അജ്മീർ ദർഗ

ജസ്റ്റിസ് ചന്ദ്രചൂഡ് തുറന്ന പണ്ടോറയുടെ പെട്ടി

ആ​ദ്യം ബാ​ബ​രി മ​സ്ജി​ദ്, അ​തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഗ്യാ​ൻ വാ​പി; ഇ​പ്പോ​ഴി​താ സം​ഭ​ലും അ​ജ്മീ​റും ക​മാ​ൽ മൗ​ല​യും. ഹി​ന്ദു​ത്വ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ത​ണ​ലി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തെ ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ൾ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി കൈ​യേ​റ്റം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ ​കൈ​യേ​റ്റ​ങ്ങ​ളിലെല്ലാം ഒ​രേ പാ​റ്റേ​ൺ ദൃ​ശ്യ​മാ​കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​തി​നെ എ​ളു​പ്പ​മാ​ക്കി​യ​തോ, സു​പ്രീം​കോ​ട​തി മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് ഡി.​വൈ ച​ന്ദ്ര​ചൂ​ഡി​ന്റെ അ​ന്യാ​യ​മാ​യ ഒ​രു ഇ​ട​പെ​ട​ലും. 1991ലെ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ അ​ന്ത​ഃസത്ത കാ​റ്റി​ൽ​പ​റ​ത്തി ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി വി​ഷ​യ​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ന​ട​ത്തി​യ നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ഴു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും കാ​ര​ണ​മെ​ന്ന് ഇ​തി​ന​കം​ത​ന്നെ വി​മ​ർ​ശ​നം ഉ​യ​ർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​ത്തി​ൽ മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് എ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണ് വെ​ള്ളം  ചേ​ർ​ത്ത​തെ​ന്ന് പരിശോധിക്കുന്നു.

2022 മേ​യ്. നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി മു​സ്‍ലിം​ക​ൾ ആ​രാ​ധ​ന ന​ട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന വാ​രാ​ണ​സി ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി പ​ള്ളി​യു​ടെ വു​ദൂ​ഖാ​ന​ക്ക് ന​ടു​വി​ലു​ള്ള ജ​ല​ധാ​ര ഹി​ന്ദു​ത്വ വാ​ദി​ക​ൾ​ക്ക് ‘ശി​വ​ലിം​ഗ’​മാ​യി തോ​ന്നി​യ​തി​നാ​ൽ അ​ത​ട​ച്ചു​പൂ​ട്ടി മു​ദ്ര​വെ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന ഹ​ര​ജി പ​രി​ഗ​ണി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് ഡി.​വൈ. ച​ന്ദ്ര​ചൂ​ഡ് അ​ധ്യ​ക്ഷ​നാ​യ ബെ​ഞ്ച്. ആവശ്യം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച്, ന​മ​സ്കാ​ര​ത്തി​നെ​ത്തു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക് അം​ഗ​​ശു​ദ്ധി വ​രു​ത്താ​നു​ള്ള പ​ള്ളി​യി​ലെ വു​ദൂ​ഖാ​ന അ​ട​ച്ചു​പൂ​ട്ടാ​നാ​ണ് നീ​ക്ക​മെ​ന്ന് തോ​ന്നി​ച്ച ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ അ​ഞ്ചു​മ​ൻ ഇ​ൻ​തി​സാ​മി​യ മ​സ്ജി​ദ് ക​മ്മി​റ്റി​അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ ഹു​സൈ​ഫ അ​ഹ്മ​ദി ന​ട​ത്തി​യ വാ​ദം ഒ​രു വി​ലാ​പ​കാ​വ്യം​പോ​ലെ ഇ​ന്നും സു​പ്രീം​കോ​ട​തി​യു​ടെ ഒ​ന്നാം ന​മ്പ​ർ മു​റി​യു​ടെ ചു​മ​രു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് പ്ര​തി​ധ്വ​നി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. വു​ദൂ​ഖാ​ന​ക്ക് പൂ​ട്ടി​ടു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ ബാ​ബ​രി മ​സ്ജി​ദ് പോ​ലെ ഗ്യാ​ൻ​വാ​പിയും ത​ർ​ക്ക​മ​ന്ദി​ര​മാ​യി മാ​റു​മെ​ന്നും, അതിന് കൂ​ട്ടു​നി​ൽ​ക്ക​രു​തെ​ന്നും ഹു​സൈ​ഫ വാ​ദി​ച്ചു.

പ​െക്ഷ, ജ​സ്റ്റി​സി​ന്റെ ന്യാ​യം വി​ചി​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു: കേ​സി​ലെ ര​ണ്ടു ക​ക്ഷി​ക​ളു​ടെ​യും താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ബാ​ല​ൻ​സ് ചെ​യ്യ​ണ​മ​ല്ലോ എ​ന്ന്! വു​ദൂ​ഖാ​ന​ക്ക് പൂ​ട്ടി​ടു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ ആ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം മാ​റ്റാ​നു​ള്ള ആ​ദ്യ​പ​ടി​യാ​ണി​തെ​ന്നും 1991ലെ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​മാ​ണ് ഇ​തി​ലൂ​ടെ ലം​ഘി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും ഹു​സൈ​ഫ വെ​ട്ടി​ത്തു​റ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞു.

ബാ​ബ​രി ഭൂ​മി രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം പ​ണി​യാ​നാ​യി വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്ത് ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് അ​ട​ങ്ങു​ന്ന അ​ഞ്ചം​ഗ ബെ​ഞ്ചി​ന്റെ വി​ധി​ന്യാ​യ​ത്തി​ൽ ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ സാ​ധു​ത എ​ടു​ത്തു​പ​റ​ഞ്ഞ വ​രി​ക​ൾ ഹു​സൈ​ഫ ഓ​ർ​മി​പ്പി​ച്ചു. അ​തോ​ടെ​യാ​ണ്, വി​ചി​ത്ര​മാ​യ അ​ടു​ത്ത ന്യാ​യ​വാ​ദം മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്ത​ത്: ഒ​രു ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം മാ​റ്റു​ന്ന​തി​നെ മാ​ത്ര​മേ ആ ​നി​യ​മം ത​ട​യു​ന്നു​ള്ളൂ എ​ന്നും അ​തി​ന്റെ മു​ൻ സ്വ​ഭാ​വം പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ​നി​ന്ന് അ​താ​രെ​യും ത​ട​യു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു ച​ന്ദ്ര​ചൂ​ഡി​ന്റെ ന്യാ​യം.

ഇ​തി​നു ശേ​ഷം പൂ​ട്ടി​ട്ട വു​ദൂ​ഖാ​ന തു​റ​ന്നു​ത​ര​ണ​മെ​ന്നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട് പ​ള്ളി ക​മ്മി​റ്റി ഇ​തേ ബെ​ഞ്ചി​ന്റെ വാ​തി​ലി​ൽ വീ​ണ്ടും മു​ട്ടി. റ​മ​ദാ​നി​ൽ വു​ദൂ​ഖാ​ന അ​ട​ച്ചി​ടു​ന്ന​തു​മൂ​ലം നമസ്കരിക്കാൻ ക​ഴി​യു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന് ബോ​ധി​പ്പി​ച്ച​പ്പോ​ൾ വീ​പ്പ​യി​ൽ വെ​ള്ളം നി​റ​ച്ചു​വെ​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു നി​ർ​ദേ​ശം. ര​ണ്ടു​വ​ർ​ഷം കഴിഞ്ഞ്, ​വു​ദൂ​ഖാ​ന​യി​ലെ വെ​ള്ളം പ​ഴ​കി മ​ത്സ്യ​ങ്ങ​ൾ ച​ത്തു​പൊ​ന്തി ദു​ർ​ഗ​ന്ധം വ​മി​ച്ച​പ്പോ​ൾ, വൃ​ത്തി​യാ​ക്കാ​ൻ മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഇ​ത്ര​യും നാ​ളു​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ അ​തൊ​ന്നു തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്ത​ത്. 2023 ആ​ഗ​സ്റ്റ് നാ​ലി​ന് പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ച്ച വി​ധി​യി​ലൂ​ടെ പു​രാ​വ​സ്തു വ​കു​പ്പി​ന് സ​ർ​വേ ന​ട​ത്താ​ൻ അ​നു​മ​തി കൊ​ടു​ത്ത് ബാ​ബ​രി പോ​ലെ ‘ത​ർ​ക്ക​മ​ന്ദി​ര’​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള അ​ടു​ത്ത ന​ട​പ​ടി​യി​​ലേ​ക്കും ക​ട​ന്നു.

ഒ​രു ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം മാ​റ്റു​ന്ന​തി​നെ ത​ട​യു​ന്ന 1991ലെ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മം അ​തി​ന്റെ മു​ൻ സ്വ​ഭാ​വം എ​ന്താ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന​ത് ത​ട​യു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ന്യാ​യം: ‘‘നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ബാ​ലി​ശ​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്ന​ത് മ​റു​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സ​മാ​ണ്’’.

ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ല​ക്ഷ്യ​വും കാ​ര​ണ​വും വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന ആ​മു​ഖ​ത്തി​ലെ ഒ​ന്നാ​മ​ത്തെ വാ​ച​കം​ ഇങ്ങനെ വായിക്കാം: ‘‘ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം മാ​റ്റു​ന്ന​ത് സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​രു​ന്ന വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ അ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ സ്വ​ഭാ​വം മാ​റ്റു​ന്ന​ത് നി​രോ​ധി​ക്ക​ണം.’’ നീ​തി​ന്യാ​യ കോ​ട​തി​ക​ൾ ഒ​രു നി​യ​മം വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ക്കു​മ്പോ​ൾ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ഉ​ദ്ദേ​ശ്യ​ല​ക്ഷ്യ​മെ​ന്തൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ന്ന് നോ​ക്കു​ന്ന​ത് പതിവുള്ളതാണ്. ആരാധനാലയ നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ഒ​ന്നാ​മ​ത്തെ ല​ക്ഷ്യ​മാ​യി പ​റ​ഞ്ഞ​ത് അ​വ​ഗ​ണി​ച്ചാ​ണ് പു​തി​യ വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി വി​ധി​യി​ലൂ​ടെ മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് തി​രി​കൊ​ളു​ത്തി​യ​ത്.

ഇതാദ്യമായല്ല അദ്ദേഹം ഇത്തരം വിചിത്ര വാദങ്ങൾ നിരത്തുന്നത്. 40 ദി​വ​സം നീ​ണ്ട വാ​ദം കേ​ൾ​ക്ക​ലി​നു ശേ​ഷം കോ​ട​തി​മു​റി​യി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ൽ​പോ​ലും കേ​ൾ​ക്കാ​ത്ത ന്യാ​യ​വാ​ദ​വു​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​തി​യ അ​യോ​ധ്യ വി​ധി നി​യ​മ​ത്തി​​ന്റെ​യും ന്യാ​യ​ത്തി​ന്റെ​യും തു​ലാ​സി​ൽ ബാ​ല​ൻ​സ് ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഒ​രു ഭൂ​മി​യു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശം സം​ബ​ന്ധി​ച്ച സി​വി​ൽ സ്യൂ​ട്ടി​ൽ പ്ര​മാ​ണ​ങ്ങ​ളും രേ​ഖ​ക​ളു​മാ​യി ഒ​രു ഭാ​ഗ​വും, ഒ​രു തു​ണ്ട് തെ​ളി​വു​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​തെ മ​റു​വി​ഭാ​ഗ​വും ന​ട​ത്തി​യ വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​ടു​വി​ലാ​ണ് പ​ള്ളി​യു​ടെ ആ ​ഭൂ​മി, കേ​സി​ൽ ക​ക്ഷി​യാ​യ രാ​മ​വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന് (രാം ​ല​ല്ല) കൊ​ടു​ത്തേ​ക്കൂ എ​ന്ന് എ​ഴു​തി​വെ​ച്ച​ത്. ത​ന്റെ ആ​രാ​ധ​നാ​മൂ​ർ​ത്തി​ക്ക് മു​ന്നി​ൽ നി​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണ് അ​യോ​ധ്യ വി​ധി​ക്ക് വ​ഴി തു​റ​ന്നു​കി​ട്ടി​യ​തെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം​ത​ന്നെ പ​റ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി​യു​ടെ വ​ഴി​യേ

ജ​സ്റ്റി​സ് ചന്ദ്രചൂഡ് തു​റ​ക്കു​ന്ന​ത് ‘പ​ണ്ടോ​റ​യു​ടെ പെ​ട്ടി​’​യാ​ണെ​ന്ന് ര​ണ്ടു വ​ർ​ഷം മു​മ്പ് ഹു​സൈ​ഫ അ​ഹ്മ​ദി നെ​ഞ്ചു​പൊ​ട്ടി പ​റ​ഞ്ഞ​ത് സ​ത്യ​മാ​ണെ​ന്ന് കാ​ലം തെ​ളി​യി​ച്ചു. ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​ത്തി​ന് വി​രു​ദ്ധ​മാ​യി ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി പ​ള്ളി പ​ണി​ത​ത് കാ​ശി വി​ശ്വ​നാ​ഥ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഭൂ​മി​യി​ലാ​ണോ എ​ന്ന് പ​രി​ശോ​ധന ഇപ്പോൾ കുടുതൽ പള്ളികളിലെത്തി നിൽക്കുന്നു.

ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ സം​ഭ​ൽ ശാ​ഹി ജ​മാ മ​സ്ജി​ദ് ഹ​രി​ഹ​ർ ക്ഷേ​ത്രം നി​ന്നി​ട​ത്താ​ണോ എ​ന്ന് നോ​ക്കാ​ൻ ന​വം​ബ​ർ 19ന് ​സം​ഭ​ൽ ജി​ല്ല സി​വി​ൽ ജ​ഡ്ജി ആ​ദി​ത്യ സി​ങ്ങും രാ​ജ​സ്ഥാ​നി​ലെ ഖാ​ജാ മു​ഈ​നു​ദ്ദീ​ൻ ചി​ശ്തി അ​ന്ത്യ​വി​ശ്ര​മം കൊ​ള്ളു​ന്ന അ​ജ്മീ​ർ ദ​ർ​ഗ ശി​വ ക്ഷേ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നോ എ​ന്ന് നോ​ക്കാ​ൻ ന​വം​ബ​ർ 27ന് ​അ​ജ്മീ​ർ സി​വി​ൽ​കോ​ട​തി ജ​ഡ്ജി മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ ച​ന്ദേ​ലും വി​ധി​ച്ചു. മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ക​മാ​ൽ മൗ​ല പ​ള്ളി ഭോ​ജ്ശാ​ല​യാ​ണോ എ​ന്നും പരിശോധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ അ​നു​ഭ​വം മു​ന്നി​ൽ​ക്ക​ണ്ട് അ​പ​ക​ട​ക​ര​മാ​യ അ​ത്ത​രം അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഭാ​വി​യി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​കാ​തി​രി​ക്കാ​ൻ എ​ല്ലാ വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളെ​യും പി​ടി​ച്ച് ഒ​രു കു​ട​ത്തി​ലാ​ക്കി 1991ൽ ​പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ് അ​ട​ച്ചു​വെ​ച്ച​താ​ണ് മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് തുറന്നുവിട്ടിരിക്കുന്നതെന്നാണ്, സം​ഭ​ൽ വ​ർ​ഗീ​യ സം​ഘ​ർ​ഷ​ത്തി​ൽ രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ൽ അ​ടി​യ​ന്ത​ര ച​ർ​ച്ച​ക്ക് നോ​ട്ടീ​സ് കൊ​ടു​ത്ത എം.​പി​മാ​രി​ലൊ​രാ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. ​

ആ ​മൂ​ടി അ​ഴി​ച്ച​തോ​ടെ കു​ട​ത്തി​ലെ ഭൂ​തം ക​ണ​​ക്കെ രാ​ജ്യ​മൊ​ട്ടു​ക്കും അസ്വാരസ്യങ്ങൾ വ്യാ​പി​ക്കു​കയാണ്. ഈ ​ഭൂ​ത​ത്തെ പി​ടി​ച്ച് തി​രി​കെ കു​ട​ത്തി​ലി​ടാ​ൻ ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി വി​ധി​യി​ലെ മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സി​ന്റെ ന്യാ​യ​വാ​ദം തി​രു​ത്തി പ​ര​മോ​ന്ന​ത കോ​ട​തി പു​തി​യൊ​രു വി​ധി പു​റ​​പ്പെ​ടു​വി​ക്ക​ണം. അ​തി​നു​ള്ള അ​വ​സ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു സം​ഭ​ൽ കേ​സി​ലൂ​ടെ നി​ല​വി​ലു​ള്ള ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് സ​ഞ്ജീ​വ് ഖ​ന്ന​ക്ക് കൈ​വ​ന്നി​രു​ന്ന​ത്.

സം​ഭ​ലി​ൽ അ​ഞ്ച് യു​വാ​ക്ക​ളു​ടെ മ​ര​ണ​ത്തി​ൽ ക​ലാ​ശി​ച്ച വെ​ടി​വെ​പ്പി​നു ​ശേ​ഷം ജ​മാ മ​സ്ജി​ദി​ലെ സ​ർ​വേ ത​ട​യ​ണ​മെ​ന്ന ആ​വ​ശ്യ​വു​മാ​യി വ​ന്ന ഹു​സൈ​ഫ മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ തെ​റ്റാ​യ കീ​ഴ്വ​ഴ​ക്ക​ത്തി​ലേ​ക്ക് വി​ര​ൽ ചൂ​ണ്ടു​ക​യും ഇ​തൊ​രു ത​ന്ത്ര​മാ​യി മാ​റു​ക​യാ​ണെ​ന്നും 10 ​കേ​സു​ക​ളെ​ങ്കി​ലും ഈ ​ത​ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യെ​ന്നും പ​റ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ന്നാ​ൽ, അതിന് മു​തി​രാ​തെ അ​ല​ഹ​ബാ​ദ് ഹൈ​കോ​ട​തി വ​ഴി വ​രാ​നാ​ണ് ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സി​ന്റെ നി​ർ​ദേ​ശം.

ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മം

1991ലെ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ നി​യ​മ​പ്ര​കാ​രം രാ​ജ്യ​ത്തെ മു​ഴു​വ​ൻ ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഉ​ട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശ ത​ർ​ക്ക​ത്തി​ൽ 1947 ആ​ഗ​സ്റ്റ് 15ലെ ​ത​ൽ​സ്ഥി​തി നി​ല​നി​ർ​ത്ത​ണം. എ​ന്നാ​ൽ, 1947 ആ​ഗ​സ്റ്റ് 15നും ​ഈ നി​യ​മം പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തി​ലാ​യ 1991 ജൂ​ലൈ 11നു​മി​ട​യി​ൽ വി​വി​ധ ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ ത​ർ​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ൽ കൈ​ക്കൊ​ണ്ട തീ​ർ​പ്പു​ക​ൾ​ക്ക് നി​യ​മം ബാ​ധ​ക​മ​ല്ല.

വാ​രാ​ണ​സി ഗ്യാ​ൻ​വാ​പി മ​സ്ജി​ദ്

കാ​ശി വി​ശ്വ​നാ​ഥ ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ഈ ​പ​ള്ളി മു​ഗ​ൾ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി​യാ​യ ഔ​റം​ഗ​സീ​ബ് ക്ഷേ​ത്രം ത​ക​ർ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​താ​ണെ​ന്ന് ഹി​ന്ദു​ത്വ വാ​ദി​ക​​ൾ. വു​ദൂ​ഖാ​ന അ​ട​ച്ചു​പൂ​ട്ടി മു​ദ്ര​വെ​ക്കാ​നും പു​രാ​വ​സ്തു വ​കു​പ്പ് സ​ർ​വേ ന​ട​ത്താ​നും മു​ൻ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സ് ഡി.​വൈ. ച​ന്ദ്ര​ചൂ​ഡ് അ​ധ്യ​ക്ഷ​നാ​യ സു​പ്രീം​കോ​ട​തി ബെ​ഞ്ചി​ന്റെ വി​ധി.

സം​ഭ​ൽ ശാ​ഹി ജ​മാ മ​സ്ജി​ദ്

മു​ഗ​ൾ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി ബാ​ബ​ർ പ​ണി​ത 16ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ പ​ള്ളി. പ​ണ്ട് ഹ​രി​ഹ​ർ മ​ന്ദി​ർ നി​ന്ന സ്ഥാ​ന​ത്താ​ണ് ഈ ​പ​ള്ളി നി​ർ​മി​ച്ച​തെന്ന് ഹി​ന്ദു​ത്വ വാ​ദി​ക​ൾ. അ​ഡ്വ​ക്ക​റ്റ് ക​മീ​ഷ​ണ​ർ സ​ർ​വേ ന​ട​ത്തി 10 ദി​വ​സ​ത്തി​ന​കം റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് 2024 ന​വം​ബ​ർ 19ന് ​സം​ഭ​ൽ ജി​ല്ല സി​വി​ൽ കോ​ട​തി ജ​ഡ്ജി ആ​ദി​ത്യ സി​ങ്.

അജ്മീർ ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ദർഗ

ഈ ദർഗ മുമ്പ് ശിവ ക്ഷേത്രമായിരുന്നെന്ന് ഹിന്ദുത്വ വാദികൾ. നവംബർ 27ന് ഹരജി സ്വീകരിച്ച് കേന്ദ്ര ന്യൂനപക്ഷ മന്ത്രാലയത്തിനും പുരാവസ്തു വകുപ്പിനും അജ്മീർ സിവിൽകോടതി ജഡ്ജി മൻമോഹൻ ചന്ദേലിന്റെ നോട്ടീസ്.

മഥുര ശാഹി ഈദ്ഗാഹ്

ശാഹി ഈദ്ഗാഹ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് മഥുരയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണ ജന്മഭൂമിയിലാണെന്ന് ഹിന്ദുത്വ വാദികൾ. പുരാവസ്തു വകുപ്പ് പരിശോധിക്കണമെന്ന് ആഗസ്റ്റ് ഒന്നിന് അലഹാബാദ് ഹൈകോടതി.

ക​മാ​ൽ മൗ​ല മ​സ്ജി​ദ്

പ​ള്ളി നി​ന്നി​രു​ന്ന സ്ഥ​ലം പ​ണ്ട് വാ​ഗ്ദേ​വി (സ​​ര​സ്വ​തി) ക്ഷേ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്ന ഭോ​ജ്ശാ​ല​യാ​ണെ​ന്ന് ഹി​ന്ദു​ത്വ വാ​ദി​ക​ൾ. 2024 ജൂ​ലൈ​യി​ൽ പു​രാ​വ​സ്തു വ​കു​പ്പി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് സ​ർ​വേ ന​ട​ത്തി​ച്ച് മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശ് ഹൈ​കോ​ട​തി 2000 പേ​ജു​ള്ള റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് വാ​ങ്ങി.

ല​ഖ്നോ ഠീ​ലേ വാ​ലി മ​സ്ജി​ദ്

മു​ഗ​ൾ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി ഔ​റം​ഗ​സീ​ബ് ല​ഖ്നോ ഠീ​ലേ വാ​ലി മ​സ്ജി​ദ് പ​ണി​ത​ത് ല​ക്ഷ്മ​ൺ തി​ല കൈ​യേ​റി​യാ​ണെ​ന്ന് ഹി​ന്ദു​ത്വ വാ​ദി​ക​ൾ. അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദം പ​രി​ശോ​ധി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് 2024 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 19ന ​ല​ഖ്നോ അ​ഡീ​ഷ​ന​ൽ ഡി​സ്ട്രി​ക്റ്റ് ജ​ഡ്ജി.

 

Tags:    
News Summary - Justice-Chandrachud-Masjid

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.