മനുഷ്യസ്​നേഹിയായ ന്യായാധിപ 

പ്രസിദ്ധ സിനിമതാരം ശ്രീദേവിയുടെ ആകസ്​മിക അന്ത്യത്തി​​​െൻറ ഞെട്ടൽ മാറും മു​േമ്പയാണ്​  നിയമ -നീതിന്യായ, സാമൂഹിക രംഗത്ത്​ രചനാത്​​മക സംഭാവനകൾ നൽകിയ ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവിയുടെ വേർപാടി​​​െൻറ വാർത്തയും എത്തിയത്​. കുടുംബകോടതികളുടെ രൂപവത്​കരണത്തിനു ശേഷം കേരളത്തിൽ ഇൗ സംവിധാനത്തെ ഫലപ്രദമായി നടപ്പാക്കുന്നതിൽ ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി വഹിച്ച പങ്ക്​ നിസ്​തുലമാണ്​. തിരുവനന്തപുരം  കുടുംബകോടതിയിലെ ആദ്യ ജഡ്​ജിയും അവരായിരുന്നു. നിരവധി കേസുകൾ രമ്യമായി  പരിഹരിക്കുന്നതിന്​ അന്നവർക്ക്​ കഴിഞ്ഞിരുന്നു. കുടുംബപ്രശ്​നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യവേ നിയമത്തിന്​ മാനുഷിക സ്​പർശം നൽകി കരുണാർദ്രവും പ്രായോഗികവുമായ സമീപനമായിരുന്നു ശ്രീദേവി സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്​.

വനിത കമീഷൻ അധ്യക്ഷയായതോടെ, കമീഷ​​​െൻറ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ചിട്ടയും ക്രമവും  ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഏറെ ശ്രദ്ധിച്ചു. എതിർകക്ഷികൾക്ക്​ പരാതിയുടെ പകർപ്പുപോലും നൽകാതെ കമീഷനു​ മുന്നിൽ ഹാജരാകാനാണ്​ നോട്ടീസ്​ അയച്ചിരുന്നത്​. പലപ്പോഴും ഹൈകോടതി ഇടപെട്ട്​ ഇത്തരം നോട്ടീസുകൾ റദ്ദാക്കുകയും ചെയ്​തിട്ടുണ്ട്​. ഇത്തരം നടപടി സ്വാഭാവിക നീതിയുടെ  ലംഘനമാണെന്ന്​ അഭിപ്രായമുള്ള ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി ഇനി അതാവർത്തിക്കരുതെന്ന്​ കർശനമായ  നിർദേശം കൊടുത്തു. 

ജസ്​റ്റിസ്​ ദാമോദരൻ ശ്രീദേവി 1971ൽ മുൻസിഫായാണ്​ ജുഡീഷ്യൽ സർവിസിൽ പ്രവേശിച്ചത്​. കൊട്ടാരക്കര, നെയ്യാറ്റിൻകര, കൊല്ലം, കോട്ടയം എന്നിവിടങ്ങളിൽ സേവനം ആരംഭിച്ചു. എറണാകുളത്തും കോട്ടയത്തും സബ് ​ജഡ്​ജിയായി  പ്രവർത്തിച്ചു. നിയമവകുപ്പിൽ ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറി (സൂട്ട്​സ്​) ആയി രണ്ടു വർഷം പ്രവർത്തിച്ചു. 1984 മേയ്​ 31ന്​ അഡീഷനൽ ജില്ല ജഡ്​ജിയായി തലശ്ശേരിയിൽ നിയമനം. പിന്നീട്​ തിരുവനന്തപുരം  മോ​േട്ടാർ വാഹന അപകട നഷ്​ടപരിഹാര കോടതിയിലും ജഡ്​ജിയായി. കെ.എസ്​.ഇ.ബിയിൽ ലോ  ഒാഫിസറായും പ്രവർത്തിച്ചു. പത്തനംതിട്ട ജില്ല ജഡ്​ജിയായിരിക്കെയാണ്​ ആദ്യ കുടുംബ കോടതി  ജഡ്​ജിയായി തിരുവനന്തപുരത്ത്​ നിയമിതയാകുന്നത്​​. 

സാധാരണഗതിയിൽ രാഷ്​ട്രപതി, ഉപരാഷ്​ട്രപതി, ഗവർണർ, സിറ്റിങ്​ ജഡ്​ജിമാർ എന്നിവരുടെ  പ്രസംഗങ്ങൾ അറു ബോറായാണ്​ കേൾവിക്കാർക്ക്​ അനുഭവപ്പെടുന്നത്​. സാർവത്രികമായ സത്യങ്ങൾ മാത്രമേ ഇവർ ഉദ്​ബോധിപ്പിക്കാൻ പാടുള്ളൂ എന്നാണ്​ അലിഖിത നിയമം. ഇതിനൊരു മാറ്റം വരുത്തിയത്​ ഡോ. എ.പി.ജെ അബ്​ദുൽകലാമാണ്​. ജസ്​റ്റിസ്​ ഡി. ശ്രീദേവി. ജഡ്​ജിയായിരിക്കെത്തന്നെ  പ്രസംഗവേദിയിൽ മറയില്ലാതെ കാര്യങ്ങൾ വെട്ടിത്തുറന്നു പറയുമായിരുന്നു. ​​പ്രസംഗിക്കുന്ന  വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്​ ശരിയായ ഗൃഹപാഠം ചെയ്​തു മാത്രമേ അവർ വരാറുള്ളൂ. അതു​െകാണ്ടുതന്നെ പ്രസംഗങ്ങളും സംസാരവുമെല്ലാം കാമ്പുള്ളതായിരുന്നു. വീട്ടിലെത്തിയാൽ സ്​നേഹമയിയായ വീട്ടമ്മയായി; നല്ല ആതിഥേയയും. ‘നിയമസമീക്ഷ’യുടെ  പത്രാധിപർ എന്ന നിലക്ക്​ നിരവധി തവണ വീട്ടിൽ പോവുകയും നിയമപരമായ കാര്യങ്ങളിലുള്ള  അവരുടെ കാഴ്​ചപ്പാടുകൾ അഭിമുഖമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്​തിട്ടുണ്ട്​.

കേരള ഹൈകോടതിയിൽ ന്യായാധിപയായിരിക്കെ നടന്ന രണ്ടു സംഭവങ്ങൾ അവരുടെ ധീരതയും  ആരെയും കൂസാത്ത പ്രകൃതവും വെളിവാക്കുന്നതാണ്​. മുംബൈ ഹൈകോടതിയിൽനിന്ന്​ സ്​ഥലംമാറി വന്ന മുതിർന്ന ജഡ്​ജിയുമായി ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി  ഡിവിഷൻ ​െബഞ്ചിലിരി​െ​ക്കയാണ്​ ആ സംഭവം നടന്നത്​. ഡിവിഷൻ ​െബഞ്ച്​ നയിക്കുന്നത്​ മുതിർന്ന ജഡ്​ജിയ​ാണെങ്കിലും സഹ ജഡ്​ജിയുടെ അഭിപ്രായം ആരാഞ്ഞതിനു ശേഷം മാത്രമായിരിക്കണം കേസുകളിൽ തീരുമാനമെടുക്കേണ്ടത്​. എന്നാൽ, മുതിർന്ന ജഡ്​ജി അതിനു മുതിരാതെ കേസുകൾ  തള്ളി താഴെയിടുകയാണ്​. ഇതു​ കണ്ട ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി തള്ളിയ ഒരു കേസ്​ ഫയൽ അപ്പോൾതന്നെ തിരിച്ചുവിളിച്ച്​ അനുവദിച്ചു! സാധാരണഗതിയിൽ സ്​ത്രീയായ ജൂനിയർ സഹ ജഡ്​ജിയിൽനിന്ന്​ ഇത്തരം ത​േൻറടം പ്രതീക്ഷിക്കാതിരുന്ന മുതിർന്ന ജഡ്​ജി അക്ഷരാർഥത്തിൽ ഞെട്ടിപ്പോയി. അതിനുശേഷം അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ ചെയ്​തിട്ടില്ലെന്നാണ്​ അഭിഭാഷകർ പറയുന്നത്​.

മറ്റൊരു രസകരമായ സംഭവം നടന്നതും ഹൈകോടതി ജഡ്​ജിയായിരിക്കെയാണ്​. കുടുംബ കോടതി  ജഡ്​ജിയെന്ന നിലക്ക്​ നിരവധി പൊതുപരിപാടികളിൽ പ​െങ്കടുക്കാറുള്ള ശ്രീദേവി ഹൈകോടതി  ജഡ്​ജിയായിരിക്കു​േമ്പാഴും ആ പതിവു തെറ്റിച്ചില്ല. കുടുംബ കോടതി നിയമങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച്​ കൊച്ചിയിലെ റിന്യൂവൽ സ​​െൻററിൽ നടക്കുന്ന  സെമിനാർ ഉദ്​ഘാടനം ചെയ്യണമെന്നാണ്​ അഭിഭാഷകൻ ഉ​ൾ​െപ്പടെയുള്ള സംഘാടകരുടെ ആവശ്യം.  കോടതി കഴിഞ്ഞ്​ വരാമെന്ന്​ സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്​തു. ജഡ്​ജിയുടെ കാറ്​ റിന്യൂവൽ സ​​െൻററി​​​െൻറ കവാടം കടന്നപ്പോഴാണ്​ ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി അറിയുന്നത്​, പുരുഷപീഡന പരിഹാരവേദിയുടെ ഉദ്​ഘാടനമാണ്​ താൻ നടത്തേണ്ടതെന്ന്​! വനിത  ജഡ്​ജി  ഇത്തരം ഒരു പരിപാടി ഉദ്​ഘാടനം ചെയ്​തെന്ന വാർത്ത വന്നാലുണ്ടാകുന്ന പുകിൽ ഒരുവശത്ത്​.  ഉദ്​ഘാടനം ചെയ്യാതെ സമ്മേളനവേദിയിൽനിന്ന്​ പോരുന്നതിലെ അനൗചിത്യം മറുവശത്ത്​. അവസാനം ഉദ്​ഘാടം ചെയ്യാൻതന്നെ തീരുമാനിച്ച്​​ ഒാഡിറ്റോറിയത്തിലെ വേദിയിലേക്ക്​  നടന്നുവെന്ന്​ ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്​. ഒാഡിറ്റോറിയത്തിനുള്ളിൽ പീഡിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന  പുരുഷന്മാർ നിറഞ്ഞ സദസ്സ്​. അവരുടെ ആത്​മരോദനം ജഡ്​ജി കേട്ടു. അതിനിടെ മാധ്യമങ്ങൾ  കാമറയുമായി എത്തി.  അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന പുരുഷ കേസരികൾ പലരും അതോടെ  അപ്രത്യക്ഷരായി. പുറത്തേക്ക്​ പോയവരോട്​ കാര്യം തിരക്കിയപ്പോഴാണ്​ സത്യം പുറത്തുവന്നത്​. ചാനലിൽ മുഖം വന്നാൽ പിന്നെ വീട്ടിൽ ചെല്ലാൻ പറ്റില്ല!

ചുമതലകളിലെ വൈവിധ്യം ജസ്​റ്റിസ്​ ​ ശ്രീദേവിയെ വിപുലമായ അനുഭവസമ്പത്തിനുടമയാക്കി. നിരവധി വനിതസംഘടനകളു​െട തലപ്പത്ത്​ അവർ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. അനാഥർക്ക്​ അഭയം നൽകുന്ന വീടുകൾ അവരുടെ സ്വപ്​ന പദ്ധതിയായിരുന്നു. ഇടുക്കിയിലെ തങ്കമണിയിൽ  നടന്ന മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനത്തെ സംബന്ധിച്ച്​ അന്വേഷണ കമീഷനായി നിയമിതയായി. സാമൂഹിക പ്രതിബദ്ധതയുള്ള ന്യായാധിപയും സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയുമായ ജസ്​റ്റിസ്​ ശ്രീദേവിയെ  കഴിഞ്ഞ പാർലമ​​െൻറ്​ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിപ്പിക്കാൻ ഇടതുപക്ഷം ശ്രമിക്കുന്നതായി  വാർത്തയുണ്ടായിരുന്നു. ഇതി​​​െൻറ നിജസ്​ഥിതി ഞാൻ ചോദിച്ചപ്പോൾ തെരഞ്ഞെടുപ്പ്​ രാഷ്​ട്രീയത്തിലേക്കില്ലെന്നാണ്​ അവർ മറുപടി നൽകി​യത്​.
ഒരുമാസം മുമ്പ്​ കൊച്ചിയിലെ  സെമിനാറിൽ പ​െങ്കടുക്കാനാണ്​ അവസാനമായി ഫോണിൽ  വിളിച്ചത്​. ഒരു ശസ്​ത്രക്രിയ അടിയന്തരമായി വേണമെന്ന്​ ഡോക്​ടർ നിർദേശിച്ചതിനാൽ പ​െങ്കടുക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന്​ പറഞ്ഞു. അത്​ അവസാനത്തെ സംഭാഷണമാകുമെന്ന്​  കരുതിയില്ല. ചങ്കൂറ്റത്തോടെ നീതിന്യായ മേഖലകളിൽ വ്യത്യസ്​ത പദവികൾ വഹിക്കുകയും ജനപക്ഷത്തുനിന്നുകൊണ്ട്​ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുകയും ചെയ്​ത ന്യായാധിപയുടെ, മനുഷ്യസ്​നേഹിയുടെ ഒാർമകൾക്കു മുന്നിൽ ഏറെ ആദരവോടെ.