്ക​ലും പി​ന്മാ​റ്റ​മി​ല്ല.

യു​വ​ത്വ​മു​ള്ള രാ​ജ്യ​മാ​ണ്​ ഇ​ന്ത്യ. പു​തി​യ, യു​വ​നേ​തൃ​ത്വം വ​രു​ന്ന​തോ​ടെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന്​ ന​വ​വീ​ര്യം  ഉ​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നും ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ മാ​റ്റം കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​ൻ ക​ഴി​യു​മെ​ന്നും എ​നി​ക്ക്​​ ബോ​ധ്യ​മു​ണ്ട്. രാ​ഹു​ലി​നെ നേ​താ​വാ​യി നി​ങ്ങ​ൾ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. അ​വ​ൻ എ​​െൻറ മ​ക​നാ​ണ്. ഞാ​ൻ അ​വ​നെ പു​ക​ഴ്​​ത്തു​ന്ന​ത്​ ഉ​ചി​ത​മ​ല്ല. എ​ങ്കി​ലും ഇ​ത്ര​യും പ​റ​യാം: കു​ട്ടി​ക്കാ​ലം മു​ത​ൽ​ത​ന്നെ അ​ക്ര​മ​ത്തി​​െൻറ അ​നു​ഭ​വം അ​വ​ൻ ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​തു മു​ത​ൽ വ്യ​ക്​​തി​പ​ര​മാ​യ ആ​​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ൾ അ​തി​ജീ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തെ​ല്ലാം അ​വ​നെ ധീ​ര​നും ഉ​റ​ച്ച മ​ന​സ്സു​ള്ള​വ​നു​മാ​ക്കി മാ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​വ​​െൻറ നി​ശ്ച​യ​ദാ​ർ​ഢ്യ​ത്തി​ലും സ​ഹ​ന​ത്തി​ലും എ​നി​ക്ക്​ അ​ഭി​മാ​ന​മു​ണ്ട്. ശു​ദ്ധ മ​ന​സ്സോ​ടെ, ക്ഷ​മ​യോ​ടെ, അ​ർ​പ്പ​ണ​ത്തോ​ടെ അ​വ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി​യെ ന​യി​ക്കു​മെ​ന്ന്​ എ​നി​ക്ക്​ വി​ശ്വാ​സ​മു​ണ്ട്.

നി​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പു​തി​യ വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ നേ​ട്ട​ത്തി​ൽ ആ​ഹ്ലാ​ദി​ക്കാ​ൻ ഞാ​ൻ ഇ​വി​ടെ ഉ​ണ്ടാ​കും. വി​വേ​ക​വും ഉ​ന്ന​ത​മാ​യ ത​ത്ത്വ​ങ്ങ​ളും മു​ൻ​ത​ല​മു​റ​ക​ളു​ടെ മ​ഹ​ത്താ​യ പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വും ഇൗ ​വ​ഴി​ത്താ​ര​ക്ക്​ വെ​ളി​ച്ചം ന​ൽ​ക​െ​ട്ട. കോ​ടി​ക്ക​ണ​ക്കാ​യ യു​വ​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ശ​യാ​ഭി​ലാ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പൂ​ർ​ത്തീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യ​െ​ട്ട

സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ, 20 വ​ർ​ഷം ക​ട​ന്നു​പോ​യി, മി​ക്ക​വാ​റും ഒ​രു ജീ​വി​ത​കാ​ലം... ഇൗ ​പ​ദ​വി കൈ​യൊ​ഴി​യു​േ​മ്പാ​ൾ അ​ള​വ​റ്റ സ്​​നേ​ഹ​വും വി​ശ്വാ​സ​വും എ​നി​ക്ക്​ ന​ൽ​കി​യ പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ​ക്ക്, രാ​ജ്യ​ത്തെ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് എ​​െൻറ ഹൃ​ദ​യം​ഗ​മ​മാ​യ ന​ന്ദി.’’

സഹിഷ്​ണുതയുടെ വഴിത്താര

രാഹുൽ ഗാന്ധി
ഒ​േ​ട്ട​റെ ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രെ​പ്പോ​ലെ ഞാ​നും ഒ​രു ആ​ദ​ർ​ശ​വാ​ദി​യാ​ണ്. ഇൗ ​രാ​ജ്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്, ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച്, മു​ന്നോ​ട്ടു​ള്ള വ​ഴി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഉ​ത്ത​മ​ബോ​ധ്യ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്​ 13 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്​ ഞാ​ൻ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​ത്. ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ര​ന്ത​രം സ​ഞ്ച​രി​ച്ചു. ഒ​േ​ട്ട​റെ ആ​ളു​ക​ളോ​ട്​ സം​സാ​രി​ച്ചു. എ​ന്നെ​പ്പോ​ലെ, നി​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ല​രും ആ​ദ​ർ​ശ​വാ​ദി​ക​ളാ​ണെ​ന്ന്​ ബോ​ധ്യ​മാ​യി.  

എ​ങ്കി​ലും ന​മ്മ​ളി​ൽ പ​ല​ർ​ക്കും ഇ​ന്ന​ത്തെ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ നി​രാ​ശ​യാ​ണ്. ക​നി​വും സ​ത്യ​വു​മി​ല്ലാ​െ​ത്താ​രു രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​മാ​ണ്​ നാം ​കാ​ണു​ന്ന​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യം ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടേ​താ​ണ്. അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തു​ക​യും നി​ശ്ശ​ബ്​​ദ​രാ​ക്കു​ക​യും ക​രു​ത്തു​ചോ​ർ​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ച​ട്ട​ക്കൂ​ടു​ക​ൾ ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കാ​ൻ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ള ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ആ​യു​ധ​മാ​ണ്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യം. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​ന്ന്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യം ജ​ന​സേ​വ​ന​ത്തി​ന​ല്ല. ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉ​ന്ന​തി​ക്ക​ല്ല, അ​വ​രെ ഞെ​രി​ക്കാ​നാ​ണ്​ അ​ത്​ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​ത്. 

34ാം വ​യ​സ്സി​ൽ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​ത്, അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ലി​നെ​തി​രെ പോ​രാ​ടി​യ എ​നി​ക്കു മു​മ്പു​ള്ള ത​ല​മു​റ​യെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചാ​ണ്. 13 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ച​പ്പോ​ൾ, ഇ​ന്ത്യ​യെ പ​രി​വ​ർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യു​ന്നൊ​രു ഉ​ണ​ർ​വി​​െൻറ  ഭാ​ഗ​മാ​കാ​ൻ ഞാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. എ​ല്ലാ വി​ഭാ​ഗം ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും അ​ന്ത​സ്സും മാ​ന്യ​ത​യും ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്തി​ ആ​ഗോ​ള​ത​ല​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ പ്ര​തി​ധ്വ​നി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു മാ​തൃ​ക​യാ​ണ്​ ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ച​ത്. 

പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്കും ദു​ർ​ബ​ല​ർ​ക്കു​മൊ​പ്പം​നി​ന്ന്​​ അ​ധി​കാ​ര ഗോ​പു​ര​ങ്ങ​ളെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക്കു​ന്ന നി​മി​ഷം​ത​ന്നെ, ആ​​ക്ര​മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മെ​ന്നും തോ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ എ​ല്ലാ നി​ല​ക്കും ശ്ര​മി​ക്കു​മെ​ന്നും ഞാ​ൻ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ നു​ണ​യു​ടെ കെ​ട്ട​ഴി​ക്കും; വ​സ്​​തു​ത​ക​ൾ വ​ള​ച്ചൊ​ടി​ക്കും. ഇ​ന്ത്യ​യെ ദ​രി​ദ്ര​മാ​ക്കു​ന്ന ച​ട്ട​ക്കൂ​ടു​ക​ളാ​ണ്​ ഇ​ന്ന്​ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ പ​രു​വ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഇ​ന്ത്യ​യെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ 21ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ വ​ഴി​ന​ട​ത്തി​യ​തെ​ങ്കി​ൽ, പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​മ്മെ പി​ന്നോ​ട്ട​ടി​ക്കു​ന്നു. ആ​െ​ര​ന്ന്​ നോ​ക്കി ക​ശാ​പ്പു​ചെ​യ്യു​ന്ന, വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ൾ നോ​ക്കി ത​ല്ലി​ച്ച​ത​ക്കു​ന്ന, ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​​െൻറ പേ​രി​ൽ കൊ​ല്ലു​ന്ന മ​ധ്യ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​വു​ക​യാ​ണ്. 

വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട അ​തി​ക്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ലോ​ക​ത്തി​നു​മു​ന്നി​ൽ ന​മ്മെ നാ​ണം​കെ​ടു​ത്തു​ന്നു. സ്​​നേ​ഹം, സ​ഹാ​നു​ഭൂ​തി എ​ന്നി​വ​യി​ൽ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ ച​രി​ത്ര​വും ത​ത്ത്വ​ശാ​സ്​​ത്ര​വും. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ത്​ ഇ​ത്ത​രം ഭ​യാ​ന​ക​ത​ക​ൾ​കൊ​ണ്ട്​ ന​ശി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ന​മ്മു​ടെ മ​ഹ​ത്താ​യ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്​ ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന മാ​ന​ഹാ​നി തീ​ർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്ന​ത​ല്ല. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളും ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ നി​ഷേ​ധി​ച്ച ഒ​രു കാ​ല​ത്തെ കാ​ഴ്​​ച​പ്പാ​ടു​ക​ളാ​ണ്​ ഇ​ത​ത്ര​യും. ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ശ​ബ്​​ദ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന കാ​ലം. എ​തി​ർ​ക്കാ​നും വി​യോ​ജി​ക്കാ​നും അ​വ​കാ​ശ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന കാ​ലം. എ​ന്നാ​ൽ, ന​മ്മു​ടെ രാ​ജ്യം കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ത്ത​ത്​ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളും അ​ടി​ത്ത​റ​യാ​ക്കി​യാ​ണ്. 

സൗ​ഹാ​ർ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ​യും വ്യ​വ​സാ​യ​ങ്ങ​ൾ കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്ന്​ സ്വ​പ്​​നം കാ​ണാ​ൻ ന​മ്മ​ൾ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. എ​ല്ലാ​റ്റി​​െൻറ​യും ഉ​ത്ത​രം ഒ​രേ​യൊ​രു മ​നു​ഷ്യ​ൻ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്ന്​ വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. വ്യ​ക്​​തി​മ​ഹ​ത്ത്വ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി യു​ക്​​തി​യും വൈ​ദ​ഗ്​​ധ്യ​വും പ​രി​ച​യ​സ​മ്പ​ന്ന​ത​യു​മൊ​ക്കെ മാ​റ്റി​വെ​ക്കാ​മെ​ന്നു വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒ​രാ​ളു​ടെ പ്ര​തി​ച്ഛാ​യാ നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ വി​ദേ​ശ​ന​യ​മെ​ന്നു​പോ​ലും വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഇൗ ​പി​ന്തി​രി​പ്പ​ൻ ശ​ക്​​തി​ക​ളു​ടെ ചെ​യ്​​തി​ക​ൾ ശ​രി എ​ന്ന മ​ട്ടി​ൽ വി​ജ​യി​ക്കി​ല്ല. ശ​രി​യു​ടെ പ​ക്ഷ​ത്തു നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന പേ​രി​ലും  അ​വ​ർ വി​ജ​യി​ക്കി​ല്ല. ശ​ക്​​ത​രാ​ണ്​ എ​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ അ​വ​രു​ടെ വി​ജ​യം. കൃ​ത്രി​മ​മാ​യി നി​ർ​മി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​താ​ണ്​ അ​വ​രു​ടെ ശ​ക്​​തി. തൊ​ടു​ന്ന എ​ല്ലാ​റ്റി​നെ​യും അ​ത്​ ക​ള​ങ്ക​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. ക​ഴി​ഞ്ഞ കു​റെ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി ഞാ​ൻ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ ഒ​രു കാ​ര്യ​മു​ണ്ട്. അ​വ​ർ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നെ ആ​ക്ര​മി​ക്കു​ക​യും ദു​ർ​ബ​ല​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ന​മ്മ​ൾ പി​ന്തി​രി​ഞ്ഞാ​ൽ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ അ​വ​ർ​ക്ക്​ ന​മ്മെ ക​തോ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ ഴി​യു​ക. അ​വ​ർ​ക്ക്​ വെ​ല്ലു​വി​ളി ഉ​യ​ർ​ത്തി​നി​ൽ​ക്കു​ക. അ​വ​രു​ടെ ദേ​ഷ്യ​വും പ​ക​യും ന​മ്മെ കൂ​ടു​ത​ൽ ക​രു​ത്ത​രാ​ക്കു​ന്നു. 

ന​മ്മു​ടെ രാ​ജ്യ​ത്തോ​ടും ജ​ന​ങ്ങ​ളോ​ടു​മു​ള്ള വാ​ഗ്​​ദാ​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഒ​രി​ക്ക​ലും പി​ന്നോ​ട്ടി​ല്ല. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ക​ഴി​ഞ്ഞ​കാ​ല​േ​ത്താ​ടും വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തോ​ടും ഭാ​വി​കാ​ല​ത്തോ​ടും ന​മു​ക്ക്​ എ​ക്കാ​ല​വും പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത​യു​ണ്ട്. ന​മ്മു​ടെ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത ഇ​താ​ണ്:  ഒാ​രോ ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​ര​​െൻറ​യും ശ​ബ്​​ദ​ത്തെ ന​മ്മ​ൾ പ​രി​ര​ക്ഷി​ക്കും. ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ സ്വ​പ്​​ന​ങ്ങ​ളോ സ​മ്പാ​ദ്യ​ങ്ങ​ളോ ഇ​ല്ലാ​താ​കാ​ൻ നാം ​അ​നു​വ​ദി​ക്കി​ല്ല. അ​തി​നാ​യി ഞാ​നും ഒാ​രോ കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​ര​നും നി​ല​കൊ​ള്ളും. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ​ഒാ​രോ കോ​ണി​ലു​മു​ള്ള, എ​ല്ലാ മ​ത​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും​പെ​ട്ട, എ​ല്ലാ ​പ്രാ​യ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള ജ​ന​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ൽ സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്ന​തി​ന്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ വ​ഴി​യൊ​രു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന്​ ഞാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു. ആ ​സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ സ്​​നേ​ഹ​ത്തി​ലേ​ക്കും മ​മ​ത​യി​ലേ​ക്കും ന​യി​ക്കു​ന്ന​താ​ക​ണം.

ഒ​രി​ക്ക​ൽ തീ ​ആ​ളി​യാ​ൽ പി​ന്നെ കെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്​ എ​ളു​പ്പ​മ​ല്ല. അ​ത്​ ബി.​ജെ.​പി​ക്കാ​രെ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​​െൻറ​യും ഹിം​സ​യു​ടെ​യും തീ ​പ​ട​ർ​ത്തു​ക​യാ​ണ്​ ബി.​ജെ.​പി ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. അ​ത്​ നി​യ​ന്ത്രി​ക്കാ​ൻ രാ​ജ്യ​ത്ത്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നു മാ​ത്ര​മേ ക​ഴി​യൂ. അ​വ​ർ ത​ക​ർ​ക്കും; ന​മ്മ​ൾ കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ക്കും. അ​വ​ർ തീ ​കൊ​ടു​ക്കും; ന​മ്മ​ൾ കെ​ടു​ത്തും. കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഒ​രു പു​രാ​ത​ന ആ​ശ​യ​മാ​ണ്. പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പു​രാ​ത​ന​മാ​യ ആ​ശ​യ​ത്തെ​യാ​ണ്​ ത​ങ്ങ​ൾ പ്ര​തി​നി​ധാ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ്​ ബി.​ജെ.​പി പ​റ​ഞ്ഞു​വി​ശ്വ​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ത​ല്ല സ​ത്യം. ച​രി​ത്ര​പ​ര​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഏ​റ്റു​മു​ട്ടി​യ ര​ണ്ട്​  വി​ചാ​ര​ധാ​ര​ക​ളു​ണ്ട്​: അ​ഹം എ​ന്ന ആ​ശ​യം ഒ​രു വ​ശ​ത്ത്​; മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ ആ​ശ​യം മ​റു​ഭാ​ഗ​ത്ത്. സ്വാ​ർ​ഥ​ത​യു​ടെ പോ​രാ​ളി​ക​ളാ​ണ്​ ബി.​ജെ.​പി. അ​വ​ർ​ക്ക്​ എ​ത്ര​ത്തോ​ളം ക​ഴി​യും? എ​ത്ര​കാ​ലം അ​വ​ർ​ക്ക്​ അ​ധി​കാ​രം സം​ര​ക്ഷി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കും? അ​വ​രു​ടേ​തെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ ക​രു​തു​ന്ന​ത്​ മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ എ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്​ ത​ടു​ക്കാ​ൻ അ​വ​ർ​ക്ക്​ എ​ങ്ങ​നെ ക​ഴി​യും? സ്വ​ന്ത​മാ​യി പോ​രാ​ടാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​വ​ർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ പോ​രാ​ടും. സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​ലും സ്​​നേ​ഹ​ത്തി​ലും അ​ധി​ഷ്​​ഠി​ത​മാ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ പോ​രാ​ട്ടം. സ്വാ​ത​​ന്ത്ര്യ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​​െൻറ​യും വി​കാ​രം അ​താ​യി​രു​ന്നു. അ​താ​ണ്​ ഇ​ന്നും കോ​ൺ​​ഗ്ര​സി​​െൻറ ര​ക്​​ത​ത്തി​ലു​ള്ള​ത്.

യോ​ജി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​പ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ, ബി.​ജെ.​പി​ക്കാ​രെ​യും സ​ഹോ​ദ​രീ സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രാ​യി ന​മ്മ​ൾ കാ​ണു​ന്നു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ മു​ക്​​ത ഭാ​ര​ത​മാ​ണ്​ അ​വ​രു​ടെ ല​ക്ഷ്യം. എ​ന്നാ​ൽ, എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും ഉ​ൾ​ച്ചേ​ർ​ക്കു​ന്ന​തി​ലാ​ണ്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ​വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ല്ലാ ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രോ​ടു​മു​ള്ള ആ​ദ​രം ബി.​ജെ.​പി​യോ​ടു പോ​ലു​മു​ണ്ട്. 

രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച 13 വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ എ​നി​ക്ക്​ ഡോ. ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ​സി​ങ്, പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ സോ​ണി​യ ഗാ​ന്ധി, മ​റ്റു മു​തി​ർ​ന്ന നേ​താ​ക്ക​ൾ എ​ന്നി​വ​രി​ൽ​നി​ന്ന്​ കേ​ൾ​ക്കാ​നും പ​ഠി​ക്കാ​നും അ​വ​സ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​ന്ത്യ​ൻ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തെ അ​ന്ത​സ്സാ​ർ​ന്ന രീ​തി​യി​ലാ​ണ്​ അ​വ​ർ കോ​റി​യി​ട്ട​ത്. അ​വ​രു​ടെ മാ​ർ​ഗ​നി​​ർ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ന​ന്ദി. മ​ഹാ​ര​ഥ​ന്മാ​രു​ടെ നി​ഴ​ൽ​പ​റ്റി​യാ​ണ്​ എ​ക്കാ​ല​വും സ​ഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന ബോ​ധ്യ​ത്തോ​ടെ, അ​ങ്ങേ​യ​റ്റം വി​ന​യാ​ന്വി​ത​നാ​യി ഇൗ ​പ​ദ​വി ഞാ​ൻ ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കു​ന്നു.