പറന്നകന്ന വാനമ്പാടി; അനുശോചനവും ഒാർമക്കുറിപ്പുകളുമായി പ്രമുഖർ

അന്തരിച്ച ഇതിഹാസ ഗായിക ലതാ മ​ങ്കേഷ്കറിന് അന്ത്യാഞ്ജലി അർപ്പിച്ച് പ്രമുഖർ. നികത്താനാകാത്ത നഷ്ടമാണ് അവരുടെ വേർപാട് സൃഷ്ടിച്ചതെന്ന് അനുശോചനക്കുറിപ്പുകളെല്ലാം അടിവരയിട്ട് പറയുന്നു. പ്രമുഖരുടെ പ്രതികരണങ്ങളിലൂടെ:

സ്​നേഹം, ആദരം, പ്രാർഥന-എ. ആർ. റഹ്​മാൻ​

ചെ​ന്നൈ: ദുഃ​ഖ​ഭ​രി​ത​മാ​യ ദി​വ​സ​മാ​ണി​തെ​ന്ന് എ.​ആ​ർ. റ​ഹ്മാ​ൻ. ല​താ​ജി വെ​റു​മൊ​രു ഗാ​യി​ക​യോ പ്ര​തീ​ക​മോ മാ​ത്ര​മ​ല്ല. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ചേ​ത​ന​യു​ടെ ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. ഹി​ന്ദു​സ്ഥാ​നി സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്റെ​യും ഉ​ർ​ദു​വി​ന്റെ​യും ഹി​ന്ദി കാ​വ്യ​ശാ​ഖ​യു​ടെ​യും ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. ഈ ​മ​ര​ണം ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ വി​ട​വ് എ​ന്നെ​ന്നും നി​ല​നി​ൽ​ക്കും. ത​ന്റെ പി​താ​വ് ആ​ർ.​കെ. ശേ​ഖ​റി​ന്റെ കി​ട​ക്ക​ക്ക് അ​രി​കി​ൽ എ​പ്പോ​ഴും ല​ത മ​​ങ്കേ​ഷ്ക​റി​ന്റെ ചി​ത്രം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, ആ ​ചി​ത്ര​വും ക​ണ്ടാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​ണ​രു​ക. റെ​ക്കോ​ഡി​ങ്ങു​ക​ൾ​ക്ക് പോ​കു​മ്പോ​ഴു​ള്ള പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു ആ ​ചി​ത്ര​മെ​ന്നും റ​ഹ്മാ​ൻ അ​നു​സ്മ​രി​ച്ചു.

അ​വ​രോ​ടൊ​പ്പം പാ​ടാ​നും പാ​ട്ടു​ക​ൾ റെ​ക്കോ​ഡ്​ ചെ​യ്യാ​നും ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്​ വ​ലി​യ ഭാ​ഗ്യ​മാ​ണ് (റ​ഹ്​​മാ​ൻ സം​ഗീ​ത സം​വി​ധാ​നം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച്​ ല​ത മ​​ങ്കേ​ഷ്​​ക​ർ പാ​ടി​യ 'ദി​ൽ സെ' ​എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ 'ജി​യ ജ​ലേ..,' രം​ഗ്​ ദേ ​ബ​സ​ന്തി എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ 'ലു​ക്ക ചു​പ്പി..'​എ​ന്നീ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ വ​ലി​യ ​ഹി​റ്റു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു). സ്​​റ്റേ​ജി​ൽ പാ​ടു​ന്ന​തി​ന്​ മു​മ്പ്​, ല​താ​ജി പാ​ട്ടി‍െൻറ വ​രി​ക​ൾ മാ​റി​നി​ന്ന്​ പ​തി​ഞ്ഞ ശ​ബ്​​ദ​ത്തി​ൽ പാ​ടി​യു​റ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​ദ്യ​മാ​യി അ​ത്​ ക​ണ്ട​തി​നു​ശേ​ഷം താ​നും അ​ങ്ങ​നെ ചെ​യ്തു തു​ട​ങ്ങി​യെ​ന്നും റ​ഹ്​​മാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു. പാ​ട്ടു​കാ​രി​ൽ അ​വ​ർ ചെ​ലു​ത്തി​യ​ത്​ വ​ലി​യ സ്വാ​ധീ​ന​മാ​ണ്. ആ ​അ​ന​ശ്വ​ര ഗാ​യി​ക​യെ ദൈ​വം അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ട്ടെ. സ്​​നേ​ഹം, ആ​ദ​രം, പ്രാ​ർ​ഥ​ന- എ. ​ആ​ർ. റ​ഹ്​​മാ​ൻ ത‍​ന്റെ യൂ​ട്യൂ​ബ്​ ചാ​ന​ലി​ലൂ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞു.

വാക്കുകൾക്കതീതം -ഗുൽസാർ

മും​ബൈ: കേ​വ​ല വാ​ക്കു​ക​ൾ​ക്ക​തീ​ത​മാ​യ ദി​വ്യാ​ത്ഭു​ത​മാ​യി​രു​ന്നു ല​ത മ​​ങ്കേ​ഷ്ക​റെ​ന്ന് ക​വി​യും ഗാ​ന​ര​ച​യി​താ​വു​മാ​യ ഗു​ൽ​സാ​ർ. ന​മ്മു​ടെ സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​ണ​വ​ർ. ദൈ​നം​ദി​ന ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. ടി.​വി​യൊ​ക്കെ പി​ന്നീ​ട് വ​ന്ന​താ​ണ്. റേ​ഡി​യോ മാ​ത്ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് എ​ല്ലാ​വ​രും ഉ​ണ​രു​ന്ന​ത് അ​വ​രു​ടെ ശ​ബ്ദം കേ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഏ​ത് ആ​ഘോ​ഷ​ത്തി​നും അ​വ​രു​ടെ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ഹോ​ളി​യാ​ക​ട്ടെ, ഈ​ദാ​ക​ട്ടെ, വി​വാ​ഹ​മാ​ക​ട്ടെ, എ​വി​ടെ​യും അ​വ​രു​ടെ പാ​ട്ടു​ക​ൾ മാ​ത്രം. അ​ത​ങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ തു​ട​രും -ഗു​ൽ​സാ​ർ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

ആ സ്വരം ഇനി സ്വർഗത്തിൽ അലയടിക്കും -ബച്ചൻ

മും​ബൈ: ദ​ശ​ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളു​ടെ നാ​ദ​മാ​ണ് ന​മ്മി​ൽ നി​ന്ന് വി​ട്ട​ക​ന്ന​തെ​ന്ന് അ​മി​താ​ഭ് ബ​ച്ച​ൻ. അ​വ​രു​ടെ സ്വ​രം ഇ​നി സ്വ​ർ​ഗ​ത്തി​ൽ അ​ല​യ​ടി​ക്കു​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

ഞാ​ൻ മി​ഠാ​യി​യും ക​ബാ​ബും അ​യ​ക്കും, പ​ക​രം അ​വ​ൾ എ​നി​ക്ക് സാ​രി അ​യ​ച്ചു​ത​രും -വ​ഹീ​ദ റ​ഹ്മാ​ൻ

മും​ബൈ: ഗൈ​ഡ്​ എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ 'ആ​ജ് ഭി​ർ ജീ​നേ കി ​ത​മ​ന്ന ഹേ' ​പോ​ലു​ള്ള ക്ലാ​സി​ക്കു​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം എ​ന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി അ​ടി​യു​റ​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു താ​നും ല​ത​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ബ​ന്ധ​മെ​ന്ന് പ്ര​മു​ഖ ന​ടി വ​ഹീ​ദ റ​ഹ്മാ​ൻ. മി​ഠാ​യി​യും സാ​രി​യും ക​ബാ​ബും കൈ​മാ​റി​യും ജീ​വി​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും കൂ​ടി​യാ​ണ് ഇ​ത് ഉ​രു​ത്തി​രി​ഞ്ഞ​ത്. 84കാ​രി​യാ​യ വ​ഹീ​ദ പ​റ​ഞ്ഞു.

''എ​നി​ക്ക് ഏ​റ്റ​വും ​പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു സു​ഹൃ​ത്തി​നെ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും പ​ല ത​ര​ത്തി​ലാ​ണ്​ ന​ഷ്ടം. എ​നി​ക്ക്​ എ​ന്ത്​ പ​റ​യ​ണ​മെ​ന്ന് അ​റി​യി​ല്ല, ഞ​ങ്ങ​ൾ എ​ല്ലാ ദി​വ​സ​വും സം​സാ​രി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രി​ക്കാം, പ​ക്ഷേ ര​ണ്ടു​പേ​രും സൗ​ഹൃ​ദം ആ​സ്വ​ദി​ച്ചു. പ​ര​സ്പ​രം ന​ന്നാ​യി അ​റി​യാം. അ​വ​ൾ ഒ​രു നാ​ണം കു​ണു​ങ്ങി​യാ​ണെ​ന്ന് ആ​ളു​ക​ൾ വി​ചാ​രി​ക്കും. പ​ക്ഷേ അ​വ​ളു​ടെ ത​മാ​ശ​ക​ൾ ഞാ​ൻ ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു​മി​ച്ച് ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ച സ​മ​യം എ​ന്നും എ​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ഉ​ണ്ടാ​കും''-​താ​രം കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

നാ​ല​ഞ്ചു വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് മു​മ്പ് മും​ബൈ സ​ബ​ർ​ബ​നി​ലെ അ​ന്ത​രി​ച്ച ദി​ലീ​പ് കു​മാ​റി​ന്റെ വീ​ട്ടി​ൽ​വെ​ച്ചാ​ണ് ത​ങ്ങ​ൾ അ​വ​സാ​ന​മാ​യി ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​ത്. 'ഞാ​ൻ അ​വ​ൾ​ക്ക് മി​ഠാ​യി, ക​ബാ​ബ്, ബി​രി​യാ​ണി എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ പ​ല​തും അ​യ​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കും. പ​ക​ര​മാ​യി, അ​വ​ൾ എ​നി​ക്ക് മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ സാ​രി​ക​ൾ അ​യ​ച്ചു​ത​രും.' എ​ന്റെ ക​രി​യ​റി​ലെ ചി​ല ബ്ലോ​ക്ക്ബ​സ്റ്റ​ർ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ പ​ല ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും അ​വ​ർ ശ​ബ്ദം ന​ൽ​കി. ഗൈ​ഡി​ലെ 'ആ​ജ് ഭി​ർ ജീ​നേ കി ​ത​മ​ന്ന ഹേ' ​എ​ന്ന ഗാ​ന​മാ​ണ് എ​നി​ക്ക് പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. സ​ത്യ​ത്തി​ൽ ആ ​പാ​ട്ട് അ​വ​ർ​ക്കും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണെ​ന്ന് എ​ന്നോ​ട് പ​ല​ത​വ​ണ പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്. ല​താ​ജി​യു​ടെ ഒ​രു വ​ലി​യ കാ​ര്യം, പാ​ട്ടി​ന്റെ മാ​ന​സി​കാ​വ​സ്ഥ​യും സാ​ഹ​ച​ര്യ​വും ആ​ദ്യം മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യും പാ​ട്ട് ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ പോ​കു​ന്ന അ​ഭി​നേ​താ​വ് ആ​രെ​ന്ന് അ​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ട് എ​ന്ന​താ​ണ്. അ​തി​നു​ശേ​ഷം പാ​ട്ട് പാ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യും. ക​ഥാ​പാ​ത്ര അ​വ​ത​ര​ണ​ത്തി​ൽ ഇ​തെ​ല്ലാം ത​നി​ക്ക് എ​ളു​പ്പ​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു-​വ​ഹീ​ദ പ​റ​ഞ്ഞു.

ഏറെ പ്രിയങ്കരമായ സ്വരം -രാഹുൽ ഗാന്ധി

ന്യൂ​ഡ​ൽ​ഹി: ല​ത മ​​ങ്കേ​ഷ്ക​റി​ന്റെ സു​വ​ർ​ണ​നാ​ദം അ​നു​വാ​ച​ക​രു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ എ​ന്നെ​ന്നും പ്ര​തി​ധ്വ​നി​ക്കു​മെ​ന്ന് കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് നേ​താ​വ് രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി. എ​ത്ര​യോ ദ​ശ​ക​ങ്ങ​ളാ​യി ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്രി​യ​ങ്ക​ര സ്വ​ര​മാ​യി ല​താ​ജി തു​ട​രു​ക​യാ​ണ്. അ​വ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്റെ​യും സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടെ​യും ആ​രാ​ധ​ക​രു​ടെ​യും വേ​ദ​ന​യി​ൽ പ​ങ്കു​ചേ​രു​ന്നു​വെ​ന്നും രാ​ഹു​ൽ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു.

അതീവ ദുഃഖകരം -ഗവർണർ

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം: ല​ത മ​ങ്കേ​ഷ്ക​റു​ടെ നി​ര്യാ​ണം അ​തീ​വ ദുഃ​ഖ​ക​ര​മെ​ന്ന്​ ഗ​വ​ർ​ണ​ർ ആ​രി​ഫ് മു​ഹ​മ്മ​ദ് ഖാ​ൻ. മി​ക്ക ഭാ​ര​തീ​യ ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലും പാ​ടി​യ ല​താ​ജി ഭാ​ഷ​യ്ക്കും ദേ​ശ​ത്തി​നും അ​തീ​ത​മാ​യി ജ​ന​ത​യെ ഒ​രു​മി​പ്പി​ക്കാ​ൻ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന് സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്ന്​ തെ​ളി​യി​ച്ചു. എ​ണ്ണ​മ​റ്റ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ല​താ​ജി ന​മ്മു​ടെ മ​ന​സ്സി​ൽ ജീ​വി​ക്കു​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം അ​നു​ശോ​ച​ന സ​ന്ദേ​ശ​ത്തി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു.

സമാനതയില്ലാത്ത സംഗീതജ്ഞ -മുഖ്യമന്ത്രി

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം: ആ​ലാ​പ​ന​മാ​ധു​രി കൊ​ണ്ട് ലോ​ക​ത്തി​ന്‍റെ ഹൃ​ദ​യം കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ സ​മാ​ന​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​യാ​യി​രു​ന്നു ല​ത മ​ങ്കേ​ഷ്ക​റെ​ന്ന്​ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി പി​ണ​റാ​യി വി​ജ​യ​ൻ. അ​വ​രു​ടെ പാ​ട്ടി​നൊ​പ്പം വ​ള​ർ​ന്ന പ​ല ത​ല​മു​റ​ക​ളു​ണ്ട്. അ​വ​രു​ടെ​യെ​ല്ലാം മ​ന​സ്സി​ൽ മാ​യ്ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത സ്ഥാ​ന​മാ​ണ് ല​ത മ​ങ്കേ​ഷ്ക​ർ​ക്കു​ള്ള​ത്. പ​ല പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ മ​റ്റാ​രു​മാ​യും താ​ര​ത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നാ​വാ​ത്ത​ത്ര ഉ​യ​ര​ത്തി​ൽ നി​ന്ന ഈ ​ഗാ​യി​ക ഹി​ന്ദി​യി​ൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ വ്യ​ത്യ​സ്ത​ങ്ങ​ളാ​യ നി​ര​വ​ധി ഭാ​ഷ​ക​ളി​ൽ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ ആ​ല​പി​ച്ചു. മ​ല​യാ​ളി​ക്കും അ​വ​രു​ടെ നാ​വി​ൻ​തു​മ്പി​ലെ മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ന്‍റെ മ​ധു​രം അ​നു​ഭ​വി​ക്കാ​ൻ ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടാ​യ​താ​യും മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി പ​റ​ഞ്ഞു.

സം​ഗീ​ത ലോ​ക​ത്തി​ന് ക​ന​ത്ത ന​ഷ്ടം -സ്പീ​ക്ക​ർ

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം: ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ഗാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ജ​ന​മ​ന​സ്സ് കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ വാ​ന​മ്പാ​ടി​യ്ക്ക് ഓ​രോ ത​ല​മു​റ​യി​ലും ആ​രാ​ധ​ക​രു​ണ്ടെ​ന്ന്​ സ്പീ​ക്ക​ർ എം.​ബി. രാ​ജേ​ഷ്. സ​മാ​ന​ത​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത ഗാ​യി​ക​യു​ടെ നി​ര്യാ​ണം ഇ​ന്ത്യ​ൻ സം​ഗീ​ത ലോ​ക​ത്തി​ന് ക​ന​ത്ത ന​ഷ്ട​മാ​ണെ​ന്നും സ്പീ​ക്ക​ർ പ​റ​ഞ്ഞു.

തലമുറകളെ ആനന്ദിപ്പിച്ച ഗായിക -കെ. സുധാകരൻ

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം: സ്വ​ര​മാ​ധു​രി കൊ​ണ്ട് ജ​ന​മ​ന​സ്സു​ക​ള്‍ കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ ല​ത മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക​റി​​ന്‍റെ നി​ര്യാ​ണ​ത്തി​ല്‍ കെ.​പി.​സി.​സി പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ്​ കെ. ​സു​ധാ​ക​ര​ന്‍ എം.​പി അ​നു​ശോ​ചി​ച്ചു. മാ​സ്മ​രി​ക​ശ​ബ്ദം കൊ​ണ്ട് ത​ല​മു​റ​ക​ളെ ആ​ന​ന്ദി​പ്പി​ച്ച ഗാ​യി​ക​യു​ടെ വേ​ര്‍പാ​ട് ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ സം​ഗീ​ത ലോ​ക​ത്തി​ന് അ​പ​രി​ഹാ​ര്യ​മാ​യ ന​ഷ്ട​മാ​ണ്. സം​ഗീ​ത​ലോ​ക​ത്ത് ഇ​തി​ഹാ​സം തീ​ര്‍ത്ത അ​തു​ല്യ പ്ര​തി​ഭ​യാ​യി​രു​ന്നു ല​ത മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക​റെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു.