ര​ണ്ടാം​വ​ര​വ്​

പു​ത്രാ​ജ​യ​യും പെ​​ട്രോ​ണാ​സ്​ ഇ​ര​ട്ട ഗോ​പു​ര​വു​െ​മാ​ക്കെ മാ​ലോ​ക​രെ അ​തി​ശ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ആ​ധു​നി​ക മ​ലേ​ഷ്യ​ക്ക്​ മ​റ്റൊ​രു ച​രി​ത്ര​മു​ണ്ട്. ക്വാ​ലാ​ലം​പു​രി​െ​ൻ​റ ഹൃ​ദ​യ​ഭൂ​മി​യി​ലു​ള്ള ക​പ​ൻ​ബെ​റോ​യി​ലെ ചേ​രി​ക​ളി​ൽ ഇ​പ്പോ​ഴും കാ​ണാം അ​തി​െ​ൻ​റ അ​വ​ശി​ഷ്​​ട​ങ്ങ​ൾ. അ​ത്ത​രം തെ​രു​വു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്​ ഇ​ൻ​റ​ർ​നെ​റ്റ്​ സൂ​പ്പ​ർ​ഹൈ​വേ​യു​ടെ നാ​ടാ​യി മ​ലാ​യ്​ ദേ​ശം വ​ള​ർ​ന്ന​ത്. 1969ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​കാ​ലം. ത​ദ്ദേ​ശീ​യ​രാ​യ മ​ല​യ്​ വം​ശ​ജ​രു​ടെ ക​ഷ്​​ട​പ്പാ​ടു​ക​ൾ​ക്ക്​ അ​റു​തി​വ​രു​ത്താ​നാ​യി രൂ​പം​കൊ​ണ്ട യു​നൈ​റ്റ​ഡ്​ മ​ല​യ്​ നാ​ഷ​ന​ൽ ഒാ​ർ​ഗ​നൈ​സേ​ഷ​നു​കീ​ഴി​ൽ (യും​നൊ) ജ​ന​ങ്ങ​ളൊ​ന്നാ​െ​ക അ​ണി​നി​ര​ന്നി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ച​തു​പോ​ലെ വി​ജ​യം തു​ങ്കു അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്​​മാ​െ​ൻ​റ പാ​ർ​ട്ടി​ക്കുത​ന്നെ. പ​ക്ഷേ, ഭ​ര​ണ​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ താ​ക്കോ​ൽ സ്​​ഥാ​ന​മെ​ല്ലാം സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​യാ​യ ചൈ​നീ​സ്​ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്. അ​തോ​ടെ, സ്വ​ന്തം നാ​ട്ടി​ൽ മ​ല​യ്​ വം​ശ​ജ​ർ വീ​ണ്ടും അ​നാ​ഥ​രാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. വ​ലി​യൊ​രു ക​ലാ​പ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ അ​ത്​ വ​ഴി​തു​റ​ന്ന​ത്. നാ​ലു ദി​വ​സം നീ​ണ്ട സം​ഘ​ർ​ഷ​ത്തി​ൽ 300ലേ​റെ പേ​ർ മ​രി​ച്ചു. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന തു​ങ്കു അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്​​മാ​ൻ ചൈ​നീ​സ്​ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്​ അ​നു​കൂ​ല​മാ​യ നി​ല​പാ​ടാ​ണ്​ സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​തി​രെ സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി നേ​താ​ക്ക​ളാ​രും ധൈ​ര്യ​​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. ആ ​നി​ർ​ണാ​യ​ക സ​ന്ധി​യി​ലാ​ണ്​ മ​ഹാ​തീ​ർ മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ എ​ന്ന തി​രു​ത്ത​ൽവാ​ദി​യു​ടെ ജ​ന​നം. കേ​ദ ജി​ല്ല​യി​ലെ പാ​ർ​ട്ടി ചെ​യ​ർ​മാ​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന്​ ആ 44​കാ​ര​ൻ. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യെ ‘ചൈ​നീ​സ്​ പ​ക്ഷ​പാ​തി’​യെ​ന്ന്​ മു​ഖ​ത്തു​നോ​ക്കി വി​ളി​ച്ചു. അ​തോ​ടെ പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ പു​റ​ത്താ​യെ​ങ്കി​ലും പി​ന്നീ​ട്​ വ​ർ​ധി​ത​ശ​ക്​​തി​യോ​ടെ തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നു. ര​ണ്ട്​ പ​തി​റ്റാ​ണ്ടി​ല​ധി​കം രാ​ജ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി പ​ദം വ​രെ അ​ല​ങ്ക​രി​ച്ചു. പി​ന്നെ, വി​ശ്ര​മ ജീ​വി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലും രാ​ജ്യ​ത്തും വീ​ണ്ടും ഭി​ന്നി​പ്പി​െ​​ൻ​റ​യും അ​സ്വാ​രസ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും പു​തി​യ ക​ഥ​ക​ൾ കേ​ട്ടുതു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്. അ​തു നോ​ക്കി​നി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല; പ്രാ​യം 92ലെ​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും ആ ​പ​ഴ​യ തി​രു​ത്ത​ൽ വാ​ദി വീ​ണ്ടും ഗോ​ദ​യി​ലി​റ​ങ്ങി. പു​തി​യ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കി, പ​ഴ​യ ശ​ത്രു​ക്ക​ളെ കൂ​ട്ടു​പി​ടി​ച്ച്​ ‘സ്വ​ന്തം​പാ​ർ​ട്ടി’​യെ താ​ഴെ ഇ​റ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ മ​ഹാ​തീ​ർ. ‘‘വൈ​ബ്ര​ൻ​റ്​ ഏ​ഷ്യ​യു​ടെ പ്ര​തീ​കം’ എ​ന്ന്​ ലോ​കം വാ​ഴ്​​ത്തി​യ മ​ഹാ​തീ​റി​െ​ൻ​റ ര​ണ്ടാം വ​ര​വ്, ആ ​രാ​ജ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ വ​ള​ർ​ച്ച​പോ​ലെത്ത​ന്നെ മ​റ്റൊ​രു അ​ദ്​​​ഭു​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

മെ​ഡി​ക്ക​ൽ ​ഡോ​ക്​​ട​റാ​ണ്​; ആ​രോ​ഗ്യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ പൊ​തു​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​മാ​ണ്​​ പി​ന്നീ​ട്​ യും​നൊ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ച്ച​ത്​്. ആ​ധു​നി​ക മ​ലേ​ഷ്യ​യു​ടെ ശി​ൽ​പി എ​ന്നൊ​ക്കെ പ​റ​യു​േ​മ്പാ​ഴും, മ​ല​യ്​ സ്വ​ത്വ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​െ​ൻ​റ വ​ക്​​താ​വ്​ എ​ന്ന വി​ശേ​ഷ​ണ​മാ​ണ്​ കൂ​ടു​ത​ൽ ചേ​രു​ക. താ​ൻകൂ​ടി ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട മ​ല​യ്​ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, അ​വ​രു​ടെ സാം​സ്​​കാ​രി​ക സ്വ​ത്വം നി​ല​നി​ർ​ത്തു​ന്ന​തി​നും ന​ന്നാ​യി പ​ണി​യെ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ട്. യൗ​വ​ന കാ​ല​ത്ത്​ ‘ദി ​സ്​​ട്രെ​യി​റ്റ്​ ടൈം​സി’​ലൊ​ക്കെ ക​ള്ള​പ്പേ​രി​ൽ ഒ​രു​പാ​ട്​ ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ൾ ഏ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ ​പ​രി​ശ്ര​മ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യൊ​ക്കെ ഫ​ല​മാ​യാ​ണ്​ മ​ല​യ്​ ഭാ​ഷ​ക്ക്​ ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക പ​ദ​വി ല​ഭി​ച്ച​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ ക​രി​യ​റി​െ​ൻ​റ തു​ട​ക്കം മു​ത​ലേ പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റ​റി രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഗ​മാ​യി മാ​റാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്​ ഏ​റെ ഗു​ണ​ക​ര​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. 64ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽത​ന്നെ, പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റി​ലെ​ത്തി. പ​ക്ഷേ, 69ൽ ​തു​ങ്കു​വി​നോ​ട്​ ഇ​ട​ഞ്ഞ്​ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. പി​ന്നെ, 72ലാ​ണ്​ പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റി​ലെ​ത്തു​ന്ന​ത്. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അ​ന്ന്​ സ​ഹാ​യി​ച്ച​ത്​ തു​ങ്കു​വി​െ​ൻ​റ പി​ൻ​ഗാ​മി​യാ​യി സ്​​ഥാ​ന​മേ​റ്റ അ​ബ്​​ദു​റ​സാ​ഖാ​ണ്. മ​ഹാ​തീ​റി​െ​ൻ​റ ക​ഴി​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഒ​ട്ടും സം​ശ​യ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന റ​സാ​ഖ്, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്​ ആ​ദ്യം വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ വ​കു​പ്പും പി​ന്നെ വ്യ​വ​സാ​യ​വും ന​ൽ​കി. അ​തി​നു​ശേ​ഷം, ഉ​പ​പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ക​സേ​ര​യി​ലും ഇ​രു​ത്തി. ത​െ​ൻ​റ വ​കു​പ്പു​ക​ളി​ൽ ശോ​ഭി​ച്ച​േ​താ​ടെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രിപ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി തു​റ​ന്നു. 1981 ജൂ​ലൈ മാ​സ​ത്തി​ൽ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി സ​ത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്​​തു. പി​ന്നെ, തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കേ​ണ്ടി വ​ന്നി​ല്ല. 2003 വ​രെ ആ ​ക​സേ​ര​ക്ക്​ മ​റ്റൊ​രു അ​വ​കാ​ശി വ​ന്നി​ല്ല. അ​വി​ടേ​ക്ക്​ വ​രാ​ൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള​വ​രെ​യൊ​ക്കെ വെ​ട്ടി​നി​ര​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. വി​ശ്വ​സ്​​ത​നാ​യി​രു​ന്ന അ​ൻ​വ​ർ ഇ​ബ്രാ​ഹീമിനെ മാ​​ത്ര​മ​ല്ല, 80ക​ളി​ൽ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ ത​ല​പ്പ​ത്തി​രു​ന്ന മൂ​സ ഹൈ​ത്ത​മി​നെ​യും തു​ങ്കു റെ​സാ​ലി ഹം​സ​യെ​യു​​മെ​ല്ലാം കെ​ട്ടു​കെ​ട്ടി​ച്ച​ിട്ടുണ്ട്​. പ​ക്ഷേ, ഒാ​രോ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലും മ​ഹാ​തീ​റി​െ​ൻ​റ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം വ​ർ​ധി​ക്കു​ക ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. 

മ​ഹാ​തീ​ർ എ​ന്ന വാ​ക്കി​ന്​ ‘ജ​ന​പ്രി​യം’ എ​ന്നുകൂ​ടി അ​ർ​ഥ​മു​ണ്ട​ത്രെ. മലയ്​ വംശജരുടെ രക്ഷകൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ആ ​വി​ശേ​ഷ​ണം മ​ഹ​ാതീ​ർ മു​ഹ​മ്മ​ദി​ന്​ ന​ന്നാ​യി ചേ​രും. പ​ക്ഷേ, അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ പ​ല​പ്പോ​ഴും ഏ​കാ​ധി​പ​തി​യു​ടെ റോ​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നാ​ൽ, രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ നി​രീ​ക്ഷ​ക​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ‘ജ​ന​ങ്ങ​ളാ​ൽ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഏ​കാ​ധി​പ​തി’ എ​ന്ന്​ വി​ളി​ച്ചു. ഇൗ ​ഏ​കാ​ധി​പ​ത്യം ഒ​ര​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ മ​േ​ല​ഷ്യ​യെ ര​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ന്നും പ​റ​യാം. മൂ​ന്നാം ലോ​ക രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ആ​ഗോ​ള​വ​ത്​​ക​ര​ണം, സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്​​ക​ര​ണം എ​ന്നൊ​ക്കെ കേ​ട്ടുതു​ട​ങ്ങും മു​െ​മ്പ, ആ ​വി​ഷ​യ​ത്തി​ൽ സി​ദ്ധാ​ന്തം ച​മ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്​ മ​ഹാ​തീ​ർ. ന​വ​സാ​മ്പ​ത്തി​ക ന​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തി​നാ​യി ഒ​രു വി​ക​സ​ന മാ​തൃ​ക 80ക​ളി​ൽ ത​ന്നെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു. അ​തി​െ​ൻ​റ ഒ​ന്നാം ഘ​ട്ടം 90ക​ളി​ൽ പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി. ആ​ധു​നി​ക മ​ലേ​ഷ്യ ജ​ന്മം കൊ​ള്ളു​ന്ന​ത്​ ഇ​വി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ്. അ​തി​െ​ൻ​റ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി വി​ഷ​ൻ 2020 എ​ന്ന പേ​രി​ൽ മ​റ്റൊ​രു പ​ദ്ധ​തികൂ​ടി ആ​വി​ഷ്​​ക​രി​ച്ചാ​ണ്​ അ​ഹ​മ്മ​ദ്​ ബ​ദ​വി​ക്ക്​ അ​ധി​കാ​രം കൈ​മാ​റി വി​ശ്ര​മ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്​ പോ​യ​ത്. 

പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ക​സേ​ര​യൊ​ഴി​ഞ്ഞ​ശേ​ഷ​വും, പൂ​ർ​ണ​മാ​യും രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​മൊ​ഴി​യാ​ൻ മ​ന​സ്സ്​​ വ​ന്നി​ല്ല. അ​തി​നാ​ൽ, പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ ഉ​പ​ദേ​ശി​യാ​യി; പ​ല​േ​പ്പാ​ഴും വി​മ​ർ​ശ​ക​നു​മാ​യി. 2009 മു​ത​ൽ ഭ​രി​ക്കു​ന്ന ന​ജീ​ബ്​ റ​സാ​ഖാ​ണ്​ ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ വി​മ​ർ​​ശം ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങി​യ​ത്. വി​ക​സ​ന കാ​ര്യ​ത്തി​ലെ മെ​ല്ലെ​പ്പോ​ക്കും അ​ഴി​മ​തി ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളു​െ​മാ​ക്കെ സ​ർ​ക്കാ​റി​നെ​യും പാ​ർ​ട്ടി​യെ​യും ഒ​രു പോ​ലെ ത​ള​ർ​ത്തി. ഇ​ട​ക്കി​ടെ​യു​ണ്ടാ​കു​ന്ന വം​ശീ​യ ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു മ​റ്റൊ​രു ത​ല​വേ​ദ​ന. ഇ​നി​യും ഇ​തൊ​ക്കെ നോ​ക്കി​നി​ൽ​ക്കാ​നാ​കി​ല്ലെ​ന്ന്​ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ​യാ​ണ്​ 2015ൽ ​മ​ലേ​ഷ്യ​ൻ യു​നൈ​റ്റ​ഡ്​ ഇ​ൻ​ഡിജീ​ന​സ്​ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കി മ​ത്സ​രരം​ഗ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യ​ത്. അ​ധി​കാ​രം പി​ടി​ക്കാ​ൻ, പ​ണ്ട്​ താ​ൻ ആ​ട്ടി​യോ​ടി​ച്ച അ​ൻ​വ​ർ ഇ​ബ്രാ​ഹീ​മി​െ​ൻ​റ ജ​സ്​​റ്റി​സ്​ പാ​ർ​ട്ടി​യു​മാ​യി കൂ​ട്ടു​കൂ​ടാ​ൻ ഒട്ടും മ​ടി​കാ​ണി​ച്ചി​ല്ല. തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്​ ഫ​ലം വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ മ​ഹാ​തീ​റി​െ​ൻ​റ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്​ സീ​റ്റ്​ 13; ജ​സ്​​റ്റി​സ്​ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്​ 47ഉം. ​പ​ക്ഷേ, എ​ന്തു​ചെ​യ്യാം ആ ​പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ അ​മ​ര​ക്കാ​ര​ൻ ഇ​പ്പോ​ൾ ജ​യി​ലി​ലാ​ണ്. സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും മാ​ഹാ​തീ​ർ ആ ​പ​ഴ​യ ക​സേ​ര​യി​ലെ​ത്തി. ഇ​നി രാ​ജാ​വി​െ​ൻ​റ ഒൗ​ദാ​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​ൻ​വ​ർ ജ​യി​ൽ മോ​ചി​ത​നാ​യാ​ൽ മാ​ത്ര​മേ മ​ഹാ​തീ​റി​ന്​ മാ​റി ചി​ന്തി​ക്കേ​ണ്ടി വ​രൂ.​ 

1925 ജൂ​ലൈ പ​ത്തി​ന്​ കേ​ദ​യി​ലെ അ​ലോ​ർ സി​താ​റി​ൽ ജ​ന​നം. മ​ഹാ​തീ​റി​െ​ൻ​റ പി​താ​മ​ഹ​ൻ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ കു​ടി​യേ​റി​യ​വ​രാ​ണെ​ന്ന വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​മു​ണ്ട്. പ​ക്ഷേ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലും ആ​ത്​​മ​ക​ഥ​യി​ലു​മൊ​ക്കെ ആ ​ഭാ​ഗം ഇ​പ്പോ​ഴും ശൂ​ന്യ​മാ​യി കി​ട​ക്കു​ന്നു. നാ​ഷ​ന​ൽ യൂ​നി​വേ​ഴ്​​സി​റ്റി ഒാ​ഫ്​ സിം​ഗ​പ്പൂരി​ൽ​നി​ന്നു​മാ​ണ്​ മെ​ഡി​ക്ക​ൽ ബി​രു​ദം നേ​ടി​യ​ത്. സീ​തി ഹ​സ്​​മ​യാ​ണ്​ ഭാ​ര്യ. ഏ​ഴു​ മ​ക്ക​ൾ.

Tags:    
News Summary - Return of Mahathir - Article

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.