അം​ബേ​ദ്ക​ർ ദ​ഹി​പ്പി​ച്ച മ​നു​സ്മൃ​തി​യെ തി​രു​മാ​വ​ള​വ​ൻ വി​മ​ർ​ശി​ക്കു​മ്പോ​ൾ

ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ലെ വി​ടു​ത​ലൈ ശി​രു​ത്തൈ​ക​ൾ ക​ച്ചി (വി.​സി.​കെ)​യു​ടെ നേ​താ​വാ​യ തി​രു​മാ​വ​ള​വ​ൻ മ​നു​സ്മൃ​തി​യെ വി​മ​ർ​ശി​ച്ച​തു​മൂ​ലം ഹി​ന്ദു​ത്വ​ശ​ക്തി​ക​ൾ രോ​ഷാ​കു​ല​രാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. യൂ​റോ​പ്പി​ലെ പെ​രി​യാ​റി​സ്​​റ്റു​ക​ൾ ന​ട​ത്തി​യ 45 മി​നി​റ്റ് ദൈ​ർ​ഘ്യ​മു​ള്ള പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ൽ സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കും ദ​ലി​ത​ർ​ക്കും ആ​ദി​വാ​സി​ക​ൾ​ക്കും എ​തി​രും അ​വ​രെ അ​പ​മാ​നി​ത​ജീ​വി​ത​ത്തി​നു പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​ണ് മ​നു​സ്മൃ​തി എ​ന്ന് തി​രു​മാ​വ​ള​വ​ൻ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

ത​മി​ഴ​ക​ത്തെ വി​മോ​ച​ന രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ ക​ക്ഷി​യാ​യ വി​ടു​ത​ലൈ ശി​രു​ത്തൈ​ക​ൾ, ചെ​ന്നൈ വ​ള്ളു​വ​ർ കോ​ട്ട​യി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ സ​മ​ര​ത്തി​ൽ മ​നു​സ്മൃ​തി നി​രോ​ധി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തും ഹൈ​ന്ദ​വ ഫാ​ഷി​സ്​​റ്റു​ശ​ക്തി​ക​ളെ സം​ഭ്ര​മ​ത്തി​ലാ​ഴ്ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. മ​നു​സ്മൃ​തി​യെ വി​മ​ർ​ശി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഹി​ന്ദു​ത്വ​ശ​ക്തി​ക​ൾ രോ​ഷാ​കു​ല​രാ​കാ​ൻ കാ​ര​ണം അ​വ​രെ ന​യി​ക്കു​ന്ന​ത് മ​നു​സ്മൃ​തി​യു​ടെ ബോ​ധ​ന​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​മാ​ണ്​ എ​ന്ന​താ​ണ്. മ​തേ​ത​ര​ത്വ-​ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കൊ​ന്നും കാ​ര്യ​മാ​യി ഇ​ന്ത്യ പ​രി​വ​ർ​ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല എ​ന്ന​തി​െ​ൻ​റ തെ​ളി​വു​കൂ​ടി​യാ​ണ് തി​രു​മാ​വ​ള​വ​നെ​തി​രാ​യ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ്യ​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ രോ​ഷ​പ്ര​ക​ട​നം.

മ​നു​സ്മൃ​തി സ്ത്രീ​ക​ളെ അ​പ​മാ​നി​ക്കു​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥം

തി​രു​മാ​വ​ള​വ​ൻ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ച​തു​പോ​ലെ സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കെ​തി​രും അ​വ​രെ അ​പ​മാ​നി​ത ജീ​വി​തം ന​യി​ക്കാ​ൻ ശാ​സി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യ ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​ണ്​ മ​നു​സ്മൃ​തി. പു​രു​ഷ​ന്മാ​ർ എ​പ്പോ​ഴും സ്ത്രീ​ക​ളെ നി​യ​ന്ത്രി​ച്ചു​നി​ർ​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന് മ​നു ശാ​സി​ക്കു​ന്നു (മ​നു. 9.2). സ്ത്രീ​ക​ൾ അ​സ്വ​ത​ന്ത്ര​ക​ളാ​ണെ​ന്നും (അ​സ്വ​ത​ന്ത്രാ സ്ത്രി​യഃ... മ​നു. 9.2) അ​സ​ത്യം​പോ​ലെ അ​ശു​ഭ​ക​ളാ​ണെ​ന്നും (സ്ത്രി​യോ അ​നൃ​ത​മി​തി സ്ഥി​തിഃ, മ​നു. 9.18) അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഗ​ർ​ഭ​ധാ​ര​ണ​ത്തി​നും പ്ര​സ​വ​ത്തി​നും​വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് സ്ത്രീ​ക​ൾ സൃ​ഷ്​​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ് മ​നു​വി​െ​ൻ​റ വാ​ദം (പ്ര​ജ​ന​നാ​ർ​ഥം സ്ത്രി​യഃ സൃ​ഷ്​​ടാഃ, മ​നു. 9.96). ബാ​ല​യോ യു​വ​തി​യോ വൃ​ദ്ധ​യോ ആ​യാ​ലും സ്ത്രീ ​സ്വ​ഗൃ​ഹ​ത്തി​ൽ​പോ​ലും ഒ​രു കാ​ര്യ​വും സ്വ​ന്തം ഇ​ഷ്​​ട​പ്ര​കാ​രം ചെ​യ്യ​രു​തെ​ന്നു മ​നു നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്നു (മ​നു. 5.148). ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധ ശാ​സ​ന​ക​ൾ നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​ന് മ​നു​സ്മൃ​തി​യി​ലു​ണ്ട്. സ്ത്രീ​ക​ളെ കേ​വ​ലം പു​രു​ഷ​െ​ൻ​റ അ​ടി​മ​യാ​യും ലൈം​ഗി​കോ​പ​ക​ര​ണ​മാ​യും പ്ര​സ​വി​ക്കാ​നു​ള്ള യ​ന്ത്രം മാ​ത്ര​മാ​യും ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന ബ്രാ​ഹ്മ​ണ്യ ആ​ൺ​കോ​യ്മ​യു​ടെ ത​ത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​മാ​ണ് മ​നു​സ്മൃ​തി.

ശൂ​ദ്ര​രും ദ​ലി​ത​രും ഹീ​ന​ർ

ശൂ​ദ്ര​രെ​യും അ​തി​ശൂ​ദ്ര​രെ​യും മ​നു ഹീ​ന​രി​ൽ ഹീ​ന​രാ​യി​ട്ടാ​ണ് പ​രി​ഗ​ണി​ച്ച​ത്. ബ്രാ​ഹ്മ​ണ പ​രി​ച​ര്യ​യാ​യി​രു​ന്നു ശൂ​ദ്ര​ന് വി​ധി​ച്ച ക​ർ​മം. മ​റ്റെ​ല്ലാ ക​ർ​മ​വും ശൂ​ദ്ര​ന് നി​ഷ്ഫ​ല​മാ​ണെ​ന്ന് സ്ഥാ​പി​ച്ചു (മ​നു. 10.123). ശൂ​ദ്ര​ൻ ധ​നം സ​മ്പാ​ദി​ക്ക​രു​ത്. ശൂ​ദ്ര​ൻ ധ​നം സ​മ്പാ​ദി​ച്ചാ​ൽ അ​വ​ർ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​സേ​വ ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്കു​മെ​ന്ന​താ​ണ് ന്യാ​യം (മ​നു. 10.129). ച​ണ്ഡാ​ള​രെ അ​തി​നി​ന്ദ്യ​രാ​യാ​ണ്​ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. ച​ണ്ഡാ​ള​രെ ഗ്രാ​മ​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ക്ക​രു​തെ​ന്നു ശാ​സി​ക്കു​ന്നു (മ​നു. 10. 51 - 55). ചാ​തു​ർ​വ​ർ​ണ്യ​ത്തി​നു പു​റ​ത്തു​ള്ള ജാ​തി​ക​ൾ അ​പ​കൃ​ഷ്​​ട​രും ഹീ​ന​രി​ൽ ഹീ​ന​രു​മാ​ണ് (മ​നു. 10. 30- 31).

'ഹി​ന്ദു​മ​ത​മേ, നി​െ​ൻ​റ പേ​രാ​ണ് അ​സ​മ​ത്വം' എ​ന്ന് ഡോ. ​ബി.​ആ​ർ. അം​ബേ​ദ്ക​ർ 'ഫി​ലോ​സ​ഫി ഓ​ഫ്​ ഹി​ന്ദു​യി​സം' എ​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത് വ​ള​രെ വി​ശ​ദ​മാ​യി മ​നു​സ്മൃ​തി പ​രി​ശോ​ധി​ച്ച​ശേ​ഷ​മാ​ണ്. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം, സ​മ​ത്വം, സാ​ഹോ​ദ​ര്യം തു​ട​ങ്ങി​യ ത​ത്ത്വ​ങ്ങ​ൾ ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ഹി​ന്ദു ത​ത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​ന്യ​മാ​ണെ​ന്നും അം​ബേ​ദ്ക​ർ സു​ദൃ​ഢ​മാ​യി സി​ദ്ധാ​ന്തി​ക്കു​ന്നു.

ഹി​ന്ദു​ത്വ​വും മ​നു​സ്മൃ​തി​യും

ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന നി​ല​വി​ൽ​വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം വ്യ​സ​നി​ച്ച​ത് ഹി​ന്ദു​ത്വ​ശ​ക്തി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. മ​നു നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന സ്മൃ​തി​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ക്ര​മ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു​ള്ള രാ​ഷ്​​ട്ര​മാ​ണ് ഹി​ന്ദു​ത്വ വി​ഭാ​വ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രം ഹി​ന്ദു​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തി​ലും സം​സ്കാ​ര​ത്തി​ലും ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളി​ലും കാം​ക്ഷ​ക​ളി​ലും ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടേ​താ​യി വേ​ണം പ​ടു​ത്തു​യ​ർ​ത്താ​ൻ എ​ന്ന് 1947 ആ​ഗ​സ്​​റ്റ്​ 14ലെ '​ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സ​റി'​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. 'ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സ​ർ' പ​റ​യു​ന്ന ഹി​ന്ദു ഉ​പ​രി​ജാ​തി-​ബ്രാ​ഹ്മ​ണ-​സ​വ​ർ​ണ ഹി​ന്ദു​വ​ല്ലാ​തെ മ​റ്റാ​രു​മ​ല്ല.

ജാ​തി​വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ അ​ധി​ഷ്ഠി​ത​മാ​യ രാ​ഷ്​​ട്ര​​ത്തെ​യാ​ണ് ഹി​ന്ദു​ത്വ വി​ഭാ​വ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. രാ​ഷ്​​ട്ര​ത്തി​െ​ൻ​റ ശ​രീ​ര​മാ​ണ് ജാ​തി​യെ​ന്നും അ​തി​െ​ൻ​റ ത​ക​ർ​ച്ച​യോ​ടെ രാ​ഷ്​​ട്രം നി​ല​വി​ലി​ല്ലാ​താ​കു​മെ​ന്നും എം.​എ​സ്. ഗോ​ൾ​വാ​ൾ​ക്ക​ർ We or Our Nationhood defined എ​ന്ന കൃ​തി​യി​ൽ കു​റി​ക്കു​ന്നു. ''ന​മ്മു​ടെ ജാ​തി​ബോ​ധം ന​മ്മു​ടെ മ​ത​ത്തി​െ​ൻ​റ സ​ന്ത​തി​യാ​ണെ​ന്നും അ​തി​നെ മ​ത​ത്തി​െ​ൻ​റ ശ​രീ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും വേ​ർ​തി​രി​ച്ചു​കാ​ണാ​നാ​വി​ല്ലെ​ന്നും ഗോ​ൾ​വാ​ൾ​ക്ക​ർ എ​ഴു​തു​ന്നു.

മ​നു​സ്മൃ​തി പ​റ​യു​ന്ന ചാ​തു​ർ​വ​ർ​ണ്യ​മാ​ണ് രാ​ഷ്​​ട്ര​വ്യ​വ​ഹാ​ര​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം സി​ദ്ധാ​ന്തി​ക്കു​ന്നു. ''ഹി​ന്ദു​ജ​ന​ത വി​രാ​ട് പു​രു​ഷ​നാ​യ സ​ർ​വ​ശ​ക്ത​ൻ സ്വ​യം മൂ​ർ​ത്തീ​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്... ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​ൻ ശി​ര​സ്സി​ൽ​നി​ന്നും ക്ഷ​ത്രി​യ​ൻ ക​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നും വൈ​ശ്യ​ൻ തു​ട​യി​ൽ​നി​ന്നും ശൂ​ദ്ര​ൻ പാ​ദ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും ഉ​ത്ഭ​വി​ച്ചു. നാ​ലു മ​ട​ക്കു​ക​ളു​ള്ള ഈ ​സം​വി​ധാ​നം അ​താ​യ​ത് ഹി​ന്ദു ജ​ന​ത ന​മ്മു​ടെ ദൈ​വ​മാ​ണെ​ന്നാ​ണ് ഇ​തി​ന​ർ​ഥം'' എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ ചാ​തു​ർ​വ​ർ​ണ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ പ്രാ​ധാ​ന്യം അ​ദ്ദേ​ഹം 'വി​ചാ​ര​ധാ​ര'​യി​ൽ കു​റി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. മ​നു​സ്മൃ​തി വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന സാ​മൂ​ഹി​ക​ശ്രേ​ണി ഇ​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. ഇ​തെ​ല്ലാം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​ത് ബ്രാ​ഹ്മ​ണ്യ​വ്യ​വ​സ്ഥ​യെ നി​ല​നി​ർ​ത്തു​ന്ന​തും മ​നു​സ്മൃ​തി നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യ രാ​ഷ്​​ട്ര​വ്യ​വ​ഹാ​ര​മാ​ണ് ഹി​ന്ദു​ത്വ​ശ​ക്തി​ക​ൾ പി​ന്തു​ട​രു​ന്ന​തെ​ന്നാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് മ​നു​സ്മൃ​തി​യെ വി​മ​ർ​ശി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഹൈ​ന്ദ​വ ഫാ​ഷി​സ്​​റ്റു​ക​ൾ കോ​പാ​കു​ല​രാ​കു​ന്ന​ത്. ഹൈ​ന്ദ​വ ഫാ​ഷി​സ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ധാ​ര​ശി​ല മ​നു​സ്മൃ​തി​യാ​ണ്.

മു​സ്​​ലിം​ക​ളും അ​യി​ത്ത​മു​ള്ള​വ​ർ

ഹി​ന്ദു​രാ​ഷ്​​ട്ര വ്യ​വ​ഹാ​ര​ങ്ങ​ൾ മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ​യും അ​യി​ത്ത​മു​ള്ള​വ​രാ​യി​ത​ന്നെ​യാ​ണ് പ​രി​ഗ​ണി​ച്ചു​പോ​രു​ന്ന​ത്. 1872ലെ ​സെ​ൻ​സ​സ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ഉ​ദ്ധ​രി​ച്ച് ആ​ർ.​സി. മ​ജും​ദാ​ർ ഇ​ത്​ പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. പ​ത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​െ​ൻ​റ അ​വ​സാ​ന​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ​പോ​ലും എ​ത്ര ആ​ദ​ര​ണീ​യ​നാ​യാ​ലും ഒ​രു ജാ​തി ഹി​ന്ദു​വി​െ​ൻ​റ വീ​ട്ടി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​നാ​യെ​ത്തു​ന്ന മു​സ്​​ലിം വ​രാ​ന്ത​യി​ൽ ഇ​രി​ക്കാ​ൻ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​നാ​വു​ന്ന​ത് ബം​ഗാ​ളി​ലെ ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ൽ സ​ർ​വ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​ണെ​ന്ന് മ​ജും​ദാ​ർ 'ഹി​സ്​​റ്റ​റി ഒാ​ഫ്​ ഫ്രീ​ഡം മൂ​വ്​​മെ​ൻ​റ്​ ഇ​ൻ ഇ​ന്ത്യ' (വാ​ല്യം ഒ​ന്ന്) എ​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ൽ കു​റി​ക്കു​ന്നു.

സ​വ​ർ​ണ​ഹി​ന്ദു​ക്ക​ൾ മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ മേ​ച്ഛ​രാ​യി​ട്ടാ​ണ് പ​രി​ഗ​ണി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്ന് അ​ൽ​ബ​റൂ​നി​യും രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. ഭ​വി​ഷ്യ​പു​രാ​ണം​പോ​ലെ​യു​ള്ള പു​രാ​ണ​ങ്ങ​ളും മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ മ്ലേ​ച്ഛ​രാ​യും പാ​ഷ​ണ്ഡ​രാ​യു​മാ​ണ് ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ത്രൈ​വ​ർ​ണി​ക​ർ ഒ​ഴി​കെ​യു​ള്ള മു​ഴു​വ​ൻ മ​നു​ഷ്യ​രെ​യും ഹീ​ന​രാ​യി എ​ണ്ണു​ന്ന സ്മൃ​തി​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​മാ​ണ് മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ​യും അ​പ​ര​വ​ത്​​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

മ​നു​സ്മൃ​തി വി​മ​ർ​ശ​നം ബ്രാ​ഹ്മ​ണ്യ​ത്തി​നെ​തി​രാ​യ പോ​രാ​ട്ടം

'ഫി​ലോ​സ​ഫി ഒാ​ഫ്​ ഹി​ന്ദു​യി​സം' എ​ന്ന അം​ബേ​ദ്ക​റു​ടെ ര​ച​ന മ​നു​സ്മൃ​തി ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ൾ സൂ​ക്ഷ്മ​വി​മ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ന് വി​ധേ​യ​മാ​ക്കി. ഹൈ​ന്ദ​വ ത​ത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ൾ സ​മ്പൂ​ർ​ണ​മാ​യി സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം, സ​മ​ത്വം, സാ​ഹോ​ദ​ര്യം തു​ട​ങ്ങി​യ മ​ഹ​ത്താ​യ മാ​ന​വി​ക ചി​ന്ത​ക​ൾ​ക്കെ​തി​രാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​വു​ക​ൾ നി​ര​ത്തി അ​തി​ൽ സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അം​ബേ​ദ്ക​റു​ടെ ഈ ​വി​മ​ർ​ശ​ന​ഗ്ര​ന്ഥം നി​രോ​ധി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് പ്ര​സി​ദ്ധം ചെ​യ്ത സ​മ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ ഹി​ന്ദു​ത്വ​ശ​ക്തി​ക​ൾ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

ചാ​തു​ർ​വ​ർ​ണ്യ യു​ക്തി​യു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ൽ സാ​മൂ​ഹി​ക​ജീ​വി​തം ന​യി​ക്കാ​ൻ ശാ​സി​ക്കു​ക​യും ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രെ മ​നു​ഷ്യ​രി​ൽ പ്ര​ഭു​വാ​യും ശൂ​ദ്ര​രെ​യും ദ​ലി​ത​രെ​യും സ്ത്രീ​ക​ളെ​യും ഹീ​ന​രാ​യും പ​രി​ഗ​ണി​ക്കു​ന്ന ശ്രേ​ണീ​കൃ​ത വ്യ​വ​സ്ഥ സ​മ്പൂ​ർ​ണ​മാ​യി മാ​ന​വി​ക​വി​രു​ദ്ധ​വും സ്ത്രീ​വി​രു​ദ്ധ​വും ദ​ലി​ത് വി​രു​ദ്ധ​വു​മാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ''ഏ​തൊ​രു യു​ക്തി​ചി​ന്ത​യും നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്ന ധാ​ർ​മി​ക​ത​യു​ടെ ഏ​തൊ​രു ഭാ​ഗ​വും നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ന്ന വേ​ദ​ങ്ങ​ളും ശാ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും ഡൈ​നാ​മി​റ്റു​െ​വ​ച്ച് ത​ക​ർ​ക്ക​ണം.

നി​ങ്ങ​ൾ ശ്രു​തി​ക​ളു​ടെ​യും സ്മൃ​തി​ക​ളു​ടെ​യും മ​ത​ത്തെ നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​യും ത​ക​ർ​ക്ക​ണം. മ​റ്റൊ​ന്നും ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​വി​ല്ല'' എ​ന്ന് ഡോ. ​ബി.​ആ​ർ. അം​ബേ​ദ്ക​ർ സു​ചി​ന്തി​ത​മാ​യ നി​ല​പാ​ട് കൈ​ക്കൊ​ണ്ട​ത്. മ​നു​സ്മൃ​തി ദ​ഹി​പ്പി​ച്ച് ത​ൽ​സ്ഥാ​ന​ത്ത് ആ​ധു​നി​ക ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന നി​ർ​മി​ച്ചു​ന​ൽ​കി​യ​തി​ലൂ​ടെ ഇ​ന്ത്യ​ക്ക് പു​തി​യ ജീ​വി​തം പ​ക​ർ​ന്നു​ന​ൽ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അം​ബേ​ദ്ക​ർ. അ​ഗ്​​നി സ​മാ​ന​മാ​യ തീ​ക്ഷ്​​​ണ​ചി​ന്ത​ക​ളി​ലൂ​ടെ മ​നു​സ്മൃ​തി​യെ വി​മ​ർ​ശി​ച്ച അം​ബേ​ദ്ക​റു​ടെ ചി​ന്താ​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തി​ലാ​ണ് വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ല​ത്തും മ​നു​വാ​ദ​ത്തെ വി​മ​ർ​ശി​ച്ചു സ​മ​ര​ങ്ങ​ൾ ഉ​യ​രു​ന്ന​ത്.