വരാതിരിക്കില്ല നല്ല കാലം; സോനമാർഗിൽ സഞ്ചാരികളെയും കാത്ത്​ കുതിരകളും കുതിരക്കാരും

സോനമാർഗ്​: വെയിലുണ്ടെങ്കിലും തണുപ്പിന്‍റെ കാഠിന്യം വിട്ടുപോയിട്ടില്ല. കശ്​മീർ സോനമാർഗി​ലെ റോഡരികിൽ ബീഡിയും വലിച്ചിരിക്കുകയാണ്​ 40കാരനായ ഫറൂഖ്​ അഹ്​മദ്​ ഭട്ട്​. അവി​ടേക്ക്​ ഒരു കാർ കടന്നുവരികയും സമീപത്ത്​ നിർത്തുകയും ചെയ്​തു. കാറിൽനിന്ന്​ ദമ്പതികൾ ഇറങ്ങി ചുറ്റും നോക്കി. ഉടൻ തന്നെ ഫറൂഖ്​ ബീഡി കളഞ്ഞ്​ ദമ്പതികളുടെ അടുത്തേ​ക്കോടിയെത്തി. പിറകെ ഫാറൂഖിന്‍റെ മകനും. 'വരൂ കുതിരസവാരി ചെയ്യാം. ഇവിടത്തെ മനോഹരമായ സ്​ഥലങ്ങൾ കാണിച്ചുനൽകാം'. ഫറൂഖിന്‍റെ വാക്കുകൾക്ക്​ ചെവികൊടുക്കാതെ ദമ്പതികൾ നടന്നുനീങ്ങി.

ഫറൂഖ്​ വീണ്ടും പഴയ ഇരിപ്പിട​ത്തിലേക്ക്​ തിരിച്ചെത്തി. യാത്രക്കാർ വരുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ മകനൊപ്പം അവിടെയിരുന്നു. ഫറൂഖിനെയും മകനെയും മാത്രമല്ല, സോനമാർഗിൽ കുതിര സവാരിയിലൂടെ ഉപജീവനമാർഗം തേടുന്ന അനവധി പേരുടെ കഥയാണിത്​. വിനോദസഞ്ചരികൾക്ക്​ നടന്നെത്താൻ കഴിയാത്ത സ്​ഥലങ്ങൾ, വെള്ളച്ചാട്ടം തടാകം തുടങ്ങിയവ കാണിച്ചുനൽകുകയും ട്രക്കിങ്ങിന്​ സഹായിക്കുകയും ക്യാമ്പ്​ ഒരുക്കുകയുമെല്ലാമാണ്​ ഇവരുടെ തൊഴിൽ.

അമർനാഥ്​ യാത്ര സീസണായ ജൂലൈയാണ്​ ഇവരുടെ ചാകരമാസം. നിരവധി യാത്രക്കാർ എത്തുന്നതോടെ ഇവർക്ക്​ നല്ല വരുമാനവും ലഭിക്കും.

എന്നാൽ, 2019 മുതൽ വിവിധ കാരണങ്ങളാൽ അമർനാഥ്​ യാത്ര മുടങ്ങിയതോടെ പട്ടിണിയുടെ വക്കിലാണ്​ ഇവർ. 2019ൽ ആർട്ടിക്ക്​ൾ 370യുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സുരക്ഷ കാരണങ്ങളാൽ അമർനാഥ്​ യാത്ര മുടങ്ങി. 2020ലും 21ലും കോവിഡ്​ ആയിരുന്നു വില്ലൻ. ഇതോടെ കുതിരക്കാരായ 250ഓളം പേർ പട്ടിണിയിലുമായി.

ലോക്​ഡൗണിൽ നേരിയ ഇളവുകൾ അനുവദിച്ചെങ്കിലും വിനോദ സഞ്ചാരമേഖലകളിലേക്ക്​ ആളുകൾ എത്താത്തതാണ്​ ഇവരെ പ്രതിസന്ധിയിലാക്കുന്നത്​.

'മൂന്നുവർഷം മുമ്പ്​ യാത്രയുടെ സമയത്ത്​ ദിവസം 5000 രൂപയിലധികം ലഭിക്കുമായിരുന്നു. കൂടാതെ മറ്റു മാസങ്ങളിൽ സ​ഞ്ചാരികളും ഇവിടേക്കെത്തും. ഇപ്പോൾ ഒരു മാസം 2000 രൂപപോലും തികച്ച്​ കൈയിൽ കിട്ടില്ല. കുതിരയെ പരിപാലിക്കുന്നതിന്​ ഉയർന്ന ചിലവും. കൂടാതെ കടവും. ചില ദിവസങ്ങളിൽ പട്ടിണിയായിരിക്കും' -ഫറൂഖ്​ പറയുന്നു. സോനമാർഗ്​ മാത്രമല്ല, രാജ്യം മുഴുവൻ പ്രതിസന്ധിലായതിനാലാണ്​ ഈ ഗതിയെന്നും അവർ പറയുന്നു.

ഫറൂഖിന്​ 10 വയസുള്ളപ്പോഴാണ്​ ആദ്യമായി കുതിര സവാരിക്കായി അമർനാഥ്​ ഗുഹക്ക്​ സമീപ​മെത്തുന്നത്​. പിതാവിന്‍റെ നിർദേശപ്രകാരമായിരുന്നു അത്​. ചെറുപ്പം മുതൽ കുതിരയെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ അദ്ദേഹം മകനെ പഠിപ്പിച്ചു. 'ഇത്​ ഞങ്ങളുടെ കുടുംബ ബിസിനസാണ്​. എന്‍റെ പിതാവാണ്​ ആദ്യം ​േസാനാമാർഗിൽ പരിശീലിപ്പിച്ചത്​. അന്ന്​ എനിക്ക്​ എട്ട്​ -ഒമ്പത്​ വയസായിരുന്നു പ്രായം. പത്തുവയസായപ്പോൾ അദ്ദേഹം എന്നെ യാത്രക്ക്​ കൊണ്ടുപോകാനുള്ള സമയമായെന്ന്​ അറിയിച്ചു. അദ്ദേഹം എനിക്ക്​ വഴികാട്ടിയായി. ഒരു വർഷത്തോളം അദ്ദേഹം പല തന്ത്രങ്ങളും പഠിപ്പിച്ചുതന്നു. അടുത്തവർഷം മുതൽ എനിക്ക്​ ഒരു സ്വന്തമായി കുതിരയെ തന്നു. അതിൽ വിനോദ സഞ്ചാരികളുമായി പോയി. എന്‍റെ പിതാവ്​ എന്നെ പിന്തുടരും. ആദ്യം ഭയങ്കര പ്രശ്​നങ്ങൾ അനുഭവപ്പെട്ടിരുന്നു. വഴി കഠിനമായിരുന്നുവെന്നതാണ്​ പ്രധാനം. മണ്ണിടിച്ചിലുണ്ടാകും. വലിയ പാറക്കൂട്ടങ്ങൾ വഴിയിലുണ്ടാകും. പിന്നീട്​ നില മെച്ച​െപ്പട്ടു' -ഫറൂഖ്​ പറഞ്ഞു.

ഫറൂഖിന്‍റെ പിതാവിന്​ പ്രായമായതോടെ തൊഴിൽ ഉപേക്ഷിച്ചു. ഇപ്പോൾ 10 വയസുകാരൻ ഇമ്രാന്​ പാഠങ്ങൾ പകർന്നുകൊടുക്കുകയാണ്​ ഫറൂഖ്​.

'എങ്ങനെ കുതിരയെ മേയ്​ക്കണമെന്ന്​ പഠിപ്പിച്ച്​ നൽകും. കൂടാതെ പല വഴികളും. അവൻ വളരെ ഉത്സാഹിയാണ്. ഈ വർഷം അമർനാഥ്​ യാത്രയിൽ അവനെ കൂ​െട കൂട്ടണമെന്ന്​ വിചാരിച്ചിരുന്നു. ഇനി അടുത്തവർഷമാകാം. അടുത്തവർഷം മുതൽ അവൻ സ്വതന്ത്രമായി തൊഴിലിലേക്ക്​ തിരിയും. അവന്​ കുടുംബത്തിലേക്ക്​ വരുമാനം നൽകാനും സാധിക്കും' -ഫറൂഖ്​ പറയുന്നു.

മകനെ സ്​കൂളിൽ അയക്കാത്തത്​ എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന ചോദ്യത്തിന്​ പുഞ്ചിരിയായിരുന്നു ഫറൂഖിന്‍റെ മറുപടി. എന്‍റെ പിതാവ്​ ഈ തൊഴിൽ എനിക്ക്​ കൈമാറി. ഞാൻ എന്‍റെ മകനും. ഇപ്പോൾ വളരെ ദാരിദ്ര്യം നേരിടുന്നുണ്ട്​. ഒറ്റക്ക്​ എനിക്ക്​ കുടുംബം പോറ്റാൻ കഴിയില്ല -ഫറൂഖ്​ പറയുന്നു.

മൂന്നുവർഷമായി കുതിര സവാരിയിൽനിന്ന്​ വരുമാനം ലഭിക്കാതെ വന്നതോടെ നിരവധിപേർ തൊഴിൽ ഉപേക്ഷിച്ച്​ മറ്റു ​ജോലികൾ തേടിപ്പോയിരുന്നു. ചിലർ കൃഷിയിലേക്കായിരുന്നുവെങ്കിൽ മറ്റു ചിലർ നിർമാണ മേഖലയിലേക്കായിരുന്നു.

പട്ടിണിയായതോടെയാണ്​ മറ്റു​ തൊഴിലുകൾ തേടി പോയതെന്നാണ്​ ഇവരുടെ അഭിപ്രായം. അതേസമയം അമർനാഥ്​ യാത്ര അടുത്ത വർഷം മുതൽ ആരംഭിക്കുമെന്നും കോവിഡ്​ നിയന്ത്രണങ്ങൾ എടുത്തുകളയുന്നതോടെ വിനോദ സഞ്ചാരികളെത്തുമെന്നും പ്രതീക്ഷിച്ച്​ ജീവിതം തള്ളി നീക്കുകയാണ്​ ഫറൂഖിനെപ്പോലുള്ളവർ.