വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു ക​പ്പ​ൽ -ഇ. ​സ​ന്തോ​ഷ് കു​മാ​ർ എഴുതുന്ന യാത്രാനുഭവം

ലോ​ക​ത്തി​ലെ മ്യൂ​സി​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തി​ൽ​വെ​ച്ച് ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ഒ​രു പു​രാ​വ​സ്​​തു​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണ്​ ഇൗ ​യാ​ത്രാ​നു​ഭ​വം. സ്റ്റോ​ക്ഹോ​മി​ലെ ‘വാ​സ’ എ​ന്ന മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന, നാ​ലു നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മു​മ്പ് ആ​ദ്യ​യാ​ത്ര​യി​ൽ​ത്ത​ന്നെ ക​ട​ലി​ലാ​ഴ്ന്നു​പോ​യ ക​പ്പ​ൽ ഇ​ന്ന്​ എ​ന്തു കാ​ഴ്​​ചാ​നു​ഭ​വ​മാ​ണ്​ പ​ക​രു​ന്ന​ത്​?

My name is Ozymandias, King of Kings; Look on my Works, ye Mighty, and despair!  Nothing beside remains. Round the decay Of that colossal Wreck, boundless and bare The lone and level sands stretch far away.”

P.B. Shelley (poem: Ozymandias)

സെ​പ്റ്റംബർ 29ാം തീ​യ​തി സ്വീ​ഡ​​ന്റെ ത​ല​സ്​​ഥാ​ന​മാ​യ സ്റ്റോ​ക്ഹോ​മി​ൽ ‘വാ​സ’ എ​ന്നു പേ​രു​ള്ള ഒ​രു മ്യൂ​സി​യം കാ​ണാ​ൻ പോ​യി. പ​ഴ​യ​കാ​ല​ത്തെ സാ​മ​ഗ്രി​ക​ൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു വെ​ക്കാ​റു​ള്ള പ​തി​വു മ്യൂ​സി​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​മാ​യി ഇ​വി​ടെ ഒ​രേ​യൊ​രു വ​സ്​​തു മാ​ത്ര​മേ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ളൂ –ഒ​രു വ​ലി​യ ക​പ്പ​ൽ. അ​തി​നെ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​ൻ പാ​ക​ത്തി​ൽ വ​ലി​യൊ​രു കെ​ട്ടി​ടം നി​ർ​മി​ച്ച് മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഏ​താ​ണ്ട് നാ​ലു നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കു മു​മ്പ് ആ​ദ്യ​യാ​ത്ര​യി​ൽ​ത്ത​ന്നെ ക​ട​ലി​ലാ​ഴ്ന്നു​പോ​യ ക​പ്പ​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. നീ​ണ്ട 333 വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ അ​ത് വെ​ള്ള​ത്തി​ലാ​ണ്ടു കി​ട​ന്നു. അ​തു വീ​ണ്ടെ​ടു​ത്ത് അ​ഴു​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം ക​ഴു​കി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം മി​ക്ക​വാ​റും നി​ർ​മി​ച്ച കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തുപോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ​വി​ടെ. ഇ​രി​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളും ക​ട്ടി​ലു​ക​ളും പാ​ച​ക​ശാ​ല​യും പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും ഉ​ടു​പ്പു​ക​ളും ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ളും എ​ല്ലാം അ​തേ മാ​തി​രി. അ​തു​കൊ​ണ്ട് വാ​സ മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ലെ​ത്തു​മ്പോ​ൾ ന​മ്മ​ൾ 17ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ​ത്തു​ക​യാ​ണ്. പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ശാ​ല​യി​ലെ മൂ​ന്നു​നി​ല​ക​ളി​ൽ ഒ​ന്നൊ​ന്നാ​യി ക​യ​റി ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ആ​കാ​ര​വും അ​ല​ങ്കാ​ര​വും നാ​ലു നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മു​മ്പ​ത്തെ ജീ​വി​ത​വും കാ​ണു​ന്നു.

ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ത​ട്ടു​ക​ളോ​രോ​ന്നും പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി ച​രി​ത്രം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു​ത​ന്നി​രു​ന്ന ഗൈ​ഡി​​ന്റെ പേ​ര് സാ​ന്ദ്ര എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. അ​തൊ​രു ഇ​ന്ത്യ​ൻ പേ​രു​പോ​ലെ തോ​ന്നും. അ​തു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, സ്വീ​ഡി​ഷ് ഭാ​ഷ​യി​ലെ പ​ല പ​ദ​ങ്ങ​ളും ഉ​ച്ച​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ന​മ്മു​ടെ ഭാ​ഷ​ക​ളു​മാ​യി ശ​ബ്ദ​സാ​മ്യം തോ​ന്നി​ച്ചി​രു​ന്നു.

‘വാ​സ’ എ​ന്നാ​ൽ ക​പ്പ​ൽ എ​ന്നു ത​ന്നെ​യാ​ണ​ർ​ഥം. ടൈ​റ്റാ​നി​ക് പോ​ലെ​യ​ല്ല, ‘വാ​സ’ ഒ​രു യു​ദ്ധ​ക്ക​പ്പ​ലാ​യി​രു​ന്നു. ടൈ​റ്റാ​നി​ക്കി​നെ​പ്പോ​ലെ പു​റ​മെ​നി​ന്നു​ള്ള ഏ​തെ​ങ്കി​ലും വ​സ്​​തു​ക്ക​ൾ ഇ​ടി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ആ​ഘാ​ത​ത്തി​ൽ താ​ഴ്ന്നു​പോ​യ​ത​ല്ല അ​ത്. നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ലെ ചി​ല പി​ഴ​വു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ദു​ര​ന്ത​ത്തി​നു ഹേ​തു. എ​ന്നാ​ൽ, പ​ണി​തീ​രു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് യൂ​റോ​പ്പി​ലെ ഏ​റ്റ​വും മോ​ടി​കൂ​ടി​യ ക​പ്പ​ലാ​യി​രു​ന്നു ‘വാ​സ’. 1628 ആ​ഗ​സ്റ്റ് 10ന് ​രാ​വി​ലെ ക​ന്നി​യാ​ത്ര​ക്ക് പു​റ​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ൾ സ്​​റ്റോ​ക്ഹോം ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ പ​തി​ന​യ്യാ​യി​ര​ത്തോ​ളം വ​രു​ന്ന നി​വാ​സി​ക​ളി​ൽ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​വും ക​പ്പ​ലി​നെ യാ​ത്ര​യാ​ക്കാ​ൻ തു​റ​മു​ഖ​ത്ത് എ​ത്തി​ച്ചേ​ർ​ന്നി​രു​ന്നു. ഗു​സ്​​താ​വ് അ​ഡോ​ൾ​ഫ​സ്​ ര​ണ്ടാ​മ​ൻ രാ​ജാ​വി​​ന്റെ സ്വ​കാ​ര്യ അ​ഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ല​ന്ത​ക്കാ​രാ​യ ര​ണ്ടു ശി​ൽ​പി​ക​ളു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ നാ​നൂ​റി​ലേ​റെ ആ​ശാ​രി​മാ​ർ ര​ണ്ടു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ക​ഠി​ന​മാ​യി അ​ധ്വാ​നി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ് ക​പ്പ​ൽ പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ​ത്. പ​ഴ​ക്കം​ചെ​ന്ന ഓ​ക്കു​മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ല​ക​ക​ൾ ചേ​ർ​ത്തു​വെ​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​യ അ​തി​ന് എ​ണ്ണൂ​റ് ച​തു​ര​ശ്ര​മീ​റ്റ​ർ വി​സ്​​തീ​ർ​ണ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ജ​ലോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു കാ​ണു​മ്പോ​ൾ ഇ​ന്ന​ത്തെ നി​ല​യി​ലു​ള്ള മൂ​ന്നു കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉ​യ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മു​ൻ​വ​ശ​ത്ത് രാ​ജാ​വി​​ന്റെ ശൗ​ര്യ​ത്തെ പ്ര​തി​നി​ധാ​നം ചെ​യ്യാ​നെ​ന്നോ​ണം ഗ​ർ​ജി​ക്കു​ന്ന സിം​ഹ​പ്ര​തി​മ​ക​ൾ നി​ല​കൊ​ണ്ടു. മ​റ്റു​ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ ചാ​യം തേ​ച്ച ക​മ​നീ​യ​മാ​യ എ​ഴു​നൂ​റോ​ളം ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ൾ. മു​ക​ൾ​ത്ത​ട്ടി​ലെ തു​റ​വി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ഓ​ടി​ൽ നി​ർ​മി​ച്ച 64 പീ​ര​ങ്കി​ക​ൾ പു​റ​ത്ത് ശ​ത്രു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​പ്പ​ലു​ക​ളെ ഉ​ന്നംവെ​ക്കു​ന്നു. ദേ​ശീ​യ​വ​രു​മാ​ന​ത്തി​​ന്റെ അ​ഞ്ചു ശ​ത​മാ​നം ചെ​ല​വു​വ​ന്നു അ​ത് പൂ​ർ​ത്തീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ.

പ്ര​സ​ന്ന​മാ​യ ഒ​രു ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​റു​പ​തി​ല​ധി​കം ജീ​വ​ന​ക്കാ​ര​ട​ക്കം നൂ​റ്റ​മ്പ​തോ​ളം പേ​ർ ക​പ്പ​ലി​ലു​ണ്ട്. എ​ത്ര​യും വേ​ഗം പോ​ള​ണ്ടി​ലെ​ത്തു​ക എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു രാ​ജ​ക​ൽ​പ​ന. എ​ന്തെ​ന്നാ​ൽ ഗു​സ്​​താ​വ് രാ​ജാ​വ് അ​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടെ യു​ദ്ധം​ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ക​ത്തോ​ലി​ക്കാ രാ​ജ്യ​മാ​യ പോ​ള​ണ്ടും േപ്രാ​ട്ട​സ്​​റ്റ​ന്റ് സ്വീ​ഡ​നും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ഒ​രു യു​ദ്ധം. ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ളും ആ​ളു​ക​ളു​മാ​യി ‘വാ​സ’ എ​ത്തി​ച്ചേ​ർ​ന്നാ​ൽ രാ​ജാ​വി​ന് അ​തു വ​ലി​യ സ​ഹാ​യ​മാ​വും. മ​ത​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ലു​ള്ള ക​ല​ഹം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല അ​ത്. ബാ​ൾ​ട്ടി​ക് മേ​ഖ​ല​യു​ടെ അ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള പോ​രാ​ട്ടം. ഗു​സ്​​താ​വ് രാ​ജാ​വി​​ന്റെ മ​ച്ചു​ന​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന് പോ​ള​ണ്ടി​ലെ ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി. കൂ​ടു​ത​ൽ വി​പു​ല​മാ​യ സാ​മ്രാ​ജ്യം, ആ​ശ​യ​പ്ര​ചാ​ര​ണം, കൂ​ടു​ത​ൽ ധ​നം, പ്ര​താ​പം, കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ധി​കാ​രം: ഇ​ന്നും അ​ന്നും യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ തി​ര​ക്ക​ഥ​ക​ൾ​ക്കു വ​ലി​യ മാ​റ്റ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ആ ​യാ​ത്ര തു​ട​ങ്ങി ഇ​രു​പ​തു മി​നി​റ്റു​ക​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ൽ –വെ​റും ഒ​രു കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ പി​ന്നി​ട്ട​തേ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ –പാ​യ​ക​ളി​ൽ കാ​റ്റു​പി​ടി​ച്ച് ക​പ്പ​ൽ ഉ​ല​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി. ആ​ദ്യ​ത്തെ ഉ​ല​ച്ചി​ലി​നു​ശേ​ഷം സ​മ​നി​ല കൈ​വ​രി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും പി​ന്നെ വീ​ശി​യ കാ​റ്റി​ൽ അ​തി​നു പി​ടി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല. ച​രി​ഞ്ഞു​പോ​യ ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ഉ​ൾ​ത്ത​ട്ടു​ക​ളി​ലേ​ക്ക് വെ​ള്ളം ഒ​ട്ടു​വേ​ഗ​ത്തി​ൽ ഒ​ഴു​കി​ക്ക​യ​റി. ഒ​ര​ൽ​പം ദൂ​രെ, ക​ര​യി​ൽ​നി​ന്നും കൈ​വീ​ശി യാ​ത്ര​യാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ക​ൺ​മു​ന്നി​ൽ​ത്ത​ന്നെ, പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്തു ക​ണ്ടു​പി​ടി​ക്കാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ച​ല​ച്ചി​ത്ര​വി​ദ്യ​യി​ലെ ഒ​രു രം​ഗ​ത്തി​ലെ​ന്ന മ​ട്ടി​ൽ അ​തു ബാ​ൾ​ട്ടി​ക് ക​ട​ലി​​ന്റെ ആ​ഴ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​യി. ആ​ദ്യ​യാ​ത്ര ക​ണ്ടു​നി​ന്ന​വ​ർ ത​ന്നെ അ​ന്ത്യ​യാ​ത്ര​ക്കും സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന അ​പൂ​ർ​വ​മു​ഹൂ​ർ​ത്തം. പി​ന്നീ​ട് 333 വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ക​പ്പ​ൽ അ​ങ്ങ​നെ കി​ട​ന്നു. അ​പ​ക​ട​ത്തി​ൽ മു​പ്പ​തു​പേ​ർ മ​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. പ​ല​രെ​യും ക​ണ്ടു​കി​ട്ടി​യി​ല്ല.

സ്റ്റോ​ക്ഹോം അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ചെ​റി​യൊ​രു പ​ട്ട​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഗു​സ്​​താ​വ് രാ​ജാ​വി​​ന്റെ പ്ര​ജ​ക​ളി​ൽ മി​ക്ക​വ​ർ​ക്കും ത​ടി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒ​റ്റ​മു​റി വീ​ടു​ക​ൾ മാ​ത്ര​മേ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. അ​പൂ​ർ​വം ചി​ല ധ​നി​ക​ർ ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​യ വീ​ടു​ക​ളി​ൽ പാ​ർ​ത്തു. രാ​ജ​ശാ​സ​ന​ക​ളെ ഭ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​ൽ പ​ക്ഷേ, ഏ​വ​രും തു​ല്യ​ത പു​ല​ർ​ത്തി. ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന്, ക​പ്പ​ൽ പൂ​ർ​ത്തീ​ക​രി​ച്ച സ​മ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ അ​തി​നു സം​തു​ല​നം കൈ​വ​രി​ക്കാ​നാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് പ​ല​ർ​ക്കും അ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പു​റം​മോ​ടി കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി വെ​ച്ച അ​നേ​കം ശി​ൽപ​ങ്ങ​ളും അ​ത്ത​ര​മൊ​രു ക​പ്പ​ലി​ന് ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന​തി​​ന്റെ ഇ​ര​ട്ടി​യോ​ളം വ​രു​ന്ന പീ​ര​ങ്കി​ക​ളും അ​തി​​ന്റെ ശാ​പ​മാ​യി​രു​ന്നു. ത​ന്നെ​യു​മ​ല്ല, ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ സം​ശ​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ക​പ്പി​ത്താ​ൻ 60 നാ​വി​ക​രെ ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ മു​ക​ൾ​ത്ത​ട്ടി​ൽ ബ​ല​പ​രീ​ക്ഷ​ക്കാ​യി ഇ​രു​വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലും മാ​റി​മാ​റി ക​വാ​ത്തു ചെ​യ്യി​ച്ചു. അ​പ്പോ​ഴെ​ല്ലാം അ​ത് ആ​ടി​യു​ല​യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ബ​ല​ഹീ​ന​ത ക​പ്പി​ത്താ​നു മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. പ​ക്ഷേ, യു​ദ്ധ​മേ​ഖ​ല​യി​ലേ​ക്കു ക​പ്പ​ലി​നെ എ​ളു​പ്പ​മെ​ത്തി​ക്കാ​ൻ ക​ൽ​പ​ന ന​ല്കി​യ രാ​ജാ​വി​നോ​ട് അ​ക്കാ​ര്യം തു​റ​ന്നു​പ​റ​യാ​ൻ ആ​രും ത​യാ​റാ​യി​ല്ല. ഭ​യം ഏ​വ​രെ​യും വി​ല​ക്കി. അ​ങ്ങ​നെ നോ​ക്കു​മ്പോ​ൾ, ര​ഹ​സ്യ​മാ​യെ​ങ്കി​ലും ‘പ്ര​വ​ചി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​വു​ന്ന ഒ​രു മ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു’ അ​ത്. വൈ​കാ​തെ ന​ട​ന്ന അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​ലും ആ​രാ​ണ് ഈ ​നി​ർ​മാ​ണ​പ്പി​ഴ​വി​നു പി​റ​കി​ൽ എ​ന്നു ക​ണ്ടെ​ത്താ​നാ​യി​ല്ല. ല​ന്ത​ക്കാ​രാ​യ ശി​ൽ​പി​ക​ളി​ൽ ഒ​രാ​ളെ കു​റ്റ​ക്കാ​ര​നാ​യി​ക്ക​ണ്ട് എ​ല്ലാ​വ​രും കൈ​ക​ഴു​കി. മാ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​മ്പേ അ​യാ​ൾ മ​രി​ച്ചു​പോ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ആ ​തീ​രു​മാ​നം എ​ളു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നു.

1660 മു​ത​ൽ, ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യ ഈ ​ക​പ്പ​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​ന്വേ​ഷ​ണം തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. പ​ക്ഷേ, അ​ന്ന​ത്തെ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​ക്ക് ക​ണ്ടെ​ടു​ക്കാ​നാ​വു​ന്ന​തി​ലും ആ​ഴ​ത്തി​ലു​ള്ള അ​ടി​ത്ത​ട്ടി​ൽ ദീ​ർ​ഘ​മാ​യൊ​രു ശീ​ത​നി​ദ്ര​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. എ​ങ്കി​ലും ക​മ​നീ​യ​മാ​യ ഒ​രു സ​മു​ദ്ര​യാ​ന​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള ചി​ന്ത ജ​ന​ത​യു​ടെ പൊ​തു​സ്​​മൃ​തി​യി​ൽ മാ​യാ​തെ കി​ട​ന്നു. ത​ല​മു​റ​ക​ളി​ലൂ​ടെ ക​ഥ​ക​ളാ​യും പാ​ട്ടു​ക​ളാ​യും അ​തു കൈ​മാ​റ്റം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ക​പ്പ​ലി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അ​ത്ത​രം മു​ത്ത​ശ്ശി​ക്ക​ഥ​ക​ൾ കേ​ട്ടാ​ണ് പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് കു​ട്ടി​ക​ൾ ബാ​ല്യം പി​ന്നി​ട്ടി​രു​ന്ന​ത്.

വെ​റു​മൊ​രു ഐ​തി​ഹ്യ​മാ​യി മാ​ഞ്ഞു​മ​റ​ഞ്ഞു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്ന ഈ ​സം​ഭ​വ​ത്തെ പു​ന​രു​ജ്ജീ​വി​പ്പി​ച്ച​ത് ആ​ൻ​ഡേ​ഴ്സ്​ ഫ്രാ​ൻ​സ​ൺ എ​ന്ന പു​രാ​വ​സ്​​തു​ഗ​വേ​ഷ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു. ആ​യി​ര​ത്തി​ത്തൊ​ള്ളാ​യി​ര​ത്തി അ​മ്പ​തു​ക​ളി​ൽ സ്റ്റോ​ക്ഹോ​മി​ലെ ക​ട​ലി​​ന്റെ ഉ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ചി​ല പ​ഴ​യ ഓ​ക്കു​മ​ര​ക്ക​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളെ പി​ന്തു​ട​ർ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം ത​​ന്റെ അ​ന്വേ​ഷ​ണം ആ​രം​ഭി​ച്ചു. മു​ങ്ങ​ൽ വി​ദ​ഗ്ധ​രു​ടെ ഒ​രു സം​ഘം സ​ഹാ​യ​ത്തി​നെ​ത്തി. അ​വ​രാ​ണ് ബാ​ൾ​ട്ടി​ക്കി​​ന്റെ അ​ടി​ത്ത​ട്ടി​ൽ ത​ണു​ത്ത ഉ​റ​ക്ക​ത്തി​ൽ കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന ആ ​യാ​ന​ത്തെ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്. വി​വി​ധ​ സം​ഘ​ട​ന​ക​ൾ, സ​ർ​ക്കാ​റു​ക​ൾ, ശാ​സ്​​ത്ര​ജ്ഞ​രും ച​രി​ത്ര​വി​ദ​ഗ്ധ​രും പ​ണ്ഡി​ത​രും ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്നു. ക​പ്പ​ൽ നി​ർ​മി​ച്ച രാ​ജാ​വി​​ന്റെ പി​ൻ​ത​ല​മു​റ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്ന ഗു​സ്​​താ​വ് അ​ഡോ​ൾ​ഫ് ആ​റാ​മ​നാ​യി​രു​ന്നു വീ​ണ്ടെ​ടു​പ്പു​കാ​ല​ത്തെ രാ​ജാ​വ്. അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു പു​രാ​വ​സ്​​തു​വി​ദ​ഗ്ധ​നും കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്ന​ത് സം​ഗ​തി എ​ളു​പ്പ​മാ​ക്കി. എ​ല്ലാ​വ​രും ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്ന് ക​പ്പ​ലി​നെ കു​ത്ത​നെ ഉ​യ​ർ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കാ​ൻ വേ​ണ്ടു​ന്ന സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ ആ​വി​ഷ്ക​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വീ​ണ്ടെ​ടു​പ്പി​​ന്റെ വി​വി​ധ ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളും പു​രോ​ഗ​തി​യും ദീ​ർ​ഘ​കാ​ലം സ്വീ​ഡി​ഷ് ടെ​ലി​വി​ഷ​​ന്റെ സ​വി​ശേ​ഷ​വി​ഭ​വ​മാ​യി മാ​റി. ഒ​ടു​വി​ൽ, ഒ​രു ദ​ശ​ക​ത്തെ അ​ധ്വാ​ന​ത്തി​നു​ശേ​ഷം 1961 ഏ​പ്രി​ൽ 24ാം തീ​യ​തി പ​തു​ക്കെ​പ്പ​തു​ക്കെ അ​തു ജ​ലോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ലേ​ക്കു​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്നു. റി​പ് വാ​ൻ വി​ങ്കി​ൾ ഉ​റ​ക്കം വി​ട്ടു​ണ​ർ​ന്നുവ​രു​ന്ന​തു പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​തി​​ന്റെ വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ച​ളി​പ​റ്റി​യ ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ൾ മൂ​ന്നു​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കു ശേ​ഷ​മു​ള്ള ന​ഗ​ര​ത്തെ ഒ​ട്ടൊ​രു അ​ത്ഭു​ത​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കി. പു​തി​യ മ​നു​ഷ്യ​രെ​യും എ​ടു​പ്പു​ക​ളെ​യും നി​രീ​ക്ഷി​ച്ചു. വി​സ്​​തൃ​ത​മാ​യ പാ​ത​ക​ളി​ലെ ഗ​താ​ഗ​തം ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. ഒ​ന്നു​റ​ങ്ങി​യെ​ണീ​റ്റ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും കാ​ലം വ​ല്ലാ​തെ മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എ​ന്നു ക​ണ്ടു.

സ​മു​ദ്ര​ജ​ലം ആ ​ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ മേ​ലു​ള്ള ച​മ​യ​ങ്ങ​ൾ അ​ഴി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. മു​ൻ​ഭാ​ഗ​ത്തെ സിം​ഹ​പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ക​ണ്ണു​ക​ളി​ലെ ക്രൗ​ര്യം കെ​ട്ടു​പോ​യി​രു​ന്നു. ക​പ്പ​ലി​ന​ക​ത്ത് ആ​ദി​മ​കാ​ല​ത്തെ മ​ണ്ണും ച​ളി​യും നി​റ​ഞ്ഞു​കി​ട​ന്നു. പി​ന്നീ​ട് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം ശു​ദ്ധ​ജ​ലംകൊ​ണ്ടും രാ​സ​പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ൾകൊ​ണ്ടും ക​ഴു​കി​യാ​ണ് അ​തി​നു​ള്ളി​ലെ ഇ​ട​ങ്ങ​ൾ തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ങ്ങ​നെ പ​തി​നേ​ഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​​ന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തെ അ​തേ​പ​ടി സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നി​ർ​ത്തി​യ ഒ​രു സ​മ​യ​പേ​ട​കംപോ​ലെ അ​ത് ഉ​യി​ർ​ത്തെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു.

ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ പ​ല​ക​ക​ൾ​ക്കോ അ​തി​നു​ള്ളി​ലെ വ​സ്​​തു​ക്ക​ൾ​ക്കോ കാ​ര്യ​മാ​യ കേ​ടു​പാ​ടു​ക​ൾ പ​റ്റി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ബാ​ൾ​ട്ടി​ക് ക​ട​ലി​ലെ ജ​ല​ത്തി​​ന്റെ സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ ല​വ​ണ​സ്വ​ഭാ​വ​മാ​ണ് ക​പ്പ​ൽ ന​ശി​ക്കാ​തെ കി​ട്ടി​യ​തി​നു കാ​ര​ണം. ആ ​ഒ​രു രാ​സ​ഘ​ട​ന​യി​ലാ​വു​മ്പോ​ൾ ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ പ​ല​ക​ക​ളെ ന​ശി​പ്പി​ക്കാ​ൻ പോ​ന്ന ബാ​ക്ടീ​രി​യ​ക​ൾ​ക്കോ ചി​ത​ലു​ക​ൾ​ക്കോ വ​ള​രാ​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ, ക​ട​ലി​ൽ​നി​ന്നും പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്ത ക​പ്പ​ൽ എ​ളു​പ്പം ദ്ര​വി​ക്കാ​ൻ പോ​ന്ന നി​ല​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നെ പ​ര​മാ​വ​ധി കാ​ലം സം​ര​ക്ഷി​ച്ചു​നി​ർ​ത്തു​ക എ​ന്ന​താ​യി പു​തി​യ വെ​ല്ലു​വി​ളി. അ​തൊ​രു ശ്ര​മ​ക​ര​മാ​യ ജോ​ലി​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. ഈ​യ​ടു​ത്ത മാ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ പ​ഴ​യ ഇ​രു​മ്പാ​ണി​ക​ളി​ൽ അ​യ്യാ​യി​ര​ത്തോ​ളം എ​ണ്ണം മാ​റ്റി പ​ക​രം പു​തി​യ​വ ചേ​ർ​ത്തു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു. നി​വ​ർ​ത്തി​വെ​ച്ചാ​ൽ നാ​ഴി​ക​ക​ളോ​ളം പോ​കാ​വു​ന്ന​ത്ര​യും നീ​ള​മു​ള്ള ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ വ​ട​ങ്ങ​ൾ മാ​റ്റി. പ​തി​നേ​ഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ രേ​ഖ​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നും പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് വേ​ണ്ടും​വ​ണ്ണം പ്ര​തി​മ​ക​ൾ​ക്കു​മേ​ൽ പ​ഴ​യ (പു​തി​യ) ചാ​യം പു​ര​ട്ടി. അ​വ​യു​ടെ മേ​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചെ​റി​യ പ​രി​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം പ​രി​ഹ​രി​ച്ചു. അ​ങ്ങ​നെ, ഇ​ന്ന് ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഒ​രു മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ സം​ര​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഏ​റ്റ​വും ബൃ​ഹ​ത്താ​യ പു​രാ​വ​സ്​​തു ഈ ​ക​പ്പ​ലാ​ണെ​ന്നു പ​റ​യാം. അ​തു​ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ഉ​ൾ​ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നും വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട 15 അ​സ്​​ഥി​കൂ​ട​ങ്ങ​ളെ ആ​ധു​നി​ക ജ​നി​ത​ക​സ​ങ്കേ​ത​ങ്ങ​ളു​പ​യോ​ഗി​ച്ച് മ​നു​ഷ്യ​രൂ​പ​ത്തി​ൽ പു​ന​ർ​നി​ർ​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. മ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് അ​വ​രു​ടെ പ്രാ​യം, ജീ​വി​ത​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ൾ, ശീ​ല​ങ്ങ​ൾ, ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മു​റി​വു​ക​ൾ, ബാ​ധി​ച്ചി​രു​ന്ന രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ഇ​വ​യൊ​ക്കെ​യും ഏ​താ​ണ്ടു കൃ​ത്യ​മാ​യി മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി എ​ഴു​തി​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തു ക​ണ്ടു. മ​രി​ച്ച​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ക​പ്പി​ത്താ​നും ഒ​രു ക്ഷു​ര​ക​നും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നാ​ലു നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​മു​മ്പ് ക്ഷു​ര​ക​ൻ എ​ന്ന​ത് കൂ​ടു​ത​ൽ ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്ത​ങ്ങ​ളു​ള്ള ഒ​രു ജോ​ലി​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ ച​രി​ത്രം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ഗൈ​ഡ് പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു. കാ​ര​ണം അ​യാ​ൾ​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു വൈ​ദ്യ​നും. ക്ഷൗ​ര​ത്തി​നു​ള്ള ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ചെ​റി​യ ശ​സ്​​ത്ര​ക്രി​യ​ക​ളും ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. പു​ക​യി​ല ധാ​രാ​ള​മാ​യി വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തു പ​ല​പ്പോ​ഴും വേ​ദ​നസം​ഹാ​രി​യാ​യി സ്വ​യം പ​രി​വ​ർ​ത്ത​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടാ​വ​ണം. വ​ലു​പ്പ​മു​ള്ള ത​ളി​ക​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ക​പ്പ​ലി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. ജോ​ലി​ക്കാ​രും സൈ​നി​ക​രും ഒ​രേ പാ​ത്ര​ത്തി​ൽനി​ന്നും ആ​ഹാ​രം ക​ഴി​ച്ചു. ഓ​രോ​രു​ത്ത​ർ​ക്കും സ്വ​ന്ത​മാ​യി സ്​​പൂ​ണു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു​ മാ​ത്രം.

‘വാ​സ’ എ​ന്ന ക​പ്പ​ലി​​ന്റെ നി​ർ​മാ​ണ​വും യാ​ത്ര​യും പ​ത​ന​വും ച​രി​ത്രാ​ന്വേ​ഷി​ക​ളു​ടെ​യും പ​ണ്ഡി​ത​രു​ടെ​യും സ​വി​ശേ​ഷ​ശ്ര​ദ്ധ​യി​ൽ ഇ​പ്പോ​ഴും തു​ട​രു​ന്നു​ണ്ട്. ആ​ധു​നി​ക മാ​നേ​ജ്മെ​ന്റ് രം​ഗ​ത്ത് വാ​സാ സി​ൻ​േഡ്രാം (Vasa Syndrome) എ​ന്ന ഒ​രു പ്ര​യോ​ഗം ത​ന്നെ​യു​ണ്ട​േ​ത്ര. പ​ദ്ധ​തി​ക​ളു​ടെ നി​ർ​വ​ഹ​ണ​ത്തി​ൽ സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന പ​രാ​ജ​യ​ങ്ങ​ളെ​യാ​ണ് ഈ ​ആ​ശ​യം​കൊ​ണ്ട് ല​ക്ഷ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്. പ്രാ​യോ​ഗി​ക​മാ​വു​ന്ന​തി​ൽ ക​വി​ഞ്ഞ ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങ​ൾ, ന​ട​ത്തി​പ്പി​ൽ സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന വി​നി​മ​യ വി​ട​വു​ക​ൾ (communication gaps), സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ന​നു​സ​രി​ച്ച് യോ​ജി​ച്ചു​പോ​കാ​ൻ (adaptability) ക​ഴി​യാ​തെ വ​രു​ക എ​ന്നീ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം അ​തി​നെ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു.

അ​തി​നേ​ക്കാ​ളു​മെ​ല്ലാ​മ​പ്പു​റ​ത്ത് വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഈ ​ക​പ്പ​ൽ ഒ​രു പ്ര​തീ​ക​മാ​ണ്. ക​ല്ലും കോ​ൺ​ക്രീ​റ്റും ചേ​ർ​ത്തു​നി​ർ​മി​ച്ച ആ​ധു​നി​ക​മാ​യൊ​രു പ​ടു​കൂ​റ്റ​ൻ കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന നാ​ലു​ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു കാ​ലം മു​മ്പു സ്വ​യം വീ​ണു​പോ​യ ഒ​രു പെ​ട്ട​കം. മ​നു​ഷ്യ​​ന്റെ അ​ധി​കാ​രാ​സ​ക്തി​യു​ടെ​യും അ​തി​​ന്റെ നി​ഷ്ഫ​ല​ത​യു​ടെ​യും നി​ത്യ​സ്​​മാ​ര​കം.