തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ക​മീ​ഷ​െ​ൻ​റ പി​ടി​വാ​ശി

തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്​ തു​ട​രു​മെ​ന്ന മു​ഖ്യ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ​ ക​മീ​ഷ​ണ​ർ സു​നി​ൽ അ​റോ​റ​യു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ഇ​തു സം​ബ​ന്ധി​ച്ച സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളും വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളും അ​വ​സാ​ നി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ഉ​േ​ദ്ദ​ശി​ച്ചു​ള്ള​താ​ണ്. ഒ​രാ​ഴ്​​ച മു​മ്പ്​ ല​ണ്ട​നി​ൽ ഒ​രു സൈ​ബ​ർ വി​ദ​ഗ്​​ധ​ൻ ന​ട​ത്തി ​യ നാ​ട​കീ​യ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ൽ വോ​ട്ടു​യ​​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ക​ടു​ത്ത സം​ശ​യം ജ​നി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന് നു. 2014ലെ ​േ​ലാ​ക്​​സ​ഭ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ബി.​ജെ.​പി വ​ൻ വി​ജ​യം നേ​ടി​യ​ത്​ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ൽ കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ത്തി​യി​ട്ടാ​ണെ​ന്നും പി​ന്നീ​ടു ന​ട​ന്ന ഡ​ൽ​ഹി, രാ​ജ​സ്​​ഥാ​ൻ, മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശ്, ഛത്തി​സ്​​ഗ​ഢ്​​ അ​സം​ബ്ലി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ൽ അ​ത്​ ന​ട​ക്കാ​തെ പോ​യ​ത്​ ‘സി​ഗ്ന​ൽ’ പി​ടി​​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടാ​െ​ണ​ന്നും സ​യ്യി​ദ്​ ഷു​ജ എ​ന്ന ‘വി​ദ​ഗ്​​ധ​ൻ’ ആ​രോ​പി​ച്ചു. ഗോ​പി​നാ​ഥ്​ മു​ണ്ടെ​യും ഗൗ​രി ല​േ​ങ്ക​ഷും കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​ത്​ ഇ​ക്കാ​ര്യ​മ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നും താ​ൻ യു.​എ​സി​ൽ അ​ഭ​യം തേ​ടി​യ​ത്​ ജീ​വ​ന്​ ഭീ​ഷ​ണി​യു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്നും അ​േ​ദ്ദ​ഹം വാ​ദി​ച്ചു. വി​വി​ധ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ ഇ​തോ​ടെ വോ​ട്ടു​​യ​ന്ത്രം ഉ​േ​പ​ക്ഷി​ക്കാ​നു​ള്ള ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​വ​ശ്യം കൂ​ടു​ത​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി ആ​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. ഇൗ ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ​കൂ​ടി​യാ​ണ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ക​മീ​ഷ​ൻ ദേ​ശീ​യ സ​മ്മ​തി​ദാ​യ​ക ദി​ന​ത്തോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ നി​ല​പാ​ട്​ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്​ ക​മീ​ഷ​നെ വി​ര​ട്ടി യ​ന്ത്രം വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​പ്പി​ക്കാ​നാ​കി​ല്ലെ​ന്ന്​ മു​ഖ്യ​ക​മീ​ഷ​ണ​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​ത്​ ആ​രെ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ചാ​ണെ​ന്ന്​ വ്യ​ക്ത​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പ​ശ്ചാ​ത്ത​ലം വ്യ​ക്ത​മാ​ണ്. വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ൽ തി​രി​മ​റി സാ​ധ്യ​മ​ല്ല; ഇ​പ്പോ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്​ വെ​റും ച​ളി​വാ​രി​യെ​റി​യ​ലാ​ണ്​ എ​ന്നാ​ണ്​ അ​റോ​റ പ​റ​യു​ന്ന​ത്. ബാ​ല​റ്റ്​ പെ​ട്ടി​യു​ടെ കാ​ലം തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ന​ട​ത്തി​പ്പി​ൽ ക​ഷ്​​ട​പ്പാ​ടി​െ​ൻ​റ​യും ഫ​ല​പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​ൽ കാ​ല​വി​ളം​ബ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​ലേ​ക്കി​നി തി​രി​ച്ചു​പോ​ക്ക്​ പ​റ്റി​ല്ല. സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളും വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളും അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ക​മീ​ഷ​െ​ൻ​റ ഇൗ ​ഉ​റ​ച്ച പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം​കൊ​ണ്ട്​ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​തെ​ങ്കി​ൽ അ​ത്​ ന​ട​ന്നി​​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണ്​ പ​ര​മാ​ർ​ഥം. ല​ണ്ട​നി​ലെ ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലു​ക​ളും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​നെ​തി​രാ​യ ഖ​ണ്ഡി​ത​മാ​യ തെ​ളി​വാ​കു​ന്നി​ല്ല എ​ന്ന​ത്​ വ​സ്​​തു​ത ത​െ​ന്ന. ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ൾ തെ​ളി​യി​ക്കാ​ൻ സ​യ്യി​ദ്​ ഷു​ജ​ക്ക്​ ക​ഴി​യും വ​രെ അ​വ ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​യി നി​ൽ​ക്കു​ക​യേ ഉ​ള്ളൂ. അ​േ​ത​സ​മ​യം, നി​ഷ്​​പ​ക്ഷ​മാ​യ അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ ത​ള്ളി​ക്ക​ള​യാ​നാ​കും വ​രെ അ​വ ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ഏ​താ​യാ​ലും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ നി​ല​പാ​ടു​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്​ അ​വ്യ​ക്ത​മാ​യ ആ ​വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലു​ക​ൾ ന്യാ​യ​മ​ല്ലെ​ന്ന​തു​ത​ന്നെ ശ​രി. അ​തേ സ​മ​യം, അ​വ ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ ദൂ​രീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ഒൗ​ദ്യോ​ഗി​ക ന​ട​പ​ടി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ക​ഴി​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യി​ലും സൗ​ക​ര്യ​ത്തി​ലും സ​മ​യ​ലാ​ഭ​ത്തി​ലും ഏ​റെ മു​ന്നി​ലാ​ണെ​ന്ന​തി​ൽ ആ​ർ​ക്കും സം​ശ​യ​മി​ല്ല. അ​തേ​സ​മ​യം, തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​പോ​ലെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ മ​ർ​മ​മാ​യ ഒ​രു പ്ര​​ക്രി​യ​ക്ക്​ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യെ​ക്കാ​ളും സ​മ​യ​ലാ​ഭ​ത്തെ​ക്കാ​ളും സൗ​ക​ര്യ​ത്തെ​ക്കാ​ളും മു​ക​ളി​ൽ, പ​ര​മ​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ മ​റ്റൊ​ന്നു​ണ്ട്​-​അ​ത്​ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യാ​ണ്. വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​െ​ൻ​റ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​ക്ക്​ പ​രി​ക്കേ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത്​ ല​ണ്ട​നി​ലെ ‘വി​ദ​ഗ്​​ധ’ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലോ​ടെ​യ​ല്ല​താ​നും.

1.76 ല​ക്ഷം പോ​ളി​ങ്​ ബൂ​ത്തു​ക​ളി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ന്​ ത​ക​രാ​റു​ക​ണ്ട​ത്​ ആ​റി​ട​ത്തു മാ​ത്ര​​മാ​ണെ​ന്ന്​ മു​ഖ്യ ക​മീ​ഷ​ണ​ർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ന്നു. ‘പി​ഴ​വു​ക​ൾ’ എ​ന്ന​ദ്ദേ​ഹം വി​ളി​ക്കു​ന്ന ഇ​വ, വോ​ട്ടി​ങ്​ സ​മ​യ​ത്ത്​ അ​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ട ത​ക​രാ​റു​ക​ളാ​ണ്. വോ​ട്ടി​ങ്ങി​നു​ശേ​ഷം വോ​ട്ടു​ക​ണ​ക്കു​ക​ളി​ൽ വ​രു​ത്താ​വു​ന്ന കൃ​ത്രി​മ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ ഇൗ ‘​പി​ഴ​വു​ക​ൾ’​ക്കു പു​റ​ത്താ​ണ്. 2017 ജൂ​ണി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ൽ കൃ​ത്രി​മം വ​രു​ത്തു​ന്ന​ത്​ തെ​ളി​യി​ക്കാ​ൻ ക​മീ​ഷ​ൻ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ അ​തി​ൽ പ​െ​ങ്ക​ടു​ത്തി​ല്ല. ഒ​രു സ്​​ഥ​ല​ത്ത്​ നി​ശ്ചി​ത ദി​വ​സം, നി​ശ്ചി​ത സ​മ​യ​ത്തു ന​ട​ത്തു​ന്ന വെ​ല്ലു​വി​ളി അ​ന്തി​മ​മാ​യ തെ​ളി​വാ​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്​ ന​ട​ത്തി​പ്പു​കാ​ർ​ക്ക്​ ഹി​ത​ക​ര​മാ​കാം; പ​ക്ഷേ, സം​ശ​യം ഇ​ല്ലാ​താ​കാ​ൻ അ​ത്​ മ​തി​യാ​കി​ല്ല: സോ​ഫ്​​റ്റ്​​വെ​യ​ർ രം​ഗ​ത്തും ഹാ​ക്കി​ങ്​ വി​ദ്യ​യി​ലും വ​ൻ മു​ന്നേ​റ്റം നി​ത്യേ​ന ന​ട​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കെ വി​ശേ​ഷി​ച്ചും. അ​നേ​കം പ​രി​ഷ്​​കൃ​ത രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ച്ച​തും ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ശേ​ഷം പോ​ലും ബാ​ല​റ്റ്​ പേ​പ്പ​റി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​ച്ചു​പോ​യ​തും യ​ന്ത്ര​ത്തി​െ​ൻ​റ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യി​ലോ സൗ​ക​ര്യ​ത്തി​ലോ സം​ശ​യ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ട​ല്ല; മ​റി​ച്ച്​ അ​തി​െ​ൻ​റ വി​​ശ്വാ​സ്യ​ത പ​ര​മ​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. യ​ന്ത്രം വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ച്ച ജ​ർ​മ​നി, അ​യ​ർ​ല​ൻ​ഡ്, നെ​ത​ർ​ല​ൻ​ഡ്​​സ്​ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ സാ​േ​ങ്ക​തി​ക​രം​ഗ​ത്ത്​ മി​ക​വു​പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന​വ​യാ​ണ​ല്ലോ. വോ​ട്ട്​ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തും എ​ണ്ണു​ന്ന​തും ഫ​ലം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന​തും ശ​രി​യാ​യി​ട്ടാ​യാ​ൽ മാ​ത്രം പോ​രാ, ശ​രി​യാ​യി​ട്ടാ​ണെ​ന്ന്​ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ബോ​ധ്യ​മാ​വു​ക​കൂ​ടി വേ​ണം.

ജ​ന​ങ്ങ​ളെ അ​ത്​ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ക​മീ​ഷ​ന്​ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. സം​ശ​യ​ങ്ങ​േ​ളാ​ടു​ള്ള ക​മീ​ഷ​െ​ൻ​റ പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ അ​വ വ​ള​ർ​ത്താ​നേ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്നു​ള്ളൂ. സ​യ്യി​ദ്​ ഷു​ജ​യു​ടെ ആ​േ​രാ​പ​ണ​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള ​പ്ര​തി​ക​ര​ണം യു​ക്തി​യു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല-​പ​രി​ഭ്രാ​ന്തി​യു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നു. ​ആ​രോ​പ​ക​ർ​ക്കെ​തി​രെ നി​യ​മ​ന​ട​പ​ടി എ​ടു​ക്കു​മെ​ന്നു ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തു​േ​മ്പാ​ൾ ആ​രോ​പ​ക​ർ അ​ട​ങ്ങി​യെ​ന്നു വ​രും; പ​ക്ഷേ സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടും. ഉ​ന്ന​യി​ക്കു​ന്ന സം​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ യു​ക്തി​പൂ​ർ​വം നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​നു പ​ക​രം ‘ച​ളി​യെ​റി​യ​ലെ’​ന്ന്​ പ​റ​ഞ്ഞ്​ ത​ള്ളി​യാ​ലും അ​വ വ​ർ​ധി​ക്കു​ക​യേ ഉ​ള്ളൂ. സു​താ​ര്യ​ത​യാ​ണ്​ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യു​ടെ ജീ​വ​വാ​യു; ഭീ​ഷ​ണി​യും ശ​കാ​ര​വും എ​ന്തോ ഒ​ളി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന തോ​ന്ന​ലാ​ണു​ണ്ടാ​ക്കു​ക. പേ​പ്പ​ർ ബാ​ല​റ്റി​െ​ൻ​റ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ഉ​റ​ച്ചു​വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നാ​കു​ന്ന ചി​ല​തു​ണ്ട്​: വോ​ട്ടു രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്, അ​ത്​ ര​ഹ​സ്യ​മാ​ണെ​ന്ന​ത്, വോ​െ​ട്ട​ണ്ണ​ൽ പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​തി​നി​ധി​യു​ടെ വി​ശ്വ​സ​നീ​യ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്ന​ത്. ജ​ർ​മ​ൻ കോ​ട​തി 2009ൽ ​വി​ധി​ച്ച​തു​പോ​ലെ, ഇ​തു മൂ​ന്നി​ലും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ന്​ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യി​ല്ല. വോ​ട്ടു​രേ​ഖ​പ്പെ​ട്ട​ത്​ വോ​ട്ട​ർ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. ​മൊ​ത്തം വോ​ട്ടി​െ​ൻ​റ ക​ണ​ക്കേ പി​ന്നെ ല​ഭ്യ​മാ​കു​ന്നു​ള്ളൂ. ‘വി​വി​പാ​റ്റ്​’ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ വോ​ട്ട്​ രേ​ഖ​പ്പെ​േ​ട്ടാ എ​ന്ന്​ പ​രി​ശോ​ധി​ക്കാ​നാ​കു​മെ​ങ്കി​ലും വോ​െ​ട്ട​ണ്ണ​ൽ ഘ​ട്ട​ത്തി​ലെ സു​താ​ര്യ​ത​യി​ല്ലാ​യ്​​മ​ക്ക്​ പ​രി​ഹാ​ര​മാ​കു​ന്നി​ല്ല. തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​ന്യൂ​ന​ത ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ ​മ​ർ​മ​മാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​െ​ന്ന അ​ത്​ വി​ശ്വ​സ​നീ​യ​മാ​ക​ണം; വി​ശ്വ​സ​നീ​യ​മെ​ന്ന്​ എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട​ണം. സം​ശ​യ​മു​യ​ർ​ത്തു​ന്ന​വ​രെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യാ​ൽ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത കു​റ​യു​ക​യേ ഉ​ള്ളൂ. ഉ​ന്ന​യി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒാ​രോ ആ​രോ​പ​ണ​വും സം​ശ​യ​വും സം​വി​ധാ​ന​ത്ത​ി​െ​ൻ​റ അ​ന്യൂ​ന​ത വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കാ​നും വ​ള​ർ​ത്താ​നു​മു​ള്ള അ​വ​സ​ര​മാ​യി ക​മീ​ഷ​ൻ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം. അ​താ​ണ്​ പ​ക്വ​മാ​യ വ​ഴി. യ​ന്ത്രം ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യേ ഇ​ല്ല എ​ന്ന്​ ഖ​ണ്ഡി​ത​മാ​യി തീ​രു​മാ​നി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പ്​ അ​ത്​ എ​ല്ലാ നി​ല​ക്കും സം​ശ​യാ​തീ​ത​മാ​ണെ​ന്ന്​- കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന്​ മാ​​ത്ര​മ​ല്ല ന​ട​ക്കാ​ൻ ഒ​രു പ​ഴു​തു​മി​ല്ലെ​ന്നും- തെ​ളി​യി​ക്കാ​ൻ ക​മീ​ഷ​ന്​ ക​ഴി​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. പി​ടി​വാ​ശി, എ​​ങ്ങ​നെ​യും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ന​ട​ത്താ​നാ​ക​രു​ത്​-​അ​ത്​ തീ​ർ​ത്തും സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി, വി​​ശ്വ​സ​നീ​യ​മാ​യി ന​ട​ത്താ​നാ​ക​ര​ണം.

Tags:    
News Summary - Election Commission - Article

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.