വിടവാങ്ങിയത്​ മതങ്ങളെ അടുപ്പിച്ച നയതന്ത്രജ്ഞൻ

ആഫ്രിക്കയുടെയും യൂറോപ്പി​​െൻറയും മനസ്സ്​ കീഴടക്കിയ മികച്ച നയത​ന്ത്രജ്ഞനെന്ന വലിയ പദവി വേണ്ടെന്നുവെച്ച്​ മതങ്ങൾക്കി​ടയിൽ സ്​നേഹം തീർക്കുന്ന പാലമാകാൻ ലോകം ചുറ്റിയ തീർഥാടക​​​െൻറ നഷ്​ടമാണ്​ മുറാദ്​ ഹോഫ്​മാ​​െൻറ വ ിടവാങ്ങൽ. അമേരിക്കയിൽ പോയി ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം ചെയ്​ത്​,​ ’60കൾ മുതൽ ആഫ്രിക്കയിൽ ജർമനിയെ ​പ്രതിനിധാനം ചെയ്​ത്​ മുതിർന്ന നാറ്റോ ഉദ്യോഗസ്​ഥൻ വരെയെത്തിയിട്ടും അതൊന്നുമല്ല, ത​​െൻറ തട്ടകമെന്ന തിരിച്ചറിവുമായാണ്​ ’80കളിൽ ഇ സ്​ലാം വരിക്കുന്നത്​. പിന്നെയും ഒരു പതിറ്റാണ്ടിലേറെ ജർമൻ വിദേശകാര്യ വകുപ്പിൽ സേവനം ചെയ്​ത ​ഹോഫ്​മാൻ ’94ൽ നയതന്ത്ര ദൗത്യം അവസാനിപ്പിച്ച്​ മുഴുസമയ മത പ്രബോധനവുമായി രംഗത്തിറങ്ങുകയായിരുന്നു.

1931ൽ ജർമൻ നഗരമായ ആഷ്​ഫൻബർഗിൽ റോമൻ കത്തോലിക്ക കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച അദ്ദേഹത്തി​​െൻറ മതപരിവർത്തനം യൂറോപ്പിൽ വലിയ കോളിളക്കം സൃഷ്​ടിച്ചിരുന്നു. 1983 മുതൽ ’87 വരെ തന്ത്രപ്രധാനമായ നാറ്റോ ഇൻഫർമേഷൻ ഓഫിസർ പദവിയിലായിരുന്നു സേവനം. 1987ൽ അൽജീരിയയിൽ ജർമൻ സ്​ഥാനപതിയായി ചുമതല നൽകിയപ്പോൾ വിദേശത്ത്​ ജർമനിയെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന ആദ്യ മുസ്​ലിം എന്ന നിലക്ക്​ വിമർശനമുയർന്നു. എതിർപ്പു​ വകവെക്കാതെ മധ്യമനിലപാടുമായി ആഫ്രിക്കയിൽ ജർമനിയുടെ വക്​താവായി തുടർന്ന ​അദ്ദേഹം 90-94 കാലയളവിൽ മൊറോകോയിലും സ്​ഥാനപതിയായി. ഔദ്യോഗിക നയതന്ത്രവും മതങ്ങൾക്കിടയിലെ നയതന്ത്രവും ഇനിയും ഒന്നിച്ചുപോകില്ലെന്ന തിരിച്ചറിവിൽ ഒടുവിൽ​ ഉദ്യോഗസ്​ഥ ജീവിതത്തിന്​ വിടപറയുകയായിരുന്നു.

പടിഞ്ഞാറിന്​ ഇസ്​ലാമിനെ പരിചയപ്പെടുത്തുകയും മുസ്​ലിമിന്​ പടിഞ്ഞാറിനെ പരിചയപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുകയാണ്​ ത​​െൻറ ദൗത്യമെന്ന്​ ഹോഫ്​മാൻ സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തി. ഫ്രഞ്ച്​ കോളനിയായിരുന്ന അൽജീരിയ ’60കളിൽ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി നടത്തിയ പോരാട്ടത്തിനിടെ അവിടെ കണ്ട കാഴ്​ചകളാണ്​ ഇസ്​ലാമി​​ലേക്ക്​ അടുപ്പിച്ചത്​. അധിനിവേശകരുടെ കൊടിയ പീഡനങ്ങളിലും സഹനത്തോടെ പിടിച്ചുനിന്ന അൽജീരിയൻ ജനതക്ക്​ മതത്തി​​െൻറ തണലാണ്​ തുണയായതെന്നും ശരിയായ ഇസ്​ലാമി​​െൻറ നന്മയെ ആ രാജ്യത്ത്​ കണ്ടെത്തുകയായിരുന്നുവെന്നും എഴുതി. ഇസ്​ലാമിക ചിത്രകലയിലും ​അദ്ദേഹത്തി​​െൻറ മനസ്സുടക്കി. തുർക്കിയിൽ അന്നാട്ടുകാരിയായ പത്​നിക്കൊപ്പം താമസിച്ച വീട്ടിൽ ഇസ്​ലാമിക ശിൽപങ്ങളുടെ വലിയ ശേഖരം നിറഞ്ഞുനിന്നു. വിൽഫ്രെഡ്​ ഹോഫ്​മാൻ മതംമാറിയതോടെ പേരി​​െൻറ തുടക്കത്തിൽ മുറാദ്​ എന്നുകൂടി ചേർത്തു. ഖുർആൻ വായനയുടെ ആക്കം കൂട്ടി. മക്കയിലെത്തി ഹജ്ജ്​ നിർവഹിച്ചു. അതി​​െൻറ വൈകാരിക തലങ്ങളിൽനിന്നായിരുന്നു ‘ജേണി ടു മക്ക’ എന്ന പുസ്​തകം.

ഒരിക്കലും തീവ്രതയുടെ പക്ഷത്തായിരുന്നില്ല ഹോഫ്​മാനെന്ന്​ നയതന്ത്ര രംഗത്ത്​ കൂടെ പ്രവർത്തിച്ച ഓരോരുത്തരും സാക്ഷ്യം പറയും. ഇസ്​ലാമിനെ മനസ്സിലാക്കാനും അത്​ മറ്റുള്ളവരിലെത്തിക്കാനും നിരന്തരം യാത്ര ചെയ്​തു. ഒട്ടുമിക്ക രാജ്യങ്ങളിലും അങ്ങനെ എത്തി. നിശ്ശബ്​ദമായ ത​​െൻറ സേവനത്തിന്​ അംഗീകാരമായാണ്​ 2009ൽ ദുബൈ സർക്കാർ ഇസ്​ലാമിക ലോകത്തെ വിശിഷ്​ട വ്യക്​തിത്വങ്ങൾക്ക്​ നൽകുന്ന ഹോളി ഖുർആൻ അവാർഡ്​ സമ്മാനിച്ചത്​. 2000ത്തിൽ ജമാഅത്തെ ഇസ്​ലാമി ഡൽഹിയിൽ നടത്തിയ പരിപാടിയിലും കേരളത്തിൽ നടന്ന എസ്​.​െഎ.ഒ ദക്ഷിണമേഖല സമ്മേളനത്തിലും ഹോഫ്​മാൻ പ​​െങ്കടുത്തിരുന്നു.

അടുത്തകാലത്തായി ഇസ്​ലാമിനോട്​ പടിഞ്ഞാറി​ന്​ സഹിഷ്​ണുത നഷ്​ടപ്പെട്ടതാണ്​ പുതിയ പ്രശ്​നങ്ങളിൽ പലതിനും കാരണമെന്ന്​ ഹോഫ്​മാൻ തുറന്നെഴുതിയിരുന്നു. 1987ൽ പുറത്തിറക്കിയ ‘ജര്‍മന്‍ മുസ്‍ലിമി​​െൻറ ഒരു ദിവസം’ അനുകൂലമായും പ്രതികൂലമായും വലിയ പ്രതികരണങ്ങൾ ഏറ്റുവാങ്ങിയ കൃതിയാണ്​. 1992ൽ വിപണിയിലെത്തിയ ‘ഇസ്‍ലാം: ബദല്‍മാര്‍ഗം​’ പ്രസാധനത്തിന്​ മു​േമ്പ വലിയ കോളിളക്കം സൃഷ്​ടിച്ചു. ‘ഇസ്​ലാം 2000’ ഉൾപ്പെടെ പിന്നെയും നിരന്തരം കൃതികളെഴുതി, ഇസ്​ലാമിനെ ലളിതമായി പറഞ്ഞുകൊടുക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ട കൃതികൾ. ഇസ്​ലാം, ക്രൈസ്​തവ മതങ്ങൾക്കിടയിലെ സൗഹൃദം രൂഢമാക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ട്​ ലോകത്തുടനീളം പ്രമുഖർ ഒപ്പുവെച്ച ‘ഞങ്ങൾക്കും നിങ്ങൾക്കുമിടയിലെ പൊതുവാക്ക്​’ എന്ന തുറന്ന കത്തിൽ ഹോഫ്​മാനും ഒപ്പുവെച്ചിരുന്നു.
◆