ഹരിയാന കൊടുങ്കാറ്റ്

ക​പിൽ​ദേ​വി​​ന്റെ ‘ചെ​കു​ത്താ​ൻ​മാ​ർ’ ലോ​ക​ക​പ്പ്​ ക്രി​ക്ക​റ്റ്​ കി​രീ​ടം ഉ​യ​ർ​ത്തി​യി​ട്ട്​ ഇൗ ​ജൂ​ൺ 25ന്​ 40 ​വ​ർ​ഷം. ഇ​പ്പോ​ഴി​താ ആ ​ടീം ​ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ര​ത്തി​ന്​ പി​ന്തു​ണ​യു​മാ​യി വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ല​വി​ലെ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ടീ​മം​ഗ​ങ്ങ​ൾ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യും പാ​ലി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്താ​ണ്​ ഇൗ 40​ ​വ​ർ​ഷ​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ ക്രി​ക്ക​റ്റി​ന്​ വ​ന്ന മാ​റ്റം. എ​ന്താ​ണ്​ 1983ലെ ​ടീ​മി​നെ വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്​? ക​പി​ൽ​ദേ​വി​നെ എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്​ കാ​യി​ക​ലോ​കം കാ​ണേ​ണ്ട​ത്​?-മു​തി​ർ​ന്ന സ്​​പോ​ർ​ട്​​സ്​ ​േജ​ണ​ലി​സ്റ്റാ​യ ലേ​ഖ​ക​​ന്റെ നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ.

‘ഹ​രി​യാ​ന കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റ്’ എ​ന്നാ​ണ് ക​പി​ൽ​ദേ​വ് അ​റി​യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ഹ​രി​യാ​ന​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ൾ നീ​തി​ക്കാ​യി കേ​ണ​പ്പോ​ൾ, ജ​ന്ത​ർ​മ​ന്ത​റി​ലെ വീ​ഥി​ക​ളി​ൽ അ​വ​ർ വ​ലി​ച്ചി​ഴ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ക​പി​ൽ​ദേ​വ് അ​വ​ർ​ക്ക് പി​ന്തു​ണ​യു​മാ​യെ​ത്തി. ഒ​ടു​വി​ൽ ക​പി​ൽ നാ​യ​ക​നാ​യി, 1983ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് ക്രി​ക്ക​റ്റ് ജ​യി​ച്ച ഇ​ന്ത്യ​ൻ ടീം ​ത​ന്നെ ക​പി​ലി​നൊ​പ്പം ചേ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ അ​തൊ​രു കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റാ​യി. നീ​തി​ക്കാ​യി കൈ ​കൂ​പ്പി കേ​ഴു​ന്ന താ​ര​ങ്ങ​ളെ​യും നി​യ​മ​സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളെ​യും വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു ത​ല​യു​യ​ർ​ത്തി​ നി​ന്ന ബ്രി​ജ്ഭൂ​ഷ​ൺ ശ​ര​ൺ​സി​ങ് തെ​ല്ലൊ​ന്നു ഞെ​ട്ടി. ക​രു​ത്ത​റി​യി​ക്കാ​ൻ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച റാ​ലി ത​ൽ​ക്കാ​ല​ത്തേ​ക്കെ​ങ്കി​ലും മാ​റ്റി.

ബി.​സി.​സി.​ഐ പ്ര​സി​ഡ​ന്റു​കൂ​ടി​യാ​യ, അ​ന്ന​ത്തെ ടീ​മം​ഗം റോ​ജ​ർ ബി​ന്നി ആ ​കൂ​ട്ടാ​യ്മ​യി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ൽ​പം അ​ക​ലം പാ​ലി​ച്ച്, വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​വു​മാ​യി വ​ന്നെ​ങ്കി​ലും 1983ലെ ​ക്രി​ക്ക​റ്റ് ലോ​ക ക​പ്പ് ജ​യി​ച്ച ഇ​ന്ത്യ​ൻ ടീം ​ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​പ്പം എ​ന്ന സ​ന്ദേ​ശം നാ​ടെ​ങ്ങും പ്ര​ച​രി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. റോ​ജ​ർ ബി​ന്നി​യി​ൽ​നി​ന്നി​ത് പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ആ ​വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു വ​ലി​യ സ്വീ​കാ​ര്യ​ത കി​ട്ടി​യ​തു​മി​ല്ല. അ​ന്ന​ത്തെ ടീ​മി​​ന്റെ വാ​ട്സ്ആ​പ് കൂ​ട്ടാ​യ്മ​യി​ൽ സു​നി​ൽ ഗ​വ​ാസ്ക​ർ ആ​ണ് ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ളെ പി​ന്തു​ണ​ക്ക​ണം എ​ന്ന ആ​ശ​യം മു​ന്നോ​ട്ടു​െവ​ച്ച​ത് എ​ന്നു​കൂ​ടി വ്യ​ക്ത​മാ​യ​തോ​ടെ ബി​ന്നി​യു​ടെ ഭാ​ഗി​ക പി​ന്മാ​റ്റം ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ പോ​യി.

സ​ചി​ൻ ടെ​ണ്ടു​ൽ​ക​ർ​ക്കു മു​മ്പ് ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക്രി​ക്ക​റ്റി​ലെ ആ​രാ​ധ​നാ​മൂ​ർ​ത്തി ക​പി​ൽ​ദേ​വാ​യി​രു​ന്നു. ക​പി​ലി​നു മു​മ്പ് ഗ​വാ​സ്​​ക​റും. അ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് സ​ചി​ൻ ടെ​ണ്ടു​ൽ​ക​റും മ​ഹേ​ന്ദ്ര​സി​ങ് ധോ​ണി​യും പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​ത്ത​ത് പ​ല​രും അ​വ​ഗ​ണി​ച്ച​തും. ക​പി​ലി​​ന്റെ​യും ഗ​വാ​സ്​​ക​റു​ടെ​യും പി​ന്തു​ണ ആ​ഘോ​ഷി​ച്ച​തും. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, 1983ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് വി​ജ​യം​പോ​ലെ ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്​​പോ​ർ​ട്സി​​ന്റെ ഗ​തി​മാ​റ്റി​യ സം​ഭ​വ​വു​മ​ല്ല, 2011ൽ ​ധോ​ണി​യു​ടെ ടീം ​കൈ​വ​രി​ച്ച ലോ​ക​ക​പ്പ് വി​ജ​യം. സ​ചി​​ന്റെ അ​വ​സാ​ന ലോ​ക​ക​പ്പ് എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു 2011ന്റെ ​പ്രാ​ധാ​ന്യം. സ​ചി​ന് ടീം ​ന​ൽ​കി​യ വി​ട​വാ​ങ്ങ​ൽ സ​മ്മാ​ന​മാ​യി ര​ണ്ടാം ലോ​ക​ക​പ്പ് വി​ജ​യം ച​രി​ത്ര​ത്താ​ളു​ക​ളി​ൽ സ്​​ഥാ​നം നേ​ടി​യെ​ന്ന​ത് യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം. ഫൈനലിൽ സ​ചി​ൻ തി​ള​ങ്ങി​യി​ല്ല, സ​ചി​ൻ 18 റ​ൺ​സ്​ മാ​ത്ര​മാ​ണു നേ​ടി​യ​ത്. ഗം​ഭീ​റും (97) ധോ​ണി​യും (91 നോ​ട്ടൗ​ട്ട്) ആ​യി​രു​ന്നു വി​ജ​യ​ശി​ൽ​പി​ക​ൾ. കോ​ഹ് ലി 35 ​റ​ൺ​സ്​ നേ​ടി. യു​വ​രാ​ജ് സി​ങ് 21 റ​ൺ​സു​മാ​യി പു​റ​ത്താ​കാ​തെ നി​ന്നു. യു​വ​രാ​ജ് ര​ണ്ടു വി​ക്ക​റ്റും വീ​ഴ്ത്തി. മാ​ൻ ഓ​ഫ് ദ ​മാ​ച്ച് യു​വ​രാ​ജും മാ​ൻ ഓ​ഫ് ദ ​സീ​രീ​സ്​ ധോ​ണി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നി​ട്ടും സ​ചി​നെ ഇ​ന്ത്യ തോ​ളി​ലേ​റ്റി.

ഒ​രു കാ​യി​ക​താ​ര​ത്തി​നു​ള്ള ആ​ദ്യ ഭാ​ര​ത​ര​ത്ന ഹോ​ക്കി മാ​ന്ത്രി​ക​ൻ ധ്യാ​ൻ ച​ന്ദി​നു ന​ൽ​കാ​തെ കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ സ​ചി​ൻ ടെ​ണ്ടുൽ​ക​ർ​ക്കു സ​മ്മാ​നി​ച്ചു. എ​ത്ര​യോ ഒ​ളി​മ്പ്യ​ൻ​മാ​ർ ഇ​തി​ൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ചു. ഭാ​ര​ത​ര​ത്ന​യും രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള നാ​മ​നി​ർ​ദേ​ശ​വും സ​ചി​നെ സ​ർ​ക്കാ​റി​നോ​ട് ക​ട​പ്പാ​ടു​ള്ള​വ​നാ​ക്കി. ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ര​ത്തെ സ​ചി​ൻ എ​ന്തു​കൊ​ണ്ട് പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്നി​ല്ല എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​ന് ഉ​ത്ത​രം ഇ​തൊ​ക്കെ​ത്ത​ന്നെ. സ​ചി​ന് 50 തി​ക​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴും രാ​ജ്യം ഒ​ന്നാ​കെ ആ ​പി​റ​ന്നാ​ൾ ആ​ഘോ​ഷി​ച്ചു. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഒ​ട്ടേ​റെ അ​മ്മ​മാ​ർ​ക്കു പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​ണു സ​ചി​ൻ. പ​ക്വ​ത​യും വി​ന​യ​വും സ​മ​ർ​പ്പ​ണ​വും പ്ര​തി​ഭ​ക്കൊ​പ്പം സ​മ​ന്വ​യി​ച്ച വ്യ​ക്തി​ത്വം. ഏ​തൊ​രു അ​മ്മ​യും മ​ക്ക​ൾ​ക്കു റോ​ൾ മോ​ഡ​ൽ ആ​യി സ​ചി​നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടും. പ​ക്ഷേ, സ​ചി​ൻ സ​ഹോ​ദ​രി​മാ​രാ​യി കാ​ണേ​ണ്ട​വ​രാ​ണ് ന​മ്മു​ടെ ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ൾ. അ​വ​രു​ടെ മാ​ന​ത്തി​നു വെ​ല്ലു​വി​ളി ഉ​യ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ സ​ചി​ൻ മ​റ്റെ​ല്ലാം മ​റ​ന്ന് അ​വ​ർ​ക്കൊ​പ്പം നി​ൽ​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു.

ഇ​വി​ടെ​യാ​ണ് ക​പി​ൽ​ദേ​വ് നി​ക​ഞ്ച് എ​ന്ന ക്രി​ക്ക​റ്റ് താ​രം വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​നാ​കു​ന്ന​ത്. ക​പി​ൽ​ദേ​വ് എ​ന്നും ത​​ന്റേ​താ​യ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളു​ള്ള വ്യ​ക്തി​യാ​യി​രു​ന്നു. ക​ളി​ക്ക​ള​വും ക​ളി​ക്കാ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു ക​പി​ലി​​ന്റെ മ​ന​സ്സി​ലെ ആ​ദ്യ സ്​​ഥാ​ന​ക്കാ​ർ. ത​നി​ക്കു ല​ഭി​ച്ച അം​ഗീ​കാ​ര​ങ്ങ​ൾ അ​ധി​കാ​രി​ക​ളു​ടെ ദാ​ന​മ​ല്ല, മ​റി​ച്ച് ക​ളി​ക്ക​ള​ത്തി​ൽ വി​യ​ർ​പ്പൊ​ഴു​ക്കി നേ​ടി​യ​താ​ണെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​റ​ച്ചു വി​ശ്വ​സി​ച്ചു. ഒ​രി​ക്ക​ലും വി​മ​ത​നാ​കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു​മി​ല്ല. ചി​ല​രൊ​ക്കെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു വി​മ​ത​വേ​ഷം ന​ൽ​കാ​ൻ ഒ​രു​ങ്ങി​യെ​ങ്കി​ലും വി​ജ​യി​ച്ചി​ല്ല.

സ്​​പോ​ർ​ട്സി​​ന്റെ ഗ​തി​മാ​റ്റി​യ വി​ജ​യ​ങ്ങ​ൾ

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ സ്​​പോ​ർ​ട്സി​​ന്റെ ഗ​തി​മാ​റ്റി​യ ര​ണ്ടു സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ് 1975ൽ ​ക്വാ​ലാ​ലം​പു​രി​ൽ അ​ജി​ത് പാ​ൽ സി​ങ്ങി​ന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ കൈ​വ​രി​ച്ച ലോ​ക​ക​പ്പ് ഹോ​ക്കി വി​ജ​യ​വും 1983ൽ ​ലോ​ർ​ഡ്സി​ൽ ക​പി​ൽ​ദേ​വി​​ന്റെ നാ​യ​ക​ത്വ​ത്തി​ൽ സാ​ധ്യ​മാ​യ ലോ​ക​ക​പ്പ് ക്രി​ക്ക​റ്റ് വി​ജ​യ​വും. ഇ​ന്ത്യ​ൻ കാ​യി​ക​വേ​ദി​യി​ലേ​ക്ക് പ്ര​ഫ​ഷ​ന​ലി​സ​വും പ​ണ​ത്തി​​ന്റെ കു​ത്തൊ​ഴു​ക്കും ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​ര​ണ്ടു ലോ​ക​വി​ജ​യ​ങ്ങ​ളും. മ​റ്റൊ​രു അ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ അ​മ​ച്വ​ർ ടീ​മു​ക​ളാ​ണ് ര​ണ്ടു വി​ജ​യ​ങ്ങ​ളും സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി​യ​ത്.

1975 മാ​ർ​ച്ച് 15. ക്വാ​ലാ​ലം​പു​രി​ലെ മെ​ൽ​ദേ​ക്കാ സ്റ്റേ​ഡി​യ​ത്തി​ൽ അ​ര​ല​ക്ഷ​ത്തോ​ളം കാ​ണി​ക​ളെ സാ​ക്ഷി​നി​ർ​ത്തി​യാ​ണ് ലോ​ക​ക​പ്പ് ഹോ​ക്കി ഫൈ​ന​ലി​ൽ ഇ​ന്ത്യ പാ​കി​സ്താ​നെ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത് (2-1). 1966ൽ ​ബാ​ങ്കോ​ക് ഏ​ഷ്യ​ൻ ഗെ​യിം​സി​ൽ സ്വ​ർ​ണം നേ​ടി​യ​ശേ​ഷം ഹോ​ക്കി​യി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​ഥ​മ രാ​ജ്യാ​ന്ത​ര കി​രീ​ട ജ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. രാ​ജ്യം മു​ഴു​വ​ൻ ആ​ഘോ​ഷി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു ആ ​വി​ജ​യം. പ​ഞ്ചാ​ബ് സം​സ്​​ഥാ​ന സ​ർ​ക്കാ​റാ​ണ് ടീ​മി​​ന്റെ പ​രി​ശീ​ല​ന​ച്ചെ​ല​വു​ക​ൾ വ​ഹി​ച്ച​ത്. വി​ജ​യ​ശ്രീ​ലാ​ളി​ത​രാ​യി എ​ത്തി​യ ക​ളി​ക്കാ​ർ​ക്കു സ​മ്മാ​ന​മാ​യി കി​ട്ടി​യ​ത് ലാംെ​ബ്ര​ട്ട ക​മ്പ​നി ന​ൽ​കി​യ ലാം​ബി സ്​​കൂ​ട്ട​ർ. അ​ല്ലാ​തെ, കോ​ടി​ക​ൾ പോ​യി​ട്ട് ല​ക്ഷ​ങ്ങ​ൾ​പോ​ലും കാ​ഷ് അ​വാ​ർ​ഡ് ന​ൽ​കാ​ൻ സം​വി​ധാ​ന​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

ഏ​താ​ണ്ട് ഇ​തേ സ്​​ഥി​തി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു 1983ലെ ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക്രി​ക്ക​റ്റ് ടീം. 1975​ലും ’79ലും ​ലോ​ക​ക​പ്പ് ക്രി​ക്ക​റ്റി​ൽ ദ​യ​നീ​യ പ്ര​ക​ട​നം കാ​ഴ്ച​െ​വ​ച്ച ഇ​ന്ത്യ​യെ ’83ലും ​സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള ടീ​മാ​യി ആ​രും ക​ണ്ടി​ല്ല. ‘ബു​ക്ക് മെ​യ്ക്കേ​ഴ്സ്​’ ഇ​ന്ത്യ​ക്കു ന​ൽ​കി​യ സാ​ധ്യ​ത 1/25 മാ​ത്രം. അ​താ​യ​ത് ഇ​ന്ത്യ​ക്കു പി​ന്നി​ൽ സിം​ബാ​ബ് വെ​യും (1/500) ശ്രീ​ല​ങ്ക​യും (1/1000) മാ​ത്രം. വി​ൻ​ഡീ​സ്​ ഹാ​ട്രി​ക് തി​ക​ക്കും എ​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ക​ണ​ക്കു​ക്കൂ​ട്ട​ൽ. 10/11 സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ് ക്ലൈ​വ് ലോ​യി​ഡി​​ന്റെ ടീ​മി​നു ക​ൽ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. കാ​ര്യ​മാ​യ പ്ര​തീ​ക്ഷ​ക​ൾ ഇ​ല്ലാ​തെ, മു​ൻ ലോ​ക​ക​പ്പു​ക​ളി​ൽ നേ​രി​ട്ട നാ​ണ​ക്കേ​ട് മാ​റ്റാ​ൻ​പോ​ന്ന പ്ര​ക​ട​ന​മെ​ങ്കി​ലും കാ​ഴ്ച​വെ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചാ​യി​രി​ക്ക​ണം ക​പി​ലി​​ന്റെ ടീം ​ല​ണ്ട​നി​ൽ വി​മാ​ന​മി​റ​ങ്ങി​യ​ത്.

ക​പി​ലി​​ന്റെ ചെകുത്താന്മാ​ർ

1983 ജൂ​ൺ 25. ലോ​ർ​ഡ്സി​ൽ ഇ​ന്ത്യ ച​രി​ത്ര​മെ​ഴു​തി. ‘ക​പി​ലി​​ന്റെ ചെകുത്താന്മാ​ർ’ (ക​പി​ൽ​സ്​ ഡെ​വി​ൾ​സ്) ലോ​യി​ഡി​ന്റെ വെ​സ്റ്റ് ഇ​ൻ​ഡീ​സി​നെ 43 റ​ൺ​സി​ന് പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി പ്രു​ഡ​ൻ​ഷ്യ​ൽ ലോ​ക​ക​പ്പ് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി. 54.4 ഓ​വ​റി​ൽ കേ​വ​ലം 183 റ​ൺ​സി​ന് ഇ​ന്ത്യ​യെ പു​റ​ത്താ​ക്കി. അ​നാ​യാ​സ വി​ജ​യം ക​ണ​ക്കു​കൂ​ട്ടി​യി​റ​ങ്ങി​യ വി​ൻ​ഡീ​സാ​ണ് 52 ഓ​വ​റി​ൽ 140ന് ​ഓ​ൾ​ഔ​ട്ടാ​യ​ത്. മ​ദ​ൻ​ലാ​ലി​​ന്റെ ബൗ​ളി​ങ്ങി​ൽ ഏ​താ​ണ്ട് 15 വാ​ര പി​ന്നി​ലേ​ക്ക് ഓ​ടി ക​പി​ൽ​ദേ​വ് എ​ടു​ത്ത ക്യാ​ച്ചി​ൽ വി​വി​യ​ൻ റി​ച്ചാ​ർ​ഡ്സ്​ പു​റ​ത്താ​യ​തോ​ടെ ഗാ​ല​റി​യി​ലെ താ​ള​ത്തി​​ന്റെ നി​യ​ന്ത്ര​ണം ഇ​ന്ത്യ​ൻ ആ​രാ​ധ​ക​ർ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ടി.​വി കാ​ര്യ​മാ​യി പ്ര​ച​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. റേ​ഡി​യോ​യി​ൽ കേ​ട്ട ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി​വി​വ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു കോ​ടി​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ക്രി​ക്ക​റ്റ് േപ്ര​മി​ക​ൾ​ക്ക് ആ​ശ്ര​യം. അ​വ​ർ കാ​തു​ക​ൾ കൂ​ർ​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ശ്വാ​സ​മ​ട​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ലോ​ർ​ഡ്സി​ലെ ഇ​ന്ത്യ​ൻ മു​ന്നേ​റ്റം വാ​ക്കു​ക​ളാ​യി ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ക്രി​ക്ക​റ്റ് േപ്ര​മി​ക​ളു​ടെ കാ​തു​ക​ളി​ൽ എ​ത്തി. അ​തൊ​രു ആ​ര​വ​മാ​യി, ആ​വേ​ശ​മാ​യി. ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക്രി​ക്ക​റ്റി​​ന്റെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, സ്​​പോ​ർ​ട്സി​​ന്റെ ആ​കെ ഉ​യി​ർ​ത്തെ​ഴു​ന്നേ​ൽ​പാ​യി ക​പി​ലി​​ന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ഫൈ​ന​ൽ ക​ളി​ച്ച ടീ​മി​ൽ അ​ണി​നി​ര​ന്ന​ത് സു​നി​ൽ ഗ​വാ​സ്​​ക​ർ, കൃ​ഷ്ണ​മാ​ചാ​രി ശ്രീ​കാ​ന്ത്, മൊ​ഹീ​ന്ദ​ർ അ​മ​ർ​നാ​ഥ്, യ​ശ്പാ​ൽ ശ​ർ​മ, സാ​ന്ദീ​പ് പാ​ട്ടീ​ൽ, കീ​ർ​ത്തി ആ​സാ​ദ്, റോ​ജ​ർ ബി​ന്നി, മ​ദ​ൻ ലാ​ൽ, സ​യ്യ​ദ് കി​ർ​മാ​നി ബ​ൽ​വി​ന്ദ​ർ സി​ങ് സ​ന്ധു എ​ന്നി​വ​രാ​ണ്. ദി​ലീ​പ് വെ​ങ്സാ​ർ​ക്കർ, ര​വി ശാ​സ്​​ത്രി, സു​നി​ൽ വാ​ൽ​സ​ൻ എ​ന്നി​വ​രാ​യി​രു​ന്നു സം​ഘ​ത്തി​ലെ ഇ​ത​ര ക​ളി​ക്കാ​ർ. ഇ​തി​ൽ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ വേ​രു​ക​ളു​ള്ള സു​നി​ൽ വാ​ൽ​സ​നു മാ​ത്ര​മാ​ണ് ടൂ​ർ​ണ​മെ​ന്റി​ൽ ഒ​രു ക​ളി​യി​ലും പ​ങ്കെ​ടു​ക്കാ​ൻ അ​വ​സ​രം കി​ട്ടാ​തെ​ പോ​യ​ത്. പ​ക്ഷേ, മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി ടീം ​പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ഇ​ന്ദി​ര ഗാ​ന്ധി​യെ ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ േട്രാ​ഫി കൈ​യി​ൽ​നി​ന്നു താ​ഴെ​വെ​ക്കാ​തെ കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ന്ന​ത് സു​നി​ൽ വാ​ൽ​സ​ൻ ആ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ദി​ര ഗാ​ന്ധി ഇ​ക്കാ​ര്യം ചോ​ദി​ക്കു​ക​യും​ ചെ​യ്തു.

സു​നി​ൽ ഗ​വാ​സ്ക​റും ദി​ലീ​പ് വെ​ങ്സ​ാർ​ക്കറും ര​വി​ശാ​സ്​​ത്രി​യു​മൊ​ക്കെ ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട ടീ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഇ​വ​രാ​രും ഏ​ക​ദി​ന ക്രി​ക്ക​റ്റി​ൽ തി​ള​ങ്ങി​യ​വ​ര​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​ര​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ശ​രാ​ശ​രി ക​ളി​ക്കാ​രു​ടെ ഒ​രു സം​ഘ​മാ​യി​രു​ന്നു ക​പി​ലി​​ന്റെ ടീം. ​പ​ല​തു​ള്ളി പെ​രു​വെ​ള്ളം എ​ന്ന​തു​പോ​ലെ ആ ​ക​ളി​ക്കാ​ർ ഓ​രോ​രു​ത്ത​രും ശ​രാ​ശ​രി നി​ല​വാ​രം കാ​ത്ത​പ്പോ​ൾ അ​തൊ​രു ടീം ​സ്​​പി​രി​റ്റാ​യി. ഏ​തു വ​മ്പ​ന്മാ​ർ​ക്കും ആ ​ശ​രാ​ശ​രി​ക​ളു​ടെ ആ​ക​ത്തു​ക വെ​ല്ലു​വി​ളി​യാ​യി. അ​തു​ല്യ​പ്ര​ക​ട​ന​മാ​ക​ട്ടെ ക​പി​ലി​​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നാ​യി​രു​ന്നു​താ​നും. വി​ൻ​ഡീ​സും ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​യും സിം​ബാ​ബ്​‍വെ​യും ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട ഗ്രൂ​പ്പി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ത്യ. സെ​മി​െ​ഫെ​ന​ലി​നു മു​മ്പ് ഇ​രു ഗ്രൂ​പ്പി​ലെ​യും ടീ​മു​ക​ൾ എ​തി​രാ​ളി​ക​ളെ ര​ണ്ടു​ത​വ​ണ വീ​തം നേ​രി​ട​ണ​മെ​ന്ന നി​യ​മ​മാ​യി​രു​ന്നു മൂ​ന്നാം ലോ​ക​ക​പ്പി​ൽ. വി​ൻ​ഡീ​സി​നെ​യും ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​യെ​യും ര​ണ്ടു​ത​വ​ണ നേ​രി​ട്ടാ​ലു​ള്ള സ്​​ഥി​തി ഊ​ഹി​ക്കാം. അ​താ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​ക്ക് സെ​മി​സാ​ധ്യ​ത​പോ​ലും ക​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ ക്രി​ക്ക​റ്റ് പ​ണ്ഡി​ത​ർ വി​മു​ഖ​ത കാ​ട്ടി​യ​ത്. ആ​ദ്യ മ​ത്സ​ര​ത്തി​ൽ വി​ൻ​സീ​സി​നെ തോ​ൽ​പി​ച്ചു. ര​ണ്ടാം മ​ത്സ​ര​ത്തി​ൽ സിം​ബാ​ബ്​‍വെ​ക്കെ​തി​രെ അ​നാ​യാ​സ ജ​യം. പ​ക്ഷേ, അ​ടു​ത്ത ര​ണ്ടു മ​ത്സ​ര​വും തോ​റ്റു. ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​യോ​ട് ദ​യ​നീ​യ തോ​ൽ​വി. വി​ൻ​ഡീ​സ്​ ആ​ക​ട്ടെ ആ​ദ്യ തോ​ൽ​വി​ക്കു പ്ര​തി​കാ​രം​ചെ​യ്തു.

അ​ഞ്ചാം മ​ത്സ​ര​ത്തി​ൽ എ​തി​രാ​ളി​ക​ൾ സിം​ബാ​ബ്​‍വെ. പ​ക്ഷേ, ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്​​കോ​ർ 17ൽ ​എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ അ​ഞ്ചാം വി​ക്ക​റ്റും വീ​ണു. പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി തു​റ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു ക​പി​ലി​​ന്റെ വ​ര​വ്. പ​തി​വു​വി​ട്ട് അ​തീ​വ ശ്ര​ദ്ധ​യോ​ടെ ക​പി​ൽ ബാ​റ്റ് വീ​ശി. 138 പ​ന്തി​ൽ 175 നോ​ട്ടൗ​ട്ട്. ഏ​ക​ദി​ന ക്രി​ക്ക​റ്റ് ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ അ​തു​വ​രെ​യു​ണ്ടാ​യ ഏ​റ്റ​വും ഉ​യ​ർ​ന്ന വ്യ​ക്തി​ഗ​ത സ്​​കോ​ർ. യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ 1983ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് വി​ജ​യ​ത്തി​ൽ ഏ​റ്റ​വും നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ​ത് ക​പി​​ലി​ന്റെ ഈ ​ഇ​ന്നി​ങ്സും ക​ലാ​ശ​ക്ക​ളി​യി​ൽ വി​വി​യ​ൻ റി​ച്ചാ​ർ​ഡ്സി​നെ പു​റ​ത്താ​ക്കാ​ൻ ക​പി​ൽ എ​ടു​ത്ത ക്യാ​ച്ചു​മാ​ണ്.

സീ​നി​യ​ർ ക​ളി​ക്കാ​ർ പ​ല​രും ടീ​മി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ക​പി​ലും സം​ഘ​വും എ​ന്ന ലേ​ബ​ൽ വീ​ണു. ത​​ന്റെ ടീ​മി​​ന്റെ പ​രി​മി​തി​ക​ൾ അ​റി​ഞ്ഞ് ക​പി​ൽ ക​ളി​ക്കാ​രെ ഉ​ണ​ർ​ത്തി. ഫീ​ൽ​ഡി​ങ്ങി​ൽ, ഓ​രോ പ​ന്തി​ലേ​ക്കും ക​ളി​ക്കാ​ർ പ​റ​ന്നു​വീ​ഴു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. മു​ന്നി​ൽ നി​ന്നു ന​യി​ച്ച നാ​യ​ക​നാ​യി ക​പി​ൽ. പ്രു​ഡ​ൻ​ഷ്യ​ൽ ലോ​ക ക​പ്പ് ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ രാ​ജ്യ​ത്തി​​ന്റെ ഹീ​റോ​യാ​യി. എ​ത്ര​യോ ത​ല​മു​റ​ക​ൾ​ക്കു പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​കു​ന്ന​താ​യി ആ ​ഐ​തി​ഹാ​സി​ക വി​ജ​യം. ക​പി​ൽ​ദേ​വ് ഇ​ന്ത്യ​ൻ യു​വ​ത്വ​ത്തി​​ന്റെ മാ​ന്ത്രി​ക ചേ​ത​ന​യാ​യി.

നീ​ര​ജ് ചോ​പ്ര​യും അ​ഭി​ന​വ് ബി​ന്ദ്ര​യും അ​നി​ൽ കുംെ​ബ്ല​യും സു​നി​ൽ ബ​ത്ര​യും സാ​നി​യ മി​ർ​സ​യും റാ​ണി റാം​ഫാ​ലും നി​ഖാ​ത് സ​രി​നും ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ളെ പി​ന്തു​ണ​ച്ചു. ക​പി​ൽ​ദേ​വ് ത​ന്നെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ലേ താ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി രം​ഗ​ത്തു​വ​ന്നു. പ​ക്ഷേ, അ​ന്നൊ​ന്നും ഉ​യ​രാ​ത്തൊ​രു ദേ​ശീ​യ​വി​കാ​രം 1983ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് ടീ​മി​​ന്റെ പി​ന്തു​ണ​യി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി. ഗ​വാ​സ്ക​റും ക​പി​ലും മു​ൻ​കൈ​യെ​ടു​ത്തു. മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ ഒ​പ്പം ചേ​ർ​ന്നു (ബി​ന്നി​യു​ടെ മ​നം​മാ​റ്റം ത​ൽ​ക്കാ​ലം മ​റ​ക്കു​ക). എ​ന്താ​ണ് ഈ ​ടീ​മി​​ന്റെ പി​ന്തു​ണ​യി​ൽ സം​ഭ​വി​ച്ച​ത്? രാ​ജ്യം ഉ​ണ​ർ​ന്നു എ​ന്ന​തുത​ന്നെ.

1970-71 ൽ ​അ​ജി​ത് വ​ഡേ​ക്ക​റു​ടെ ടീം ​വി​ൻ​ഡീ​സി​നെ​യും ഇം​ഗ്ല​ണ്ടി​നെ​യും അ​വ​രു​ടെ മ​ണ്ണി​ൽ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യ​ത് ആ​ഘോ​ഷ​മാ​ണ്. ഉ​ണ​ർ​വാ​ണ്. പ​ക്ഷേ, 1983ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് വി​ജ​യം ആ​ഗോ​ള​വി​ജ​യ​മാ​യി ക്രി​ക്ക​റ്റ് േപ്ര​മി​ക​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം ഇ​ന്ത്യ കൊ​ണ്ടാ​ടി. ലോ​ക കാ​യി​ക ഭൂ​പ​ട​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ യ​ശ​സ്സ് ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ വി​ജ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ഒ​ട്ടേ​റെ വി​ജ​യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​ത് വ​ഴി​തു​റ​ന്നു.

ക​പി​ലി​നു പ്ര​ധാ​നം സ്​​പോ​ർ​ട്സ്​

ക​പി​ൽ​ദേ​വ് എ​ന്നും സ്​​പോ​ർ​ട്സ്​​മാ​ൻ സ്​​പി​രി​റ്റി​​ന്റെ ആ​ൾ​രൂ​പ​മാ​യി​രു​ന്നു. മ​ൻ​സൂ​ർ അ​ലി ഖാ​ൻ പ​ട്ടൗ​ഡി​ക്കും ഗു​ണ്ട​പ്പാ വി​ശ്വ​നാ​ഥി​നും ശേ​ഷം എ​തി​രാ​ളി​ക​ളു​ടെ അ​വ​സ​രം നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​തെ, സ്വ​ന്തം ടീ​മി​നെ വി​ജ​യി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ച നാ​യ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു ക​പി​ൽ​ദേ​വ്. 1987ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പി​ൽ ഇ​ന്ത്യ ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​യോ​ട് ഒ​രു റ​ണ്ണി​നു തോ​റ്റ മ​ത്സ​ര​ത്തി​​ന്റെ ക​ഥത​ന്നെ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം. ഒ​രു സി​ക്സ​ർ ബൗ​ണ്ട​റി​യാ​യി തെ​റ്റി​ച്ചു രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്ത​പ്പെ​ട്ട​ത് തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ് ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​ക്ക് ര​ണ്ടു റ​ൺ​സ്​ കൂ​ടി ന​ൽ​കാ​ൻ ക​പി​ൽ സ​മ്മ​തി​ച്ചു. ആ​സ്​േ​ട്ര​ലി​യ​യു​ടെ സ്​​കോ​ർ 268ൽ​നി​ന്ന് 270ൽ ​എ​ത്തി. ഫ​ലം ഇ​ന്ത്യ ഒ​രു റ​ണ്ണി​നു തോ​റ്റു.

നാ​നൂ​റി​ല​ധി​കം വി​ക്ക​റ്റും 5000ത്തി​ല​ധി​കം റ​ൺ​സും നേ​ടി ലോ​കം ക​ണ്ട ഏ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും മി​ക​ച്ച ഓ​ൾ​റൗ​ണ്ട​ർ​മാ​രി​ലൊ​രാ​ളാ​യ ക​പി​ൽ, ഗ​വാ​സ്ക​ർ​ക്കും സ​ചി​നും മു​മ്പേ വി​സ്​​ഡ​​ന്റെ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രി​ക്ക​റ്റ​റു​ടെ പ​ട്ടി​ക​യി​ലെ​ത്തി. പ​ക്ഷേ, അ​നാ​വ​ശ്യ വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളും ക്രി​ക്ക​റ്റ് ബോ​ർ​ഡി​​ന്റെ എ​തി​ർ​പ്പു​മെ​ല്ലാം നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒ​രു​പ​ക്ഷേ, ത​നി​ക്കു ക​ളി​ക്ക​ള​ത്തി​ൽ നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്ന തി​ക്താ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​കാം ക​പി​ൽ​ദേ​വി​നെ താ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ വ​ക്താ​വാ​ക്കി മാ​റ്റി​യ​ത്. പ​റ​ക്കും സി​ഖ്, മി​ൽ​ഖാ സി​ങ്ങി​​ന്റെ അ​ഭാ​വ​മാ​ണ് ക​പി​ൽ​ദേ​വ് നി​ക​ത്തി​യ​ത്. മി​ൽ​ഖാ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ ഇ​ന്നു ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​പ്പം സ​മ​ര​ത്തി​ന്, ആ​രോ​ഗ്യ​വും പ്രാ​യ​വും മ​റ​ന്ന് എ​ത്തി​യേ​നെ. ബ്രി​ജ്ഭൂ​ഷ​ൺ ശ​ര​ൺ സി​ങ്ങി​നെ പ​ര​സ്യ​മാ​യി ചീ​ത്ത​യും വി​ളി​ച്ചേ​നെ; കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ ഫു​ട്ബാ​ൾ ഒ​ളി​മ്പ്യ​ൻ അ​ബ്ദു​ൽ റഹ്മാനെ​പ്പോ​ലെ. ക്രി​ക്ക​റ്റി​ൽ ഇ​ത്ത​ര​ക്കാ​ർ കു​റ​വാ​ണ്. ബി​ഷ​ൻ​സി​ങ് ബേ​ദി​യെ​പ്പോ​ലെ അ​പൂ​ർ​വം ചി​ല​ർ ക​ണ്ടെ​ന്നു വ​രാം.

ഏ​റെ പെ​രു​മ​യോ​ടെ സ​ജീ​വ ക്രി​ക്ക​റ്റി​ൽ​നി​ന്നു വി​ര​മി​ച്ച ക​പി​ൽ​ദേ​വി​ന് പി​ന്നീ​ട് തി​രി​ച്ച​ടി​ക​ൾ ഏ​റെ നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. 1978ൽ ​ടെ​സ്റ്റി​ൽ അ​ര​ങ്ങേ​റി 94ൽ ​വി​ര​മി​ച്ച ക​പി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ടീ​മി​​ന്റെ കോ​ച്ചാ​യെ​ങ്കി​ലും വി​ജ​യി​ച്ചി​ല്ല. 2004ൽ ​ദേ​ശീ​യ ക്രി​ക്ക​റ്റ് അ​ക്കാ​ദ​മി​യു​ടെ ചെ​യ​ർ​മാ​ൻ ആ​യി. പ​ക്ഷേ, ഒ​ത്തു​ക​ളി വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ ഉ​യ​ർ​ന്ന​തോ​ടെ സ്​​ഥാ​നം ഒ​ഴി​ഞ്ഞു. ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ൾ എ​ല്ലാം വ്യാ​ജ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്ന് കാ​ലം തെ​ളി​യി​ച്ചു. 2007ൽ ​എ​സെ​ൽ സ്​​പോ​ർ​ട്സു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക്രി​ക്ക​റ്റ് ലീ​ഗ് തു​ട​ങ്ങി. 10 സി​റ്റി ടീ​മു​ക​ളെ​യും നാ​ല് വി​ദേ​ശ ടീ​മു​ക​ളെ​യും ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ത്തി വ​ലി​യ​തോ​തി​ൽ ആ​സൂ​ത്ര​ണം​ചെ​യ്ത പ​രി​പാ​ടി ബി.​സി.​സി.​ഐ​ക്ക് രു​ചി​ച്ചി​ല്ല.

ഐ.​സി.​എ​ൽ 2008-09 സീ​സ​ണോ​ടെ അ​വ​സാ​നി​ച്ചു. ഇ​തി​നെ എ​തി​രി​ടാ​ൻ ബി.​സി.​സി.​ഐ തു​ട​ങ്ങി​യ ഐ.​പി.​എ​ൽ വി​ജ​യ​മാ​ക്കി​യ ല​ളി​ത് മോ​ദി കേ​സു​ക​ളി​ൽ കു​ടു​ങ്ങി രാ​ജ്യം വി​ട്ടു. പ​ക്ഷേ, ഐ.​പി.​എ​ൽ വ​ൻ വി​ജ​യ​മാ​യി. ഈ ​ആ​ശ​യ​ത്തി​ന് ബോ​ർ​ഡ് ക​പി​ലി​നോ​ടും എ​സെ​ൽ സ്​​പോ​ർ​ട്സി​നോ​ടും ക​ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നാ​വി​ല്ല. ഐ.​പി.​എ​ൽ ബോ​ർ​ഡി​​ന്റെ പ​ണ​പ്പെ​ട്ടി​യി​ൽ ശ​ത​കോ​ടി​ക​ൾ എ​ത്തി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും ക​പി​ലി​നോ​ടു​ള്ള അ​നി​ഷ്​​ടം തു​ട​ർ​ന്നു.

എ​സെ​ൽ സ്​​പോ​ർ​ട്സു​മാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധം വേ​ർ​പെ​ടു​ത്തി​യെ​ന്ന് ക​പി​ൽ ബോ​ർ​ഡി​നെ അ​റി​യി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും 2012 ജൂ​ലൈ​യി​ൽ മാ​ത്ര​മാ​ണ് ബി.​സി.​സി.​ഐ ക​പി​ൽ​ദേ​വി​നെ​തി​രാ​യ വി​ല​ക്ക് നീ​ക്കി​യ​ത്. കാ​യി​ക​ക്ഷ​മ​ത​യു​ടെ​യും അ​ച്ച​ട​ക്ക​ത്തി​​ന്റെ​യും കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ എ​ന്നും മാ​തൃ​ക കാ​ട്ടി​യ ക​പി​ൽ​ദേ​വി​​ന്റെ തി​രി​ച്ചു​വ​ര​വ് ക്രി​ക്ക​റ്റ് ലോ​കം വേ​ണ്ട​വി​ധ​ത്തി​ൽ ആ​ഘോ​ഷി​ച്ചി​ല്ല. പ​രി​ക്കി​​ന്റെ പേ​രി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ൽ​പോ​ലും ടെ​സ്റ്റി​ൽ​നി​ന്നു മാ​റി​നി​ൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ക​പി​ലി​ന് ഇ​ട​ക്കാ​ല​ത്തെ വി​ല​ക്ക് സ​ഹി​ക്കാ​വു​ന്ന​തി​ന് അ​പ്പു​റ​മാ​യി​രു​ന്നു. പ​ക്ഷേ, അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​രെ​യും കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ല്ല. ബി.​സി.​സി.​ഐ പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് ശ്രീ​നി​വാ​സ​ൻ തി​രി​ച്ചു​വി​ളി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ‘‘ക്രി​ക്ക​റ്റ് ബോ​ർ​ഡ് അ​മ്മ​യാ​ണ്. ക്രി​ക്ക​റ്റ് ക​ളി​ക്കാ​ർ മ​ക്ക​ളും’’ എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പ്ര​തി​ക​ര​ണം. അ​തി​ലേ​റെ ‘‘അ​വ​സാ​ന​ത്തി​നുശേ​ഷം ഒ​രു തു​ട​ക്കം’’ എ​ന്ന് മ​ട​ങ്ങി​വ​ര​വി​നെ ക​പി​ൽ​ദേ​വ് വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​ത് ഏ​റെ ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

ക​പി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ലും വി​മ​ത​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വി​മ​ത​ശ​ബ്ദം ഉ​യ​ർ​ത്താ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു​മി​ല്ല. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​ന്റെ ശ​ബ്ദം പ​ക്ഷേ, വേ​റി​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു. ന്യാ​യ​ത്തി​നും നീ​തി​ക്കും വേ​ണ്ടി ആ ​ശ​ബ്ദം ഉ​യ​ർ​ന്നു. അ​ത് ചു​ഴ​ലി​ക്കാ​റ്റും കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റു​മാ​യ​ത് ക​പി​ൽ​ദേ​വ് എ​ന്ന, ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ മി​ക​ച്ച ക്യാ​പ്റ്റ​​ന്റെ​യും ഓ​ൾ​റൗ​ണ്ട​റു​ടെ​യും നി​ല​പാ​ടാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. കാ​യി​ക​ലോ​കം ക​പി​ലി​നെ​യും 1983 ലെ ​ലോ​ക​ക​പ്പ് ടീ​മി​നെ​യും നെ​ഞ്ചി​ലേ​റ്റി​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ആ ​ടീ​മം​ഗ​ങ്ങ​ൾ ഗു​സ്​​തി താ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​പ്പ​മെ​ന്ന് അ​റി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യൊ​ട്ടാ​കെ അ​തൊ​രു ത​രം​ഗ​മാ​യ​ത്. അ​ത്ത​ര​മൊ​രു ത​രം​ഗം സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കാ​ൻ 2011ലെ ​ടീ​മി​നോ ധോ​ണി​ക്കോ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല; ക​ഴി​യു​ക​യു​മി​ല്ല.

വാ​ൽ​ക്ക​ഷ്ണം:

പ​ണ്ഡി​റ്റ് ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു ഒ​രി​ക്ക​ൽ ധ്യാ​ൻ​ച​ന്ദി​നോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞു. ‘‘താ​ങ്ക​ൾ​ക്ക് ഒ​ത്തി​രി ഒ​ളി​മ്പി​ക് മെ​ഡ​ലു​ക​ൾ ഉ​ണ്ട​ല്ലോ. ഒ​രെ​ണ്ണം എ​നി​ക്കു ത​ന്നാ​ൽ ഞാ​ൻ നെ​ഞ്ചി​ൽ കു​ത്തി ഗ​മ​യി​ൽ ന​ട​ക്കാം.’’ ധ്യാ​ൻ ച​ന്ദ് പ​റ​ഞ്ഞു: ‘‘ഇ​ത് വി​യ​ർ​പ്പൊ​ഴു​ക്കി നേ​ടി​യ മെ​ഡ​ലു​ക​ളാ​ണ്. അ​ങ്ങ​യു​ടെ കോ​ട്ടി​ൽ ഇ​പ്പോ​ഴു​ള്ള റോ​സാ​പ്പൂ​വാ​ണു ചേ​രു​ന്ന​ത്.’’