‘മോ​ദിരാ​ജി’​ലെ ച​ങ്ങ​ല​ക്കി​ലു​ക്ക​ങ്ങ​ൾ

പെ​ഹ്​​ലു​ഖാ​ൻ ലി​ഞ്ചി​ങ്​ കേ​സ്​ രാ​ജ​സ്​​ഥാ​ൻ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി അ​ശോ​ക്​ ഗെ​ഹ്​​ലോ​ട്ട്​ വീ​ണ്ടും തു​റ ​ന്നു പു​നഃ​പ​രി​ശോ​ധി​ക്കേ​ണ്ട​ത​ല്ലേ? തീ​ർ​ച്ച​യാ​യും വേ​ണം. എ​ങ്കി​ലേ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട ആ ​മ​നു​ഷ്യ​നും അ​യാ​ളു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തി​നും നീ​തി ല​ഭ്യ​മാ​കൂ. അ​യാ​ളു​ടെ കൊ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക്​ ജാ​മ്യം കി​ട്ടാ​നും പാ​ട ി​ല്ല. അ​തു​ കി​ട്ടി​യ​തുകൊ​ണ്ടാ​ണ​ല്ലോ അ​വ​രി​പ്പോ​ൾ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി സ്വൈ​ര​വി​ഹാ​രം ന​ട​ത്തു​ന്ന​ ത്. എ​ന്തൊ​ക്കെ സം​ഭ​വ​ഗ​തി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കും ന​ട​ക്കു​ക​യെ​ന്ന്​ ഉൗ​ഹി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ആ​കെ ​വി​ഹ്വ​ല​യാ​യി ​പ്പോ​യി. മ​രി​ച്ച​യാ​ളു​ടെ പൊ​ട്ടി​യ എ​ല്ലു​ക​ളും അ​സ്​​ഥി​പ​ഞ്​​ജ​ര​വു​മൊ​ക്കെ (അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പ്​ എ​ന്താ​േണാ അ​ത്) കു​ഴി​മാ​ട​ത്തി​ൽനി​ന്നു പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്ത്​ ന​ട​ത്തേ​ണ്ടിവ​രു​ന്ന ഒാ​രോ പ​രി​ശോ​ധ​ന​യും ഇ​പ്പോ​ൾത​ന്നെ ത​ക​ർ​ന്നുത​രി​പ്പ​ണ​മാ​യ പെ​ഹ്​​ലു​വി​െ​ൻ​റ കു​ടും​ബ​ത്തെ പി​ന്നെ​യും ത​വി​ടു​പൊ​ടി​യാ​ക്കി​ക്ക​ള​യും. അ​യാ​ളു​ടെ മ​ക്ക​ളെ അ​റ​സ്​​റ്റു ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള ഏ​റ്റ​വും പു​തി​യ ഉ​ത്ത​ര​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഒ​ന്നോ​ർ​ത്തുനോ​ക്കൂ. കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട ഇ​ര​യു​ടെ മ​ക്ക​ൾ അ​ഴി​ക്ക​ക​ത്തും കൊ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ ജാ​മ്യ​ത്തി​ൽ പു​റ​ത്തും!

രാ​ജ​സ്​​ഥാ​നി​ലെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റി​ന്​ ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന ന​ന്നേ ചു​രു​ങ്ങി​യ കാ​ര്യ​മാ​ണ്​ പെ​ഹ്​​ലുഖാ​ൻ കേ​സി​െ​ൻ​റ​ പു​നഃ​പ​രി​ശോ​ധ​ന. അ​തി​ലൂ​ടെ വ​ല​തുപ​ക്ഷ ഗു​ണ്ട​ക​ളു​ടെ ലി​ഞ്ചി​ങ്ങി​ന്​ ഇ​ര​യാ​യ​വ​ർ സം​സ്​​ഥാ​ന ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​െ​ൻ​റ വ​ക ര​ണ്ടാ​മ​തൊ​ന്നി​നു വി​ധേ​യ​മാ​കി​ല്ലെ​ന്ന സ​ന്ദേ​ശം ന​ൽ​കാ​നാ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ത്​ അ​തി​തീ​വ്ര​വും അ​ത്യ​ന്തം അ​പ​ക​ട​ക​ര​വു​മാ​യ മ​റ്റൊ​രു പ്ര​വ​ണ​ത​യി​ലേ​ക്കാണ്​ എ​െ​ൻ​റ ശ്ര​ദ്ധ ക്ഷ​ണി​ക്കു​ന്ന​ത്; ജ​ന​​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളും നി​യ​മ​നി​ർ​മാ​താ​ക്ക​ളും അ​ക്ര​മാ​സ​ക്തരാ​യി മാ​റു​ക​യും അ​ധി​കാ​ര​വും പേ​ശീ​ബ​ല​വും ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​െ​ന ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ദു​ര​വ​സ്​​ഥ​യി​ലേ​ക്ക്. ഇ​ന്ദോറി​ൽ ക്രി​ക്ക​റ്റ്​ ബാ​റ്റ്​ എ​ടു​ത്ത്​ മു​നി​സി​പ്പ​ൽ ഒാ​ഫി​സ​റെ ഭേ​ദ്യംചെ​യ്​​ത ആ​കാ​ശ്​ വി​ജ​യ​്​വ​ർ​ഗീ​യ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ലോ​ക​ത്തുനി​ന്നുത​ന്നെ ഉ​ട​ന​ടി പു​റ​ന്ത​ള്ള​പ്പെ​ടേ​ണ്ട​താ​ണ്. എ​ന്നി​െ​ട്ട​ന്തു​ണ്ടാ​യി? അ​യാ​ൾ അ​റ​സ്​​റ്റി​ലാ​യി ചു​രു​ങ്ങി​യ സ​മ​യം ജ​യി​ലി​ൽ കി​ട​ന്നു. ഉ​ട​നെ ജാ​മ്യ​ത്തി​ലി​റ​ങ്ങി പൂ​മാ​ല​യി​ട്ട സ്വീ​ക​ര​ണം വാ​ങ്ങി നാ​ട്ടി​​ലെ ഹീ​റോ​യാ​യി ഉ​യ​ർ​ന്നു! വി​ടാ​െ​ത കി​ട്ടി​യ മാ​ധ്യ​മ​ശ്ര​ദ്ധ മു​ത​ലെ​ടു​ത്ത്​ ഒ​ട്ടും ക്ഷ​മാ​പ​ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത പ്ര​സ്​​താ​വ​ന​ക​ൾ ശ​ക്തമാ​യിത​ന്നെ അ​ദ്ദേ​ഹം ന​ട​ത്തി: ‘‘എ​നി​ക്കു കു​റ്റ​ബോ​ധ​മോ പ​രി​ഭ്ര​മ​മോ ഇ​ല്ല. പൊ​തു​താ​ൽ​പ​ര്യം​െവ​ച്ചാ​ണ്​ ഞാ​ന​ത്​ ചെ​യ്​​ത​ത്.’’

അ​തി​നി​ടെ ഒ​രു കാ​ര്യം മ​റ​ക്കേ​ണ്ട. ക​ഴി​ഞ്ഞ ​പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ പ​ശ്ചി​മ​ ബം​ഗാ​ളി​ലെ ബി.​ജെ.​പി ഇ​ൻ​ചാ​ർ​ജ്​ ആ​യി​രു​ന്ന കൈ​ലാ​ഷ്​ വി​ജ​യ​്​വ​ർ​ഗീ​യ​യു​ടെ മ​ക​നാ​ണ്​ ആ​കാ​ശ്. അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​ണ്​ ഒ​രു ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റ്​ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​നെ ആ​ക്ര​മി​ച്ച​തി​നെ ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ങ്ങ​നെ അ​ക്ര​മം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​യാ​ളു​ടെ എ​ല്ലാ അ​ധി​കാ​ര​വും അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളും നി​ഷേ​ധി​ച്ച്​ ജ​യി​ലി​ല​ട​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​ത്​? ഒ​ടു​വി​ൽ ഇ​പ്പോ​ൾ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മോ​ദി​യു​ടെ പ്ര​സ്​​താ​വ​ന വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു; ആ​കാ​ശ്​ വി​ജ​യ​്​വ​ർ​ഗീ​യ​യെപ്പോ​ലു​ള്ള അ​ക്ര​മ​രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ സ്വ​ഭാ​വം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്കെ​തി​രെ ക​ർ​ക്ക​ശ ന​ട​പ​ടി​യെ​ടു​ക്കു​മെ​ന്ന്. എ​ന്നാ​ൽ, പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യു​ടെ വാ​ക്കു​ക​ൾ പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ൽ വ​രേ​ണ്ട നേ​ര​​മ​ല്ലേ ഇ​ത്​? അ​തെ​ത്ര നേ​ര​ത്തേ​യാ​കു​ന്നു​വോ അ​ത്ര​യും ന​ല്ല​ത്. എ​ങ്കി​ൽ മ​റ്റു ജ​ന​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളും ദൈ​നംദി​ന ഭ​ര​ണന​ട​ത്തി​പ്പി​ലെ പ്ര​തി​സ​ന്ധി ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ ബാ​റ്റും വ​ടി​യും ക​ല്ലുംകൊ​ണ്ട്​ സാ​യു​ധ​നീ​ക്ക​ത്തി​ന്​ മു​തി​രി​ല്ല. ന​മ്മു​ടെ ജ​ന​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളി​ൽ വ​ലി​യൊ​രു ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ പേ​രി​ലും കേ​സും ക്രി​മി​ന​ൽ ചാ​ർ​ജു​മൊ​ക്കെ​യു​ണ്ട്. അതെ, ഒ​രു ഭീ​ക​ര​കേ​സി​ലെ കു​റ്റാ​രോ​പി​ത​യും പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ.

ഇ​രു​ണ്ട കാ​ല​ത്തെ മ​റ്റൊ​രു ര​ച​ന ഡോ. ​ഷാ ആ​ലം ഖ​ാ​നെ മി​നി​സ്​​ക്രീ​നി​ലാ​ണ്​ ആ​ദ്യ​മാ​യി കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒ​രു പ്ര​ശ​സ്​​ത മെ​ഡി​ക്ക​ൽ ക​മ്പ​നി ഇ​റ​ക്കു​മ​തി ചെ​യ്യു​ന്ന ഇ​ടു​പ്പ്​ മാ​റ്റി​വെ​ക്ക​ൽ ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട വി​വാ​ദ​ത്തി​ലെ ച​ർ​ച്ച​യി​ൽ എ​ൻ.​ഡി.​ടി.​വി​യു​ടെ പാ​ന​ലി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നാ​ണോ​ർ​മ. ന്യൂ​ഡ​ൽ​ഹി ‘എ​യിം​സി’​ലെ അ​സ്​​ഥി​രോ​ഗ വി​ഭാ​ഗം പ്ര​ഫ​സ​റാ​ണ്. ച​ർ​ച്ച​യി​ൽ പ​​െ​ങ്ക​ടു​ത്ത്​ സം​സാ​രി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ത്മ​വി​ശ്വാ​സ​വും സ​മ​ർ​ഥ​ന​ശേ​ഷി​യും ഉ​റ​ച്ച ശ​ബ്​​ദ​വു​മാ​ണ്​ എ​ന്നെ ആ​ക​ർ​ഷി​ച്ച​ത്. ഒ​രു വൈ​ദ്യ​വി​ദ​ഗ്​​ധ​ൻ എ​ന്ന​തി​നേ​ക്കാ​ൾ പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ൾ നോ​ക്കാ​തെ ധൈ​ര്യ​സ​മേ​തം ഉ​റ​ക്കെ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു ആ​ക്​​ടി​വി​സ്​​റ്റാ​യി​രു​ന്നു പ​ല​പ്പോ​ഴും ​അ​ദ്ദേ​ഹം. ഇൗ ​പ​രി​പാ​ടി സം​പ്രേ​ഷ​ണം ചെ​യ്​​ത്​ മാ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കുശേ​ഷം അ​ത്ഭുത​ക​ര​മെ​ന്നു പ​റ​യ​െ​ട്ട, ഡോ. ​ഷാ ആ​ലം ഖാ​െ​ൻ​റ നോ​വ​ൽ ‘മാ​ൻ വി​ത്ത്​ വൈ​റ്റ്​ ബിയേ​ഡ്​’ (വെ​ള്ള​ത്താ​ടി​ക്കാ​ര​ൻ) പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി. ശ​ക്തമാ​യൊ​രു ര​ച​ന (ഒ​രു കേ​വ​ല നോ​വ​ൽ എ​ന്നു പ​റ​യാ​ൻ പ​റ്റി​ല്ല)​യാ​ണ​ത്. അ​തി​നു​ശേ​ഷം ദേ​ശീ​യ​പ​​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും ആ​നു​കാ​ലി​ക​ങ്ങ​ളി​ലും ഒാ​ൺ​ലൈ​ൻ പ്ലാ​റ്റ്​​ഫോ​മു​ക​ളി​ലും വ​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ എ​ഴു​ത്തു​ക​ൾ ഞാ​ൻ പ​തി​വാ​യി വാ​യി​ച്ചു. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ മൂ​ല്യ​ച്യു​തി​യും അ​തു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന പ്ര​ശ്​​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം ശ്ര​ദ്ധ​യൂ​ന്നി​യി​രു​ന്ന വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ൾ. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ പു​തി​യ പു​സ്​​ത​ക​മാ​യ ‘അ​നൗ​ൺ​സി​ങ്​ ദ ​മോ​ൺ​സ്​​റ്റ​ർ’ ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഫീ​ച്ച​റു​ക​ളു​ടെ​യും സ​മാ​ഹാ​ര​മാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹംത​ന്നെ പ​റ​യ​െ​ട്ട: ‘‘2014 മേ​യി​ലെ പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നുശേ​ഷം ഉ​രു​ത്തി​രി​ഞ്ഞു​വ​ന്ന ‘പു​തി​യ ഇ​ന്ത്യ’ എ​ന്നു പ​റ​യ​െ​പ്പ​ടു​ന്ന​തി​െ​ൻ​റ വി​വി​ധ ത​ല​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട 60​ പ്ര​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മാ​ഹാ​ര​മാ​ണ്​ ‘അ​നൗ​ൺ​സി​ങ്​ ദ ​മോ​ൺ​സ്​​റ്റ​ർ’. ഇൗ ​പു​തി​യ ഇ​ന്ത്യ ഭീ​ക​ര​മാം​വി​ധം മ​താ​ത്മ​ക​വും ഒ​രു പ​ശു​വി​െ​ൻ​റ ജ​ഡാ​വ​ശി​ഷ്​​ട​ത്തി​െ​ൻ​റ പേ​രി​ൽപോ​ലും മാ​ര​ക​മാംവി​ധം വി​കാ​ര​വി​ക്ഷു​ബ്​​ധ​വു​മാ​ണ്. അ​തി​ന്​ പാ​വ​ങ്ങ​ളെ അ​റി​യി​ല്ല. സ​മ്പ​ന്ന​രു​ടെ​യും അ​ധി​കാ​രി​വ​ർ​ഗ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​​ളെ മാ​ത്ര​മേ അ​റി​യൂ. ഒ​േ​ട്ട​റെ വി​ഹ്വ​ല​വും അ​പ​സ​ർ​പ്പ​ക​വു​മാ​യ ക​ഥ​ക​ൾ എ​ഴു​താ​നു​ണ്ട്.

2014നും 2019​നു​മി​ട​യി​ലു​ള്ള കാ​ല​ത്ത്​ ന​മ്മു​ടെ സാ​മൂ​ഹി​ക, രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ ജീ​വി​തം അ​ത്യ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​ണ്​ സാ​ക്ഷ്യംവ​ഹി​ച്ച​ത്. ആ​വി​ഷ്​​കാ​ര​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ലും അ​ന്ത​​സ്സാ​ർ​ന്ന ജീ​വി​ത​ത്തി​നു​ള്ള അ​വ​കാ​ശ​ത്തി​ലും ക്ര​മ​ത്തി​ൽ സം​ഭ​വി​ച്ച ചോ​ർ​ച്ച​യാ​ണ്​ ഇൗ ​മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളി​ൽ സു​പ്ര​ധാ​നം. എ​ല്ലാ​വ​രും ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​െ​ൻ​റ തു​റി​ച്ചു​നോ​ട്ട​ത്തി​നു കീ​ഴി​ലാ​യി എ​ന്ന​തും വ​മ്പി​ച്ച മാ​റ്റംത​ന്നെ.’’ ന​മ്മെ​യെ​ല്ലാം ബാ​ധി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ രൗ​ദ്ര​മാ​യ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​വ​ന്യ​ത​യി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ ഡോ. ​ഷാ ശ്ര​ദ്ധക്ഷ​ണി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ന്തു​കൊ​ണ്ട്​ വാ​ക്കു​ക​ൾ ​ഇ​ത്ര ശ​ക്തമാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​ള്ള മ​റു​പ​ടി ഇ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്​: മാ​ർ​ക്​​സി​സ്​​റ്റ്​ ദാ​ർ​ശ​നി​ക റോ​സ ല​ക്​​സം​ബ​ർ​ഗ്​ ഒ​രി​ക്ക​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു: മു​ന്നോ​ട്ടുനീ​ങ്ങാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കാ​ത്ത​വ​ർ അ​വ​രെ ബ​ന്ധി​ച്ച ച​ങ്ങ​ല​
ക​ൾ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ക​യി​ല്ല. ച​ങ്ങ​ല​ക​ളെ സ​ർ​വ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി ശീ​ലി​ച്ച സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​ന്നും യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ത്തോ​ട്​ അ​ടു​ത്തു​വ​രി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ട്​ ശ​രി​യാ​യ ശ​ബ്​​ദം ശ​രി​യാ​യ സ​മ​യ​ത്ത്, ആ​വ​ശ്യ​മെ​ങ്കി​ൽ എ​ല്ലാ സ​മ​യ​ത്തും, ഉ​യ​ർ​ത്തു​ക​യാ​ണ്​ വേ​ണ്ട​ത്. എ​െ​ൻ​റ അ​ഭി​പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ ശ​ബ്​​ദ​ങ്ങ​ൾ സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കാ​നു​ള്ള മി​ക​ച്ച മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ്​ വ​ര​മൊ​ഴി. എ​ല്ലാ​വ​രും പ​റ​ഞ്ഞും ചെ​യ്​​തും ക​ഴി​യു​േ​മ്പാ​ഴും വാ​ക്കു​ക​ൾ ന​മ്മു​ടെ കാ​ല​ത്തെ ക​ഥ പ​റ​യാ​ൻ അ​തി​ജീ​വി​ക്കു​ം. റോ​സ ല​ക്​​സം​ബ​ർ​ഗ്​ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച ച​ങ്ങ​ല​യു​ടെ കി​ലു​കി​ലാ​ര​വ​ങ്ങ​ൾ വാ​ക്കു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​െ​ൻ​റ കാ​തു​ക​ളി​ലെ​ത്തി​ച്ചേ​രും. അ​തു​കൊ​ണ്ട്​ ന​മ്മു​ടെ സ​മ​യ​ങ്ങ​ളെ നാം ​താ​ളു​ക​ളി​ൽ കൊ​ത്തി​വെ​ക്കു​ക... അ​ത്ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒ​രു ശ്ര​മ​മാ​ണ്​ ‘അ​നൗ​ൺ​സി​ങ്​ ദ ​മോ​ൺ​സ്​​റ്റ​ർ’. 2014 മു​ത​ൽ 2019 വ​രെ​യു​ള്ള ‘മോ​ദിരാ​ജി’​ലെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ സാ​മൂ​ഹി​ക, സാ​മ്പ​ത്തി​ക, രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​ ച​രി​ത്ര​ത്തി​െ​ൻ​റ ചി​ല വ​ശ​ങ്ങ​ൾ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നു​ള്ള ശ്ര​മം.