ഹജ്ജ്​: കർമങ്ങൾ അവസാനഘട്ടത്തിലേക്ക്​

മിന: ഹജ്ജി​​​​െൻറ  നാലാം   ദിനത്തിലെ കല്ലേറ്​ കർമങ്ങൾ ശാന്തമായി പുരോഗമിക്കുന്നു. കർമങ്ങൾ അവസാന ഘട്ടത്തിലേക്ക്​ നീങ്ങുകയാണ്​. അറഫസംഗമം കഴിഞ്ഞ്​ വെള്ളിയാഴ്​ച പുലർച്ചെ മിനായിലെത്തിയ ഹാജിമാർ ജംറയിൽ കല്ലെറിയാൻ ഒഴുകിയെത്തി. അതു കഴിഞ്ഞ്​ മക്കയിലെ മസ്​ജിദുൽ ഹറാമിലെത്തി കഅ്​ബ പ്രദക്ഷിണവും സഫ-മർവ മലകൾക്കിടയിലെ നടത്തവും പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം മുടി നീക്കലും ബലികർമത്തിനുള്ള നടപടികളും സ്വീകരിച്ചു. ഇതെല്ലാം കഴിഞ്ഞ്​ മിനായിലെ തമ്പുകളിൽ വിശ്രമിക്കുകയാണ്​ തീർഥാടകർ. 

കല്ലേറ്​ കർമം വളരെ ശാന്തമായാണ്​ പുരോഗമിക്കുന്നത്​. മുൻകാലങ്ങളിൽ കല്ലേറ്​  തിരക്കിൽ അപകടങ്ങൾ ഉണ്ടായ സാഹചര്യത്തിൽ മികച്ച ആസൂത്രണത്തോടെ ഇൗ  മേഖലയിൽ നിർമാണപ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയതിനാൽ ഒരു പ്രയാസവും കൂടാതെ ഹാജിമാർക്ക്​ കർമം നിർവഹിക്കാൻ സാധിക്കുന്നുണ്ട്​. ഒരോ രാജ്യത്തെയും ഹാജിമാർക്ക്​ കല്ലേറിന്​ സമയം  ക്രമീകരിച്ചു നൽകിയിട്ടുണ്ട്​.  

വെയിലിന്​ ചൂട്​ കൂടിയതോടെ ഹാജിമാർ പരമാവധി തമ്പുകളിൽ തന്നെ കഴിയുകയാണ്​. കൊടും ചൂടിലായിരുന്നു അറഫാ സംഗമം. അത്​ കഴിഞ്ഞ്​ മുസ്​ദലിഫയിലെ തുറന്ന സ്​ഥലത്തായിരുന്നു ​രാപാർത്തത്​. അറഫ കഴിഞ്ഞതോടെ  തീർഥാടകർക്ക്​   അല്ലാത്തവർക്കും മക്കയുടെ അതിർത്തികൾ തുറന്നു കൊടുത്തു.  

ഹാജിമാരെ കാണാൻ പ്രവാസികൾ ഹറമിലും മിനായിലും വരാൻ തുടങ്ങി. ഒരു മാസത്തോളമായി മക്കയിലേക്കുള്ള ഗതാഗതത്തിന്​ കടുത്ത നിയന്ത്രണമേർപെടുത്തിയിരുന്നു. ചട്ടം ലംഘിച്ച്​ വരുന്നവർക്ക്​ വലിയ പിഴയും നാട്​കടത്തലും ശിക്ഷ നൽകിയിരുന്നു.  നാളെയും മറ്റന്നാളും കല്ലേറ്​ കർമങ്ങളുണ്ടാവും. അത്​ കഴിഞ്ഞ്​  മദീന സന്ദർശനം പൂർത്തിയാക്കി ഹാജിമാർ സ്വദേശങ്ങളിലേക്ക്​ തിരിച്ചു തുടങ്ങും.