കേശവാനന്ദ ഭാരതി കേസ്
നിയമജ്ഞരുടെയും അഭിഭാഷകരുടെയും നിയമ വിദ്യാർഥികളുടെയും ഭരണഘടനാ വിദഗ്ധരുടെയും ഭരണഘടനാ വിഷയങ്ങളിൽ തൽപരരായ സാധാരണ പൗരരുടെയും ആലോചനകളിൽ പലപ്പോഴും കടന്നുവരാറുള്ള കേശവാനന്ദ ഭാരതി കേസിലെ സുപ്രീംകോടതിയുടെ ചരിത്രപരമായ വിധിക്ക് അരനൂറ്റാണ്ട് തികഞ്ഞ വർഷമാണിത്. കേശവാനന്ദ ഭാരതി സ്വാമിയുടെ ആസ്ഥാനമായിരുന്ന കാസർകോട് എടനീർ മഠം സംഘടിപ്പിച്ച സുവർണ ജൂബിലി ആഘോഷങ്ങൾ ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത് സുപ്രീംകോടതി ജഡ്ജി ജസ്റ്റിസ് സരസ വെങ്കിടനാരായണ ഭട്ടി അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്, ഇന്ത്യയുടെ ജനാധിപത്യപരവും ഭരണഘടനാപരവുമായ മൂല്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിച്ച കേസാണിതെന്നാണ്. സർക്കാറിന്റെ ഏകപക്ഷീയമായ അധികാര വിനിയോഗം തടയാൻ അത് പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും വ്യക്തിഗത അവകാശങ്ങളുടെയും സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങളുടെയും സംരക്ഷണം അത് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്തുവെന്നും ജസ്റ്റിസ് ഭട്ടി അഭിപ്രായപ്പെടുകയുണ്ടായി. ചടങ്ങിലെ മറ്റ് പ്രഭാഷകരായ കേരള ഹൈകോടതി ജഡ്ജി ജസ്റ്റിസ് എൻ. നഗരേഷ്, മുതിർന്ന അഭിഭാഷകരായ ഉദയ് ഹൊള്ള (കർണാടക മുൻ അഡ്വക്കറ്റ് ജനറൽ) ടി. ആസഫ് അലി (മുൻ കേരള ഡയറക്ടർ ജനറൽ ഓഫ് പ്രോസിക്യൂഷൻ) എന്നിവരും സമാന അഭിപ്രായങ്ങൾ പങ്കുവെച്ചു.
1973 ഏപ്രിൽ 24ന് ഇന്ത്യൻ സുപ്രീംകോടതി പുറപ്പെടുവിച്ച സുപ്രധാന വിധി ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്യാനുള്ള പാർലമെന്റിന്റെ അധികാരത്തെ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്ന അടിസ്ഥാന ഘടനയുടെ സിദ്ധാന്തം സ്ഥാപിച്ചതിനാൽ ഈ കേസ് ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ പാർലമെന്റിന് അധികാരമുണ്ടെങ്കിലും അതിന്റെ അടിസ്ഥാന ഘടനയോ അതിന്റെ പ്രധാന സവിശേഷതകളോ മാറ്റാൻ കഴിയില്ലെന്ന് സുപ്രീംകോടതി വ്യക്തമാക്കി. ഭരണഘടനയുടെ പരമാധികാരം, നിയമവാഴ്ച, ജുഡീഷ്യറിയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം തുടങ്ങിയ ചില മൗലികാവകാശങ്ങളും തത്ത്വങ്ങളും ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന ഘടനയാണെന്നും പാർലമെന്റിന്റെ ഭേദഗതി അധികാരത്തിന് അപ്രാപ്യമാണെന്നും കോടതി വിധിച്ചു.
ഭരണഘടനയുടെ സംരക്ഷകൻ എന്ന നിലയിലുള്ള ജുഡീഷ്യറിയുടെ പങ്കിന്റെയും നീതി, സമത്വം, ജനാധിപത്യം എന്നിവയുടെ തത്ത്വങ്ങൾ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയുടെയും ഓർമപ്പെടുത്തലായി ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. 13 ജഡ്ജിമാരുടെ ഭരണഘടനാ ബെഞ്ചാണ് ഈ കേസ് നിർവചിക്കാൻ സഹായിച്ചത്. സുപ്രീം കോടതിയിൽ ഇന്നേവരെ രൂപവത്കരിക്കപ്പെട്ട ഭരണഘടന ബെഞ്ചുകളിൽ ഏറ്റവും വലുതെന്നുള്ള പ്രത്യേകതയും ഇതിനുണ്ട്. സ്വത്ത് കൈവശം വെക്കാനും കൈകാര്യം ചെയ്യാനുമുള്ള മൗലികാവകാശം ഹനിക്കുന്ന തരത്തിൽ, മതപരമായ സ്വത്തുക്കളുടെ നടത്തിപ്പിനും ഭരണത്തിനും നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്താനുള്ള കേരള സർക്കാറിന്റെ തീരുമാനം ചോദ്യംചെയ്തുകൊണ്ടാണ് കേസ് ആരംഭിച്ചത്. ഈ നിയന്ത്രണങ്ങൾ തന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളെയും മതസ്ഥാപനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങളെയും ഹനിക്കുന്നതാണെന്ന് എടനീർ മഠം തലവനായിരുന്ന കേശവാനന്ദ ഭാരതി വാദിച്ചു.
ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ പാർലമെന്റിന് പരിധിയില്ലാത്ത അധികാരമുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യമാണ് സുപ്രീംകോടതി ഈ വിഷയം ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനിടെ നേരിട്ടത്. കേസിൽ, വിശാലമായ താൽപര്യങ്ങളും ആശങ്കകളും പ്രതിനിധാനംചെയ്യുന്ന 68 ഹരജികൾ സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടു, വിചാരണ 60 ദിവസത്തിലധികം നീണ്ടു, ഇത് ഇന്ത്യയുടെ സുപ്രീംകോടതി കേട്ട ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ കേസായി മാറി. ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ പാർലമെന്റിന് അധികാരമുണ്ടെങ്കിലും അതിന്റെ അടിസ്ഥാന ഘടനയെ നശിപ്പിക്കരുതെന്ന് ചരിത്രപരമായ ഒരു തീരുമാനത്തിൽ സുപ്രീംകോടതി പറഞ്ഞു. പാർലമെന്റിന് അസാധുവാക്കാനോ ഭേദഗതി ചെയ്യാനോ കഴിയാത്ത ചില മൗലിക സവിശേഷതകൾ ഭരണഘടനയിലുണ്ടെന്ന് കോടതി വിധിച്ചു. ഭരണഘടനയുടെ മേൽക്കോയ്മ, നിയമവാഴ്ച, അധികാര വിഭജനം, ജുഡീഷ്യറിയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്നിങ്ങനെയുള്ള ഈ അടിസ്ഥാന സവിശേഷതകൾ ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ അടിത്തറയായി. കേശവാനന്ദ ഭാരതി കേസിലെ വിധി ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിയമവ്യവസ്ഥയെ ആഴത്തിൽ സ്വാധീനിച്ചു. ഇത് പാർലമെന്റിന്റെ ഭേദഗതി അധികാരം വെട്ടിക്കുറക്കുകയും ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന തത്ത്വങ്ങളെ തുരങ്കംവെക്കുന്ന ഏകപക്ഷീയമായ ഭേദഗതികൾക്കെതിരെയുള്ള സംരക്ഷണമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന അടിസ്ഥാനഘടനാ സിദ്ധാന്തം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ കേസ് തുടർന്നുള്ള വിധിന്യായങ്ങൾക്ക് (ഗോലക് നാഥ് കേസ്, ഇന്ദിര ഗാന്ധി കേസ് മുതലായവ) അടിത്തറയിട്ടു. അവിടെ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന തത്ത്വങ്ങൾ ലംഘിക്കുന്ന ഭരണഘടനാ ഭേദഗതികൾ ഇല്ലാതാക്കാൻ സുപ്രീംകോടതി അടിസ്ഥാനഘടനാ സിദ്ധാന്തം ഉപയോഗിച്ചു. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ജനാധിപത്യപരവും ഫെഡറൽ സ്വഭാവവും സംരക്ഷിക്കുന്നതിലും നിർണായക പങ്കുവഹിച്ചു.
അടിസ്ഥാനഘടനാ സിദ്ധാന്തം: കേസിന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സ്വാധീനം, ‘അടിസ്ഥാനഘടനാ സിദ്ധാന്തം’ സ്ഥാപിച്ചതാണ്. ഭരണഘടനാ ഭേദഗതിയിലൂടെ പോലും പാർലമെന്റിന് ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ കഴിയാത്ത ഭരണഘടനയുടെ ചില അടിസ്ഥാന സവിശേഷതകളോ അവശ്യ ഘടകങ്ങളോ ഉണ്ടെന്ന് കോടതി വ്യക്തമാക്കി. ഈ സിദ്ധാന്തം പാർലമെന്റിന്റെ ഭേദഗതി അധികാരത്തിന്റെ പരിമിതിയായി പ്രവർത്തിക്കുകയും ഭരണഘടനയുടെ മൗലികാവകാശങ്ങളുടെയും ജനാധിപത്യ ഘടനയുടെയും സംരക്ഷണം ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ജുഡീഷ്യൽ റിവ്യൂ: ഭരണഘടനക്ക് വിരുദ്ധമായ നിയമങ്ങൾ പുനഃപരിശോധിക്കാനും റദ്ദ് ചെയ്യാനോ ഭേദഗതി നിർദേശിക്കാനോ ഉള്ള ജുഡീഷ്യറിയുടെ അധികാരം ഈ കേസ് വീണ്ടും ഉറപ്പിച്ചു. അത് ഭരണഘടനയുടെ പരമാധികാരവും ഭരണഘടനയുടെ കാവൽക്കാരൻ എന്ന നിലയിൽ ജുഡീഷ്യറിയുടെ പങ്കും സ്ഥാപിച്ചു.
മൗലികാവകാശങ്ങൾ: ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയിലെ മൗലികാവകാശങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം ഈ കേസ് ഉറപ്പിച്ചു. മൗലികാവകാശങ്ങൾ എടുത്തുകളയുന്നതോ റദ്ദാക്കുന്നതോ ആയ രീതിയിൽ ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ പാർലമെന്റിന് കഴിയില്ലെന്ന് കോടതി വ്യക്തമാക്കി.
അധികാര വിഭജനം: ലെജിസ്ലേച്ചർ, എക്സിക്യൂട്ടിവ്, ജുഡീഷ്യറി എന്നിവക്കിടയിലുള്ള അധികാര വിഭജനത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം ഈ കേസ് ഊന്നിപ്പറയുന്നു. പാർലമെന്റിന് പരിധിയില്ലാത്ത അധികാരം വിനിയോഗിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്നും ഭരണഘടന നിശ്ചയിക്കുന്ന അതിരുകൾ മാനിക്കണമെന്നും കോടതി പറഞ്ഞു.
ഫെഡറലിസം: ഈ കേസ് ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ഫെഡറൽ സ്വഭാവത്തെ അംഗീകരിക്കുകയും കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സർക്കാറുകൾ തമ്മിലുള്ള അധികാര വിഭജനം ഉയർത്തിപ്പിടിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭരണഘടനയുടെ ഫെഡറൽ ഘടനയിൽ മാറ്റം വരുത്താൻ പാർലമെന്റിന് കഴിയില്ലെന്ന് കോടതി വ്യക്തമാക്കി.
നിയമ വ്യവസ്ഥ: ഈ കേസ് വ്യവസ്ഥാപിത നിയമ തത്ത്വത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ഗവൺമെന്റ് ഭരണഘടനക്കും നിയമത്തിനും വിധേയമാണെന്ന് വിധിക്കുകയും ചെയ്തു. രാജ്യത്തിന്റെ പരമോന്നത നിയമമാണ് ഭരണഘടനയെന്നും സർക്കാറിന്റെ എല്ലാ നടപടികളും അതിന് അനുസൃതമായിരിക്കണമെന്നും അത് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
കൃത്യമായി പറഞ്ഞാൽ, കേശവാനന്ദ ഭാരതി കേസ് ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയിൽ പരിവർത്തനപരമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തി, മൗലികാവകാശങ്ങളുടെ സംരക്ഷണം, ഭരണഘടനയുടെ പരമാധികാരം, ജുഡീഷ്യറിയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്നിവ ഉറപ്പാക്കുന്നു. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ ജനാധിപത്യ, ഫെഡറൽ ഘടനയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണഘടനാപരമായ നിയമശാസ്ത്രത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന സുപ്രധാന തത്ത്വങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭരണഘടനയുടെ മേൽ കടന്നുകയറാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ പല ഭാഗത്തുനിന്നും ശക്തമാകുന്ന വർത്തമാന രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യത്തിൽ കേസിന്റെ പ്രാധാന്യം അതിന്റെ സുവർണ ജൂബിലി ആഘോഷത്തോടൊപ്പം ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടേണ്ടതാണ്.
(കേരള ഹൈകോടതിയിലും ടാക്സ് അപ്പലറ്റ്, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റിവ് ട്രൈബ്യൂണലുകളിലും അഭിഭാഷകനായ ലേഖകൻ കേരള സംസ്ഥാന ജി.എസ്.ടി വകുപ്പ് ജോയന്റ് കമീഷണറും കേരള ടാക്സ് അപ്പലറ്റ് ട്രൈബ്യൂണൽ അംഗവും ആയിരുന്നു)
വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത് മാത്രമാണ്, മാധ്യമത്തിേൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.