ഭൂഗോളം പി​ന്നെ​യും വലത്തോട്ട്

തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് വ​ർ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു 2024. ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ​ത്ത​ന്നെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് മാ​മാ​ങ്ക​ത്തി​നാ​ണ് വി​ട​പ​റ​യു​ന്ന വ​ർ​ഷം സാ​ക്ഷ്യം​വ​ഹി​ച്ച​ത്. ഇ​ന്ത്യ, അ​മേ​രി​ക്ക, റ​ഷ്യ, ബ്രി​ട്ട​ൻ, പാ​കി​സ്താ​ൻ, ഫ്രാ​ൻ​സ് തു​ട​ങ്ങി 80ല​ധി​കം രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ​ദേ​ശീ​യ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ന​ട​ന്നു. യൂ​റോ​പ്പി​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ ഗ​തി​വി​ഗ​തി​ക​ളെ നി​ർ​ണ​യി​ക്കു​ന്ന യൂ​റോ​പ്യ​ൻ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലേ​ക്കു​ള്ള തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പും ഈ ​വ​ർ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു. 220 കോ​ടി​യി​ല​ധി​കം ജ​ന​ങ്ങ​ൾ പോ​ളി​ങ് ബൂ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ വ​ർ​ഷം. ലോ​ക​ത്തി​ലെ ആ​കെ വോ​ട്ട​ർ​മാ​രി​ൽ 60 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​വ​രു​മി​ത്; ആ​ഗോ​ള ജി.​ഡി.​പി​യു​ടെ ശ​ത​മാ​ന​ക്ക​ണ​ക്കി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ 50. ഈ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ൾ ആ​ഗോ​ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ എ​ന്തൊ​ക്കെ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളാ​ണ് വ​രു​ത്തി​യ​ത്? ഒ​റ്റ​പ്പെ​ട്ട തു​രു​ത്തു​ക​ൾ മാ​റ്റി​നി​ർ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ, ലോ​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യം പൊ​തു​വി​ൽ തീ​വ്ര വ​ല​തു​പ​ക്ഷ പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ അ​പ​ക​ട​ച്ചു​ഴി​യി​ലേ​ക്ക് നി​പ​തി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു​വെ​ന്നാ​ണ് ഈ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ഫ​ല​ങ്ങ​ൾ പ്രാ​ഥ​മി​ക​മാ​യി വി​ല​യി​രു​ത്തു​മ്പോ​ൾ വ്യ​ക്ത​മാ​കു​ന്ന​ത്.

ഭൂ​മി​യു​ടെ ച​രി​വ് ഇ​ട​ത്തോ​ട്ടാ​ണെ​ങ്കി​ലും, ലോ​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ ദി​ശ ​പൊ​തു​വി​ൽ വ​ല​ത്തോ​ട്ടാ​ണ്. പു​തി​യ സ​ഹ​സ്രാ​ബ്ദ​ത്തി​ൽ അ​ത് കൂ​ടു​ത​ൽ വ​ല​ത്തോ​ട്ട് ചാ​ഞ്ഞു. കേ​വ​ല​മാ​യ വ​ല​തു​പ​ക്ഷ പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്രം എ​ന്ന​തി​ലു​പ​രി, വം​ശീ​യ​ത​യി​ല​ധി​ഷ്ഠ​ത​മാ​യ തീ​വ്ര വ​ല​തു​പ​ക്ഷ ആ​ശ​യ​ധാ​ര​ക​ളാ​ണി​പ്പോ​ൾ ലോ​ക​ത്തെ ന​യി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ തെ​റ്റാ​വി​ല്ല. ‘ന​വ​നാ​സി​സം’ എ​ന്നൊ​ക്കെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​റു​ള്ള ഈ ​പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര​മി​പ്പോ​ൾ ഭൂ​പ​ട​ത്തി​ന്റെ സ​ക​ല കോ​ണു​ക​ളി​ലേ​ക്കും വ്യാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. വി​വി​ധ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലും അ​വ​രു​ണ്ട്.

പ​ട്ടാ​ള അ​ട്ടി​മ​റി​യി​ലൂ​ടെ​യോ, അ​തു​പോ​​ലു​ള്ള ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വി​രു​ദ്ധ​മാ​യ മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യോ അ​ല്ല ഈ ​അ​ധി​കാ​ര​പ്ര​വേ​ശം. മ​റി​ച്ച്, ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ സ​​ങ്കേ​ത​ങ്ങ​ളും സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളും പ്ര​ചാ​ര​ണ​രീ​തി​ക​ളും മ​റ്റൊ​രു രീ​തി​യി​ൽ ആ​വി​ഷ്ക​രി​ച്ച് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലൂ​ടെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് ന​വ​നാ​സി പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. ലോ​​ക​​ത്തെ ഏ​​റ്റ​​വും​​വ​​ലി​​യ ജ​​നാ​​ധി​​പ​​ത്യ രാ​​ജ്യ​​മാ​​യ ഇ​​ന്ത്യ​​യു​​ടെ കാ​​ര്യം​​ത​​ന്നെ എ​​ടു​​ക്കു​​ക.

മോ​ദി​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ​വ​ക്താ​ക്ക​ൾ മൂ​ന്നാ​മ​തും അ​ധി​കാ​ര​മു​റ​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; രാ​ജ്യ​ത്തെ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗം സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ൾ ഭ​രി​ക്കു​ന്ന​തും തീ​വ്ര​ഹി​ന്ദു​ത്വ​യു​ടെ ഉ​ന്മാ​ദ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ​ത​ന്നെ. ലോ​​ക​​ത്തെ​​ല്ലാ​​യി​​ട​​ത്തു​​മു​​ണ്ട് ഈ ​​പ്ര​​തി​​ഭാ​​സം. പു​തു​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ യൂ​റോ​പ്പി​ലാ​ണ് ആ​ദ്യം ദൃ​ശ്യ​മാ​യ​തെ​ങ്കി​ലും 2016ൽ, ​അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ ഡോ​ണ​ൾ​ഡ് ട്രം​പ് അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​വ​ന്ന​തോ​ടെ ഈ ​പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന് കൂ​ടു​ത​ൽ ദൃ​ശ്യ​ത കൈ​വ​ന്നു; അ​തോ​ടെ അ​വ​ർ കൂ​ടു​ത​ൽ ആ​ക്ര​മ​ണോ​ത്സു​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. കു​ടി​യേ​റ്റ വി​രു​ദ്ധ​ത, ഇ​സ്‍ലാ​മോ​ഫോ​ബി​യ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ മു​ഖ​മു​ദ്ര​യാ​ക്കി​യു​ള്ള ഈ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ ഭൂ​പ​ട​ത്തെ ഒ​ന്നാ​കെ അ​സ്വ​സ്ഥ​മാ​ക്കി. കു​​ടി​​യേ​​റ്റ -​ഇ​​സ്‍ലാം​​വി​​രു​​ദ്ധ ന​​യ​​ങ്ങ​​ളും പ​​ല രാ​​ജ്യ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും ഔ​​ദ്യോ​​ഗി​​ക പ​​രി​​പാ​​ടി​​യാ​​യി മാ​​റു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ സം​ഘ്പ​രി​വാ​ർ, അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ റി​പ്പ​ബ്ലി​ക്ക​ൻ പാ​ർ​ട്ടി, ​​​ജ​ർ​​​​മ​​​​നി​​​​യി​​​​ലെ ‘ആ​​​​ൾ​​​​ട്ട​​​​ർ​​​​നേ​​​​റ്റി​​​​വ് ഫോ​​​​ർ ജ​​​​ർ​​​​മ​​​​നി’ (എ.​​എ​​ഫ്.​​ഡി), സ്വീ​​​​ഡ​​​​നി​​​​ലെ ഡെ​​​​മോ​​​​ക്രാ​​​​റ്റ്സ് (എ​​സ്.​​ഡി), എ​​​​സ്തോ​​​​ണി​​​​യ​​​​യി​​​​ലെ ക​​​​ൺ​​​​സ​​​​ർ​​​​വേ​​​​റ്റി​​വ് പീ​​​​പ്ൾ​​​​സ് പാ​​​​ർ​​​​ട്ടി (ഇ.​​കെ.​​ആ​​ർ.​​ഇ), ഫി​​​​ൻ​​​​ല​​​​ൻ​​​​ഡി​​​​ലെ ഫി​​​​ൻ​​​​സ് പാ​​​​ർ​​​​ട്ടി (എ​​ഫ്.​​പി), ഫ്രാ​​​​ൻ​​​​സി​​​​ലെ നാ​​​​ഷ​​​​ന​​​​ൽ റാ​​​​ലി പാ​​​​ർ​​​​ട്ടി (ആ​​ർ.​​എ​​ൻ)... 2024ലേ​ക്ക് ലോ​കം പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷം ലോ​കം കൈ​യ​ട​ക്കി​യ മ​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ചി​ല​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ധി​കാ​ര​മി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലെ നി​ർ​ണാ​യ​ക ക​ക്ഷി​യാ​യി അ​വ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ​ഗോ​ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യ ഈ ​തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ ച​രി​വ് ‘തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് വ​ർ​ഷാ’​ന​ന്ത​രം പി​ന്നെ​യും വ​ല​ത്തോ​ട്ടു​ത​ന്നെ കൂ​പ്പു​കു​ത്തു​മോ എ​ന്നാ​ണ് ലോ​കം സ​സൂ​ക്ഷ്മം ശ്ര​ദ്ധി​ച്ച​ത്. 80ൽ​പ​രം രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ ജ​ന​ഹി​തം ഈ ​അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തെ ശ​രി​വെ​ക്കു​ന്നു. ഭൂ​ഗോ​ളം പി​ന്നെ​യും വ​ല​ത്തോ​ട്ട് ചാ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; വി​വി​ധ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളും യൂ​റോ​പ്യ​ൻ യൂ​നി​യ​ൻ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പും ന​വ​നാ​സി​പ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യാ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​നാ​ണ് വ​ഴി​തെ​ളി​ച്ച​ത്.

ഹി​റ്റ്ല​ർ തി​രി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു

തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ ക​ക്ഷി​ക​ളും ന​വ​നാ​സി​ക​ളും ഏ​റ്റ​വും നേ​ട്ടം കൊ​യ്ത വ​ർ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു 2024. ഇ​ന്ത്യ​യി​ലും അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലും അ​ത് പ്ര​ക​ടം. ജൂ​ണി​ൽ ന​ട​ന്ന യൂ​റോ​പ്യ​ൻ യൂ​നി​യ​ൻ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ അ​വ​ർ നി​ർ​ണാ​യ​ക ശ​ക്തി​യാ​യി മാ​റി. 720 അം​ഗ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ന്റെ ഏ​ക​ദേ​ശം നാ​ലി​ലൊ​ന്നു പേ​ർ ന​വ​നാ​സി പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള​വ​രാ​ണ്. 10 വ​ർ​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ കൂ​ടു​ത​ൽ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ഈ ​പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്രം കൈ​യ​ട​ക്കു​മെ​ന്ന​തി​ന്റെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ സൂ​ച​ന​യാ​യി ഈ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ഫ​ലം ക​ണ​ക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഓ​സ്ട്രി​യ​യി​ൽ ന​ട​ന്ന പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ഒ​റ്റ​ക്ക​ക്ഷി ഫ്രീ​ഡം പാ​ർ​ട്ടി​യാ​ണ്. മു​ൻ നാ​സി നേ​താ​ക്ക​ൾ രൂ​പം​ന​ൽ​കി​യ പാ​ർ​ട്ടി​യാ​ണി​ത്. പോ​ർ​ചു​ഗ​ൽ, റു​മേ​നി​യ, ​ഫ്രാ​ൻ​സ്, ബ്രി​ട്ട​ൻ എ​ന്നീ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഇ​ക്കു​റി തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ ത​രം​ഗം ആ​ഞ്ഞ​ടി​ച്ചു. ഒ​രു​വേ​ള, ആ ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭ​ര​ണം ആ​ർ​ക്ക് എ​ന്ന് തീ​രു​മാ​നി​ക്കാ​നും ന​യ​ങ്ങ​ൾ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ക​ഴി​യും​വി​ധം നി​ർ​ണാ​യ​ക ശ​ക്തി​യാ​യി അ​വ​ർ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലു​ണ്ടാ​കും. ജ​ർ​മ​നി​യി​ൽ സ്റ്റേ​റ്റ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലും തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷം വി​ജ​യ സാ​ന്നി​ധ്യ​മ​റി​യി​ച്ചു.

തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം പോ​പു​ലി​സ്റ്റ് ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളും ഇ​ക്കു​റി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ കാ​ര്യ​മാ​യി പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ഫ്രാ​ൻ​സി​ലും ഓ​സ്ട്രി​യ​യി​ലു​മെ​ല്ലാം ഇ​തു​കൂ​ടി​യാ​ണ് സം​ഭ​വി​ച്ച​ത്. ത​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ടി​യേ​റ്റ വി​രു​ദ്ധ ന​യ​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം ഈ ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ ന​വ​നാ​സി​ക​ൾ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത് ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ലാ​ണ്. മു​സ്‍ലിം കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​ർ രാ​ജ്യ​ത്ത് വ​രു​ന്ന​തോ​ടെ പാ​ര​മ്പ​ര്യ സം​സ്കാ​ര​ത്തെ അ​ത് ബാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പ്ര​ചാ​ര​ണം.

അ​ല​യ​ടി​ച്ചു, ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​രം

തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് വ​ർ​ഷ​ത്തി​ന്റെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ പ്ര​ത്യേ​ക​ത​യാ​യി അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ പ്യൂ ​റി​സ​ർ​ച്ച് ഇ​ൻ​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ന്റെ പ​ഠ​ന​ത്തി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന​ത് ഓ​രോ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും അ​ല​യ​ടി​ച്ച ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​മാ​ണ്. 2024ലെ ‘​ഹൈ പ്രൊ​ഫൈ​ൽ’ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ലൊ​ന്ന് അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ കോ​ൺ​​ഗ്ര​സി​ന്റെ ഇ​രു​സ​ഭ​ക​ളി​ലും ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം നേ​ടി റി​പ്പ​ബ്ലി​ക്ക​ൻ പാ​ർ​ട്ടി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​തി​ന്റെ പ്ര​ധാ​ന​കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്ന് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് ബൈ​ഡ​ന്റെ ന​യ​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള എ​തി​ർ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. ബൈ​ഡ​നെ മാ​റ്റി ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റു​ക​ൾ വൈ​സ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് ക​മ​ല ഹാ​രി​സി​നെ സ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി​യാ​ക്കി​യെ​ങ്കി​ലും വി​ജ​യി​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല.

ബ്രി​ട്ട​നി​ൽ 14 വ​ർ​ഷ​ത്തെ ക​ൺ​സ​ർ​വേ​റ്റി​വ് പാ​ർ​ട്ടി ഭ​ര​ണ​ത്തി​നും ഇ​ക്കു​റി അ​ന്ത്യം​കു​റി​ച്ചു. പ​ക്ഷേ, അ​വി​ടെ തീ​വ്ര​വ​ല​തു​ക​ക്ഷി​ക​ള​ല്ല ഭ​ര​ണ​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​ത്; ഇ​ട​തു​പ​ക്ഷ​ക്കാ​രാ​യ ലേ​ബ​ർ പാ​ർ​ട്ടി​യാ​ണെ​ന്നു​മാ​ത്രം. ദ​ക്ഷി​ണാ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ വ​ൻ​ക​ര​യി​ലെ ബൊ​ട്സ്വാ​ന, ദ​ക്ഷി​ണ കൊ​റി​യ, ഘാ​ന, പാ​ന​മ, പോ​ർ​ചു​ഗ​ൽ, ഉ​റു​ഗ്വാ​യ് തു​ട​ങ്ങി​യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​ത്താ​ൽ ഭ​ര​ണ​മാ​റ്റം സം​ഭ​വി​ച്ചു. ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​രം ശ​ക്ത​മാ​യി ആ​ഞ്ഞ​ടി​ച്ചി​ട്ടും പി​ടി​ച്ചു​നി​ന്ന സ​ർ​ക്കാ​റു​ക​ളു​മു​ണ്ട്. ഇ​ന്ത്യ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് മി​ക​ച്ച ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം. പ്ര​തി​പ​ക്ഷം ഏ​റ​ക്കു​റെ ഒ​റ്റ​ക്കെ​ട്ടാ​യി നി​ല​യു​റ​പ്പി​ച്ച് മോ​ദി​യെ നേ​രി​ട്ട​പ്പോ​ൾ ഭ​ര​ണ​പ​ക്ഷം ദു​ർ​ബ​ല​മാ​യി. മൂ​ന്നി​ൽ ര​ണ്ട് ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തോ​ടെ മൂ​ന്നാ​മൂ​ഴ​ത്തി​ന് ശ്ര​മി​ച്ച ബി.​ജെ.​പി​ക്ക് അ​തോ​ടെ ഭ​ര​ണം നി​ല​നി​ർ​ത്താ​ൻ സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​ക​ളു​ടെ സ​ഹാ​യം വേ​ണ​മെ​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യാ​യി.

സ​മാ​ന​മാ​ണ് ദ​ക്ഷി​ണാ​ഫ്രി​ക്ക​യു​ടെ​യും അ​വ​സ്ഥ. ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ നാ​ഷ​ന​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക് ഇ​താ​ദ്യ​മാ​യി കേ​വ​ല ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. ജ​പ്പാ​നി​ൽ ലി​ബ​റ​ൽ ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റി​ക് പാ​ർ​ട്ടി​ക്കും ഫ്രാ​ൻ​സി​ൽ ഇ​മ്മാ​നു​വ​ൽ മാ​ക്രോ​ണി​ന്റെ ഭ​ര​ണ​സ​ഖ്യ​ത്തി​നും വ​ലി​യ തി​രി​ച്ച​ടി​യു​ണ്ടാ​യി. ലി​ബ​റ​ൽ ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റി​ക് പാ​ർ​ട്ടി ഭ​ര​ണം നി​ല​നി​ർ​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും ഫ്രാ​ൻ​സി​ൽ ആ​ർ​ക്കും ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ വീ​ണ്ടും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പിനരികെയാണ്.​

എ​ന്തു​കൊ​ണ്ട് ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​രം എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​ന് ‘പ്യൂ ​റി​സ​ർ​ച്ച്’ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ഉ​ത്ത​രം പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും സാ​മ്പ​ത്തി​ക കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​ത്താ​ൽ സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​ലം​പ​തി​ക്കു​ക​യോ, കേ​വ​ല​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്ത 34 രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​വ​ർ ന​ട​ത്തി​യ സ​ർ​വേ​യി​ലാ​ണ് ഈ ​ക​ണ്ടെ​ത്ത​ൽ. സ​ർ​വേ​യി​ൽ പ​​ങ്കെ​ടു​ത്ത 64 ശ​ത​മാ​നം പേ​രും ത​ങ്ങ​ളു​ടെ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ സാ​മ്പ​ത്തി​കാ​വ​സ്ഥ ഭ​ര​ണ​ന​യ​ങ്ങ​ളാ​ൽ സു​ര​ക്ഷി​ത​മ​ല്ലാ​താ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​​​വെ​ന്നാ​ണ് അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ട​ത്.

കോ​വി​ഡാ​ന​ന്ത​ര ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളെ അ​ഭി​മു​ഖീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ ഈ ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടു. അ​തോ​ടൊ​പ്പം, ത​ങ്ങ​ളു​ടെ രാ​ജ്യ​ത്ത് ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ വേ​ണ്ട​ത്ര കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മ​ല്ലെ​ന്നും 54 ശ​ത​മാ​നം പേ​ർ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. സാ​മ്പ​ത്തി​ക സു​സ്ഥി​ര​ത കൈ​വ​രി​ച്ച രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഈ ​അ​തൃ​പ്തി പ്ര​ക​ട​മാ​ണെ​ന്ന് സ​ർ​വേ ഫ​ലം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു.

● ജനുവരി 7 ബംഗ്ലാദേശ്

പ്രധാനമന്ത്രി ശൈഖ് ഹസീനക്ക് അഞ്ചാമൂഴം. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഒട്ടും സുതാര്യമായിരുന്നില്ലെന്ന ആരോപണം ശക്തമായിരുന്നു. പ്രതിപക്ഷ കക്ഷി നേതാക്ക​ളിൽ പലരും ജയിലിലായി; വലിയ സംഘർഷങ്ങൾ അരങ്ങേറി. തെരഞ്ഞെടുപ്പാനന്തരം ഈ അതൃപ്തി വിദ്യാർഥി പ്രക്ഷോഭത്തിലൂടെ പ്രതിഫലിച്ചപ്പോൾ ഹസീന സ്ഥാനഭ്രഷ്ടയായി ഇന്ത്യയിൽ അഭയം തേടി. പകരം മുഹമ്മദ് യൂനുസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഇടക്കാല സർക്കാർ.

● ജനുവരി 13 തായ്‍വാൻ

ജനാധിപത്യപക്ഷത്തുള്ള ലെയ് ചിങ് തെ പ്രസിഡന്റ്. ഇതോടെ ചൈനയുടെ ഭീഷണിയും രാഷ്ട്രീയ സമ്മർദ്ദങ്ങളും കുടുതൽ ശക്തമായി. സൈനിക നടപടിക്കുവരെ സാധ്യത.

● ജനുവരി 14 കോമോറാസ്

കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ ദ്വീപ് രാഷ്ട്രമായ കോമോറോസിൽ പ്രസിഡന്റ് അസാലി അസുമാനിക്ക് നാലാമൂഴം. 1999ൽ, പട്ടാള അട്ടിമറിക്കുശേഷം പ്രസിഡന്റാവുകയും പിന്നീട് തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിജയം കാണുകയും ചെയ്ത അസാലി നേരത്തെ ആഫ്രിക്കൻ യൂനിയന്റെ തലപ്പത്തിരുന്നിട്ടുണ്ട്.

● ജനുവരി 28 ഫിൻലൻഡ്

നാറ്റോയിൽ അംഗമായതിനുശേഷമുള്ള ആദ്യ പ്രഡിന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ്. മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി അലക്സാണ്ടർ സ്റ്റബ് വിജയിച്ചു. മധ്യ-വലതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ.

● ഫെബ്രു. 4 എൽ സാൽവദോർ

മധ്യ അമേരിക്കയിലെ എൽ സാൽവദോറിൽ പ്രഡിന്റ് നയീബ് ബുകേലക്ക് രണ്ടാമൂഴം. 60 അംഗ പാർലമെന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ നയീബിന്റെ പാർട്ടി 54സീറ്റ് നേടി. നയീബിന്റെ ഏകാധിപത്യ ഭരണമായിരിക്കുമോ ഇനി എൽ സാൽവദോറിലെന്ന് ആശങ്കപ്പെടുന്നവരുണ്ട്.

● ഫെബ്രു. 7 അസർബൈജാൻ

പ്രസിഡന്റ് ഇൽഹാം അലിയേവിന് അഞ്ചാമൂഴം. 90 ശതമാനത്തിലേറെ വോട്ടുനേടിയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിജയം അംഗീകരിക്കാൻ പ്രതിപക്ഷം തയാറായില്ല.

● ഫെബ്രു. 8 പാകിസ്താൻ

തഹ്‍രീക്കെ ഇൻസാഫ് പാർട്ടി നേതാവ് ഇംറാ​ൻ ഖാനെ ജയിലിലടച്ചിട്ടും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പാർട്ടി പിന്തുണയോടെ 93 സ്വതന്ത്രർ വിജയിച്ച തെരഞ്ഞെടുപ്പ്. പാക് മുസ്‍ലിം ലീഗ് പാർട്ടിക്ക് 98 സീറ്റ്. പി.പി.പിക്ക് 68ഉം. തഹ്‍രീക്ക് സ്വതന്ത്രരുടെയും മറ്റു പാർട്ടികളുടെയും പിന്തുണയോടെ മുസ്‍ലിം ലീഗിന്റെ ശഹ്ബാസ് ശരീഫ് പ്രധാനമന്ത്രി പദത്തിലേക്ക്. ധാരണ അനുസരിച്ച് ആസിഫ് അലി സർദാരി പ്രസിഡന്റും.

​● ഫെബ്രു. 14 ഇന്തോനേഷ്യ

പ്രബാവോ സുബിയാന്തോ പ്രസിഡന്റ്.

● ഫെബ്രു. 25 കംബോഡിയ

ഭരണകകക്ഷിയായ സി.പി.പിക്ക് ആധികാരിക ജയം. ഹുൻ സെൻ വീണ്ടും മുഖ്യധാരയിലേക്ക്

● മാർച്ച് 1 ഇറാൻ

1979ലെ ഇസ്‍ലാമിക വിപ്ലവത്തിനുശേഷം ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ​ പോളിങ് രേഖപ്പെടുത്തിയ തെരഞ്ഞെടുപ്പ്. 290 മജ്‍ലിസ് സീറ്റിൽ 107ഉംനേടിയത് കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇസ്‍ലാമിക് റവല്യൂഷൻ ഫോഴ്സ് സഖ്യം.

● മാർച്ച് 10 പോർചുഗൽ

തീവ്രവലതുപക്ഷം നേട്ടം കൊയ്ത തെരഞ്ഞെടുപ്പ്. സോഷ്യലിസ്റ്റ് സർക്കാറിന് അന്ത്യം. സോഷ്യൽ ഡെമോ​ക്രാറ്റിക് പാർട്ടിയും ചെറുകക്ഷികളും ചേർന്ന് സർക്കാറിന് രൂപം നൽകി. സർക്കാറിൽ ഇപ്പോഴും അനിശ്ചിതത്വം ബാക്കി. സർക്കാർ നിലനിൽക്കണമെങ്കിൽ ഒന്നുകിൽ തീവ്രവലതുപക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണ വേണം; അല്ലെങ്കിൽ സോഷ്യലിസ്റ്റുകളുടെ.

● മാർച്ച് 15-17 റഷ്യ

വ്ലാദിമർ പുടിന് അഞ്ചാമൂഴം. കൃത്രിമത്വം ആരോപിക്കപ്പെട്ട തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പുടിൻ 87 ശതമാനം വോട്ടുനേടി. തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുമ്പ് തന്നെ മുഖ്യപ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളെല്ലാം ജയിലിലായിരുന്നു.

● മാർച്ച് 23 സ്ലോവാക്യ

ഇടതുപക്ഷാഭിമുഖ്യമുള്ള പീറ്റർ പിലെഗ്രിനിക്ക് പ്രസിഡന്റ്. റഷ്യ-യുക്രെയിൻ വിഷയത്തിൽ പിലെഗ്രിനിയുടെ പാർട്ടി റഷ്യക്കും പുടിനും പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചത് തെരഞ്ഞെടുപ്പില പ്രതിഫലിച്ചു.

● മാർച്ച് 24 സെനഗാൾ

ബസീറോ ദിയോ മായേ ഫായേ എന്ന ഇടതുപക്ഷ സഹയാത്രികൻ രാജ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും പ്രായംകുറഞ്ഞ പ്രസിഡന്റായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ജയിലിൽനിന്നിറങ്ങി പത്താം നാളാണ് അദ്ദേഹം തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഗോദയിലെത്തുന്നത്.

● ഏപ്രിൽ 10 ദ. കൊറിയ

പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികൾക്ക് വിജയം. ​പ്രസിഡന്റ് യൂൻ സുക് യിയോലിനും പാർട്ടിക്കും കനത്ത നഷ്ടം. 254ൽ 161 സീറ്റ് ഡെമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടിക്ക്.

● ഏപ്രിൽ 17 ക്രൊയേഷ്യ

എച്ച്.ഡി.ഇസഡ് പാർട്ടി ഭരണം നിലനിർത്തിയെങ്കിലും ഭൂരിപക്ഷം നന്നേ കുറഞ്ഞു. പ്രധാനമന്ത്രി ആന്ദ്രേ പ്ലെങ്കോവിച്ചിന്റെ ജനപ്രീതി ഇടിഞ്ഞ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭരണത്തുടർച്ചക്ക് തീവ്രവലതുപക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണ അത്യാവശ്യമായി.

● ഏപ്രിൽ-ജൂൺ ഇന്ത്യ

​നരേന്ദ്ര മോദിക്ക് മൂന്നാമൂഴം. മൂന്നിൽ ​രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷം പ്രതീക്ഷിച്ച് തെരഞ്ഞെടുപ്പിനെ നേരിട്ട് സംഘ്പരിവാറിന് കനത്ത തിരിച്ചടി. കേവല ഭൂരിപക്ഷം നിലനിർത്താൻ സഖ്യകക്ഷികളുടെ സഹായം വേണം. പ്രതിപക്ഷകൂട്ടായ്മയായ ഇൻഡ്യ മുന്നണിയുടെ മികച്ച പ്രകടനത്തിനും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സാഷ്യം വഹിച്ചു.

● ഏപ്രിൽ 21 മാലദ്വീപ്

പ്രസിഡന്റ് മുഹമ്മദ് മുഇസ്സുവിന്റെ പാർട്ടിക്ക് പാർലമെന്റിൽ മൃഗീയ ഭൂരിപക്ഷം. 86ൽ 66 സീറ്റ്. ഇന്ത്യയാണോ ചൈനയാണോ കൂട്ടാളി എന്നുകുടി തീരുമാനിക്ക​​പ്പെട്ട തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജനം മുഇസ്സുവിനൊപ്പം ചൈനീസ് പക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു.

● മെയ് 6 ഛാഡ്

ജുൻഡ നേതാവ് മുഹമ്മദ് ഇദ്‍രീസ് ദെബെ പ്രസിഡന്റ്. 2021ൽ, പ്രസിഡന്റ് ഇദ്‍രീസിനെ വിമതർ കൊലപ്പെടുത്തിയതോടെയാണ് ദെബെ താൽക്കാലിക പ്രസിഡന്റായി ചുമതലയേറ്റത്. തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹത്തിന് 61 ശതമാനം വോട്ട് ലഭിച്ചു.

● മെയ് 19 ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്

ലൂയിസ് അബിനാദർ പ്രസിഡന്റ്. രാജ്യത്ത് അബിനാദർ നടത്തിയ കോവിഡ് രക്ഷാ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആഗോളതലത്തിൽതന്നെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.

● മെയ് 29 മഡഗാസ്കർ

ആൻഡ്രി രജോലിന വീണ്ടും പ്രസിഡന്റ്. പ്രതിപക്ഷം തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ബഹിഷ്കരിച്ചതോടെ പാർലമെന്റ് ഇലക്ഷനിൽ കുറഞ്ഞ പോളിങ്.

● മെയ് 29 ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക

ആ​ഫ്രിക്കൻ നാഷനൽ പാർട്ടി വിജയിച്ചുവെങ്കിലും കേവല ഭൂരിപക്ഷം നഷ്ടപ്പെട്ടു.

● ജൂൺ 2 മെക്സിക്കോ

രാജ്യത്തിന് ആദ്യമായി ഒരു വനിത പ്രസിഡന്റ്. ക്ലോഡിയ ഷെയിൻബോമിന്റെ വിജയം ഇടതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയത്തിനും ഹരിത രാഷ്ട്രീയത്തിനും ഒരുപോലെ ആവേശം പകർന്നു.

● ജൂൺ 9 ബെൽജിയം

പാർലമെന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പ്രധാനമന്ത്രി അലക്സാണ്ടർ ഡീ ക്രൂവിന്റെ ഓപൺ വി.എൽ.ഡി പാർട്ടിക്ക് കനത്ത പരാജയം സംഭവിച്ചു. ന്യൂ ​ഫ്ലെമിഷ് അലയൻസ് എന്ന നവനാസി പാർട്ടിയാണ് ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റകക്ഷി. കേവല ഭൂരിപക്ഷമില്ലാത്തതിനാൽ സഖ്യ ചർച്ച തുടരുന്നു.

● ജൂലൈ 4 ബ്രിട്ടൻ

14 വർഷത്തെ കൺസർവേറ്റീവ് ഭരണത്തിന് അന്ത്യം. ലേബർ പാർട്ടിയുടെ കൈർ സ്റ്റാർമർ പ്രധാനമന്ത്രി. പാർലമെന്റിലെ 60 ശതമാനം സീറ്റുകളും ലേബർ പാർട്ടിക്ക്.

● ജൂലൈ 7 ഫ്രാൻസ്

ഇടതുപക്ഷ സഖ്യത്തിന് വിജയം. തീവ്രവലതുപക്ഷ കക്ഷികൾക്ക് നേരിയ വ്യത്യാസത്തിന് ഭരണം കിട്ടിയില്ല. ആർക്കും കേവല ഭൂരിപക്ഷമില്ലാത്ത സാഹചര്യത്തിൽ രാജ്യം വീണ്ടും തെരഞ്ഞെടുപ്പിലേക്ക്.

● ജൂലൈ 15 റുവാണ്ട

30 വർഷമായി അധികാരത്തിൽ തുടരുന്ന പ്രസിഡന്റ് പോൾ കഗാമെ വീണ്ടും തെര​ഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.

● ജൂലൈ 28 വെനസ്വേല

സംഘർഷ ഭരിതമായ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മദൂറോ വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ.

● ആഗസ്റ്റ് 19 കിരിബാത്തി

തനേറ്റി മമാവു മൂന്നാമതും പ്രസിഡന്റ്.

● സെപ്റ്റംബർ 7 അൽജീരിയ

പ്രസിഡന്റ് അബ്ദുൽ മജീദ് തെബൂൻ 95 ശതമാനം വോട്ട് നേടി വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ. വ്യാപകമായ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കൃത്രിമത്വം ആരോപിക്കപ്പെട്ടു.

● സെപ്റ്റംബർ 10 ജോർഡൻ

ഗസ്സയിലെ ഇസ്രായേൽ അധിനിവേശം പ്രതിഫലിച്ച തെരഞ്ഞെടുപ്പ്. പാർലമെന്റ് തെരതഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇസ്‍ലാമിക കക്ഷികൾക്ക് വിജയം.

● സെപ്റ്റംബർ 21 ശ്രീലങ്ക

സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയിൽ ഭരണത്തകർച്ച നേരിട്ട ശ്രീലങ്കയിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിക്ക് വിജയം. അനുര കുമാര ദിസനായകെ പ്രസിഡന്റ്. മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി റിനിൽ വിക്രമസിംഗയെ ആണ് അദ്ദേഹം തോൽപിച്ചത്.

● സെപ്റ്റംബർ 29 ആസ്ട്രിയ

തികഞ്ഞ തീവ്രവലതുപക്ഷ കക്ഷിയായ ഫ്രീഡം പാർട്ടി 29 ശതമാനം വോട്ട് നേടി ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റകക്ഷിയായ തെരഞ്ഞെടുപ്പ്.

● ഒക്ടോബർ 6 തുനീഷ്യ

കേവലം 11 ശതമാനം മാത്രം പോളിങ് രേഖപ്പെടുത്തിയ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ നിലവിലെ പ്രസിഡന്റ് ഖൈസ് സഈദിന് വിജയം.

● ഒക്ടോബർ 26 ജോർജിയ

റഷ്യൻ അനുകൂല ജോർജിയൻ ഡ്രീം സഖ്യത്തിന് വിജയം. പ്രധാനമന്ത്രി ഇറാക്‍ലി കൊബാകിദ്സെ ഭരണം നിലനിർത്തി.

● ഒക്ടോബർ 27 ജപ്പാൻ

ഭരണകക്ഷിക്ക് പാർലമെന്റിൽ ഭൂരിപക്ഷം നഷ്ടമായി. പ്രതിപക്ഷ സഖ്യം അധികാരത്തിൽ വരാൻ സാധ്യത.

● നവംബർ 5 അമേരിക്ക

ട്രംപിന്റെ തിരിച്ചുവരവ്; ഒപ്പം, തീവ്രവലതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെയും. കമല ഹാരിസിന് തോൽവി.

● നവംബർ 30 മൗറീഷ്യസ്

2009 മുതൽ ഭരണം കൈയി​ൽവെച്ച പ്രവിന്ദ് ജുഗ്നോഥിനെ തൂത്തെറിഞ്ഞ് നവീൻ രാംഗൂലം നയിക്കുന്ന എ.ഡി.സി അധികാരത്തിൽ.

● നവംബർ 30 ഐസ്‍ലാൻഡ്

ഏഴുവർഷമായി അധികാരം വാണ ഭരണസഖ്യത്തെ പടിയിറക്കി ക്രിസ്റ്റ്റൺ ​​ഫ്രോസ്​റ്റാഡോട്ടിർ നയിക്കുന്ന ഇടത് അനുകൂല സോഷ്യൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് സഖ്യം അധികാരത്തിൽ.

● ഡിസംബർ 7 ഘാന

ഭരണകക്ഷിയായ എൻ.പി.പിക്ക് ജനം കടുത്ത തിരിച്ചടി നൽകിയ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അധികാരം തിരിച്ചുപിടിച്ച് മുൻ പ്രസിഡന്റ് ജോൺ ഡ്രമനി മഹാമ.