കോ​ൺ​ഗ്രസിന് തി​രി​ച്ചു​വ​ര​വ് സാ​ധ്യ​മോ?

ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ആ​ദ്യ​ത്തെ പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നുശേ​ഷം അ​ടു​ത്ത ഒ​ന്ന​ര ദ​ശാ​ബ്​ദം ദേ​ശീ​യരാ​ഷ്​ട്രീയ​ത്തി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​​ പാ​ർ​ട്ടി പു​ല​ർ​ത്തി​യ ആ​ധി​പ​ത്യ​ത്തെ​യാ​ണ് ര​ജ​നി കോ​ത്താ​രി കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ വ്യ​വ​സ്​​ഥ (Congress System) എ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​ത്. ഈ ​കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ ന​ട​ന്ന മൂ​ന്നു പൊ​തുതെ​ര​​െഞ്ഞ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ലും കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നു തി​ക​ഞ്ഞ മേ​ധാ​വി​ത്വ​മാ​യി​രു​ന്നു. സം​സ്​​ഥാ​ന നി​യ​മ​സ​ഭ​ക​ളി​ലേ​ക്കു ന​ട​ന്ന തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ൽ ചു​രു​ക്കം സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ഴി​കെ തു​ട​രെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റു​ക​ൾ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ വ​ന്നു. കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ലെ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റിെ​ൻ​റ മേ​ൽ​നോ​ട്ട​ത്തി​ൽ നി​യ​ത​മാ​യ ആ​സൂ​ത്ര​ണ​ത്തി​​െൻറ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ പ​ഞ്ച​വത്സ​ര പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ക​യും കാ​ർ​ഷി​കോ​ൽപാ​ദ​നം വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ക​യും വ്യാ​വ​സാ​യ ഉ​ൽ​പാ​ദ​ന​ത്തി​ന്​ ദൃ​ഢ​മാ​യ അ​ടി​ത്ത​റ ഒ​രു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ന്നാ​ൽ, ഗ്രാ​മ-​ന​ഗ​ര​ അ​ന്ത​രം വ​ള​രു​ക​യും ദാ​രി​ദ്ര്യം വ​ർ​ധി​ക്കു​ക​യും തൊ​ഴി​ലി​ല്ലാ​യ്മ പെ​രു​കു​ക​യും ചെ​യ്ത​തി​നാ​ൽ വി​ക​സ​ന​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ൽ അ​സം​തൃ​പ്ത​രാ​യ വി​വി​ധ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ അ​റു​പ​തു​ക​ളു​ടെ പ​കു​തി​യോ​ടെ ‘കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ വ്യ​വ​സ്​​ഥ’​യി​ൽ നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​പോ​യി. ജാ​തി, തൊ​ഴി​ൽ, ഭാ​ഷ, പ്ര​ദേ​ശം എ​ന്നി​വ​യു​ടെ അ​ടി​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ പു​തി​യ സം​സ്​​ഥാ​ന പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ രൂ​പ​മെ​ടു​ത്തു. കേ​ര​ള കോ​ൺ​ഗ്രസ്​, ബംഗ്ലാ കോ​ൺ​ഗ്രസ്​, ഉ​ത്ക​ൽ ​കോ​ൺ​ഗ്രസ്​, ഡി.​എം.​കെ, ലോ​ക്ദ​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളു​ടെ ഉത്ഭ​വം ഈ ​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ്.

കേ​ന്ദ്ര–​സം​സ്​​ഥാ​ന ധ​ന​കാ​ര്യ ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് സം​വാ​ദം വേ​ണ​മെ​ന്ന് ഇ.​എം.​എ​സ്​ ന​മ്പൂ​തി​രി​പ്പാ​ടും ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. കോ​ൺ​ഗ്രസി​െൻറ അ​ധി​കാ​ര​കു​ത്ത​ക ത​ക​ർ​ക്കു​ന്ന​തി​ന് പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ യോ​ജി​ച്ചു​നി​ന്ന് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നെ നേ​രി​ട​ണ​മെ​ന്ന് റാം ​മ​നോ​ഹ​ർ ലോ​ഹ്യ 1966 ൽ ‘​മാ​ൻ​കൈ​ൻ​ഡ്’ മാ​സി​ക​യി​ൽ എ​ഴു​തി. സം​സ്​​ഥാ​ന ​നി​യ​മ​സ​ഭ​ക​ളി​ലേ​ക്കും പാ​ർ​ല​മ​െൻറി​ലേ​ക്കും ഒ​രു​മി​ച്ച് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ന​ട​ന്ന 1967ൽ ​ഉ​ത്തർ​പ്ര​ദേ​ശ്, പ​ശ്ചി​മ​ബം​ഗാ​ൾ, ബി​ഹാ​ർ, ഒഡിഷ, ഡൽ​ഹി, പ​ഞ്ചാ​ബ്, ത​മി​ഴ്നാ​ട്, കേ​ര​ളം എ​ന്നീ സം​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ മു​ന്ന​ണി ഗ​വ​ൺമ​െൻറു​ക​ൾ രൂ​പവത്​​ക​രി​ച്ചു. ലോ​ക്സ​ഭ​യി​ൽ ആ​കെ അ​ന്ന് 502 അം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ള്ള​തി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്രസി​െൻറ അം​ഗ​സം​ഖ്യ 285 ആ​യി കു​റ​ഞ്ഞു. ഇ​ന്ത്യ​ൻ നാ​ഷ​നൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​​െൻറ അ​ഖി​ലേ​ന്ത്യ പ്ര​സി​ഡൻറ്​ കെ.​ കാ​മ​രാ​ജ് പോ​ലും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടു. ഈ ​ഘ​ട്ട​ത്തെ​യാ​ണ് കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ വ്യ​വ​സ്​​ഥ​യു​ടെ ത​ക​ർ​ച്ച (Decline of Congress System) എ​ന്ന് ര​ജ​നി കോ​ത്താ​രി തു​ട​ർ​ന്ന് വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഈ ​സാ​ഹ​ച​ര്യം കോ​ൺ​ഗ്രസിൽ ഒ​രു പി​ള​ർ​പ്പി​നും പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ​യി​ൽ​പ്പെ​ട്ട നേ​താ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ പു​റ​ത്താ​ക്ക​ലി​നും ഇ​ട​യാ​ക്കി. മൊ​റാ​ർ​ജി ​ദേ​ശാ​യി, എ​സ്. നി​ജ​ലിം​ഗ​പ്പ, റാം ​സു​ഭ​ഗ് സിങ്​, സ​ഞ്​ജീവ​റെ​ഡ്​ഡി, ഗു​രു​പാ​ദ ​സ്വാ​മി, അ​ശോ​ക്​ ​മേ​ത്ത തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ 1969ൽ ​ഗു​ജ​റാ​ത്തി​ലെ ഗാ​ന്ധി​ന​ഗ​റി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ സ​മ്മേ​ള​നം വി​ളി​ച്ചു​ചേ​ർ​ത്തു സം​ഘട​ന കോ​ൺ​ഗ്രസാ​യി നി​ല​കൊ​ണ്ടു. ഇ​ന്ദി​ര​ഗാ​ന്ധി പ്ര​ത്യേ​ക എ.​ഐ.​സി.​സി സ​മ്മേ​ള​നം ബോം​ബെ​യി​ൽ വി​ളി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി ഇ​ന്ദി​ര കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ രൂ​പവത്​​ക​രി​ച്ചു.

ബം​ഗ്ലാദേ​ശ് വി​മോ​ച​ന​ത്തി​ലേക്ക്​ ന​യി​ച്ച പാ​കി​സ്​​താ​​െൻറ മേ​ൽ നേ​ടി​യ യു​ദ്ധ​വി​ജ​യ​ത്തി​ലും ബാ​ങ്ക്ദേ​ശ​സാത്​ക​ര​ണ​ത്തി​​െൻറ ജ​ന​പ്രിയ​ത​യി​ലും ഇ​ന്ദി​ര ​ഗാ​ന്ധി ജ​ന​സ്വാ​ധീ​നം വ​ർധി​പ്പി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, റെ​യി​ൽ​വേ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​സ​മ​രം, ജ​യ​പ്ര​കാ​ശ് നാ​രാ​യ​ണ​​െൻറ ‘സ​മ്പൂ​ർ​ണ വി​പ്ല​വം’ തു​ട​ങ്ങി​യ തൊ​ഴി​ൽ, രാ​ഷ്​ട്രീയ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളെ നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​ന് ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര സൈ​നി​ക​ത (Internal Militarism) ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ഇ​ന്ദി​ര​ഗാ​ന്ധി​ക്ക് വി​മു​ഖ​ത ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. രാ​ഷ്​ട്രീയ പ്ര​തി​യോ​ഗി​ക​ളാ​യ ഒ​രു ല​ക്ഷ​ത്തി​പ​തി​നാ​യി​രം ആ​ളു​ക​ളെ​യാ​ണ് അ​ടി​യ​ന്തരാ​വ​സ്​​ഥ​യി​ൽ തു​റു​ങ്കി​ല​ട​ച്ച​ത്. കോ​ർ​പ​റേ​റ്റു​ക​ളെ​യും ക​മ്യൂ​ണി​സ്​റ്റു​ക​ളി​ൽ ഒ​രു വി​ഭാ​ഗ​ത്തേയും ചേ​ർ​ത്തു​നി​ർ​ത്തി ഈ ​ന​ട​പ​ടി​ക്ക് സാ​മ്പ​ത്തി​കവ​ള​ർ​ച്ച​യുടെ​യും പു​രോ​ഗ​മ​ന​ത്തി​െ​ൻറ​യും അ​ല​ങ്കാ​രം അ​ണി​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.​ എ​ന്നാ​ൽ, അ​ന്താ​രാ​ഷ്​ട്രത​ല​ത്തി​ലും രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​ള്ളി​ലും ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ യ​ശ​സ്സ് ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. അ​ത് വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കാ​നാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ഇ​ന്ദി​ര​യു​ടെ പാ​ർ​ട്ടി​യും ത​റ​പ​റ്റി. കോ​ൺ​ഗ്ര​സിെ​ൻ​റ ത​ക​ർ​ച്ച​യു​ടെ മ​റ്റൊ​രു ഘ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്. ജ​ന​ത ​പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തിെ​ൻ​റ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര വൈ​രു​ധ്യം മൂ​ലം കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഭൗ​തി​ക​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ മാ​റ്റംവ​ന്നി​രു​ന്നു. ദ​ലി​ത്, പി​ന്നാ​ക്ക ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒ​രു മു​ന്നേ​റ്റം രാ​ജ്യ​ത്ത് ആ​രം​ഭി​ച്ചി​രു​ന്നു. ‘ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തിെ​ൻ​റ പു​ന​രു​ജ്ജീ​വ​നം’ എ​ന്നാ​ണ് യോ​​േഗ​ന്ദ്ര​യാ​ദ​വ് ഇ​തി​നെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്​. വി.​പി.​ സിങ്​ ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ മ​ണ്ഡ​ൽ ക​മീ​ഷ​ൻ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ച ഉൗ​ർ​ജ​ത്തി​ൽ ദലി​ത്, പിന്നാ​ക്കമു​ന്നേ​റ്റം വി​വി​ധ ത​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ രൂപ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ സം​വ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​നു കോ​ൺ​ഗ്രസി​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​പ​ര​മാ​യ പ​ങ്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ലോ​ക്സ​ഭ​യി​ൽ ബി.​ജെ.​പി​യും കോ​ൺ​ഗ്രസും ഒ​രു​മി​ച്ചു ​വോ​ട്ടുചെ​യ്താ​ണ് വി.​പി. സിങ്ങി​െ​ൻ​റ വി​ശ്വാ​സപ്ര​മേ​യ​ത്തെ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. അ​തോ​ടെ പി​ന്നാ​ക്ക ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ കോ​ൺ​ഗ്രസിൽനി​ന്ന് അ​ക​ലം പാ​ലി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി. ബാ​ബ​രി മ​സ്​​ജി​ദ് ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​ര​സിം​ഹ​റാ​വു കൂ​ട്ടു​നി​ന്ന​തോ​ടെ മു​സ്​ലിം ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും കോ​ൺ​ഗ്രസിൽനി​ന്ന് അ​ക​ന്നു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സിെ​ൻ​റ സാ​മൂഹികാ​ടി​ത്ത​റ എ​ക്കാ​ല​വും ദ​ലി​ത്, പി​ന്നാ​ക്ക, ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ ജ​ന​ത​യാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ​ അ​ടി​ത്ത​റ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട​യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം തി​രി​ച്ച​റി​യാ​തെ കേ​വ​ലം നേ​തൃപ്ര​തി​സ​ന്ധി​യാ​യി കോ​ൺ​ഗ്ര​സിെ​ൻ​റ ഇ​ന്ന​ത്തെ അ​വ​സ്​​ഥ​യെ വി​ല​യി​രു​ത്താ​നാ​വി​ല്ല.

കേ​ന്ദ്ര​ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റി​ൽ മു​ന്ന​ണി രാഷ്​​്ട്രീയം വേ​ണ്ട എ​ന്ന കോ​ൺ​ഗ്ര​സിെ​ൻ​റ പ​ച്ച്​മഢി പ്ര​മേ​യം തി​രു​ത്തി 21 പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളെ ചേ​ർ​ത്ത് യു​.പി​.എ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ വീ​ണ്ടും അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി (1994–2014). ഇ​ക്കാ​ല​ത്ത് ശക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ ആ​ഗോ​ളീക​ര​ണ ന​യ​ങ്ങ​ൾ ദേ​ശീ​യ വ​ള​ർ​ച്ച വ​ർ​ധി​പ്പി​​െച്ച​ങ്കി​ലും വ​രു​മാ​ന​ത്തി​ലു​ള്ള അ​ന്ത​ര​വും അ​സ​മ​ത്വ​വും വ​ർധി​ച്ചു​വ​ന്നു. ആ​ഗോ​ളീക​ര​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷ​മു​ള്ള കാ​ൽ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് ‘ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക് ആ​ൻ​ഡ്​ പൊ​ളി​റ്റി​ക്ക​ൽ വീ​ക്കി​ലി’​യി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ഒ​രു പ​ഠ​ന​ത്തി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന​ത് ഇ​ക്കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ ജ​ന​സം​ഖ്യ​യി​ലെ മു​ക​ൾ​ത്ത​ട്ടി​ലു​ള്ള ഒ​രു ശ​ത​മാ​ന​ത്തിെ​ൻ​റ വ​രു​മാ​നം 835 ശ​ത​മാ​നം വ​ർ​ധിച്ച​പ്പോ​ൾ താ​ഴെ​ത്ത​ട്ടി​ലു​ള്ള ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ വ​രു​മാ​ന​ത്തി​ൽ 10–15 ശ​ത​മാ​നം വ​രെ മാ​ത്ര​മാ​ണ് വ​ർധനയു​ണ്ടാ​യ​ത് എ​ന്നാ​ണ.് യു.​പി.എ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റിെ​ൻ​റ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു പ​രാ​ജ​യ​ത്തി​ന് കാ​ര​ണം ആ​ഗോ​ള​ീക​ര​ണ ന​യ​ങ്ങ​ൾ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ കോ​ൺ​ഗ്രസിൽനി​ന്ന് അ​ക​റ്റി​യ​തു മൂ​ല​മാ​ണ് എ​ന്ന് എ.​ഐ.​സി.​സി വി​ല​യി​രു​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും അ​തി​നെ ത​ള്ളി​പ്പ​റ​യാ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി ത​യാ​റാ​യി​ല്ല. ബ്രി​ട്ട​നി​ൽ ലേ​ബ​ർ പാ​ർ​ട്ടി തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി തെ​ര​െ​ഞ്ഞ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ൽ പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രുടെ​യും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ​യും ജീ​വൽ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത് ന്യൂ ​ലേ​ബ​ർ ആ​യി മാ​റി​യെ​ന്ന് എ​റി​ക് ഹോ​ബ്​സ്​വാം എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. സ​മാ​ന​മാ​യി ഇ​ന്ത്യ​ൻ നാ​ഷ​നൽ കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ തി​രി​ച്ചു​വ​ര​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ അ​ത് പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്ക് അ​നു​കൂ​ല​മാ​യ ഒ​രു പാ​ർ​ട്ടി​യാ​യി ഇ​ട​ത്തേ​ക്ക്​ ചാ​യ​ണം.

ഉ​ദാരീ​കര​ണ ന​യ​ങ്ങ​ളെ ത​ള്ളി​പ്പ​റ​ഞ്ഞു ദ​ലി​ത്, പി​ന്നാ​ക്ക, ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന നി​യോ​ഗ​മ​ണ്ഡ​ല​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം. മു​ത്ത​ലാ​ഖ്, യു​.എ.​പി.​എ ഭേദഗ​തി​നി​യ​മം, ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യു​ടെ 370 വ​കു​പ്പ് എ​ന്നി​വയെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു കോ​ൺ​ഗ്രസ്​ പാ​ർ​ല​മെ​ൻററി പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ ദൃ​ശ്യ​മാ​യ ഭി​ന്ന​ത​ക​ൾ ആ ​പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ ധ്രു​വീ​ക​ര​ണ​ത്തിെ​ൻ​റ ഒ​രു ല​ക്ഷ​ണ​മാ​ണ.് പു​തി​യ ത​ല​മു​റ​യി​ൽ പെ​ട്ട നേ​താ​ക്ക​ൾ​ക്ക് മ​നു​ഷ്യ​ാവ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളോ​ടും പൗ​ര​സ്വാ​തന്ത്ര്യ​ത്തോ​ടും ഉ​ദാ​സീ​ന​മാ​യ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടാ​ണു​ള്ള​ത് എ​ന്ന് ഇ​ത് വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു. ന​രേ​ന്ദ്ര​ മോ​ദി​യോ​ടു​ള്ള സ​മീ​പ​നത്തിലും ഇ​തു കാ​ണാം. ​മോ​ദി​യു​ടെ ന​യ​ങ്ങ​ളെ അ​തിെ​ൻ​റ സ​മ​ഗ്ര​ത​യി​ലാ​ണ് വീ​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട​ത്​. മ​നു​ഷ്യാ​ള​ത്ത​ത്തെ​യും മ​നു​ഷ്യാ​ന്ത​സ്സി​നെ​യും പ​രി​പാ​ലി​ക്കു​ന്ന ന​യ​മാ​ണോ ന​രേ​ന്ദ്ര​ മോ​ദി ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന​ത്?​ അ​തോ, മ​നു​ഷ്യ​രെ ഭി​ന്നി​പ്പി​ച്ചു താ​ൽ​ക്കാ​ലി​കനേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കു വേ​ണ്ടി ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​മ​തേ​ത​ര മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ ത​ച്ചു​ട​ക്കു​ന്ന ന​യ​മാ​ണോ എ​ന്നു വി​ല​യി​രു​ത്ത​ണം.

(ലേഖകൻ ലോക്​ താന്ത്രിക്​ ജനതദൾദേശീയ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയാണ്)