അബ്​ദുല്ലമാരുടെ​ മോചനം പ്രതിസന്ധി തീർക്കുമോ?

ജമ്മു-കശ്​മീർ മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിയും നാഷനൽ കോൺഫറൻസ്​ ഉപാധ്യക്ഷനുമായ ഉമർ അബ്​ദുല്ല 232 ദിവസത്തെ തടവുജീവിത ത്തിനു ശേഷം ചൊവ്വാഴ്​ച മോചിതനായി. പിതാവും മുൻമുഖ്യമന്ത്രിയും പാർട്ടി പ്രസിഡൻറുമായ ഫാറൂഖ്​ അബ്​ദുല്ല മാർച് ച്​ 13ന്​ വിട്ടയക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. കഴിഞ്ഞ വർഷം ആഗസ്​റ്റ്​ അഞ്ചിന്​ ജമ്മു-കശ്​മീരി​​​െൻറ പ്രത്യേകപദവി എടുത്തു കളഞ്ഞ്​ സംസ്​ഥാനം വിഭജിച്ച്​ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമാക്കി മാറ്റിയതിനു പിറകെയാണ്​ അബ്​ദുല്ലമാരെയും മറ്റൊരു മുൻമുഖ്യമന്ത്രി മഹ്​ബൂബ മുഫ്​തി അടക്കമുള്ള മുഖ്യധാര രാഷ്​ട്രീയനേതാക്കളെയും കേന്ദ്രസർക്കാർ അറസ്​റ്റ്​ ചെയ്​ത്​ തുറുങ്കിലടച്ചത്​. രാഷ്​ട്രീയക്കാർക്കു പുറമെ, സാമൂഹിക, സേവനവേദികളിലെ പ്രമുഖരെയും പിടികൂടി സംസ്​ഥാനത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള ജയിലിലടച്ചിരുന്നു. കശ്​മീരിന്​ പ്രത്യേക പരിരക്ഷ നൽകുന്ന ഭരണഘടനയുടെ 370ാം വകുപ്പ്​ റദ്ദാക്കുകയെന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പ്​ വാഗ്​ദാനം നടപ്പാക്കുന്നതി​​​െൻറ ഭാഗമായാണ്​ വമ്പിച്ച സൈനികസാന്നിധ്യത്തി​​​െൻറയും ഭീകരനിയമങ്ങളുടെയും അകമ്പടി​യോടെ കശ്​മീരിലെ മുഴുവൻ ജനാധിപത്യശബ്​ദങ്ങളെയും കേന്ദ്രം നിശ്ശബ്​ദമാക്കിയത്​. മുതിർന്ന പാർലമ​​െൻറ്​ അംഗമായ ഫാറൂഖ്​ അബ്​ദുല്ലയെ നിയമവിരുദ്ധമായി അറസ്​റ്റ്​ചെയ്​ത്​ തടവിലിട്ടതിനെതിരെ സുപ്രീംകോടതിയിൽ എം.ഡി.എം.കെ നേതാവ്​ വൈകോ നൽകിയ ഹരജി പരിഗണിക്കാൻ പോകുന്നതിനു മണിക്കൂറുകൾ മു​േമ്പ കഴിഞ്ഞ സെപ്​റ്റംബർ 15ന്​ പൊതുസുരക്ഷ നിയമം എന്ന വൈരനിര്യാതന നിയമം കേന്ദ്രം ഫാറൂഖിനുമേൽ ചുമത്തുകയായിരുന്നു. അങ്ങനെ പ​ട്ടാളത്തി​​​െൻറ പൂർണനിയന്ത്രണത്തിൽ, ഭരണഘടനാപരമായ അധികാരങ്ങളും പരിരക്ഷയുമുള്ള സംസ്​ഥാനം എന്നതു മാറി കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തരമന്ത്രാലയവും ദേശീയ സുരക്ഷാസംവിധാനങ്ങളും നേരിട്ടുനിയന്ത്രിക്കുന്ന​ കേന്ദ്ര ഭരണപ്രദേശമായ ജമ്മു-കശ്​മീരിനെ വരുതിയിൽ നിർത്താനുള്ള കരുനീക്കങ്ങളുടെ വേദിയാക്കി മാറ്റുകയാണ്​ കേന്ദ്രം ചെയ്​തത്​. അബ്​ദുല്ല, മുഫ്​തി ഇരട്ടക്കുടുംബങ്ങളോടായിരുന്നു കേന്ദ്രത്തി​​​െൻറയും ഭരണകൂടത്തെ നയിക്കുന്ന സംഘ്​പരിവാറി​​​െൻറയും മുഴുവൻ രോഷവും. തെരഞ്ഞെടുപ്പു രാഷ്​ട്രീയത്തിൽ സജീവമാകുകയും വിഘടനവാദത്തിനും തീവ്രവാദത്തിനുമെതിരെ ശക്തമായി നിലകൊള്ളുകയും അത്​ പരിഹരിക്കാനുള്ള നടപടിക്രമങ്ങളിൽ ന്യൂഡൽഹിക്കും ശ്രീനഗറിനുമിടയിൽ പാലമായി വർത്തിക്കുകയും ചെയ്​ത അവരടക്കമുള്ള മുഴുവൻ പാർട്ടി നേതാക്കളെയും പി.എസ്​.എ ചുമത്തി അകത്തിടുകയായിരുന്നു മോദിസർക്കാർ.

കശ്​മീരിനുമേൽ അന്നു ചുമത്തിയ കർക്കശ നിയന്ത്രണങ്ങളിൽ പരിമിതമായ ഇളവുകളേ ഇപ്പോഴും സർക്കാർ അനുവദിച്ചിട്ടുള്ളൂ. കഴിഞ്ഞ ദിവസം കൊറോണ ഭീഷണിയെ തുടർന്ന്​ രാജ്യം സമ്പൂർണമായ ലോക്​ ഡൗണിലേക്കു നീങ്ങുന്നതായി പ്രധാനമന്ത്രി പ്രഖ്യാപിച്ചപ്പോൾ സമൂഹമാധ്യമങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട പ്രതികരണം ‘കഴിഞ്ഞ ആഗസ്​റ്റ്​ അഞ്ചു മുതലുള്ള കശ്​മീർ അനുഭവത്തിലേക്ക്​ സ്വാഗതം’ എന്നായത്​ വെറുതെയല്ല​. കഴിഞ്ഞ ഒമ്പതു മാസമായി കശ്​മീർ ‘രാഷ്​ട്രീയ ക്വാറൻറീനി’ലാണ്​. ടെലികമ്യൂണിക്കേഷൻ, ഇൻറർനെറ്റ്​ കർക്കശനിയ​ന്ത്രണങ്ങൾ ഇ​േപ്പാഴും തുടരുന്നു. കോവിഡ്​ കാലത്തും ഡാറ്റാ സ്​പീഡ്​ പരിമിതപ്പെടുത്തിയതിനാൽ ​ആശുപത്രി ആവശ്യങ്ങൾക്കുള്ള ഒരു ഫയൽ ഡൗൺലോഡ്​ ചെയ്യാൻ മണിക്കൂർതന്നെ എ​ടുക്കേണ്ടിവരുന്നുവെന്ന്​ ഡോക്​ടർമാർ പരിഭവിക്കുന്നു. ഗവൺമ​​െൻറ്​ വൈറ്റ് ​ലിസ്​റ്റിൽപെടുത്തിയ ഏതാനും വെബ്​സൈറ്റുകൾ മാത്രമാണ്​ ലഭ്യം. എല്ലാ ടെലികോം, ഇൻറർനെറ്റ്​ സേവനങ്ങളും മോണിറ്റർ ചെയ്യപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയോട്​ കൂറ്​ ചാർത്തിക്കിട്ടുന്നതിനു വേണ്ടി 1950കൾ മുതൽ എൺപതുകൾവരെ വടക്കുകിഴക്കൻ ഭാഗങ്ങളിൽ നടന്ന യുദ്ധാന്തരീക്ഷമാണ്​ ഇപ്പോൾ താഴ്​വരയിൽ നിലനിൽക്കുന്നതെന്ന്​ രാഷ്​ട്രീയനിരീക്ഷകർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. അന്ന്​ വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്​ഥാനങ്ങളെ ഒപ്പം നിർത്താൻ അനുവദിച്ച, ജനങ്ങൾക്ക്​ പ്രത്യേക സാമ്പത്തിക, ഭൂവുടമ പദവികൾ നൽകുന്ന ഭരണഘടനയുടെ 35എ വകുപ്പി​​​െൻറ ആനുകൂല്യം എടുത്തുകളഞ്ഞ്​ കശ്​മീരിനോടുള്ള​ വൈരനിര്യാതനം കടുപ്പിക്കുകകൂടി ചെയ്​തു കേന്ദ്രസർക്കാർ. പി.എസ്​.എ ചുമത്തി രാഷ്​ട്രീയനേതൃത്വത്തിന്​ ​ശ്രീനഗറിലെ അവരുടെ വസതികളും റെസ്​റ്റ്​ ഹൗസുകളും ന​ക്ഷത്ര ഹോട്ടലുകളും ജയിലുകളാക്കി മാറ്റിയപ്പോൾ 450 ഒാളം യുവാക്കളെ പിടികൂടി സംസ്​ഥാനത്തിനു പുറത്ത്​, മുഖ്യമായും യോഗി ആദിത്യനാഥ്​ ഭരിക്കുന്ന ഉത്തർപ്രദേശിലെ വിവിധ ജയിലുകളിലടച്ചിരിക്കുകയാണ്​. അവിടെ മരിച്ചവരുണ്ട്​, ഗുരുതര രോഗങ്ങളോട്​ മല്ലടിക്കുന്നവരുണ്ട്​, കൈയിൽ പണമില്ലാത്തതിനാൽ മാതാപിതാക്കൾക്കും ബന്ധുക്കൾക്കും വന്നു കാണാൻപോലും കഴിയാത്തവരുണ്ട്​. ​ഇതൊന്നും അറുതിയോ മുക്തിയോ ഇല്ലാതെ തുടരുന്നതിനിടെയാണ്​ അബ്​ദുല്ലമാരുടെ മോചനത്തിന്​ സർക്കാർ വഴിതുറന്നിരിക്കുന്നത്​. പി.ഡി.പി, പീപ്​ൾസ്​ കോൺഫറൻസ്​ അടക്കമുള്ള ഇതര രാഷ്​ട്രീയകക്ഷികളുടെ നേതാക്കളെയും പുറത്തുവിടുമോ എന്ന ചോദ്യത്തിന്​ വ്യക്തമായ മറുപടി അധികൃതരുടെ ഭാഗത്തുനിന്നുണ്ടായിട്ടില്ല.

2018ൽ ഭരണസഖ്യം പരാജയപ്പെട്ടു പിരിഞ്ഞതിൽ പിന്നെ മഹ്​ബൂബ മുഫ്​തി ബി.ജെ.പിയുടെ കണ്ണിലെ കരടാണ്. അവരോടു പകവീട്ടാൻ ഒടുവിൽ മുൻ ധനമന്ത്രി അടക്കമുള്ള പ്രമുഖരെ കൂട്ടി ‘ജമ്മു-കശ്​മീർ അപ്​നി പാർട്ടി’യും തല്ലിപ്പടച്ചിട്ടുണ്ട്​ ബി.ജെ.പി. കശ്​മീരി​​​​​െൻറ നഷ്​ട​െപ്പട്ട അവകാശങ്ങൾ തിരിച്ചെടുക്കും വരെ കേന്ദ്രം സ്​പോൺസർ ചെയ്യുന്ന രാഷ്​ട്രീയപ്രക്രിയകളിൽ പങ്കുവഹിക്കില്ലെന്ന്​ നാഷനൽ കോൺഫറൻസും പി.ഡി.പിയുമടക്കമുള്ള കക്ഷികൾ കഴിഞ്ഞ ആഗസ്​റ്റ്​ നാലിന്​ ഉമർ അബ ്​ദുല്ലയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ‘ഗുപ്​കർ പ്രഖ്യാപനം’ നടത്തിയിരുന്നു. നേതൃത്വം ജയിലിലടക്കപ്പെട്ടതോടെ വഴിയാധാരമായവരെ പിടികൂടി തങ്ങളുടെ ഹിതാനുസാരമുള്ള രാഷ്​ട്രീയപ്രക്രിയ പുനരാരംഭിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തി​​​െൻറ ഭാഗമായി​ ‘സ്വന്തം (അപ്​നി) പാർട്ടി’ക്കു വഴിനോക്കുകയായിരുന്നു ബി.ജെ.പി. എന്നാൽ, അവരെ ഡൽഹിയിൽ സൽക്കരിച്ചു കശ്​മീരിനു സംസ്​ഥാനപദവി തിരിച്ചുനൽകുമെന്നതടക്കമുള്ള വാഗ്​ദാനം നൽകി തിരിച്ചയച്ച തൊട്ടുടനെ വന്ന നാഷനൽ കോൺഫറൻസ്​ നേതാക്കളുടെ മോചനം അപ്​നി പാർട്ടിയെയും ഞെട്ടിച്ചു. ബി.ജെ.പിയ​ുടെ പഴയ സഖ്യകക്ഷി കൂടിയായ നാഷനൽ കോൺഫറൻസുമായി വല്ല അന്തർധാരണകളുമുണ്ടോ എന്ന സംശയം അവരും താഴ്​വരയും ഒരുപോലെ പങ്കുവെക്കുന്നുണ്ട്​. ഉമറി​​െൻറ മോചനത്തിനു വേണ്ടി കിണഞ്ഞു ശ്രമിച്ച സാറാ അബ്​ദുല്ല, മധ്യപ്രദേശിനു ശേഷം ബി.ജെ.പി കണ്ണു​െവച്ചിരിക്കുന്ന രാജസ്​ഥാനിലെ യുവ കോൺഗ്രസ്​ നായകൻ സചിൻ പൈലറ്റി​​​െൻറ ഭാര്യയാണ്​ എന്നത്​ വിശാല രാഷ്​ട്രീയനാടകത്തിനുള്ള സൂചനയായി കാണുന്നവരുമുണ്ട്​. ഏതു നാടകമാടിയാലും പട്ടാള ബൂട്ടിനടിയിൽ അമർത്തിപ്പിടിച്ച കശ്​മീർ പ്രതിസന്ധി എങ്ങനെ തീരും എന്നതിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാറിനും സംഘ്​പരിവാറിനും തിട്ടമില്ലാത്തിടത്തോളം ഇനിയും കഥ തുടരും.