പുത്തരെ കേരളം ഓർമിക്കുന്നു

ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ നൈ​തി​കാ​ധാ​ര​മാ​യ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യേ​യും സാ​മൂ​ഹി​ക ജ​നാ​യ​ത്ത​ത്തേ​യും ആ​ധു​നി​ക ജ​നാ​യ​ത്ത മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളാ​യ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം, സ​മ​ത്വം, സാ​ഹോ​ദ​ര്യം എ​ന്നി​വ​യേ​യും താ​ൻ വി​ക​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് ബു​ദ്ധ​നി​ൽ​നി​ന്നാ​ണെ​ന്നാ​ണ്​ ഡോ. ​ബി.​ആ​ർ. അം​ബേ​ദ്ക​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. ആ​ധു​നി​ക​കേ​ര​ളം സാ​ധ്യ​മാ​ക്കി​യ ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​വി​നെ​യും ശി​ഷ്യ​നാ​യ സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ അ​യ്യ​പ്പ​നേ​യും പ്ര​ചോ​ദി​പ്പി​ച്ച​തും ബു​ദ്ധ​ന്റെ ജ​നാ​യ​ത്ത​ചി​ന്ത​യും ജാ​തി​വി​രു​ദ്ധ ജീ​വി​ത​പ്ര​യോ​ഗ​വും പോ​രാ​ട്ട​വു​മാ​ണ്.

കേ​ര​ള​ത്തേ​യും ഇ​ന്ത്യ​യേ​യും ലോ​ക​ത്തേ​യും ഇ​ത്ര​മാ​ത്രം സ്വാ​ധീ​നി​ച്ച ശ്രീ​ബു​ദ്ധ​​ന്റെ പി​റ​വി​ദി​നം​പോ​ലും നാം ​അ​റി​യു​ന്നി​ല്ല. ന​മ്മു​ടെ ച​രി​ത്ര ഓ​ർ​മ​ക​ളെ മാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലോ അ​ധീ​ശ​ത്വം മേ​ൽ​ക്കൈ നേ​ടു​ന്ന​ത്.

2023 മേ​യ് അ​ഞ്ചി​ന് കേ​ര​ള​ത്തി​ലും ബു​ദ്ധ​ന്റെ ജ​ന്മ​ദി​നം ബു​ദ്ധ​പൂ​ർ​ണി​മ​യാ​യി കൊ​ണ്ടാ​ടു​ക​യാ​ണ്. ആ​ല​പ്പു​ഴ അ​മ്പ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ലെ ക​രു​മാ​ടി​ക്കു​ട്ട​ൻ എ​ന്ന പ്രാ​ചീ​ന ബു​ദ്ധ​ശി​ല്പ​മി​രി​ക്കു​ന്ന ക​രു​മാ​ടി​യി​ൽ ബ​ഹു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ഘോ​ഷ​പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ ന​ട​ക്കും.

സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ പാ​ടി​യ​പോ​ലെ വാ​മ​നാ​ദ​ർ​ശ​ത്തി​ൻ ച​വി​ട്ട​ടി​യി​ൽ കാ​ല​ടി​യി​ലും കീ​ഴ​ടി​യി​ലും അ​മ​ർ​ത്ത​പ്പെ​ട്ട ജ​ന​ത ച​രി​ത്ര​ത്തേ​യും ഓ​ർ​മ​യേ​യും രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തേ​യും തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. സ​ന്തു​ലി​ത​മാ​യ ബ​ഹു​ജ​ന പ്രാ​തി​നി​ധ്യ​ത്തി​നാ​യു​ള്ള സ​മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ല​ത്ത് നൈ​തി​ക​വും കാ​രു​ണി​ക​വു​മാ​യ ബു​ദ്ധ​ചി​ന്ത​യും ന​വ​ബു​ദ്ധ​യാ​ന​ങ്ങ​ളും ഏ​റെ നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​കു​ന്നു.

ബി.​സി മൂ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ മ​ഹാ​നാ​യ മൗ​ര്യ​ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി അ​ശോ​ക​ന​യ​ച്ച ബു​ദ്ധി​സ്​​റ്റ്​ മി​ഷ​ന​റി​മാ​രു​ടെ കാ​ല​ത്ത് വി​ക​സി​ച്ചു​വ​ന്ന​താ​ണ് ബു​ദ്ധ​സം​സ്​​കാ​ര​വും കേ​ര​ള​വും ത​മ്മി​ലെ ച​രി​ത്ര​ബ​ന്ധം. അ​വ​രാ​ണ് ധ​മ്മ​ലി​പി​യെ​ന്ന അ​ശോ​ക​ൻ ബ്രാ​ഹ്​​മി​ലി​പി​യും നീ​തി​ചി​ന്ത​യും കേ​ര​ള​മ​ക്ക​ളെ പ​ഠി​പ്പി​ച്ച​ത്.

ഏ​ഴാം നൂ​റ്റോ​ണ്ടോ​ടെ വ​ട്ടെ​ഴു​ത്ത് ത​മി​ഴ​ക​ത്ത് വി​ക​സി​ക്കു​ന്ന​തും അ​ശോ​ക​ൻ ധ​മ്മ​ലി​പി​യാ​യ ബ്രാ​ഹ്മി​യി​ൽ​നി​ന്നു​മാ​ണ്. പോ​തി​യും പു​ത്ത​നും പു​ത്ത​ക​വും പു​ത്തി​യും പോ​ത​വു​മെ​ല്ലാം മ​ല​യാ​ള​ഭാ​ഷ​യു​ടെ അ​ടി​ത്ത​ട്ടി​ലു​ള്ള ത​മി​ഴ് നാ​ട്ടു​വ​ഴ​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ന്നും മൂ​ക​മാ​യി പു​ഞ്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​യ്യോ... പൊ​ത്തോ എ​ന്നു​ള്ള നി​ല​വി​ളി, പൊ​ത്തോ... എ​ന്ന വീ​ഴ്ച, എ​ല്ലാം പു​ത്ത​രെ (ബു​ദ്ധ​നെ)​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. പു​ത്ത​ർ എ​ന്നാ​ൽ അ​യ്യ​ർ ത​ന്നെ. അ​യ്യാ... അ​യ്യോ... എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തും പു​ത്ത​രാ​യ അ​യ്യാ​വി​നെ ത​ന്നെ.

ബു​ദ്ധ​ബോ​ധി​നി​മാ​ർ ഭി​ക്കു​നി​ക​ൾ അ​ഥ​വാ ക​ന്യ​കാ​വു​ക​ൾ ആ​ണ്​ കാ​വു​സം​സ്​​കാ​ര​ത്തി​ന് തു​ട​ക്ക​മി​ട്ട​ത്. ക​ലിം​ഗ​ത്തു​നി​ന്നാ​ണ് ക​പ്പ​ലി​ൽ പാ​ലി ഭാ​ഷ​യും ബ്രാ​ഹ്​​മി ലി​പി​യു​മാ​യി പു​ത്ത​പോ​ത​ക​ർ അ​ഥ​വാ ബു​ദ്ധ​ബോ​ധ​ക​ർ ചേ​ര​നാ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​വ​ന്ന​ത്. കേ​ര പു​ത്തോ അ​ഥ​വാ കേ​ര​ള​മ​ക്ക​ളേ എ​ന്ന പ​രാ​മ​ർ​ശം അ​ശോ​ക ശി​ലാ​ശാ​സ​ന​ത്തി​ലു​ണ്ട്.

സ്​​ഥ​ല​പ്പേ​രു​ക​ളി​ലെ പ​ള്ളി​ക​ളെ പി​ള്ളി​വ​ത്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അ​ധീ​ശ​സം​സ്​​കാ​രം പ്രാ​ദേ​ശി​ക​ച​രി​ത്ര​ത്തെ മാ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്. പു​ത്ത​രു​ടെ അ​ഥ​വാ ബു​ദ്ധ​രു​ടെ ഊ​രാ​ണ് പു​ത്തൂ​ർ. കേ​ര​ള​ത്തി​ലും ത​മി​ഴ​ക​ത്തും നി​ര​വ​ധി പു​ത്തൂ​രു​ക​ളു​ണ്ട്. ത​മി​ഴി​ൽ ഈ​ഴം അ​ഥ​വാ ഈ​ളം ഇ​ഴ​ചേ​ർ​ന്ന സം​ഘ​ടി​ത​മാ​യ ബു​ദ്ധ​സം​ഘ​ത്തെ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

ഈ​ഴ​വ​രെ​ന്നാ​ൽ സം​ഘ​ക്കാ​രും. അ​ശോ​ക​കാ​ല​മാ​യ ബി.​സി മൂ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​മു​ത​ൽ സം​ഘ​ത്തി​ൻ അ​ഥ​വാ ഈ​ള​ത്തി​ൻ നാ​ടാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ശ്രീ​ല​ങ്ക ഈ​ളം എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ഈ​ള​ത്തെ അ​നു​രാ​ധ​പു​രം ശൈ​ലി​യി​ലു​ള്ള​താ​ണ് തെ​ന്നി​ന്ത്യ​ൻ ബു​ദ്ധ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം.

അ​നു​രാ​ധ​പു​ര​ത്തേ​ക്ക് ഗ​യ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ബോ​ധി​വൃ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ ശാ​ഖ ബി.​സി മൂ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ ക​പ്പ​ലി​ൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തും ന​ട്ടു​വ​ള​ർ​ത്തി​യ​തും അ​ശോ​ക​​പു​ത്രി സം​ഘ​മി​ത്ര​യാ​ണ്. ഗ​യ​യി​ൽ മ​ധ്യ​കാ​ല​ത്ത് ബ്രാ​ഹ്​​മ​ണി​ക ശ​ക്​​തി​ക​ൾ ബോ​ധി​വൃ​ക്ഷ​ത്തെ ക​രി​ക്കു​ക​യും ഗ​യ​യി​ലെ ബു​ദ്ധ​വി​ഹാ​ര​ത്തി​ന്റെ സിം​ഹ​ഭാ​ഗ​വും കൈ​യേ​റി ശൈ​വ​മാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

അ​ന​ഗാ​രി​ക ധ​മ്മ​പാ​ല​യെ​ന്ന ശ്രീ​ല​ങ്ക​ൻ ബു​ദ്ധ​ഭി​ക്കു​വാ​ണ​ത്​ വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള നി​യ​മ​പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് 19ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന​ന്ത്യ​ത്തി​ൽ തു​ട​ക്കം​കു​റി​ച്ച​തും മ​ഹാ​ബോ​ധി സൊ​സൈ​റ്റി ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ സ്​​ഥാ​പി​ച്ച​തും. കേ​ര​ള ന​വോ​ത്ഥാ​ന​ത്തി​​ന്റെ മു​ന്ന​ണി​പ്പോ​രാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്ന സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ലോ​ഗോ ആ​ലി​ല​യാ​യി​രു​ന്നു. പാ​ലി​യി​ൽ പ​ട്ട എ​ന്നു​പ​റ​യു​ന്ന ആ​ലി​ല​യി​ൽ നി​ന്നാ​ണ് പ​ട്ട​വും പ​ട്ട​രും പ​ട്ട​ത്താ​ന​വും പ​ട്ടാ​ര​ക​രും പ​ട്ട​ക്കാ​ര​നും പ​ട്ടം​കി​ട്ട​ലും പ​ട്ടാ​മ്പി​യും പ​ട്ടം​കെ​ട്ട​ലു​മെ​ല്ലാം കേ​ര​ള​ഭാ​ഷ​യി​ൽ പി​റ​വി​യെ​ടു​ത്ത​ത്.

കു​ട്ട​ന്റെ (ബാ​ല​ബു​ദ്ധ​ൻ) നാ​ടാ​യ കു​ട്ട​നാ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം പു​രാ​വ​സ്​​തു​ക്ക​ൾ പു​ത്ത​രു​ടേ​താ​യി കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ക​രു​മാ​ടി​യി​ലെ കു​ട്ട​നും മാ​വേ​ലി​ക്ക​ര​യി​ലെ ബു​ദ്ധ​നും പ​ള്ളി​ക്ക​ലെ പു​ത്ത​ര​ച്ച​നും മ​യ്യ​നാ​ട്ടു പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ ത​യ്യി​ല​യ്യാ​രും എ​ല്ലാം പു​ത്ത​രു​ടേ​യും വി​വി​ധ മാ​യാ​ന, വ​ജ്ര​യാ​ന ബോ​ധി​സ​ത്വാ​രു​ടേ​യും പ്രാ​ദേ​ശി​ക രൂ​പ​ങ്ങ​ളാ​ണ്.

2014 ഡി​സം​ബ​റി​ൽ തൃ​ശൂ​ർ ജി​ല്ല​യി​ലെ ഇ​രി​ങ്ങാ​ല​ക്കു​ട​ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള അ​വി​ട്ട​ത്തൂ​രി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രു ബോ​ധി​സ​ത്വ ശി​ല്പം കി​ട്ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. പ​ഴ​യ അ​യ്യ​ൻ ചി​രു​ക​ണ്ട​ന്റെ പേ​രി​ലു​ള്ള അ​യ്യ​ൻ​ചി​റ​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ​ത്. എ​റ​ണാ​കു​ളം ജി​ല്ല​യി​ലെ ആ​ലു​വാ​താ​ലൂ​ക്കി​ലു​ള്ള പോ​ഞ്ഞാ​ശ്ശേ​രി പൂ​ക്കു​ളം അ​മ്പ​ല​ത്തി​ന് താ​ഴെ​യു​ള്ള കു​ള​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ 2015ൽ ​ഒ​രു ബോ​ധി​സ​ത്വ​ശി​ല്പം ല​ഭി​ച്ചു.

2019 മാ​ർ​ച്ചി​ൽ ഒ​രു ബു​ദ്ധ​ശി​ര​സ്സ് കോ​ട്ട​യം ജി​ല്ല​യി​ലെ വെ​ള്ളി​ലാ​പ്പ​ള്ളി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഇ​വ​യൊ​ന്നും കൃ​ത്യ​മാ​യി ബു​ദ്ധ​പു​രാ​വ​സ്​​തു​ക്ക​ളാ​യി പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ലെ​ത്തു​ന്നി​ല്ല. ക​ര​പ്പു​റം എ​ന്ന ചേ​ർ​ത്ത​ല​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ബോ​ധി സ​ത്വ​വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തെ ഹൈ​ന്ദ​വ​ശൈ​ലി​യി​ൽ ശാ​സ്​​താ​വ് എ​ന്ന പേ​രി​ലാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ കൃ​ഷ്ണ​പു​രം കൊ​ട്ടാ​ര മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ൽ വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ബൗ​ദ്ധ​ശി​ല്പ​ത്തെ അ​തേ​പ​ടി അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും വേ​ണം. പ​ട്ട​ണം പ​ര്യ​വേ​ക്ഷ​ണം ന​ട​ന്ന നീ​ലീ​ശ്വ​രം അ​മ്പ​ല​ത്തി​ന്റെ കു​ള​ക്ക​ര​യി​ലും പാ​തി​ത​ക​ർ​ന്ന ഒ​രു ബു​ദ്ധ​ശി​ല്പ​ത്തി​ന്റെ അ​ര​ക്ക് കീ​ഴ്പോ​ട്ടു​ള്ള ഭാ​ഗം വെ​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​ത് അ​ടു​ത്ത​കാ​ല​ത്ത് നി​മ​ജ്ജ​നം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു എ​ന്നു പ​റ​യു​ന്നു.

അ​വി​ട്ട​ത്തൂ​രേ​യും പോ​ഞ്ഞാ​ശ്ശേ​രി​യി​ലേ​യും പോ​ലെ ഇ​വി​ടെ​യും അ​മ്പ​ല​ക്കു​ള​ത്തി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് ഈ ​വി​ഗ്ര​ഹാ​വ​ശി​ഷ്ടം കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. മാ​വേ​ലി​ക്ക​ര​യി​ലും ക​രു​മാ​ടി​യി​ലും ക​രി​നി​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ന്നാ​ണ് ബു​ദ്ധ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. ഭ​ര​ണി​ക്കാ​വു പ​ള്ളി​ക്ക​ലും മ​രു​തൂ​ർ​ക്കു​ള​ങ്ങ​ര​യി​ലും അ​മ്പ​ല​ക്കു​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ന്നാ​ണ​വ ​വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്.

കേ​ര​ള പു​രാ​വ​സ്തു​വ​കു​പ്പി​ന്റെ മ്യൂ​സി​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​രി​ക്കു​ന്ന ഗ​ന്ധ​ർ​വ​ന്മാ​രും ശാ​സ്താ​ക്ക​ളും യ​ക്ഷി​ക​ളും മ​ഹാ​യാ​ന, വി​ജ​യാ​ന ബോ​ധി​സ​ത്വ​രൂ​പ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ചെ​ങ്ങ​ന്നൂ​ർ മം​ഗ​ലം ഇ​ട​പ്പ​ള്ളി​യി​ലെ വ​ര​ട്ടാ​റി​ൻ ക​ര​യി​ൽ ഇ​ട​നാ​ട്ടി​ലെ പ​ഴ​യ മൂ​ലൂ​ർ ഭ​വ​ന​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ബു​ദ്ധ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളും പു​രാ​വ​സ്തു​ക്ക​ളും അ​വി​ടെ​ത്ത​ന്നെ സം​ര​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട​ണം.

ഹിം​സ​യും ച​തി​യും അ​മി​ത പ്രാ​തി​നി​ധ്യ കു​ത്ത​ക​യും കു​ലീ​ന​ത​യും ജ​നാ​യ​ത്ത​ത്തേ​യും ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യേ​യും അ​ട്ടി​മ​റി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് പു​ത്ത​രു​ടെ സു​വി​ശേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ കാ​ലി​ക പ്ര​സ​ക്തി​യേ​റ്റു​ക​യാ​ണ്. ജ​നാ​യ​ത്ത പ്രാ​തി​നി​ധ്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള സ​മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​വ​സാ​നി​ക്കാ​ത്ത പ്ര​ചോ​ദ​ന​വും ഊ​ർ​ജ​വു​മാ​ണ് കോ​ത​യെ​ന്നു കേ​ര​ള​മ​ക്ക​ൾ വി​ളി​ച്ച ഗോ​ത​മ​ബു​ദ്ധ​ൻ.