ഖി​ലാ​ഫ​ത്തും മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​വും

ഒ​ന്നാം ലോ​കയു​ദ്ധ​ത്തി​നു ശേ​ഷം വാ​ർ​​െ​സ​യി​ൽ​സി​ൽ​ വെ​ച്ചു​ള്ള 1919ലെ ​ക​രാ​റി​നു ശേ​ഷം ​ബ്രി​ട്ട​നും സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​ക​ളും ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക ലോ​ക​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​ധി​കാ​ര​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യ ഒ​ട്ടോ​മ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യം വി​ഭ​ജിക്കാ​നും ഫ​ല​സ്​​തീ​ൻ, സി​റി​യ, ലബ​നാൻ, ഇ​റാ​ഖ്​ എ​ന്നീ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നും തീ​ർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഇ​തി​നെ​തി​രെ മു​സ്​​ലിം ലോ​ക​ത്തി​െ​ൻ​റ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​യ ഖ​ലീ​ഫ,​ മു​സ്​​ലിം വി​ശ്വാ​സി​ക​ളു​െ​ട ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ എ​ന്ന പ്ര​സ്ഥാ​നം ലോ​കം മു​ഴു​വ​ൻ ആ​രം​ഭി​ക്കാ​ൻ നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി.

ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശീ​യ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​േ​ല​ക്ക്​ ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്ന മ​ഹാ​ത്മ ​ഗാ​ന്ധി 1920-21ൽ ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ നാ​ഷ​ന​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ​ക്കെ​തി​രെ നി​സ്സ​ഹ​ക​ര​ണ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്​ ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്​​തു​വ​ന്നു. ഈ ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ വി​മ​ർ​ശി​ച്ച്​ 'ദ​ കോമ്ര​ഡ്​' എ​ന്ന ത​െ​ൻ​റ പ​ത്ര​ത്തി​ൽ എ​ഴു​തി​യ ലേ​ഖ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ പേ​രി​ൽ മൗ​ലാ​ന മു​ഹ​മ്മ​ദ​ലി ജൗഹ​ർ ജ​യി​ലി​ല​ട​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

അ​ദ്ദേ​ഹ​വും സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ മൗ​ലാ​ന ഷൗ​ക്ക​ത്ത​ലി​യും ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തെ പി​ന്തു​ണ​ച്ചു. ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശീ​യപ്ര​സ്ഥാ​നം ശ​ക്ത​മാ​യ ഈ ​അ​വ​സ​ര​ത്തി​ൽ ഇ​വ​ർ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നോ​ടും ​ഗാ​ന്ധി​ജി​യോ​ടും സ​ഹ​ക​ര​ണം വാ​ഗ്​​ദ​ത്തം ചെ​യ്​​തു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ലെ ശ​ക്ത​രാ​യ മൗ​ലാ​ന അ​ബുൽ ക​ലാം ആ​സാ​ദും ഡോ. ഹകീം അജ്​​മ​ൽ ഖാ​നും മ​റ്റു​മ​ട​ങ്ങി​യ ഒ​രു ദേ​ശീ​യ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ ക​മ്മി​റ്റി ല​ഖ്​​നോ​വി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ചു.

അലിസ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും ഗാ​ന്ധി​ജി​യും 1920ൽ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ ക​മ്മി​റ്റി​ക​ൾ രൂ​പ​വ​ത്​​ക​രി​ക്കാ​ൻ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്​ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. മു​സ്​​ലിം​ക​ൾ​ക്ക്​ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ആ​ശ​യ​മാ​യി​രു​ന്ന ഖി​ലാ​ഫത്തി​െൻറ പേരിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരായ സമരത്തിനുള്ള പ്രാദേശികസമിതി​ക​ൾ ഏ​റ​നാ​ട്​-​വ​ള്ളു​വ​നാ​ട്​ താ​ലൂ​ക്കു​ക​ളി​ലെ മ​ഹ​ല്ലുക​ളി​ലെല്ലാം സ്ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

അ​വ​ർ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ക​മ്മി​റ്റി​ക​ളു​ടെ​യും ഭാ​ര​വാ​ഹി​ക​ളാ​യി. മ​ഞ്ചേ​രി​യി​ൽ 1920 ഏ​പ്രി​ൽ 24, 25 തീ​യ​തി​ക​ളി​ലെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന്​ ക​മ്മി​റ്റി​യം​ഗ​ങ്ങ​ൾ പ​​ങ്കെ​ടു​ത്തു. അ​വ​രു​ടെ ഒ​രു പ്ര​ധാ​ന പ്ര​മേ​യം കു​ടി​യാ​ന്മാ​രു​ടെ സ്ഥി​രാ​വ​കാ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു. മ​ഞ്ചേ​രി രാ​മ​യ്യ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ പ്ര​മേ​യ​ത്തെ അ​നു​കൂ​ലി​ച്ച​പ്പോ​ൾ അ​ധ്യ​ക്ഷ​ൻ സാ​മൂ​തി​രി​പ്പാ​ട്​ അ​തി​നെ​തി​രാ​യി​രു​ന്നു. കെ.​പി. കേ​ശ​വ​മേ​നോ​ൻ, കെ. മാ​ധ​വ​ൻ നാ​യ​ർ, നാ​രാ​യ​ണമേ​നോ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ നേ​താ​ക്ക​ന്മാ​ർ പ്ര​മേ​യ​ത്തെ പി​ന്തു​ണ​ച്ചു.

ഇ​തോ​ടു​ക​ൂ​ടി ഏ​റ​നാ​ട് താ​ലൂ​ക്കി​ൽ ദേ​ശീ​യ​വാ​ദ​വും ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക​മാ​യ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ ആ​ശ​യ​വും ഗ്രാ​മ​ത​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​ചരി​ച്ചു​വ​ന്നു. ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​ർ​, വാ​രി​യ​ൻ​കു​ന്ന​ത്ത്​ കു​ഞ്ഞ​ഹ​മ്മ​ദ്​ ഹാ​ജി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ ര​ണ്ടി​െ​ൻ​റ​യും നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ​ത്തി. ജി​ല്ല മ​ജി​സ്​​ട്രേ​റ്റ്​ തോ​മ​സ്​ ര​ണ്ടി​നെ​യും അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്താൻ 1921 ആ​ഗ​സ്​​റ്റ്​ അ​വ​സാ​നം പ​ട്ടാ​ള​ത്തെ നി​യോ​ഗി​ച്ചു. അ​വ​ർ പ​ള്ളി​യി​ൽ ക​യ​റി ആ​ലി മു​സ്​​ലി​യാ​രെ അ​റ​സ്​​റ്റ്​ ചെ​യ്​​തു. അ​തി​നു മു​മ്പ്​ നി​ല​മ്പൂ​രി​ൽ കോ​വി​ല​കം ആ​ക്ര​മി​ച്ചു​വെ​ന്ന പേ​രി​ലും അ​റ​സ്​​റ്റ്​ ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, പ​ട്ടാ​ളം പോ​യ​ത്​ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും തി​രൂ​ര​ങ്ങാ​ടി ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ ക​മ്മി​റ്റി​ക​ളെ​യും അ​വ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തെയും ല​ക്ഷ്യംവെ​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു.

കോ​​ൺ​ഗ്ര​സ്​-ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ നേ​തൃ​ത്വം അ​റ​സ്​​റ്റ്​ ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യും അ​വി​ടെ മു​ൻ​കാ​ല പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തോ​ടെ പ​ട്ടാ​ള​നി​യ​മം പാ​സാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെ​യ്​​തു. ക​ലാ​പ​ത്തി​നെ​തി​രാ​യ​വ​രെ​േ​പ്പാ​ലും വെ​ടി​വെ​ച്ചു​കൊ​ന്നു. പ​ല​രെ​യും നാ​ടു​ക​ട​ത്തി, ചി​ല​രെ അ​ന്ത​മാ​ൻ ദ്വീ​പു​ക​ളി​ലേ​ക്കും. അ​യ്യാ​യി​ര​ത്തോ​ളം പേ​ർ വെ​ടി​വെ​പ്പി​ൽ മ​രി​ച്ചു.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ 1857നു ​ശേ​ഷം ന​ട​ന്ന ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ സാ​യു​ധസ​മ​ര​മാ​യി ഇ​തു​ മാ​റി. വ​ലി​യ വ​ർ​ഗീ​യ ക​ലാ​പ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ്​ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ഇ​തി​നെ വി​ല​യി​രു​ത്തി​യ​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​തി​െ​ൻ​റ പി​ന്നി​ലെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ദാ​ഹം അ​ഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​മാ​ണ്. വ​സ്​​തു​ത​ക​ളെ ഏ​തു​വി​ധം വ്യാ​ഖ്യാ​നി​ച്ചാ​ലും ഹിം​സ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ചൗ​രിചൗ​ര​യും ഏ​റ​നാ​ടും ഗാ​ന്ധി​ജി അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ല. കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നും അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അ​തു തെ​റ്റാ​യ ഒ​രു തീ​രു​മാ​ന​മാ​ണെ​ന്ന​ാണ്​ ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ൻ ആ​ർ.​സി. മ​ജും​ദാ​ർ വ​ില​യി​രു​ത്തു​ന്ന​ത്.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഖി​ലാ​ഫ​ത്തും നി​സ്സ​ഹ​ക​ര​ണ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​വും ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ​ക്ക്​ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്താ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു. ജാ​ലി​യ​ൻവാ​ലാബാ​ഗി​ൽ ക​ണ്ട മ​ത​മൈ​ത്രി ത​ക​ർ​ക്കാ​നും അ​തി​ലും ഗംഭീ​ര​മാ​യി മ​ർ​ദ​നം അ​ഴി​ച്ചു​വി​ടാനും ബ്രി​ട്ട​ന്​ ക​ഴി​ഞ്ഞു. എ​ന്നാ​ൽ, ലോ​ക​മെ​ങ്ങും കോ​ള​നി​വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എ​ന്ന ആ​ശ​യം അ​തി​ന്​ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു. തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ ക​മാ​ൽ​പാ​ഷ അത്താതു​ർക്കി​​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ദേ​ശീ​യ​വാ​ദി​ക​ളാ​യ യു​വ​തു​ർ​ക്കി​ക​ൾ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം നേ​ടി ഖിലാഫത്ത്​​ എ​ന്ന ആ​ശ​യ​ത്തെത​ന്നെ നി​രാ​ക​രി​ച്ച്​ ഗ്രാ​ൻ​ഡ്​​ നാ​ഷ​ന​ൽ അ​സം​ബ്ലി സ്ഥാ​പി​ച്ചു.

അ​വ​ർ പൗ​രാ​ണി​ക​ത​യി​ലേ​ക്ക്​ മ​ട​ങ്ങാൻ ത​യാ​റാ​യി​ല്ല. പോ​പ്പി​​െ​ൻ​റ ആ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന്​ സം​ഭ​വി​ച്ച​തു​പോ​ലെ പ​ല മു​സ്​​ലിംരാ​ഷ്​​ട്ര​ങ്ങ​ളും പാ​ൻ ഇ​സ്​​ലാം എ​ന്ന ആ​ശ​യ​ത്തെ ആ​ദ​രി​ച്ചി​ല്ല. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ ക​മ്മി​റ്റി​യി​ലെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രാ​യ അലി സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ പി​ന്നീ​ട്​ മു​സ്​​ലിം ​ലീ​ഗി​നോ​ടൊ​പ്പം ചേ​ർ​ന്ന്​ പാ​കിസ്​താ​ൻ ദ്വി​രാ​ഷ്​​ട്ര​വാ​ദി​ക​ളാ​യി. മൗ​ലാ​ന ആ​സാ​ദി​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള​വ​ർ ഗാ​ന്ധി​ജി​യോ​ടൊ​പ്പം കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ൽ ഒ​ത്തൊ​രു​മി​ച്ച്​ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു.

ഒട്ടോ​മ​ൻ സു​ൽ​ത്താ​നാ​യ അ​ബ്​​ദു​ൽ​ഹ​മീ​ദ്​ ര​ണ്ടാ​മ​ൻ (1842-1918) ത​െ​ൻ​റ ഭ​ര​ണ​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​വ​സാ​ന​ത്തി​ൽത​ന്നെ തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ ഒ​രു ദേ​ശീ​യ വി​പ്ല​വം നേ​രി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒട്ടോ​മ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി മ​ത​പ​ര​മാ​യ ഇ​സ്​​ലാ​മി​കവി​കാ​ര​ങ്ങ​ൾ ശ​ക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി പി​ന്തു​ണ നേ​ടാ​ൻ ഈ ​സു​ൽ​ത്താ​ൻ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലേ​ക്ക്​ ജ​മാ​ലു​ദ്ദീ​ൻ അ​ഫ്​​ഗാ​നി​യെ അ​യ​ച്ച​ത്​ കാ​ണാം. പ​ക്ഷേ, ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്ന ദേ​ശീ​യ​ത സ്വ​യം ​കൊ​ഴി​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ അ​ത്​ മ​ല​ബാ​റി​ൽ ഏ​റ്റ​വും ശ​ക്ത​മാ​യ ദേ​ശീ​യ​ബോ​ധം വ​ള​ർ​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും അ​ത്​ പ​രാ​ജി​ത​രു​ടെ പ്ര​സ്ഥാ​ന​മാ​യി മാ​റി. എ​ന്നാ​ൽ, ദേ​ശീ​യ​ത​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ, സാ​മ്രാ​ജ്യത്വ​വി​രു​ദ്ധ സ​മ​ര​ത്തി​ൽ പ​രാ​ജ​യം എ​ന്ന ഒ​രു പ​ദ​മി​ല്ല. ഓ​രോ പ​രാ​ജ​യ​വും വി​ജ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള ച​വി​ട്ടു​പ​ടി​ക​ളാ​ണെ​ന്നാ​ണ്​ ച​രി​ത്രം പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്.