മാ, ​മ​രി​ക്കാ​ത്ത ന​ക്ഷ​ത്രം

ഫെ​മി​നി​സ്​​റ്റ്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​​ന്റെ പ​ലവി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള വ​ക്താ​വും പ്ര​യോ​ക്താ​വു​മാ​യി​രു​ന്ന മ​ന്ദാ​കി​നി നാ​രാ​യ​ണ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഒാ​ർ​മ​ക​ളു​ടെ ക​ഴി​ഞ്ഞ ല​ക്കം തു​ട​ർ​ച്ചമ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള തി​​രി​​ച്ചു​​വ​​ര​​വ് പി​​ന്നെ​​യു​​ള്ള അ​​ഞ്ച് വ​​ർ​​ഷം (2001- 2006 ) മാ ​എ​ന്ന മ​ന്ദാ​കി​നി നാ​രാ​യ​ണ​ൻ ​ആ​​ഘോ​​ഷ​​മാ​​ക്കി. മാ​യെ​ കൂ​​ട്ടി സി​​നി​​മ​​ക​​ൾ​​ക്ക് പോ​​കു​​ന്ന​​ത് അ​​ന്ന​​ത്തെ കൂ​​ട്ടാ​​യ്മ​​യു​​ടെ പ​​തി​​വാ​​യി​​രു​​ന്നു. പ്ര​​കാ​​ശം പ​​ര​​ത്തു​​ന്ന ഒ​​രു ജീ​​വി​​താ​​സ​​ക്തി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ​യി​​ൽ പി​​ന്നീ​​ട് ക​​ണ്ട​​ത്....

ഫെ​മി​നി​സ്​​റ്റ്​ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ത്തി​​ന്റെ പ​ലവി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള വ​ക്താ​വും പ്ര​യോ​ക്താ​വു​മാ​യി​രു​ന്ന മ​ന്ദാ​കി​നി നാ​രാ​യ​ണ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഒാ​ർ​മ​ക​ളു​ടെ ക​ഴി​ഞ്ഞ ല​ക്കം തു​ട​ർ​ച്ച

മ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള തി​​രി​​ച്ചു​​വ​​ര​​വ് പി​​ന്നെ​​യു​​ള്ള അ​​ഞ്ച് വ​​ർ​​ഷം (2001- 2006 ) മാ ​എ​ന്ന മ​ന്ദാ​കി​നി നാ​രാ​യ​ണ​ൻ ​ആ​​ഘോ​​ഷ​​മാ​​ക്കി. മാ​യെ​ കൂ​​ട്ടി സി​​നി​​മ​​ക​​ൾ​​ക്ക് പോ​​കു​​ന്ന​​ത് അ​​ന്ന​​ത്തെ കൂ​​ട്ടാ​​യ്മ​​യു​​ടെ പ​​തി​​വാ​​യി​​രു​​ന്നു. പ്ര​​കാ​​ശം പ​​ര​​ത്തു​​ന്ന ഒ​​രു ജീ​​വി​​താ​​സ​​ക്തി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ​യി​​ൽ പി​​ന്നീ​​ട് ക​​ണ്ട​​ത്. മാ​യു​​ടെ മ​​ര​​ണ​​ക്കി​​ട​​ക്ക​​യി​​ലെ അ​​നു​​ഭ​​വം ഞാ​​നാ സ​​മ​​യ​​ത്ത് ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി​’​യു​​ടെ ‘ആ​​രോ​​ഗ്യ​​മാ​​സി​​ക’​​യു​​ടെ അ​​തി​​ജീ​​വ​​നം വി​​ഷ​​യ​​മാ​​ക്കി​​യു​​ള്ള പ്ര​​ത്യേ​​ക പ​​തി​​പ്പി​​ൽ എ​​ഴു​​തി. മായു​​ടെ അ​​നു​​ഭ​​വ​​ങ്ങ​​ൾ മ​​റ​​വി​​ക്ക് വി​​ട്ടു​​കൊ​​ടു​​ക്ക​​രു​​തെ​​ന്നും അ​​ത് ഡോ​​ക്യു​​മെ​​ന്റ് ചെ​​യ്യ​​ണ​​മെ​​ന്നു​​മു​​ള്ള വി​​ചാ​​രം കൂ​​ട്ടു​​കാ​​ർ​​ക്കു​​ണ്ടാ​​യ കാ​​ല​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്.

2002ൽ ​​കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട്ട് കൈ​​ര​​ളി-​ശ്രീ ​തി​​യ​​റ്റ​​റി​​ൽ ‘അ​​ന്വേ​​ഷി​​’യു​​ടെ മു​​ൻ​​കൈ​​യി​​ൽ ന​​ട​​ന്ന വി​​മ​​ൻ​​സ് ഇ​​ന്റ​​ർ​​നാ​​ഷ​​ന​​ൽ ഫി​​ലിം ഫെ​​സ്റ്റി​​വ​​ൽ പെ​​ൺ​​സി​​നി​​മ​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​ള്ള സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് ഒ​​രു പു​​തി​​യ പാ​​ത വെ​​ട്ടി​​ത്തു​​റ​​ന്നി​​രു​​ന്നു. തു​​ട​​ർ​​ച്ച​​ക​​ൾ ഇ​​ല്ലാ​​തെ പോ​​യ ഒ​​രു ച​​രി​​ത്ര​​മാ​​ണ​​ത്. അ​​തി​​ന്റെ ഫെ​​സ്റ്റി​​വ​​ൽ ബു​​ക്ക് ഇ​​ന്നും ഒ​​ര​​പൂ​​ർ​​വ മാ​​തൃ​​ക​​യാ​​ണ്.

2002ലാ​​ണ് ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി’ ബോം​​ബെ എ​​ഡി​​ഷ​​ൻ തു​​ട​​ക്ക​​മി​​ടു​​ന്ന​​ത്. അ​​തി​​ന്റെ മു​​ന്നോ​​ടി​​യാ​​യി മ​​ന്ദാ​​കി​​നി നാ​​രാ​​യ​​ണ​​ന്റെ ബോം​​ബെ അ​​നു​​ഭ​​വം ആ​​സ്പ​​ദ​​മാ​​ക്കി ഒ​​രു ദീ​​ർ​​ഘ അ​​ഭി​​മു​​ഖം ത​​യാ​​റാ​​ക്കാ​​ൻ ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി’ എ​​ന്നെ ചു​​മ​​ത​​ല​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി. അ​​ത് മാ​യെ​​ക്കൊ​​ണ്ട് സ​​മ്മ​​തി​​പ്പി​​ക്ക​​ൽ ഒ​​രു വ​​ലി​​യ പ​​ണി​​ത​​ന്നെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു. ന​​ക്സ​​ലൈ​​റ്റ് പ്ര​​സ്ഥാ​​ന​​ത്തി​​ന്റെ തു​​ട​​ക്ക​​കാ​​ല​​ത്ത് അ​​തി​​ന് ഒ​​രു ത​​ല​​വെ​​ട്ടി പ്ര​​സ്ഥാ​​ന​​മെ​​ന്ന പ്ര​​തി​​ച്ഛാ​​യ ഉ​​ണ്ടാ​​ക്കി​​യ ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി’, ‘മ​​നോ​​ര​​മ’ പ​​ത്ര​​ങ്ങ​​ളോ​​ട് ഒ​​രു​​കാ​​ല​​ത്തും മാ ക്ക് ഒ​​ര​​നു​​ഭാ​​വ​​വും ഇ​​ല്ലാ​​യി​​രു​​ന്നു.

പൊ​​ലീ​​സി​​നോ​​ടു​​ള്ള അ​​തേ നി​​ല​​പാ​​ടാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ ​​ക്ക് ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി​’​യോ​​ടും ‘മ​​നോ​​ര​​മ​’​യോ​​ടും. എ​​ന്നാ​​ൽ, മ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള തി​​രി​​ച്ചു​​വ​​ര​​വും അ​​ജി​​ത​​യു​​ടെ​​യും യാ​​ക്കൂ​​ബി​​ന്റെ​​യും സ്നേ​​ഹ​​നി​​ർ​​ബ​​ന്ധ​​വും എ​​ല്ലാം ചേ​​ർ​​ന്നു മാ​​റി​​യ സാ​​ഹ​​ച​​ര്യ​​ത്തി​​ൽ മാ ​​ജീ​​വി​​തം പ​​റ​​യാ​​ൻ സ​​മ്മ​​തി​​ച്ചു. ര​​ണ്ടു ദി​​വ​​സം തു​​ട​​ർ​​ച്ച​​യാ​​യി അ​​ത് ‘മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി’ ബോം​​ബെ എ​​ഡി​​ഷ​​ന്റെ പ്ര​​ത്യേ​​ക സ​​പ്ലി​​മെ​​ന്റി​​ൽ പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ചു. അ​​ത്ര​​യും അ​​നു​​ഭ​​വ​​ങ്ങ​​ൾ മാ ​​മ​​റ്റൊ​​രി​​ക്ക​​ലും കൂ​​ട്ടു​​കാ​​ർ​​ക്ക് മു​​ന്നി​​ൽ തു​​റ​​ന്നു​​കാ​​ട്ടി​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല.

ന​​ക്സ​​ൽ ബാ​​രി​​യ​​ല്ല മ​​ന്ദാ​​കി​​നി നാ​​രാ​​യ​​ണ​​നെ സൃ​​ഷ്ടി​​ച്ച​​ത്, സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​സ​​മ​​ര സേ​​നാ​​നി എ​​ന്ന നി​​ല​​യി​​ൽ അ​​വ​​രി​​ൽ കു​​ടി​​കൊ​​ണ്ട സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​ത്തോ​​ടു​​ള്ള തീ​​രാ​​ത്ത അ​​ഭി​​നി​​വേ​​ശ​​മാ​​ണ് അ​​വ​​രെ ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റു​​കാ​​രി​​യാ​​യും ന​​ക്സ​​ലൈ​​റ്റും ചി​​ത്ര​​കാ​​രി​​യും ക​​വി​​യും സം​​ഗീ​​ത വി​​ദ്യാ​​ർ​​ഥി​​യു​​മൊ​​ക്കെ​​യാ​​യി മാ​​റ്റി​​യ​​ത് എ​​ന്ന് ആ ​​അ​​ഭി​​മു​​ഖം ബോ​​ധ്യ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി. കു​​ന്നി​​ക്ക​​ൽ നാ​​രാ​​യ​​ണ​​ൻ എ​​ന്ന വ​​ലി​​യ പ്ര​​തി​​ച്ഛാ​​യ​​ക്ക് മു​​ന്നി​​ൽ മ​​ന്ദാ​​കി​​നി നാ​​രാ​​യ​​ണ​​ൻ പി​​ൻ​​വാ​​ങ്ങി​​നി​​ന്ന​​ത് അ​​വ​​രു​​ടെ ക​​രു​​ത്തു​​കൊ​​ണ്ട് കൂ​​ടി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു എ​​ന്നാ​​ണ് വി​​ചാ​​രി​​ക്കേ​​ണ്ട​​ത്. അ​​ത്ര​​യും ഇ​​തി​​ഹാ​​സ തു​​ല്യ​​മാ​​യ ജീ​​വി​​ത​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ​യു​​ടേ​​ത്.

സ​​രോ​​ജി​​നി നാ​​യി​​ഡു​​വി​​ന്റെ സ​​ഹോ​​ദ​​രി സു​​ഹാ​​സി​​നി ജാം​​ബേ​​ക്ക​​റു​​മാ​​യി അ​​ടു​​ത്ത​ബ​​ന്ധ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു മ​​ന്ദാ​​കി​​നി​​ക്ക്. സു​​ഹാ​​സി​​നി ജ​​ർ​​മ​​നി​​യി​​ൽ ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റ് പാ​​ർ​​ട്ടി​​യി​​ൽ പ്ര​​വ​​ർ​​ത്തി​​ച്ചി​​രു​​ന്ന​​പ്പോ​​ഴാ​​ണ് ഒ​​ളി​​വി​​ൽ ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ലെ​​ത്തു​​ന്ന​​ത്. ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റ് പാ​​ർ​​ട്ടി​​യു​​ടെ ബോം​​ബെ​​യി​​ലെ നേ​​താ​​വാ​​യി​​രു​​ന്ന ജാം​​ബേ​​ക്ക​​റു​​ടെ​​യും സു​​ഹാ​​സി​​നി​​യു​​ടെ​​യും സാ​​ഹ​​സി​​ക ജീ​​വി​​ത​​മാ​​ണ് മ​​ന്ദാ​​കി​​നി​​യെ വ​​ശീ​​ക​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. നാ​​ൽ​​പ​​തു​​ക​​ളു​​ടെ മ​​ധ്യ​​ത്തി​​ൽ ബോം​​ബെ ഖേ​​ത്വാ​​ടി​​യി​​ൽ ആ​​ർ.​​കെ ബി​​ൽ​​ഡി​​ങ്ങി​​ൽ ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റ് പാ​​ർ​​ട്ടി ആ​​സ്ഥാ​​ന​​ത്തെ​​ത്തി​​യി​​രു​​ന്ന ബി.​​ടി. ര​​ണ​​ദി​​വെ, ഡാ​​​ങ്കെ, ഇ.​​എം.​​എ​​സ്, എ.​​കെ.​​ജി, സു​​ന്ദ​​ര​​യ്യ എ​​ന്നി​​വ​​ർ മ​​ന്ദാ​​കി​​നി​​യു​​ടെ ലോ​​കം വി​​പു​​ല​​മാ​​ക്കി.

ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റ് പാ​​ർ​​ട്ടി​​യി​​ൽ ചേ​​ർ​​ന്ന് പ്ര​​വ​​ർ​​ത്തി​​ച്ചു തു​​ട​​ങ്ങി​​യ കാ​​ല​​ത്ത് ബാ​​ബാ ഗു​​രു​​മു​​ഖ് സി​​ങ്ങും അ​​ജ​​യ​​ഘോ​​ഷും പി.​​സി. ജോ​​ഷി​​യു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ​യു​​ടെ നേ​​താ​​ക്ക​​ൾ. കോ​​ള​​ജ് പ​​ഠ​​ന​​കാ​​ല​​ത്ത് ബി.​​ടി. ര​​ണ​​ദി​​വെ​​യു​​ടെ സ​​ഹോ​​ദ​​രി അ​​ഹ​​ല്യ ര​​ങ്ക​​ണേ​​ക്ക​​റും പി.​​ബി. ര​​ങ്ക​േ​​ണ​​ക്ക​​റു​​മാ​​യി അ​​ടു​​ത്ത ച​​ങ്ങാ​​ത്ത​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. എം.​​ആ​​ർ. ദേ​​ശാ​​യി, നീ​​രാ ദേ​​ശാ​​യി തു​​ട​​ങ്ങി​​യ ട്രോ​​ട്സ്കി പ​​ക്ഷ​​പാ​​തി​​ക​​ളു​​മാ​​യും അ​​ടു​​ത്ത സൗ​​ഹൃ​​ദ​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു.

1947 ആ​​ഗ​​സ്റ്റ് 14ന് ​​രാ​​ത്രി ടോ​​ർ​​ച്ച് ലൈ​​റ്റു​​ക​​ളു​​മാ​​യി ബോം​​ബെ തെ​​രു​​വി​​ലി​​റ​​ങ്ങി​​യാ​​ണ് മ​​ന്ദാ​​കി​​നി​​യും കൂ​​ട്ട​​രും ബ്രി​​ട്ടീ​​ഷു​​കാ​​രു​​ടെ പി​​ന്മാ​​റ്റം ആ​​ഘോ​​ഷ​​മാ​​ക്കി​​യ​​ത്. 1949ൽ ​​ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റ് പാ​​ർ​​ട്ടി​​യാ​​ണ് മ​​ന്ദാ​​കി​​നി​​യും കു​​ന്നി​​ക്ക​​ൽ നാ​​രാ​​യ​​ണ​​നും ത​​മ്മി​​ലു​​ള്ള വി​​വാ​​ഹം ന​​ട​​ത്തു​​ന്ന​​ത്. താ​​ലി​​യോ മാ​​ല​​യോ മ​​റ്റാ​​ചാ​​ര​​ങ്ങ​​ളോ ഒ​​ന്നും അ​​ന്ന​​ത്തെ ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റു​​കാ​​ർ​​ക്ക് ചി​​ന്തി​​ക്കാ​​ൻ​​പോ​​ലു​​മാ​​കി​​ല്ലാ​​യി​​രു​​ന്നു എ​​ന്ന് മാ ​​പ​​റ​​ഞ്ഞു.

2002ൽ ​​ത​​ന്നെ​​യാ​​ണ് സി.​​എ​​സ്. വെ​​ങ്കി​​ടേ​​ശ്വ​​ര​​ൻ മാ​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് ‘മാ​​താ ടു ​​മാ’ എ​​ന്ന ഡോ​​ക്യു​​മെ​​ന്റ​​റി​​യെ​​ടു​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യും മാ​യും ഒ​​ന്നി​​ച്ചു​​ള്ള ഒ​​രു ദൃ​​ശ്യ​​ത്തി​​ലാ​​ണ് ആ ​​ഡോ​​ക്യു​​മെ​​ന്റ​​റി അ​​വ​​സാ​​നി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് എ​​ന്നാ​​ണ് ഓ​​ർ​​മ. അ​​പ്പോ​​ഴേ​​ക്കും മാ​യു​​ടെ അ​​ടു​​ത്ത ത​​ല​​മു​​റ​​യി​​ലെ അ​​ടു​​ത്ത കൂ​​ട്ടു​​കാ​​രി​​ക​​ളി​​ലൊ​​രാ​​ളാ​​യി​മാ​​റി​​യി​​രു​​ന്നു ഞ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ മ​​ക​​ൾ പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യും. കു​​റ​​ച്ചു കൂ​​ടു​​ത​​ൽ ദി​​വ​​സം പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യെ ക​​ണ്ടി​​ല്ലെ​​ങ്കി​​ൽ എ​​ന്നെ​​യോ ദീ​​ദി​​യെ​​യോ മാ ​​ഫോ​​ൺ ചെ​​യ്യു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു: ‘‘എ​​ന്താ അ​​വ​​ളു​​ടെ അ​​മ്മൂ​​മ്മ​​ക്ക് അ​​വ​​ളെ കാ​​ണ​​ണ്ടേ’’ എ​​ന്ന്. ഞ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ ക​​ല്യാ​​ണ​​ത്ത​​ലേ​​ന്ന് ര​​ണ്ടു വീ​​ട്ടി​​ലും ഒ​​രു​​പോ​​ലെ എ​​ത്തി അ​​നു​​ഗ്ര​​ഹ​​ങ്ങ​​ൾ ത​​ന്ന മാ ​​പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യു​​ടെ ഓ​​രോ പി​​റ​​ന്നാ​​ൾ കൂ​​ടി​​ച്ചേ​​ര​​ലി​​നും ഒ​​പ്പ​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു.

ഞ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ വി​​വാ​​ഹ​​ത്തി​​ന് എ​​ത്ര​​യോ മു​​മ്പ് ത​​ന്നെ മാ​​യു​​ടെ കൂ​​ട്ടു​​കാ​​രി​​ക​​ളി​​ൽ ദീ​​ദി​​യു​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​ജി​​ത വ​​ഴി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു ആ ​​ബ​​ന്ധം. ദീ​​ദി ആ ​​കാ​​ലം ഓ​​ർ​​ക്കു​​ന്ന​​ത് ഇ​​ങ്ങ​​നെ​​യാ​​ണ്:

‘‘എ​​ൺ​​പ​​തു​​ക​​ളു​​ടെ മ​​ധ്യ​​ത്തി​​ൽ ഫെ​​മി​​നി​​സം എ​​ന്ന സ്വ​​പ്നം മ​​ല​​യാ​​ള​​ത്തി​​ൽ പൊ​​ട്ടി​​മു​​ള​​ച്ചു തു​​ട​​ങ്ങി​​യ ​കാ​​ല​​ത്ത് അ​​ജി​​തേ​​ച്ചി​​യെ​​യാ​​ണ് വെ​​ളി​​ച്ച​​മാ​​യി മു​​ന്നി​​ൽ ക​​ണ്ട​​ത്. സു​​മം​​ഗ​​ല​​ക്കു​​ട്ടി ടീ​​ച്ച​​ർ കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട് ഗ​​വ. ആ​​ർ​​ട്സ് കോ​​ള​​ജി​​ലേ​​ക്ക് സ്ഥ​​ലം മാ​​റി​​യെ​​ത്തി​​യ​​ത് വ​​ലി​​യൊ​​രു പെ​​ൺ​​കൂ​​ട്ടി​​ന്റെ തു​​ട​​ക്ക​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​ജി​​തേ​​ച്ചി പ​​ക​​ർ​​ന്നു​​ത​​ന്ന ചു​​വ​​ടു​െ​​വ​​പ്പു​​ക​​ളു​​ടെ അ​​തേ ഭാ​​ഷ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു തൃ​​ശൂ​​രി​​ൽ​​നി​​ന്നും ഞ​​ങ്ങ​​ളെ തേ​​ടി എ​​ത്തി​​യ സാ​​റ ടീ​​ച്ച​​റു​​ടെ​​യും സു​​മം​​ഗ​​ല​​ക്കു​​ട്ടി ടീ​​ച്ച​​റു​​ടെ​​യും ചു​​വ​​ടു​െ​​വ​​പ്പു​​ക​​ൾ​​ക്കും. സാ​​റ ടീ​​ച്ച​​ർ വ​​ന്ന​​ത് ചൊ​​ൽ​​ക്കാ​​ഴ്ച​​യു​​മാ​​യാ​​ണ്. അ​​താ​​ണ് എ​​ന്റെ ത​​ല​​മു​​റ​​ക്ക് നൃ​​ത്ത​​ച്ചു​​വ​​ടു​​ക​​ൾ തി​​രി​​ച്ചു​​ത​​ന്ന​​ത്. മീ​​ഞ്ച​​ന്ത​​യി​​ലെ എ​​ന്റെ വീ​​ട്ടി​​ൽ ​െവ​​ച്ചാ​​യി​​രു​​ന്നു റി​​ഹേ​​ഴ്സ​​ൽ.

 

മലയാളത്തിലെ ആദ്യ ഫെമിനിസ്റ്റ് പുസ്തകം, ഇന്ദിര

‘‘ഉ​​ണ​​ർ​​ന്നെ​​ണീ​​ക്കു​​ക സോ​​ദ​​രി...’’

സാ​​റ ടീ​​ച്ച​​ർ പു​​തി​​യൊ​​രു പാ​​ട്ട​​ല്ല, പാ​​ട്ടി​​ലൂ​​ടെ പു​​തി​​യൊ​​രു ലോ​​ക​​മാ​​ണ് പ​​ഠി​​പ്പി​​ച്ചു​​ത​​ന്ന​​ത്.

‘‘നൃ​​ത്തം ച​​വി​​ട്ടു​​മ്പോ​​ൾ മു​​ല​​ക​​ൾ ഇ​​ള​​കാ​​തെ നോ​​ക്കേ​​ണ്ട. അ​​ത് തോ​​ന്നി​​യ​​തു പോ​​ലെ ഇ​​ള​​കി​​മ​​റി​​യ​​ട്ടെ’’ എ​​ന്ന് സാ​​റ ടീ​​ച്ച​​ർ ഞ​​ങ്ങ​​ളെ തി​​രു​​ത്തി​​യ​​ത് എ​​ന്ന​​ന്നേ​​ത്തേ​​ക്കു​​മു​​ള്ള ഒ​​രു തി​​രു​​ത്താ​​യി​​രു​​ന്നു: വെ​​റും മു​​ല​​ക​​ള​​ല്ല ഞ​​ങ്ങ​​ൾ എ​​ന്ന ഉ​​യി​​ർ​​ത്തെ​​ഴു​​ന്നേ​​ൽ​​പാ​​യി​​രു​​ന്നു ആ ​​ചൊ​​ൽ​​ക്കാ​​ഴ്ച. മ​​ല​​യാ​​ളി ഫെ​​മി​​നി​​സ​​ത്തി​​ന്റെ അ​​ന്താ​​രാ​​ഷ്ട്ര മാ​​ർ​​ച്ചി​​ങ് സോ​​ങ്ങി​​ന് അ​​ത് അ​​ടി​​ത്ത​​റ​​യി​​ട്ടു എ​​ന്നു പ​​റ​​യാം. അ​​തേ ചൊ​​ൽ​​ക്കാ​​ഴ്ച അ​​തേ​സ​​മ​​യ​​ത്ത് തൃ​​ശൂ​​രി​​ലും പ​​ട്ടാ​​മ്പി​​യി​​ലും കൂ​​ട്ടു​​കാ​​ർ ഏ​​റ്റു​​ചൊ​​ല്ലി. അ​​തൊ​​രു ബ​​ല​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഒ​​റ്റ​​ക്ക​​ല്ല, ഒ​​റ്റ​​ക്കാ​​വി​​ല്ല എ​​ന്ന​​തി​​ന്റെ. പി​​ൽ​​ക്കാ​​ലം അ​​തി​​ന്റെ തെ​​ളി​​വാ​​യി തെ​​ളി​​ഞ്ഞൊ​​ഴു​​കി.

1990ൽ ​​കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട്ട് ദേ​​വ​​ഗി​​രി കോ​​ള​​ജി​​ൽ ​െവ​​ച്ച് ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ലെ സ്ത്രീ​​വി​​മോ​​ച​​ന സം​​ഘ​​ട​​ന​​ക​​ളു​​ടെ ദേ​​ശീ​​യ സ​​മ്മേ​​ള​​നം ന​​ട​​ക്കു​​ന്ന വേ​​ള​​യി​​ലാ​​ണ് മാ​യു​​മാ​​യി ഏ​​റ്റ​​വും അ​​ടു​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. ഞാ​​ന​​ന്ന് ദേ​​വ​​ഗി​​രി കോ​​ള​​ജി​​ലെ വി​​ദ്യാ​​ർ​​ഥി​​നി​​യാ​​യി​​രു​​ന്ന​​തു​​കൊ​​ണ്ടുത​​ന്നെ എ​​ല്ലാ​​വ​​രും അ​​ന്നെ​​ന്റെ അ​​തി​​ഥി​​ക​​ൾ​​കൂ​​ടി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു. പ​​ല നാ​​ടു​​ക​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്നെ​​ത്തി​​യ അ​​തി​​ജീ​​വി​​ത​​മാ​​ർ നേ​​രി​​ട്ട ‘ബ​​ലാ​​ത്സം​​ഗ’ അ​​നു​​ഭ​​വ​​ങ്ങ​​ൾ സ​​ദ​​സ്സി​​ന് മു​​മ്പാ​​കെ പ​​രി​​ഭാ​​ഷ​​പ്പെ​​ടു​​ത്ത​​ലാ​​യി​​രു​​ന്നു സ​​മ്മേ​​ള​​നം എ​​ന്നെ ഏ​​ൽ​​പി​​ച്ച ചു​​മ​​ത​​ല.

ഓ​​രോ​​രു​​ത്ത​​രും മു​​റി​​വു​​ക​​ളു​​ടെ ഭാ​​ഷ​​യി​​ൽ സം​​സാ​​രി​​ച്ചു. പി​​ന്നെ സ​​മ്മേ​​ള​​ന​​ത്തി​​ന്റെ അ​​വ​​സാ​​ന​​മെ​​ത്തി​​യ​​പ്പോ​​ൾ ഓ​​രോ​​രു​​ത്ത​​രും എ​​ല്ലാം മ​​റ​​ന്ന് നൃ​​ത്തംെ​​വ​​ച്ചു. അ​​ത്ര​​യും ആ​​വേ​​ശ​​ത്തോ​​ടെ, സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​ത്തോ​​ടെ മു​​മ്പൊ​​രി​​ക്ക​​ലും ആ​​രും അ​​ങ്ങ​​നെ പാ​​ട്ടു പാ​​ടി നൃ​​ത്തം ​െവ​​ച്ചി​​രു​​ന്നി​​ല്ല. ആ​​ൺ നോ​​ട്ട​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള ഒ​​രു വി​​മോ​​ച​​ന​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു ആ ​​പാ​​ട്ടും നൃ​​ത്ത​​വും. രാ​​ത്രി​​യും പ​​ക​​ലു​​ക​​ളും പ​​ല ഭാ​​ഷ​​ക​​ളി​​ൽ സ്വ​​പ്നം ക​​ണ്ടു ന​​ട​​ന്നു.

ലോ​​ക​​മി​​താ ഉ​​ട​​ൻ കീ​​ഴ്മേ​​ൽ മ​​റി​​യാ​​ൻ പോ​​കു​​ന്നു എ​​ന്ന വി​​ശ്വാ​​സം സി​​ര​​ക​​ളി​​ൽ ഇ​​ര​​ച്ചു​​ക​​യ​​റി. അ​​ത്ര​​യും ചോ​​ര​​ത്തി​​ള​​പ്പാ​​യി​​രു​​ന്നു എ​​ല്ലാ​​വ​​ർ​​ക്കും. മാ ​​യെ ആ ​​നൃ​​ത്ത​​ച്ചു​​വ​​ടു​​ക​​ൾ​​ക്കി​​ട​​യി​​ൽ ​െവ​​ച്ചാ​​ണ് ഞാ​​നാ​​ദ്യം ക​​ണ്ടു​​മു​​ട്ടു​​ന്ന​​ത്. അ​​ത് പി​​ന്നെ കൈ​​ക​​ൾ കോ​​ർ​​ത്ത് തെ​​രു​​വി​​ൽ പ്ര​​ക​​ട​​ന​​മാ​​യി മാ​​റി. ആ​​രും ആ​​രെ​​യും ന​​യി​​ക്കു​​ന്നി​​ല്ലാ​​യി​​രു​​ന്നു. എ​​ല്ലാ​​വ​​രും സ്വ​​യം ന​​യി​​ക്കു​​ക​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു.’’

മാ​യു​ടെ ഒ​​പ്പ​​മു​​ള്ള ഏ​​താ​​നും ചി​​ത്ര​​ങ്ങ​​ൾ മാ​​ത്ര​​മാ​​ണി​​പ്പോ​​ഴും ബാ​​ക്കി​​നി​​ൽ​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. അ​​തി​​ലൊ​​ന്നി​​ൽ കാ​​മ​​റ​​യു​​ടെ ക​​ണ്ണി​​ൽ മാ ​​അ​​ല്ല ഫോ​​ക്ക​​സി​​ൽ. എ​​ന്നാ​​ൽ, മാ​​യു​​ടെ നോ​​ട്ടം ഇ​​ന്നും കാ​​ണാം. പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​ക്ക് ര​​ണ്ട് വ​​യ​​സ്സു​​ള്ള​​പ്പോ​​ളെ​​ടു​​ത്ത ചി​​ത്ര​​മാ​​ണ​​ത്. സു​​ഹൃ​​ത്ത് വി.​​പി. പ്ര​​വീ​​ൺ​​കു​​മാ​​ർ എ​​ടു​​ത്ത ചി​​ത്രം.

പ​​ത്തു മ​​ണി​​ക്കൂ​​ർ ഷൂ​​ട്ട് ചെ​​യ്ത ‘മാ​​താ ടു ​​മാ’​​യു​​ടെ 70 മി​​നി​​റ്റ് നീ​​ണ്ട ആ​​ദ്യ പ​​തി​​പ്പ് ക​​ണ്ട് മാ​​യു​​ടെ പ്ര​​തി​​ക​​ര​​ണം എ​​ന്തെ​​ന്ന​​റി​​യാ​​ൻ കൂ​​ട്ടു​​കാ​​ർ ആ​​കാം​​ക്ഷാ​​പൂ​​ർ​​വം കാ​​ത്തു​​നി​​ന്നു. മാ, ​​ചി​​രി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ട് പ​​റ​​ഞ്ഞു: ‘‘ഇ​​റ്റ്സ് ഫാ​​ർ​​സി​​ക്ക​​ൽ! എ​​ന്തൊ​​രു പ്ര​​ഹ​​സ​​നം എ​​ന്ന്!’’ ആ ​​പ്ര​​തി​​ക​​ര​​ണ​​വും ഷൂ​​ട്ട് ചെ​​യ്ത് വെ​​ങ്കി​​ടി ഡോ​​ക്യു​​മെ​​ന്റ​​റി​​യു​​ടെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​ക്കി മാ​​റ്റി. മാ​​യു​​ടെ മ​​ഹ​​ത്ത്വ​​മാ​​ണ് ആ ​​പ്ര​​തി​​ക​​ര​​ണ​​മെ​​ന്ന് സേ​​തു ഏ​​ട്ട​​ൻ പ​​റ​​ഞ്ഞു. ത​​ന്നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് ഒ​​രാ​​ൾ​​ക്ക് ത​​ന്നെ പ​​റ​​യേ​​ണ്ടി​​വ​​രു​​ന്ന​​ത് കാ​​ണേ​​ണ്ടി​​വ​​രു​​ന്ന​​തി​​ന്റെ ‘ച​​ളി​​പ്പ്’ മാ ​​അ​​നു​​ഭ​​വി​​ച്ചി​​രു​​ന്നോ? ഉ​​ണ്ടാ​​കാം.

ത​​ന്നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് മാ​​ത്രം പ​​റ​​യു​​ന്ന അ​​ഭി​​മു​​ഖ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും ആ​​ത്മ​​ക​​ഥ​​ക​​ളു​​ടെ​​യും പ്ര​​വാ​​ഹ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കി​​ട​​യി​​ൽ ഒ​​രാ​​യു​​ഷ്കാ​​ലം പ​​റ​​യു​​ന്ന​​തി​​നേ​​ക്കാ​​ൾ പ​​റ​​യാ​​തി​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​തി​​ൽ ഊ​​ന്നി​​യ മാ​​ക്ക് സ്വ​​യം പ​​റ​​യു​​ന്ന​​ത് ക​​ണ്ടി​​രി​​ക്കേ​​ണ്ടി​​വ​​ന്ന​​തി​​ൽ പൊ​​ള്ളി​​പ്പോ​​യി​​ട്ടു​​ണ്ടാ​​കാം. ‘ചി​​ത്ര​​ഭൂ​​മി’​​യി​​ലെ എ​​ന്റെ ‘നോ​​യ്സ്’ എ​​ന്ന കോ​​ള​​ത്തി​​ൽ അ​​തൊ​​രു മാ ​​അ​​നു​​ഭ​​വ​​മാ​​യി ക​​യ​​റി​​വ​​ന്നു. ഓ​​ർ​​മ​​ക​​ൾ എ​​ഴു​​ത​​ണ​​മെ​​ന്ന നി​​ർ​​ബ​​ന്ധ​​ങ്ങ​​ളോ​​ട് മാ ​​എ​​ന്നും സ്നേ​​ഹ​​പൂ​​ർ​​വം വി​​യോ​​ജി​​ച്ചി​​ട്ടേ ഉ​​ള്ളൂ. പി​​ന്നെ​​യൊ​​രി​​ക്ക​​ൽ മാ ​​ത​​ന്റെ ഡ​​യ​​റി​​യി​​ൽ ചി​​ല കു​​റി​​പ്പു​​ക​​ൾ എ​​ഴു​​തു​​ന്നു​​ണ്ടെ​​ന്ന​​റി​​ഞ്ഞ​​പ്പോ​​ൾ അ​​ത് ആ​​ത്മ​​ക​​ഥ​​യാ​​യി എ​​ഴു​​ത​​ണ​​മെ​​ന്ന ആ​​വ​​ശ്യ​​വും അ​​വ​​ർ നി​​രാ​​ക​​രി​​ച്ചു.

മ​​ര​​ണ​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചും മാ​യോ​​ട് സം​​സാ​​രി​​ക്കാ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​ങ്ങ​​നെ ഒ​​രു​​ദി​​വ​​സം മാ​​യോ​​ട് ഞ​​ങ്ങ​​ൾ സ്വ​​ത്ത് ചോ​​ദി​​ച്ചു. മാ ​​മ​​രി​​ച്ചാ​​ൽ മായു​​ടെ സ്വ​​ത്തി​​ൽ ഞ​​ങ്ങ​​ൾ കൂ​​ട്ടു​​കാ​​ർ​​ക്കും അ​​വ​​കാ​​ശ​​മു​​ണ്ട് എ​​ന്ന് പ​​റ​​ഞ്ഞു. സ്വ​​കാ​​ര്യ​സ്വ​​ത്തി​​ലേ വി​​ശ്വ​​സി​​ക്കാ​​ത്ത മാ​​യു​​ടെ സ്വ​​ത്തി​​ന്റെ അ​​വ​​കാ​​ശി​​ക​​ൾ എ​​ങ്ങ​​നെ സ​​ഖാ​​വ് അ​​ജി​​ത​​യും ഗാ​​ർ​​ഗി​​യും മാ​​ത്ര​​മാ​​കും എ​​ന്നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ഉ​​ന്ന​​യി​​ച്ച​​ത്.

 

മന്ദാകിനി നാരായണൻ മകൾ അജിതക്കൊപ്പം -1952ലെ ചിത്രം

‘‘ശ​​രി​​യാ​​ണ്’’, മാ ​​പ​​റ​​ഞ്ഞു, ‘‘നി​​ന​​ക്കൊ​​ന്നു​​മി​​ല്ല, എ​​ന്നാ​​ൽ പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​ക്ക് അ​​വ​​കാ​​ശ​​പ്പെ​​ട്ട​​താ​​ണ് എ​​ന്റെ ഡ​​യ​​റി​​ക്കു​​റി​​പ്പു​​ക​​ൾ. അ​​വ​​ൾ​​ക്കു​വേ​​ണ്ടി, അ​​വ​​ളു​​ടെ ത​​ല​​മു​​റ​​ക്ക് വേ​​ണ്ടി​​യാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ഓ​​ർ​​മ​​ക​​ൾ എ​​ഴു​​തു​​ന്ന​​ത്’’ എ​​ന്ന്.

എ​​ന്റെ ഓ​​ർ​​മ​​യി​​ൽ ഈ ​​സം​​ഭാ​​ഷ​​ണം ന​​ട​​ക്കു​​മ്പോ​​ൾ ചേ​​വാ​​യൂ​​ർ ‘ഹ​​രി​​ത​​ക​​’ത്തി​​ലെ മാ​യു​​ടെ വീ​​ട്ടി​​ൽ അ​​ന്ന​​ത്തെ സ്ഥി​​രം മാ ​​കൂ​​ട്ടാ​​യ്മ​​യാ​​യ അ​​ജി​​ത, യാ​​ക്കൂ​​ബ്, ഗാ​​ർ​​ഗി, ക്ലി​​ന്റ്, അ​​ശോ​​ക​​ൻ, മീ​​ര, മു​​കു​​ന്ദ​​നു​​ണ്ണി, ഡോ. ​​സു​​രേ​​ഷ്, മോ​​ഹ​​ന, ഡോ. ​​കൃ​​ഷ്ണ​​കു​​മാ​​ർ, ഡോ. ​​ഗീ​​ത, ഷു​​ഹൈ​​ബ്, സ​​ബി​​ത എ​​ന്നി​​വ​​ർ​​ക്കൊ​​പ്പം പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യും ദീ​​ദി​​യു​​മു​​ണ്ട്. പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​യെ പി​​റ​​ന്ന​നാ​​ൾ മു​​ത​​ൽ വ​​ള​​ർ​​ത്തി​​യ അ​​വ​​ളു​​ടെ അ​​മ്മൂ​​മ്മ​​മാ​​രി​​ൽ മാ​യു​​മു​​ണ്ട്. അ​​ങ്ങ​​നെ മാ ​​ആ ഡ​​യ​​റി​​യു​​ടെ മ​​ര​​ണാ​​ന​​ന്ത​​ര അ​​വ​​കാ​​ശം പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​ക്ക് എ​​ന്ന പ്ര​​ഖ്യാ​​പ​​നം കൂ​​ട്ട​​ച്ചി​​രി​​യോ​​ടെ എ​​ല്ലാ​​വ​​രും ആ​​സ്വ​​ദി​​ക്കു​​ക​​യും ​ചെ​​യ്തു.

2006ൽ ​​മാ പോ​​യി. മ​​രി​​ച്ചു എ​​ന്ന് എ​​ഴു​​താ​​ൻ കൈ ​​ഇ​​പ്പോ​​ഴും വ​​ഴ​​ങ്ങാ​​ത്ത മ​​ര​​ണ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ മാ​​യു​​മു​​ണ്ട്. ‘അ​​ന്വേ​​ഷി’ക്ക് അ​​ക്കാ​​ല​​ത്ത് അ​​ന്വേ​​ഷി ന്യൂ​​സ് ലെ​​റ്റ​​റാ​​ണു​​ള്ള​​ത്. 2007 ന​​വം​​ബ​​ർ-​ഡി​​സം​​ബ​​ർ ല​​ക്കം ന്യൂ​​സ് ലെ​​റ്റ​​ർ മാ ​​പ​​തി​​പ്പാ​​യി ഇ​​റ​​ക്കി. അ​​തി​​ൽ മാ ​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് ഒ​​രു ഓ​​ർ​​മ​​ക്കു​​റി​​പ്പ് എ​​ഴു​​തി​​യി​​രു​​ന്നു: ‘ഓ​​ർ​​ക്കാ​​ൻ വി​​സ​​മ്മ​​തി​​ച്ച മാ’. ​​അ​​ജി​​ത, ദീ​​ദി, സാ​​വി​​ത്രി, അ​​നി​​ത, ഗി​​രി​​ജ, അം​​ബി​​ക, ജാ​​ൻ​​സി എ​​ന്നി​​വ​​രാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ന്ന​​ത്തെ ന്യൂ​​സ് ലെ​​റ്റ​​ർ ടീം.

2007​​ൽ ‘മ​​രി​​ക്കാ​​ത്ത താ​​ളു​​ക​​ൾ -മ​​ന്ദാ​​കി​​നി നാ​​രാ​​യ​​ണ​​ന്റെ ഓ​​ർ​​മ​​ക്കു​​റി​​പ്പു​​ക​​ൾ’ എ​​ന്ന പേ​​രി​​ൽ മാ​യു​​ടെ ഡ​​യ​​റി​​ക്കു​​റി​​പ്പു​​ക​​ൾ ഗി​​രി​​ജ എ​​ഡി​​റ്റ് ചെ​​യ്ത് പ​​രി​​ഭാ​​ഷ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി വി​​മ​​ൻ​​സ് ഇ​​ൻ​​പ്രി​​ന്റ് പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ചു. ആ ​​ഓ​​ർ​​മ​​ക്കു​​റി​​പ്പു​​ക​​ളു​​ടെ അ​​സം​​ഖ്യം തി​​ര​​ഞ്ഞെ​​ടു​​പ്പ് സാ​​ധ്യ​​ത​​ക​​ളു​​ടെ ഒ​​രു സാ​​ധ്യ​​ത​ത​​ന്നെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്. അ​​ത് പ്ര​​ധാ​​ന​​മാ​​ണ്. എ​​ന്നാ​​ൽ, മ​​റ്റു സാ​​ധ്യ​​ത​​ക​​ളും അ​​തി​​ലു​​ണ്ടാ​​കാം എ​​ന്ന് അ​​ത് വാ​​യി​​ച്ച​​പ്പോ​​ൾ തോ​​ന്നി​​യി​​രു​​ന്നു. മാ ​​പ​​റ​​ഞ്ഞ ഒ​​സ്യ​​ത്ത​​നു​​സ​​രി​​ച്ച് അ​​ത് പാ​​പ്പാ​​ത്തി​​ക്കാ​​യി​​രു​​ന്ന​​ല്ലോ കി​​ട്ടേ​​ണ്ടി​​യി​​രു​​ന്ന​​ത് എ​​ന്നും അ​​തെ​​ല്ലാ​​വ​​രും മ​​റ​​ന്നു​​വ​​ല്ലോ എ​​ന്നൊ​​രു ഖേ​​ദം കു​​റേ​​ക്കാ​​ലം എ​​നി​​ക്കു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു.

2009ൽ ‘​​മാ​യു​​ടെ ക​​ത്തു​​ക​​ൾ’ മാ​​തൃ​​ഭൂ​​മി ബു​​ക്സ് പു​​റ​​ത്തി​​റ​​ക്കി. ജ​​യി​​ലി​​ൽ​​നി​​ന്നും പു​​റ​​ത്തുവ​​ന്ന മാ ​​ജ​​യി​​ലി​​നു​​ള്ളി​​ലെ അ​​ജി​​ത​​ക്ക് അ​​യ​​ക്കു​​ന്ന ആ ​​ക​​ത്തു​​ക​​ൾ 1972- 1977 കാ​​ല​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​ള്ള വി​​ല​​പ്പെ​​ട്ട സൂ​​ച​​ന​​ക​​ളാ​​ൽ സ​​മൃ​​ദ്ധ​​മാ​​ണ്. ഗ്രാം​​ഷി​​യു​​ടെ ‘പ്രി​​സ​​ൺ നോ​​ട്ട് ബു​​ക്കി’​​ൽ എ​​ന്ന​​പോ​​ലെ ‘ബു​​ദ്ധി​​യു​​ടെ അ​​ശു​​ഭാ​​പ്തി​​വി​​ശ്വാ​​സ​​വും ഇ​​ച്ഛാ​​ശ​​ക്തി​​യു​​ടെ ശു​​ഭാ​​പ്തി​​വി​​ശ്വാ​​സ​​വും’ നി​​റ​​ഞ്ഞ മാ​​യു​​ടെ ഏ​​റ്റ​​വും പ്ര​​ധാ​​ന ര​​ച​​ന​​യാ​​ണി​​ത്.

മ​​ല​​യാ​​ളം വാ​​രി​​ക പ​​ത്രാ​​ധി​​പ സ​​മി​​തി അം​​ഗം സ​​ജി ജെ​​യിം​​സ് ആ​​ണ് പു​​സ്ത​​കം സ​​മാ​​ഹ​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. 2004ൽ ​​സ​​മ​​കാ​​ലി​​ക മ​​ല​​യാ​​ളം വാ​​രി​​ക​​യു​​ടെ ഓ​​ണ​​പ്പ​​തി​​പ്പി​​ലേ​​ക്ക് മാ​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് എ​​ഴു​​താ​​നു​​ള്ള സ​​ജി​​യു​​ടെ അ​​ന്വേ​​ഷ​​ണ​​മാ​​ണ് ഈ ​​ക​​ത്തു​​ക​​ളെ ഇ​​രു​​ട്ടി​​ൽ​​നി​​ന്നും വെ​​ളി​​ച്ച​​ത്തി​​ലേ​​ക്ക് എ​​ത്തി​​ച്ച​​ത്. ഡോ. ​​സു​​രേ​​ഷ് കു​​മാ​​റി​​ൽ​​നി​​ന്ന് പു​​സ്ത​​കം ഏ​​റ്റു​​വാ​​ങ്ങി​​യ​​ത് ദീ​​ദി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു.

1973ൽ​​ത​​ന്നെ മാ​​ർ​​ച്ച് 8ന്റെ ​​വ​​നി​​താ ദി​​ന​​ത്തി​​ന്റെ പ്രാ​​ധാ​​ന്യം മാ ​​ആ ക​​ത്തു​​ക​​ളി​​ലൊ​​ന്നി​​ൽ അ​​ജി​​ത​​യെ ഓ​​ർ​​മി​​പ്പി​​ക്കു​​ന്നു​​ണ്ട്. സ്ത്രീ​​ക​​ളു​​ടെ സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​ള്ള പ്ര​​ത്യാ​​ശ​​ക​​ൾ ക​​ത്തു​​ക​​ളി​​ൽ പ​​ല​​യി​​ട​​ത്താ​​യി ക​​ട​​ന്നു​​വ​​രു​​ന്നു​​ണ്ട്.

 

ഇന്ദിരയും ഭാസുരേന്ദ്ര ബാബുവും

‘‘കാ​​ലം മാ​​റി. ഇ​​പ്പോ​​ൾ സ്ത്രീ​​യും പു​​രു​​ഷ​​നും തു​​ല്യ​​രാ​​ണ്. പു​​രു​​ഷസ​​ഖാ​​ക്ക​​ൾ​​ക്ക് നേ​​ടി​​യെ​​ടു​​ക്കാ​​വു​​ന്ന​​തൊ​​ക്കെ സ്ത്രീസ​​ഖാ​​ക്ക​​ൾ​​ക്കും നേ​​ടി​​യെ​​ടു​​ക്കാ​​നാ​​വും’’ എ​​ന്ന മാ​​വോ​​യു​​ടെ പ്ര​​ത്യാ​​ശ മാ​​യും ഹൃ​​ദ​​യ​​ത്തി​​ലേ​​റ്റു​​ന്നു​​ണ്ട്. എ​​ന്നാ​​ൽ, സ്വ​​ന്തം ജീ​​വി​​ത​​കാ​​ല​​ത്ത് ത​​ന്നെ ചെ​​ങ്കൊ​​ടി​​യേ​​ന്തി​​യ ചൈ​​ന​​യും മു​​ത​​ലാ​​ളി​​ത്ത പാ​​ത​​യി​​ലേ​​ക്ക് ചെ​​ന്നെ​​ത്തി​​യ​​തി​​ന്റെ വേ​​ദ​​ന മാ ​​ഹൃ​​ദ​​യ​​ത്തി​​ലേ​​റ്റി​​യി​​രു​​ന്നു.

‘ചൈ​​നീ​​സ് ചെ​​യ​​ർ​​മാ​​ൻ ന​​മ്മു​​ടെ ചെ​​യ​​ർ​​മാ​​ൻ’ എ​​ന്ന് വി​​ശ്വ​​സി​​ച്ച് ജീ​​വി​​ച്ച രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു ന​​ക്സ​​ലൈ​​റ്റാ​​യ കാ​​ല​​ത്തെ മായു​​ടെ പ​​രി​​മി​​തി. തെ​​റ്റു​പ​​റ്റാ​​ത്ത ദൈ​​വം​​പോ​​ല​​ത്തെ വി​​ഗ്ര​​ഹ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു ആ ​​ത​​ല​​മു​​റ​​ക്ക് മാ​​വോ. മാ​​വോ​​യും ചൈ​​ന​​യും വ​​ഴി പി​​ഴ​​ക്കി​​ല്ല എ​​ന്ന​​ത് മാ​യു​​ടെ മാ​​ത്ര​​മ​​ല്ല ആ ​​ത​​ല​​മു​​റ​​യു​​ടെത​​ന്നെ ഒ​​രു വി​​ശ്വാ​​സ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. 1976ൽ ​​മാ​​വോ​​യു​​ടെ മ​​ര​​ണ​​ത്തോ​​ടെ അ​​തി​​ന്റെ ത​​ക​​ർ​​ച്ച ലോ​​കം ക​​ണ്ടു​​തു​​ട​​ങ്ങി.

മാ​​വോ​​യു​​ടെ ചൈ​​ന​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് പു​​റ​​ത്തു​​വ​​ന്ന വാ​​ർ​​ത്ത​​ക​​ൾ ഒ​​രാ​​യു​​ഷ്കാ​​ലം ഹൃ​​ദ​​യ​​ത്തി​​ൽ സൂ​​ക്ഷി​​ച്ച അ​​വ​​സാ​​ന​​ത്തെ ഉ​​ട്ടോ​​പ്പി​​യ​​യു​​ടെ പ​​ത​​ന​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​താ​​ണ് മാ​യെ പി​​ന്നീ​​ട് വ​​ർ​​ഷ​​ങ്ങ​​ളോ​​ളം നി​​ശ്ശ​​ബ്ദ​​യാ​​ക്കി​​യ​​ത് എ​​ന്നു​​വേ​​ണം വി​​ചാ​​രി​​ക്കാ​​ൻ. ഫെ​​മി​​നി​​സ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​വ​​സാ​​ന പ്ര​​തീ​​ക്ഷ. പി​​ന്നെ അ​​തും പി​​ന്നി​​ട്ട് സം​​ഗീ​​ത​​വും. ത​​ത്ത്വ​​ചി​​ന്ത​​ക​​നും സം​​ഗീ​​ത​​ജ്ഞ​​നു​​മാ​​യ മു​​കു​​ന്ദ​​നു​​ണ്ണി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു മാ​യു​​ടെ സം​​ഗീ​​ത​​ഗു​​രു. ലോ​​ക​​ത്തി​​ന്റെ വേ​​ദ​​ന​​ക​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള വി​​ടു​​ത​​ലും മു​​ക്തി​​യും മാ​യു​​ടെ സം​​ഗീ​​ത​​ത്തോ​​ടു​​ള്ള പ്ര​​ണ​​യ​​ത്തി​​ൽ കാ​​ണാ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു.

ഈ ​​വ​​രു​​ന്ന ഡി​​സം​​ബ​​ർ 16ന് ​​മാ വി​​ട പ​​റ​​ഞ്ഞി​​ട്ട് 17 വ​​ർ​​ഷം പി​​ന്നി​​ടും. മാ​യു​​ടെ ഓ​​ർ​​മ ഫെ​​മി​​നി​​സ്റ്റ് പ്ര​​സ്ഥാ​​ന​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് ഇ​​ന്നും ഊ​​ർ​​ജ​​മാ​​ണ്. ‘ഫെ​​മി​​നി​​സ​​ങ്ങ​​ൾ’ പ​​ല​രീ​​തി​​ക​​ളി​​ൽ വ​​ള​​രു​​ന്ന​​ത് പി​​ന്നെ ലോ​​കം ക​​ണ്ടു. ഇ​​ത്തി​​രി ആ​​കാ​​ശ​​ത്തി​​നുവേ​​ണ്ടി​​യു​​ള്ള ആ ​​പോ​​രാ​​ട്ട​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് ഇ​​ന്ന് പ​​ല മു​​ഖ​​ങ്ങ​​ളു​​ണ്ട്. പ​​ല പേ​​രു​​ക​​ളും പ​​ല ഓ​​ർ​​മ​​ക​​ളു​​മു​​ണ്ട്. ‘പ്ര​​ചോ​​ദ​​ന’, ‘ചേ​​ത​​ന’, ‘ബോ​​ധ​​ന’, ‘മാ​​നു​​ഷി’, ‘അ​​ന്വേ​​ഷി’, ‘സ്ത്രീ​​വേ​​ദി’, ‘വി​​ങ്സ്’, ‘പെ​​ൺ​​കൂ​​ട്ട്’, ‘ഡ​​ബ്ല്യ​ു.​​സി.​​സി...’ പ്ര​​ചോ​​ദ​​ന​​ത്തി​​ന്റെ വെ​​ളി​​ച്ചം പ്ര​​സ​​രി​​പ്പി​​ക്കു​​ന്ന, മ​​രി​​ക്കാ​​ത്ത ന​​ക്ഷ​​ത്ര​​മാ​​യി മാ​യു​​ടെ ഓ​​ർ​​മ ഇ​​പ്പോ​​ഴും വ​​ഴി​​കാ​​ട്ടു​​ന്നു.

(തു​​ട​​രും)

Tags:    
News Summary - weekly articles

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.