പുത്തുമലയിൽ ഇപ്പോഴുമുണ്ട്​ ഓർമയുടെ മരവിച്ച കാലുകൾ...

കഴിഞ്ഞ പ്രളയകാലത്ത്​ കേരളത്തെ കണ്ണീരണിയിച്ച ദുരന്തമായിരുന്നു വയനാട്​ ജില്ലയിലെ പുത്തുമലയിലുണ്ടായ വൻ ഉരുൾപൊട്ടൽ. ഒരുപാടു ജീവനുകളെ മണ്ണിനടിയിലാഴ്​ത്തിയ ആ ദുരന്തത്തി​െൻറ എല്ലാ വേദനയും ഒറ്റഫ്രെയിമിലൊതുങ്ങുന്നതായിരുന്നു മാധ്യമം ഫോ​ട്ടോഗ്രാഫർ ബൈജു കൊടുവള്ളിയുടെ കാമറയിൽ പതിഞ്ഞ, നെഞ്ചകം പൊള്ളിക്കുന്ന ആ ചിത്രം. 2019 ആഗസ്​റ്റ്​ പത്തിന്​​ പുറത്തിറങ്ങിയ മാധ്യമം പത്രത്തി​െൻറ ഒന്നാംപേജിൽ കണ്ണീർമല എന്ന തലക്കെട്ടിലെ മുഖ്യവാർത്തക്കൊപ്പം 'ആ കാലുകൾ നടന്നെത്താൻ കൊതിച്ച ദൂരം എത്രയായിരിക്കും' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ചിത്രം ദുരന്തത്തി​െൻറ മുഴുവൻ ഭീകരതയും പ്രതിഫലിക്കുന്നതായിരുന്നു. ഒരാണ്ടുപിന്നിട്ടിട്ടും ആ കാഴ്​ചയുടെ ​ഓർമകൾ ഇപ്പോഴും മനസ്സിനെ നീറ്റുന്നതായി ബൈജു. നാടിനെ നടുക്കിയ പുത്തുമല ദുരന്തത്തി​ന്​ ഒരു വർഷം തികയുന്ന വേളയിൽ വീണ്ടും ആ ദുരന്ത ഭൂമിയിലെത്തി ബൈജു കൊടു​വള്ളി പകർത്തിയ ചിത്രങ്ങളും ഹൃദയഹാരിയായ കുറിപ്പും.

'കോഴിക്കും പ്രാവിനും തീറ്റ കൊടുക്കണം' എന്ന ആ എഴുത്ത്​ ഇപ്പോഴും അവിടെയുണ്ട്​... ഉരുൾപൊട്ടി പിളർന്നുപോയ ഒരു ദേശത്തി​െൻറ നെഞ്ചിലെഴുതിയ ചുവരെഴുത്ത്​. 17 മനുഷ്യജീവനുകൾ പൊലിഞ്ഞുപോയ, അഞ്ചു പേരെ ഇനിയും കണ്ടെത്താൻ കഴിയാത്ത പുത്തുമലയുടെ വേദനയായി തകർന്നു പോയ ആ വീടി​െൻറ ചുമരുകളിൽ ആ കുറിപ്പുകൾ ഇനിയും എത്രകാലമുണ്ടാവും...

പൂത്തു നിൽക്കുന്ന മലയാണ്​ പിന്നീട്​ പുത്തുമലയെന്ന വിളിപ്പേരായി മാറിയത്​. പക്ഷേ, ഒരുവർഷം മുമ്പ്​ ഒരുപിടി മനുഷ്യരുടെയുള്ളിൽ പൂത്ത സ്വപ്​നങ്ങളും ജീവനുമായിരുന്നു ആ മലവെള്ളപ്പാച്ചിൽ തകർത്തെറിഞ്ഞത്​. ദുരന്തത്തിനു ശേഷം ജീവനുമേൽ മണ്ണുമൂടിയ ആ ദേശത്ത്​ എത്തിയ ആരോ ആണ്​ ചെങ്കല്ലു കൊണ്ട്​ ആ വാക്കുകൾ എഴുതിയത്​. ഉറ്റവരും ഉടയോരും മണ്ണിലാഴ്​ന്നപ്പോൾ അനാഥരും പട്ടിണിയിലുമായിപോയ കോഴികൾക്കും പ്രാവുകൾക്കും ആടുകൾക്കും തീറ്റ കൊടുക്കണമെന്ന്​ ഏതോ ദയവാൻ എഴുതി വെച്ച ഒസ്യത്താണത്​...

കഴിഞ്ഞ വർഷം ദുരന്ത വാർത്ത കേട്ട്​ ഈ മണ്ണിലേക്ക്​ ക്യാമറയുമെടുത്ത്​ ഓടിവരികയായിരുന്നു. വർഷം ഒന്നാകവേ, വീണ്ടും പുത്തുമലയിലെത്തുമ്പോൾ കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ അതേ മഴ. വീണ്ടും ദുരന്തമെത്തുമോ എന്ന ആശങ്ക കാണുന്നവരുടെയെല്ലാം മുഖങ്ങളിലുണ്ട്​. മണ്ണിടിച്ച്​ മനുഷ്യരെ നിരത്തിയ ആ ദുരന്തഭൂമിയുടെ ഒരറ്റത്ത്​ ഇപ്പോഴും തകർന്നു കിടപ്പുണ്ട്​ എടക്കണ്ടത്ത്​ അയ്യൂബി​െൻറ ഓ​ട്ടോറിക്ഷ. മഴ കനത്ത നേരത്ത്​ ബന്ധുക്കളെയും കൂട്ടി അയ്യൂബ്​ വരുന്നത്​ കാത്തുകിടന്ന അതേ ഓ​ട്ടോറിക്ഷ.

തൊട്ടപ്പുറത്ത്​ പച്ചക്കാട്​ കടന്നുകയറിയ ഒരിടം. അവിടെയായിരുന്നു കാക്കൂത്തുപറമ്പിൽ ജുനൈദി​െൻറ മരിച്ചുമരവിച്ച രണ്ടു കാലുകൾ പുറത്തേക്ക്​ തുറിച്ചു നിന്നത്​. ആ ഫോ​ട്ടോയെടുക്കു​മ്പോൾ ക്യാമറയുടെ ഷട്ടർ സ്​പീഡിനെക്കാൾ വേഗത്തിൽ എൻറെ നെഞ്ച്​ പിടച്ചിരുന്നു. ജുനൈദും ബാപ്പ ഖാലിദും അമ്മാവൻ അയ്യൂബും അയ്യൂബി​െൻറ പ്രായമായ ഉമ്മ നബീസയും അടക്കം ആറുപേർ ആ മണ്ണിലാണ്​ പൊലിഞ്ഞത്​. അവരുടെയൊക്കെ അവശേഷിക്കുന്ന ബന്ധുക്കളെ കാണാനായിരുന്നു ഒന്നാം വാർഷികത്തിൽ പുത്തുമലയിലെത്തിയത്​. മേപ്പാടിയിലെ സുഹൃത്ത്​ സിദ്ധീക്കാണ്​ സഹായം ചെയ്​തത്​. മേപ്പാടി ചെ​മ്പോത്തറയിലാണിപ്പോൾ ജുനൈദി​െൻറ കുടുംബം താമസിക്കുന്നത്​. യൂസുഫ്​ എന്ന സുഹൃത്ത്​ താത്​കാലികമായി താമസിക്കാൻ നൽകിയ വീടാണത്​. ആറു പേർ നഷ്​ടപ്പെട്ട ഒരു കുടുംബം, മനസ്​ വെന്തു കഴിയുന്നു.

അയ്യൂബി​െൻറ മകൻ സലീം ആ ദുരന്ത ദിനത്തി​െൻറ ഓർമകളുടെ കെട്ട്​ ഞങ്ങൾക്കു മുന്നിൽ ഒരിക്കൽ കൂടി അഴിച്ചു. കോഴിക്കോട്​ രാമനാട്ടുകരയിൽ ജ്യൂസ്​ കട നടത്തിയിരുന്ന സലിം എല്ലാമുപേക്ഷിച്ച്​ ഉറ്റവർ നഷ്​ടമായ ഈ കുടുംബത്തിന്​ താങ്ങായുണ്ട്​. മണ്ണിൽ പുതഞ്ഞ്​ മരവിച്ചു കിടന്ന ജുനൈദി​ൻറെ കാലുകൾ പല രാത്രികളിലും എൻ​റെ ഉറക്കം കെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്​.

മഴക്കൊപ്പം കണ്ണീരും പെയ്​ത ദുരന്തഭൂമിയിൽ

2019 ഓഗസ്​റ്റ്​ എട്ടിനായിരുന്നു നാടു മുഴുവൻ നടുങ്ങിയ ആ ദുരന്തമുണ്ടായത്​. വൈകുന്നേരം വീട്ടിലിരിക്കെയാണ്​ ഉരുൾപൊട്ടിയെന്നു​ം വയനാട്ടിൽ പോകണമെന്നും ഓഫീസിൽ നിന്ന്​ അറിയിപ്പെത്തിയത്​. ഈങ്ങാപ്പുഴയിൽ വെള്ളം കെട്ടിക്കിടന്നതിനാൽ വയനാട്ടിലേക്കുള്ള യാത്ര ഉച്ചയോടെ തടസപ്പെട്ടിരുന്നു. രാത്രിയിലും മഴ കനത്തു തുടർന്നു. പുലർച്ചെയോടെ ഞാൻ വയനാട്ടിലേക്ക്​ പുറപ്പെട്ടു. രണ്ടാം പ്രളയകാലത്തി​ൻറെ ഭീകരത എല്ലായിടത്തും കാണാമായിരുന്നു. വയനാട്​ റൂട്ടിൽ പലരെയും വിളിച്ചെങ്കിലും ആരെയും ലൈനിൽ കിട്ടിയില്ല.

കിട്ടിയ നിർദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച്​ കോടഞ്ചേരി വഴി വയനാട്​ ചുരത്തിൽ ചിപ്പിലിത്തോട്​ എത്തി. ചുരത്തിൽ മണ്ണിടിച്ചിൽ കാരണം ആരെയും കടത്തിവിടുന്നില്ല. ആവശ്യക്കാർക്കും മാധ്യമപ്രവർത്തകർക്കും ഔചിത്യമില്ലല്ലോ, ഞാൻ കാര്യം പറഞ്ഞപ്പോൾ ചുരം സംരക്ഷണസമിതിക്കാർക്ക്​ തടയാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. താങ്കളുടെ ഇഷ്​ടംപോലെ ചെയ്യാം, വിക്​ടർ ജോർജ്ജ്​ ആകാതിരുന്നാൽ മതി എന്ന്​ പറഞ്ഞ്​ അവർ എന്നെ കടത്തിവിട്ടു.

ചു​േണ്ടൽ വഴി മേപ്പാടി ടൗണിൽ എത്തിയപ്പോൾ വീണ്ടും പ്രശ്​നം. അപകടം നടന്ന പുത്തുമല റൂട്ടിലേക്ക്​ ആംബുലൻസ്​ അല്ലാതെ ഒന്നും കടത്തിവിടുന്നില്ല. മേപ്പാടിയിൽ നിന്ന്​ പത്ത്​ കിലോമീറ്ററിലധികമുണ്ട്​ പുത്തുമലയിലേക്ക്​. നാട്ടുകാരുടെ സഹായത്തോടെ ഒരു ആംബുലൻസിൽ എനിക്കും സ്​ഥലം കിട്ടി. മേപ്പാടിയിൽനിന്ന്​ പുറപ്പെട്ടപ്പോഴാണ്​ വണ്ടികൾ തടഞ്ഞതി​െൻറ കാരണം മനസിലാകുന്നത്​. റോഡുകൾ പലയിടത്തും തകർന്നു കിടക്കുന്നു. കഷ്​ടിച്ച്​ ഒരു വണ്ടിക്ക്​ കടന്നുപോകാം. പുത്തുമല എത്തുന്നതിന്​ നാലു കിലോമീറ്റർ അകലെ ആംബുലൻസ്​ യാത്രയും അവസാനിച്ചു. കള്ളാടി മഖാമിനടുത്ത്​ റോഡ്​ മുഴുവൻ കുന്നിടിഞ്ഞ്​ തടസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.

ഇടതുവശത്ത്​ വാൾപ്പുല്ലുകൾ നീണ്ടുവളർന്നു നിൽക്കുന്ന കുന്ന്​ മാത്രം, വലതുവശത്ത്​ മഴയിൽ കുതിർന്ന കാപ്പിത്തോട്ടത്തി​െൻറ പരിചയമില്ലാത്ത മുഖം. അവിടെ നിന്ന്​ നടന്നപ്പോൾ ആരോ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട സ്​ഥലംപോലെ തൊള്ളായിരംകുന്നിനു കീഴിൽ കള്ളാടി ടൗൺ. അവിടെ നിന്ന്​ പോകു​േമ്പാൾ പലയിടത്തായി ഉരുൾപൊട്ടിയിരിക്കുന്നത്​ കണ്ടു​. കീഴ്​ക്കാംതൂക്കായ ചൂണ്ടി വളവിൽ റോഡ്​ ഇടിഞ്ഞുപോയിരിക്കുന്നു. താഴെ കള്ളാടിപ്പുഴ അതിവേഗത്തിൽ ഏറാട്രകുണ്ട്​ ലക്ഷ്യമാക്കി കുതിക്കുന്നു. മൂന്ന്​ മണിയോടെ പുത്തുമലയിൽ അപകട സ്​ഥലത്ത്​ എത്തി. ടൺകണക്കിന്​ മരങ്ങളും ചളിയും അടിഞ്ഞെത്തിയ വിശാലമായ ഒരു ഭൂപരപ്പിനുമേൽ നിൽക്കുന്നതുപോലെയായിരുന്നു അത്​. ചളിയിൽ ചവുട്ടി നടക്കു​േമ്പാൾ ഏത്​ നിമിഷവും താഴ്​ന്നുപോകാമെന്ന തോന്നൽ. ഏത്രയോ കാലങ്ങൾ ആരു​െടയൊക്കെയോ സ്വപ്​നങ്ങളും നിശ്വാസങ്ങളും ഉതിർന്നയിടമാണ്​. എല്ലാം ഒരു നിമിഷം കൊണ്ട്​ ഇല്ലാതായിരിക്കുന്നു.

എന്നാൽ അതൊന്നുമല്ല, എ​െൻറ ലക്ഷ്യം. മികച്ച ഒരു പടം വേണം, ആർക്കുമില്ലാത്ത ഒന്ന്​. ഉരുൾപൊട്ടലി​െൻറ ഭീകരതകൾ ചിത്രീകരിച്ചുകൊണ്ടു നിന്നപ്പോഴാണ്​ രക്ഷാപ്രവർത്തനം നടത്തുന്നവരുടെ സംസാരത്തിൽ നിന്ന്​ ആ വാക്കുകൾ ഞാൻ കേട്ടത്​. 'മ്മടെ ജുനൈദ്​ ആണ്​ പോലും, പച്ചിലക്കാട്ടിൽ മരത്തടികൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്നു'. ഞാൻ അവരോട്​ കാര്യങ്ങൾ തിരക്കി. പച്ചിലക്കാട്​ എവിടെയാണെന്ന്​ അവർ പറഞ്ഞു തന്നു, ഉരുൾപൊട്ടി വന്നതി​െൻറ തുടക്ക സ്​ഥലത്ത്​ എവിടെയോ ആണ്​, അവർ വഴി കാട്ടിയായി വന്നില്ല, എന്നാൽ അങ്ങോട്ട്​ പോകുന്ന ഒരു ജീപ്പിൽ എന്നെ കയറ്റി, അര കിലോമീറ്റർ പിന്നിട്ട്​, പച്ചിലക്കാട്ടിലേക്ക്​ തിരിയുന്നിടത്ത്​ എത്തിയപ്പോൾ അവർ എന്നെ ഇറക്കിവിട്ട്​ ചൂരൽമല ഭാഗത്തേക്ക്​പോയി. മഴ കനത്തു പെയ്യുന്നു. മുറിവിൽ വീഴുന്നതു​േപാലെ കനത്ത മഴത്തുള്ളികൾ ഉരുൾപൊട്ടിയ പച്ചമണ്ണിലും വീഴുന്നുണ്ട്​. തേയിലക്കാട്ടിലൂടെ ഞാൻ ഞാൻ പച്ചിലക്കാട്ടിലേക്ക്​ നടന്നു. കുന്നിൻമുകളിൽ നിന്ന്​ നോക്കിയപ്പോൾ കണ്ട നിരന്ന സ്​ഥലങ്ങളിൽ പുത്തുമല മാരിയമ്മൻ ക്ഷേത്രവും പള്ളിയും, റാട്ടമട്ടവുമെല്ലാം ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്ന്​ പിന്നീട്​ മനസിലായി.

പച്ചിലക്കാട്ടിൽ എത്തിയപ്പോൾ ആഞ്ചോ ആറോ പേർ ചേർന്ന്​ എന്തോ പുറത്തെടുക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അടുത്ത്​ പോയി നോക്കിയപ്പോൾ കണ്ണിൽ ഇരുട്ടു കയറുന്നതുപോലെ, ഒരു നിമിഷം ചലനമറ്റുപോയി. ഒരുകാൽപാദം മാത്രം പുറത്തേക്ക്​ കാണുന്നു. ചെളിയിൽ പുതഞ്ഞ മരങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്ന അയാളെ പുറത്തെടുക്കാനാണ്​ അവർ ശ്രമിക്കുന്നത്​. ആ ജീവൻ എപ്പോഴോ പറന്നുപോയിരിക്കുന്നു. എന്നാൽ, അവന്​ വേദനിക്കുമെന്ന തരത്തിൽ ഏറെ ശ്രദ്ധയോടെ പുറത്തെടുക്കാൻ അവർ ശ്രമിക്കുന്നത്​ കണ്ടപ്പോൾ മഴത്തുള്ളികൾ കണ്ണുകളിലും പിറവിയെടുത്തത്​ എനിക്ക്​ തടയാനായില്ല. ആ ദൃശ്യങ്ങളിലേക്ക്​ കാമറയുടെ ഷട്ടർ തുറന്നടയുന്നതി​െൻറ ശബ്​ദം നൊമ്പരമായിമാറി.

പച്ചിലക്കാട്ടിൽനിന്ന്​ തിരിച്ചറങ്ങു​മ്പോൾ തളർന്നുപോയിരുന്നു. റോഡിലെത്തിയപ്പോൾ കാലുകൾ മരവിച്ച്​ അവിടെ ഇരുന്നു. അതുവഴി വന്ന ഒരു പൊലീസ്​ ജീപ്പ്​ എന്നെ കണ്ട്​ നിർത്തി. എന്നെ പുത്തുമലയിലെ താത്​കാലിക ട്രീറ്റ്​മെൻറ്​ സെൻററിലെത്തിച്ചു. അര മണിക്കൂർ വിശ്രമിച്ചതിനുശേഷം മറ്റൊരു വണ്ടിയിൽ കയറ്റി മേപ്പാടിയിലെത്തിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ ഓഫിസിൽ നിന്നും വിളികൾ വന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. കൽപറ്റ ബ്യൂറോയിൽ എത്തി പടം അയക്കു​േമ്പാൾ ഒമ്പതു മണി കഴിഞ്ഞിരുന്നു. റൂമിൽ എത്തി കുളി കഴിഞ്ഞ്​ കിടക്കാൻ നേരത്തെ പിറ്റേ ദിവസത്തെ ഒന്നാം പേജി​െൻറ സ്ക്രീൻ ഷോട്ട്​ 'കണ്ണീർമല' ഒന്നാംപേജ്​ രൂപകൽപന ​ചെയ്​ത ചീഫ്​ സബ്​ എഡിറ്റർ വാട്​സ്​ആപ്​ ചെയ്​തിരുന്നു. എടുക്കുന്ന പടങ്ങൾ നന്നായി പ്രിൻറ്​ ചെയ്​തു വരുന്നതി​െൻറ സുഖകരമായ അവസ്​ഥയായിരുന്നില്ല മനസ്സിലപ്പോൾ.​ നൊമ്പരപ്പാടായി മാറിയ ആ കാഴ്​ചകൾ വീണ്ടും ഓർമയിൽ തെളിയു​േമ്പാഴുള്ള സങ്കടമായിരുന്നു അതിനും മുകളിൽ.

'വല്ല്യുമ്മ ഈ മണ്ണിനടിയിൽ തന്നെയുണ്ടാവും'...

ആ ഓർമകളെല്ലാം മനസ്സിലിട്ടായിരുന്നു പുത്തുമലയിൽ നിന്നത്​. ഒരു സിനിമയുടെ റീൽ കറങ്ങിത്തിരിയുന്ന പോലെ സലിം ഓർമകളിലൂടെ നൊമ്പരപ്പെട്ടു. 'എനിക്കെല്ലാം എൻറെ ബാപ്പയായിരുന്നു. എല്ലാരെയും കൂട്ടി ഇവിടുന്ന്​ രക്ഷപ്പെടാനായിരുന്നു ബാപ്പ ഓ​​ട്ടോ റിക്ഷ ഒതുക്കിയിട്ട്​ ഓടിവന്നത്​. പക്ഷേ, അത്​ തിരിച്ചുവരാത്ത ഒരു യാത്രയായിപ്പോയി...'

സലിമിൻറെ ഉമ്മയുടെ അനിയനാണ്​ ഖാലിദ്​. കനത്ത മഴയിൽ ഉരുൾ പൊട്ടിയേക്കുമെന്ന്​ പേടിച്ചായിരുന്നു ഖാലിദും കുടുംബവും കുന്നിൽ മുകളിലെ വീട്ടിൽ നിന്ന്​ താഴേക്കു മാറിയത്​. ഏറെ കാലം ഗൾഫിലായിരുന്ന ഖാലിദ്​ തിരികെ വന്നിട്ട്​ എട്ടു മാസമേ ആയിട്ടുള്ളു. പുതുതായി പണിത വീട്ടിലിരുന്ന്​ പാസ്​പോർട്ട്​ അടക്കമുള്ള രേഖകൾ എടുക്കാനും കോഴിക്കും ആടിനുമൊക്കെ തീറ്റ കൊടുക്കാനുമായി കുന്നിലെ വീട്ടിൽ പോയി തിരികെ വന്നതാണ്​. രേഖകൾ എല്ലാം അയ്യൂബി​െൻറ വീട്ടിൽ വെച്ചു. എല്ലാവരെയും കൂട്ടി ചൂരൽമലയിലേക്ക്​ പോകാനായിരുന്നു ഓ​ട്ടോ ഡ്രൈവർ കൂടിയായ അയ്യൂബി​െൻറ പ്ലാൻ. പക്ഷേ, എല്ലാം നിമിഷങ്ങൾ കൊണ്ട്​ അവസാനിച്ചു. ഒരു മല അപ്പാടെ അവരുടെ ജീവനു മേൽ വന്നു വീണു...

'ഈ മണ്ണിലെവിടെയാണ്​ ഞങ്ങടെ വല്ല്യുമ്മ എന്നറിയില്ല. വല്ല്യുമ്മ ഈ മണ്ണിനടിയിൽ തന്നെയുണ്ടാവും...' വീണ്ടും പെയ്യുന്ന ആഗസ്​റ്റി​െൻറ കണ്ണീരിനൊപ്പം സലിം പറഞ്ഞു നിർത്തി. പുത്തുമലയിറങ്ങുമ്പോൾ മറ്റൊരു ദുരന്തവാർത്തയാണ്​ തേടിവന്നത്​.. രാജമലയിൽ പെട്ടിമലയിൽ ഇതേപോലെ ഉരുൾ പൊട്ടിയിരിക്കുന്നു...ആ മണ്ണിനടിയിരുന്ന്​ ജുനൈദി​െൻറ പോലെ മരിച്ചുമരവിച്ച കാലുകൾ തുറിച്ചു​നോക്കുന്നത്​ കാമറയിലൂടെയല്ലാതെ എനിക്കി​പ്പോൾ കാണാം...