ശ്വാസം നിലയ്​ക്കുന്ന ലേയിൽ

കൂട്ടായിയിലെ വീട്ടിൽനിന്ന്​ ബൈക്കുമെടുത്ത്​ പുറപ്പെട്ടിട്ട്​ ഇന്നേക്ക്​ ഒരു മാസം പൂർത്തിയാകുന്നു. 45 ദിവസംകൊണ്ട്​ ഇന്ത്യ മുഴുവൻ കറങ്ങിവരാമെന്ന്​ കരുതി ഇറങ്ങിയതാണ്​. ഇൗ​ പോക്ക്​ പോയാൽ ഇനിയൊരു മാസം കൂടി വേണ്ടിവരുമെന്നാണ്​ തോന്നുന്നത്​ ലക്ഷ്യം പൂർത്തിയാക്കാൻ.

കാർഗിലിൽനിന്നും രാവിലെ ഒമ്പതുമണിയോടെ യാത്ര തുടങ്ങി. രാവിലെ ആറു മണിക്കുതന്നെ എണീറ്റിരു​ന്നുവെങ്കിലും ഇന്നലത്തെ യാത്രയിൽ ബാഗിലേക്ക്​ തെറിച്ച ചെളിയൊക്കെ കഴുകി വൃത്തിയാക്കി ബാഗ്​ കെട്ടി പോളിത്തീൻ കവറുകൊണ്ട്​ പൊതിഞ്ഞൊക്കെ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സമയം കുറേയങ്ങ്​ പോയി.

കാർഗിൽ റോഡിലൂ​െട പോകു​േമ്പാൾ താഴ്​വരയുടെ ഒരു ഭാഗത്ത്​ ലോറികളും മിനി ട്രക്കുകളും നിർത്തിയിട്ട്​ അതിൽവെച്ചുത​ന്നെ സാധനങ്ങൾ വിൽപന നടത്തുന്നതുകണ്ടു. കച്ചവടം ചെയ്യാൻ കെട്ടിടങ്ങളൊന്നും കണ്ടില്ല. ധാരാളം ചരക്ക്​ വാഹനങ്ങൾ മാത്രം. നല്ല ​െഎഡിയ. സാധനങ്ങൾ കൊണ്ടുവന്ന്​ നേരേ കച്ചവടം. കച്ചവടം കഴിഞ്ഞാൽ അതേ പറമ്പിൽ കുട്ടികൾക്ക്​ ക്രിക്കറ്റ്​ കളിക്കാം.

പർവതങ്ങളുടെ വൈവിധ്യമാണ്​ ലേയുടെ പ്രത്യേകത

 

രാവിലെ സ്​കൂളിലേക്ക്​ പോകുന്ന കുട്ടികൾ എനിക്കുനേരേ സ്​നേഹത്തോടെ കൈ ഉയർത്തി കാണിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ചിലർ ഉച്ചത്തിൽ എന്തൊക്കെയോ വിളിച്ചുപറയുന്നുമുണ്ട്​. എല്ലാവർക്കും തിരികെ ഒരു ഹായ്​ നൽകി ഞാൻ ‘ലേഹ്​’ റോഡി​​​​െൻറ മായികതയിലേക്ക്​ പ്രവേശിച്ചു. വൈവിധ്യങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പര തന്നെയാണ്​ കാർഗിൽനിന്ന്​ ലേയിലേക്കുള്ള പാത. മലനിരകൾ തന്നെ പലതരത്തിൽ കാണാം. റോഡിലേക്ക്​ ചരിഞ്ഞും ചെത്തി മിനുക്കിയപോ​െല മൂർച്ചയോടെയും നിറയെ കരിങ്കൽ കഷണങ്ങളുമണിഞ്ഞും വയലറ്റ്​ നിറങ്ങൾ വാരി പൂശിയും മലകൾ പല രൂപത്തിൽ കാണപ്പെട്ടു. റോഡിനു കുറുകെ പാതി ഗുഹപോ​ലാക്കിയ മലകളും വരിവരിയായി നിവർന്നു നിൽക്കുന്ന മലകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. മലനിരകളിൽ ഇത്രയും വൈവിധ്യമോ എന്ന്​ അമ്പരക്കാതിരുന്നില്ല.

ലേയിലേക്കുള്ള വിശാലമായ പാത

 

റോഡി​​​​െൻറ വശങ്ങളിൽ മഞ്ഞ്​ തീരെയുണ്ടായിരുന്നില്ല. ദൂരെ മാത്രം മഞ്ഞണിഞ്ഞ പർവതങ്ങൾ വെള്ളിപ്പാത്രം കണക്കെ തിളങ്ങി. തരക്കേടില്ലാത്ത റോഡായിരുന്നു ​േലയി​േലക്ക്​. വളവും ഇറക്കവും കയറ്റവും മാത്രം ശ്രദ്ധിച്ചാൽ  മതി. ചില വളവുകളിൽ നല്ല ജാഗ്രത കാണിച്ചില്ലെങ്കിൽ നേരേ കൊക്കയിൽ നോക്കിയാൽ മതി. ലേഹ്​ എത്തുന്നതുവരെ വിവിധതരം പാറക്കെട്ടുകളു​െട പ്രദർശനമായിരുന്നു. ഇന്നലെ സോനമാർഗ്​ പിന്നിട്ട്​ 125 കിലോ മീറ്റർ ക​ഴിഞ്ഞ്​ കാർഗിലിലാണ്​ ഒരു പെട്രോൾ പമ്പ്​ കണ്ടത്​. അതുകൊണ്ട്​ ഇന്നലെ രാത്രി തന്നെ  ബൈക്കി​ൽ ഫുൾ ടാങ്ക്​ പെട്രോൾ അടിച്ചു വെച്ചിരുന്നു.

സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും വളരെ ഉയരത്തിൽ സ്​ഥിതി ചെയ്യുന്ന സ്​ഥലത്തുകൂടിയാണ്​ യാത്ര. ഇൗ പ്രദേശങ്ങളിൽ ഒാക്​സിജൻ കുറവായതിനാൽ ശാരീരിക ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്ക്​ സാധ്യത ഏറെയാണ്​. പെ​െട്ടന്നൊരു ദിവസം ഉയരത്തിലേക്ക്​ കയറാതെ സോനാമാർഗിലേക്കും കാർഗിലിലേക്കും ദിവസമെടുത്ത്​ കയറി വന്നതിനാൽ ശരീരം കാലാവസ്​ഥയോട്​ ഏറെക്കുറെ ഇണങ്ങിയതിനാലാവാം വലിയ ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടായില്ല.

ലേയിലേക്കുള്ള വഴിയിൽ കണ്ട ബുദ്ധ ക്ഷേത്രം

 

വഴിയിൽ ബുദ്ധ ആരാധനാലയമായ പഗോഡകൾ കാണാമായിരുന്നു. ജനവാസം തീരെ കുറഞ്ഞ ഇൗ ഭാഗങ്ങളിൽ ടിബറ്റൻ വംശത്തിൽ പെട്ട ബുദ്ധവിശ്വാസികളാണ്​ അധികവും. ഒരു ബുദ്ധ വിഹാരത്തി​​​​െൻറ മുന്നിൽ സഞ്ചാരികളെ ഉദ്ദേശിച്ച്​ കോഫി ഷോപ്പ്​ നടത്തുന്ന ലാബ്​സോ സെംറിങ്​ എന്നയാളെ പരിചയപ്പെട്ടു. പേരു പറഞ്ഞിട്ടും എനിക്ക്​ തീരെ മനസ്സിലായില്ലെന്നു കണ്ടപ്പോൾ അദ്ദേഹം തിരുത്തി തന്നു. താ​െനാരു ബുദ്ധ വിശ്വാസിയാണെന്നും അതുകൊണ്ടാണ്​ ഇങ്ങനത്തെ പേരെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. കടയുടെ ഉള്ളിൽനിന്നും ചന്ദനത്തിരിയുടെ ഗന്ധത്തിനൊപ്പം ബുദ്ധ കീർത്തനങ്ങളുടെ നേർത്ത ആലാപനവും കേൾക്കാമായിരുന്നു.

ലാബ്​സോ സെംറിങ്

 

തണുപ്പ്​ കാരണമാണെന്നു തോന്നുന്നു താഴെ കണ്ട അരുവിക്ക്​ നീല കലർന്ന പച്ച നിറമായിരുന്നു. നട്ടുച്ച നേരത്തുപോലും സഹിക്കാൻ കഴിയാത്ത തണുപ്പ്​ അതിശയിപ്പിച്ചു. മലമുകളിലെ ചില സ്​ഥലങ്ങളിൽ തണുപ്പും കാറ്റും കാരണം കൈയിലണിഞ്ഞ ഗ്ലൗസ്​ ഉൗരാതെ ഫോ​േട്ടാ എടുക്കാൻ കഴിയാതായി. ആ ഉദ്യമം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്നു. പല സ്​ഥലങ്ങളിലും പട്ടാള ക്യാമ്പുകളാണ്​. മിലിട്ടറി ലോറികളാണ്​ അധികവും അതുവഴി കടന്ന​ുപോകുന്നത്​. അവയ​ുടെ പിന്നിൽ വലിയ ചങ്ങലകൾ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ റോഡുകളിൽ ടയറിൽ ചങ്ങല വരിഞ്ഞുകെട്ടി വഴുതിപ്പോകാതെ യാത്ര ചെയ്യാനാണ്​ ചങ്ങല കരുതിയിരിക്കുന്നത്​.

ലഡാക്കിലേക്ക്​ ബൈക്കിൽ തന്നെ പോകണമെന്ന്​ പറയുന്നതിനു കാരണങ്ങൾ പലതാണ്​. പ്രധാനമായും നാലുവ​ശങ്ങളിലെയും കാഴ്​ചകൾ മറയില്ലാതെ കാണാം എന്നതുതന്നെ. വളഞ്ഞും പുളഞ്ഞും അതിലൂടെയുള്ള യാത്ര നൽകുന്ന വേറി​െട്ടാരനുഭവം മറ്റൊരു കാരണമാണ്​. കാറ്റായും തണുപ്പായും വെയിലായും കാലാവസ്​ഥയുടെ ഭാവവ്യത്യാസങ്ങളെ ദേഹത്തിൽ അനുഭവിച്ചു പോകുന്നത്​ പറഞ്ഞറിയിക്കാനാവാത്ത വികാരമാണ്​.

യാത്രയിൽ കുറച്ചുനേരം ഒരു അരുവിയുടെ അടുത്ത്​ നിർത്തിയ എന്നെ അതിനരികിലെ വീട്ടുമുറ്റത്തുനിന്ന്​ പ്രായമായ ഒരു  സ്​ത്രീ ഉച്ചത്തിൽ വിളിച്ചു ചോദിച്ചു, ‘എങ്ങോട്ടാ...?’’
ലേയിലേക്കാണെന്ന്​ പറഞ്ഞ്​ ഞാൻ അവർക്കരികിൽ എത്തി. യാൻകുൽ എന്നാണ്​ അവരുടെ പേര്​. അവരുടെ മകൻ ഒരാൾ ലേയിൽ ഹോട്ടലിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്ന്​ അവർ പറഞ്ഞു. മുറ്റത്ത്​ വിരിച്ചിട്ട ഉണങ്ങിയ ചാണകം കുട്ടയിലാക്കുകയായിരുന്നു അവർ.

യാൻകുൽ

 

ലേയിൽ എത്തിയാൽ പരിചയത്തിൽ നല്ലൊരു റൂം ഉ​ണ്ടെന്ന്​ സുഹൃത്ത്​ ബാബു യാത്ര  പുറപ്പെടുമ്പോൾ പറഞ്ഞിരുന്നു. വൈകിട്ട്​ ​േഫാണിൽ വിളിച്ചപ്പോൾ വ്യക്​തമായ അഡ്രസും കിട്ടി. നേരേ അങ്ങോട്ട്​ പുറപ്പെട്ടു. നല്ല ശാന്ത സുന്ദരമായ അന്തരീക്ഷത്തിലുള്ള വീടി​​​​െൻറ മുകളിൽ അതിഥികൾക്ക്​ താമസമൊരുക്കിയിരിക്കുകയാണ്​ അവിടെ.

യാത്രയ്​ക്കിടയിൽ അനീഷ്​

 

രാത്രി അവരുടെ അടുക്കളയുടെ അരികിലെ തീൻമോശയിൽനിന്നും ‘മെമോ’ എന്നു പറയുന്ന ടിബറ്റൻ ഭക്ഷണവിഭവം കഴിച്ചു. തണുപ്പ്​ കൂടിക്കൂടി വരികയാണ്​. ധരിച്ചിരുന്ന ടീ ഷർട്ടിനു മുകളിൽ ഒന്നുകൂടി വലിച്ചു കയറ്റിയിട്ടും തണുപ്പു കുറയുന്നില്ല. അതിനു മുകളിൽ ജാക്കറ്റും ധരിച്ചു കാലിൽ സോക്സും അണിഞ്ഞ്​ കിടക്കാനുള്ള തയാറെടുപ്പിലായി.