മ​ക്ക​യി​ൽ ഹി​റ ശൈ​ത്യ​കാ​ല പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ സ​മാ​പി​ച്ചു

മ​ക്ക: മ​ക്ക​യി​ലെ ‘ഹി​റ ക​ൾ​ച്ച​റ​ൽ ഡി​സ്ട്രി​ക്റ്റ്' സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച ഹി​റ ശൈ​ത്യ​കാ​ല പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ സ​മാ​പി​ച്ചു. 84,000ത്തി​ല​ധി​കം സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. ‘ഹി​റ ഗു​ഹ’​യും അ​ത് സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന ജ​ബ​ലു​ന്നൂ​റും (പ്ര​കാ​ശ പ​ർ​വ​തം) ഉ​ൾ​കൊ​ള്ളു​ന്ന ച​രി​ത്ര പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ച്​ ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​വ​ബോ​ധ​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​ൻ ന​ട​ത്തി​യ പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ​ക്ക് ന​വ്യാ​നു​ഭൂ​തി​യാ​ണ് സ​മ്മാ​നി​ച്ച​ത്. പ്ര​വാ​ച​ക​ന് ആ​ദ്യ വെ​ളി​പാ​ട് ല​ഭി​ച്ച ഹി​റാ​ഗു​ഹ​യു​ടെ ക​ഥ​യും ച​രി​ത്ര പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ നേ​ർ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളും പു​തി​യ സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത് പു​തു​മ​യും മൗ​ലി​ക​ത​യും സ​മ​ന്വ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ദൃ​ശ്യ​മാ​യി മാ​റി.

ദി​വ്യ​ബോ​ധ​ന​ത്തി​​ന്റെ ക​ഥ വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന എ​ക്സി​ബി​ഷ​ൻ, ഖു​ർ​ആ​ൻ മ്യൂ​സി​യം എ​ന്നി​വ ഏ​റെ ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യി. ഹി​റ ഗു​ഹ​യെ​യും വി​ശ്വാ​സി​ക​ളു​ടെ മാ​താ​വാ​യ ഖ​ദീ​ജ ബി​ൻ​ത് ഖു​വൈ​ലി​ദി​നെ​യും കു​റി​ച്ചു​ള്ള വി​ശ​ദ വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന ഒ​രു പ​വി​ലി​യ​നും ആ​ദ്യ വെ​ളി​പാ​ടി​ന്റെ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​വും പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഉ​ത്​​മാ​ൻ ബി​ൻ അ​ഫ്ഫാ​​ൻ ത​യാ​റാ​ക്കി​യ ഖു​ർ​ആ​ൻ കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​യു​ടെ പ​ക​ർ​പ്പും വി​ശു​ദ്ധ വാ​ക്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പു​രാ​ത​ന ശി​ലാ ലി​ഖി​ത​ങ്ങ​ളും അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള അ​പൂ​ർ​വ വ​സ്​​തു​ക്ക​ളു​ടെ പ്ര​ദ​ർ​ശ​നം സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ​ക്ക് ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തെ​യും വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തെ​യും സം​യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സ​വി​ശേ​ഷ അ​നു​ഭ​വം ന​ൽ​കി. അ​റ​ബ് പൈ​തൃ​ക​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് പ്ര​ചോ​ദ​നം ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട കാ​വ്യാ​ത്മ​ക പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങ​ൾ അ​റ​ബി​ക​ളു​ടെ ദി​വാ​ൻ (സം​സ്കാ​ര​ത്തി​​ന്റെ ശേ​ഖ​രം) എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ സ്വാ​ധീ​നം ചെ​ലു​ത്തി​യ നാ​ൾ വ​ഴി​ക​ളും പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ൽ പു​ത്ത​ൻ അ​റി​വു​ക​ൾ പ​ക​ർ​ന്നു ന​ൽ​കി.

അ​റ​ബി ഭാ​ഷ​യി​ലും സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലും ക​വി​ത​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള മ​ഹ​ത്താ​യ പ​ങ്കും സ​മ്പ​ന്ന​മാ​യ സാം​സ്കാ​രി​ക മ​ഹി​മ​യും പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ൽ എ​ടു​ത്തു കാ​ണി​ച്ചു. പൗ​രാ​ണി​ക അ​റ​ബ് സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലും അ​വ​രു​ടെ വ്യാ​പാ​ര രീ​തി​യി​ലും ഒ​ട്ട​ക യാ​ത്രാ​സം​ഘ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ങ്കി​നെ​യും സാം​സ്കാ​രി​ക പൈ​തൃ​ക​ത്തെ​യും വി​വി​ധ പ​രി​പാ​ടി​ക​ളി​ലൂ​ടെ പു​ന​രു​ജ്ജീ​വി​പ്പി​ച്ചു.

സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ​ക്ക് വി​ജ്ഞാ​ന​വും ഉ​ല്ലാ​സ​വും ന​ൽ​കി വൈ​വി​ധ്യ​മാ​ർ​ന്ന മ​ത്സ​ര​ങ്ങ​ളും പ​രി​പാ​ടി​യോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ച് സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. സം​വേ​ദ​നാ​ത്മ​ക പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഒ​രു​ക്കി​യ ‘വി​ന്റ​ർ തി​യേ​റ്റ​ർ’ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ​ക്ക്​ അ​റി​വു​ക​ളും ആ​ന​ന്ദ​വും പ​ക​ർ​ന്നു ന​ൽ​കി. ക​ര​കൗ​ശ​ല, പൈ​തൃ​ക വ്യ​വ​സാ​യ വി​പ​ണി​യും പ്രാ​ദേ​ശി​ക ഉ​ൽ​പ്പ​ന്ന​ങ്ങ​ൾ വി​ൽ​ക്കു​ന്ന പ്ര​ത്യേ​ക സ്​​റ്റാ​ളു​ക​ളും ഒ​രു​ക്കി​യി​രു​ന്നു.

മ​ക്ക​യി​ലെ മ​സ്ജി​ദു​ൽ ഹ​റാ​മി​ൽ​നി​ന്ന് നാ​ല് കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലെ​യു​ള്ള എ​ന്ന അ​ർ​ഥം വ​രു​ന്ന ജ​ബ​ലു​ന്നൂ​റി​ലെ ഹി​റാ​ഗു​ഹ കാ​ണാ​ൻ രാ​പ്പ​ക​ൽ ഭേ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ അ​ഭൂ​ത​പൂ​ർ​വ​മാ​യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ടെ ഒ​ഴു​ക്കാ​ണ്. ഹി​റാ ഗു​ഹ​യി​ൽ ധ്യാ​ന​ത്തി​ലി​രി​ക്കെ ജി​ബ്രീ​ൽ മാ​ലാ​ഖ പ്ര​വാ​ച​ക​ന് ദൈ​വി​വ​ക​മാ​യ ആ​ദ്യ സൂ​ക്ത​ങ്ങ​ൾ ഓ​തി​ക്കേ​ൾ​പ്പി​ച്ച ച​രി​ത്ര പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ ഇ​ടം കാ​ണാ​നാ​ണ് തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ എ​ത്തു​ന്ന​ത്.

സ​മു​ദ്ര​നി​ര​പ്പി​ൽ​നി​ന്ന് 621 മീ​റ്റ​ർ ഉ​യ​ര​ത്തി​ലാ​ണ് ഹി​റാ ഗു​ഹ. മ​ല​യു​ടെ താ​ഴ്​​വ​ശ​ത്ത്​ ഏ​ക​ദേ​ശം 67,000 ച​തു​ര​ശ്ര മീ​റ്റ​ർ വി​സ്തൃ​തി​യി​ലാ​ണ്​ ‘ഹി​റ ക​ൾ​ച്ച​റ​ൽ ഡി​സ്ട്രി​ക്റ്റ്’. ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തെ​യും വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തെ​യും ബ​ന്ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു വി​നോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​ര, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ കേ​ന്ദ്ര​മാ​ണി​ത്.