ജോയിയിൽനിന്ന്​ നജ്​മൽ ബാബുവിലേക്കുള്ള അകലം

ടി.എൻ. ജോയ്​ അന്തരിച്ചത്​ ഒക്​ടോബർ രണ്ടിന്​ ഗാന്ധിജയന്തിയുടെ അന്നുതന്നെയാണ്​. നല്ല സുഖമില്ലാതിരുന്നതിനാൽ എനിക്ക്​ കൊടുങ്ങല്ലൂരിലേക്ക്​ യാത്രചെയ്യാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. ഞാൻ കെ. വേണുവിനെ വിളിക്കുകയും ​േജായിയുടെ മരണാനന്തരത്തെക്കുറിച്ച്​ സംസാരിക്കുകയും ചെയ്​തിരുന്നു.

ജോയിയുടെ ചേട്ടൻ പ്രേമച​​ന്ദ്രൻ ഞങ്ങൾക്ക്​ എല്ലാവർക്കും അറിയാവുന്ന ഒരാളായിരുന്നു. വേണ​ു, പ്രേമചന്ദ്രനുമായി സംസാരിക്കുകയും ജോയിയുടെ കുടുംബ വീട്ടുവളപ്പിൽ വൈകുന്നേരം സംസ്​കാരം നടക്കുമെന്ന്​ അറിയിക്കുകയും ചെയ്​തു. അപ്പോൾ ജോയിയുടെ അന്ത്യാഭിലാഷത്തെക്കുറിച്ച്​ വേണു, പ്രേമനെ ഒാർമിപ്പിച്ചു. ചേരമാൻ പെരുമാൾ പള്ളിയിൽ സംസ്​കരിക്കപ്പെടണം എന്ന ആഗ്രഹം ജോയി പരസ്യമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നല്ലോ. എന്നാൽ, പ്രേമൻ അതിന്​ ഒരുക്കമായിരുന്നില്ല.

‘‘ജോയിയുടെ വീട്​ -കൈവാലത്ത്​വീട്​- കമ്യൂണിസ്​റ്റുകാരുടെയും ഭൗതികവാദികളുടെയും സ്​ഥലമാണ്​. ജോയിയുടെ അച്ഛൻതന്നെയും തികഞ്ഞ ഒരു ഭൗതികവാദി ആയിരുന്നു’’ -പ്രേമൻ പറഞ്ഞു. ഒരു ചടങ്ങുമില്ലാതെ, ഒരു വിളക്കിൽ തിരിപോലും കൊളുത്തിവെക്കാതെ ഞങ്ങൾ ജോയിയെ സംസ്​കരിച്ചുകൊള്ളാം. ചേരമാൻപള്ളിയിലാണെങ്കിൽ ധാരാളം ചടങ്ങുകൾ ഉണ്ടാകു​മല്ലോ, അപ്പോൾ ഇതല്ലേ ഭേദം.

വേണുവിന്​ അതിനോട്​ യോജിപ്പുണ്ടായില്ല. ഇൗ വിവരം ഞാൻ, ഞങ്ങളുടെ പൊതുസുഹൃത്തായ ബി. രാജീവനോട്​ വിളിച്ചുപറയുകയുണ്ടായി. രാജീവൻ അതിനോട്​ പ്രതികരിച്ചതും കൗതുകകരമായാണ്​. ഒരുചടങ്ങുമില്ലാതെ സംസ്​കാരം നടത്തുക എന്ന രീതിയും ഹിന്ദുമതത്തിലുണ്ട്​. അതുകൊണ്ട്​ ചടങ്ങുകളില്ല എന്നതുകൊണ്ട്​ സംസ്​കാരം മതമുക്തമാകണമെന്നില്ല. 2013 ഡിസംബറിലാണ്​ ​േജായി ഒരു കത്ത്​ എഴുതിയത്​. ആ കത്ത്​ ചേരമാൻ പള്ളിയിലെ സുലൈമാൻ മൗലവിക്കാണ്​​. അന്ന്​ അദ്ദേഹം ജോയി മാത്രമായിരുന്നു. നജ്​മൽ ബാബു ആയിരുന്നില്ല. ആ കത്തിൽ അദ്ദേഹം ആവശ്യപ്പെട്ടത്​ താൻ മരിക്കു​േമ്പാൾ എ​െന്ന പള്ളിയിൽ ഖബറടക്കാൻ കഴിയുമോ എന്നാണ്​. താനൊരു വിശ്വാസിയൊന്നുമല്ലെന്നും വിശ്വാസത്തി​​​െൻറ വൈവിധ്യഭംഗിയിലാണ്​ വിശ്വസിക്കുന്നതെന്നും അ​േദ്ദഹം ആ കത്തിലെഴുതി.

ജനനം ഒരാൾക്ക്​ തിര​െഞ്ഞടുക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒന്നല്ല. എന്നാൽ, മരണവും മരണാനന്തരവും ഒരാൾക്ക്​ തീരുമാനിക്കാനാവും. ജോയി തീരുമാനിച്ചത്​ മുസ്​ലിം ആയി മരിക്കാനാണ്​. അതിനുവേണ്ടിയാണ്​ അദ്ദേഹം മതംമാറുകയും നജ്​മൽ ബാബു എന്ന പേര്​ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്​തത്​. 2015ലാണ്​ അത്​ സംഭവിച്ചത്​.

ഗാന്ധിജിയുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരനുഭവം ഇൗസമയം ഒാർക്കുന്നത്​ നന്നായിരിക്കും. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം കൽക്കത്തയിൽനിന്ന്​ ഗാന്ധിജി ദില്ലിയിലെത്തി. ശവങ്ങളെക്കൊണ്ടാണ്​ അദ്ദേഹത്തെ ആ നഗരം എതിരേറ്റത്​. മതലഹളയുടെ വടുക്കൾപേറിയ ശവങ്ങളായിരുന്നു അവ. സുരക്ഷാകാരണങ്ങളാൽ ഗാന്ധിജിക്ക്​ താമസിക്കാൻ ബിർള മന്ദിർ ഒരുക്കിയത്​ പ്രധാനമന്ത്രി നെഹ്​റുവി​​​െൻറ ബുദ്ധിയായിരുന്നു.

താൻ സ്​ഥിരമായി താമസിക്കുന്ന ‘ഭംഗി’ കോളനി വിട്ട്​ ബിർള മന്ദിരത്തിൽ പാർക്കാൻ ഗാന്ധിജിയെ ഒത്തിരി നിർബന്ധിപ്പിക്കേണ്ടിവന്നു. എങ്കിലും ഗാന്ധിജി ഭംഗി കോളനി​യിലേക്ക്​ പോവുകതന്നെ ചെയ്​തു. അവിടെ അദ്ദേഹം കണ്ട കാഴ്​ച മനസ്സ്​​ മരവിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു. ഭംഗി കോളനിയിലെ മുസ്​ലിംകൾ കടുത്ത അരക്ഷിതാവസ്​ഥയിലായിരുന്നു. ‘‘നോക്കൂ, ബാപ്പൂ ഞങ്ങളെ അവർ ആക്രമിക്കുകയാണ്​. ഇതാണോ താങ്കൾ ഞങ്ങൾക്ക്​ തന്ന രാമരാജ്യം’’. ശവങ്ങളുടെ ആ നഗരത്തിൽ പഴയ ഉത്തരങ്ങളൊന്നും ഗാന്ധിജിയെ തുണച്ചില്ല. ഗാന്ധിജി പറഞ്ഞു: ‘‘നിങ്ങളെ എങ്ങനെ സമാധാനിപ്പിക്കണമെന്ന്​ പറയാൻ എനിക്കറിയില്ല. പക്ഷേ, ഒന്നുണ്ട്​ ആക്രമിക്കപ്പെടു​േമ്പാൾ കൈയിൽ കിട്ടിയ ആയുധങ്ങളെടുത്ത്​ നിങ്ങൾ തിരിച്ചടിക്കണം’’.

ഭംഗി കോളനിയിൽനിന്ന്​ പുറത്തിറങ്ങാൻ ഗാന്ധിജിക്ക്​ നന്നേ പാടുപെടേണ്ടിവന്നു. അന്നുരാത്രി നെഹ്​റുവും പ​േട്ടലും മൗലാന ആസാദും അദ്ദേഹത്തെ സന്ദർശിച്ചു. മൗലാന പറഞ്ഞു: ‘‘ബാപ്പൂ, ഒരു രാജ്യം മുഴുവൻ നിങ്ങളുടെ ജീവനുവേണ്ടി പ്രാർഥിക്കുകയാണ്​. അവരെ നിരാശപ്പെടുത്തരുത്​. താങ്കൾ ഇന്ന്​ ആയുധമെടുത്ത്​ തിരിച്ചടിക്കാനാണ്​ കോളനിയിലെ മുസൽമാന്മാ​േരാട്​ ആവശ്യപ്പെട്ടത്​. അങ്ങ്​, അങ്ങയുടെ അഹിംസ കൈയൊഴിഞ്ഞുവെന്ന്​ ഞങ്ങൾ കരുതണമോ’’?

മറുപടിപറയാൻ ഗാന്ധിജിക്ക്​ ഒരുനിമിഷം വേണ്ടിവന്നില്ല. ‘‘എ​​​െൻറ അഹിംസയെക്കുറിച്ച്​ നിങ്ങൾ എന്താണ്​ കരുതിയിരിക്കുന്നത്​ മൗലാന? കീഴടങ്ങലിനും ഹിംസക്കുമിടക്ക്​​ സ്പഷ്​ടമായ ഒരൊറ്റ തിരഞ്ഞെടുപ്പേ സാധ്യമാകുന്നുള്ളൂവെങ്കിൽ ഞാൻ നിശ്ചയമായും ഹിംസ തിരഞ്ഞെടുക്കും; അ​െത​​​െൻറ മാർഗമല്ലെങ്കിൽക്കൂടി. എ​​​െൻറ അഹിംസ ഒരു ഭീരുവി​​​െൻറ കീഴടങ്ങലല്ല’’. ഗാന്ധിജി ജനിച്ച ദിവസത്തിലാണ്​ ജോയി മരിച്ചത്​. അശാന്തനായി അലയാൻ നജ്​മൽ ബാബുവിനെ വിട്ടുകൊടുത്തത്​.