രേഖാചിത്രത്തി​ന്​ വിരാമം

‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തി​ലെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് ഗോ​പാ​ല​നൊ​ന്നും തി​ര​ക്കാ​ൻ പോ​യി​ല്ല. അ​ടു​ത്ത കു​റ​ച്ചു നാ​ളു​ക​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ൽ​ത്ത​ന്നെ ‘സി​നി​ര​മ’​യും ‘ബാ​ല​യു​ഗ’​വും നോ​വ​ൽ​പ്പ​തി​പ്പു​മൊ​ക്കെ ഒ​ന്നി​നു​പി​റ​കെ ഒ​ന്നാ​യി നി​ന്നു​പോ​യി. ഒ​രുകാ​ല​ത്ത് വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ ആ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ സ്വീ​ക​രി​ച്ച, മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ ഒ​ന്നാംകി​ട പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി വ​ള​ർ​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ആ ​മാ​ന​സി​ക സ​ന്താ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സം​ഭ​വി​ച്ച ദു​ര്യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ഗോ​പാ​ല​ന് വ​ല്ലാ​ത്ത സ​ങ്ക​ടം തോ​ന്നി -ആർട്ടിസ്​റ്റ്​ ഗോപാല​നെക്കുറിച്ച ജീവിതമെഴുത്തി​ന്റെ അവസാന അധ്യായമാണിത്​.

കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി വി​ട​പ​റ​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം ‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തി​​ന്റെ പു​തി​യ ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​റാ​യി ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റ​ത് എം.എ​ൽ.എ ​സ്ഥാ​ന​മൊ​ക്കെ ഒ​ഴി​ഞ്ഞ് പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ലേ​ക്ക് സ​ജീ​വ​മാ​യി തി​രി​ച്ചു​വ​ന്ന തെ​ങ്ങ​മം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നാ​ണ്. ഗോ​പാ​ല​ൻ കൊ​ല്ല​ത്ത് ചെ​ല്ലു​ന്ന വാ​രാ​ന്ത്യ​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തെ​ങ്ങ​മ​വും ഉ​ച്ച​ക്ക് ഊ​ണു​ ക​ഴി​ക്കാ​ൻ സ്വ​ന്തം വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. പ​ത്ര​​േമാ​ഫീ​സി​ലെ മ​റ്റ് സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രും അ​തേ സൗ​ഹൃ​ദഭാ​വം തു​ട​ർ​ന്നുപോ​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഗോ​പാ​ല​ന് ‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​കാ​ൻ എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടോ പ​ഴ​യ ഉ​ത്സാ​ഹം തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും വാ​രി​ക​യു​ടെ മു​ഖചി​ത്രം ബ്ലാ​ക്ക് ആ​ൻ​ഡ് വൈ​റ്റി​ൽനി​ന്ന് നി​റ​പ്പ​കി​ട്ടു​ള്ള​താ​ക്കി കൂ​ടു​ത​ൽ ആ​ക​ർ​ഷ​ക​മാ​യ രീ​തി​യി​ൽ പു​റ​ത്തി​റ​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി. ‘സി​നി​ര​മ’​യു​ടെ വ​ലു​പ്പം ടാ​ബ്ലോ​യ്ഡി​ൽനി​ന്ന് ഡ​മ്മി 1/4 സൈ​സി​ലാ​ക്കി ത്രി​വ​ർ​ണ മു​ഖചി​ത്ര​ത്തോ​ടെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ആ​രം​ഭി​ച്ച​തും ഇ​ക്കാ​ല​ത്താ​ണ്.​ വ​ള​ർ​ച്ച​ പ​ക്ഷേ, വാ​രി​ക​യു​ടെ​യും ‘സി​നി​ര​മ’​യു​ടെ​യും പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ ഇ​ടി​വ് സം​ഭ​വി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി.​ ത​​ന്റെ പ്ര​യ​ത്നം ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച ഫ​ലം കാ​ണു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എ​ന്നോ​ർ​ത്ത​പ്പോ​ൾ ഗോ​പാ​ല​ന് വ​ല്ലാ​ത്ത മ​ടു​പ്പ് തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി.

ഒ​രുദി​വ​സം തെ​ങ്ങ​മ​വു​മാ​യി ഒ​രു നി​സ്സാ​ര കാ​ര്യ​ത്തി​ന് ഇ​ട​ഞ്ഞു. ‘​ബാ​ല​യു​ഗ’​ത്തി​ൽ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ക​ളി​ക​ളെക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രു ലേ​ഖ​ന​ത്തി​നുവേ​ണ്ടി ഗോ​പാ​ല​ൻ വ​ര​ച്ച​ത് ഒ​രു നാ​ട​ൻക​ളി​യു​ടെ ചി​ത്ര​മാ​ണ്. ക്രി​ക്ക​റ്റ് പോ​ലെ​യു​ള്ള ഒ​രു കാ​യി​ക വി​നോ​ദ​മാ​യി​രു​ന്നു വ​ര​ക്കേണ്ടി​യി​രു​ന്ന​ത് എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് തെ​ങ്ങ​മം പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ചു.

‘‘സ​ഖാ​വ് മാ​റ്റ​ർ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി​യി​ട്ട് പ​റ​യൂ’’എ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​ൻ പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടും പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​ടെ ദേ​ഷ്യ​മ​ട​ങ്ങി​യി​ല്ല.​ ഗോ​പാ​ല​ൻ പി​ന്നെ കൂ​ടു​ത​ൽ സം​സാ​ര​ത്തി​നൊ​ന്നും നി​ന്നി​ല്ല. സ്കൂ​ട്ട​റെ​ടു​ത്ത് അ​പ്പോ​ൾ​ത്ത​ന്നെ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തേ​ക്ക് പോ​ന്നു. വീ​ട്ടി​ൽ ചെ​ന്ന​യു​ട​നെ ആ​ദ്യം ചെ​യ്ത​ത് വ​രക്കാ​ൻവേ​ണ്ടി കൊ​ണ്ടു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന മാ​റ്റ​ർ മു​ഴു​വ​നും പൊ​തി​ഞ്ഞു​കെ​ട്ടി കൊ​ല്ല​ത്ത് എ​ത്തി​ക്കാ​ൻ സി.​പി.ഐ ​ഓ​ഫി​സി​ൽ കൊ​ണ്ടു​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു.​ പി​ന്നീ​ട് ഗോ​പാ​ല​ൻ ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​യി​ല്ല.​ വ​ര​ച്ച​തു​മി​ല്ല. ​‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ൽനി​ന്ന് തെ​ങ്ങ​മം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ആ​രും ഗോ​പാ​ല​നെ തി​രി​കെ വി​ളി​ച്ചി​ല്ല. ആ ​സം​ഭ​വ​ത്തി​നുശേ​ഷം വേ​റെ പ​ല കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യും ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് സി.​പി.​ഐ ഓ​ഫിസി​ൽ പി​ന്നീ​ടും ചെ​ല്ലാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പാ​ർ​ട്ടി നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ​പെ​ട്ട ഒ​രാ​ളുപോ​ലും ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ലെ​ന്താ സം​ഭ​വി​ച്ച​തെ​ന്ന് തി​ര​ക്കു​ക​യോ പ്ര​ശ്ന​ത്തി​ന് പ​രി​ഹാ​രം കാ​ണാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ല്ല.

ആ​രെ​യും കൂ​സാ​ത്ത, അ​ങ്ങ​നെ​യെ​ല്ലാ​വ​രോ​ടു​മൊ​ന്നും വ​ഴ​ങ്ങാ​ത്ത ഗോ​പാ​ലന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​രീ​തി ഇ​ഷ്ട​പ്പെ​ടാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട് പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​വ​ർ ചി​ല​പ്പോ​ൾ ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു വി​ട്ടു​പോ​ക്ക് ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം.​ ഗോ​പാ​ല​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​ടെ അ​ന്ന​ത്തെ പെ​രു​മാ​റ്റം ഒ​രു നി​മി​ത്തം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ത​നി​ക്കേ​റ്റ​വും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട, സ​ർ​ഗ​പ​ര​മാ​യ ക​ഴി​വു​ക​ളും അ​ധ്വാ​ന​വു​മൊ​ക്കെ ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം ചെല​വ​ഴി​ച്ച, തന്റെ ത​ന്നെ വ​ള​ർ​ച്ച​യി​ൽ വ​ലി​യൊ​രു പ​ങ്കുവ​ഹി​ച്ച ഈ ​സ്ഥാ​പ​നം ഓ​രോ ദി​വ​സ​വും പി​റ​കോ​ട്ടു പോ​യി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണെന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ഴു​ണ്ടാ​യ മാ​ന​സി​ക പ്ര​യാ​സ​മാ​ണ് വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ൽ ഗോ​പാ​ല​നെ അ​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടെനി​ന്ന് പ​ടി​യി​റ​ങ്ങാ​ൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​ത്.

സി.​പി.ഐ ​സം​സ്ഥാ​ന കൗ​ൺ​സി​ൽ ഓ​ഫി​സി​ലെ വി​ജ​യ​ൻ സാ​ർ ഒ​രുദി​വ​സം ഗോ​പാ​ല​നെ വി​ളി​ച്ച് അ​ന്ന് വ​ഴു​ത​ക്കാ​ട് പ​ണി പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കിക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന സു​ഗ​ത​ൻ സ്മാ​ര​ക​ത്തി​ന്റെ മുന്നി​ൽ വെ​ക്കാ​നാ​യി എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ഗോ​പാ​ല​ൻ വ​ര​ച്ച ചു​രു​ട്ടി​യ മു​ഷ്ടി​കളൂടെ രൂപം ഇ​രു​മ്പുക​മ്പി വ​ള​ച്ച് വെ​ൽ​ഡ് ചെ​യ്ത് സു​ഗ​ത​ൻ സ്മാ​ര​ക​ത്തിന്റെ മു​ന്നി​ലെ ഗ്രി​ല്ലി​ൽ ഉ​റ​പ്പി​ച്ചു.

‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ലെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് ഗോ​പാ​ല​നൊ​ന്നും തി​ര​ക്കാ​ൻ പോ​യി​ല്ല. അ​ടു​ത്ത കു​റ​ച്ചു നാ​ളു​ക​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ൽ​ത്ത​ന്നെ ‘സി​നി​ര​മ​’യും ‘ബാ​ല​യു​ഗ’​വും നോ​വ​ൽ​പ്പ​തി​പ്പു​മൊ​ക്കെ ഒ​ന്നി​നു​പി​റ​കെ ഒ​ന്നാ​യി നി​ന്നു​പോ​യി. ഒ​രുകാ​ല​ത്ത് വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ ആ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ സ്വീ​ക​രി​ച്ച, മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ ഒ​ന്നാംകി​ട പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി വ​ള​ർ​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ആ ​മാ​ന​സി​ക സ​ന്താ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സം​ഭ​വി​ച്ച ദു​ര്യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ഗോ​പാ​ല​ന് വ​ല്ലാ​ത്ത സ​ങ്ക​ടം തോ​ന്നി.

ഏ​താ​നും വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഗോ​പാ​ല​ന് വീ​ണ്ടും ‘ജ​ന​യു​ഗ​’വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി വ​ന്നു.​ തെ​ങ്ങ​മം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി നി​യോ​ഗി​ച്ച​ത​നു​സ​രി​ച്ച് പി.എ​സ്.സി ​അം​ഗ​ത്വ​മേ​റ്റെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് പ​ത്രാ​ധി​പസ്ഥാ​ന​മൊ​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ മ​ല​യാ​റ്റൂ​ർ രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​നാ​ണ് വാ​രി​ക​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യ​ത്. ഗോ​പാ​ലന്റെ ഇ​ല​സ്ട്രേ​ഷ​നു​ക​ൾ​ക്ക് ഒ​രു ത്രീ ​ഡൈ​മ​ൻ​ഷ​ൻ ഇ​ഫ​ക്ട് ഉ​ണ്ടെ​ന്ന് പ​ണ്ട് പ്ര​ശം​സി​ച്ച മ​ല​യാ​റ്റൂ​ർ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യ​പ്പോ​ൾ വ​ര​ക്കാ​ൻ ഗോ​പാ​ല​നെ വി​ളി​ച്ചി​ല്ല.​ വ​ള​രെ പെ​ട്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ മ​ല​യാ​റ്റൂ​ർ എ​ഡി​റ്റ​ർ സ്ഥാ​ന​മൊ​ഴി​യു​ക​യുംചെ​യ്തു. ‘ജ​ന​യു​ഗം’പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ മൊ​ത്തം ചു​മ​ത​ല സി.​പി.​ഐ ഏ​ൽ​പി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് ആ​ന്റണി തോ​മ​സി​നെ​യാ​ണ്.​ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് വേ​ള​ക​ളി​ൽ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി പാ​ർ​ട്ടി ഇ​റ​ക്കാ​റു​ള്ള പ​ത്ര​ങ്ങ​ളും മ​റ്റും ആ​ന്റണി തോ​മ​സു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​നാ​ണ് ത​യാ​റാ​ക്കാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. 1960ക​ളി​ൽ അ​വ​രൊ​രു​രു​മി​ച്ച് ‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​ണ​ല്ലോ.

1982-83 കാ​ല​ത്ത് ഒ​രുദി​വ​സം ആ​ന്റ​ണി തോ​മ​സ് ഗോ​പാ​ല​നെ സ​മീ​പി​ച്ചു. അ​ന്ന് ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ൽ ഒ​രു തൊ​ഴി​ലാ​ളി സ​മ​രം ന​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ്.​ സ​മ​രംമൂ​ലം ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽപ്ര​തി മു​ട​ങ്ങു​മെ​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യാ​ണ്.​ ധാ​രാ​ളം പ​ര​സ്യ​ങ്ങ​ൾ കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.​ അ​തി​ൽനി​ന്നു​ള്ള പ​ണം കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​വേ​ണം തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ വേ​ത​ന​പ്ര​ശ്‌​ന​മു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കേ​ണ്ട​ത്. ഓ​ണ​പ്പ​തി​പ്പ് പു​റ​ത്തി​റ​ക്കാ​ൻ ഗോ​പാ​ല​ൻ സ​ഹാ​യി​ച്ചേ പ​റ്റൂ.

ഗോ​പാ​ല​ൻ സം​ഗ​തി​യേ​റ്റു. ആ​ന്റ​ണി തോ​മ​സ് വീ​ട്ടി​ൽ​ക്കൊ​ണ്ടേ​ൽ​പി​ച്ച മാ​റ്റ​റി​നുവേ​ണ്ടി ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളും ത​ല​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളും ത​യാ​റാ​ക്കി. അ​ന്നേ​ക്ക് നി​ല​വി​ൽ വ​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ഓ​ഫ്സെ​റ്റ് പ്രി​ന്റിങ്ങിന്റെ രീ​തി​യ​നു​സ​രി​ച്ച് ക​മ്പോ​സ് ചെ​യ്ത മാ​റ്റ​റി​​ന്റെ ആ​ർ​ട്ട് പൂ​ൾ​ എ​ടു​ത്ത് ഓ​രോ പേ​ജാ​യി ഒ​ട്ടി​ച്ച് മൂ​ന്നൂ​റോ​ളം പേ​ജു​ക​ളു​ള്ള വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​ക്ക് അ​വ​സാ​ന​ രൂ​പം ന​ൽ​കി. ശി​വ​കാ​ശി​യി​ൽ ജെ​സീ​മ റോ​സ് എ​ഫ​ക്ട് എ​ന്നൊ​രു പ്ര​സ്​ നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന യേ​ശു​ദാ​സ​നു​മാ​യി ഗോ​പാ​ല​ൻ വ​ള​രെ അ​ടു​പ്പ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു.​അ​വി​ടെ വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി അ​ച്ച​ടി​ക്കാ​നു​ള്ള ഏ​ർ​പ്പാ​ടു​ക​ൾ ചെ​യ്തു.​ ഓ​ണ​ത്തി​ന് തൊ​ട്ടു​മു​മ്പുത​ന്നെ പ​തി​വ് മു​ട​ക്കാ​തെ ‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തിന്റെ അ​ക്കൊ​ല്ല​ത്തെ ഓ​ണം സ്പെ​ഷ​ൽ വി​ൽപനശാ​ല​ക​ളി​ലെ​ത്തി. സ​മ​ര​ത്തി​ലേ​ർ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​വ​ർ ഒ​രി​ക്ക​ലും പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കാ​ത്ത കാ​ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്.​ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്കു വേ​ത​ന​വും ബോ​ണ​സു​മൊ​ക്കെ കൊ​ടു​ക്കാ​ൻ പ​ണം ക​ണ്ടെ​ത്താ​നാ​യി​ട്ടാ​ണ​ല്ലോ താ​നി​ങ്ങ​നെ ചെ​യ്ത​തെ​ന്നു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു ഗോ​പാ​ല​​ന്റെ സ​മാ​ധാ​നം.​ ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തെ ഒ​രു പ്ര​തി​സ​ന്ധിഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ സ​ഹാ​യി​ക്കാ​ൻ ത​ന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടാ​കു​ന്ന​ത് ചെ​യ്ത​ല്ലോ എ​ന്ന ചാ​രി​താ​ർ​ഥ്യ​വും.

ആ​ന്റ​ണി തോ​മ​സി​നു ശേ​ഷം ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​റാ​യി ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റ​ത്, പ​ഴ​യ ‘ജ​ന​യു​ഗം’ നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ഗോ​പാ​ലന്റെ ഉ​റ്റ​സു​ഹൃ​ത്താ​യിത്തീ​ർ​ന്ന തോ​പ്പി​ൽ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നാ​ണ്. കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ അ​ന്തി​മാ​ഭി​ലാ​ഷ​മ​നു​സ​രി​ച്ച്, ആ​ത്മ​സു​ഹൃ​ത്താ​യ തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യു​ടെ അ​ന​ന്ത​ര​വ​നാ​യ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ മ​ക​ൾ ഉ​ഷ​യെ വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ച​ത്.​ അ​ഖി​ലേ​ന്ത്യാ യു​വ​ജ​ന ഫെ​ഡ​റേ​ഷ​​ന്റെ ദേ​ശീ​യ ജ​ന​റ​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി സ്ഥാ​ന​മൊ​ഴി​ഞ്ഞ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ നി​ർ​ദേ​ശ​പ്ര​കാ​രം ‘ജ​ന​യു​ഗം’ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​ർ സ്ഥാ​ന​മേ​റ്റെ​ടു​ത്തു. 1985ലൊ​രു ദി​വ​സം തോ​പ്പി​ൽ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ ഗോ​പാ​ല​നെ കാ​ണാ​ൻ വ​ന്നു.

‘‘അ​ളി​യാ, നീ ​എ​ന്നെ​യൊ​ന്നു സ​ഹാ​യി​ച്ചേ തീ​രൂ.​ പ​ണ്ട​ത്തെ​പ്പോ​ലെ ഇ​ല​സ്ട്രേ​ഷ​ൻ നീ​യേ​റ്റെ​ടു​ക്ക​ണം.’’

ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നോ​ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ​ത്മസൗ​ഹൃ​ദംകൊ​ണ്ടും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യോ​ടു​ള്ള ക​ട​പ്പാ​ടു​കൊ​ണ്ടും ഗോ​പാ​ല​ന് ആ ​ആ​വ​ശ്യം നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അ​ങ്ങ​നെ വീ​ണ്ടും ഗോ​പാ​ല​ൻ ‘ജ​ന​യു​ഗം’​കാ​ര​നാ​യി. പ്ര​തി​ഫ​ല​മൊ​ന്നും വാ​ങ്ങാ​തെ​യാ​ണ് ഗോ​പാ​ല​ൻ ആ ​നി​യോ​ഗ​മേ​റ്റെ​ടു​ത്ത​ത്.​ തോ​പ്പി​ൽ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നും പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം ബ്യൂ​റോ ചീ​ഫാ​യ എം.പി. അ​ച്യു​ത​നുംകൂ​ടി ഗോ​പാ​ലന്റെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ലേ​ർ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് പ​തി​വാ​യി​രു​ന്നു.​ എ​ങ്ങ​നെ പ​ഴ​യ പ്ര​താ​പം വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കാം എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു വി​ഷ​യം.​വാ​രാ​ന്ത്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഗോ​പാ​ല​ൻ കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്ക് പോ​കും.

ആ​ര്യാ​ട് ഗോ​പി, തി​രു​ന​ല്ലൂ​ർ ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ, ക​ണി​യാ​പു​രം രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ എ​ന്നി​വ​ർ ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ൽ വാ​രി​ക​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ ചു​മ​ത​ല​യി​ൽ മാ​റി മാ​റി വ​ന്നു. ആ​ക​ർ​ഷ​ക​മാ​യ പു​തി​യ പം​ക്തി​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങാ​നും പ്ര​ശ​സ്ത​രും പു​തി​യ​വ​രു​മാ​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ ര​ച​ന​ക​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​നു​മൊ​ക്കെ മു​ൻ​കൈയെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് വാ​രി​ക​യു​ടെ ജ​ന​പ്രീ​തി തി​രി​കെ നേ​ടാ​ൻ അ​വ​രും ന​ന്നാ​യി പ​രി​ശ്ര​മി​ച്ചു.

പ​ര​മേ​ശ്വ​ര​ൻ പോ​റ്റി എ​ന്നൊ​രു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നാ​ണ് മാ​റ്റ​ർ കൊ​ണ്ടു​ക്കൊ​ടു​ക്കാ​നും കൂ​ടെ​യി​രു​ന്നു വ​ര​പ്പി​ക്കാ​നും മ​റ്റു​മാ​യി വേ​റെ നൂ​റു​കൂ​ട്ടം തി​ര​ക്കു​ക​ളി​ൽ​പ്പെ​ട്ട് അ​ല​യു​ന്ന ഗോ​പാ​ലന്റെ പി​റ​കെ വി​ടാ​തെ കൂ​ടി​യി​രു​ന്ന​ത്.​ ആ​ർ.​എസ്.പിയു​ടെ നേ​താ​വ് ചെ​ങ്ങാ​ര​പ്പ​ള്ളി ദാ​മോ​ദ​ര​ൻ പോ​റ്റി​യു​ടെ മ​ക​നാ​യ ആ ​യു​വാ​വി​ന്റെ സ്ഥി​രോ​ത്സാ​ഹ​വും സാ​ഹി​ത്യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള ആ​ഴ​ത്തി​ലു​ള്ള അ​റി​വു​മൊ​ക്കെ ഗോ​പാ​ല​നെ ഒ​രു​പാ​ടാ​ക​ർ​ഷി​ച്ചു.​ അ​ധി​കം വൈ​കാ​തെ ആ​കാ​ശ​വാ​ണി​യി​ൽ പ്രോ​ഗ്രാം എ​ക്സി​ക്യൂ​ട്ടി​വ് ആ​യി ജോ​ലി കി​ട്ടി​യ​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന് ‘ജ​ന​യു​ഗം’വി​ട്ട പോ​റ്റി, ചെ​റു​പ്പം വി​ടു​ന്ന​തി​ന് മു​മ്പു​ത​ന്നെ മ​ഹാ​രോ​ഗ​ത്തി​ന് കീ​ഴ​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

1990ക​ളാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മ​ല​യാ​ളത്തി​ലെ ആ​നു​കാ​ലി​ക പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​രം​ഗ​ത്ത് ഒ​ട്ടേ​റെ സാ​ര​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ സം​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു.​ പു​തി​യ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ പ​ല​തും രം​ഗ​ത്തെ​ത്തി.​ അ​ച്ച​ടി​യു​ടെ രം​ഗ​വും ആ​കെ മാ​റി.​ പ​ണാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന് മേ​ൽ​ക്കോ​യ്മ​യു​ള്ള ആ ​മ​ത്സ​ര​യോ​ട്ട​ത്തി​ൽ ‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ന് പി​ടി​ച്ചുനി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല. ‘​ജ​ന​യു​ഗം’ മാ​ത്ര​മ​ല്ല ‘കു​ങ്കു​മ’​വും ‘മ​ല​യാ​ളനാ​ടു’​മു​ൾ​പ്പെ​ടെ വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ നെ​ഞ്ചി​ലേ​റ്റി​യ പ​ഴ​യ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ പ​ല​തും നാ​ടു​നീ​ങ്ങി.​ പ​ക​രം പു​തി​യ ചി​ല ആ​നു​കാ​ലി​ക​ങ്ങ​ൾ ആ ​സ്ഥാ​ന​മേ​റ്റെ​ടു​ത്തു.1970ക​ൾ തൊ​ട്ട് രേ​ഖാ​ചി​ത്ര​രം​ഗ​ത്തേ​ക്ക് പു​തി​യ ക​ലാ​കാ​ര​ന്മാ​ർ ക​ട​ന്നു​വ​ന്നു. സാ​ബു, ആ​ർ.കെ.​എ​ന്ന രാ​ധാ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ, ദി​വാ​ക​ര​ൻ, മാ​ധ​വ​ൻ നാ​യ​ർ, ജെ.​ആ​ർ. പ്ര​സാ​ദ്, മ​ദ​ന​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ ഇ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ലെ പ്ര​മു​ഖ​രാ​ണ്.

1990ക​ളു​ടെ ര​ണ്ടാം പ​കു​തി​യാ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ‘ജ​ന​യു​ഗം’ പ​ത്ര​വും വാ​രി​ക​യും പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു. ഒ​രു യു​ഗ​ത്തിന്റെ അ​വ​സാ​നം കു​റി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അ​തോ​ടെ.​ അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഗോ​പാ​ല​ന് ഇ​ല​സ്ട്രേ​ഷ​ൻ രം​ഗ​ത്തു​ള്ള താ​ൽ​പ​ര്യം ഏ​താ​ണ്ട് ഇ​ല്ലാ​താ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.​ അ​ത്ത​ര​മൊ​രു വി​ര​ക്തി​യി​ലേ​ക്ക് വ​ഴി​തെ​ളി​ച്ച​ത് ക​യ്പു​ള്ള ചി​ല അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ്.

ഗോ​പാ​ല​ൻ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു താ​മ​സ​മാ​ക്കി​യ നാ​ൾ തൊ​ട്ട് അ​ടു​ത്ത സ്നേ​ഹി​ത​നാ​യി​രു​ന്നു ക​വി​യും വ്യ​വ​സാ​യ വ​കു​പ്പി​ലെ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നു​മാ​യ നി​ല​മ്പേ​രൂ​ർ മ​ധു​സൂ​ദ​ന​ൻ നാ​യ​ർ. കു​റ​ച്ചുനാ​ൾ അ​വ​രൊ​രു​മി​ച്ച് പ്ര​സ് റോ​ഡി​ലെ വീ​ട്ടി​ൽ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു.​ ഒ​രുദി​വ​സം നി​ല​മ്പേ​രൂ​രും മ​റ്റൊ​രു സു​ഹൃ​ത്താ​യ ഇ.​എ​ൻ. മു​ര​ളീ​ധ​ര​ൻ നാ​യ​രുംകൂ​ടി ഗോ​പാ​ല​നെ കാ​ണാ​ൻ വ​ന്നു.​ പു​തി​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ ര​ച​ന​ക​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഒ​രു ഭാ​വു​ക​ത്വ സം​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന് വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കി​യ ‘യു​ഗ​ര​ശ്‌​മി’ എ​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം 1970ക​ളി​ൽ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്ന ആ​ളാ​ണ് മു​ര​ളീ​ധ​ര​ൻ നാ​യ​ർ.​ സി.പി.എ​മ്മിന്റെ സ​ജീ​വ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നും.​

ഇ​വ​ർ ര​ണ്ടു​പേ​രും കൂ​ടി കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കുവേ​ണ്ടി ഒ​രു മാ​സി​ക പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​നാ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു.​ ‘ത​ത്ത​മ്മ’ എ​ന്നാ​ണ് പേ​രി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ക​ള​ർ പ്രി​ന്റിങ്ങി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ഒ​രു മാ​സ്റ്റ​ർ ത​ന്നെ​യാ​യ ഗോ​പാ​ല​ൻകൂ​ടി സ​ഹ​ക​രി​ക്ക​ണം. പ​ടം വ​ര​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യം അ​പ്പോ​ൾത​ന്നെ ഗോ​പാ​ല​നേ​റ്റു.​ പ്ര​തി​ഫ​ല​മൊ​ന്നും വേ​ണ്ട.​ പക്ഷേ, ച​ങ്ങാ​തി​മാ​ർ​ക്ക് അ​തു​മാ​ത്രം പോ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഗോ​പാ​ല​നുംകൂ​ടി മു​ത​ൽമു​ട​ക്കാ​ൻ കൂ​ട​ണം.​ അ​ങ്ങ​നെ അ​വ​രാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട പ​ണം മു​ട​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട് ഗോ​പാ​ല​നും ഒ​രു പ​ങ്കാ​ളി​യാ​യി.​ കൂ​ടാ​തെ, ബാ​ങ്കി​ൽനി​ന്ന് ലോ​ൺ എ​ടു​ക്കാ​ൻവേ​ണ്ടി അ​ഞ്ചു സെ​ന്റ് ഭൂ​മി​യു​ടെ ആ​ധാ​രം സെ​ക്യൂ​രി​റ്റിയാ​യി കൊ​ടു​ക്കാ​നും ത​യാ​റാ​യി.

പു​ളി​മൂ​ട്ടി​ൽനി​ന്ന് താ​ഴേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​ന്ന അം​ബു​ജാ​വി​ലാ​സം റോ​ഡി​ൽ വ​ലി​യ ഓ​ഫി​സ് കെ​ട്ടി​ട​മൊ​ക്കെ​യാ​യി ആ​രം​ഭി​ച്ച ‘ത​ത്ത​മ്മ​’യു​ടെ ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​ർ നി​ല​മ്പേ​രൂ​ർ മ​ധു​സൂ​ദ​ന​ൻ നാ​യ​രാ​യി​രു​ന്നു.​ വ​ള​രെ വേ​ഗ​മാ​ണ് ‘ത​ത്ത​മ്മ’ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ പ്ര​ചാ​രം നേ​ടി​യ​ത്. അ​ന്ന് മു​ൻ​നി​ര​യി​ൽനി​ന്നി​രു​ന്ന ‘പൂ​മ്പാ​റ്റ’, ‘ബാ​ല​ര​മ’ എ​ന്നി​വ​യോ​ടൊ​പ്പ​മെ​ത്താ​ൻ ചു​രു​ങ്ങി​യ സ​മ​യംകൊ​ണ്ട് ‘ത​ത്ത​മ്മ’​ക്ക് ക​ഴി​ഞ്ഞു.​ ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലും ഹി​ന്ദി​യി​ലു​മു​ള്ള ചി​ല പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽ വ​രു​ന്ന ചി​ത്ര​ക​ഥ​ക​ൾ പ​ല​തും മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലാ​ക്കി കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള അ​നു​മ​തി മ​റ്റു ബാ​ലമാ​സി​ക​ക​ൾ നേ​ടി​യി​രു​ന്നു.​ ‘ത​ത്ത​മ്മ’​യി​ലാ​ക​ട്ടെ ഗോ​പാ​ല​ന്റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണ് നി​റ​ഞ്ഞുനി​ന്ന​ത്. ഗോ​പാ​ല​ൻ പ​റ​ഞ്ഞ​ത​നു​സ​രി​ച്ച് മ​റ്റൊ​രു ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റി​നെ കൂ​ടി സ​ഹാ​യ​ത്തി​നാ​യി എ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു.

മാ​സ​ത്തി​ലൊ​ന്ന് വീ​തം ഇ​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന ‘ത​ത്ത​മ്മ’ക്ക് ര​ണ്ടു വ​യ​സ്സ് തി​ക​യു​ന്ന നേ​ര​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പ​ങ്കാ​ളി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ ചി​ല അ​ഭി​പ്രാ​യ വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ട​ലെ​ടു​ത്തു. താൻ മാ​സി​ക​യി​ൽ തു​ട​രു​ന്ന​തി​ൽ മ​റ്റു ര​ണ്ടു​പേ​ർ​ക്കും താ​ൽ​പ​ര്യ​മി​ല്ല എ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​ന് തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി.​ മാ​സി​ക​യു​ടെ ന​ട​ത്തി​പ്പ് സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള ഗോ​പാ​ലന്റെ ചി​ല അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളും ചി​ല​പ്പോ​ൾ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​ൾ സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​താ​കാം കാ​ര​ണം. ഒ​ട്ടും താ​മ​സി​ച്ചി​ല്ല, ഗോ​പാ​ല​ൻ സ്ഥാ​പ​ന​ത്തിന്റെ പ​ടി​യി​റ​ങ്ങി.​ ഗോ​പാ​ല​ൻ വി​ട്ടു​പോ​യ​തി​നു ശേ​ഷം പി​ന്നെ ര​ണ്ടു ല​ക്ക​ങ്ങ​ൾകൂ​ടി മാ​ത്ര​മേ ‘ത​ത്ത​മ്മ’ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യു​ള്ളൂ. ഒ​രു മി​ക​ച്ച ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് ഇ​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​ത് ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു പ്ര​ധാ​ന കാ​ര​ണം.

മാ​ന​സി​ക​മാ​യി തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന് ഇ​ത്ത​രം സം​രം​ഭ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ർ​പ്പെ​ടാ​ൻ തു​നി​യ​രു​ത് എ​ന്ന​താ​ണ് ഗോ​പാ​ല​ൻ ഇ​തി​ൽനി​ന്ന് പ​ഠി​ച്ച പ്ര​ധാ​ന​ പാ​ഠം. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് പ​ണം ഒ​രു പ്ര​ധാ​ന ഘ​ട​ക​മാ​യ ബി​സി​ന​സ് സം​ബ​ന്ധ​മാ​യ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ.

‘ത​ത്ത​മ്മ’ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന സ​മ​യംത​ന്നെ ഗോ​പാ​ല​ൻ മ​റ്റൊ​രു രം​ഗ​ത്തേ​ക്ക് കാ​ലെ​ടു​ത്തുവെ​ച്ചി​രു​ന്നു.1982ൽ, ​അ​ന്ന് വ്യ​വ​സാ​യ വ​കു​പ്പി​ൽ ക​യ​ർ സം​ബ​ന്ധ​മാ​യ ചു​മ​ത​ല​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ൻ -അ​യ​ൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​ര​നും കൂ​ടി​യാ​യ എം.പി. പി​ള്ള​യാ​ണ് പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒ​രുദി​വ​സം ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ ക​യ​ർകൊ​ണ്ട് ക​ലാ​പ​ര​മാ​യി എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്യാ​ൻ പ​റ്റു​മോ എ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​നോ​ട് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത്. കൊ​ൽ​ക്ക​ത്തയി​ൽവെ​ച്ചു ന​ട​ക്കു​ന്ന ഒ​രു അ​ഖി​ലേ​ന്ത്യാ വ്യവ​സാ​യി​ക പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ൽ കേ​ര​ള​ത്തിന്റെ സ്റ്റാ​ളി​ൽ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ക്കാ​ൻവേ​ണ്ടി​യാ​ണ്. ക​യ​ർ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ഉ​ണ്ടാ​ക്കാ​ൻ പ​റ്റു​ന്ന ക​ലാ​സൃ​ഷ്ടി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​പ്പോ​ൾ ഒ​രാ​ശ​യ​വും മ​ന​സ്സി​ൽ തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

എ​ങ്കി​ലും ചെ​യ്യാ​മെ​ന്നേ​റ്റു. പ​ണ്ട് ബാ​ല​ൻ മാ​ഷി​ന്റെ കൂ​ടെ ഹൈ​ദ​രാബാ​ദി​ൽ ച​ന്ദ്രി​കാ സോ​പ്പിന്റെ പ​വി​ലി​യ​ൻ ഒ​രു​ക്കാ​ൻ പോ​യ​തിന്റെ അ​നു​ഭ​വ​ത്തിന്റെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ ഒ​ന്നു പ​രീ​ക്ഷി​ച്ചുനോ​ക്കാ​ൻ ത​ന്നെ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു.​ ആ​ദ്യം പ്ലൈ​വു​ഡുകൊ​ണ്ട് കേ​ര​ളീ​യ വാ​സ്തു സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒ​രു കെ​ട്ടി​ട​ത്തിന്റെ മാ​തൃ​കയു​ണ്ടാ​ക്കി.​ പൂ​മു​ഖ​വും വ​രാ​ന്ത​യും ഓ​ട് പാ​കി​യ​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന എ​ടു​പ്പും മോ​ന്താ​യ​വു​മൊ​ക്കെയു​ള്ള പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത മ​ല​യാ​ളി ഗൃ​ഹം. എ​ന്നി​ട്ട് ക​യ​ർ​മാ​റ്റുകൊ​ണ്ട് ആ​സ​ക​ലം പൊ​തി​ഞ്ഞു. അ​ന്നെ​ാക്കെ ആ​ണി​യ​ടി​ച്ചു​റ​പ്പി​ച്ചു വെ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​ പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് ക​യ​ർ മാ​റ്റ് ഇ​ള​കി​പ്പോ​കാ​തെ ന​ന്നാ​യി ഒ​ട്ടി​ച്ചുവെ​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ശ ല​ഭ്യ​മാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി എ​ളു​പ്പ​മാ​യി.

കൊൽ​ക്കത്ത​യി​ലെ പ്ര​ദ​ർ​ശ​നം വ​ലി​യ വി​ജ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു. സ്റ്റാ​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നെ​ത്തി​യ അ​ന്ന​ത്തെ വ്യ​വ​സാ​യ മ​ന്ത്രി ഇ.​ അ​ഹ​മ്മ​ദ് ക​യ​ർഗൃ​ഹം ക​ണ്ടി​ട്ട് ആ​കെ അ​തി​ശ​യി​ച്ചു നി​ന്നു​പോ​യി.​ തു​ട​ർ​ന്നു​ള്ള വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ​ല ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി ന​ട​ന്ന പ​ല ദേ​ശീ​യ അ​ന്ത​ർ​ദേ​ശീ​യ പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഗോ​പാ​ലന്റെ ക​ലാ​സൃ​ഷ്ടി​ക​ൾ കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ യ​ശ്ശ​സ്സു​യ​ർ​ത്തി. ഗോ​പാ​ല​ൻ ക​യ​ർകൊ​ണ്ടൊ​രു​ക്കി​യ മ​ഹാ​ത്മാ ഗാ​ന്ധി​യു​ടേ​തു​ൾ​പ്പെ​ടെ വി​ശി​ഷ്ട വ്യ​ക്തി​ക​ളു​ടെ മു​ഖ​ങ്ങ​ളും തെ​യ്യ​ത്തിന്റെയും ക​ഥ​ക​ളി​യു​ടെ​യും മ​റ്റും രൂ​പ​ങ്ങ​ളും അ​ണിനി​ര​ന്ന പാ​ന​ലു​ക​ൾ വ്യാ​പ​ക​മാ​യ പ്ര​ശം​സ നേ​ടി.​

ക​യ​റിന്റെ നൂ​ലു കോ​ർ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കി​യ ജ​ടയു​ള്ള സിം​ഹ​വും ക​ടു​വ​യു​മൊ​ക്കെ വ​ലി​യ ആ​ക​ർ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ ഗ​വ​ൺ​മെന്റ് ഗ​സ്റ്റ് ഹൗ​സ് ഉ​ദ്ഘാ​ട​നം ചെ​യ്ത​പ്പോ​ൾ അ​വി​ട​ത്തെ ചു​വ​രി​ലേ​ക്ക് വേ​ണ്ടി ഗോ​പാ​ല​ൻ 30 അ​ടി പൊ​ക്ക​ത്തി​ലും 22 അ​ടി വീ​തി​യി​ലും ക​യ​ർകൊ​ണ്ട് തയാ​റാ​ക്കി​യ കേ​ര​ളീ​യ ക​ല​ക​ളു​ടെ ചു​വർചി​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു മു​ഖ്യ​ ആ​ക​ർ​ഷ​ണം.​ തൃ​ശൂ​ർ ഗ​സ്റ്റ് ഹൗ​സി​ലെ ആ​ന​ക​ളു​ടെ എ​ഴു​ന്നള്ളി​പ്പ്, തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം കോബാ​ങ്ക് ട​വേ​ഴ്സി​ലും പ​ങ്ക​ജ് ഹോ​ട്ട​ലി​ലും വെ​ച്ച ചു​വ​ർ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ... ഇ​വ​യൊ​ക്കെ ഖ്യാ​തി നേ​ടി.

വി​നോ​ദസ​ഞ്ചാ​ര വ​കു​പ്പി​നു വേ​ണ്ടി​യും ഗോ​പാ​ല​ൻ ധാ​രാ​ളം പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ളൊ​രു​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഗോ​പാ​ല​ൻ വ​ര​ച്ച ഇ​ല​സ്‌​ട്രേ​ഷ​നു​ക​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം ആ​രാ​ധ​ക​നാ​യ കെ.​ജ​യ​കു​മാ​ർ, ന​ളി​നി നെ​റ്റോ, സാ​ജ​ൻ പീ​റ്റ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രൊ​ക്കെ ടൂ​റി​സം വ​കു​പ്പി​​ന്റെ ഡ​യ​റ​ക്ട​ർ​മാ​രാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ൾ വി​നോ​ദസ​ഞ്ചാ​ര​ വാ​രാ​ഘോ​ഷ​ത്തി​ലെ ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഫ്ലോ​ട്ടും കേ​ര​ള​ത്തി​ന് പു​റ​ത്തു ന​ട​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ സ്റ്റാ​ളു​മൊ​ക്കെ സ​ജ്ജ​മാ​ക്കാ​ൻ ഗോ​പാ​ല​നെ​യാ​ണ് ചു​മ​ത​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്ന​ത്.

1995ൽ ​ജോ​ലി​യി​ൽനി​ന്ന് വി​ര​മി​ക്കു​ന്ന ദി​വ​സംപോ​ലും ഗോ​പാ​ല​ൻ ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ഒ​രു പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​മൊ​രു​ക്കു​ന്ന തി​ര​ക്കി​ലാ​യി​രു​ന്നു. പിന്നീ​ട് രാ​ഷ്ട്രീ​യ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ൾ പ​ല​തു​മു​ണ്ടാ​യി.​ ഗോ​പാ​ല​നെ മ​നഃ​പൂ​ർവം ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ചി​ല കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ൽനി​ന്നു​ണ്ടാ​യി.​ അ​തു​വ​രെ​യേ​റ്റെ​ടു​ത്ത ജോ​ലി​ക​ളൊ​ക്കെ തീ​ർ​ത്തു​കൊ​ടു​ത്തുവെ​ന്ന് സ്വ​യം ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട്ട ഒ​രുദി​വ​സം എ​ല്ലാ​മ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു. ഇ​തി​നു​വേ​ണ്ടി വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്ത് കെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യ വ​ർ​ക്ക് ഷോ​പ്പ് പൊ​ളി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. പ​ക​രം അ​വി​ടെ​യൊ​രു പൂ​ന്തോ​ട്ട​മു​ണ്ടാ​ക്കി.

‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​ലെ വ​ര നി​ർ​ത്തി​യ​തി​നുശേ​ഷം ഭാ​രി​ച്ച ശ​മ്പ​ള​വും മ​റ്റ് ആ​നു​കൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ വാ​ഗ്ദാ​നംചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ട് പ​ല മു​ൻനി​ര പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽനി​ന്നും ക്ഷ​ണം വ​ന്നു.​ അ​തെ​ല്ലാം പ​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ട് അ​വ​ർ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ച് ത​ന്റെ സ​മ​യം മു​ഴു​വ​ൻ ഉ​ഴി​ഞ്ഞു​വെ​ക്കാ​ൻ ഗോ​പാ​ല​നൊ​രു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ട് എ​ല്ലാ ഓ​ഫ​റു​ക​ളും കൈയോ​ടെ നി​ര​സി​ച്ചു.

എ​ന്നാ​ൽ, ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ക്കാ​ർ​ക്കു വേ​ണ്ടി വ​ല്ല​പ്പോ​ഴു​മൊ​ക്കെ വ​ര​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാ​ൻ ഗോ​പാ​ല​ൻ ത​യാ​റാ​യി​രു​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്, ചി​ല വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ ‘മ​ല​യാ​ള മ​നോ​ര​മ’​യു​ടെ​യും ‘മം​ഗ​ള’ത്തി​ന്റെ​യും ‘ദീ​പി​ക’​യു​ടെ​യും ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​ക​ൾ​ക്കുവേ​ണ്ടി വ​ര​ച്ച​ത്. അ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ‘മ​നോ​ര​മ’​യു​ടെ ഒ​രു വ​ർ​ഷ​ത്തെ വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​ക്കുവേ​ണ്ടി വ​രക്കു​ക മാ​ത്ര​മ​ല്ല,പ​ര​സ്യ​ങ്ങ​ളു​ടേ​തു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള എ​ല്ലാ പേ​ജു​ക​ളും പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ത​യാ​റാ​ക്കി അ​ച്ച​ടി​ക്കാ​ൻ കൊ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന വെ​ല്ലു​വി​ളി​യാ​ണ് ധൈ​ര്യ​പൂ​ർ​വം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത് ഭം​ഗി​യാ​യി നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത്.

‘മ​നോ​ര​മ​’ക്കുവേ​ണ്ടി അ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​നെ വ​ന്നു​ ക​ണ്ട മ​ണ​ർ​കാ​ട് മാ​ത്യു, പണ്ടൊരു ദിവസം കൊ​ല്ല​ത്ത് പോ​യ​പ്പോ​ൾ ക​ട​പ്പാ​ക്ക​ട​യി​ൽ ചെ​ന്ന് ‘ജ​ന​യു​ഗം’ ഓ​ഫി​സിന്റെ ഗേ​റ്റി​ന്റെ മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ എ​ത്തി​നോ​ക്കി​യ​തും അ​വി​ടെ​യൊ​രി​ട​ത്ത് എ​ന്തോ ജോ​ലി​യി​ൽ തി​ര​ക്കി​ട്ട് മു​ഴു​കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി ആ​രോ ‘‘ആ ​ഇ​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് ഗോ​പാ​ല​ൻ’’ എ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്ത​തു​മൊ​ക്കെ ഓ​ർ​മി​ച്ചു​ പ​റ​ഞ്ഞു.

പ്ര​ശ​സ്ത സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ ജി.​ വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​ൻ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യി കു​റ​ച്ചു ല​ക്ക​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്ര​മി​റ​ങ്ങി​യ ‘സി​മി’ എ​ന്നൊ​രു പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യും ഇ​ട​ക്കു വ​ര​ച്ചുകൊ​ടു​ത്തു. ‘ജ​ന​യു​ഗം’ നാ​ളു​ക​ൾതൊ​ട്ട് അ​ടു​ത്തു​ പ​രി​ച​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​ൻ സാ​ർ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ ‘വ​യ്യ’ എ​ന്നു പ​റ​യാ​നു​ള്ള മ​ടികൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

ഗോ​പാ​ല​ൻ ഒ​രു കു​ടും​ബ​സ്ഥ​നാ​യ​തി​നുശേ​ഷം പ​ഴ​യ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ പ​ല​രെ​യും കാ​ണു​ന്ന​ത് വ​ല്ല​പ്പോ​ഴു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ വ​ഴു​ത​ക്കാ​ട് ഭാ​ഗ​ത്തു​കൂ​ടി സ്കൂ​ട്ട​റി​ൽ പോ​കു​മ്പോ​ൾ ചി​ല​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വ​ഴി​യി​ൽ പ​ത്മ​രാ​ജ​നെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.​ ഒ​ന്നോ ര​ണ്ടോ പ്രാ​വ​ശ്യം പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ അ​ന്നാ​ളു​ക​ളി​ൽ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന പൂ​ജ​പ്പു​ര​യി​ലെ വാ​ട​ക വീ​ട്ടി​ൽ പോ​യി​ട്ടു​മു​ണ്ട്. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ സാ​മാ​ന്യം തി​ര​ക്കു​ള്ള തി​ര​ക്ക​ഥാ​കൃ​ത്ത് എ​ന്നനി​ല​യി​ൽ സി​നി​മാ​രം​ഗ​ത്ത് കാ​ലു​റ​പ്പി​ച്ചു ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഒ​രു സി​നി​മ സം​വി​ധാ​നംചെ​യ്യാ​നു​ള്ള ഒ​രു​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ലു​മാ​ണ്.​ ഒ​രി​ക്ക​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ൾ പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ ഗോ​പാ​ല​നോ​ട് ഒ​രു കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​ഭി​പ്രാ​യം ചോ​ദി​ച്ചു.​ സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ എ​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള പ​ട​ങ്ങ​ളാ​ണ് താ​ൻ ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​ത്? അ​ടൂ​ർ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നും അ​ര​വി​ന്ദ​നും മു​ന്നി​ൽ നി​ന്നു​ ന​യി​ക്കു​ന്ന ആ​ർ​ട്ട് സി​നി​മ വേ​ണോ അ​തോ താ​ൻ അ​പ്പോ​ൾ തി​ര​ക്ക​ഥ​യെ​ഴു​തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യു​ള്ള വാ​ണി​ജ്യമൂ​ല്യ​ത്തി​ന് മു​ൻ​തൂ​ക്കം ന​ൽ​കു​ന്ന പ​ട​ങ്ങ​ളാ​യി​രി​ക്ക​ണോ എ​ന്ന​തി​ലാ​യി​രു​ന്നു പ​ത്മ​രാ​ജ​ന് ക​ൺ​ഫ്യൂ​ഷ​ൻ.​ പ​ര​മാ​വ​ധി പ്രേ​ക്ഷ​ക​രെ ഉ​ന്നംവെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്, അ​തേ​സ​മ​യം ക​ലാ​മൂ​ല്യ​മൊ​ട്ടും കൈ​വി​ടാ​തെ​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന ത​രം സി​നി​മ​യോ​ടാ​യി​രു​ന്നു ഗോ​പാ​ല​​ന്റെ ചാ​യ്‌​വ്.

‘‘പ​പ്പൂ, നി​ന​ക്ക് തീ​ർ​ച്ച​യാ​യും അ​ത്ത​ര​മൊ​രു സി​നി​മ​യെ​ടു​ക്കാ​ൻ പ​റ്റു​മെ​ടേ, ഒ​രു സം​ശ​യ​വും വേ​ണ്ട.’’

ച​ങ്ങാ​തി​മാ​രു​ടെ സം​ഭാ​ഷ​ണം കേ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന രാ​ധാ​ല​ക്ഷ്മി​യും ഗോ​പാ​ല​ന്റെ അ​ഭി​പ്രാ​യ​ത്തോ​ട് യോ​ജി​ച്ചു.

1979ലെ ‘​ജ​ന​യു​ഗം’ ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​യു​ടെ ഒ​രു​ക്ക​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​ പ​ത്മ​രാ​ജ​ന്റെ ഒ​രു ക​ഥ കൂ​ടി​യേ തീ​രൂ എ​ന്ന് സ്‌​പെ​ഷ​ലിന്റെ ചു​മ​ത​ല​യു​ള്ള പാ​റ​ക്കോ​ട​ൻ ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ​ക്ക് ഭ​യ​ങ്ക​ര നി​ർബ​ന്ധം. ര​ണ്ടു​പേ​രും കൂ​ടി നേ​രെ പൂ​ജ​പ്പു​ര​യി​ലു​ള്ള ഞ​വ​ര​യ്ക്ക​ൽ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് ചെ​ന്നു. അ​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടെ ഭ​ര​ത​നും മ​റ്റു ചി​ല​രു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന് പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ തി​ര​ക്കു​പി​ടി​ച്ച സി​നി​മാ ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ൽ ഏ​ർ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഗോ​പാ​ല​നെ പെ​ട്ടെ​ന്ന് ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ ഒ​ന്ന​തി​ശ​യി​ച്ചു.​ ഗോ​പാ​ല​ൻ സം​ഗ​തി പ​റ​ഞ്ഞു.

‘‘ഇ​ത്ത​വ​ണ ഓ​ണ​പ്പ​തി​പ്പി​ന് നീ ​ഒ​രു ക​ഥ​യെ​ഴു​തി ത​ന്ന് സ​ഹാ​യി​ച്ചേ പ​റ്റൂ.’’

പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ അ​വ​രെ വീ​ടിന്റെ മു​ക​ളി​ല​ത്തെ നി​ല​യി​ലു​ള്ള വി​ശാ​ല​മാ​യ പോ​ർ​ട്ടി​ക്കോ​യി​ൽ കൊ​ണ്ടി​രു​ത്തി​യി​ട്ട് ‘‘ഇ​പ്പോ​ൾ വ​രാ’’​മെ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞ് എ​ങ്ങോ​ട്ടേ​ക്കോ അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നാ​യി.​ അ​വി​ടെ കൊ​ണ്ടു​വെ​ച്ച ചാ​യ​യും ബി​സ്കറ്റു​മൊ​ക്കെ ക​ഴി​ച്ച്, പു​റ​ത്തുനി​ന്ന് വീ​ശി​യെ​ത്തു​ന്ന സു​ഖ​ക​ര​മാ​യ കാ​റ്റുംകൊ​ണ്ട് അ​ര​മ​ണി​ക്കൂ​റോ​ളം അ​ങ്ങ​നെ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ൾ, പ​ണ്ട് ക​ഥ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​മെ​ന്താ​യി​യെ​ന്ന് തി​ര​ക്കാ​നാ​യി പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ അ​ന്ന് ഹോ​ട്ട​ലി​ൽ വ​ന്ന രം​ഗം ഗോ​പാ​ലന്റെ മ​ന​സ്സി​ലേ​ക്ക് ഓ​ടി​യെ​ത്തി.​ അ​പ്പോ​ൾ പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ കൈയി​ൽ കു​റ​ച്ചു ക​ട​ലാ​സു​ ഷീ​റ്റു​ക​ളു​മാ​യി അ​ങ്ങോ​ട്ടേ​ക്ക് വ​ന്നു.

‘‘ഞാ​ൻ നേ​ര​ത്തെ കു​റ​ച്ചെ​ഴു​തി വെ​ച്ചി​രു​ന്ന ഒ​രു സാ​ധ​ന​മാ.​ തൽക്കാ​ലം നീ ​ഇ​തു​കൊ​ണ്ട് അ​ഡ്ജ​സ്റ്റ് ചെ​യ്യ്’’ എ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് നി​റ​യെ വെ​ട്ടും തി​രു​ത്ത​ലും വ​രു​ത്തി​യ ആ ​ഷീ​റ്റു​ക​ൾ ഗോ​പാ​ല​നെ​യേ​ൽ​പി​ച്ചു. ആ ​വ​ർ​ഷ​ത്തെ ‘ജ​ന​യു​ഗം’ ഓ​ണ​പ്പ​തി​പ്പി​ന്റെ ഹൈലൈ​റ്റു​ക​ളി​ലൊ​ന്ന് പ​ത്മ​രാ​ജന്റെ ആ ​ക​ഥ​യാ​യി​രു​ന്നു.

വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ശേ​ഷം മു​തു​കു​ള​ത്തെ ഞ​വ​ര​യ്ക്ക​ൽ ത​റ​വാ​ടി​ന്റെ ത​ള​ത്തി​ൽ പു​ത​പ്പി​ച്ചു കി​ട​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന പ​ത്മ​രാ​ജ​ന്റെ ചേ​ത​ന​യ​റ്റ ശ​രീ​ര​ത്തിന്റെ അ​ടു​ത്തുനി​ൽ​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഗോ​പാ​ലന്റെ മ​ന​സ്സി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ൽക്കൂ​ടി ആ ​ദൃ​ശ്യം ക​ട​ന്നു​വ​ന്നു. കൊ​ച്ചെ​ലി​വാ​ല​ൻ മീ​ശ വെ​ച്ച ഒ​രു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​ൻ അ​ടു​ത്തു​വ​ന്നി​രു​ന്ന് ത​ന്റെ പാ​ത്ര​ത്തി​ൽനി​ന്ന് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തോ​ടെ ദോ​ശ മു​റി​ച്ചുതി​ന്നു​ന്ന ആ ​രം​ഗം.

ഗോ​പാ​ല​ൻ വ​ര​ച്ച ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെക്കു​റി​ച്ച് പ​റ​ഞ്ഞുപോ​കു​മ്പോ​ഴും ഒ​രി​ക്ക​ലും വി​ട്ടു​പോ​കാ​ൻ പാ​ടി​ല്ലാ​ത്ത, മ​റ​ന്നുക​ള​ഞ്ഞാ​ൽ മാ​പ്പ​ർ​ഹി​ക്കാ​ത്ത ഒ​രു കാ​ര്യ​മു​ണ്ട്.​ ഗോ​പാ​ല​ൻ ഒ​രു​ക്കി​യ അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ വൈ​വി​ധ്യ​പൂ​ർ​ണ​മാ​യ അ​തി​ശ​യ ലോ​ക​മാ​ണ​ത്. ഇ​ന്ന് ന​മ്മ​ൾ ഗൗ​ര​വ​പൂ​ർ​വം ച​ർ​ച്ചചെ​യ്യു​ന്ന കാ​ലി​ഗ്രഫി​യെ പു​തി​യ ആ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ, ഒ​രു ഭാ​വു​ക​ത്വ പ​രി​ണാ​മ​ത്തി​നു വി​ധേ​യ​മാ​ക്കി​യ ആ​ദ്യ​ത്തെ ക​ലാ​കാ​ര​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ച​രി​ത്രം ഗോ​പാ​ല​നെ വേ​ണ്ടുംവി​ധം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല എ​ന്ന​താ​ണ് സ​ത്യം.​ മ​ല​യാ​ള അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഇ​ത്ര​ത്തോ​ളം സൗ​ന്ദ​ര്യ​വും ഗാം​ഭീ​ര്യ​വു​മു​ണ്ടെ​ന്ന്, വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യ രൂ​പ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ഷ്ടം​പോ​ലെ എ​ടു​ത്ത​ണി​യാ​നു​ള്ള വ​ഴ​ക്ക​വും സാ​ധ്യ​ത​ക​ളു​മു​ണ്ടെ​ന്ന് മ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക് ബോ​ധ്യപ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത പ്ര​തി​ഭ​യാ​ണ് ഗോ​പാ​ല​ൻ.​‘ജ​ന​യു​ഗ’​ത്തി​​ന്റെയും ‘കു​ങ്കു​മ​’ത്തി​​ന്റെ​യും ‘കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ’​ത്തി​​ന്റെയു​മൊ​ക്കെ താ​ളു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ഗോ​പാ​ല​ൻ അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളെ നൃ​ത്തം ചെ​യ്യി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​

ചി​ല​പ്പോ​ൾ വ​ള​ഞ്ഞും പു​ള​ഞ്ഞും ത​രം​ഗമാ​ല​ക​ൾ പോ​ലെ, മ​റ്റു ചി​ല​പ്പോ​ൾ നേ​ർരേ​ഖ​ക​ളാ​യി, ഇ​നി ചി​ല​പ്പോ​ൾ വൃ​ത്താ​കൃ​തി​യി​ൽ...​ ഇ​ങ്ങ​നെ പ​ല രൂ​പ​ങ്ങ​ളി​ലും ഭാ​വ​ങ്ങ​ളി​ലും ഗോ​പാ​ല​​ന്റെ അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ൾ വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​​ന്റെ മു​ന്നി​ലേ​ക്കെ​ത്തി.​ ക​ഥ​ക്കും ക​വി​ത​ക്കും ലേ​ഖ​ന​ത്തി​നുംവേ​ണ്ടി ത​ല​ക്കെ​ട്ട് ത​യാ​റാ​ക്കു​മ്പോ​ൾ വെ​വ്വേ​റെ ശൈ​ലി​ക​ൾ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു. ക​ഥ​യു​ടെ​യും ക​വി​ത​യു​ടെ​യും ആ​ത്മാ​വ് താ​നെ​ഴു​തു​ന്ന ത​ല​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളി​ലേ​ക്ക് സ​ന്നി​വേ​ശി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. അ​ന്ന​ത്തെ പ​രി​മി​ത​മാ​യ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ കൈയി​ൽ കി​ട്ടി​​യിരു​ന്ന ബ്ര​ഷും ക്രോ​ക്വി​ൽ നി​ബ്ബു​മൊ​ക്കെ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ഗോ​പാ​ല​ൻ സൃ​ഷ്ടി​ച്ച വൈ​വി​ധ്യ​വും വൈ​ചി​ത്ര്യ​വു​മാ​ർ​ന്ന ടൈ​റ്റി​ലു​ക​ൾ, ആ ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പംത​ന്നെ അ​തി​ശ​യം പ​ക​രു​ന്നു.

ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ചെ​റി​യ, വ​ലി​യ നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വി​ജ​യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​മെ​ല്ലാം ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​യാ​യ ഒ​രാ​ൾ ആ​രെ​ന്നു​ള്ള ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​ത്ത​ര​മാ​യി ഗോ​പാ​ല​ൻ അ​ണ​ച്ചുപി​ടി​ക്കു​ന്ന​ത് ജീ​വി​തപ​ങ്കാ​ളി​യാ​യ ബീ​ന​യെ​യാ​ണ്.​ ഇ​ല​സ്‌​ട്രേ​ഷ​ൻ ചെ​യ്യാ​നാ​യി വീ​ട്ടി​ൽ കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന ക​ഥ​യും നോ​വ​ലു​മെ​ല്ലാം ആ​ദ്യം വാ​യി​ക്കു​ന്ന​ത് ബീ​ന​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​തു മാ​ത്ര​മ​ല്ല വാ​യി​ച്ച കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ വ​ര​സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ടെ​ന്ന് തോ​ന്നി​ച്ച സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ളെക്കു​റി​ച്ച് ഗോ​പാ​ല​നോ​ട് പ​റ​യു​ക​യും ചെ​യ്യും. വ​രക്കു​മ്പോ​ഴും പേ​ജു​ക​ളൊ​രു​ക്കു​മ്പോ​ഴും ഉ​റ​ങ്ങാ​തെ കൂ​ടെ​യി​രു​ന്ന് ആ​ർ​ട്ട് പൂ​ൾ മു​റി​ച്ച് പ​ശ​ തേ​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്ന​തു​മൊ​ക്കെ ബീ​ന സ്വ​മേ​ധ​യാ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത ജോ​ലി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. ത​​ന്റെ ഒ​രി​ക്ക​ലും തി​ര​ക്കൊ​ഴി​യാ​ത്ത, ഒ​രു ‘ചൊ​ല്ലും വി​ളി​യു’മി​ല്ലാ​ത്ത ജീ​വി​ത​ത്തി​ന് അ​ടു​ക്കുംചി​ട്ട​യു​മു​ണ്ടാ​യ​ത് ബീ​ന​യു​ടെ വ​ര​വി​നു ശേ​ഷ​മാ​ണെ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​ൻ പ​റ​യും.

മ​ക​ൻ വേ​ണു​ഗോ​പാ​ലി​ന് ജ​ന്മ​സി​ദ്ധ​മാ​യി കി​ട്ടി​യ​താ​ണ് വ​ര.​ വേ​ണു ചെ​റു​പ്പം മു​ത​ൽ​ക്കേ വ​രക്കു​മെ​ന്ന​റി​യാ​മെ​ങ്കി​ലും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കാ​നാ​യി ഗോ​പാ​ല​ൻ കാ​ര്യ​മാ​യൊ​ന്നും ചെ​യ്തി​ല്ല. പ്രീ​ഡി​ഗ്രി ജ​യി​ച്ച് ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഇ​നി​യെ​ന്ത് എ​ന്നാ​ലോ​ചി​ക്കു​ന്ന സ​മ​യ​ത്ത് ജി.​ വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​നാ​ണ് ഗോ​പാ​ല​നോ​ട് പ​റ​യു​ന്ന​ത്: ‘‘എ​ടോ അ​വ​നെ ബ​റോ​ഡ​യി​ൽ അ​യ​ക്ക്. ശ്രീ​യും അ​വി​ടെ​യു​ണ്ട​ല്ലോ.’’ വി​വേ​കാ​ന​ന്ദന്റെ ഇ​ള​യമ​ക​ൻ ശ്രീ​കു​മാ​ർ (ഇ​പ്പോ​ൾ ബോം​ബെ ഐ.​ഐ.ടി​യി​ൽ ഇ​ൻ​ഡ​സ്ട്രി​യ​ൽ ഡി​സൈ​ൻ സെ​ന്റ​റി​ലെ പ്രഫ​സ​ർ) അ​ന്ന് ബ​റോ​ഡ​യി​ലെ എം.​എ​സ് യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി​യി​ൽ അ​വ​സാ​ന വ​ർ​ഷ ബി.​എ​ഫ്.എ ​വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​യാ​ണ്.​

വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​ൻ സാ​റ് ത​ന്നെ ശ്രീ​കു​മാ​ർ വ​ഴി അ​പേ​ക്ഷ​യൊ​ക്കെ വ​രു​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. ബാ​ച്​ല​ർ ഓ​ഫ് ഫൈ​ൻ ആ​ർട്സി​ന്റെ പ്ര​വേ​ശ​ന പ​രീ​ക്ഷ​യെ​ഴു​തി​യ മ​ല​യാ​ളി​ക​ളി​ൽ വേ​ണു​ഗോ​പാ​ൽ മാ​ത്ര​മേ അ​ക്കൊ​ല്ലം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​ള്ളൂ.​പ​ഠി​ത്തം ക​ഴി​ഞ്ഞ് വേ​ണു നേ​രെ മും​ബൈയി​ലേ​ക്ക് പോ​യി ‘ടൈം​സ് ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ’​യി​ൽ കാ​രി​ക്കേ​ച്ച​റി​സ്റ്റ് ആ​ൻ​ഡ് ഡി​സൈ​ന​ർ എ​ന്ന ത​സ്തി​ക​യി​ൽ കു​റ​ച്ചു​നാ​ൾ ജോ​ലി​ചെ​യ്തു. ഇ​തി​നി​ട​യി​ൽ ഒ​രു വ​ർ​ഷം 1994ൽ ​‘ജ​ന​യു​ഗം’ വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​യു​ടെ ജോ​ലി​ക​ളി​ൽ അ​ച്ഛ​നെ സ​ഹാ​യി​ച്ചു.​

ഇ​ട​ക്കു കു​റ​ച്ചു​നാ​ൾ ടൂ​ൺ​സ് ആ​നി​മേ​ഷ​നി​ൽ ആ​നി​മേ​റ്റ​ർ ജോ​ലി ചെ​യ്ത വേ​ണു പിന്നീ​ട് ബംഗളൂ​രുവി​ലേ​ക്ക് പോ​യി കൂ​ട്ടു​കാ​രു​മൊ​ത്ത് ഫൈ​റ്റേ​ഴ്‌​സ് എ​ന്നൊ​രു ആ​നി​മേ​ഷ​ൻ ഫി​ലിം ചെ​യ്തു. അ​ൽ​പം വൈ​കി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും വേ​ണു​ഗോ​പാ​ലി​ന്റെ പ്ര​തി​ഭ ബോ​ളി​വു​ഡ് തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ൻ നി​മി​ത്ത​മാ​യ​ത് ആ ​ചി​ത്ര​മാ​ണ്. 2024ലെ ​ഗം​ഭീ​ര വി​ജ​യ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്ന ‘ക​ൽ​ക്കി’എ​ന്ന ബ്ര​ഹ്മാ​ണ്ഡ​ ചി​ത്ര​ത്തിന്റെ സ്റ്റോ​റി ബോ​ർ​ഡ് ത​യാ​റാ​ക്കി​യ​ത് വേ​ണു​ഗോ​പാ​ലാ​ണ്. ചി​ത്ര​ത്തി​നുവേ​ണ്ടി വേ​ണു​ഗോ​പാ​ൽ ഡി​സൈ​ൻ ചെ​യ്ത സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ ബു​ജ്ജി എ​ന്ന എ.​ഐ കാ​ർ കൽക്കി എന്ന പ​ട​ത്തി​നോ​ടൊ​പ്പംത​ന്നെ സൂ​പ്പ​ർഹി​റ്റാ​യി.

ഗോ​പാ​ല​​ന്റെ മ​ക​ൾ ബി​.എ​ഡു​കാ​രി​യാ​യ ഗോ​പി​ക അ​ധ്യാ​പി​ക​യാ​യി കു​റ​ച്ചു​നാ​ൾ ജോ​ലിചെ​യ്തെ​ങ്കി​ലും സ്വ​ന്ത​മാ​യി ഒ​രു ബി​സി​ന​സ് സം​രം​ഭം ആ​രം​ഭി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് പി​ന്നീ​ട് ചു​വ​ടു​മാ​റ്റം​ന​ട​ത്തി.​ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ വൈ.​എം.ആ​ർ ജങ്ഷ​നി​ൽ മെ​യ്‌​സീ (Maisie) എ​ന്ന ഒ​രു ബൂ​ട്ടീക് ഷോ​പ് ന​ട​ത്തു​ക​യാ​ണ് ഗോ​പി​ക.

ഗോ​പി​ക​യെ വി​വാ​ഹംചെ​യ്ത അ​ജി​ത്, ദ​ക്ഷി​ണാ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ലു​ള്ള ഐ​വ​റി​കോ​സ്റ്റി​ൽ ഫ്ലോ​ട്ടി​ങ് പ്രൊ​ഡ​ക്ഷ​ൻ സ്റ്റോ​റേ​ജ് ആ​ൻ​ഡ് ഓ​ഫ്‌ ലോ​ഡിങ് (FPSO) ഷി​പ്പി​ൽ ഉ​ന്ന​ത പ​ദ​വി വ​ഹി​ക്കു​ന്നു. ബംഗളൂരുവി​ൽ സി.​എ​ക്ക് പ​ഠി​ക്കു​ന്ന ലാ​വ​ണ്യ​യും സ്കൂ​ൾ വി​ദ്യാ​ർഥി​യാ​യ നി​തി​നു​മാ​ണ് അ​വ​രു​ടെ മ​ക്ക​ൾ.

വേ​ണു​ഗോ​പാ​ലി​​ന്റെ ജീ​വി​തപ​ങ്കാ​ളി​യാ​യ ഗീ​താ ല​ക്ഷ്മി​യാ​ണ് ഗോ​പാ​ല​ന്റെ കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ ചാ​ല​ക​ശ​ക്തി. ക​ലാസ​പ​ര്യ​യു​ടെ ന​ല്ലൊ​രു ആ​സ്വാ​ദ​ക കൂ​ടി​യാ​ണ് ഗീ​ത.​ എ​യ​ർക്രാ​ഫ്റ്റ് മെ​യി​ന്റ​ന​ൻ​സ് എ​ൻജി​നീ​യ​റിങ് കോ​ഴ്സ് പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി ജോ​ലി​യി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ച ഗൗരി​യും ഫാ​ഷ​ൻ ഡി​സൈ​ന​ർ ആ​കാ​ൻ തയാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന ശി​വ​യു​മാ​ണ് മ​ക്ക​ൾ.​ കൊച്ചുമക്കൾ എല്ലാവരും കലാാസനയുള്ളവരാണ്. കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ വരയുടെ വ​ഴിയിൽ പ്ര​തി​ഭ തെ​ളി​യി​ച്ച​ത് ശി​വയാ​ണ്.

ഗോ​പാ​ല​ൻ കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടിയാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ൾ മധ്യ തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ ഭാ​ഗ​ത്തെ സം​ഗീ​ത നാ​ട​ക​സ​മി​തി​ക​ൾ​ക്ക് വേ​ണ്ടി പി​ൻ​ക​ർ​ട്ട​നു​ക​ളി​ൽ തി​ക​ഞ്ഞ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ പ്ര​തീ​തി​യോ​ടെ കാ​ടും മ​ല​യും പൂ​ങ്കാ​വ​ന​വും വെ​ള്ള​ച്ചാ​ട്ട​വു​മൊ​ക്കെ വ​ര​ച്ച് പേ​രെ​ടു​ത്ത ര​ണ്ടു​പേ​ർ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.​ എം.ഐ.​ ഗോ​പാ​ൽ, എം.​ഐ. വേ​ലു.​ ഗോ​പാ​ലന്റെ അ​മ്മ​യു​ടെ അ​മ്മാ​വ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​ർ. അ​മ്മ വ​ഴി​യി​ലു​ള്ള ക​ല​യു​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യം ഇ​ന്നു തു​ട​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​ത് ഗോ​പാ​ല​​ന്റെ സ​ഹോ​ദ​രി​യു​ടെ മ​ക​നാ​യ ഷാ​ന​വാ​സാ​ണ്. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ കോ​ളജ് ഓ​ഫ് ഫൈ​ൻ ആ​ർ​ട്സി​ൽനി​ന്ന് അധ്യാപകനായി വി​ര​മി​ച്ച ഷാ​ന​വാ​സ് ചവറ അ​മ്മാ​വ​നെ​പ്പോ​ലെ രേ​ഖാ​ചി​ത്ര​കലയിലാണ് പ്രാ​വീ​ണ്യം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നത്.

1990ക​ളു​ടെ അ​വ​സാ​ന​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഇ​ല​സ്‌​ട്രേ​ഷ​ൻ പൂ​ർ​ണ​മാ​യി അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ച ഗോ​പാ​ല​ൻ പി​ന്നീ​ട് ഒ​രു ചി​ത്രം വ​രക്കു​ന്ന​ത് ഒ​രു​പാ​ട് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ശേ​ഷ​മാ​ണ്.​ കെ. ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണന്റെ അ​ന​ന്ത​ര​വ​നാ​യ ഹാ​ഷിം രാ​ജ​ൻ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന കൗ​മു​ദി​യു​ടെ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള പ​തി​പ്പിന്റെ മു​ഖ​ചിത്ര​മാ​യി ഒ​രു സ്കെ​ച്ച് ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് അ​ഭ്യ​ർഥി​ച്ചു.​ പ​റ്റി​ല്ലെ​ന്ന് ഗോ​പാ​ല​ൻ അ​പ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ പ​റ​ഞ്ഞൊ​ഴി​ഞ്ഞു.​ പ​ക്ഷേ, അ​പേ​ക്ഷ​യും നി​ർ​ബ​ന്ധ​വു​മാ​യി ഹാ​ഷിം നി​ര​ന്ത​രം ‘ശ​ല്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി’​യ​പ്പോ​ൾ ഗോ​പാ​ല​ൻ ഒ​രി​ക്ക​ൽകൂ​ടി വ​ര​ക്കാ​ൻ ത​യാ​റാ​യി.​ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഇ​ങ്കും നി​ബ്ബും ഒ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കൈയിൽ കി​ട്ടി​യ ഒ​രു ബാ​ൾപെ​ൻകൊ​ണ്ടാ​ണ് ആ ​പ​ടം വ​ര​ച്ചു​തീ​ർ​ത്ത​ത്. അ​ങ്ങ​നെ ഗോ​പാ​ല​ൻ ഏ​റ്റ​വും ഒ​ടു​വി​ൽ വ​ര​ച്ച ചി​ത്രം ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ മ​റ്റാ​രേ​ക്കാ​ളും താ​ൻ വി​ല​മ​തി​ക്കു​ന്ന ആ ​വ​ലി​യ മ​നു​ഷ്യ​ന്റേ​താ​യി...

കഴിഞ്ഞ മൂന്നു പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഗോപാലൻ ജീവിതത്തിന്റെ തിരക്കുകളിൽനിന്നെല്ലാം ഉൾവലിഞ്ഞ് വീടിന്റെ സ്വച്ഛതയും സ്വസ്ഥതയും ആവോളം ആസ്വദിച്ച് ഒതുങ്ങിക്കഴിയുകയാണ്. ആ വരയെ ആരാധിച്ചിരുന്ന ചിലരൊക്കെ തിരുവനന്തപുരത്ത് പേരൂർക്കടയിലുള്ള ‘പ്രശാന്തി’ എന്ന വീട് തേടിപ്പിടിച്ചു ചെല്ലുന്നതൊഴിച്ചാൽ ഇങ്ങനെയൊരാൾ ജീവിച്ചിരിപ്പുള്ള കാര്യം ഓർമയുള്ളവർ ചുരുക്കം.

അർഹരായവർക്ക് മാത്രമല്ല ഒരു യോഗ്യതയുമില്ലാത്ത എത്രയോ പേർക്കുപോലും വാരിക്കോരി പുരസ്കാരങ്ങൾ സമ്മാനിക്കുന്ന സർക്കാറും അക്കാദമിയും മറ്റു കലാ സംഘടനകളുമൊക്കെ അങ്ങനെ സ്മൃതിനാശം സംഭവിച്ചവരുടെ കൂട്ടത്തിലുണ്ട്. ഏതെങ്കിലും അവാർഡോ അംഗീകാരമോ ഗോപാലൻ ഒരിക്കലും ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല എന്നത് മറ്റൊരു കാര്യം. ആരോടും ഒരു പരാതിയുമില്ല.പരിഭവവുമില്ല അക്കാര്യത്തിൽ. പൊതുവേദിയിൽ കൊണ്ടുചെന്നിരുത്തി ആദരിക്കണമെന്ന ആഗ്രഹം പ്രകടിപ്പിച്ചു ചെല്ലുന്നവരോട് വിനീതമായും ചിലപ്പോൾ പരുഷമായും പറഞ്ഞൊഴിയുന്നതിന് ഇതെഴുതുന്നയാൾതന്നെ എത്രയോ തവണ സാക്ഷിയായിരിക്കുന്നു! പക്ഷേ, ഗോപാലന്റെ ഈ വിമുഖതയും നിസ്സംഗതയും താൽപര്യമില്ലായ്മയുമൊന്നും മറ്റുള്ളവരുടെ അക്ഷന്തവ്യമായ മറവിക്കുള്ള ന്യായീകരണമാകുന്നില്ലല്ലോ.

2024 മാർച്ചിൽ 84 വയസ്സു പൂർത്തിയായ ആർട്ടിസ്റ്റ് ഗോപാലനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പണ്ടു താൻ വരച്ച ചിത്രങ്ങളും ഒരിക്കലും തിരിച്ചുവരാത്ത അന്നത്തെ ആ നിറപ്പകിട്ടാർന്ന നാളുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമകളുമാണ് സർവസ്വവും. ആ ഓർമകളുടെ ഘോഷയാത്രയിൽ ലയിച്ച്, അവ പകരുന്ന ധന്യതയേറ്റുവാങ്ങി പ്രശാന്തിയുടെ മുറ്റത്ത് ഗോപാലൻ ഉലാത്തുന്നു.

(അവസാനിച്ചു)