പ​ര​ദേ​ശി

ലോ​കം ഉ​റ്റു​നോ​ക്കു​ന്നൊ​രു മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ത്തെ അ​ൽ​പം നാ​ട​കീ​യ​മാ​യി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ തെ​റ്റി​ല്ല. അ​തി​നാ​ൽ, ല​ണ്ട​നി​ൽ ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങു​ന്ന സ​ക​ല ഇം​ഗ്ലീ​ഷ്​ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളെ​യും ത​ൽ​ക്കാ​ലം വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ലെ​ടു​ക്കാം. നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​നം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന സ്വീ​ഡി​ഷ്​ അ​ക്കാ​ദ​മി​യു​ടെ സ്​​ഥി​രം സെ​ക്ര​ട്ട​റി മാ​റ്റ്​​സ്​ മ​ലാം അ​വാ​ർ​ഡ്​ വി​വ​രം പ​റ​യാ​ൻ അ​ബ്​​ദു​റ​സാ​ഖ്​ ഗു​ർ​ന​യെ ഫോ​ണി​ൽ വി​ളി​ക്കു​േ​മ്പാ​ൾ ടി​യാ​ൻ ക​ൻ​റ​ർ​ബ​റി​യി​ലെ വീ​ട്ടി​ലെ അ​ടു​ക്ക​ള​യി​ൽ പാ​ച​ക​ത്തി​ൽ മു​ഴു​കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രെ. ഉ​ച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നുള്ള ത​യാ​റെ​ടു​പ്പു​ക​ൾ അവതാളത്തിലാ​ക്കാ​ൻ മ​ലാ​മി​െ​ൻ​റ ശ​ബ്​​ദ​ത്തി​ൽ ത​ന്നെ ആ​രോ 'പ്രാ​ങ്ക്' (പ​ച്ച​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ ആ​ളെ വ​ട്ടം​ക​റ​ക്കു​ന്ന 'ത​രി​കി​ട' പ​രി​പാ​ടി) ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​യാ​ണ്​ ഗു​ർ​ന​ക്ക്​ തോ​ന്നി​യ​ത്. അ​ൽ​പ​സ​മ​യ​ശേ​ഷം, സ്​​റ്റോ​ക്​​ഹോ​മി​ലെ അ​ക്കാ​ദ​മി ഹാ​ളി​ൽ മ​ലാം സാ​ഹി​ത്യ നൊ​ബേ​ൽ ജേ​താ​വി​നെ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ലൈ​വി​ൽ ക​ണ്ട​പ്പോ​ഴാ​ണ്​ സം​ഗ​തി സ്വ​പ്​​ന​വും പ്രാ​ങ്കു​മൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്ന്​ ഗു​ർ​ന​ക്ക്​ ബോ​ധ്യം വ​ന്ന​ത്. ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു പേ​ര്​ നി​രൂ​പ​ക​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ൽ അ​ധി​കം ഇ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വ​ല്ലോ. എ​ന്തി​ന്, നൊ​ബേ​ൽ വാ​തു​വെ​പ്പു​കാ​ർ മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ച്ച പ​ട്ടി​ക​യി​ലും ഗു​ർ​ന പു​റ​ത്താ​യി​രു​ന്നു. അ​പ്പോ​ൾ​പി​ന്നെ, ഏ​തു സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ര​നെയും​പോലെ ദി​ന​ച​ര്യ​ക​ളി​ൽ വ്യാ​പൃ​ത​നാ​യ ഗുർനയുടെ ​ഞെ​ട്ട​ലി​ൽ യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​ത​യി​ല്ല.

ഗു​ർ​ന​യി​ലൂ​ടെ ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ വ​ൻ​ക​ര​യി​ലേ​ക്ക്​ വീ​ണ്ടു​മൊ​രു സാ​ഹി​ത്യ​നൊ​ബേ​ൽ എ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ ​ഗ​ണ​ത്തി​ൽ അ​ധി​കം പേ​രൊ​ന്നു​മി​ല്ല. വൊ​​​ലേ സോ​​​യി​​​ങ്ക (1986), ന​​​ജീ​​​ബ്​ മ​​​ഹ്​​​​ഫൂ​​​സ് (1988), ന​​​ദീ​​​ൻ ഗോ​​​ർ​​​ഡി​​​മ​​​ർ ( 1991), ജോ​​​ൺ മാ​​​ക്​​​​സ്​​െ​​​വ​​​ൽ കോ​​​ട്​​​​സീ (2003) തു​ട​ങ്ങി​യ പേ​രു​ക​ളൊ​ക്കെ ഒാ​ർ​മി​ക്കാം. വേ​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ, ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ വം​ശ​ജ​ർ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ കാ​മു​വി​െ​ൻ​റ​യും ഡോ​റി​സ്​ ലെ​സ്സി​ങ്ങി​െ​ൻ​റ​യും​ കൂ​ടി പേ​ര്​ ചേ​ർ​ക്കാം. പ​ക്ഷേ, ആ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ബ്രി​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക്​ പ​റി​ച്ചു​ന​ട​പ്പെ​ട്ട എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ജീ​വി​തം കൊ​ണ്ട്​ ഗു​ർ​ന എ​ന്ന 73കാ​ര​ൻ സോ​യി​ങ്ക​യു​ടെ​യും ലെ​സ്സി​ങ്ങി​െ​ൻ​റ​യും പി​ൻ​ഗാ​മി​യാ​ണെന്നു പ​റ​യേ​ണ്ടി​വ​രും.

യു​ദ്ധ​വും ആ​ഭ്യ​ന്ത​രക​ല​ഹ​വും പ​ല​ായ​ന​വു​മൊ​ക്കെ വ്യ​ത്യ​സ്​​തസ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഇ​വ​രെ​യൊ​ക്കെ ഒ​ന്നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​പ്പോ​ഴും ഗു​ർ​ന വേ​റി​ട്ടുനി​ൽ​ക്കു​ന്നു. കാ​ര​ണം, സ്വ​ന്തം ജീ​വി​താ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ​ ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​ല​വി​ധ​ത്തി​ൽ ആ​വി​ഷ്​​ക​രി​ച്ച​ത്. ഒാ​ർ​മ​ക​ൾ ഒ​രാ​ളു​ടെ 'സ്വ​കാ​ര്യ സാ​ഹി​ത്യ'​മാ​ണെ​ന്ന ആ​ൽ​ഡ​സ്​ ഹ​ക്​​സി​ലി​യു​ടെ ക്ലാ​സി​ക്ക​ൽ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തെ വ​ക​ഞ്ഞു​മാ​റ്റി​യാ​ണ്​ ഗു​ർ​ന സ​ഞ്ച​രി​ച്ച​ത്. ഒാ​ർ​മ​ക​ളെ മി​ക​ച്ച രാ​ഷ്​​ട്രീ​യാ​യു​ധ​മാ​ക്കി അ​യാ​ൾ; ആ ​ഒാ​ർ​മ​ക​ളി​ലൂ​ടെ പ​ലാ​യ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും അ​ഭയാ​ർ​ഥി​ത്വ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും വ്യ​ഥ​ക​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു. ആ ​ആ​ഖ്യാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ള അം​ഗീ​കാ​ര​മാ​ണ്​ ഇൗ ​നൊ​ബേ​ൽ. സം​സ്​​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഇ​ട​യി​ൽ​പെ​ട്ട അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ഭാ​വി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഒ​രൊ​ത്തു​തീ​ർ​പ്പി​നും മു​തി​രാ​തെ, എ​ന്നാ​ൽ ആ​ർ​ദ്ര​ത കൈ​വി​ടാ​തെ ഗു​ർ​ന ന​ട​ത്തി​യ തീ​ക്ഷ്​​ണ​മാ​യ പ​രി​ശോ​ധ​ന​ക​ൾ തേ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണി​പ്പോ​ൾ വാ​യ​ന​ക്കാ​രും നി​രൂ​പ​ക​രും.

'പ​റു​ദീ​സ'​(പാ​ര​ഡൈ​സ്)യാ​ണ് ​ മാ​സ്​​റ്റ​ർ പീ​സ്. 1994ലെ ​ബു​ക്ക​ർ പ്രൈ​സി​ന്​ നാ​മ​നി​ർ​ദേ​ശം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു​വെ​ങ്കി​ലും അ​ക്കു​റി അ​ത്​ ജെ​യിം​സ്​ കെ​ൽ​മാ​ൻ എ​ന്ന സ്​​കോ​ട്​​ല​ൻ​ഡു​കാ​ര​ൻ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. കി​ഴ​ക്ക​നാ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ൽ ഒ​ന്നാം ലോ​ക​യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തെ വം​ശീ​യ​സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ ഞെ​രു​ങ്ങി​യ​മ​രു​ന്ന ഒ​രു ത​ല​മു​റ​യെ​യാ​ണ്​ 'പ​റു​ദീ​സ'​യി​ൽ ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ച​ത്. പി​താ​വി​െ​ൻ​റ ക​ട​ത്തി​നു ജാ​മ്യ​മാ​യി വി​ൽ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന യൂ​സു​ഫ്​ എ​ന്ന ബാ​ല​നാ​ണ്​ അ​തി​ലെ നാ​യ​ക​ൻ. അ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​െ​ൻ​റ ക​ണ്ണീ​രും ര​ക്​​ത​വു​മെ​ല്ലാം യൂ​സു​ഫി​െ​ൻ​റ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലൂ​ണ്ട്. ആ​റുവ​ർ​ഷ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന 'ക​ട​ലോ​ര​ത്ത്​' (ബൈ​ ദി ​സീ) എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ൽ ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തും അ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ത്വ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത​ക​ളാ​ണ്. താ​ൻ​സനി​യ​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ബ്രി​ട്ട​നി​ലേ​ക്ക്​ കു​ടി​യേ​റു​ന്ന സാ​ലി​ഹ്​ ഉ​മ​ർ ആ​ണ്​ അ​തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന​ക​ഥാ​പാ​​ത്രം. ല​ണ്ട​നി​ൽ അ​യാ​ൾ​ക്ക്​ പ്ര​വേ​ശ​നം അ​നു​വ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്​ ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തി​െ​ൻ​റ എ​ല്ലാ ഒാ​ർ​മ​ക​ളെ​യും മാ​യ്​​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു​വെ​ന്ന്​ അ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ​ക്കു​മു​ന്നി​ൽ സ്വ​യം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തോ​ടെ മാ​ത്ര​മാ​ണ്. പൂ​ർ​ണ​മാ​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി സ്വ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ പ​രി​വ​ർ​ത്ത​നം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു​ണ്ട്​ അ​യാ​ൾ. ''ഞാ​ൻ മു​ന്നോ​ട്ടു​ഗ​മി​ക്കാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു; പ​ക്ഷേ, എ​ല്ലാ​യ്​​പ്പോ​ഴും എ​െ​ൻ​റ പ്ര​യാ​ണം പി​ന്നോ​ട്ടാ​ണെ​ന്നാ​ണ്​ എ​നി​ക്ക്​ തോ​ന്നു​ന്ന​ത്​''- സാ​ലി​ഹ്​ ഉ​മ​റിെ​ൻ​റ ഇൗ​യൊ​ര​റ്റ വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തി​ലു​ണ്ട്​ ആ ​നോ​വ​ലി​െ​ൻ​റ ത്രെ​ഡ്.

ആ ​ത്രെ​ഡ്​ കേ​വ​ലം ഭാ​വ​ന​യ​ല്ല; ഗു​ർ​ന​യു​ടെ ജീ​വി​തം​ത​ന്നെ​യാ​ണ​ത്. 18ാം വ​യ​സ്സി​ൽ താ​ൻ​സ​നി​യ​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഗു​ർ​ന​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​യാ​യി ല​ണ്ട​ന​ി​ലെ​ത്തു​കയാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ. 20 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്,​ അ​ക്ക​ഥ ഗു​ർ​ന 'ഗാ​ർ​ഡി​യ​നി'​ൽ വി​ശ​ദ​മാ​യി എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. 1960ക​ളി​ലാ​ണ്​ സം​ഭ​വം. ഗു​ർ​ന​യു​ടെ ജ​ന്മ​ദേ​ശ​മാ​യ സാ​ൻ​സി​ബാ​ർ അ​ന്ന്​ താ​ൻ​സ​നി​യ​യു​ടെ ഭാ​ഗ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല. 1963ൽ, ​ആ ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്ന്​ ബ്രി​ട്ട​ൻ പി​ന്മാ​റാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. അ​ന്ന​വി​ടെ ഭ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്​ ജം​ഷിദ്​ ബി​ൻ അ​ബ്​​ദു​ല്ല​യാ​ണ്. ര​ണ്ടു നൂ​റ്റാ​ണ്ടാ​യു​ള്ള അ​റ​ബ്​ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​വ​സാ​ന പ്ര​തി​നി​ധി. ഏ​താ​നും ആ​ഴ്​​ച​ക​ൾ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ ജം​ഷിദി​ന്​ സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തി​ലി​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്. തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ൾ​ക്കൊ​ടു​വി​ൽ അ​വി​ടെ സ​ാമാ​ന്യം വ​ലി​യൊ​രു സാ​യു​ധ വി​പ്ല​വ​ത്തി​നു​ത​ന്നെ തു​ട​ക്ക​മാ​യി- സാ​ൻ​സിബാ​ർ വി​പ്ല​വം; വി​പ്ല​വാ​ന​ന്ത​രം, ക​മ്യൂ​ണി​സ്​​റ്റു​ക​ളു​ടെ പി​ന്തു​ണ​യോ​ടെ ആ​ബി​ദ്​ ക​രു​മോ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി. അ​തോ​ടെ, അ​റ​ബ്​ വം​ശ​ജ​ർ​ക്ക്​ ക​ഷ്​​ട​കാ​ല​മാ​യി.

4000ത്തോ​ളം അ​റ​ബ്​ സി​വി​ലി​യ​ന്മാ​ർ ഏ​താ​നും ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ടെ അ​വി​ടെ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു​വെ​ന്നാ​ണ്​ പ​റ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. അ​തി​ലെ​ത്ര​യോ ഇ​ര​ട്ടി​പേ​ർ​ക്ക്​ രാ​ജ്യം വി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ആ ​പ​തി​നാ​യി​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ഗു​ർ​ന. കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​രെ​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ​യും സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​തി​രെ ബ്രി​ട്ട​നി​ൽ വ​ലി​യ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്ന കാ​ലം​കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ലേ​ബ​ർ​ പാ​ർ​ട്ടി​യൊ​ക്കെ പു​തി​യ കു​ടി​യേ​റ്റ വി​രു​ദ്ധ നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ കോ​പ്പു​കൂ​ട്ടി​യ കാ​ലം. തീ​ർ​ത്തും പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യ കാ​ലു​ഷ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും അ​പ​ര​വ​ത്​​ക​ര​ണ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും ആ ​അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ 400 പൗ​ണ്ടു​മാ​യി സ​ഹോ​ദ​ര​നൊ​പ്പം ഗു​ർ​ന വി​മാ​ന​മി​റ​ങ്ങി​യ​ത്. സ​ാലി​ഹ്​ ഉ​മ​റി​നെ​പ്പോ​ലെ ഗു​ർ​ന​യും ത​ാ​നൊ​രു അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്ന്​ വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള അ​ധി​കൃ​ത​ർ​ക്കു​മു​ന്നി​ൽ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​​ശേ​ഷം മാ​​ത്ര​മാ​ണ്​ അ​യാ​ളെ ഗേ​റ്റ്​ ക​ട​ത്തി​വി​ട്ട​ത്.

പി​ന്നീ​ട്​ ന​ട​ന്ന​തെ​ല്ലാം ന​മു​ക്ക്​ മു​ന്നി​ലു​ണ്ട്. സാ​ൻ​സ്​​ബ​റി​യി​ൽനി​ന്ന്​ സ്​​കൂൾ പ​ഠ​നം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. ക​ൻ​റ​ർ​ബ​റി​യി​ലെ ക്രൈ​സ്​​റ്റ്​ ച​ർ​ച്ച്​ കോ​ള​ജി​ലാ​യി​രു​ന്നു തു​ട​ർ​പ​ഠ​നം. പി​ന്നീ​ട്​ കെ​ൻ​റ്​ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഗ​വേ​ഷ​ണ ബി​രു​ദം. പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു ഗ​വേ​ഷ​ണം. ഇൗ ​കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ നൈ​ജീ​രി​യ​യി​ലെ കാ​നോ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ അ​ധ്യാ​പ​ക​നു​മാ​യി. അ​തും​ ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ണ്​ കെ​ൻ​റ്​ സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ അ​ധ്യാ​പ​ക​നും ഗ​വേ​ഷ​ക​നു​മാ​യൊ​ക്കെ ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്. കെ​ൻ​റി​ലെ അ​ധ്യാ​പ​ന​കാ​ല​ത്താ​ണ്​ സ​ജീ​വ എ​ഴു​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ന്ന​ത്. മ​റ്റൊ​ര​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ​ പ​റ​ഞ്ഞാൽ, അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും സാ​േ​ങ്ക​തി​ക​മാ​യി മു​ക്തി നേ​ടി​യ നെ​ടു​വീ​ർ​പ്പി​ലാ​ണ്​ എ​ഴു​ത്താ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത്. ആ ​എ​ഴു​ത്തു​ക​ൾ ഒാ​ർ​മ​ക​ളി​ലൂടെ സ​ഞ്ച​രി​ക്കു​ക സ്വാ​ഭാ​വി​കം മാ​ത്രം. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്​ എ​ണ്ണം പ​റ​ഞ്ഞ കൃ​തി​ക​ൾ പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന​ത്.

1987ലെ '​മെ​മ്മ​റീ​സ്​ ഒാ​ഫ്​ ഡി​പാ​ർ​ച്ച​ർ' മു​ത​ൽ ക​ഴ​ി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷ​മി​റ​ങ്ങി​യ 'ആ​ഫ്​​റ്റ​ർ​ ലൈ​വ്​സ്​' വ​രെ​യു​ള്ള പ​ത്തു നോ​വ​ലു​ക​ൾ. അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ സാം​സ്​​കാ​രി​ക​മാ​യ ഉ​ഭ​യാ​വ​സ്​​ഥ​ക​ളും അ​ത്​ സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കു​ന്ന സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത​ക​ളും എ​ല്ലാ എ​ഴു​ത്തു​ക​ളി​ലും ദ​ർ​ശി​ക്കാം. അ​ത് ഭാ​ഷ​യി​ൽ​വ​രെ​യു​ണ്ട്. ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലെ​ഴു​തു​േ​മ്പാ​ഴും മാ​തൃ​ഭാ​ഷ​യാ​യ സാ​ഹി​ലി​യു​ടെ ഒാ​ർ​മ​ക​ൾ ഇ​ട​ക്കി​ടെ ക​ട​ന്നു​വ​രു​ന്ന​ത്​ കാ​ണാം. ഗു​ർ​ന​യു​ടെ അ​ക്കാ​ദ​മി​ക്​ എ​ഴു​ത്തു​ക​ളു​ടെ​യും വി​ഷ​യം മ​റ്റൊ​ന്ന​ല്ല. കോ​ള​നിയാ​ന​ന്ത​ര സാ​ഹി​ത്യത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ കി​ട​യ​റ്റ ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ൾ, റു​ഷ്​​ദി​യെ​യും സോ​യി​ങ്ക​യെ​യും നെ​യ്​​പോ​ളി​നെ​യും എ​ങു​ഗി തി​യോ​ങ്ങി​നെ​യു​മെ​ല്ലാം കു​റി​ച്ച ആ​ധി​കാ​രി​ക പ​ഠ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്. റു​ഷ്​​ദി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച ഒ​രു ലേ​ഖ​ന സ​മാ​ഹാ​രം അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഡി​റ്റ്​ ചെ​യ്​​തി​ട്ടു​ണ്ട്.