പോരാട്ടത്തിന്‍റെ വളയം പിടിച്ച്

വ​ല്യ​ച്ഛ​​ന്‍റെ വീ​ട്ടി​ലെ അ​വ​ധി​ക്കാ​ലം. അ​വി​ടത്തെ അം​ബാ​സ​ഡ​ർ കാ​ർ ഒാ​ടി​ക്കാ​ൻ 14 കാ​രി വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്ക്​ അ​തി​യാ​യ മോ​ഹം. വീ​ട്ടു​കാ​ർ ഒ​പ്പം നി​ന്ന​തോ​ടെ അ​വ​ൾ സ​ധൈ​ര്യം സ്​​റ്റി​യ​റി​ങ്​ പി​ടി​ച്ചു. വെ​റു​തെ ഹ​ര​ത്തി​ന്​ ക​റ​ക്കി​യ ആ ​വ​ള​യം പി​ന്നെ വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​യു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഗ​മാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സ​ർ​ക്കാ​ർ ട്രാ​ൻ​സ്​​പോ​ർ​ട്ട്​ ബ​സി​ൽ ഡ്രൈ​വ​റാ​യ ഏ​ഷ്യ​യി​ലെ ആ​ദ്യ വ​നി​ത എ​ന്ന നേ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്കുവ​രെ ഒ​ടു​വി​ൽ അ​വ​ർ വ​ണ്ടി​യോ​ടി​ച്ചെ​ത്തി. ക​ന്യാ​കു​മാ​രി ജി​ല്ല​യി​ൽ വി​ള​വ​ങ്കോ​ട് താ​ലൂ​ക്കി​ൽ കി​ള്ളി​യൂ​ർ എ​ന്ന ഗ്രാ​മ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു വ​സ​ന്ത​യു​ടെ ജ​ന​നം. ഒ​ന്ന​ര വ​യ​സ്സും അ​ഞ്ചു​മാ​സ​വും പ്രാ​യ​മു​ള്ളപ്പോ​ൾ അ​മ്മ​യെ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ടു. അ​മ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ൽ 13 വ​യ​സ്സു​വ​രെ വ​ള​ർ​ന്ന​ു. അ​ച്ഛ​െ​ൻ​റ ര​ണ്ടാം വി​വാ​ഹ​ത്തി​ലെ കു​ടും​ബ​ത്തോ​ടൊ​പ്പ​മാ​യി പി​ന്നീ​ട്. ഒ​മ്പ​താം ക്ലാ​സ്​ വ​രെ പ​ഠി​ച്ചു. ഇ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ ബാ​ല​രാ​മ​പു​രം താ​ന്നി​വി​ള​യി​ൽ വ​ല്യ​ച്ഛ​െ​ൻ​റ മ​ക​ൻ ത​ങ്ക​രാ​ജി​ന്‍റെ വീ​ട്ടി​ൽ ഒ​ഴി​വു​കാ​ല​ത്ത്​ പോ​കു​ന്ന​ത്. ത​ന്നി​ലെ ൈഡ്ര​വ​റെ ആ​ദ്യ​മാ​യി തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ത്് സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ ത​ങ്ക​രാ​ജാ​ണെ​ന്ന് വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി പ​റ​യു​ന്നു. ബാ​ല​രാ​മ​പു​രം, വി​ഴി​ഞ്ഞം ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ കാ​റോ​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന കാ​ലം ഇ​ന്നും വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്ക്​ വി​സ്​​മ​യ​ത്തോ​ടെ മാ​ത്ര​മേ ഒാ​ർ​ക്കാ​നാ​കൂ. ഇ​തി​നി​ട​യി​ൽ വി​വാ​ഹം ന​ട​ന്നു. താ​മ​സം ഭ​ർ​തൃ​ഗൃ​ഹ​മാ​യ കു​ള​ച്ച​ലി​ന​ടു​ത്ത് റീ​ത്താ​പു​രം ക​ട​മ്പ​റ​വി​ള​ വീ​ട്ടി​ൽ ആ​യി. ആ ​ദാ​മ്പ​ത്യ​ത്തി​ൽ ര​ണ്ട് കു​ട്ടി​ക​ൾ. ഒ​രാ​ണും ഒ​രു പെ​ണ്ണും.

റീ​ത്താ​പു​ര​ത്തെ ജീ​വി​തത്തിൽ സാ​മൂ​ഹി​ക​ ത​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ട​പെ​ടാ​ൻ വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്ക്​ ക​ഴി​ഞ്ഞു. അ​തി​െ​ൻ​റ ഫ​ല​മാ​യി റീ​ത്താ​പു​രം സ​ഹ​ക​ര​ണ​സം​ഘ​ത്തി​ന്‍റെ ഡ​യ​റ​ക്ട​റായും ആ​ർ.​സി ച​ർ​ച്ചി​ന്‍റെ സേ​വാ​സം​ഘ​ത്തി​ലും വ​നി​താ ​സം​ഘ​ട​ന​യി​ലെ നേ​തൃ​സ്​ഥാ​ന​ത്തും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. 1987ൽ ​ലൈ​റ്റ്​ വെ​ഹി​ക്കി​ൾ ലൈ​സ​ൻ​സും തു​ട​ർ​ന്ന് ഹെ​വി ലൈ​സ​ൻ​സും ക​ര​സ്​​ഥമാ​ക്കി. ക​ന്യാ​കു​മാ​രി​ ജി​ല്ല​യി​ൽ അ​ന്നുണ്ടാ​യി​രു​ന്ന നേ​ശ​മ​ണി ട്രാ​ൻ​സ്​​പോ​ർ​ട്ട് കോ​ർ​പ​റേ​ഷ​നി​ൽ ജോ​ലി​ക്ക് ശ്ര​മി​ച്ചു. മ​ക്ക​ളെ വ​ള​ർ​ത്തി വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ൽ​കി. ഇ​ന്ന് ഈ​ കു​ട്ടി​ക​ൾ അ​വ​ര​വ​രു​ടെ കു​ടും​ബ​മാ​യി സു​ഖ​മാ​യി ക​ഴി​ഞ്ഞുപോ​രു​ന്നു. ഇ​തി​നി​ട​യി​ൽ 2013ൽ ​കെ​ട്ടി​ട ​നി​ർ​മാ​ണത്തൊഴി​ലാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്ന ഭ​ർ​ത്താ​വ്​ സെ​ബാ​സ്​​റ്റ്യ​ൻ അ​ന്ത​രി​ച്ചു. 1990ൽ ഡി.​എം.​കെ ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു ത​മി​ഴ്​​നാ​ട്​ ​​​ട്രാ​ൻ​സ്​​പോ​ർ​ട്ട്​ സ​ർ​വിസി​ലേ​ക്ക്​ ആ​ദ്യ അ​ഭി​മു​ഖം ന​ട​ന്ന​ത്. അ​ന്ന് ബ​സ്​ ൈഡ്ര​വ​ർ​മാ​ർ​ക്ക് നി​ശ്ച​യി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്​ 160 സെ.​മീ ഉ​യ​രം ആ​യി​രു​ന്നു. വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്ക്​ 159.2 സെ.​മീ മാത്രമേയു​ള്ളൂവെ​ന്ന കാ​ര​ണം പ​റ​ഞ്ഞ്​ അ​ധി​കൃ​ത​ർ ത​ഴ​ഞ്ഞു. എ​ന്നാ​ൽ, ത​നി​ക്ക്​ 162 സെ​മീ ഉ​യ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സ്​​ത്രീ​യാ​യ​ത്​ കൊ​ണ്ട്​ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ അ​ന്ന്​ ത​ഴ​യ​പ്പെ​ട്ട​തെ​ന്നും അ​വ​ർ പ​റ​യു​ന്നു.

1991ൽ ​ജ​യ​ല​ളി​ത​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ എ.​ഐ.​എ.​ഡി.​എം.​കെ ഭ​ര​ണം വ​ന്നു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് കു​ള​ച്ച​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ എം.​എ​ൽ.​എ ആ​യി​രു​ന്ന എ. ​പാ​ല​യ്യ നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്ക്​ അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​നി​ടെ ഉ​ണ്ടാ​യ അ​നു​ഭ​വം ഉ​ന്ന​യി​ച്ചു. അ​ന്ന​ത്തെ വ​കു​പ്പ് മ​ന്ത്രി കെ.എ. സെ​േങ്കാ​ട്ടി​യ​ൻ നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ ന​ൽ​കി​യ മ​റു​പ​ടി​യി​ൽ ജോ​ലി ല​ഭി​ക്കാ​ത്ത​തി​ന് കാ​ര​ണം ഉ​യ​ര​ക്കു​റ​വ്​  ത​ന്നെ​യെ​ന്ന് വ്യ​ക​്​ത​മാ​ക്കി. അ​ന്ന് പ്ര​തി​പ​ക്ഷ നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്ന എ​സ്.​ആ​ർ. ബാ​ല​സു​ബ്ര​ഹ്​മണ്യം ഈ ​പ്ര​ശ്ന​ത്തി​ൽ ഇ​ട​പെ​ട്ടു. കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്ന വാ​ഴ​പ്പാ​ടി രാ​മ​മൂ​ർ​ത്തി വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​യെ പി​ന്തു​ണ​ച്ച് ജ​യ​ല​ളി​ത​ക്ക്​ ക​ത്തെ​ഴു​തി. ഇ​തെ​ല്ലാം മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ജ​യ​ല​ളി​ത​യു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ൽ​പെട്ടു. അ​വ​ർ നേ​രി​ട്ട്​ നി​ർ​ദേ​ശം ന​ൽ​കി​യ​തി​ന്‍റെ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ വീ​ണ്ടും ട്രാ​ൻ​സ്​​പോ​ർ​ട്ട് വ​കു​പ്പ് എ​ല്ലാ പ​രി​ശോ​ധ​ന​ക​ളും ന​ട​ത്തി 1993ൽ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ ട്രാ​ൻ​സ്​​പോ​ർ​ട്ട് കോ​ർ​പറേ​ഷ​നി​ൽ ആ​ദ്യ വ​നി​ത ൈഡ്ര​വ​റാ​യി വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​യെ നി​യ​മി​ച്ചു. ഏ​ഴു ദി​വ​സ​ത്തെ പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​നു ശേ​ഷം ആ​ദ്യം നാ​ഗ​ർ​കോ​വി​ൽ അ​ബ്ദു​ൽ​ ഖാ​ദ​ർ ആ​ശു​​പ​ത്രി മു​ത​ൽ പു​ത്തേ​രി വ​രെ​യു​ള്ള റൂ​ട്ടി​ൽ ഡ്രൈ​വ​ർ ഡ്യൂ​ട്ടി ന​ൽ​കി. തു​ട​ർ​ന്ന് പ​ല റൂ​ട്ടിലും ബ​സ്​ ഓ​ടിച്ചു. ഇ​തി​ൽ നാ​ഗ​ർ​കോ​വി​ൽ –​തി​രു​നെ​ൽ​വേ​ലി –​തൂ​ത്തു​ക്കു​ടി റൂ​ട്ടാ​ണ് ഏ​റ്റവും ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ​ത്.

വസന്തകുമാരി ജയലളിതയോടൊപ്പം

 

12 വ​ർ​ഷ​മാ​യി നാ​ഗ​ർ​കോ​വി​ൽ–​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം റൂ​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു. 24 വ​ർ​ഷ​ത്തെ സ​ർ​വിസി​നു​ള്ളിൽ താ​ൻ ഒാ​ടി​ച്ച ബ​സു​ക​ളി​ൽ യാ​ത്ര​ചെ​യ്ത ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് യാ​ത്ര​ക്കാ​ർ​ക്ക് ഒ​രുത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടും പ്ര​യാ​സ​വും ഉ​ണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണ്​ ത​െ​ൻ​റ വി​ജ​യ​മെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ പ​റ​യു​ന്നു. നാ​ഗ​ർ​കോ​വി​ലി​ലേ​ക്കുള്ള യാ​ത്ര​യി​ൽ ക​രി​ങ്ക​ൽ ഭാ​ഗ​ത്തു​​െവ​ച്ച് ബസി​ന്‍റെ േബ്ര​ക്ക് ഒ​രി​ക്ക​ൽ പൊ​ട്ടി. വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി, പേ​ടി​ക്കേ​ണ്ടെ​ന്ന്​ പ​റ​ഞ്ഞ്​ യാ​ത്ര​ക്കാ​രെ ആ​ശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു. ഒ​രു കാ​ര​ണ​വ​ശാ​ലും ആ​രും ബ​സിൽ നി​ന്ന്​ എ​ടു​ത്തുചാ​ട​രു​തെ​ന്നും ഉ​ച്ച​ത്തി​ൽ വി​ളി​ച്ചു ​പ​റ​ഞ്ഞു. തു​ട​ർ​ന്ന് ബ​സ്​ വ​ല​തു​വ​ശ​ത്ത് ക​ണ്ട ഒ​രു മ​തി​ലി​ൽ ചേ​ർ​ത്ത് നി​ർ​ത്തി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ നി​ര​വ​ധി പേ​രാ​ണ്​ അ​ന്ന്​ ബ​സി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. വ​ലി​യൊ​രു ദു​ര​ന്ത​ത്തി​ൽനി​ന്നാ​ണ്​ യാ​ത്ര​ക്കാ​രെ അ​വ​രു​ടെ നി​ശ്ച​യ​ദാ​ർ​ഢ്യം ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. സ​ർ​വിസി​നി​ട​യി​ൽ കേ​ര​ള പൊ​ലീ​സ്, ട്രാ​ഫി​ക് വി​ഭാ​ഗം, കെ.​എ​സ്.​ആ​ർ.​ടി.​സി അ​ധി​കൃ​ത​ർ എ​ന്നി​വ​രി​ൽ ​നി​ന്ന്​ വ​ലി​യ സ​ഹ​ക​ര​ണ​മാ​ണ്​ ല​ഭി​ച്ച​ത്. സ്വ​ന്തം വ​കു​പ്പി​​ലെ ജീ​വ​ന​ക്കാ​രു​ടെ പെ​രു​മാ​റ്റം എ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്ന് ആ​രാ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ചി​ല സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രെ മാ​റ്റിനി​ർത്തി​യാ​ൽ, പൊ​തു​വി​ൽ മാ​ന​സി​ക പീ​ഡ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ നേ​രി​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്ന്​ വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി പ​റ​യു​ന്നു.

ഇ​ത്ര​യും വ​ർ​ഷ​ത്തെ അ​പ​ക​ട​ര​ഹി​ത സ​ർ​വിസി​നി​ട​യി​ൽ ഒ​രു സ്​​ത്രീ​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ജി​ല്ല​ത​ല​ത്തി​ൽ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ദി​ന​ത്തി​ൽ ന​ൽ​കു​ന്ന ഒ​രു അ​വാ​ർ​ഡി​നുപോ​ലും വ​കു​പ്പ് പ​രി​ഗ​ണി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. സ​ർ​വിസി​െ​ൻ​റ അ​വ​സാ​ന​നാ​ളി​ൽ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ ഇ​ട​പെ​ട​ൽ കാ​ര​ണം ഡ്യൂ​ട്ടി​ക​ൾ ന​ൽ​കാ​ത്ത അ​വ​സ്​​ഥ വ​രെ​യു​ണ്ടാ​യി. മ​ദ്രാ​സ്​ ഹൈ​കോ​ട​തി​യു​ടെ മ​ധു​ര​ ​െബ​ഞ്ചിെ​ൻ​റ ഉ​ത്ത​ര​വ​നു​സ​രി​ച്ചാ​ണ് അ​ധി​കൃ​ത​ർ അ​വ​ർ​ക്ക് ഡ്യൂ​ട്ടി​ ന​ൽ​കി​യ​ത്. ‘‘എ​ല്ലാ ദു​ര​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും എ​നി​ക്ക്​ വ​ള​ർ​ച്ച മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ ന​ൽ​കി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ദു​ഃസ്വാ​ധീ​ന​മാ​ണ് ഉ​ദ്യോഗ​സ്​​ഥ​രെ വ​ഴി​തെ​റ്റി​ക്കു​ന്ന​ത്. തൊ​ഴി​ലി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ത്ത​രം അ​വ​ഗ​ണ​ന​ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​കു​മ്പോ​ൾ, സ്​​ത്രീ​ക​ൾ പ​ത​റാ​തെ നി​ന്ന് പോ​രാ​ടി അ​വ​ര​വ​രു​ടെ അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ നേ​ടു​ക​യാ​ണ് വേ​ണ്ട​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ എ​ന്തു​ത​ന്നെ പ്ര​സം​ഗി​ച്ചാ​ലും സ്​​ത്രീ എ​ന്നാ​വു​മ്പോ​ൾ ര​ണ്ടാം​ത​രം പൗ​ര​ൻ ആ​യാ​ണ്​ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​രും രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ക്കാ​രും കാ​ണു​ന്ന​ത്. ഒ​രു ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ മു​ൻ മ​ുഖ്യ​മ​ന്ത്രി ജ​യ​ല​ളി​ത നേ​രി​ട്ട് റാ​ണി​തോ​ട്ടം ബ​സ്​ ഡി​പ്പോ​യി​ൽ യൂ​നി​യ​ൻ നേ​താ​വാ​യി വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​യെ നി​യ​മി​ച്ചു.

ആ ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ജീ​വ​ന​ക്കാ​ർ​ക്ക് സം​സ്​​ഥാ​ന ​സ​ർ​ക്കാ​ർ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച ആ​നു​കൂ​ല്യം സ്വ​ന്തം മേ​ഖ​ല​യി​ൽ ന​ട​പ്പാ​ക്ക​ാത്ത​തി​നെ  ചോ​ദ്യം ചെ​യ്ത വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​യെ നാ​ഗ​ർ​കോ​വി​ലി​ൽ എ​ത്തി​യ ഗതാഗത മ​ന്ത്രി വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി ശ​കാ​രി​ക്കു​ക ഉ​ണ്ടാ​യി. 1995ൽ ​ലിം​കാ ബു​ക്​ ഒാ​ഫ് റെ​േക്കാ​ഡ്സി​ൽ ഇ​ടം നേ​ടി. വി​വി​ധ സം​ഘ​ട​ന​ക​ളും പു​ര​സ്​​കാ​ര​ങ്ങ​ൾ ന​ൽ​കി. ‘മ​ക​ളീ​ർ​മ​ട്ടും‘ എ​ന്ന വ​നി​താ ​പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ള്ള സി​നി​മ​യി​ൽ ൈഡ്ര​വ​റു​ടെ റോ​ളി​ൽ അ​ഭി​ന​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ജ​യ​ല​ളി​ത​യു​മാ​യി അ​ടു​ത്ത ബ​ന്ധ​മാ​ണ്​ വ​സ​ന്ത​കു​മാ​രി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. ജ​ന​ക്കൂട്ട​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ എ​വി​ടെ നി​ന്നാ​ലും ത​ന്നെ ജ​യ​ല​ളി​ത തി​രി​ച്ച​റി​യു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ പ​റ​യു​ന്നു. ​