‘നിങ്ങള്ക്ക് പൊന്നാനി അറിയോ, അവിടെ പോയിട്ടുണ്ടോ?’

“നി​ങ്ങ​ള്​​ക്ക്​ പൊ​ന്നാ​നി അ​റി​യോ, അ​വി​ടെ പോ​യി​ട്ടു​ണ്ടോ?, അ​തു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​വി​ടു​ന്നു എ​ത്ര ദൂ​രം വ​രും. അ​വി​ടെ എ​ല്ലാ​രും മ​ല​ബാ​രി പ​റ​യും അ​ല്ലേ, എ​െ​ൻ​റ  ആ​ളു​ക​ള്‍ അ​വി​ടെ​യാ​ണു​ള്ള​ത്. ഞാ​ന്‍ പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. കാ​ണ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ട്. ഇ​പ്പോ​ള്‍ വ​യ​സ്സാ​യി​ല്ലേ. ഇ​നി പോ​കാ​ന്‍ പ​റ്റു​മോ.” ന​ന്നാ​യി മ​ല​ബാ​രി ഭാ​ഷ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​ന്‍ അ​ഹ​മ്മ​ദ് അ​മ്പ​ത്തി ഒ​ന്നു  മൈ​ല്‍ യാ​ത്ര ചെ​യ്താ​ണ് കാ​ലി​ഫോ​ർ​ണി​യ​യു​ടെ ത​ല​സ്ഥാ​ന​മാ​യ സ​ക്രി​മെെ​ൻ​റാ​യി​ലേ​ക്ക് ഞ​ങ്ങ​ളെ കാ​ണാ​ന്‍ എ​ത്തി​യ​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹം മ​ഞ്ഞ ക​വ​റി​ല്‍ ഭ​ദ്ര​മാ​യി സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ച ക​ട​ലാ​സു​ക​ള്‍ എ​ടു​ത്തു നീ​ട്ടി.

അ​ദ്ദേ​ഹം മൗ​ന​ത്തു​ല്‍ ഇ​സ്​​ലാം അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ന്‍ ഓ​ഫ് ഫി​ജി​യു​ടെ നാ​ഷ​ന​ല്‍ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ആ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി​യ മാ​ഗ​സി​െ​ൻ​റ പ്ര​ധാ​ന പേ​ജു​ക​ളു​ടെ ക​ള​ര്‍ ഫോ​ട്ടോ​കോ​പ്പി​യാ​ണ്. എെ​ൻ​റ റി​സേ​ർ​ച്ച്​ താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ ആ​രാ​വും ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വു​ക. ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്കെ​ത്തി​യ മ​ല​ബാ​രി​ക​ളു​ടെ പേ​രു​വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ അ​തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഹൈ​ദ്രോ​സ് മൗ​ല​വി, മു​ഹ​മ്മ​ദ് ത​ങ്ങ​ള്‍, ഏ​നി​ക്കു​ട്ടി, സൂ​ഫി കാ​ക്ക, ഹ​സ്സ​ന്‍ കോ​യ, ഇ​ട്ടു, അ​യ്മു​ട്ടി, സീ​ദി കോ​യ, മൊ​യ്തീ​ന്‍ കോ​യ, പോ​ക്ക​ര്‍ ഹാ​ജി, അ​ലി കാ​ക്ക, മ​മ്മു, ഹ​സൈ​ന​ര്‍ മൗ​ല​വി. മൂ​സ കാ​ക്ക, ഉ​ണ്ണി, ഏ​ന്തീ​ന്‍ കു​ട്ടി, പാ​റു​കു​ട്ടി, വേ​ലു​കു​ട്ടി, കു​ട്ടി​ആ​ലി, കു​ഞ്ഞു​ട്ടി, മ​ര​ക്കാ​ര്‍, ബീ​രാ​ന്‍,  അ​ന്ത്രു മൗ​ല​വി, മോ​യി​തീ​ന്‍ കു​ട്ടി, അ​വ​റാ​ന്‍, വെ​ള്ള​കു​ട്ടി, മൊ​യ്തീ​ന്‍ മൊ​ല്ലാ​ക്ക, ഹ​സ്സ​ന്‍ കു​ട്ടി, ബ​റാ കു​ട്ടി തു​ട​ങ്ങി​യ ആ​ദ്യ​കാ​ല ആ​ളു​ക​ളെ അ​ദ്ദേ​ഹം ഓ​ർ​ത്തെ​ടു​ത്തു. ലോ​ടോ​ക്ക, ബാ, ​സു​വ, ല​ബാ​സ, നൌ​സോ​റി തു​ട​ങ്ങി​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ് ഇ​വ​ര്‍ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.

ഇ​ത്ര​യും  മു​ന്നൊ​രു​ക്ക​ത്തോ​ടെ കാ​ണാ​ന്‍ എ​ത്തി​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ഞെ​ട്ടി​ച്ചു ക​ള​ഞ്ഞു. അ​ന്ന​ത്തെ ജു​മു​അ ന​മ​സ്കാ​ര​ത്തി​ന് ആ ​പ​ള്ളി​യി​ല്‍ ഫി​ജി​യി​ല്‍നി​ന്നും അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റി​പ്പാ​ർ​ത്ത ​നൂ​റി​ല​ധി​കം പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​ല്‍ ര​ണ്ടു പേ​ർ​ക്കാണ് ​മ​ല​ബാ​രി ഭാ​ഷ അ​റി​യു​ന്ന​ത്. അ​തി​ല്‍ ഏ​റ്റ​വും ന​ന്നാ​യി സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ​യി​ലെ കാ​ര​ണ​വ​രാ​ണ് ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​ന്‍. അ​ദ്ദേ​ഹം ര​ണ്ടാ​യി​ര​ത്തി​ലാ​ണ് അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. 1935 സെ​പ്റ്റം​ബ​റി​ല്‍  ഫി​ജി​യി​ലെ ലോ​ട്ടോ​ക്ക​യി​ല്‍ ജ​നി​ച്ചു. മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ളി​ല്‍നി​ന്നു ല​ഭി​ച്ച മ​ല​ബാ​രി ഓ​ർ​മ​ക​ള്‍ ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​നെ വ​ല്ലാ​തെ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ദ്ദേ​ഹം ത​െ​ൻ​റ ഉ​മ്മ​യു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക​ളെ കു​റി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞു.  

പി​ന്നെ പ​ള്ളി​യി​ലെ പാൻട്രിയുടെ അ​ടു​ത്തു സ​ജ്ജീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മേ​ശ​യു​ടെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക് കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​യി അ​വി​ടെ നി​ര​ത്തി​വെ​ച്ച മ​ല​ബാ​രി പ​ല​ഹാ​ര​ങ്ങ​ളെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. “ഇ​ത് ചീ​രി​ണി​യാ​ണ്. വീ​ട്ടി​ല്‍നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​താ. നെ​യ്യ​പ്പം അ​റി​യി​ല്ലേ.” ഒ​രു നെ​യ്യ​പ്പം നാ​ലു ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ള്‍ ആ​ക്കി മു​റി​ച്ച് വ​ലി​യ ത​ളി​ക​യി​ല്‍ വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.  എ​ടു​ത്തു ക​ഴി​ക്കാ​ന്‍ പ​റ​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ ഒ​രു ക​ഷ​ണം എ​ടു​ത്തു​ത​ന്നു നി​ർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു. രു​ചി​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു: “നാ​ട്ടി​ലൊ​ക്കെ നെ​യ്യ​പ്പം ഇ​ങ്ങ​നെ ത​ന്നെ​യ​ല്ലേ.  വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച പ​ള്ളി​യി​ലൊ​ക്കെ ഒ​രു​പാ​ടു കൊ​ണ്ടു​വ​രു​മോ? മ​ല​ബാ​റി​ല്‍ ഇ​ന്ന് ഏ​ത് പ​ള്ളി​യി​ലാ സ്നേ​ഹ​ത്തി​ല്‍  പൊ​ള്ളി​ച്ചെ​ടു​ത്ത നെ​യ്യ​പ്പം ല​ഭി​ക്കു​ക. ഞാ​ന്‍ ചി​രി​ച്ചു. അ​ന്യം​നി​ന്നു​പോ​യ സാ​മൂ​ഹി​ക സാം​സ്കാ​രി​ക   ചി​ന്ത​ക​ളെ കു​റി​ച്ചു പ​റ​യു​ന്ന​തി​ലും എ​നി​ക്കു ത​ൽ​പ​ര്യം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ല്‍നി​ന്നു കൂ​ടു​ത​ല്‍ കേ​ൾ​ക്കാ​നും അ​നു​ഭ​വി​ക്കാ​നു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഓ​രോ​രു​ത്ത​രും സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ അ​ത് ആ​സ്വ​ദി​ച്ച് തി​ന്നു​ന്ന​ത് ക​ണ്ടു. 

ഭ​ക്ഷ​ണം ക​ഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ല്‍ പി​ന്നെ​യും അ​ദ്ദേ​ഹം വീ​ട്ടു​കാ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചു. നെ​യ്യ​പ്പ​ത്തി​െ​ൻ​റ മ​ധു​ര​മൂ​റും സ്നേ​ഹം സ​മ്മാ​നി​ച്ച പൊ​ന്നു​മ്മ ആ​മി​ന​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് പി​ന്നെ ഉ​പ്പ അ​ഹ്​​മ​ദി​നെ കു​റി​ച്ചും അ​വ​ര്‍ അ​നു​ഭ​വി​ച്ച ത്യാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ കു​റി​ച്ചും അ​ദ്ദേ​ഹം ഗ​ദ്ഗ​ദ​ത്തോ​ടെ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു. ത​ന​തു മ​ല​ബാ​രി ത​നി​മ​യോ​ടെ​യു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തിെ​ൻ​റ  വാ​ക്കു​ക​ള്‍ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു കേ​ട്ടാ​ല്‍ മാ​ത്ര​മേ മ​ന​സ്സി​ലാ​കൂ. പ​ല പ​ദ​ങ്ങ​ളും ഇ​ന്നു നി​ല​വി​ലി​ല്ലാ​ത്ത​താ​ണ്.  ചി​ല​തിെ​ൻ​റ അ​ർ​ഥ​ത്തി​ല്‍ വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ണ്ട്. ത​ല​മു​റ​ക​ളു​ടെ സാം​സ്കാ​രി​ക വി​നി​മ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ശ​ക്ത​മാ​യ ക​ണ്ണി​യാ​യി  ഇ​ദ്ദേ​ഹം മ​ല​ബാ​റി​നെ സൗ​ത്ത് പ​സ​ഫി​ക് അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ അ​മേ​രി​ക്ക​ന്‍  ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​വു​മാ​യി അ​ടു​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

ഡോ. അബ്ബാസ് പനക്കൽ, ഹാജി മൊയ്തീൻ അഹമ്മദ്

 

മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​ലും ഇ​ദ്ദേ​ഹം ശ്ര​ദ്ധ​കാ​ണി​ച്ചു. മ​ല​ബാ​രി ത​നി​മ കാ​ത്തു​സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ​യാ​ണ് കൂ​ടു​ത​ലും കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​ത്. അ​തി​ല്‍ പ്ര​ധാ​നി​യാ​ണ് മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​യൂ​ബ്. ഫി​ജി​യി​ല്‍നി​ന്നും അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലേ​ക്ക് മാ​റി താ​മ​സി​ച്ച​താ​ണ്. എ​ന്നാ​ല്‍, ഹാ​ജി മോ​യി​തീ​െ​ൻ​റ മ​ല​ബാ​റി​യോ​ളം വ​രി​ല്ല ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഷാ​പ​രി​ച​യം. മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​യൂ​ബി​െ​ൻ​റ ഉ​പ്പാ​പ്പ ക​മ്മു​കു​ട്ടി​യാ​ണ് മ​ല​ബാ​റി​ല്‍നി​ന്നു ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റി​യ​ത്. പി​താ​വ് മൊ​യ്തീ​ന്‍ കു​ട്ടി​യി​ല്‍നി​ന്നു കെ​ട്ടു​പ​ഠി​ച്ച ചെ​റി​യ പ്രാ​ദേ​ശി​ക മ​ല​ബാ​രി ഭാ​ഷാ​പ​രി​ച​യ​മേ ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ള്ളൂ. എ​ന്നാ​ലും മ​ല​ബാ​രി മ​ഹാ​ത്മ്യം ഫി​ജി​യി​ല്‍ സാം​സ്കാ​രി​ക സ​മൂ​ഹ​ത്തെ സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ചു​വെ​ന്നും അ​ത് സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ല്‍ വ​ള​രെ​യ​ധി​കം ന​ന്മ​ക​ള്‍ വ​ള​ർ​ത്തി​യെ​ന്നും ഇ​ദ്ദേ​ഹം വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. 

ഫി​ജി​യി​ല്‍നി​ന്നും കാ​ന​ഡ​യി​ലേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റു​ക​യും അ​വി​ടെ​യു​ള്ള മ​ല​ബാ​രി സ​മൂ​ഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഒ​രു​പാ​ടു കാ​ലം ജീ​വി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത വ്യ​ക്തി​യാ​ണ് മു​ഹ​മ്മ​ദ് റ​ഫീ​ക്.  ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തിെ​ൻ​റ പി​താ​വ് അ​ബൂ​ബ​ക്ക​ര്‍ മൗ​ല​വി ഫി​ജി​യി​ലെ മ​ത​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചു​മ​ത​ല​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ പി​താ​മ​ഹ​ന്‍ വേ​ലു​കു​ട്ടി മു​ഹ​മ്മ​ദ് ആ​ണ് മ​ല​ബാ​റി​ല്‍നി​ന്നു ഫി​ജി​യി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി പി​ന്നെ ഒ​രു​പാ​ടു നാ​ട്ടു​വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ങ്ങ​ളും പ​ഴ​യ കാ​ല മൗ​ന​ത്തു​ല്‍ ഇ​സ്​​ലാം സ​ഭ​യു​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളും വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു. 

പി​രി​യാ​ന്‍ നേ​രം അ​ദ്ദേ​ഹം ത​െ​ൻ​റ വി​ലാ​സം കു​റി​ച്ചു​ത​ന്നു -ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​ന്‍ 2728 ഹൂ​സ്​​റ്റ​ണ്‍ എ.​വി. കാ​ലി​ഫോ​ർ​ണി​യ- എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും വി​വ​രം പ​ഴ​യ കു​ടും​ബ​ത്തെ കു​റി​ച്ചു കി​ട്ടി​യാ​ല്‍ അ​റി​യി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന നി​ർ​ദേ​ശ​വും. “പൊ​ന്നാ​നി​യി​ല്‍ പോ​കു​മ്പോ​ള്‍ ഒ​ന്നു അ​ന്വേ​ഷി​ക്ക​ണം. മ​ല​ബാ​റി​ലേ​ക്ക് വ​ര​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ട്. ഈ ​പ്രാ​യ​ത്തി​ല്‍  ഇ​നി പോ​കാ​ന്‍ പ​റ്റു​മോ?” അ​താ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തിെ​ൻ​റ ആ​ധി​മു​ഴു​വ​ന്‍.  പൊ​ന്നാ​നി ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്ന്​  ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്ക് നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത തൊ​ഴി​ലി​നു കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​വ​രി​ൽ​പെ​ട്ട​താ​ണ് ഹാ​ജി മോ​യി​തീ​െ​ൻ​റ കു​ടും​ബം. ത​ല​മു​റ​ക​ളാ​യി ഇ​വ​ര്‍ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ  ആ​ളു​ക​ളെ മ​ന​സ്സു​കൊ​ണ്ടും ശ​രീ​രം​കൊ​ണ്ടും ബ​ഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു. 

ആ ​പ​ള്ളി​യി​ല്‍നി​ന്നു പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​രു​ന്ന നേ​രം പ്ര​ധാ​ന അ​റി​യി​പ്പാ​യി പ​റ​ഞ്ഞ​ത് അ​ടു​ത്ത ഞാ​യ​റാ​ഴ്​​ച റ​മ​ദാ​ന്‍ ടെ​ൻ​റു​ക​ള്‍ സ​ജ്ജീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്​ സ​ഹാ​യി​ക്കാ​ന്‍ എ​ല്ലാ​വ​രും വ​ര​ണ​മെ​ന്നാ​ണ്.  ഇ​ത് കേ​ട്ട​പ്പോ​ള്‍ ഹാ​ജി  മൊ​യ്തീ​ന്‍  പ​ഴ​യ​കാ​ല റ​മ​ദാ​ന്‍ ഓ​ർ​മ​ക​ളെ കു​റി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞു തു​ട​ങ്ങി. ര​ണ്ടു മാ​സ​ത്തെ റ​മ​ദാ​ന്‍ ഒ​രു​ക്ക​ങ്ങ​ളും ത​ന​തു രു​ചി​ക്കൂ​ട്ടു​ക​ളു​ടെ മ​ല​ബാ​ര്‍ റ​മ​ദാ​നും അ​ദ്ദേ​ഹം ഓ​ർ​മി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​ത്. എ​ൺ​പ​ത്തി മൂ​ന്നു​കാ​ര​നാ​യ ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു പ​ത്തു മ​ക്ക​ളു​ണ്ട്. പി​ന്നെ പേ​ര​മ​ക്ക​ളും കൊ​ച്ചു​മ​ക്ക​ളും. എ​ന്നാ​ലും ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലെ റ​മ​ദാ​നോ​ളം വ​രി​ല്ല അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു അ​മേ​രി​ക്ക​ന്‍ റ​മ​ദാ​ന്‍  പ​കി​ട്ടു​ക​ള്‍. 

പൊ​ന്നാ​നി​യി​ലെ വ​ലി​യ പ​ള്ളി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും തെ​രു​വു​ക​ള്‍ പ​ക​ലാ​ക്കു​ന്ന പ​ഴ​യ​കാ​ല റ​മ​ദാ​ന്‍ ഓ​ർ​മ​ക​ളെ കു​റി​ച്ചും ഒ​രു പാ​ടു​ത​വ​ണ പൂ​ർ​വി​ക​രി​ല്‍നി​ന്നു കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​ത്ര​യും നി​റ​പ്പ​കി​ട്ടാ​ർ​ന്ന ഓ​ർ​മ​ക​ളാ​ണ് ഇ​വ​ർ ഖ​ൽ​ബി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഹാ​ജി മോ​യ്​​തീ​െ​ൻ​റ ക​ണ്ണി​ല്‍ മ​ല​ബാ​രി റ​മ​ദാ​ന്‍ തി​ള​ക്ക​വും കാ​തി​ൽ മ​ല​ബാ​ര്‍ ഇ​ശ​ലു​ക​ളും നാ​വി​ല്‍ സ്നേ​ഹ​മൂ​റും പ​ല​ഹാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ രു​ചി​യും.

റിയാദ്​ കോയ, മുഹമ്മദ്​ അയ്യൂബ്​

 

മ​ല​ബാ​ര്‍ ഓ​ർ​മ​ക​ളെ അ​ക്കാ​ദ​മി​ക് മി​ക​വോ​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്തി​യ  ഫി​ജി മ​ല​ബാ​രി​യാ​ണ്  റി​യാ​ദ് കോ​യ. ബെ​ർ​കി​യ​ലി​യി​ലെ കാ​ലി​ഫോ​ർ​ണി​യ​യ യൂ​നി​വേ​ഴ്​​സി​റ്റി​യി​ൽ ഹി​സ്​​റ്റ​റി​യി​ല്‍ ഗ​വേ​ഷ​ക​നാ​യ ഇ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​ന്ത്യ​യി​ല്‍നി​ന്നു​ള്ള നി​ർ​ബ​ദ്ധി​ത തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ വി​വാ​ഹ ച​രി​ത്ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണ് ഗ​വേ​ഷ​ണം ന​ട​ത്തു​ന്ന​ത് (1850-1955 ). ഫി​ജി​ക്കാ​ര​നാ​യ ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തിെ​ൻ​റ പി​താ​വ് അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ല്‍നി​ന്നു വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ചു അ​തി​ലു​ണ്ടാ​യ കു​ട്ടി​യാ​ണ് റി​യാ​ദ് കോ​യ. കോ​ഴി​ക്കോ​ട് ന​ല്ല​ള​ത്താ​ണ് ഇ​വ​രു​ടെ പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. പ്രാ​ദേ​ശി​ക ഭാ​ഷ അ​ധി​ക​മ​റി​യി​ല്ല. ഇ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന വാ​ക്കു​ക​ള്‍ ഉ​പ്പാ​പ്പ, ഉ​പ്പ, എ​ളാ​പ്പ, എ​ളാ​മ തു​ട​ങ്ങി​യ വാ​ക്കു​ക​ള്‍ മാ​ത്ര​മാ​ണ്.  

വ​ള​രെ പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യി​രു​ന്ന എം.​എ​സ്. കോ​യ​യു​ടെ പി​താ​വ് മൊ​യ്തീ​ന്‍ കോ​യ​യാ​ണ് ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്ക് ആ​ദ്യ​മെ​ത്തി​യ​ത്. റി​യാ​ദി​ന് ഉ​പ്പാ​പ്പ​യോ​ട് അ​ധി​കം സം​സാ​രി​ക്കാ​ന്‍ അ​വ​സ​രം ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. വ​ള​രെ ചെ​റി​യ കു​ട്ടി​യാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ ഉ​ള്ള ചി​ല ഓ​ർ​മ​ക​ള്‍മാ​ത്ര​മാ​ണ്.  എം.​എ​സ്. കോ​യ ചേ​ര​മാ​ന്‍ പെ​രു​മാ​ളു​ടെ ക​ഥ​യെ​ല്ലാം പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ട്. ബാ​യി​ലെ സ്കൂ​ളി​ല്‍ അ​ദ്ദേ​ഹം അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ട് പ്ര​തി പ​ക്ഷ​നേ​താ​വാ​യി വ​ള​ർ​ന്നു .  വീ​ട്ടി​ല്‍നി​ന്നു കേ​ട്ട മ​ല​ബാ​രി ക​ഥ​ക​ളു​ടെ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം  തേ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ക്കാ​ദ​മി​ക് അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ദ്യ ചു​വ​ടു​ക​ള്‍.  ഇ​ത്   ഗ​വേ​ഷ​ണ​വി​ഷ​യ​മാ​യി എ​ടു​ത്തു. മ​ല​ബാ​റി​ല്‍ നി​ന്നു​വ​ന്ന മൂ​ന്നു മൊ​യ്തീ​ന്‍ കോ​യ​മാ​രെ കു​റി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞു. 

ര​ണ്ടു ക​പ്പ​ലു​ക​ളി​ലാ​ണ് ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തിെ​ൻ​റ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ള്‍ ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്ക് പോ​യ​ത്. ഖ​ത്തി​മ് ദാ​ദ പ​റ​ഞ്ഞ ക​ഥ​യി​ല്‍ ഒ​രു​പാ​ടു പു​തു​മ​യാ​ർ​ന്ന സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ള്‍ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മൊ​യ്തീ​ന്‍ കോ​യ പ​ണ്ട് ചെ​റി​യ ഒ​രു ഷോ​പ്പ് ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ല്‍, ഇ​വി​ടെ ഉ​ണ്ടാ​യ വ​ലി​യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ത​ക​ർ​ച്ച​യാ​കാം ഫി​ജി​യി​ലേ​ക്ക് പോ​രാ​ന്‍ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​ത്. ഭാ​ര്യ​യെ​യും കു​ട്ടി​ക​ളെ​യും കൂ​ട്ടി​യാ​ണ് അ​വ​ര്‍ ക​പ്പ​ല്‍ ക​യ​റി​യ​ത്. ഇ​വ​രു​ടെ രേ​ഖ​ക​ള്‍ പ​രി​ശോ​ധി​ച്ച​പ്പോ​ള്‍ ര​ണ്ടു പേ​രു​ടെ പാ​സ്സു​ക​ള്‍ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല.  കു​ട്ടി​ക​ള്‍ യാ​ത്ര​ക്കി​ടെ മ​രി​ച്ചു​വെ​ന്നാ​ണ് ക​രു​തേ​ണ്ട​ത്. എ​ന്നാ​ല്‍, ഇ​ത് ഇ​വ​ര്‍ ആ​രോ​ടും പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല.  മ​റ്റൊ​രാ​ള്‍ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് പ​ട്ടാ​ള​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു അ​ങ്ങ​നെ ഹോ​ങ്കോ​ങ്ങി​ല്‍ നി​ന്നു ചൈ​ന​ക്കാ​രി​യെ വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ചു നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​പ്പോ​ള്‍ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്കാ​ര്‍ അ​വ​രെ അ​വി​ടെ ഇ​റ​ങ്ങാ​ന്‍ സ​മ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല.

കൂ​ടു​ത​ല്‍  വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​ന്‍ സാ​ഹി​ബി​നെ കാ​ണാ​നാ​യി​രു​ന്നു റി​യാ​ദി​െ​ൻ​റ​യും നി​ർ​ദേ​ശം. എ​ന്നാ​ല്‍, അ​ങ്ങോ​ട്ട് ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് മു​െ​മ്പ വി​വ​ര​ങ്ങ​ളു​മാ​യി വ​ന്നു മ​ന​സ്സു നി​റ​ക്കു​ക​യും നെ​യ്യ​പ്പ​ത്തിെ​ൻ​റ കു​ടി​യേ​റ്റ രു​ചി​യു​ടെ മേ​ന്മ യ​റി​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത ഹാ​ജി മൊ​യ്തീ​നു​മാ​യു​ള്ള നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ള്‍ ഏ​റെ പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂ​ടു​ത​ല്‍ അ​ടി​സ്ഥാ​ന വി​വ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കു​മു​ന്പ് നാ​ടു​വി​ട്ട​വ​രെ കു​റി​ച്ചു അ​ന്വേ​ഷി​ക്കു​മ്പോ​ഴും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് പ​ക​ർ​ന്നു  ന​ൽ​കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത് അ​വ​ര്‍ അ​ന്ന് നാ​ട്ടി​ല്‍നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു​പോ​യ നെ​യ്യ​പ്പ​ത്തി​െ​ൻ​റ  അ​തി​ശ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്ന റെ​സി​പി​യും കൊ​തി​യൂ​റും രു​ചി​യു​മാ​ണ്.

പി​ന്നെ പൂ​ർ​വ​പി​താ​ക്ക​ള്‍ സ​മ്മാ​നി​ച്ച ഉ​ൾ​ക​രു​ത്തു​ള്ള നോ​േ​മ്പാ​ർ​മ​ക​ളും. ഇ​തി​ല്‍നി​ന്നു പൊ​ന്നാ​നി​യെ അ​റി​യാ​ന്‍ ക​ഴി​യു​മോ? എ​ന്നാ​ല്‍, ഒ​ന്ന​റി​യാം മൊ​യ്തീ​ന്‍ സാ​ഹി​ബിെ​ൻ​റ മ​ന​സ്സി​ല്‍നി​ന്നും ഒ​ട്ടും അ​ക​ലെ​യ​ല്ല മ​ല​ബാ​റി​ലെ ഒാ​ർ​മ മു​റ്റി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ചെ​റി​യ അ​ങ്ങാ​ടി​ക​ള്‍, പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും പൊ​ന്നാ​നി​യും, താ​നൂ​രും,  പ​ര​പ്പന​ങ്ങാ​ടി​യും ബേ​പ്പൂ​രു​മെ​ല്ലാം.  
ചിത്രങ്ങൾ: അജീബ്​ കൊമാച്ചി