Begin typing your search above and press return to search.
proflie-avatar
Login

മാ​പ്പി​ള​പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ കാ​തു​കു​ത്ത്: പാ​ട്ടി​ലും ക​വി​ത​യി​ലും

മാ​പ്പി​ള​പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ കാ​തു​കു​ത്ത്: പാ​ട്ടി​ലും ക​വി​ത​യി​ലും
cancel

മ​ല​ബാ​റി​ലെ മാ​പ്പി​ള സ്​​ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ വ​ലി​യ ആ​ഘോ​ഷ​മാ​യി ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത്​ ‘കാ​തു​കു​ത്ത്​’ സ​​മ്പ്ര​ദാ​യം ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നെ​തി​രെ സാം​സ്​​കാ​രി​ക രം​ഗ​ത്ത്​ പ​ല​ത​രം ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. കാ​തു​കു​ത്ത്​ എ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ ക​വി​ത​ക​ളി​ലും സാ​ഹി​ത്യ​ര​ച​ന​ക​ളി​ലും ആ​വി​ഷ്​​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തെ​ന്ന്​ അ​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ഇൗ ​പ​ഠ​നം.‘‘ഇ​ന്നെ​ന്റെ കാ​തു​കു​ത്താ!’’മ​ജീ​ദ് ഒ​ന്നും പ​റ​യാ​തെ മ​ന്ദ​ഹ​സി​ച്ചു. അ​ത് അ​വ​ളി​ലും പ​ക​ർ​ന്നു. മ​ജീ​ദ് ആ ​ഭം​ഗി​യു​ള്ള ചെ​വി​ക​ളി​ൽ നോ​ക്കി. കാ​തു​കു​ത്ത്! ഒ​രാ​ചാ​ര​മാ​ണ്. അ​തു...

Your Subscription Supports Independent Journalism

View Plans
മ​ല​ബാ​റി​ലെ മാ​പ്പി​ള സ്​​ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ വ​ലി​യ ആ​ഘോ​ഷ​മാ​യി ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത്​ ‘കാ​തു​കു​ത്ത്​’ സ​​മ്പ്ര​ദാ​യം ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നെ​തി​രെ സാം​സ്​​കാ​രി​ക രം​ഗ​ത്ത്​ പ​ല​ത​രം ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. കാ​തു​കു​ത്ത്​ എ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണ്​ ന​മ്മു​ടെ ക​വി​ത​ക​ളി​ലും സാ​ഹി​ത്യ​ര​ച​ന​ക​ളി​ലും ആ​വി​ഷ്​​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തെ​ന്ന്​ അ​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ഇൗ ​പ​ഠ​നം.

‘‘ഇ​ന്നെ​ന്റെ കാ​തു​കു​ത്താ!’’

മ​ജീ​ദ് ഒ​ന്നും പ​റ​യാ​തെ മ​ന്ദ​ഹ​സി​ച്ചു. അ​ത് അ​വ​ളി​ലും പ​ക​ർ​ന്നു. മ​ജീ​ദ് ആ ​ഭം​ഗി​യു​ള്ള ചെ​വി​ക​ളി​ൽ നോ​ക്കി. കാ​തു​കു​ത്ത്! ഒ​രാ​ചാ​ര​മാ​ണ്. അ​തു നി​ര​ത്തി കു​നു​കു​നാ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്കു​മ്പോ​ൾ വേ​ദ​നി​ക്കി​ല്ലേ? മ​ജീ​ദ് അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു. അ​വ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘‘അ​റി​യാ​മ്പാ​ടി​ല്ല; വ​ന്നു നോ​ക്ക്!’’ അ​വ​ൾ ഓ​ടി​പ്പോ​യി.

മ​ജീ​ദി​നു പോ​ക​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി. കി​ട​ന്നി​ട​ത്തു​നി​ന്ന് എ​ഴു​ന്നേ​ൽ​ക്കു​വാ​ൻ വ​യ്യ. എ​ങ്കി​ലും ഒ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ആ​രും കാ​ണാ​തെ ത​ക്ക​ത്തി​ന് മ​ജീ​ദ് എ​ണീ​റ്റു. സം​ഭ്ര​മം! അ​മ്മി​പി​ള്ള​യു​ടെ ഘ​നം! ആ​യി​രം വ്ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ വേ​ദ​ന... എ​ല്ലാം​കൂ​ടി ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു ഘ​ന​മാ​യി തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ... ക​വ​ച്ചു​ക​വ​ച്ച് ആ​രും കാ​ണാ​തെ മ​ജീ​ദ് സൂ​ത്ര​ത്തി​ൽ വെ​ളി​യി​ൽ ഇ​റ​ങ്ങി. വെ​ള്ള​മി​ല്ലാ​ത്ത തോ​ട്ടി​ലൂ​ടെ നി​ര​ങ്ങി നി​ര​ങ്ങി പ​റ​മ്പി​ൽ​ക്ക​യ​റി സു​ഹ്റാ​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ൽ ചെ​ന്നു. അ​വി​ടെ വ​ലി​യ ആ​ഘോ​ഷ​മോ ആ​ൾ​ക്കൂ​ട്ട​മോ ഒ​ന്നും ക​ണ്ടി​ല്ല. അ​ത് അ​വ​ർ പ​ണ​ക്കാ​ര​ല്ലാ​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണെ​ന്ന് മ​ജീ​ദ് വി​ചാ​രി​ച്ചു. പ​ണ​ക്കാ​രാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ കൊ​ട്ടും വെ​ടി​ക്കെ​ട്ടും സ​ദ്യ​യും ആ​ര​വ​വും ഒ​ക്കെ ഉ​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു! മ​ജീ​ദി​നെ ക​ണ്ട ഉ​ട​നെ സു​ഹ്റാ​യു​ടെ ഉ​മ്മാ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഓ​ടി​യെ​ത്തി: ‘‘എ​ന്റെ പു​ള്ള എ​ന്തി​നു വ​രാ​മ്പോ​യി?’’ മ​ജീ​ദ്, വേ​ദ​ന​യോ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞു: ‘‘കാ​തു​കു​ത്ത് കാ​ണാ​ൻ.’’

അ​ന്നേ​രം സു​ഹ്റാ​യും ഹാ​ജ​രാ​യി. അ​വ​ളു​ടെ മു​ഖം ചു​മ​ന്നും ക​ണ്ണു​ക​ൾ ക​ല​ങ്ങി​യും ഇ​രു​ന്നു. മു​ക​ൾ മു​ത​ൽ അ​ടി വ​രെ ര​ണ്ടു കാ​തു​ക​ളും കു​ത്തി​ത്തു​ള​ച്ചു. ക​റു​പ്പു​നൂ​ൽ കോ​ർ​ത്തു കെ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു. വ​ല​തു​കാ​തി​ൽ പ​തി​നൊ​ന്നും ഇ​ട​ത്തേ​തി​ൽ പ​ത്തും. പ​ഴു​ത്തു തു​ള​ക​ൾ ഉ​ണ​ങ്ങു​മ്പോ​ൾ നൂ​ല​ഴി​ച്ച് ഊ​രി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ് വെ​ള്ളി അ​ലി​ക്ക​ത്ത് ഇ​ടു​മെ​ന്നും അ​തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ക​ല്യാ​ണ​ത്തി​നു വെ​ള്ളി അ​ലി​ക്ക​ത്തു മാ​റ്റി സ്വ​ർ​ണ അ​ലി​ക്ക​ത്താ​ക്കു​മെ​ന്നും മ​ജീ​ദി​ന് അ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

മ​ജീ​ദ് സു​ഹ്റാ​യോ​ട് ചോ​ദി​ച്ചു: ‘‘ഈ ​കാ​തു​കു​ത്തെ​ന്തി​ന്?’’ ‘‘അ​റി​യാ​ന്മേ​ല.’’ ‘‘അ​ദി​കം നൊ​ന്തോ?’’ സു​ഹ്റാ വേ​ദ​ന​യോ​ടെ മ​ന്ദ​ഹ​സി​ച്ചു: ‘‘ഉ​മ്മി​ണി​ശ്ശ!’’

വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ

വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ

വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​റി​ന്റെ ‘ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി’ എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ൽ കാ​തു​കു​ത്തി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ഗ​മാ​ണ് മു​ക​ളി​ൽ ചേ​ർ​ത്ത​ത്. ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത് കാ​തു​കു​ത്ത് സ​മ്പ്ര​ദാ​യം ഒ​രാ​ഘോ​ഷ​മാ​യി ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ കൊ​ണ്ടാ​ട​പ്പെ​ട്ട​ത് മ​ല​ബാ​റി​ലെ മാ​പ്പി​ള സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലാ​ണ്. നാ​ല​പ്പാ​ട്ട് ത​റ​വാ​ട്ടി​ലെ പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ കാ​തു​കു​ത്തു​ന്ന​ത് ബാ​ല്യ​കാ​ല​ത്ത് തെ​ല്ല് ഉ​ൾ​ക്കി​ടി​ല​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കി​നി​ന്ന അ​നു​ഭ​വം ക​മ​ലാ​ദാ​സ് ത​ന്റെ ‘നീ​ർ​മാ​ത​ളം പൂ​ത്ത​കാ​ലം’ എ​ന്ന കൃ​തി​യി​ൽ വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ‘ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി’ എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ൽ​നി​ന്ന് മു​ക​ളി​ൽ ഉ​ദ്ധ​രി​ച്ച വ​രി​ക​ളി​ൽ ‘‘ഈ ​കാ​തു​കു​ത്ത് എ​ന്തി​നാ​ണെ​ന്ന്’’ തെ​ല്ല് കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ സു​ഹ്റാ​യു​ടെ കാ​മു​ക​നാ​യ മ​ജീ​ദ് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന രം​ഗം ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്.

ഒ​രെ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ബ​ഷീ​റി​ന് ത​ന്റെ ജീ​വി​ത​പ​രി​സ​ര​ത്ത് അ​നു​ഭ​വ​വേ​ദ്യ​മാ​യ ദു​രാ​ചാ​ര​ത്തെ കു​റി​ച്ച് അ​ക്കാ​ല​ത്തെ സ​മൂ​ഹ​ത്തോ​ട് ചോ​ദി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. താ​ൻ ക​ണ്ട ബോ​ധ്യ​ങ്ങ​ളെ ക​ഥാ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ത്തി​ൽ സ​മ​ർ​ഥ​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ബ​ഷീ​ർ. കാ​തു​കു​ത്ത് ഒ​രാ​ഘോ​ഷ​മാ​യി ധ​നി​ക കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടാ​ടു​മ്പോ​ൾ ഒ​ട്ടും സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശേ​ഷി​യി​ല്ലാ​ത്ത സു​ഹ്റാ​യു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തെ എ​ത്ര​ത്തോ​ളം പ്ര​സ്തു​ത ആ​ചാ​രം സ​മ്മ​ർ​ദ​ത്തി​ലാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് ‘‘പ​ണ​ക്കാ​രാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ കൊ​ട്ടും വെ​ടി​ക്കെ​ട്ടും സ​ദ്യ​യും ആ​ര​വ​വു​മൊ​ക്കെ ഉ​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു’’​വെ​ന്ന മ​ജീ​ദി​ന്റെ ബോ​ധ്യ​ത്തി​ലൂ​ടെ ബ​ഷീ​ർ ന​മ്മെ ഉ​ണ​ർ​ത്തു​ന്നു. 1940ക​ളി​ലാ​ണ് ബ​ഷീ​റി​ന്റെ ‘ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി’ എ​ഴു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. കാ​തു​കു​ത്താ​ചാ​രം മ​ല​ബാ​ർ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ വ​ള​രെ വ്യാ​പ​ക​മാ​യി വേ​രൂ​ന്നി​യ കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അ​തെ​ന്നോ​ർ​ക്ക​ണം. അ​ത്ത​രം ഒ​രു സാ​മൂ​ഹി​ക പ്ര​ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ചി​ല ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ക​ഥാ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ത്തി​ൽ ന​വോ​ത്ഥാ​ന മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ചു​ണ​ർ​ത്താ​ൻ ബ​ഷീ​ർ ശ്ര​മി​ച്ച​ത്.

അ​ഞ്ചു ക​ന്യ​ക​ക​ൾ

ക​വി യൂസഫലി കേ​ച്ചേ​രി എ​ഴു​തി​യ ‘അ​ഞ്ചു ക​ന്യ​ക​ക​ൾ’ എ​ന്ന ചെ​റു​ക​വി​താ​സ​മാ​ഹാ​ര​ത്തി​ൽ കാ​തു​കു​ത്ത് സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തെ കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രു ക​വി​ത​യു​ണ്ട്. കാ​തു​കു​ത്തി​നെ കു​റി​ച്ച് യൂസഫലി​യോ​ളം സ​ർ​ഗാ​ത്മ​ക​മാ​യി അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ മ​റ്റു ക​വി​ക​ൾ മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​യി കാ​ണാ​ൻ ക​ഴി​യി​ല്ല. കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വാ​ണ് ആ ​ക​വി​ത​യി​ലെ കേ​ന്ദ്ര ക​ഥാ​പാ​ത്രം. അ​വ​ളു​ടെ കാ​തു കു​ത്താ​ൻ ഒ​സ്സാ​നെ1 തി​ര​ക്കി​ട്ട് ഏ​ർ​പ്പാ​ടാ​ക്കു​ക​യാ​ണ് പി​താ​വാ​യ കോ​യ​ക്കു​ട്ടി. നേ​ര​ത്തേത​ന്നെ ഇ​രു കാ​തു​ക​ളും തു​ള​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന് ത​ന്റെ മേ​ൽ​ക്കാ​തു​ക​ൾകൂ​ടി കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്കു​ന്ന​ത് അ​സ​ഹ്യ​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്നു. അ​വ​ൾ പി​ടി​വാ​ശി​ക്കാ​ര​നും ത​ന്നി​ഷ്ട​ക്കാ​ര​നു​മാ​യ പി​താ​വി​നോ​ട് ത​നി​ക്കു​ള്ള അ​നി​ഷ്ടം പ​റ​യാ​നാ​യി ക​വി​യെ​യാ​ണ് കാ​ണു​ന്ന​ത്. കാ​വ്യ​ത്തി​ൽ കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന്റെ സ​ഹോ​ദ​ര​നാ​യി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്ന ക​വി​യാ​ക​െ​ട്ട, കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​ക്ക് മു​ന്നി​ൽ കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന് കാ​തു​കു​ത്തി​നോ​ടു​ള്ള ശ​ക്ത​മാ​യ എ​തി​ർ​പ്പി​നെ കു​റി​ച്ച് ബോധി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ദുശ്ശാ​ഠ്യ​ക്കാ​ര​നാ​യ ആ ​പി​താ​വ് തെ​ല്ലും മ​നഃ​ക്ലേ​ശ​മി​ല്ലാ​തെ അ​തി​ന് ന​ൽ​കു​ന്ന മ​റു​പ​ടി​യും ക​വി​യു​ടെ അ​ഭ്യ​ർ​ഥ​ന​യും ഇ​ങ്ങ​നെ:

‘‘അ​റി​യാ​മെ​നി,യ്ക്കെ​ന്തു/ ചൊ​ൽ​കി​ലും കോ​യ​ക്കു​ട്ടി/​ക്ക​ലി​വി​ക്കു​മാ​രി​യി-/ ലു​ദി​ക്കി​ല്ല​ണു​പോ​ലും/ വ​ള​രെ​പ്പ​ണി​പ്പെ​ട്ടു-/ നോ​ക്കി ഞാ​ൻ പാ​ഴി​ൽ, തെ​ല്ലു/ മി​ള​കീ​ല​യാ​ൾ ത​ന്റെ/ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും/ സു​ന്ന​ത്താ, ണി​സ്‍ലാ​മി​ന്നു/ കാ​തു​കു​ത്ത​തി​ല്ലാ​ണ്ടെ​ൻ/ പു​ന്നാ​ര​മോ​ളെ​ക്ക​ള്ള/ ക്കാ​ഫി​റാ2​ക്കൂ​ലാ ഞ​മ്മ​ൾ...’’

ത​ന്നി​ഷ്ട​ക്കാ​ര​നാ​ണ് പി​താ​വാ​യ കോ​യ​ക്കു​ട്ടി. ത​ന്റെ തീ​രു​മാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​ര​ണു​പോ​ലും വ്യ​തി​ച​ലി​ക്കാ​ത്ത വ്യ​ക്തി​ത്വം. അ​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒ​രു പി​താ​വാ​യാ​ണ് കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​യെ ക​വി ആ​സ്വാ​ദ​ക​ന് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. അ​യാ​ളു​ടെ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തെ കു​റി​ച്ച് ന​ല്ല ധാ​ര​ണ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും; കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന്റെ ദൈ​ന്യ​ത​ക്ക് മു​ന്നി​ൽ ക​വി കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​യെ സ​മീ​പി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന്റെ പ​രി​ഭ​വം കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​ക്ക് മു​ന്നി​ൽ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​പ്പോ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം ശ​പ​ഥ​പ്പെ​ടു​ത്തി പ​റ​ഞ്ഞ​ത്, സു​ന്ന​ത്താ​യ (പ്ര​വാ​ച​ക​ച​ര്യ) കാ​തു​കു​ത്തി​നെ വേ​ണ്ടെ​ന്നു​വെ​ച്ച് മ​ക​ളെ ഒ​ര​വി​ശ്വാ​സി​യാ​ക്കാ​ൻ ത​ന്നെ ഒ​രി​ക്ക​ലും കി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ്! പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ മേ​ൽ​കാ​ത് മു​ഴു​വ​ൻ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ അ​വ​ൾ ശ​രി​യാ​യ മ​ത​വി​ശ്വാ​സി​യ​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് കോ​യ​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ വി​ശ്വാ​സം! കാ​തു​കു​ത്തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ മാ​പ്പി​ള​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന​ക​ത്ത് അ​ക്കാ​ല​ത്ത് നി​ല​നി​ന്നി​രു​ന്ന ചി​ല തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​ക​ളെ തു​റ​ന്നു​കാ​ട്ടാ​നാ​ണ് ക​വി ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ന്റെ വ​ല്യു​മ്മ​യാ​ക​ട്ടേ കാ​തു കു​ത്താ​ൻ വ​ന്ന ഒ​സ്സാ​നോ​ടാ​യി തെ​ല്ല​ഭി​മാ​ന ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ ഇ​ങ്ങ​നെ പ​റ​യു​ന്നു​ണ്ട്:

യൂസഫലി കേച്ചേരി

യൂസഫലി കേച്ചേരി

‘‘ഒ​മ്പ​തും പ​ത്തും വീ​തം/​തെ​റ്റാ​ണ്ടെ കു​ത്തി​ക്കോ​ളീ/ മു​മ്പു​തൊ​ട്ട​മ്മ​ട്ടാ​ണീ-/ത്ത​റ​വാ​ട്ടി​ലെ​ച്ച​ട്ടം...’’ ത​ന്റെ പേ​ര​മ​ക​ളു​ടെ മേ​ൽ​ക്കാ​തു​ക​ൾ ഒ​ന്നൊ​ന്നാ​യി കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ അ​ഭി​മാ​നബോ​ധം ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന മു​ത്ത​ശ്ശി​യാ​യി​ട്ടാ​ണ് അ​വ​രെ ക​വി ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​നി മ​ക​ളെ കു​റി​ച്ച് മാ​താ​വാ​യ ഉ​മ്മാ​ച്ചു​വി​ന്റെ സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ൾ എ​ന്തെ​ല്ലാ​മാ​ണെ​ന്ന​റി​യ​ണ്ടേ... അ​തി​ങ്ങ​നെ:

‘‘പു​ന്നാ​ര ബ​ദ്‍രീ​ങ്ങ-/ ളൊ​ത്തി​രി സ​കാ​യി​ച്ച്!/ ക​ല്യാ​ണ​മ​ടു​ക്കു​മ്പോ​ൾ/പൊ​ഞ്ചി​റ്റും ച​ങ്കേ​ല​സ്സും/ ക​മ്മ​ലും പ​ണി​യി​ക്കാ​ൻ/​നീ​ർ​ച്ച​ക്കാ​ർ സ​കാ​യി​ക്കും...’’

ത​ന്റെ മ​ക​ൾ പൊ​ൻ​ചി​റ്റും ച​ങ്കേ​ല​സ്സും ക​മ്മ​ലു​മി​ട്ട് നി​ൽ​ക്കു​ന്ന പു​തു​മ​ണ​വാ​ട്ടി​യാ​യി കാ​ണാ​ൻ ത​നി​ക്ക് നേ​ർ​ച്ച​ക്കാ​രു​ടെ (പു​ണ്യാ​ത്മാ​ക്ക​ൾ) സ​ഹാ​യം ല​ഭി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണ് ഉ​മ്മാ​ച്ചു​വി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സം. സ്വ​ന്തം മാ​താ​വും വ​ല്യു​മ്മ​യു​മ​ട​ക്ക​മു​ള്ള സ്ത്രീ​ക​ൾ കാ​തു​കു​ത്താ​ചാ​ര​ത്തെ സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​തീ​ക​വും അ​ഭി​മാ​ന​വു​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് കാ​ണു​ന്ന​ത്. ആ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​രി​ൽ വേ​ദ​ന തി​ന്നു​തീ​ർ​ത്ത സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ പ്ര​തീ​ക​മാ​ണ് ഇ​വി​ടെ കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വെ​ന്ന ക​ഥാ​പാ​ത്രം. അ​ന്ധ​വി​ശ്വാ​സ അ​നാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ഭി​ര​മി​ച്ച ഒ​രു കാ​ല​ത്തെ​യാ​ണ് ക​വി പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​രു​ന്ന​ത്. കാ​തു​മു​ഴു​വ​ൻ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്കു​ന്ന സ​മ്പ്ര​ദാ​യം നി​മി​ത്തം അ​ന്തഃ​സം​ഘ​ർ​ഷ​മ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന നി​സ്സ​ഹാ​യ​യാ​യ കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു എ​ന്ന പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ​യാ​ണ് ‘അ​ഞ്ചു ക​ന്യ​ക​ക​ളി’​ൽ യൂസഫലി കേ​ച്ചേ​രി പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​രു​ന്ന​ത്. ത​ന്റെ പി​താ​വോ മാ​താ​വ് പോ​ലു​മോ, ആ ​പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ അ​നി​ഷ്ട​ത്തെ​യോ അ​വ​ളു​ടെ താ​ൽ​പ​ര്യ​ത്തെ​യോ ഗൗ​നി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. അ​വ​രെ​ല്ലാം അ​ന്ത​സ്സി​ന്റെ​യും ആ​ഭി​ജാ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ​യും പേ​രി​ൽ ദു​ര​ഭി​മാ​നി​ക​ളാ​യി മാ​റു​ന്നു! ത​ന്നെ​യു​മ​ല്ല കാ​തു​കു​ത്ത് സ്ത്രീ​ക​ൾ നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​യും അ​നു​ഷ്ഠി​ക്കേ​ണ്ട ഒ​രു മ​ത​ക​ർ​മ​മാ​ണെ​ന്ന് അ​വ​ർ തെ​റ്റാ​യി വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഒ​രു​വേ​ള ത​ന്റെ കാ​ത് കു​ത്തി​ത്തു​ള​ച്ച​ത് നി​മി​ത്തം പ​ള്ളി​ക്കൂ​ട​ത്തി​ൽ കൂ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ മു​ന്നി​ൽ പ​രി​ഹാ​സ​ത്തി​ന് വി​ധേ​യ​യാ​വു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​പോ​ലും കു​ഞ്ഞി​പ്പാ​ത്തു​വി​ൽ വ​ന്നുചേ​രു​ന്നു​ണ്ട്. അ​വി​ടെ​യും അ​വ​ൾ​ക്ക് ആ​ശ്വാ​സ​വാ​ക്കു​ക​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട് ധൈ​ര്യം പ​ക​രു​ന്ന​ത് ക​വിത​ന്നെ​യാ​ണ്.

1958ലെ ​മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ലാ​ണ് യൂസഫലി കേ​ച്ചേ​രി പ്ര​സ്തു​ത ക​വി​ത എ​ഴു​തി​യ​ത്. കാ​തു​കു​ത്ത് ക​ല്യാ​ണം മാ​പ്പി​ള സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി നി​ല​നി​ന്നി​രു​ന്നൊ​രു കാ​ല​ഘ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു അ​തെ​ന്നോ​ർ​ക്ക​ണം. താ​ൻ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി വേ​രു​ന്നി​യ ദു​രാ​ചാ​ര​ത്തി​നെ​തി​രെ ത​ന്റെ ക​വി​ത​യി​ലൂ​ടെ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ക​വി ചെ​യ്ത​ത്. യു​ഗ​ങ്ങ​ൾ മാ​റി​മ​റ​യു​മ്പോ​ൾ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ അ​ടി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി​യ സാ​മൂ​ഹി​ക വി​പ​ത്തു​ക​ളാ​യ അ​ന്ധ​വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളും കാ​ല​ഗ​തി പ്രാ​പി​ക്കു​മെ​ന്ന ക​വി​യു​ടെ പ്ര​ത്യാ​ശ​യു​ള്ള ഒ​രു പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​മു​ണ്ട്. കാ​ല​ത്തെ എ​ത്ര സ​മ​ർ​ഥ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് ക​വി മു​ൻ​കൂ​ട്ടി കാ​ണാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തെ​ന്ന് താ​ഴെ വ​രി​ക​ളി​ൽ കൃ​ത്യ​മാ​ണ്:

‘‘അ​ക​ലേ​യ്ക്ക​ക​ലേ​യ്ക്കാ-/​ബ്ബാ​ല പോ​വ​തും നോ​ക്കി-/ യ​വി​ടെ ക്ഷ​ണം നി​ൽ​ക്കെ/ മ​ന്ത്രി​ച്ചു മ​മ ചി​ത്തം/ ദൂ​രെ​യ​ല്ലാ​ദ​ർ​ശാ​ഗ്നി-/ജ്വാ​ല​ക​ള​നാ​ചാ​ര-/​ക്കൂ​രി​രു​ൾ ക്ക​രി​മ്പ​ടം/ തീ​യി​ടും പു​ല​ർ​കാ​ലം!’’

കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല

മാ​പ്പി​ള​പ്പാ​ട്ട് ര​ച​നാ​രം​ഗ​ത്തെ സ്ത്രീ ​സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് കാ​ര്യ​മാ​യ ഗ​വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നുംത​ന്നെ ന​ട​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. ബി. ​ആ​യി​ശ​ക്കു​ട്ടി, പു​ത്തൂ​ര് ആ​മി​ന, ന​ടു​ത്തോ​പ്പി​ൽ ആ​യി​ശ, പി.​കെ. ഹ​ലീ​മ തു​ട​ങ്ങി​യ ക​വി​ക​ൾ മാ​പ്പി​ള​പ്പാ​ട്ടെ​ഴു​ത്ത് രം​ഗ​ത്തെ സ്ത്രീ ​സാ​ന്നി​ധ്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ഇ​വ​രി​ൽ സ്ത്രീ​പ​ക്ഷ ര​ച​ന​ക​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു വ​ന്ന ര​ണ്ടു​പേ​രെ​യാ​ണ് കാ​ണാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒ​ന്ന് സി.എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശയും (1912-1982) മറ്റൊന്ന് എ​സ്.എം. ​ജ​മീ​ലാ​ബീ​വി​യും (1937-2011). മാ​പ്പി​ള​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന​ക​ത്തെ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ സാ​മൂ​ഹി​ക പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ പാ​ട്ടി​ലൂ​ടെ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തി​ൽ ര​ണ്ടു​ പേ​രു​ടെ​യും സാ​ന്നി​ധ്യം കാ​ണാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്നു. എ​സ്.എം. ​ജ​മീ​ലാ​ബീ​വി​യു​ടെ ‘മു​സ്‍ലിം സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ ആ​വ​ലാ​തി’ എ​ന്ന ശീ​ർ​ഷ​ക​ത്തി​ലു​ള്ള പാ​ട്ട് അ​ത്ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒ​ന്നാ​ണ്. തോ​ന്നും പോ​ലെ ഒ​ന്നി​ല​ധി​കം വി​വാ​ഹം ചെ​യ്യു​ക​യും അ​തി​ന് മ​ത​പ്ര​മാ​ണ​ങ്ങ​ളെ മ​റ​യാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന മ​ത​പൗ​രോ​ഹി​ത്യ​ത്തെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക്കു​ന്ന ര​ച​ന​യാ​ണ​ത്.

സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ ര​ച​ന​യാ​വ​ട്ടെ ‘ആ​മി​നാ ബീ​വി​യു​ടെ കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ അ​റ​ബി-​മ​ല​യാ​ള ലി​പി​യി​ലെ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ട ര​ച​ന​യാ​ണ്. ‘കാ​തു​കു​ത്ത്’ എ​ന്ന ദു​രാ​ചാ​ര​ത്തി​നെ​തി​രെ മാ​പ്പി​ള​പ്പെ​ണ്ണി​ന് സ​മൂ​ഹ​ത്തോ​ട് പ​റ​യാ​നു​ള്ള ചി​ല യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ങ്ങ​ളെ തു​റ​ന്നു​കാ​ട്ടു​ക​യാ​ണ് പ്ര​സ്തു​ത കൃ​തി ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. 1927ൽ (​ഹി: 1345) സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ 15ാം വ​യ​സ്സി​ലാ​ണ് അ​വ​ർ ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’ എ​ഴു​തു​ന്ന​ത്. കൃ​തി​യു​ടെ പു​റം​ച​ട്ട​യി​ൽ ആ​മു​ഖ​മാ​യി ഇ​ങ്ങ​നെ കൊ​ടു​ത്ത​താ​യി കാ​ണാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്നു. ‘‘ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യു​ടെ ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’ എ​ന്ന ഈ ​പാ​ട്ട് ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യും ഖ​ദീ​ജു​മ്മ​യു​മാ​യി കാ​തു​കു​ത്തി​നെ കു​റി​ച്ച് ന​ട​ന്നി​ട്ടു​ള്ള അ​തി​ര​സ​ക​ര​മാ​യ സം​ഭാ​ഷ​ണം കൊ​ണ്ട് സി.എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യാ​ൽ ഉ​ണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തും പ​ക​ർ​പ്പ​വ​കാ​ശം പ്ര​സാ​ധ​ക​ന് സി​ദ്ധി​ച്ച​തും ആ​കു​ന്നു എ​ന്ന് പ്ര​സാ​ധ​ക​ൻ. ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് ഇ​ബ്രാ​ഹിം കു​ട്ടി.’’

ഇ​വി​ടെ പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പ്ര​സാ​ധ​ക​നാ​യ ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് ഇ​ബ്രാ​ഹിം കു​ട്ടി കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ ഭ​ർ​ത്താ​വാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹ​വും ന​ല്ലൊ​രു മാ​പ്പി​ള ക​വി​യും ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​നു​മാ​യി​രു​ന്നു. ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ: ‘‘ബി​സ്മി​യും ഹം​ദും സ്വ​ലാ​ത്തും സ​ലാ​മും ചൊ​ല്ലു​​െന്ന/ പി​റ​കെ സ്ത്രീ​ക​ളെ കാ​ത് കു​ത്താ​ൽ മു​ഷി​യു​ന്നെ/ ഇ​സ്‍ലാം മ​ത​ത്തി​ൽ ന​ബി​യും മ​റ്റും ന​ട​ക്കാ​ത്തെ /അ​വ​സ്ഥ എ​വി​ട​ന്നോ ക​ച്ച​കെ​ട്ടി പു​റ​പ്പെ​ട്ടെ/ ഇ​സ്മ​ഊ ലോ​ക​രെ കാ​ത്കു​ത്ത് നി​റ്ബ​ന്ധം/ ഈ​യ്യി​ടം അ​ല്ലാ​തെ അ​റ​ബി​കെ​ട്ടു​ണ്ടോ ഈ ​മ​ന്ദം/​ബെ​സ​നം അ​മ്മോ​മാ​രും കൂ​ട്ട് കു​ടും​ബം ചേ​ര​ണം/​ബെ​റു​താ​വി​ൽ വൊ​സ്സാ​നി​ൽ ദൂ​ശി​പ​ണം കൊ​ടു​ക്ക​ണം/​കു​ട്ടി​യെ ത​ള്ളി​ട്ട് കാ​ത് കു​ത്തു​വാ​ൻ വൊ​സ്സാ​നും/​കാ​ർ​ണെ​ത്തി പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ൾ ക​യ്യും കാ​ലും പി​ടി​പ്പാ​നും/​മ​ട്ടി​ൽ അ​മ​ർ​ത്തി തു​ള​ക്കും കാ​തു​ക​ൾ ര​ണ്ടു​മേ/ മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ന്മാ​ര് കാ​ണാ​തി​ട​ത്തി​ൽ പോ​കു​മേ/​കു​തി​ര​ക്ക് ലാ​ടം ഫു​ടി​ത്ത് ത​റ​ക്കും മാ​തി​രി / കൊ​ന​വ​ൻ അ​ല്ലാ​തെ അ​രാം കു​ട്ടി​ക്ക് ന​ൽ​സ​ഖി...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: മാ​പ്പി​ള​പ്പാ​ട്ടു​ക​ളെ​ല്ലാം ആ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത് ദൈ​വി​ക സ്തു​തി​വ​ച​ന​ങ്ങ​ളാ​യ ബി​സ്മി ഹം​ദ് സ്വ​ലാ​ത്ത് സ​ലാം തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ക​ൾ​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. മേ​ൽ​കാ​വ്യ​വും ആ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത് അ​ങ്ങ​നെത​ന്നെ. പ്രാ​ചീ​ന മാ​പ്പി​ള ക​വി​ക​ളെ​ല്ലാംത​ന്നെ പ്ര​സ്തു​ത രീ​തി പി​ന്തു​ട​രു​ന്ന​വ​രു​മാ​ണ്. പി​ന്നീ​ട് ക​വി ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു: ‘‘അ​ല്ല​യോ നാ​ട്ടു​കാ​രേ... ഇ​സ്‌​ലാ​മി​ൽ ന​ബി​തി​രു​മേ​നി നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​ക്കാ​ത്ത കാ​തു​കു​ത്തെ​ന്ന ആ​ചാ​രം എ​വി​ടെനി​ന്ന് വ​ന്നു..? ന​മു​ക്കി​ട​യി​ല​ല്ലാ​തെ ഇ​തു​പോ​ലു​ള്ള കാ​തു​കു​ത്ത് സ​മ്പ്ര​ദാ​യം മ​റ്റു​ വ​ല്ല സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലും ആ​ച​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു​ണ്ടോ..?’’

അ​മ്മാ​വ​ൻ​മാ​ര​ട​ക്ക​മു​ള്ള കൂ​ട്ടു​കു​ടും​ബ​ക്കാ​രെ​ല്ലാം കാ​തു​കു​ത്ത് ദി​വ​സം വീ​ട്ടി​ൽ എ​ത്തി​ച്ചേ​രു​ന്നു. കാ​ത് കു​ത്തു​ന്ന ഒ​സ്സാ​ന് ദൂ​ശി​പ്പ​ണം (സൂ​ചി​പ്പ​ണം എ​ന്ന് പ​ണ്ടു​കാ​ല​ത്ത് ഇ​തി​നെ കു​റി​ച്ച് പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു) കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ ത​ള്ളി​യി​ട്ട് കാ​തു​കു​ത്താ​ൻ തു​നി​യു​ന്ന ഒ​സ്സാ​ന് സ​ഹാ​യ​ത്തി​നെ​ന്നോ​ണം മു​തി​ർ​ന്ന സ്ത്രീ​ക​ൾ കു​ട്ടി​യു​ടെ കൈ​കാ​ലു​ക​ൾ ബ​ല​മാ​യി അ​മ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച് കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. കു​തി​ര​യെ പി​ടി​ച്ചു​നി​ർ​ത്തി അ​തി​ന്റെ കാ​ലി​ൽ ‘ലാ​ടം’ ത​റ​ക്കു​ന്ന​തുപോ​ലെ​യാ​ണ് ഇ​തെ​ല്ലാം ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ് ക​വി സാ​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി പ​റ​യു​ന്ന​ത്! ആ ​കാ​ഴ്ച കാ​ണാ​ൻ ശേ​ഷി​യി​ല്ലാ​ത്ത മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ൾ പ​രി​സ​ര​ത്തു​നി​ന്നും മാറി മ​റ്റു വ​ല്ല​യി​ട​ത്തും മ​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കും. പ​ട​ച്ച​വ​ന​ല്ലാ​തെ ആ ​കു​ട്ടി​ക്ക് മ​റ്റാ​രും തു​ണ​യി​ല്ല!

തു​ട​ർ​ന്നു​ള്ള വ​രി​ക​ൾ ഇ​ങ്ങ​നെ: ‘‘കു​ട്ടി​യോ​ട് ഉ​ന്നി​ടും മോ​ളെ തീ​ർ​ന്നി​താ തീ​ർ​ന്നു​പോ​യി/​കു​മ്മ​ത്തും ഫൂ​ക്ക​ത്തി ചി​റ്റും കാ​തി​ൽ ഇ​ടു​വാ​നാ​യി/ ഉ​മ്മാ​ന്റെ കാ​ത് പോ​ൽ ആ​ക്കി​ത്തീ​ർ​ക്ക​ണം ഞ​മ്മ​ൾ​ക്ക്/ ഉ​ട​നെ ഫൊ​ത​കു​ത്തി തീ​ർ​ത്ത് ​കെ​ട്ടി​ടൈ ഒ​ക്ക​ത്ത്/​ത​ന്ത​യും ത​ള്ള​യും കു​തി​ത്ത​ന്ന് സ്വ​ബൂ​റാ​ക്കി/ കൂ​ടും ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ചോ​റും കൂ​ട്ടാ​നും​ ബാ​റാ​ക്കി.../ കു​ട്ടി​ന്റെ ബേ​ത​ന രാ​വും ഫ​ക​ലും ദാ​ഇ​മാ 3

കു​ത്തും ക​ട​ച്ചി​ലും ബീ​ങ്ങി നാ​റ്റ​മി​ൽ ഊ​റ്റ​മാം (4)/ കു​ള​വും കി​ണ​ർ​ക​ളെ ബ​ക്ക​ത്ത് വെ​ച്ച് അ​ടി​ക്ക​ലും/ കോ​ഴി​ന്റെ തൂ​വ​ലാ​ൽ ചെ​ത്ത​ൽ തോ​ണ്ടി ക​ശ​ക്ക​ലും...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: ‘‘ഇ​തി​പ്പോ കു​ത്തി​ത്തീ​രും മോ​ളെ...’’ എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ് കൂ​ടി​യ​വ​രെ​ല്ലാം കു​ട്ടി​യെ സ​മാ​ധാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. കു​മ്മ​ത്തും 5 ചി​റ്റു​മൊ​ക്കെ​യ​ണി​ഞ്ഞ് ഉ​മ്മ​യു​ടെ കാ​തു​പോ​ലെ സു​ന്ദ​ര​മാ​ക്ക​ണം ന​മു​ക്ക്! എ​ന്നെ​ല്ലാം അ​വി​ടെ കൂ​ടി​യ​വ​ർ കു​ട്ടി​യോ​ട് പ​റ​യു​ന്നു. കാ​തു​കു​ത്തെ​ല്ലാം ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ൾ ഓ​ടി​വ​ന്ന് അ​ക്ഷ​മ​രാ​യി കു​ഞ്ഞി​നെ വാ​രി​യെ​ടു​ക്കു​ന്നു. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​വി​ടെ കൂ​ടി​യ​വ​ർ​ക്കെ​ല്ലാം സു​ഭി​ക്ഷ​മാ​യ ഭ​ക്ഷ​ണം ത​യാ​റാ​യി​രി​ക്കും. കു​ട്ടി​യാ​വ​ട്ടെ ഇ​രു കാ​തു​ക​ളും കു​ത്തി​ത്തു​ള​ച്ച​ത് നി​മി​ത്തം ക​ഠി​ന​വേ​ദ​ന​യും പു​ക​ച്ചി​ലു​മാ​യി രാ​വും പ​ക​ലും ത​ള്ളി​നീ​ക്കു​ന്നു! കു​ത്തും ക​ട​ച്ചി​ലു​മാ​യി കാ​തു​ക​ൾ ര​ണ്ടും നീ​രു​വ​ന്ന് വീ​ങ്ങു​ന്ന​ത് കാ​ര​ണം മു​റി​വി​ൽ​നി​ന്ന് ദു​ർ​ഗ​ന്ധം വ​മി​ക്കു​ന്നു. വേ​ദ​ന അ​സ​ഹ്യ​മാ​വു​മ്പോ​ൾ കോ​ഴി​യു​ടെ തൂ​വലെ​​ടു​ത്ത് ഇ​രു കാ​തു​ക​ളി​ലും ത​ട​വി ആ​ശ്വാ​സം കൊ​ള്ളു​ന്നു. ഒ​രു പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് കാ​തുകു​ത്തു​ന്ന​തെ​ന്നും അ​തു​നി​മി​ത്തം അ​വ​ളെ​ത്രമാ​ത്രം വേ​ദ​ന സ​ഹി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു​മാ​ണ് കാ​വ്യ​ത്തി​ന്റെ ആ​ദ്യ​ഭാ​ഗ​ത്ത് ക​വി വി​വ​രി​ച്ചു​ത​രു​ന്ന​ത്. ശേ​ഷ​മാ​ണ് പ്ര​തി​പാ​ദ്യ വി​ഷ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് വ​രു​ന്ന​ത്.

കൃ​തി​യു​ടെ പേ​രി​ൽ​ത​ന്നെ (കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല) പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന ‘ആ​മി​നാ​ബീ​വി’ എ​ന്ന യു​വ​തി ആ​ധു​നി​ക​ത​യും മ​ത​വി​ശ്വാ​സ​വും ഒ​രു​പോ​ലെ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട സ്ത്രീ​യാ​യി​ട്ടാ​ണ് ക​വി ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. പ​രി​ഷ്‍കാ​രി​യാ​യ ആ​മി​നാ ബീ​വി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ക​വി വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ:

‘‘റാ​വി പ​റ​യും ബ​ട​ക്കേ ക​ണ്ണം മ​ല​ബാ​റി​ൽ/ മു​ന്തും ത​റ​വാ​ട്ടി​ൽ സീ​ന​ത്താ​ണൊ​രു പെ​ൺ​കു​ട്ടി/ അ​വ​ളെ തി​രു​നാ​മം ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യെ​ന്നാ​കും/ ബാ​വ സ്വ​ത്തു​കാ​രി​ൽ ബീരി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​കും/ ഇ​പ്പോ​ലെ ത​ന്നെ മൗ​ലി​യ​ന്മാ​രി​ലും എ​ണ്ണു​മേ/ ഇ​ദ്ദേ​ഹം ആ​മി​നാ​ബീ​വി ത​ന്റെ പി​താ​വാ​മേ...’’


ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: വ​ട​ക്കേ മ​ല​ബാ​റി​ൽ പേ​രു​കേ​ട്ട ത​റ​വാ​ട്ടി​ൽ സൗ​ന്ദ​ര്യ​വ​തി​യാ​യ ഒ​രു പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യു​ണ്ട്. അ​വ​ളു​ടെ പേ​ര് ആ​മി​നാ ബീ​വി​യെ​ന്നാ​ണ്. അ​വ​ളു​ടെ പി​താ​വ് നാ​ട്ടി​ലെ ധ​നി​ക​രി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധ​നാ​ണ്. ശേ​ഷം വ​രു​ന്ന ഈ​ര​ടി​ക​ളു​ടെ അ​ർ​ഥം ഇ​ങ്ങ​നെ സം​ഗ്ര​ഹി​ക്കാം. ‘‘ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യു​ടെ പി​താ​വി​ന് അ​വ​ള​ല്ലാ​തെ വേ​റെ മ​ക്ക​ളി​ല്ല. അ​വ​ൾ മ​ത ഭൗ​തി​ക വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ന്നാ​യി അ​ഭ്യ​സി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. കൂ​ടാ​തെ, സ്കൂ​ളി​ൽ ഏ​ഴാം ത​രം​വ​രെ പ​ഠി​ച്ച് (90 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ​ു​ള്ള ര​ച​ന​യാ​ക​യാ​ൽ അ​ക്കാ​ല​ത്തെ പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​രം​ഗ​മാ​ണ് ഇ​വി​ടെ പ്ര​തി​പാ​ദ്യം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്) ഭാ​ഷ​യും അ​ഭ്യ​സി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. മ​ല​യാ​ള പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ വാ​യി​ച്ച് ന​ല്ല ജ്ഞാ​നം ആ​ർ​ജി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്‌. തെ​ളി​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ എ​ഴു​തു​വാ​നും ന​ന്നാ​യി സം​സാ​രി​ക്കു​വാ​നും അ​വ​ൾ​ക്ക് സാ​ധി​ക്കും. ദി​വ​സ​വും വ​ർ​ത്ത​മാ​നപ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ ത​പാ​ൽ വ​ഴി​ക്ക് വ​രു​ത്തി വാ​യി​ച്ച് ലോ​ക കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ വാ​യി​ച്ച​റി​യു​വാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു. ഒ​രു മു​സ്‍ലിം സ്ത്രീ​ക്ക് വേ​ണ്ട അ​റി​വു​ക​ൾ അ​വ​ൾ സ്വാ​യ​ത്ത​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. മ​ര്യാ​ദ​യും സ്ത്രീ​സ​ഹ​ജ​മാ​യ നാ​ണ​വും കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം മ​ത​ക​ർ​മ​ങ്ങ​ളും മു​റ​പോ​ലെ അ​വ​ള​നു​ഷ്ഠി​ക്കു​ന്നു.’’

1927ലാ​ണ് സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല ’ ര​ചി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. മു​സ്‍ലിം മ​ത ന​വീ​ക​ര​ണ കൂ​ട്ടാ​യ്മ​ക​ളും അ​വ​യു​ടെ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളും സ​മൂ​ഹ​വു​മാ​യി നി​ര​ന്ത​രം സം​വ​ദി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ഘ​ട്ടം​കൂ​ടി​യാ​ണ​തെ​ന്നുകൂ​ടി ഓ​ർ​ക്ക​ണം. ക​ഴി​ഞ്ഞ നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ ആ​രം​ഭ​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ വ​ക്കം അ​ബ്ദു​ൽ ഖാ​ദ​ർ മൗ​ല​വി ആ​രം​ഭി​ച്ച ‘മു​സ്‍ലിം’ മാ​സി​ക​യി​ൽ ആ​ധു​നി​ക വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കുകൂ​ടി സാ​ധ്യ​മാ​ക്കി​യാ​ൽ മാ​ത്ര​മേ അ​വ​ർ​ക്ക് സാ​മൂ​ഹി​ക പു​രോ​ഗ​തി കൈ​വ​രി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കൂ എ​ന്ന് അ​ടി​വ​ര​യി​ട്ട് പ​റ​യു​ന്നു​ണ്ട് 7. മ​ല​ബാ​ർ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് അ​ധീ​ന പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ തെ​ക്ക​ൻ നാ​ട്ടു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ അ​പേ​ക്ഷി​ച്ച് ഏ​റെ വൈ​കി​യാ​ണ് അ​വി​ടം സാ​മൂ​ഹി​ക ന​വോ​ത്ഥാ​നം സാ​ധ്യ​മാ​കു​ന്ന​ത്. നി​ര​ന്ത​ര​മു​ള്ള ആം​ഗ്ലോ വി​രു​ദ്ധ ക​ല​ഹ​ങ്ങ​ളും 1921ലെ ​മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​വു​മെ​ല്ലാം മ​ല​ബാ​റി​ന്റെ സാ​മൂ​ഹി​ക ജീ​വി​ത​ത്തെ സാ​ര​മാ​യി ത​കി​ടം​മ​റി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ത്ത​രമൊ​രു സാ​മൂ​ഹി​ക പ്ര​ത​ല​ത്തി​ൽ നി​ല​നി​ന്ന അ​ത്യാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു മാ​പ്പി​ള സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലെ കാ​തു​കു​ത്ത് സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​വും. മ​ത​വി​ശ്വാ​സ​വും ആ​ധു​നി​ക​ത​യും ഒ​രു​പോ​ലെ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട വി​ശ്വാ​സി​യാ​യ ഒ​രു സ്ത്രീ​യാ​യി​ട്ടാ​ണ് ആ​മി​നാ ബീ​വി​യെ ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല​’യി​ലൂ​ടെ ക​വി പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. അ​തി​ലൂ​ടെ ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യെ​പ്പോ​ലു​ള്ള സ്ത്രീ​ക​ളാ​ണ് സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് ഉ​ത്ത​മ​മാ​തൃ​ക​യാ​യി ഉ​യ​ർ​ന്നുവ​രേ​ണ്ട​തെ​ന്ന് ക​വി ത​ന്റെ പാ​ട്ടി​ൽ വ്യം​ഗ്യ​മാ​യി സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

അ​ടു​ത്ത ഇ​ശ​ൽ ഇ​ങ്ങ​നെ: 

ഇ​ശ​ൽ: തൊ​ങ്ക​ൽ

‘‘ഇ​വ​ളെ പി​താ​വൊ​രു പ​രി​ഷ്കാ​രി​യാം / അ​ധി​കം ചി​ല​വി​ട്ട് പ​ഠി​പ്പി​ച്ച​താം/​സി​റി​ക​ൾ ന​ട​ന്ന് വ​ന്നി​ടും തെ​റ്റാ​യെ/ ചീ​ത്ത സു​ഭാ​വ​ങ്ങ​ൾ വൊ​ശി​വു​മാ​യെ/ അ​വ​ളെ ഇ​രു​കാ​തും പ​ലേ​ര പോ​ലാ/ പ​ത്തു ഇ​രു​പ​തു തു​ള​ക​ൾ ഇ​ല്ല ര​ണ്ട് തു​ള​ക​ൾ മാ​ത്റം തു​ള​ച്ച​തി​യി​ൽ/ പൊ​ന്നാ​ൽ ഇ​രു​പൂ​ക്ക​ൾ ഇ​ടൈ/ മി​ക​വി​ൽ/​സ്വ​ർ​ണ​ത്തി​നാ​ൽ ര​ണ്ട് ബ​ള​ക​ൾ ഉ​ണ്ട് /അ​തു​പോ​ൽ ഒ​രു മാ​ല ക​ശു​ത്തി​ലു​ണ്ട് /ഇ​ത് മാ​തി​രം എ​ല്ലാ​ത് ഒ​രു പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ൾ /ഇ​ട്ട് ന​ട​ക്കാ​തെ അ​മ​ർ​ച്ച ഉ​ള്ളോ​ള്‍...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: പ​രി​ഷ്‍കാ​രി​യാ​യ പി​താ​വി​ന്റെ പു​ത്രി​യാ​ണ് ആ​മി​നാ​ബീ​വി. സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലു​ള്ള ദുഃ​സ്വ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​ൾ​ക്ക് അ​ശേ​ഷം കി​ട്ടി​യി​ട്ടി​ല്ല. ഒ​രു​പാ​ട് സ​മ്പ​ത്ത് ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ് ആ​മി​നാ​ബീ​വി​ക്ക് അ​വ​ളു​ടെ പി​താ​വ് വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ൽ​കി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. മ​റ്റു​ള്ള സ്ത്രീ​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ പ​ത്തും ഇ​രു​പ​തും തു​ള​ക​ൾ ആ​മി​നാ ബീ​വി​യു​ടെ കാ​തു​ക​ളി​ൽ തു​ള​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ആ​കെ​യു​ള്ള​ത് അ​വ​ളു​ടെ ഇ​രു കാ​തു​ക​ളി​ലും തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന പൂ ​പോ​ലു​ള്ള ര​ണ്ട് ആ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്രം. അ​തു​കൂ​ടാ​തെ കൈ​യി​ൽ ഒ​രു വ​ള; ക​ഴു​ത്തി​ൽ ഒ​രു മാ​ല; ഇ​ത​ല്ലാ​തെ മ​റ്റു സ്ത്രീ​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ ത​ന്റെ പ​കി​ട്ട് മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ കാ​ണി​ക്കാ​ൻ ശ​രീ​രം മു​ഴു​വ​ൻ ആ​ഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ധ​രി​ക്കാ​റി​ല്ല. തു​ട​ർ​ന്ന് മാ​താ​വാ​യ ഖ​ദീ​ജ​യും ആ​മി​നാ​ബീ​വി​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള സം​ഭാ​ഷ​ണ​മാ​ണ് കാ​വ്യ​ത്തി​ൽ ചേ​ർ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ആ​ദ്യ​മാ​യി മാ​താ​വാ​യ ഖ​ദീ​ജ മ​ക​ളോ​ട് പ​റ​യു​ന്ന​താ​യി ക​വി ഇ​ങ്ങ​നെ കു​റി​ക്കു​ന്നു:

‘‘അ​പ്പ​ൾ ഖ​ദീ​ജ പ​റ​ഞ്ഞെ​ന്റെ മോ​ളെ എ​ങ്ങി​നെ ഈ ​ഹ​ലാ​ക്ക് ഈ​ട​ന്നു പോ​ന്നേ / അ​റി​യാ​ലോ ഇ​ന്നാ​ട്ടി​ൽ സ​മ്മ​തി​ക്കു​മോ? /അ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ നി​പ്പോ​രെ മ​സ്ഹ​ർ ആ​ക്കു​മോ?/ പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളെ വ​ല്ല പു​യ്യാ​പ്ല​മാ​ർ​ക്ക് ബാ​യി​പ്പാ​ൻ കി​ട്ടു​മോ യെ​ന്ന് നീ ​ഓ​ർ​ക്ക്/ എ​ന്തൊ​രു ന​ൽ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾകൊ​ണ്ട് ന​ട​പ്പി​ൽ ന​ട​ത്തു​വാ​ൻ രാ​ജി​യ​ത്തു​ള്ളെ/​മ​നു​ദ​ർ​ക​ൾ വൊ​ത്തി​ട്ടു സാ​ധി​ച്ചി​ടു​മോ/ ന​ൽ​കാ​രി​യം ഇ​ന്ന​തെ​ന്ന് അ​റി​ഞ്ഞാ​ലോ...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: ഖ​ദീ​ജ മ​ക​ളോ​ട് ചോ​ദി​ക്കു​ക​യാ​ണ്; ‘‘ഈ ​നാ​ശം (കാ​തു​കു​ത്ത്) പി​ടി​ച്ച ആ​ചാ​രം എ​വി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ് വ​ന്ന​ത്..? ഈ ​അ​നാ​ചാ​രം നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്തോ​ളം പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് യോ​ഗ്യ​രാ​യ ഭ​ർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ ല​ഭി​ക്കു​മോ..?’’ അ​പ്പോ​ൾ മ​ക​ൾ ആ​മി​ന​യു​ടെ മ​റു​പ​ടി ഇ​ങ്ങ​നെ: ‘‘എ​ന്തെ​ല്ലാം ന​ല്ല കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ന​മ്മു​ടെ നാ​ട്ടി​ൽ ന​ട​പ്പി​ൽ വ​രു​ത്താ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.​ പ​ക്ഷേ, അ​തി​നൊ​ക്കെ മ​നു​ഷ്യ​ർ​ക്ക് സാ​ധി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ..?’’ തു​ട​ർ​ന്ന് ഖ​ദീ​ജ മ​ക​ളോ​ട്;

‘‘കാ​ത്കു​ത്താ​തെ നി​ക്കി​ലോ/ മാ​ര​നെ കി​ട്ടി​ടാ- യെ​ന്ന് ഉ​മ്മാ/ ചൊ​ല്ലി​യെ...’’

കാ​ത് കു​ത്താ​തി​രു​ന്നാ​ൽ വ​ര​നെ ല​ഭി​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ ഉ​മ്മ ഖ​ദീ​ജ​ക്ക് മ​ക​ൾ ആ​മി​ന ഇ​ങ്ങ​നെ മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കു​ന്നു:

‘‘യേ​തെ​ല്ലാം ബി​ത​ത്തി​ലാം നാ​രി​ക​ൾ/ പോ​റ്റി​ടും -മു​ട​വി​ക​ൾ അ​നേ​ക​മെ/ അ​യ്യ​വ​ർ​ക്കൊ​ക്കെ​യും മാ​ര​രും/ ഉ​ള്ള​താ​യ് - ക​ണ്ടി​ല്ല​യോ ഇ​ങ്ങ​ളും/ കാ​തു ചീ​ഞ്ഞു​പോ​യു​ള്ള സ്ത്രീ​യി​ലും/ മാ​പ്പി​ള - കി​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ഹോ?/ ഖാ​ളി ക​രു​ണ​ർ​ക​ളെ ഖ​ൽ​ബി​ലും/ തെ​റ്റെ​ന്ന് -ഉ​ള്ള​തി​നെ മൂ​ടി​യേ/ ചേ​തി6 തെ​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യം/ ചു​രു​ക്ക​മേ കാ​തു​ക​ൾ/ തു​ള​ച്ചി​ടാ​ത​സ്ത​വ​യാം/ സ​ത്തി​യം ക​ണ്ടി​ടൂ​ൽ ന​ന്മ​യെ/​ടു​ക്ക​ണം - കാ​ത്കു​ത്തെ/​വൊ​ശി​ക്ക​ണം...’’

ആ​മി​നാ​ബീ​വി ഉ​മ്മ​യോ​ട് മ​റു​പ​ടി​യാ​യി പ​റ​യു​ക​യാ​ണ്: ‘‘പ​ല രൂ​പ​ത്തി​ലും രീ​തി​യി​ലും വ​ള​ർ​ന്നു​വ​ന്ന പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ൾ ഇ​ന്നാ​ട്ടി​ൽ ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ട​ല്ലോ..? അ​വ​ർ​ക്കെ​ല്ലാം​ത​ന്നെ ഭ​ർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രും ഉ​ള്ള​താ​യി നി​ങ്ങ​ൾ കാ​ണു​ന്നി​ല്ലേ..? കാ​തു​കു​ത്ത് നി​മി​ത്തം ഇ​രു കാ​തു​ക​ൾ​ക്കും പ​ഴു​പ്പ് ബാ​ധി​ച്ച സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കും ഭ​ർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലേ..? പ​ണ്ഡി​ത​ന്മാ​ർ​ക്ക് ഈ ​സ​മ്പ്ര​ദാ​യം തെ​റ്റെ​ന്ന​റി​യാം; എ​ന്നി​ട്ടും സ​ത്യ​ത്തെ മൂ​ടി​വെ​ക്കു​ക​യാ​ണ​വ​ർ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്! തെ​ക്ക​ൻ നാ​ടു​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം (തെ​ക്ക​ൻ കേ​ര​ള​മാ​വാം ക​വി ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​ത്) കാ​തു​ക​ൾ മു​ഴു​വ​ൻ തു​ള​ക്കു​ന്ന രീ​തി വി​ര​ള​മാ​ണ്. കാ​തു​കു​ത്ത് പൊ​ള്ള​യാ​യ ആ​ചാ​ര​മാ​ണെ​ന്ന് ബോ​ധ്യ​മാ​യാ​ൽ അ​വ വ​ർ​ജി​ക്കാ​ൻ നാം (​സ്ത്രീ​ക​ൾ) ത​യാ​റാ​വ​ണം.’’ ത​ന്റെ മ​ക​ളു​ടെ നി​ശ്ച​യ​ദാ​ർ​ഢ്യ​ത്തോ​ടെ​യു​ള്ള പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം കേ​ട്ടി​രു​ന്ന ഖ​ദീ​ജാ ബീ​വി ക​ണ്ണീ​ർ പൊ​ഴി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മ​ക​ളെ പി​ടി​ച്ചു ആ​ശ്ലേ​ഷി​ക്കു​ന്നു. ശേ​ഷ​മു​ള്ള വ​രി​ക​ൾ താ​ഴെ:

‘‘വൊ​ത്തൊ​രു​മി​ച്ചേ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളും മു​ത്തി​യെ/ ചി​റ്റു​വെ​ട്ടാ​ൻ പേ​ശി​യെ ക​ത്തി​രി​യെ​ടു​ത്ത് മോ​ൾ ബെ​ട്ട​ലാ​യി/​ചി​റ്റു​ക​ൾ കാ​തു​ടെ തു​ള​ക​ളാ/ കാ​ണ​ൽ ഗ​യ്ബാ​ലു​ള്ള​താ​ൽ/​ലേ​ഡീ ലാ​ക്ക​ട്ട​രാ/ ക​ത്തി​നാ​ൽ വ​രു​ത്തി​യേ...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: അ​വി​ടെ​യ​പ്പോ​ൾ ആ​മി​നാ ബീ​വി​യു​ടെ സം​സാ​രം സ​ശ്ര​ദ്ധം ശ്ര​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു​പ​റ്റം സ്ത്രീ​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ ഓ​രോ​രു​ത്ത​രാ​യി വ​ന്ന് അ​വ​ളെ പി​ടി​ച്ച് സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ ചും​ബി​ക്കു​ന്നു. ആ​മി​നാ ബീ​വി​യു​ടെ സം​സാ​ര​മെ​ല്ലാം ശ്ര​വി​ച്ച ആ ​മ​ഹി​ളാ​ര​ത്ന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ത​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​തി​ലെ ചി​റ്റു​ക​ൾ വെ​ട്ടി​യെ​ടു​ത്ത് ക​ള​യാ​ൻ തീ​ർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണ്. ആ​മി​ന ബീ​വി​യാ​ക​ട്ടെ ക​ത്ത​യ​ച്ചു ടൗ​ണി​ൽ​നി​ന്നും ഒ​രു ലേ​ഡി ഡോ​ക്ട​റെ അ​വി​ടേ​ക്ക് വ​രു​ത്തു​ന്നു. അ​വി​ടെ​യെ​ത്തി​യ ഡോ​ക്ട​ർ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം മേ​ൽ​ക്കാ​തു​ക​ൾ ഉ​ൾ​െ​പ്പ​ടെ മു​ഴു​വ​ൻ തു​ള​ക​ളി​ലെ​യും സ്വ​ർ​ണ​ച്ചി​റ്റു​ക​ൾ അ​ഴി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്നു. ശേ​ഷം അ​വ​രെ​ല്ലാം ആ​മി​നാ ബീ​വി ധ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ വ​ള​രെ ല​ളി​ത​മാ​യ ആ​ഭ​ര​ണം മാ​ത്രം ധ​രി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടെ ആ​മി​നാ ബീ​വി​യും ഖ​ദീ​ജ​യു​മ്മ​യു​മാ​യു​ള്ള സം​ഭാ​ഷ​ണം അ​വ​സാ​നി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ‘തൊ​ങ്ക​ൽ’ എ​ന്ന ഇ​ശ​ലി​ൽ ക​വി​യാ​യ സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ പൊ​തു​സ​മൂ​ഹ​ത്തോ​ടാ​യി ചി​ല ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ൾ ചോ​ദി​ച്ചാ​ണ് കാ​വ്യം അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ:

‘‘കാ​തു തു​ള​ച്ച് ചി​റ്റി​ടു​ക​ൽ യെ​ന്നേ/ ക​ർ​മം എ​വി​ട​ന്നോ ന​മി​ൽ ക​ട​ന്നേ/ നാ​ഥ​റ് ന​ബി സ്വ​ഹ​ബും ഇ​മാ​മീ​ങ്ങ​ളും/ ന​ട​ക്കാ​ത​വ​സ്ത​ക​ൾ പ​ല​തു​കൊ​ളും/​പൂ​തി പ​ണ​ത്തി​ന്ന് ഉ​ല​മോ​ർ ദീ​നേ/​പൂ​ത്തി പ​റ​യു​ന്നേ സ​മാ​ൻ ഇ​താ​ണേ/ നീ​തി ന​ട​ക്കു​മോ മു​സ്‍ലി​യാ​ക്ക​ൾ/ നീ​ച സ്വ​ഭാ​വ​ത്തെ പെ​രു​മാ​റു​മ്പ​ൾ/ പി​റ​മാ​ണി​ക​ൾ​ക്കൊ​ത്തെ പ​ലേ/ മ​സാ​ലാ/ പ​റ​ഞ്ഞ് ത​മാ​ശ​ക്കാ​യി​രി​ക്കും ഹാ​ലാ/ ഉ​ര​യും ബി​ദ്അ​ത്ത്‌ ന​ട​ന്നി​ടാ​തേ/ ഉ​ട​യോ​ൻ ന​മൈ​ക​ളെ മ​രി​പ്പി​ക്ക​ട്ടേ...’’

ആ​ശ​യ ചു​രു​ക്കം: കാ​ത് തു​ള​ച്ച് ചി​റ്റി​ടു​ക​യെ​ന്ന ഈ ​ദു​ഷി​ച്ച സ​മ്പ്ര​ദാ​യം എ​വി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ് ന​മ്മു​ടെ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലേ​ക്ക് പ​ട​ർ​ന്നു ക​യ​റി​യ​ത് ? ന​ബി​യോ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അ​നു​ച​ര​ന്മാ​രോ പ​ഠി​പ്പി​ക്കാ​ത്ത ക​ർ​മ​ങ്ങ​ൾ എ​വി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ് ന​മ്മു​ടെ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ വേ​രു​പി​ടി​ച്ച​ത്? പ​ണ്ഡി​ത​ന്മാ​ർ ദു​ഷി​ച്ച​വ​രാ​കു​മ്പോ​ൾ നീ​തി പു​ല​രു​മോ? അ​വ​ർ പ്ര​മാ​ണി​മാ​ർ​ക്കൊ​പ്പി​ച്ച് മ​ത​നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ നി​ർ​മി​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്? നാ​ഥ​ൻ ന​മ്മ​ളെ സ​ൽ​വ​ഴി​യി​ൽ ന​ട​ത്തി മ​രി​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ.’’

‘ക​വി​യും കാ​ല​വും’

മാ​പ്പി​ള​ സാ​ഹി​ത്യം എ​ന്ന് വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന അ​റ​ബി-മ​ല​യാ​ള കൃ​തി​ക​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന നി​ര​വ​ധി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണാ​ല​യ​ങ്ങ​ളു​ള്ള ഒ​രു പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി. ക​ഴി​ഞ്ഞ നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ മ​ധ്യം​വ​രെ ഈ ​ഖ്യാ​തി തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​റ​ബി-​മ​ല​യാ​ള കൃ​തി​ക​ൾ അ​ച്ച​ടി​ക്കു​ന്ന നി​ര​വ​ധി അ​ച്ചു​കൂ​ട​ങ്ങ​ളും അ​ക്കാ​ല​ത്ത് തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​യി​ൽ ചി​ല​താ​യി​രു​ന്നു ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് അ​ഹ​മ്മ​ദ് 1883ൽ ​സ്ഥാ​പി​ച്ച ആ​മി​റു​ൽ ഇ​സ്‍ലാം പ്ര​സ്, സി.​എ​ച്ച്. അ​ലി ഹ​സ​ന്റെ അ​ൽ-​മു​ർ​ശി​ദ് ലി​ത്തോ പ്ര​സ്, അ​ബ്ദു​ല്ല കോ​യ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ‘ബ​റ​കാ​ത്തു​ൽ മു​അ്മി​നീ​ൻ’ പ്ര​സ്, മി​സ്ബാ​ഹു​ൽ ഹു​ദാ പ്ര​സ്, മ​ഫാ​ത്തീ​ഹു​ൽ ഉ​ലൂം അ​ച്ചു​കൂ​ടം, മ​ള്ഹ​റു​ൽ മു​ഹി​മ്മാ​ത്ത് പ്ര​സ് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യെ​ല്ലാം. തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി​യി​ൽ ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത് നി​ല​വി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന അ​റ​ബി-​മ​ല​യാ​ള പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ശാ​ല​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ഇ​വ​യെ​ല്ലാം. മാ​പ്പി​ള​സാ​ഹി​ത്യ കൃ​തി​ക​ൾ എ​ത്ര​ത്തോ​ളം മാ​പ്പി​ള​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന​ക​ത്ത് വാ​യി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന വ​സ്തു​ത​യി​ലേ​ക്കാ​ണ് ഇ​വ​െ​യ​ല്ലാം വി​ര​ൽ ചൂ​ണ്ടു​ന്ന​ത്. മേ​ൽ പ​രാ​മ​ർ​ശി​ച്ച പ്ര​സു​ക​ളി​ൽ സി.​എ​ച്ച്. ഇ​ബ്രാ​ഹിം കു​ട്ടി​യു​ടെ സി.​എ​ച്ച്. ഇ​ബ്രാ​ഹിം​കു​ട്ടി ആ​ൻ​ഡ് സ​ൺ​സ് എ​ന്ന പ്ര​സി​ൽ വെ​ച്ചാ​ണ് സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ ‘കാ​തു​കു​ത്തു മാ​ല’ പ്ര​സി​ദ്ധം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് എ​ന്ന കു​ടും​ബ​പ്പേ​രി​ന്റെ ചു​രു​ക്ക​രൂ​പ​മാ​ണ് സി.​എ​ച്ച് എ​ന്ന​ത്. ‘കാ​തു​കു​ത്തു മാ​ല’​യു​ടെ ച​ട്ട​യു​ടെ പി​റ​കു​വ​ശ​ത്ത് ഇ​ങ്ങ​നെ കാ​ണാം:

‘‘1927 ജ​നു​വ​രി 18ന് ​തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി ന​ഗ​രം പു​ത്ത​ൻ​പു​ര​ക്ക​ൽ എ​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തു​വെ​ച്ച് ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് ഇ​ബ്രാ​ഹിം കു​ട്ടി എ​ന്ന വ്യ​ക്തി ആ​മി​റു​ൽ ഇ​സ്‌​ലാം ഫീ ​മ​അ​ദ​നു​ൽ ഉ​ലൂം പ്ര​സി​ൽ മു​ദ്ര​ണം ചെ​യ്ത​ത്‌.’’ ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് അ​ലി എ​ന്ന​വ​രു​ടെ​യും ചേ​റൂ​രി​ന​ടു​ത്ത കി​ളി​ന​ക്കോ​ട് സ്വ​ദേ​ശി​നി​യാ​യ പോ​ക്കു​ത്ത് ബി​യ്യാ​ത്തു എ​ന്ന​വ​രു​ടെ​യും മ​ക​ളാ​യി 1912ലാ​ണ് സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ ജ​ന​നം. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് അ​ൽ​പം സ്കൂ​ൾ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​വും മ​ത​പ​ഠ​ന​വും സ്വാ​യ​ത്ത​മാ​ക്കി. ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് അ​ബ്ദു​ല്ല മൗ​ല​വി​യു​ടെ പു​ത്ര​ൻ സി.​എ​ച്ച്. ഇ​ബ്രാ​ഹിം മാ​സ്റ്റ​റാ​ണ് കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യെ വി​വാ​ഹം ചെ​യ്ത​ത്. അ​യ്യൂ​ബ് ന​ബി​യു​ടെ റ​ഹ്മ​ത്ത് മാ​ല, വ​ലി​യ ഉ​മ്മ​ർ കി​സ്സ പാ​ട്ട് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യെ​ല്ലാം സി.​എ​ച്ച്. കു​ഞ്ഞാ​യി​ശ​യു​ടെ മ​റ്റു ര​ച​ന​ക​ളാ​ണ്. 1982 ജൂ​ൺ 27ന് ​ക​വി നി​ര്യാ​ത​യാ​യി.

‘പു​ലി​ക്കോ​ട്ടി​ൽ ഹൈ​ദ​റി​ന്റെ കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’

സാ​മൂ​ഹി​ക ദു​രാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ പാ​ട്ടു​ക​ളെ​ഴു​തി​യ മാ​പ്പി​ള ക​വി​യാ​ണ് പു​ലി​ക്കോ​ട്ടി​ൽ ഹൈ​ദ​ർ. അ​ദ്ദേ​ഹ​മെ​ഴു​തി​യ ‘കാ​തു​കു​ത്ത് മാ​ല’ എ​ന്ന പാ​ട്ട് പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​ണ്. പ്ര​സ്തു​ത പാ​ട്ട് തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​ങ്ങ​നെ:

ഇ​ശ​ൽ: കെ​സ്സ്

കാ​ത്കു​ത്തും ബി​ദ്അ​ത്തു കൊ​ണ്ടു​ള്ള / ചേ​ദം പെ​രു​ത്തു​ണ്ട് കേ​ൾ​ക്കു​വി​ൻ കൊ​ഞ്ചം ഓ​തു​ന്നി​താ ഖ​ബ​റാ​ക്കു​വി​ൻ കാ​ലെ​ച്ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ൽ പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ കോ​ലം കെ​ടു​ത്താ​തി​രി​ക്കു​വി​ൻ/ അ​ന്ത -വേ​ല ഇ​നി​യെ​ങ്കി​ലും പോ​ക്കു​വീ​ൻ /മാ​താ പി​താ കു​ഞ്ഞി​പു​ത്രി​ക​ർ കാ​ത്/ കു​ത്തി​ക്കും പോ​ത് മ​ക്ക​ളെ മ​ല്ലി​ട്ട​മ​ർ​ത്തും ബ​ല്ലാ​ദ് /വ​രു​ത്താ​ക്കും ഇ​ത് വ​ള്ളാ​ൻ കേ​ണി​ടും പി​ള്ള/ കാ​ണു​മ്പോ​ൾ ത​ള്ള​ക്കി​ല്ല ദ​യ ചൊ​ല്ലാ​നൊ​രു​തെ​ല്ലും പ​ട​ച്ചോ​നേ...’’

കാ​തു മു​ഴു​വ​ൻ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്ക​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ൾ പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ൾ അ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന വേ​ദ​ന​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ക​വി വ​ർ​ണി​ക്കു​ന്ന രം​ഗം ഇ​ങ്ങ​നെ: ‘‘പ​ത്തും പ​തി​ന​ഞ്ചൊ​രോ​രെ കാ​തു​മ്മ​ൽ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ക്കും ഒ​സാ​നു​മേ -വ​രു​ത്ത​ത്തി​നു​ണ്ടോ അ​വ​സാ​ന​മേ /പ​ച്ച​പ്പു​ണ്ണി​ന്റു​ള്ളി​ല് നൂ​ലി​ട്ട് കെ​ട്ടി/ വെ​ച്ച​ച്ചും വേ​ദ​ന ഏ​റ്റു​മേ -പു​ഴു​പ്പി​ച്ച​ത് ചീ​ഞ്ഞ​ങ്ങ് നാ​റു​മേ...’’

പുലിക്കോട്ടിൽ ഹൈദർ

പുലിക്കോട്ടിൽ ഹൈദർ

ഒ​സ്സാ​ൻ വ​ന്നി​ട്ട് ഇ​രു കാ​തു​ക​ളി​ലും പ​ത്തും പ​തി​ന​ഞ്ചും തു​ള​ക​ൾ തു​ള​ക്കും. മു​റി​വു​ണ​ങ്ങാ​ത്ത കാ​തി​ന്റെ തു​ള​ക​ളി​ൽ നൂ​ലി​ട്ട് കെ​ട്ടി​വെ​ക്കും. അ​ത് പി​ന്നീ​ട് പ​ഴു​ത്ത് ചീ​ഞ്ഞു നാ​റും! പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഈ ​വേ​ദ​ന​ക്കോ അ​വ​സാ​ന​മി​ല്ലേ!’’ എ​ന്നാ​ണ് ക​വി ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത്.

അ​ധി​ക​വാ​യ​ന​ക്ക്:

1. ക്ഷു​ര​ക​ൻ (പ​ണ്ടു​കാ​ല​ത്ത് ഇ​വ​രാ​യി​രു​ന്നു മാ​പ്പി​ള കു​ട്ടി​ക​ളെ ചേ​ലാ​ക​ർ​മവും മ​റ്റും ന​ട​ത്തിയിരു​ന്ന​ത്)

2. വി​ശ്വാ​സി അ​ല്ലാ​ത്ത​യാ​ൾ

3. നി​ത്യ​മാ​ണ്

4. ശ​ക്തി

5. ഒ​രു​ത​രം ക​ർ​ണാ​ഭ​ര​ണം

6. വാ​ർ​ത്ത

7. അ​ൽ മു​സ്‍ലിം മ​ല​യാ​ളം മാ​സി​ക

പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ: വ​ക്കം അ​ബ്ദു​ൽ ഖാ​ദ​ർ മൗ​ല​വി. പു​സ്ത​കം: 3 ല​ക്കം : 6. 1914ൽ ​ഇ​റ​ങ്ങി​യ​ത്

8. ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി -വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​ർ

9. അ​ഞ്ചു ക​ന്യ​ക​ക​ൾ (ക​വി​ത​ക​ൾ) യൂസഫലി കേ​ച്ചേ​രി. പ്ര​സാ: എ​ൻ.​ബി.​എ​സ് കോ​ട്ട​യം 1985 ജൂ​ൺ

10. ആ​മി​നാ ബീ​വി​യു​ടെ ‘കാ​ത്കു​ത്ത് മാ​ല’ (അ​റ​ബി-​മ​ല​യാ​ള ലി​പി) 1927 ജ​നു​വ​രി 18ന് ​ചാ​ലി​ല​ക​ത്ത് ഇ​ബ്രാ​ഹിം കു​ട്ടി മു​ദ്ര​ണം ചെ​യ്ത​ത്

11. പു​ലി​ക്കോ​ട്ടി​ൽ കൃ​തി​ക​ൾ. എ​ഡി: എം.​എ​ൻ. കാ​ര​ശ്ശേ​രി. കേ​ര​ള സാ​ഹി​ത്യ അ​ക്കാ​ദ​മി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​ത്. 1979

News Summary - malabar women and history in mappila song