വസ്തുതകളെ കണ്ടുമുട്ടുന്ന ചരിത്ര രചന

ച​രി​ത്ര പ​ണ്ഡി​ത​നും ഗ​വേ​ഷ​ക​നു​മാ​യ ഡോ. ​കെ.​ടി. ജ​ലീ​ൽ ഇ​ന്ന്​ കേ​ര​ള​ത്തി​െ​ൻ​റ ത​ദ്ദേ​ശ സ്വ​യം​ഭ​ര​ണ, ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ ക്ഷേ​മ, ഹ​ജ്ജ്​, വ​ഖ്​​ഫ്​ മ​ന്ത്രി​യാ​ണ്. കൃ​ത്യാ​ന്ത​ര ബാ​ഹു​ല്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ ച​രി​ത്ര നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും പ​ഠ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും അ​ദ്ദേ​ഹം സ​മ​യം ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്നു​വെ​ന്ന​ത്​ ശ്ലാ​ഘ​നീ​യ​മാ​ണ്.
ചി​ന്ത പ​ബ്ലി​ക്കേ​ഷ​ൻ​സ്​ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ‘മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പം - ഒ​രു പു​ന​ർ​വാ​യ​ന’ എ​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ കൃ​തി 1921ലെ ​മാ​പ്പി​ള​ല​ഹ​ള എ​ന്ന്​ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​ത്തെ വ​സ്​​തു​നി​ഷ്​​ഠ​മാ​യി അ​പ​ഗ്ര​ഥി​ച്ച്​ സ​മ​ര​ത്തി​െ​ൻ​റ സാ​മൂ​ഹി​ക​വും സാ​മ്പ​ത്തി​ക​വും മ​ത​പ​ര​വും രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​വു​മാ​യ വ​ശ​ങ്ങ​ളെ ക​ഴി​യു​ന്ന​ത്ര നി​ഷ്​​പ​ക്ഷ​മാ​യി പു​ന​ർ വാ​യ​ന​ക്ക്​ വി​ധേ​യ​മാ​ക്കാ​നു​ള്ള ഒ​രു ച​രി​ത്രാ​ന്വേ​ഷ​ക​െ​ൻ​റ ആ​ത്മാ​ർ​ഥ​മാ​യ ശ്ര​മ​മാ​യി വി​ല​യി​രു​ത്താ​വു​ന്ന​താ​ണ്. ‘മു​ഖ​ക്കു​റി​പ്പി​ൽ’ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ൻ ത​ന്നെ അ​ത്​ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ഏ​റ​നാ​ട്, വ​ള്ളു​വ​നാ​ട്​ താ​ലൂ​ക്കു​ക​ൾ മ​ല​ബാ​റി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. മ​ല​ബാ​റി​ലെ മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ​യാ​ണ്​ മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ എ​ന്ന്​ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. മു​സ്​​ലിം​ക​ളു​ടെ ധീ​ര​ത​യും സ​ത്യ​സ​ന്ധ​ത​യും ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്ത്​ സാ​മൂ​തി​രി രാ​ജാ​വ്​ ന​ൽ​കി​യ പേ​രാ​ണ​ത്​ എ​ന്നാ​ണ്​ ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. മ​ഹാ​പി​ള്ള എ​ന്ന വാ​ക്ക്​ ലോ​പി​ച്ച്​ മാ​പ്പി​ള​യാ​യി പ​രി​ണ​മി​ച്ചു എ​ന്നാ​ണ്​ അ​നു​മാ​നം.

പൊ​തു​വെ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഭ​ര​ണ​ത്തെ മ​റ്റു സ​മു​ദാ​യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ൾ ഏ​റെ വെ​റു​ത്തി​രു​ന്ന​തും അ​തി​നെ​തി​രെ ശ​ക്ത​മാ​യ ചെ​റു​ത്തു​നി​ൽ​പിന്​ മു​തി​ർ​ന്ന​വ​രും ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ മു​സ്​​ലിം​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​യ ഇ.​എം. ഫോ​സ്​​റ്റ​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ‘എ ​പാ​സേ​ജ്​​ ടു ​ഇ​ന്ത്യ’ നോ​വ​ലി​ൽ ഇ​ക്കാ​ര്യം വ്യ​ക്ത​മാ​യി സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രെ ഇ​വി​ടെ​നി​ന്ന്​ കെ​ട്ടു​കെ​ട്ടി​ക്കാ​ൻ മ​ല​ബാ​റി​ലെ മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ ന​ട​ത്തി​യ ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​മാ​യ സ​മ​ര​മാ​ണ്​ 1921ലെ ​മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പം. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ 1857ലെ ​ഒ​ന്നാം സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തെ ‘സ​പ്പോ​യ്​ മൂ​ട്ടി​ണി’ എ​ന്നാ​ണ​ല്ലോ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​വ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം 1921ലെ ​സ​മ​രം മാ​പ്പി​ള​ല​ഹ​ള​യാ​ണ്. യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ അ​ത്​ മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഭ​ര​ണ​ത്തി​നെ​തി​രെ ന​ട​ത്തി​യ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ സ​മ​ര​മാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടുത​ന്നെ പു​സ്​​ത​ക​ത്തി​െ​ൻ​റ പേ​ര്​ ‘മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​രം’ എ​ന്നാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്​ ഉ​ചി​ത​മെ​ന്ന്​ തോ​ന്നു​ന്നു. മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​രം ചി​ല ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​ർ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ച്ച പോ​ലെ മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ന​ട​ത്തി​യ ഒ​രു വ​ർ​ഗീ​യ ക​ലാ​പ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഇൗ ​വ​സ്​​തു​ത തെ​ളി​വു​ക​ൾ നി​ര​ത്തി തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ ഡോ. ​ജ​ലീ​ൽ വി​ജ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തോ​ടൊ​പ്പം അ​തൊ​രു കാ​ർ​ഷി​ക സ​മ​രം കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന കാ​ഴ്​​ച​പ്പാ​ടും അ​ദ്ദേ​ഹം മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ജ​ന്മി​മാ​രി​ൽ മ​ഹാ​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​വും ഹി​ന്ദു ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ​ക്കു കീ​ഴി​ൽ കു​ടി​യാ​ന്മാ​രാ​യ മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ ക​ടു​ത്ത അ​വ​ഗ​ണ​ന​ക​ൾ​ക്കും പീ​ഡ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വി​ധേ​യ​മാ​യി​രു​ന്ന​ത്​ ക​ലാ​പം ജ​ന്മി​മാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ തി​രി​യാ​ൻ ഇ​ട​യാ​യി എ​ന്ന സ​ത്യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ഗ്ര​ന്ഥ​ക​ർ​ത്താ​വ്​ വി​ര​ൽ​ചൂ​ണ്ടു​ന്നു​ണ്ട്.

മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തെ അ​തി​െ​ൻ​റ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​വും ക​ർ​മ മ​ണ്ഡ​ല​വും പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന രീ​തി​യും വി​വ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്​ ല​ഹ​ള​ക്ക്​ തൊ​ട്ടു​പി​ന്നാ​ലെ ആ​രും ച​രി​ത്ര​രേ​ഖ​ക​ളൊ​ന്നും പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി​യ​താ​യി കാ​ണു​ന്നി​ല്ല. മ​ഹാ​ക​വി കു​മാ​ര​നാ​ശാ​ൻ 1922ൽ ​ര​ചി​ച്ച ‘ദു​ര​വ​സ്​​ഥ’​യാ​ണ്​ മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന ആ​ദ്യ മ​ല​യാ​ള കൃ​തി. ഹി​ന്ദു മ​ത​ത്തി​ലെ ജാ​തീ​യ ഉ​ച്ച​നീ​ച​ത്വ​ങ്ങ​ളെ​യും വ​ർ​ണ വി​വേ​ച​ന​ത്തെ​യും അ​പ​രി​ഷ്​​കൃ​ത​ങ്ങ​ളാ​യ ആ​രാ​ധ​നാ​മു​റ​ക​ൾ പ​രി​ഷ്​​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട​തി​നെ​യും കു​റി​ച്ചൊ​ക്കെ​യാ​ണ്​ ‘ദു​ര​വ​സ്​​ഥ’ മു​ഖ്യ​മാ​യും പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും 1921ലെ ​മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തെ​യും കു​മാ​ര​നാ​ശാ​ൻ ത​െ​ൻ​റ ക​വി​ത​യി​ൽ വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ന​ട​ത്തി​യ ഒ​രു വ​ർ​ഗീ​യ ല​ഹ​ള​യാ​യി​ട്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ ക​വി മ​ല​ബാ​ർ ല​ഹ​ള​യെ കാ​ണു​ന്ന​ത്. ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളെ മു​ഴു​വ​ൻ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കി മ​ല​ബാ​റി​നെ ഒ​രു മാ​പ്പി​ള നാ​ടാ​യി മാ​റ്റാ​നാ​ണ്​ ‘അ​പ​രി​ഷ്​​കൃ​ത​രും ക്രൂ​ര​രും ദു​ഷ്​​ട​രു​മാ​യ മു​ഹ​മ്മദീയ​ർ’ മെ​ന​ക്കെ​ട്ട​തെ​ന്നാ​ണ്​ ക​വി ത​െ​ൻ​റ ഭാ​വ​ന​യി​ലൂ​ടെ സ​മ​ർ​ഥി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. താ​ടി നീ​ട്ടി​യ​വ​രും തൊ​പ്പി​യി​ട്ട​വ​രും ക​ണ്ടാ​ൽ പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ശ​രീ​ര​പ്ര​കൃ​തി​യു​ള്ള​വ​രു​മാ​യി​ട്ടാ​ണ്​ ക​വി മാ​പ്പി​ള​മാ​രെ ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. വി​ദ്യാ​വി​ഹീ​ന​രും അ​റ​പ്പു​ള്ള ഭാ​ഷ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രും രാ​ക്ഷ​സീ​യ സ്വ​ഭാ​വ​മു​ള്ള​വ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു ക​വി​യു​ടെ ദൃ​ഷ്​​ടി​യി​ൽ മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ. ല​ഹ​ള​ക്കാ​ല​ത്ത്​ ദു​ഷ്​​ട​രാ​യ മു​ഹ​മ്മ​ദീ​യ​ർ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളെ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ മ​തം മാ​റ്റി​യ​താ​യും സ്​​ത്രീ​ക​ളെ ബ​ലാ​ത്സം​ഗം ചെ​യ്​​ത​താ​യും ക​വി ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. മാ​പ്പി​ള​മാ​രെ ക​വി ക്രൂ​ര​ർ, ദു​ഷ്​​ട​ർ, മൂ​ർ​ഖ​ർ, രാ​ക്ഷ​സ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ പ​ദ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടാ​ണ്​ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. ക​വി തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ​കാ​ര​നാ​ണ്. ഇ​ന്ന​ത്തെ​പോ​ലെ വാ​ർ​ത്തവി​നി​മ​യ സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും 1921ൽ ​ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കേ​ട്ടു​കേ​ൾ​വി​​യു​ടെ​യും ഉൗ​ഹാ​പോ​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ ക​വി ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ച മാ​പ്പി​ള​മാ​രു​ടെ ചി​ത്രം മ​ല​യാ​ളി മ​ന​സ്സി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ വെ​റു​പ്പി​െ​ൻ​റ കാ​ർ​മേ​ഘ​ങ്ങ​ളെ മാ​യി​ച്ചു​ക​ള​യാ​ൻ ഡോ. ​ജ​ലീ​ലി​െ​ൻ​റ ‘പു​ന​ർ​വാ​യ​ന’ പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന്​ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കാം. 1958ൽ ​പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ ഉ​റൂ​ബി​െ​ൻ​റ ‘സു​ന്ദ​രി​ക​ളും സു​ന്ദ​ര​ന്മാ​രും’ എ​ന്ന നോ​വ​ൽ മ​ല​ബാ​റി​ലെ ഖി​ലാ​ഫ​ത്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തെ​യും 1921ലെ ​മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​ത്തെ​യും പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. പ​േ​ക്ഷ, ഇൗ ​നോ​വ​ലും മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​ത്തെ മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ ഹൈ​ന്ദ​വ​ർ​ക്ക്​ നേ​രെ ന​ട​ത്തി​യ വ​ർ​ഗീ​യ ക​ലാ​പ​മാ​യി​ട്ടു ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. പി. ​വ​ത്സ​ല​യു​ടെ ‘വി​ലാ​പം’ എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ലും ഇ​തേ നി​ല​പാ​ട്​ ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ജ​ലീ​ൽ ഇ​ത്ത​രം ഭാ​വ​ന സൃ​ഷ്​​ടി​ക​ൾ​ക്ക്​ സ​മു​ചി​ത​മാ​യ മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കു​ന്നു​ണ്ട്. മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തി​ലെ മു​ഖ്യ നാ​യ​ക​ന്മാ​ർ വാ​രി​യം​കു​ന്ന​ത്ത്​ കു​ഞ്ഞ​ഹ​മ്മ​ദ്​ ഹാ​ജി​യും ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​വ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ കൃ​ത്യ​മാ​യ ഒ​രു ച​രി​ത്ര പ​ഠ​നം ന​ട​ത്താ​തെ ക​ഥ​ക​ളും കെ​ട്ടു​ക​ഥ​ക​ളും കൊ​ണ്ട്​ അ​വ​രെ ആ​വ​ര​ണം ചെ​യ്യാ​നാ​ണ്​ മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ എ​ഴു​തി​യ പ​ല​രും ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ശ​രി​ക്കും ഇ​രു​വ​രും കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​രാ​യി​രു​ന്നു. ദേ​ശീ​യ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഗ​മാ​യി അ​വ​ർ നാ​ടിെ​ൻ​റ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു​വെ​ന്ന​താ​ണ്​ വാ​സ്​​ത​വം. ഇൗ ​വ​സ്​​തു​ത ശ​രി​ക്കും വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്​ ഡോ. ​ജ​ലീ​ലി​െ​ൻ​റ ഇ​വ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള വി​വ​ര​ണം. ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രെ വി​പ്ല​വ​കാ​രി​യാ​യ ഒ​രു മ​ത​പ​ണ്ഡി​ത​ൻ എ​ന്ന നി​ല​ക്കാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം വീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​ത്. പ​ള്ളി​ക​ൾ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചു​ള്ള ഖി​ലാ​ഫ​ത്​ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പ​ത്തി​നു​ള്ള ആ​ശ​യ​പ​ര​മാ​യ അ​ടി​ത്ത​റ ഒ​രു​ക്കി​യ​തെ​ന്നാ​ണ്​ ജ​ലീ​ലി​െ​ൻ​റ നി​ഗ​മ​നം. ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ ഹി​ച്ച്​ കോ​ക്കി​െ​ൻ​റ അ​ഭി​പ്രാ​യം അ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​ദ്ധ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ‘‘മ​ത​ത്തോ​ട്​ അ​മി​ത​മാ​യ താ​ൽ​പ​ര്യം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​ർ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക ഭ​ര​ണം (ഖി​ലാ​ഫ​ത്​ ഭ​ര​ണം) സ്​​ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന ഉ​റ​ച്ച വി​ശ്വാ​സ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. ഇൗ ​വി​ശ്വാ​സ​മാ​ണ്​ മ​ല​ബാ​ർ ല​ഹ​ള​ക്ക്​ ഉൗ​ർ​ജം പ​ക​ർ​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ്​ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഭാ​ഷ്യം. അ​വ​ർ ല​ഹ​ള​യെ വ​ർ​ഗീ​യ​വ​ത്​​ക​രി​ച്ചു കാ​ണി​ക്കാ​നാ​ണ്​ ഇ​തു​വ​ഴി ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ പാ​ര​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ നാ​ടി​നെ മോ​ചി​പ്പി​ക്കു​ക എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രു​ടെ​യും വാ​രി​യ​ൻ​കു​ന്ന​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും ല​ക്ഷ്യ​മെ​ന്ന്​ നി​ര​വ​ധി ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ സ്​​ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ വീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ൽ ഇ​രു​വ​രും തി​ക​ഞ്ഞ മ​തേ​ത​ര വീ​ക്ഷ​ണ​മു​ള്ള സ​മ​ര നാ​യ​ക​രാ​യി​രു​ന്നു. ല​ഹ​ള​ക്കി​ട​യി​ൽ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളോ​ട്, പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച്​ ഹി​ന്ദു ജ​ന്മി​മാ​രോ​ട്​ ചി​ല മാ​പ്പി​ള​പ്പോ​രാ​ളി​ക​ൾ കാ​ണി​ച്ച അ​തി​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളെ ഇ​രു​വ​രും ശ​ക്ത​മാ​യ ഭാ​ഷ​യി​ൽ അ​പ​ല​പി​ച്ചി​രു​ന്നു.

എ​ന്നാ​ൽ, അ​വ​രു​ടെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ വി​രോ​ധം അ​തി ക​ഠി​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. ‘ദേ​ശ​സ്​​നേ​ഹി​യാ​യ പോ​രാ​ളി’ എ​ന്ന മൂ​ന്നാം അ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ൽ ജ​ലീ​ൽ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ഇ​പ്ര​കാ​ര​മാ​ണ്: ‘‘മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ​ക്ക്​ പൊ​തു​വി​ലും, കു​ഞ്ഞ​ഹ​മ്മ​ദാ​ജി​ക്ക്​ പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും യൂ​റോ​പ്യ​ന്മാ​രാ​യ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​ന്മാ​രോ​ടു​ള്ള ശ​ത്രു​ത വ​ള​രെ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ക​ണ്ടു​മു​ട്ടു​ന്ന ഒ​റ്റ വെ​ള്ള​ക്കാ​ര​നെ​യും ക​ലാ​പ​കാ​രി​ക​ൾ വെ​റു​തെ വി​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല... കാ​ളി​കാ​വി​ലു​ള്ള ഒ​രു റ​ബ​ർ എ​സ്​​റ്റേ​റ്റി​െ​ൻ​റ മാ​നേ​ജ​ർ ആ​യി​രു​ന്ന എ​സ്.​പി ഇൗ​റ്റ​ൺ എ​ന്ന​യാ​ളെ ജ​ന​ക്കൂ​ട്ടം അ​ക്ര​മി​ക്കു​ക​യും അ​യാ​ളെ ക​ശാ​പ്പു ചെ​യ്​​ത ശേ​ഷം ത​ല അ​റു​ത്തെ​ടു​ത്ത്​ പൊ​തു നി​ര​ത്തി​ൽ വെ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തു. അ​യാ​ളെ കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്​ സ്വ​ന്തം തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, സാ​യി​പ്പി​നോ​ടൊ​പ്പം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന രാ​മ​ൻ നാ​യ​ർ  എ​ന്ന​യാ​ളെ ജ​ന​ക്കൂ​ട്ടം വെ​റു​തെ​വി​ട്ടു. ല​ഹ​ള ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ​ക്കെ​തി​രെ​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന്​ സം​ഭ​വം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു. (പേ​ജ്​ 89). വാ​രി​യം​കു​ന്ന​ത്ത്​ കു​ഞ്ഞ​ഹ​മ്മ​ദ്​ ഹാ​ജി 1921 ആ​ഗ​സ്​​റ്റ്​ 21ന്​ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​മാ​യു​ള്ള നേ​രി​ട്ട്​ ഏ​റ്റു​മു​ട്ട​ലി​ന്​ ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്​​തു​കൊ​ണ്ട്​ സ​മ​ര​ത്തി​െ​ൻ​റ നാ​യ​ക​ത്വം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ൾ മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല ഇ​ത​ര സ​മു​ദാ​യ​ക്കാ​രും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ പി​ന്നി​ൽ അ​ണി​നി​ര​ന്നു​വെ​ന്ന്​ തെ​ളി​വ്​ സ​ഹി​തം ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ൻ എ​ഴു​തു​ന്നു​ണ്ട്. (പേ​ജ്​ 90). ഹാ​ജി​യു​ടെ മ​തേ​ത​ര മ​ന​സ്സ്​ തു​റ​ന്നു​കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്​ ഗ്ര​ന്ഥം പ​റ​യു​ന്നു, ‘‘മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ​ക്ക്​ അ​നു​കൂ​ല​മാ​യി മാ​ത്രം ഒ​രി​ക്ക​ലും പ​ക്ഷം പി​ടി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഹാ​ജി സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​നു​കൂ​ലി​ക​ളാ​യ ധാ​രാ​ളം മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ വ​ധി​ക്കാ​ൻ ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്​​തി​രു​ന്നു. പു​റം (90). ല​ഹ​ള​ക്കെ​തി​രാ​യി പ​ര​സ്യ​മാ​യ നി​ല​പാ​ട്​ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്ന പ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു കേ​ര​ള പ​ത്രി​ക. ഏ​റ​നാ​ട്, വ​ള്ളു​വ​നാ​ട്​ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭ​ര​ണം സ്വ​യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച ഹാ​ജി എ​ല്ലാ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ​ക്കും സു​ര​ക്ഷ ഉ​റ​പ്പു ന​ൽ​കു​മെ​ന്ന്​ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​താ​യി പ​ത്രം റി​പ്പോ​ർ​ട്ട്​ ചെ​യ്​​തി​രു​ന്നു. മ​ല​ബാ​ർ ക​ലാ​പം ഒ​രി​ക്ക​ലും ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ​ക്കെ​തി​രാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന്​ ഇ​തെ​ല്ലാം സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

നാ​ലാം അ​ധ്യാ​യം ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണ്. ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രും അ​നു​യാ​യി​ക​ളും ഖാ​ദി വ​സ്​​ത്ര​ധാ​രി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന വ​സ്​​തു​ത വി​ര​ൽ ചൂ​ണ്ടു​ന്ന​ത്​ അ​വ​ർ കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന​താ​ണ്. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഭ​ര​ണ​ത്തെ അ​ട്ടി​മ​റി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു​വെ​ന്ന കു​റ്റ​ത്തി​നാ​ണ്​ 1922 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 17ന്​ ​കോ​യ​മ്പ​ത്തൂ​ർ ജ​യി​ലി​ൽ വെ​ച്ച്​ ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​ർ തൂ​ക്കി​ക്കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​ത്.അ​ഞ്ചാം അ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ൽ ക​ലാ​പ​ത്തി​െ​ൻ​റ കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ വി​ല​യി​രു​ത്ത​ു​ന്ന​ത്. മാ​പ്പി​ള​മാ​രു​ടെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​മാ​യ അ​ര​ക്ഷി​താ​വ​സ്​​ഥ, ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ വി​രോ​ധം തു​ട​ങ്ങി പ​ല കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും ഗ്ര​ന്ഥം ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ല​ഹ​ള സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ വി​രു​ദ്ധ​വും ജ​ന്മി​ത്വ വി​രു​ദ്ധ​വു​മാ​യി​രു​​ന്നു​വെ​ന്ന ഇ.​എം.​എ​സി​െ​ൻ​റ വീ​ക്ഷ​ണം ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ൻ ഉ​ദ്ധ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. 

ആ​റാം അ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ൽ സ​മ​ര​ത്തോ​ട്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ സ്വീ​ക​രി​ച്ച നി​ല​പാ​ടി​നെ അ​പ​ല​പി​ക്കു​ക​യും പി​ൽ​ക്കാ​ല ക​മ്യൂ​ണി​സ്​​റ്റ്​ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളെ പ്ര​ശം​സി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ട്. ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​െ​ൻ​റ ക​മ്യൂ​ണി​സ്​​റ്റ്​ ചാ​യ്​​വ്​ പ്ര​ക​ട​മാ​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്​ ആ​റാം അ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ മി​ക്ക പ​രാ​മ​ർ​ശ​ങ്ങ​ളും ഉ​ദ്ധ​ര​ണി​ക​ളും. ഏ​താ​യാ​ലും ഒ​രു ജ​ന​ത​യു​ടെ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ വി​രു​ദ്ധ മ​നോ​ഭാ​വ​ത്തെ​യും അ​തു​വ​ഴി അ​വ​ർ സ​ഹി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്ന ക​ഷ്​​ട​പ്പാ​ടു​ക​ളെ​യും നി​റം​പി​ടി​പ്പി​ച്ച നു​ണ​ക്ക​ഥ​ക​ൾ കൊ​ണ്ട്​ വി​കൃ​ത​മാ​ക്കാ​ൻ ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ പ​ക്ഷ​ത്തു​നി​ന്നുത​ന്നെ​യു​ള്ള കു​ത്സി​ത ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഇ​ക്കാ​ല​ത്ത്​ മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​ത്തെ അ​തി​െ​ൻ​റ യ​ഥാ​ർ​ഥ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ലം വി​വ​രി​ച്ചുകൊ​ണ്ട്​ ക​ഴി​യു​ന്ന​ത്ര സ​ത്യ​സ​ന്ധ​മാ​യി പു​ന​ർ​വാ​യ​ന ന​ട​ത്താ​ൻ ഇൗ ​കൃ​തി​യി​ലൂ​ടെ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. സ​മ​കാ​ലി​ക മ​ന​സ്സു​ക​ളി​ൽ വ​ർ​ഗീ​യ വി​ഷം കു​ത്തി​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്​ വെ​റു​പ്പി​െ​ൻ​റ​യും വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും കോ​ട്ട​ക​ൾ പ​ണി​യാ​ൻ ത​ൽ​പ​ര ക​ക്ഷി​ക​ൾ പ​ണി​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ​ധു​നി​ക ചു​റ്റു​പാ​ടി​ൽ ജ​ലീ​ലി​െ​ൻ​റ ‘പു​ന​ർ​വാ​യ​ന’ പ്ര​ശം​സ​യ​ർ​ഹി​ക്കു​ന്നു. ഇൗ ​വ​സ്​​തു​ത​യി​ലേ​ക്ക്​ വി​ര​ൽ ചൂ​ണ്ടു​ന്ന കേ​ര​ള മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി പി​ണ​റാ​യി വി​ജ​യ​െ​ൻ​റ അ​വ​താ​രി​ക പ്രൗ​ഢ​വും ചി​ന്തോ​ദ്ദീപ​ക​വു​മാ​ണ്. 
l