അ​സം-മി​സോ ത​ർ​ക്ക​ത്തി​ന്​ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ കാ​ല​ത്തോ​ളം പ​ഴ​ക്കം

ഗു​വാ​ഹ​തി: ര​ണ്ടു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ പോ​ലെ ചേ​രി​തി​രി​ഞ്ഞ്​​ പൊ​രി​ഞ്ഞ പോ​രി​ൽ ഏ​ർ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ര​ണ്ട്​ സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളാ​യ അ​സ​മും മി​സോ​റ​മും. ഇ​രു സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള അ​തി​ർ​ത്തി ത​ർ​ക്ക​ത്തി​െൻറ ​പേ​രി​ൽ തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്​​ച അ​ഞ്ചു​ അ​സം ​പൊ​ലീ​സു​കാ​രാ​ണ്​ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​ത്. പെ​െ​ട്ട​ന്നു​ണ്ടാ​യ ത​ർ​ക്ക​മ​ല്ല പൊ​ലീ​സു​കാ​രു​ടെ കൊ​ല​യി​ലേ​ക്ക്​ ന​യി​ച്ച​ത്. ആ ​ത​ർ​ക്ക​ത്തി​ന്​ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ കാ​ല​ത്തോ​ളം പ​ഴ​ക്ക​മു​ണ്ട്.

165 കി.​മീ യാ​ണ്​ ഇ​രു സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​മി​ട​യി​ലെ അ​തി​ർ​ത്തി​യു​ടെ നീ​ളം. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ഭ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത്​ അ​സ​മി​െൻറ ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ന​ത്തെ മി​സോ​റം. സു​ഷി​ൻ കു​ന്നു​ക​ൾ എ​ന്നാ​ണ്​ ആ ​പ്ര​ദേ​ശം അ​ന്ന്​ അ​റി​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​ത്. 1875ൽ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ പ്ര​ത്യേ​ക വി​ജ്ഞാ​പ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ലു​ഷാ​യ്​ കു​ന്നു​ക​ളെ അ​സ​മി​ൽ നി​ന്ന്​ വേ​ർ​പെ​ടു​ത്തി. 1933 ൽ ​മ​റ്റൊ​രു വി​ജ്ഞാ​പ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ലു​ഷാ​യ്​ കു​ന്നു​ക​ൾ​ക്കും മ​ണി​പ്പൂ​രി​നു​മി​ട​യി​ലെ അ​തി​ർ​ത്തി​ക​ൾ നി​ർ​ണ​യി​ച്ചു.

ഇൗ ​ര​ണ്ടു​ ക​രാ​റു​ക​ളാ​ണ്​ പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്തെ പ്ര​ശ്​​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​ക്കെ​യും കാ​ര​ണ​മാ​യ​ത്. 1875 ലെ ​വി​ജ്ഞാ​പ​ന​ത്തി​െൻറ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​ണ്​ അ​തി​ർ​ത്തി നി​ർ​ണ​യി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ്​ മി​സോ​റം വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​ത്. മി​സോ സ​മൂ​ഹ​വു​മാ​യി കൂ​ടി​​യാ​ലോ​ച​ന ന​ട​ത്താ​തെ​യാ​ണ്​ 1933ൽ ​വി​ജ്ഞാ​പ​ന​മി​റ​ക്കി​യ​തെ​ന്നും അ​ത്​ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ലെ​ന്നു​മാ​ണ്​ മി​സോ​റ​മി​െൻറ വാ​ദം.

എ​ന്നാ​ൽ, 1933ലെ ​വി​ജ്ഞാ​പ​ന​പ്ര​കാ​രം വേ​ണം അ​തി​ർ​ത്തി നി​ർ​ണ​യി​ക്കാ​നെ​ന്ന്​ അ​സം വാ​ദി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്​ സം​ഘ​ർ​ഷ​ത്തി​െൻറ കാ​ര​ണ​മെ​ന്ന്​ മി​സോ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി സം​ഘ​ട​ന​യാ​യ എം.​ഇ​സ​ഡ്.​പി (മി​സോ സി​ർ​ലെ​യ്​ പാ​ൽ) പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ബി. ​വ​ൻ​ലാ​ൽ​താ​ന ആ​രോ​പി​ക്കു​ന്നു.

2020 ഒ​ക്​​ടോ​ബ​റി​ലും അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ സം​ഘ​ട്ട​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​സ​മി​ലെ ക​ചാ​ർ ജി​ല്ല​യി​ൽ​​പെ​ട്ട ലൈ​ലാ​പു​ർ ഗ്രാ​മ​ക്കാ​രും മി​സോ​റ​മി​ലെ കൊ​ലാ​സി​ബ്​ ജി​ല്ല​യി​ലെ വൈ​ര​ങ്​​തെ ഗ്രാ​മ​ക്കാ​രും ത​മ്മി​ലാ​ണ്​ സം​ഘ​ർ​ഷ​മു​ണ്ടാ​യ​ത്. അ​തി​നു മു​മ്പ്​ അ​സ​മി​​ലെ ക​രിം​ഗ​ഞ്ച്, മി​സോ​റ​മി​ലെ മ​മി​ത്​ എ​ന്നീ അ​തി​ർ​ത്തി പ്ര​ദേ​ശ​ക്കാ​ർ ത​മ്മി​ലും സം​ഘ​ട്ട​ന​മു​ണ്ടാ​യി. മി​സോ​റ​മു​കാ​രു​ടെ ഫാ​മും ഏ​താ​നും കു​ടി​ലു​ക​ളും കൃ​ഷി​യി​ട​ങ്ങ​ളും അ​സ​മു​കാ​ർ ക​ത്തി​ച്ചു. ഇ​തേ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന്​ പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത്​ സം​ഘ​ർ​ഷം മൂ​ർഛി​ച്ചു. ലൈ​ല​പു​രു​കാ​ർ മി​സോ​റം പൊ​ലീ​സി​നു നേ​രെ ക​ല്ലെ​റി​ഞ്ഞു. മ​റു​വ​ശ​ത്തു​നി​ന്നും അ​തേ തി​രി​ച്ച​ടി​യു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്ന്​ കൊ​ലാ​സി​ബ്​ ഡെ​പ്യൂ​ട്ടി ക​മീ​ഷ​ണ​ർ എ​ച്ച്​. ലാ​ൽ​ത​ങ്​​ലി​യാ​ന പ​റ​ഞ്ഞു. 2018 ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ലും ഇ​തേ അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ സം​ഘ​ട്ട​നം ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. എം.​ഇ​സ​ഡ്.​പി​ക്കാ​ർ ഇ​വി​ടെ കെ​ട്ടി​യ മ​ര​ക്കു​ടി​ലു​ക​ൾ അ​സം പൊ​ലീ​സും വ​നം​വ​കു​പ്പും ചേ​ർ​ന്ന്​ പൊ​ളി​ച്ചു​മാ​റ്റി​യ​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന്​ സം​ഘ​ട്ട​നം ന​ട​ന്ന​ത്.

അ​തി​ർ​ത്തി സം​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ ഇ​രു സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളും മു​മ്പു​ണ്ടാ​ക്കി​യ ധാ​ര​ണ അ​സം പ​ല​പ്പോ​ഴും ലം​ഘി​ക്കു​ക​യും അ​തി​ർ​ത്തി ക​ട​ന്ന്​ കു​ടി​ലു​ക​ൾ കെ​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്​​ത​പ്പോ​ൾ മി​​സോ​റ​മു​കാ​ർ ആ ​കു​ടി​ലു​ക​ൾ ക​ത്തി​ച്ച​താ​ണ്​ സം​ഘ​ർ​ഷ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ന​യി​ച്ച​തെ​ന്നാ​ണ്​ ലാ​ൽ​ത​ങ്​​ലി​യാ​ന​യു​ടെ വാ​ദം.

അ​തേ​സ​മ​യം, ത​ർ​ക്ക​സ്​​ഥ​ലം അ​സ​മി​െൻറ​താ​ണെ​ന്ന്​ രേ​ഖ​ക​ൾ വ്യ​ക്​​ത​മാ​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നും മി​സോ​റം അ​നാ​വ​ശ്യ വി​വാ​ദ​മു​ണ്ടാ​ക്കി സം​ഘ​ർ​ഷം സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നും ക​ചാ​ർ ഡെ​പ്യൂ​ട്ടി ക​മീ​ഷ​ണ​ർ കീ​ർ​ത്തി ജ​ല്ലി ആ​രോ​പി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി ത​ങ്ങ​ൾ കൃ​ഷി ചെ​യ്​​തു​പോ​രു​ന്ന സ്​​ഥ​ല​മാ​ണി​തെ​ന്ന്​ മി​സോ​റ​മു​കാ​ർ വാ​ദി​ക്കു​ന്നു.

ച​രി​ത്ര​പ​ര​മാ​യി മി​സോ​റ​മു​കാ​ർ കൃ​ഷി ചെ​യ്​​തു​വ​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും വി​വാ​ദ​സ്​​ഥ​ലം അ​സം അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ലു​ള്ള സിം​ഗ്ല റി​സ​ർ​വ്​ വ​ന​ത്തി​െൻറ പ​രി​ധി​യി​ൽ​പെ​ട്ട​താ​ണെ​ന്ന്​ ക​രിം​ഗ​ഞ്ച്​ ഡെ​പ്യൂ​ട്ടി ക​മീ​ഷ​ണ​ർ അ​ൻ​പ​മു​ദ​ൻ പ​റ​യു​ന്നു.

കു​ഴ​പ്പ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ കാ​ര​ണ​ക്കാ​ർ ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി​ൽ നി​ന്ന്​ അ​ന​ധി​കൃ​ത​മാ​യി അ​സ​മി​ൽ കു​ടി​യേ​റി​യ​വ​രാ​ണെ​ന്നും ത​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ടി​ലു​ക​ൾ ക​ത്തി​ക്കു​ക​യും കൃ​ഷി​യി​ട​ങ്ങ​ൾ ന​ശി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​ത​ത്​ അ​വ​രാ​ണെ​ന്നും മി​സോ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി സം​ഘ​ട​ന​യാ​യ എം.​ഇ​സ​ഡ്.​പി (മി​സോ സി​ർ​ലെ​യ്​ പാ​ൽ) പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ബി. ​വ​ൻ​ലാ​ൽ​താ​ന ആ​രോ​പി​ക്കു​ന്ന​ത്.