''പ​​ത്ര​​പ്ര​​വ​​ർ​​ത്ത​​ന​​ത്തി​​ന്റെ മ​​നു​​ഷ്യ​​പ്പ​​റ്റു​​ള്ള മു​​ഖം'': കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ക​രു​ണാ​ക​ര​​ന്റെ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളെ അ​നു​സ്​​മ​രി​ക്കു​ന്നു

''പു​ന്ന​പ്ര വ​യ​ലാ​ർ ത​ട​വു​കാ​രെ മോ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും തീ​രു​മാ​ന​മാ​യോ?''

ജ​നാ​യ​ത്ത​ഭ​ര​ണം അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​റി​യ​തി​നു ശേ​ഷ​മു​ള്ള ആ​ദ്യ​ത്തെ പ​ത്ര​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ, തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ന്റെ ഭാ​വി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് പു​തി​യ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​ട​ത്തു​ന്ന പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി എ​ല്ലാ​വ​രും കാ​തോ​ർ​ത്തിരി​ക്കു​ന്ന നേ​ര​ത്ത്‌, 'ഔ​ചി​ത്യ'​മി​ല്ലാ​തെ ചോ​ദി​ച്ച ആ ​ചോ​ദ്യം​കേ​ട്ട് മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ തി​രി​ഞ്ഞ് ചോ​ദ്യ​ക​ർ​ത്താ​വി​ന്റെ നേ​ർ​ക്ക് നീ​ര​സ​ത്തോ​ടെ നോ​ക്കി. നീ​ണ്ടു മെ​ലി​ഞ്ഞ്, അ​ക​ത്തേ​ക്ക് അ​ൽ​പം വ​ള​ഞ്ഞു​കൂ​ടി, മു​ഖ​ത്ത് ന​ല്ല ക​ട്ടി​യു​ള്ള മീ​ശ​യൊ​ക്കെ വെ​ച്ച ഒ​രു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

ന​ര​ച്ചു ക​ന​ത്ത പു​രി​ക​ങ്ങ​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്തി, വി​ശാ​ല​മാ​യ നെ​റ്റി​ത്ത​ടം ചു​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് പ​ട്ടം താ​ണു​പി​ള്ള ആ​രാ​ഞ്ഞു:

''ഏ​താ ക​ട​ലാ​സ്?''

''യു​വ​കേ​ര​ളം.'' ഒ​ട്ടും കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​തെ യു​വാ​വ് മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കി. 'കാ​ര്യം മ​ന​സ്സി​ലാ​യി'​യെ​ന്ന​ മ​ട്ടി​ൽ പ​ട്ടം നീ​ട്ടി​യൊ​ന്നു മൂ​ളി.

അ​ധി​കാ​ര​മെ​റ്റെ​ടു​ത്ത​തി​നു ശേ​ഷം പ​ഴ​വ​ങ്ങാ​ടി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന വ​മ്പി​ച്ച പൊ​തു​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ​വെ​ച്ച് ''സോ​ഷ്യ​ലി​സ​ത്തെ​യും ക​മ്യൂ​ണി​സ​ത്തെ​യും തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ന്റെ മ​ണ്ണി​ൽ കാ​ലു​കു​ത്താ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്കു​ക​യി​ല്ലെ''​ന്ന് അ​സ​ന്ദി​ഗ്ധ​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച താ​ണു​പി​ള്ള സാ​ർ, ആ ​യു​വ​പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ന്റെ ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​ള്ള ഉ​ത്ത​ര​മാ​യി, എ​ന്നാ​ൽ പൊ​തു​വി​ൽ എ​ല്ലാ​വ​രോ​ടു​മെ​ന്ന​പോ​ലെ ഇ​ങ്ങ​നെ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചു: ''ദീ​നാ​നു​ക​മ്പ രാ​ജ്യ​ന​ന്മ​ക്ക് എ​തി​രാ​കാ​ൻ പാ​ടി​ല്ല.''

കാ​​മ്പി​​ശ്ശേ​​രി​​യും പ്രേ​​മ​​യും

പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യു​ടെ പ്ര​സ്താ​വ​ന ഒ​ന്നാം പേ​ജി​ൽ വെ​ണ്ട​ക്ക അ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​ധാ​ന ത​ല​ക്കെ​ട്ടാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച അ​ടു​ത്ത ദി​വ​സ​ത്തെ യു​വ​കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ നി​ശി​ത​മാ​യി വി​മ​ർ​ശി​ച്ച്​ ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​ർ എ​ൻ.​ ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ എ​ഴു​തി​യ മു​ഖ​പ്ര​സം​ഗ​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു:

''ശ്രീ. ​പ​ട്ടം, ഞ​ങ്ങ​ൾ വി​യോ​ജി​ക്കു​ന്നു!''

ഉ​ഗ്ര​ശാ​സ​ന​നാ​യ പ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ അ​ട​ങ്ങാ​ത്ത കോ​പ​ത്തി​ന് ഇ​ര​യാ​യ​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന്, യു​വ​കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ മാ​നേ​ജി​ങ് എ​ഡി​റ്റ​റും കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്‌ എം.​എ​ൽ.​എ​യു​മാ​യ കെ.​കെ. ചെ​ല്ല​പ്പ​ൻ പി​ള്ള​യു​ടെ പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളി​ലെ നി​ല​യാ​കെ പ​രു​ങ്ങ​ലി​ലാ​യി. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നാ​യി എ​ൻ. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ, ആ​ർ. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ, കെ.​എ​ൻ. പ​ങ്ക​ജാ​ക്ഷ​ൻ നാ​യ​ർ, കോ​ൺ​സ്റ്റ​ന്റ​യി​ൻ ക്രി​സ്പി, കെ.​പി. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ നാ​യ​ർ എ​ന്നി​വ​ര​ട​ങ്ങി​യ പ​ത്രാ​ധി​പ​സ​മി​തി ഒ​ന്ന​ട​ങ്കം രാ​ജി​വെ​ച്ചൊ​ഴി​ഞ്ഞു. അ​ന്ന് ഒ​ളി​വി​ൽ ക​ഴി​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് നേ​താ​വ് എം.​എ​ൻ. ഗോ​വി​ന്ദ​ൻ നാ​യ​രു​ടെ ആ​ശീ​ർ​വാ​ദ​ത്തോ​ടെ ആ ​ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൊ​ത്തു ചേ​ർ​ന്ന് 1949ലെ ​ലെ​നി​ൻ ദി​ന​ത്തി​ൽ പു​തി​യൊ​രു പ​ത്രം പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി -ജ​ന​യു​ഗം.

രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ ഒ​രു വ​ഴി​ത്തി​രി​വു ത​ന്നെ ഉ​ണ്ടാ​കാ​ൻ ഇ​ട​യാ​ക്കി​യ ആ ​ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ച ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​ന്റെ പേ​ര് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. യു​വ​കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം ലേ​ഖ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ. മ​ദ്രാ​സ് മെ​ട്രി​ക്കു​ലേ​ഷ​ന് പ​ഠി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഭാ​ഷ​യി​ൽ ല​ഭി​ച്ച സാ​മാ​ന്യ പ​രി​ജ്ഞാ​ന​വും പി​ന്നെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു കി​ട്ടി​യ ച​ങ്കൂ​റ്റ​വു​മാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ പു​തി​യ തൊ​ഴി​ലി​ന്റെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളെ നേ​രി​ടാ​ൻ പ്രാ​പ്ത​നാ​ക്കി​യ​ത്. പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ലേ​ഖ​ക​ൻ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, മു​ഖ്യ ഏ​ജ​ന്റും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രിത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. കൊ​ല്ല​ത്തു​നി​ന്ന് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ​ത്തു​ന്ന നാ​നൂ​റോ അ​ഞ്ഞൂ​റോ പ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ കെ​ട്ടു​പൊ​ട്ടി​ച്ച് ബ​സ് സ്റ്റാ​ൻ​ഡി​ൽ വെ​ച്ചു​ത​ന്നെ പ​ല ഏ​ജ​ന്റു​മാ​ർ​ക്കാ​യി വീ​തം​വെ​ച്ച് റൊ​ക്ക​മാ​യോ ക​ട​മാ​യോ കൊ​ടു​ക്ക​ലാ​യി​രു​ന്നു ഏ​ജ​ൻ​സി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം. പ​ട്ടി​ണി​യും ദാ​രി​ദ്ര്യ​വും മാ​ത്ര​മാ​ണ് ആ​കെ​യു​ള്ള വ​രു​മാ​നം. കൊ​ല്ല​ത്തു​നി​ന്നു​ത​ന്നെ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന ത​ങ്ങ​ൾ കു​ഞ്ഞു മു​സ്‍ലി​യാ​രു​ടെ 'പ്ര​ഭാ​തം' പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ത​ല​സ്ഥാ​ന ലേ​ഖ​ക​ൻ പ്ര​ഭാ​ക​ര​ൻ നാ​യ​രാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ ആ​ഹാ​രം ന​ൽ​കി സം​ര​ക്ഷി​ച്ചു​പോ​ന്നി​രു​ന്ന​ത്.

ഉ​ഗ്ര​പ്ര​താ​പി​യാ​യ കു​മ്പ​ള​ത്ത് ശ​ങ്കു​പ്പി​ള്ളയു​ടെ ഉ​റ്റ അ​നു​യാ​യി​യാ​യ മ​മ്മ​ക്ക​ർ സാ​ഹി​ബ് ഒ​രു​ദി​വ​സം ഈ ​ച​ങ്ങാ​തി​മാ​രെ ര​ഹ​സ്യ​മാ​യി ഒ​രു വി​വ​ര​മ​റി​യി​ച്ചു. ത​മ്പാ​നൂ​രി​ലെ ട്രാ​ൻ​സ്‌​പോ​ർ​ട്ട് ബ​സ് സ്റ്റാ​ൻ​ഡി​ന് നേ​രെ എ​തി​ർ​വ​ശ​ത്താ​യി ദി​വാ​ൻ സ​ചി​വോ​ത്ത​മ സ​ർ സി.പി. രാ​മ​സ്വാ​മി അ​യ്യ​രു​ടെ ഷ​ഷ്‌​ട്യ​ബ്ദ​പൂ​ർ​ത്തി സ്മാ​ര​ക​മാ​യി പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച സ​ത്രം അ​ന്ന​ത്തെ തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ സി​രാകേ​ന്ദ്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. കെ.​സി.​എ​സ്. മ​ണി എ​ന്ന വി​പ്ല​വ​സാ​ഹ​സി​ക​ന്റെ ക​ത്താ​ളു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള വെ​ട്ടേ​റ്റ്, സ്വ​ത​ന്ത്ര തി​രു​വ​താം​കൂ​റും അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ മോ​ഡ​ലു​മെ​ല്ലാം ഉ​പേ​ക്ഷി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മൈ​ലാ​പ്പൂ​രി​ലേ​ക്ക് സി.​പി പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്തി​ട്ട് ഏ​താ​നും മാ​സ​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നി​ട്ടു ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, സ​ത്ര​ക​വാ​ട​ത്തി​ന് മു​ന്നി​ലാ​യി സ്വാ​മി​ഭ​ക്ത​ന്മാ​ർ ചേ​ർ​ന്ന് പ​ണ്ടു സ്ഥാ​പി​ച്ച സി.​പി​യു​ടെ അ​ർ​ധ​കാ​യ പ്ര​തി​മ, സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ധീ​ര​രെ​യും ര​ക്ത​സാ​ക്ഷി​സ്മ​ര​ണ​ക​ളെ​യും വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു അ​വി​ടെ​ത്ത​ന്നെ അ​ങ്ങ​നെ നി​ൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സി.​പി​യെ വെ​ട്ടു​ന്ന​തി​ന് മു​മ്പ് കു​മ്പ​ള​ത്തു ശ​ങ്കു​പ്പി​ള്ള പ​റ​ഞ്ഞ​ത​നു​സ​രി​ച്ച് മ​ണി പ്ര​തി​മ ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യെ​ങ്കി​ലും, സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ൾ അ​നു​കൂ​ല​മ​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് പൂ​ർ​ണ​മാ​യും വി​ജ​യി​ച്ചി​ല്ല. ആ ​സം​ഭ​വം റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ചെ​യ്ത 'യു​വ​കേ​ര​ളം' പ​ത്രം സി.​പി അ​ന്ന് നി​രോ​ധി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

മ​മ്മ​ക്ക​ർ സാ​ഹി​ബ് പ​റ​ഞ്ഞ​ത​നു​സ​രി​ച്ച്, ത​മ്പാ​നൂ​രി​ൽ​ചെ​ന്ന് ക​ണ്ണി​ലെ​ണ്ണ​യു​മൊ​ഴി​ച്ച് കാ​ത്തു​നി​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യും പ്ര​ഭാ​ക​ര​ൻ നാ​യ​രും അ​ർ​ധ​രാ​ത്രി​യോ​ടെ ആ ​ച​രി​ത്ര​മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ത്തി​ന് സാ​ക്ഷ്യം വ​ഹി​ച്ചു. ക്ലോ​ക്ക് ട​വ​റി​ൽ ര​ണ്ടു​മ​ണി​യ​ടി​ച്ച​തോ​ടെ ഒ​രു ജീ​പ്പ് പാ​ഞ്ഞു​വ​ന്ന് സ​ത്ര​ത്തി​നു മു​ന്നി​ൽ ബ്രേ​ക്കി​ട്ടു. മു​ഖം മ​റ​ച്ച ര​ണ്ടാ​ളു​ക​ൾ പ്ര​തി​മ​യു​ടെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക് ചെ​ന്ന്, കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചു​റ്റി​ക​കൊ​ണ്ട് പ്ര​തി​മ അ​ടി​ച്ചു​ത​ക​ർ​ത്തു. ശ​ബ്ദം കേ​ട്ട് ആ​രെ​ങ്കി​ലും അ​വി​ടേ​ക്ക് എ​ത്തു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ് പെ​ട്ടെ​ന്ന് ജീ​പ്പ് വി​ട്ടു​പോ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പി​റ്റേ​ന്നു രാ​വി​ലെ തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ ഉ​റ​ക്ക​മു​ണ​ർ​ന്ന​ത് സ​ർ സി.​പി​യു​ടെ വി​ഗ്ര​ഹ​ഭ​ഞ്ജ​ന​ത്തെ കു​റി​ച്ച് 'യു​വ​കേ​ര​ള'​ത്തി​ൽ വ​ന്ന ദൃ​ക്സാ​ക്ഷി വി​വ​ര​ണം വാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. അ​ങ്ങ​നെ സ്വേ​ച്ഛാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ ഉ​രു​ക്കു​മു​ഖം ചു​റ്റി​ക​കൊ​ണ്ട് അ​ടി​ച്ചു​ത​ക​ർ​ക്കു​ന്ന രം​ഗ​ത്തി​ന്റെ നേ​ർ​ക്കാ​ഴ്ച റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ ത​ന്റെ സു​ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് കാ​ലെ​ടു​ത്തു​വെ​ക്കു​ന്ന​ത്.

സ​മു​ദാ​യ​പ്ര​മാ​ണി​യും പ്ര​താ​പ​ശാ​ലി​യു​മാ​യ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​ൽ കൊ​ച്ചീ​ക്ക​ൽ ചാ​ന്നാ​രു​ടെ​യും ഇ​ല​വു​ന്തി​ട്ട അ​യ​ത്തി​ൽ പു​ത്ത​ൻ​വീ​ട്ടി​ൽ കു​ഞ്ഞി​ക്ക​യു​ടെ​യും മ​ക​നാ​യി 1922 മാ​ർ​ച്ച്‌ മൂ​ന്നി​ന്​ മ​ധ്യ​തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ലെ വ​ള്ളി​കു​ന്നം ഗ്രാ​മ​ത്തി​ൽ ജ​നി​ച്ച ക​രു​ണാ​ക​ര​ന് തീ​രെ ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തോ​ടും അ​ഭി​ന​യ​ത്തോ​ടു​മെ​ല്ലാം വ​ല്ലാ​ത്തൊ​രു അ​ഭി​നി​വേ​ശ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു​മി​ച്ചു ക​ളി​ച്ചു വ​ള​ർ​ന്ന തോ​പ്പി​ൽ വീ​ട്ടി​ലെ ഭാ​സ്ക​ര​ൻ പി​ള്ള​യോ​ട് കൂ​ട്ടു​ചേ​ർ​ന്ന് 'ഭാ​ര​ത​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി' എ​ന്ന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു മാ​സി​ക പു​റ​ത്തി​റ​ക്കു​ക​യും സ്വ​യം ര​ചി​ച്ച 'ഭ്രാ​ന്ത​ന്റെ പ​ര​മാ​ർ​ഥം അ​ഥ​വാ വൈ​ത​ര​ണി' എ​ന്ന നാ​ട​കം ക​ളി​ക്കു​ക​യും 'വ​ള്ളി​കു​ന്നം യു​വ​ജ​ന സം​സ​ത്' എ​ന്ന സം​ഘ​ട​ന രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് അ​ധഃ​സ്‌​ഥി​ത​വ​ർ​ഗ​ത്തി​ൽ​പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്ക് ആ​ലം​ബ​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ക​യു​മൊ​ക്കെ ചെ​യ്യു​മ്പോ​ൾ ക​ർ​മ​ധീ​ര​മാ​യ ഒ​രു സാ​മൂ​ഹി​ക വ്യ​ക്തി​ത്വം രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ സം​സ്കൃ​ത കോ​ള​ജി​ൽ സാ​ഹി​ത്യ​മ​ഹോ​പ​ധ്യാ​യ​ക്ക് പ​ഠി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ണ​ത്തി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത​തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ പ്രി​ൻ​സി​പ്പ​ൽ പ്ര​ഫ. എ​ൻ. ഗോ​പാ​ല​പി​ള്ള ക​രു​ണാ​ക​ര​നെ ഡി​സ്മി​സ് ചെ​യ്തു. തു​ട​ർ​ന്ന് ഉ​റ്റ ച​ങ്ങാ​തി​യാ​യ തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യോ​ടൊ​പ്പം സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​ൽ ആ​ഴ്ന്നി​റ​ങ്ങി​യ ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ പ്ര​സം​ഗ​വേ​ദി​ക​ളി​ലും സ​മ​ര​മു​ഖ​ങ്ങ​ളി​ലു​മൊ​രു​പോ​ലെ ക​ത്തി​ജ്വ​ലി​ച്ചു​നി​ന്നു. ഒ​ളി​വി​ലും ത​ട​വി​ലു​മാ​യി പി​ന്നി​ട്ട നാ​ളു​ക​ൾ. ഖ​ദ​ർ ധാ​രി​യും അ​ഹിം​സാ​വാ​ദി​യു​മാ​യ ശു​ദ്ധ കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​ര​നാ​യി ഇ​ര​ണി​യ​ൽ ജ​യി​ലി​ൽ കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് നേ​താ​വ് പി. ​ജീ​വാ​ന​ന്ദ​വും മ​റ്റു​മാ​യു​ള്ള നി​ര​ന്ത​ര സം​വാ​ദ​ത്തി​ലൂ​ടെ ക​മ്യൂ​ണി​സ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ആ​ക​ർ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ജ​യി​ലി​ൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യ​തി​നുശേ​ഷ​മാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ വ​ഴി​യി​ലേ​ക്ക് തി​രി​യു​ന്ന​ത്.

പി​ന്നീ​ട് 'യു​വ​കേ​ര​ള'​ത്തി​ന്റെ പ​ത്രാ​ധി​പ സ്ഥാ​നം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത പ​ന്ത​ളം പി.​ആ​ർ. മാ​ധ​വ​ൻ പി​ള്ള​യും ക​മ്യൂ​ണി​സ​ത്തി​ന്റെ വ​ഴി​യേ പോ​യ​തോ​ടെ പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം ത​ന്നെ നി​ല​ച്ചു​പോ​യി. പ​ന്ത​ളം പി.​ആ​റും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യും പി​ന്നീ​ട് കൊ​ല്ല​ത്തു​നി​ന്ന് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ 'കേ​ര​ള'​ത്തി​ന്റെ പ​ത്രാ​ധി​പ​രും സ​ഹ​പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​മാ​യി. പ​ത്ര​മു​ട​മ​യു​മാ​യു​ള്ള അ​ഭി​പ്രാ​യ​വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ൾമൂ​ലം 'കേ​ര​ളം' വി​ട്ട കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പി​ന്നീ​ട് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു​നി​ന്ന് പി.​കെ. ശി​വ​ശ​ങ്ക​ര​പ്പി​ള്ള​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ൽ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ 'വി​ശ്വ​കേ​ര​ള'​ത്തി​ൽ ചേ​ർ​ന്നു.

അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ക​മ്യൂ​ണി​സ​ത്തി​ലു​ള്ള വി​ശ്വാ​സം ഉ​റ​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ല​ബ്ധി​ക്കുശേ​ഷ​മു​ള്ള തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ക​രു​നാ​ഗ​പ്പ​ള്ളി മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ൽ സ്റ്റേ​റ്റ് കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന്റെ സ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി​യാ​യി നി​ർ​ത്തി​യ​ത്, അ​തു​വ​രെ സി.​പി​യു​ടെ കൈ​യാ​ളാ​യി സ്റ്റേ​റ്റ് കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രെ വേ​ട്ട​യാ​ടി​യ പി.​കെ. കു​ഞ്ഞി​നെ​യാ​ണ്. ഈ ​ന​ട​പ​ടി​യി​ൽ പ്ര​തി​ഷേ​ധി​ച്ച് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രിയും ​തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യും മ​റ്റും ചേ​ർ​ന്ന് ഒ​രു ബീ​ഡി​തെ​റു​പ്പ് തൊ​ഴി​ലാ​ളി​യും ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് അ​നു​ഭാ​വി​യു​മാ​യ ടി.​എ. മൈ‌​തീ​ൻ കു​ഞ്ഞി​നെ എ​തി​ർ സ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി​യാ​യി നി​ർ​ത്തി വി​ജ​യി​പ്പി​ച്ചു. അ​തോ​ടെ മ​ധ്യ തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ലെ ഒ​രു വ​ലി​യ സം​ഘം ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രാ​യ കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​ർ കൂ​ട്ട​ത്തോ​ടെ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ ചേ​ർ​ന്നു.

ക​ൽ​ക്ക​ത്ത തീ​സി​സ് ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി ഏ​താ​ണ്ട് നി​രോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട അ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് മ​ധ്യ തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ൽ ചോ​ര​ച്ചാ​ലൊ​ഴു​ക്കി​യ ശൂ​ര​നാ​ട് സം​ഭ​വം ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒ​രു സ​ബ് ഇ​ൻ​സ്‌​പെ​ക്ട​ർ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ നാ​ല് പൊ​ലീ​സു​കാ​ർ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട ആ ​സം​ഭ​വ​ത്തി​ൽ അ​റ​സ്റ്റ് ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട നി​ര​വ​ധി​പേ​ർ പൊ​ലീ​സ് ലോ​ക്ക​പ്പി​ൽ​വെ​ച്ചു​ത​ന്നെ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു. ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​രു​ടെ വീ​ടു​ക​ൾ​ക്ക് ജ​ന്മി​മാ​രു​ടെ ഗു​ണ്ട​ക​ളും പൊ​ലീ​സും ചേ​ർ​ന്ന് തീ​വെ​ച്ചു. വീ​ടു​ക​ളി​ൽ ക​യ​റി മൃ​ഗീ​യ​നാ​യാ​ട്ട് ന​ട​ത്തി​യ പൊ​ലീ​സ് സ്ത്രീ​ക​ളെ ബ​ലാ​ൽ​ക്കാ​രം​ചെ​യ്തു. തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ന്റെ പു​തി​യ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി പ​റ​വൂ​ർ ടി.​കെ. നാ​രാ​യ​ണ പി​ള്ള ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യെ നി​രോ​ധി​ച്ചു. ശൂ​ര​നാ​ട് കേ​സി​ൽ പ്ര​തി​ക​ളാ​യ ആ​ർ. ശ​ങ്ക​ര​നാ​രാ​യ​ണ​ൻ ത​മ്പി​യും പു​തു​പ്പ​ള്ളി രാ​ഘ​വ​നും തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യും ഒ​ളി​വി​ൽ പോ​യി. കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി അ​പ്പോ​ൾ മ​ഹോ​ദ​ര​മെ​ന്ന മ​ഹാ​വ്യാ​ധി​ക്ക​ടി​പ്പെ​ട്ട് മ​ര​ണ​ത്തോ​ട് മു​ഖ​ത്തോ​ടു മു​ഖം ക​ണ്ടു​കൊ​ണ്ട് ആ​ശു​പ​ത്രി കി​ട​ക്ക​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

'നി​​ങ്ങ​​ളെ​​ന്നെ ക​​മ്മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റാ​​ക്കി'​​യി​​ലെ പ​​ര​​മു​​പി​​ള്ള​​യു​​ടെ വേ​​ഷ​​ത്തി​​ൽ

ക​ൽ​ക്ക​ത്ത തീ​സി​സി​ന്റെ​യും ഭ​ര​ണ​കൂ​ട വേ​ട്ട​യാ​ട​ലു​ക​ളു​ടെ​യും ഇ​രു​ണ്ട ദി​ന​രാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ താ​ണ്ടി, യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ബോ​ധ​മു​ള്ള പു​തി​യ ന​യ​സ​മീ​പ​നം സ്വീ​ക​രി​ച്ച ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി ആ​ദ്യ​ത്തെ പൊ​തു തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. തി​രു കൊ​ച്ചി​യി​ൽ അ​പ്പോ​ഴും പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ നി​രോ​ധ​നം നീ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ട് സ്വ​ത​ന്ത്ര സ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യാ​ണ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ നേ​താ​ക്ക​ൾ മ​ത്സ​രി​ച്ച​ത്. കാ​യം​കു​ളം ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന പു​തു​പ്പ​ള്ളി മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ൽ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​നാ​യി പാ​ർ​ട്ടി നി​ശ്ച​യി​ച്ച​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ​യാ​ണ്. മ​ഹാ​രോ​ഗം പി​ടി​പെ​ട്ട് ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ കി​ട​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് മാ​ത്രം ശൂ​ര​നാ​ട് കേ​സി​ൽ പ്ര​തി​യാ​കാ​തെ ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, സാ​ധാ​ര​ണ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന​തേ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ, അ​പ്പോ​ൾ. രാ​വും പ​ക​ലും രോ​ഗ​ശ​യ്യ​യു​ടെ സ​മീ​പ​ത്തുനി​ന്ന് വി​ട്ടു​മാ​റാ​തെ ഉ​റ​ക്ക​മൊ​ഴി​ച്ചു ശു​ശ്രൂ​ഷി​ച്ച്, ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് കൈ​പി​ടി​ച്ചു മ​ട​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന മു​റ​പ്പെ​ണ്ണാ​യ പ്രേ​മ​യെ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ച​തും ആ​യി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, പാ​ർ​ട്ടി​യേ​ൽ​പി​ച്ച ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്തം ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്യാ​തെ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ക എ​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് ത​ത്ത്വ​മ​നു​സ​രി​ച്ച് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​നി​റ​ങ്ങി​യ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്‌ നേ​താ​വ് ത​ഴ​വാ കേ​ശ​വ​നെ തോ​ൽ​പി​ച്ച്​ ന​ല്ല ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തോ​ടെ വി​ജ​യി​ച്ചു.

കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ഗ​ല്ഭ​മ​തി​ക​ളാ​യ കു​റെ നേ​താ​ക്ക​ൾ അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യ സ​ഭ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. പ​ട്ടം താ​ണു​പി​ള്ള, ടി.​എം. വ​റു​ഗീ​സ്, സി. ​കേ​ശ​വ​ൻ, എ. ​ജെ. ജോ​ൺ, പ​ന​മ്പി​ള്ളി ഗോ​വി​ന്ദ​മേ​നോ​ൻ, കെ. ​ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ, കെ.​എം. ചാ​ണ്ടി, ക​ള​ത്തി​ൽ വേ​ലാ​യു​ധ​ൻ നാ​യ​ർ, ജി. ​ച​ന്ദ്ര​ശേ​ഖ​ര​പി​ള്ള തു​ട​ങ്ങി​യ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്‌-സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് ക​ക്ഷി​ക​ളു​ടെ നേ​താ​ക്ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ടി.​വി. തോ​മ​സ്, എം.​എ​ൻ. ഗോ​വി​ന്ദ​ൻ നാ​യ​ർ, സി. ​അ​ച്യു​ത​മേ​നോ​ൻ, സി.​കെ. കു​മാ​ര​പ്പ​ണി​ക്ക​ർ, ആ​ർ. സു​ഗ​ത​ൻ, കെ.​ആ​ർ. ഗൗ​രി, സി. ​കെ. വി​ശ്വ​നാ​ഥ​ൻ, കെ.​പി. പ്ര​ഭാ​ക​ര​ൻ, കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ, പി. ​ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള, പു​ന​ലൂ​ർ എ​ൻ. രാ​ജ​ഗോ​പാ​ല​ൻ നാ​യ​ർ, സി.​ജി. സ​ദാ​ശി​വ​ൻ, കോ​ട്ട​യം ഭാ​സി എ​ന്നി​വ​ര​ട​ക്ക​മു​ള്ള 27 ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​രും ടി.​കെ. ദി​വാ​ക​ര​ൻ, ബേ​ബി ജോ​ൺ, പ്രാ​ക്കു​ളം ഭാ​സി തു​ട​ങ്ങി​യു​ള്ള ആ​ർ.​എ​സ്.​പി​ക്കാ​രും സ​ഭ​യി​ൽ അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ വാ​ഗ്ധോ​ര​ണി​കൊ​ണ്ടു ക​ത്തി​ജ്വ​ലി​ച്ചു ക​യ​റി​യ പ്ര​സം​ഗ​ക​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ചാ​ട്ടു​ളി​പോ​ലെ ച​ങ്കി​ൽ കൊ​ണ്ടു​ക​യ​റു​ന്ന പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടേ​താ​യി ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ സ്ഥാ​നം​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ത​ന്റെ മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ലെ റോ​ഡു​ക​ളു​ടെ ശോ​ച്യാ​വ​സ്ഥ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ശ്ര​ദ്ധ ക്ഷ​ണി​ക്ക​ൽ പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​നി​ട​യി​ലു​യ​ർ​ത്തി​യ, ''ഈ ​റോ​ഡു​ക​ളെ​ല്ലാം തോ​ടു​ക​ളാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കാ​മോ സാ​ർ'' എ​ന്ന ചോ​ദ്യം സ​ർ​വ​കാ​ല പ്ര​സ​ക്ത​മാ​യി ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ തി​ള​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു.​ എ​ന്നാ​ൽ, കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ത​ന്റെ സ്വ​തഃ​സി​ദ്ധ​മാ​യ പ​തി​ഞ്ഞ മ​ട്ടും സൗ​മ്യ​ഭാ​വ​വു​മെ​ല്ലാം മാ​റ്റി​വെ​ച്ച്, രൂ​ക്ഷ​മാ​യി ആ​ഞ്ഞ​ടി​ച്ച ഒ​രു സ​ന്ദ​ർ​ഭ​വു​മു​ണ്ടാ​യി. താ​ൻ പ്ര​ധാ​ന​വേ​ഷ​ത്തി​ൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട 'നി​ങ്ങ​ളെ​ന്നെ കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി' നാ​ട​കം എ.​ജെ. ജോ​ണി​ന്റെ സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​രോ​ധി​ച്ച സ​ന്ദ​ർ​ഭ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

'ക​മ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി' നി​രോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ, അ​തി​നു നി​മി​ത്ത​മാ​യ കാ​ല​ഹ​ര​ണ​പ്പെ​ട്ട ഡ്ര​മാ​റ്റി​ക് പെ​ർ​ഫോ​മ​ൻ​സ് ആ​ക്ടി​െ​ന​തി​രെ നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി പോ​രാ​ടി​യ​ത് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ തി​രു-​കൊ​ച്ചി സെ​ക്ര​ട്ട​റി എം.​എ​ൻ. ഗോ​വി​ന്ദ​ൻ നാ​യ​രും നാ​ട​ക​ത്തി​ലെ അ​ഭി​നേ​താ​ക്ക​ൾകൂ​ടി​യാ​യ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യും പു​ന​ലൂ​ർ രാ​ജ​ഗോ​പാ​ല​ൻ നാ​യ​രു​മാ​ണ്.

''സാ​ർ, അ​ങ്ങ് അ​നു​വ​ദി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഈ ​നാ​ട​കം ഞ​ങ്ങ​ൾ സ​ഭ​യി​ൽ ഒ​ന്നു ക​ളി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു'' എ​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി അ​ഭ്യ​ർ​ഥി​ച്ച​ത് ച​ങ്കി​ൽ ത​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഭ​ര​ണ​പ​ക്ഷ​ത്തു​ള്ള പ​ല എം.​എ​ൽ.​എ​മാ​രും കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്‌ നേ​താ​ക്ക​ളും സ്വ​കാ​ര്യ​മാ​യി വ​ന്ന് നാ​ട​കം ക​ണ്ടി​ട്ട് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ​യും മ​റ്റു അ​ഭി​നേ​താ​ക്ക​ളെ​യും അ​ഭി​ന​ന്ദി​ച്ച സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ൾ കു​റ​വാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല...

1952ൽ '​എ​ന്റെ മ​ക​നാ​ണ് ശ​രി' എ​ന്ന നാ​ട​ക​വു​മാ​യി കേ​ര​ള പീ​പ്പി​ൾ​സ് ആ​ർ​ട്സ് ക്ല​ബ് ആ​രം​ഭി​ച്ച​പ്പോ​ൾ, അ​തി​നു മു​ൻ​കൈ​യെ​ടു​ത്ത അ​ഡ്വ. ജി. ​ജ​നാ​ർ​ദ​ന​ക്കു​റു​പ്പി​നും പു​ന​ലൂ​ർ എ​ൻ. രാ​ജ​ഗോ​പാ​ല​ൻ നാ​യ​ർ എം.​എ​ൽ.​എ​ക്കും എ​ല്ലാ പി​ന്തു​ണ​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​വു​മാ​യി കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​പ്പം​ത​ന്നെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കെ.​പി.​എ.​സി​യു​ടെ ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ നാ​ട​ക​മാ​യി, സോ​മ​ൻ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച 'നി​ങ്ങ​ളെ​ന്നെ ക​മ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി' എ​ടു​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​പ്പോ​ൾ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യാ​ണ് ഏ​റ്റ​വും സ​ന്തോ​ഷി​ച്ച​ത്.​ അ​ന്ന് വി​ചാ​ര​ണ ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​യി അ​ടൂ​ർ ലോ​ക്ക​പ്പി​ൽ കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ഭാ​സി​യെ ചെ​ന്നു ക​ണ്ട ജ​നാ​ർ​ദ​ന​ക്കു​റു​പ്പി​നോ​ടും രാ​ജ​ഗോ​പാ​ല​ൻ നാ​യ​രോ​ടും ഭാ​സി ത​ന്റെ ഒ​രാ​ഗ്ര​ഹം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചു. പ​ര​മു​പി​ള്ള​യെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്ത് ത​ന്നെ അ​ര​ങ്ങ​ത്തേ​ക്ക് കൈ​പി​ടി​ച്ചു​ക​യ​റ്റി വി​ട്ട പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി അ​ളി​യ​ൻത​ന്നെ ആ​ക​ണം.

ച​വ​റ​യി​ൽ കോ​ടാ​കു​ള​ങ്ങ​ര വാ​സു​പി​ള്ള യു​ടെ വീ​ട്ടി​ൽ​വെ​ച്ച് നാ​ട​ക​ത്തി​ന്റെ റി​ഹേ​ഴ്സ​ൽ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​നു തൊ​ട്ടു​മു​മ്പ് കേ​ശ​വ​ൻ പോ​റ്റി സാ​ർ ത​ന്റെ സൈ​ക്കി​ളെ​ടു​ത്ത് ഇ​രു​പ​തു മൈ​ൽ അ​പ്പു​റ​ത്തു​ള്ള വ​ള്ളി​കു​ന്ന​ത്ത്‌ ചെ​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ​യും പി​റ​കി​ലി​രു​ത്തി ക്യാ​മ്പി​ലെ​ത്തി. കെ. ​സു​ലോ​ച​ന, ഒ. ​മാ​ധ​വ​ൻ, രാ​ജാ​ഗോ​പാ​ല​ൻ നാ​യ​ർ, ജ​നാ​ർ​ദ​ന​ക്കു​റു​പ്പ്, വി. ​സാം​ബ​ശി​വ​ൻ, തോ​പ്പി​ൽ കൃ​ഷ്ണ​പി​ള്ള, സു​ധ​ർ​മ, ഭാ​ർ​ഗ​വി, വി​ജ​യ​കു​മാ​രി എ​ന്നി​വ​ർ അ​ര​ങ്ങ​ത്തും ഒ.​എ​ൻ.​വി. കു​റു​പ്പ്, പ​ര​വൂ​ർ ദേ​വ​രാ​ജ​ൻ, കെ.​എ​സ്. ജോ​ർ​ജ് എ​ന്നി​വ​ർ അ​ണി​യ​റ​യി​ലു​മാ​യി അ​ണി​നി​ര​ന്നു.

1952 ഡി​സം​ബ​ർ ആ​റി​ലെ ആ ​ത​ണു​ത്ത രാ​ത്രി​യി​ൽ ച​വ​റ​യി​ലെ ത​ട്ടാ​ശ്ശേ​രി​യി​ലു​ള്ള സു​ദ​ർ​ശ​ന തി​യ​റ്റ​റി​ൽ​വെ​ച്ച് ''എ​നി​ക്കീ കൊ​ടി​യൊ​ന്ന് പി​ടി​ക്ക​ണം... ഇ​തെ​നി​ക്കൊ​ന്ന് പൊ​ക്കി​പ്പൊ​ക്കി പി​ടി​ക്ക​ണം'' എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് കൂ​നി​ക്കൂ​ടി​യ ഒ​രു വ​യോ​വൃ​ദ്ധ​ൻ ചോ​ര​ച്ചെ​ങ്കൊ​ടി ഉ​ച്ച​ത്തി​ലു​യ​ര​ത്തി​ലു​യ​ർ​ത്തി പി​ടി​ച്ച​പ്പോ​ൾ, നാ​ടും നാ​ട​ക​വും വി​പ്ല​വ​ക​ര​മാ​യ ഒ​രു മു​ന്നേ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ തു​ട​ക്കം കു​റി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വേ​ദി​ക​ളി​ൽ പ​ര​മു​പി​ള്ള​യെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​രു​ത​രം ത​പോ​നി​ഷ്ഠ​യോ​ടെ​യാ​ണ് ആ ​കൃ​ത്യം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. മേ​ക്ക​പ്പ് ഇ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ, ഒ​ന്നും ക​ഴി​ക്കാ​തെ, ആ​രോ​ടും ഉ​രി​യാ​ടാ​തെ അ​ണി​യ​റ​യി​ൽ ഒ​രി​ട​ത്ത്‌ ധ്യാ​ന​ലീ​ന​നാ​യി ഇ​രി​പ്പു​റ​പ്പി​ക്കു​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, അ​ണി​യ​റ​യി​ൽ​നി​ന്ന് കെ.​എ​സ്. ജോ​ർ​ജി​ന്റെ ഭാ​വ​ഗാം​ഭീ​ര്യ​മാ​ർ​ന്ന ശ​ബ്ദ​ത്തി​ൽ ''ദീ​പ​ങ്ങ​ൾ മ​ങ്ങി കൂ​രി​രു​ൾ തി​ങ്ങി'' എ​ന്ന ഈ​ര​ടി​ക​ൾ ഉ​യ​ർ​ന്നു കേ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തോ​ടെ, പ​ര​മു​പി​ള്ള​യു​ടെ വൈ​കാ​രി​ക​ഭാ​വ​മാ​കെ സ്വ​യം ആ​വാ​ഹി​ച്ചെ​ടു​ത്ത്‌, ഒ​രു​ണ​ക്ക ഓ​ല​മെ​ട​ലും പി​ടി​ച്ച് ത​ന്ന​ത്താ​ൻ പി​റു​പി​റു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് പ്രാ​ഞ്ചി പ്രാ​ഞ്ചി രം​ഗ​ത്തേ​ക്ക് ന​ട​ന്നു​ക​യ​റു​ന്ന കാ​ഴ്ച ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ അ​പൂ​ർ​വ മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു.

കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​ക്ക് സു​ഖ​മി​ല്ലാ​താ​യ​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന് പ​ര​മു​പി​ള്ള​യാ​യി അ​ൽ​പ​കാ​ലം അ​ഭി​ന​യി​ച്ച പി.​ജെ. ആ​ന്റ​ണി​യും അ​തി​നു​ശേ​ഷം ഒ. ​മാ​ധ​വ​നും വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കുശേ​ഷം നാ​ട​കം ച​ല​ച്ചി​ത്ര​മാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ൾ സ​ത്യ​നും ആ ​വേ​ഷ​ത്തി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യോ​ളം ഉ​യ​രാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല എ​ന്ന​ത് ച​രി​ത്ര​സ​ത്യ​മാ​യി നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. ആ​ന്റ​ണി പ​ര​മു​പി​ള്ള​യാ​യി അ​ഭി​ന​യി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ റീ​ഹേ​ഴ്‌​സ​ൽ​വേ​ള​യി​ലൊ​രി​ക്ക​ൽ ''കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഇ​ങ്ങ​നെ​യ​ല്ല ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്'' എ​ന്ന് കൂ​ടെ അ​ഭി​ന​യി​ക്കു​ന്ന​വ​രി​ലാ​രോ അ​റി​യാ​തെ പ​റ​ഞ്ഞു​പോ​യ​പ്പോ​ൾ ആ​ന്റ​ണി പ​രു​ഷ​മാ​യി പ്ര​തി​ക​രി​ച്ചു:

''ഞാ​ൻ പ​ര​മു​പി​ള്ള ആ​ക​ണോ അ​തോ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ആ​ക​ണോ?''

അ​ത്ര​മാ​ത്രം ആ​ഴ​ത്തി​ലാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ആ ​നാ​ട​ൻ കാ​ര​ണ​വ​ർ അ​തു ക​ണ്ട​വ​രു​ടെ​യൊ​ക്കെ മ​ന​സ്സു​ക​ളി​ൽ പ​തി​ഞ്ഞു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, പി​ന്നീ​ട് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി സി​നി​മ​യി​ൽ അ​ഭി​ന​യി​ച്ച വേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ -'കാ​ലം മാ​റു​ന്നു'​വി​ലെ കാ​ര​ണ​വ​ർ, 'മു​ടി​യ​നാ​യ പു​ത്ര​നി'​ലെ ചാ​ത്ത​ൻ പു​ല​യ​ൻ, 'അ​ശ്വ​മേ​ധ'​ത്തി​ലെ കു​ഷ്ഠ​രോ​ഗി, 'ആ​ദ്യ​കി​ര​ണ​ങ്ങ​ളി'​ലെ​യും 'നി​ണ​മ​ണി​ഞ്ഞ കാ​ൽ​പാ​ടു​ക​ളി'​ലെ​യും 'നി​ത്യ​ക​ന്യ​ക'​യി​ലെ​യു​മൊ​ക്കെ നാ​യി​ക​യു​ടെ പി​താ​വ്- നി​റ​ക്കൂ​ട്ട​ൽ​പം കൂ​ടു​ത​ൽ വേ​ണ്ട നാ​ട​കാ​ഭി​ന​യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്, പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് പ​ര​മു​പി​ള്ള എ​ന്ന ലെ​ജ​ൻ​ഡ​റി ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​ക്ക് ഒ​രി​ക്ക​ലും പൂ​ർ​ണ​മാ​യും മു​ക്തി നേ​ടാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല എ​ന്നു​ള്ള​തി​ന്റെ തെ​ളി​വാ​യി​രു​ന്നു.

1953ൽ ​ബോം​ബെ​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ഇ​ന്ത്യ​ൻ പീ​പ്പി​ൾ​സ് തി​യ​റ്റ​ർ അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ന്റെ സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ 'നി​ങ്ങ​ളെ​ന്നെ ക​മ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി'​യു​ടെ ചി​ല രം​ഗ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​പ്പോ​ൾ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നെ​ത്തി​യ പ്ര​തി​ഭാ​ധ​ന​രാ​യ ക​ലാ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ ആ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണ് അ​ത് ക​ണ്ടി​രു​ന്ന​ത്. കോ​ട​തി​യി​ൽ​നി​ന്ന് അ​നു​കൂ​ല​മാ​യ വി​ധി നേ​ടി വീ​ണ്ടും നാ​ട​കം ക​ളി​ക്കാ​നി​റ​ങ്ങി​യ കെ.​പി.​എ.​സി, ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് വി​രു​ദ്ധ​രു​ടെ​യും ജ​ന്മി മു​ത​ലാ​ളി പ​ക്ഷ​ക്കാ​രു​ടെ​യും അ​ന​വ​ധി ആ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളെ അ​തി​ജീ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് അ​ര​ങ്ങു​ക​ളി​ൽ നാ​ട​കം അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ മു​ഖ​പ​ത്ര​മാ​യ 'ജ​ന​യു​ഗ'​ത്തി​ന്റെ എ​ഡി​റ്റോ​റി​യ​ൽ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ൽ ചേ​രു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. ഉ​റ​ക്ക​മൊ​ഴി​ച്ചു​ള്ള നാ​ട​കം ക​ളി​യും പ​ത്ര​േ​മാ​ഫി​സി​ലെ ജോ​ലി​യും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ആ​രോ​ഗ്യം പാ​ടേ ത​ക​ർ​ത്തു. 1954ൽ ​നി​യ​മ​സ​ഭ പി​രി​ച്ചു​വി​ട്ട​പ്പോ​ൾ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​രു​റ​ച്ച തീ​രു​മാ​ന​മെ​ടു​ത്തു. മേ​ലി​ൽ ഒ​രൊ​റ്റ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലും മ​ത്സ​രി​ക്കി​ല്ല!

'ജ​ന​യു​ഗം' അ​ന്ന് മു​ട​ന്തി​യും ഇ​ട​ക്കി​ടെ മു​ട​ങ്ങി​യു​മൊ​ക്കെ മെ​ല്ലെ മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ മ​ധു​ര കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ൽ​വെ​ച്ച് ഇ​ട​ത്ത​ട്ട നാ​രാ​യ​ണ​ൻ മു​ഖാ​ന്ത​രം അ​രു​ണാ ആ​സി​ഫ​ലി​യി​ൽ​നി​ന്ന് എം.​എ​ൻ. ഗോ​വി​ന്ദ​ൻ നാ​യ​ർ ക​ട​മാ​യി വാ​ങ്ങി​യ 25,000 രൂ​പ​കൊ​ണ്ട് 1953 ന​വം​ബ​ർ 16 തൊ​ട്ട് ജ​ന​യു​ഗം ദി​ന​പ​ത്ര​മാ​യി പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി.​ആ നാ​ളു​ക​ളെ കാ​മ്പിേശ്ശ​രി ഓ​ർ​മി​ക്കു​ന്ന​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്:

''അ​ന്ന് ജ​ന​യു​ഗം പ​ത്രാ​ധി​പ​രെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് കി​ട്ടു​ന്ന, അ​ഥ​വാ ഞ​ങ്ങ​ളെ​ടു​ക്കു​ന്ന ശ​മ്പ​ളം പ്ര​തി​മാ​സം അ​റു​പ​തു രൂ​പ വീ​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ത് 'പാ​ർ​ട്ടി വേ​ജ്' ആ​ണ്. ഓ​രോ രം​ഗ​ത്തും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന ഫു​ൾ ടൈം ​പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ​ക്ക് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി നി​ശ്ച​യി​ച്ചി​രു​ന്ന ജീ​വി​ത​ച്ചെ​ല​വാ​ണ് ഈ ​അ​റു​പ​തു രൂ​പ. ചീ​ഫ് എ​ഡി​റ്റ​ർ ആ​ർ. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ​ക്കും പ്ര​സാ​ധ​ക​നാ​യ ആ​ർ. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​ർ​ക്കും മാ​നേ​ജ​ർ എം.​എ​ൻ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ നാ​യ​ർ​ക്കും സ്റ്റാ​ഫ് ലേ​ഖ​ക​ൻ വി. ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​നും പ​ത്രാ​ധി​പ സ​മി​തി അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്കോ​രോ​രു​ത്ത​ർ​ക്കും ക​മ്പോ​സി​റ്റ​ർ​മാ​ർ​ക്കും പ്യൂ​ണി​നും തൂ​പ്പു​കാ​രി​ക്കു​മെ​ല്ലാം ഇ​തേ ശ​മ്പ​ളം​ത​ന്നെ. ഈ ​അ​റു​പ​തു രൂ​പ എ​ൺ​പ​തു രൂ​പ​യാ​യി ഉ​യ​രാ​ൻ പി​ന്നെ​യും അ​ഞ്ചു​കൊ​ല്ലം ക​ഴി​യേ​ണ്ടി വ​ന്നു. ഈ ​തു​ക ത​ന്നെ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഒ​ന്നി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​വി​ധം ദ​യ​നീ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക സ്ഥി​തി.''

ക​ടു​ത്ത ആ​രോ​ഗ്യ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ വീ​ണ്ടും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെ പി​ടി​കൂ​ടി​യ​ത് ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ലാ​ണ്. ശ്വാ​സ​കോ​ശ​സം​ബ​ന്ധ​മാ​യ രോ​ഗം ഗു​രു​ത​ര​മാ​യ​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന് മ​ദ്രാ​സി​ലെ ജ​ന​റ​ൽ ഹോ​സ്പി​റ്റ​ലി​ൽ​വെ​ച്ച് ശ​സ്ത്ര​ക്രി​യ​യി​ലൂ​ടെ ഒ​രു ശ്വാ​സ​കോ​ശം മു​ഴു​വ​ൻ നീ​ക്കം ചെ​യ്തു. 'ഏ​ക​ലം​ഗ​ൻ' എ​ന്ന് സ്വ​യം ക​ളി​യാ​ക്കി വി​ളി​ക്കു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​ണ് പി​ന്നീ​ടു​ള്ള 20 വ​ർ​ഷ​ക്കാ​ലം കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ജീ​വി​ച്ച​ത്.

ആ ​കാ​ല​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും 'ജ​ന​യു​ഗം' കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ മു​ൻ​നി​ര പ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി വ​ള​ർ​ന്നി​രു​ന്നു. അ​ടി​സ്ഥാ​ന​വ​ർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ജീ​വ​ൽ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളെ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടുവ​ന്ന്, അ​വ​യു​ടെ പ​രി​ഹാ​ര​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യി​ല്ലാ​തെ പോ​രാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ട് കേ​ര​ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ സാ​മൂ​ഹി​ക രം​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ർ​ണാ​യ​ക ശ​ക്തി​യാ​യി പ​ത്രം​മാ​റി. ര​ണ്ടു ഗോ​പി​മാ​ർ, കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, വൈ​ക്കം ച​ന്ദ്ര​ശേ​ഖ​ര​ൻ നാ​യ​ർ, പി.​കെ. വാ​സു​ദേ​വ​ൻ നാ​യ​ർ, വി. ​ല​ക്ഷ്മ​ണ​ൻ എ​ന്നി​വ​ർ​ക്ക് പു​റ​മെ തെ​ങ്ങ​മം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ, ടി.​എ. മ​ജീ​ദ്, ജി.​എം. നെ​ന്മേ​ലി, കേ​ര​ള​വ​ർ​മ, കെ. ​ഗോ​വി​ന്ദ​പ്പി​ള്ള, പ​റ​ക്കോ​ട് എ​ൻ.​ആ​ർ. കു​റു​പ്പ്, കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​ൻ, ആ​ര്യാ​ട് ഗോ​പി, സി.​ആ​ർ.​എ​ൻ. പി​ഷാ​ര​ടി, ഗോ​പ​കു​മാ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ പ​ത്രാ​ധി​പ​സ​മി​തി​യി​ലെ​ത്തി.

1958ൽ ​വൈ​ക്കം പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യി ജ​ന​യു​ഗം സാം​സ്കാ​രി​ക വാ​രി​ക​യു​ടെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം ആ​രം​ഭി​ച്ചു. വൈ​ക്കം പ്ര​ഭാ​ത് ബു​ക്ക്‌ ഹൗ​സി​ന്റെ ചു​മ​ത​ല​യേ​റ്റെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ൾ എ​ൻ. ഗോ​പി​നാ​ഥ​ൻ നാ​യ​രും അ​ദ്ദേ​ഹം ജ​ന​യു​ഗ​ത്തോ​ട് വി​ട​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യും വാ​രി​ക​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യി. അ​ന്ന് വ​ട​ക്ക​ൻ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ എ​ൻ.​വി. കൃ​ഷ്ണ​വാ​ര്യ​ർ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യ 'മാ​തൃ​ഭൂ​മി' ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പും തെ​ക്ക് കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ന്റെ 'കൗ​മു​ദി' വാ​രി​ക​യു​മാ​യി​രു​ന്നു ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ചാ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ. കൗ​മു​ദി​യെ ക​ട​ത്തി​വെ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ട് ജ​ന​യു​ഗം അ​തി​വേ​ഗം വ​ള​ർ​ന്നു. അ​മ്പ​തു​ക​ളു​ടെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ വ​യ​ലാ​ർ, ഒ.എ​ൻ.​വി, തി​രു​ന​ല്ലൂ​ർ ക​രു​ണാ​ക​ര​ൻ, പു​ന​ലൂ​ർ ബാ​ല​ൻ, പു​തു​ശ്ശേ​രി രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ, പൊ​ൻ​കു​ന്നം ദാ​മോ​ദ​ര​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ അ​രു​ണ​ക​വി​നി​ര ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ താ​ളു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് പ്ര​സി​ദ്ധി​യു​ടെ പ​ട​വു​ക​ൾ ച​വി​ട്ടി​ക്ക​യ​റി​യ​ത്. പി.​എ. വാ​ര്യ​ർ ത​ർ​ജ​മ ചെ​യ്ത യ​ശ്പാ​ലി​ന്റെ 'രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹി', 'നി​റം പി​ടി​പ്പി​ച്ച നു​ണ​ക​ൾ' എ​ന്നീ നോ​വ​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ മ​ന​സ്സു​ക​ളി​ൽ പ്ര​മു​ഖ​മാ​യൊ​രി​ടം നേ​ടി​യ വാ​രി​ക തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യു​ടെ 'ഒ​ളി​വി​ലെ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ' എ​ന്ന ആ​ത്മ​ക​ഥാ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് വ​ലി​യൊ​രു കു​തി​ച്ചു​ചാ​ട്ടംത​ന്നെ ന​ട​ത്തി.

തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യെ​യും ത​ന്നെ​യും ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ക്കി, 'കൂ​ന​ന്ത​റ പ​ര​മു​വും പൂ​നാ കേ​ശ​വ​നും' എ​ന്ന ഹാ​സ്യ​പ​ര​മ്പ​ര ക​ൽ​ക്കി എ​ന്ന പേ​രി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി എ​ഴു​തു​ന്ന​ത് ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ലാ​ണ്.

''വി​ഡ്ഢി​ക​ളും സ്വാ​ർ​ഥ​ന്മാ​രും നി​റ​ഞ്ഞ ഈ ​ലോ​ക​ത്ത് ജീ​വി​ക്കാ​ൻ കു​റേ ത​ട്ടി​പ്പ് അ​ത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​ണെ​ന്ന് ക​രു​തു​ന്ന ഈ ​മ​ച്ചു​ണ​ന്മാ​ർ സ്വ​യം പ്ര​ചാ​ര​വേ​ല ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ട് എ​ളി​മ​യി​ൽ​നി​ന്ന് ദി​വ്യ​പ​ദ​വി​യി​ലേ​ക്ക് ഉ​യ​രു​ന്ന'' ഈ ​ക​ഥ​യി​ലൂ​ടെ പേ​രി​നും പ്ര​ശ​സ്തി​ക്കും​വേ​ണ്ടി വി​ല​കു​റ​ഞ്ഞ പ​രി​പാ​ടി​ക​ളി​ൽ ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രെ ക​ളി​യാ​ക്കി വി​ളി​ക്കു​ന്ന പേ​രു​ക​ളാ​യി കൂ​ന​ന്ത​റ പ​ര​മു​വും പൂ​നാ കേ​ശ​വ​നും മാ​റി.

ന​ർ​മ​ര​സ​ത്തി​ൽ ചാ​ലി​ച്ചെ​ഴു​തി​യ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും ക​ൽ​ക്കി എ​ന്ന പേ​രി​ലെ​ഴു​തി​യ മ​ർ​മ​ഭേ​ദി​യാ​യ ആ​ക്ഷേ​പ​ഹാ​സ്യ പം​ക്തി​യും ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ലാ​ണ് 'ജ​ന​യു​ഗ'​ത്തി​ലൂ​ടെ വെ​ളി​ച്ചം ക​ണ്ട​ത്.

1960ക​ൾ മു​ത​ൽ​ക്കു​ള്ള ര​ണ്ടു പ​തി​റ്റാ​ണ്ട് കാ​ലം മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ പ്ര​മു​ഖ ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി പ്പു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലെ നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലു​ക​ളെ​ന്ന് ച​രി​ത്രം രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ ഒ​ട്ട​ന​വ​ധി ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ൾ, നോ​വ​ലു​ക​ൾ, ക​വി​ത​ക​ൾ, ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ൾ... ഇ​വ​യൊ​ക്കെ വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ അ​ടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് എ​ത്തു​ന്ന​ത്. മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ ഒ​ന്നാ​മ​ത്തെ ആ​നു​കാ​ലി​ക പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​യി മാ​തൃ​ഭൂ​മി മു​ന്നോ​ട്ടുപോ​യ​പ്പോ​ൾ അ​തി​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യി പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങാ​റു​ള്ള ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽ​പ്ര​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ കൗ​മു​ദി സാ​ന്നി​ധ്യം അ​റി​യി​ച്ചു. കൊ​ല്ല​ത്തു​നി​ന്നു പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​രം​ഭി​ച്ച കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദം, കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​ക​ളും അ​റു​പ​തു​ക​ളു​ടെ ഒ​ടു​വി​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ മ​ല​യാ​ള​നാ​ട് വാ​രി​ക​യും 'ജ​ന​യു​ഗ'​ത്തി​ന് വെ​ല്ലു​വി​ളി ഉ​യ​ർ​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ മ​റ്റ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യു​ള്ള വ​ലി​യ മു​ത​ൽ​മു​ട​ക്കോ ക​ന​ത്ത പ്ര​തി​ഫ​ലം കൊ​ടു​ത്ത് പ്ര​ശ​സ്ത എ​ഴു​ത്തു​കാ​രെക്കൊ​ണ്ട് മാ​സ്റ്റ​ർ പീ​സു​ക​ൾ എ​ഴു​തി​ക്കാ​നു​ള്ള സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശേ​ഷി​യോ ഇ​ല്ലാ​തെ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും, പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ജ​ന​യു​ഗം എ​ന്നും മു​ന്നി​ൽ ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ക​ഥ, ക​വി​ത, നോ​വ​ൽ, നാ​ട​കം, ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ൾ, തൂ​ലി​കാ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ, അ​നു​ഭ​വ​ക​ഥ​ക​ൾ, യാ​ത്രാ​വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ, ശാ​സ്ത്ര​സം​ബ​ന്ധി​യാ​യ കു​റി​പ്പു​ക​ൾ, കു​ട്ടി​ക്ക​ഥ​ക​ൾ, കാ​ർ​ട്ടൂ​ൺ പ​ര​മ്പ​ര, പു​സ്ത​ക​നി​രൂ​പ​ണം, സി​നി​മ, സ്പോ​ർ​ട്സ്...​ ഇ​ങ്ങ​നെ വൈ​വി​ധ്യ​മാ​ർ​ന്ന വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ​കൊ​ണ്ടു സ​മ്പ​ന്ന​മാ​യ ഉ​ള്ള​ട​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​ത്യേ​ക​ത. ധാ​രാ​ളം പു​തി​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ർ രം​ഗ​ത്തുവ​ന്ന​ത് ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്.

'സ​ർ​പ്പ​ക്കാ​വ്' എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ലൂ​ടെ പെ​രു​മ്പ​ട​വം ശ്രീ​ധ​ര​ൻ, 'കാ​ക്ക​ത​മ്പു​രാ​ട്ടി', 'കു​ട്ട​നാ​ട്' എ​ന്നീ നോ​വ​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ഹ​രി​പ്പാ​ട് ശ്രീ​കു​മാ​ര​ൻ ത​മ്പി എ​ന്നീ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ർ വി​ശാ​ല​മാ​യ ഒ​രു വാ​യ​നാ​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ അം​ഗീ​കാ​രം നേ​ടി. പി. ​ഭാ​സ്ക​ര​നു​ണ്ണി, കെ.എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​ൻ, ടി.​എ​ൻ. ജ​യ​ച​ന്ദ്ര​ൻ, എം. ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ നാ​യ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ പു​സ്ത​ക​വി​ചാ​രം കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്തു. കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ​യും ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ​യും ഉ​റ്റ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളാ​യ പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ​ക്കാ​രാ​യ മ​യ്യ​നാ​ട് കെ. ​ദാ​മോ​ദ​ര​ൻ, മു​ൻ​ഷി പ​ര​മു​പി​ള്ള, എ​ൻ.​പി. ചെ​ല്ല​പ്പ​ൻ നാ​യ​ർ, വൈ​ക്ക​ത്തേ​ത്ത്‌ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ​ക്ക് പി​ന്നാ​ലെ കാ​ക്ക​നാ​ട​ൻ, പി.​ആ​ർ. ശ്യാ​മ​ള, ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ, പി. ​പ​ത്മ​രാ​ജ​ൻ, എം.​ഡി. ര​ത്ന​മ്മ, എം.​ഡി. അ​ജ​യ​ഘോ​ഷ് എ​ന്നീ പു​ത്ത​ൻ​കൂ​റ്റു​കാ​രും തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ൽ എ​ഴു​തി. പി. ​ന​രേ​ന്ദ്ര​നാ​ഥി​ന്റെ വി​ഖ്യാ​ത ബാ​ല​സാ​ഹി​ത്യ കൃ​തി​ക​ളാ​യ 'കു​ഞ്ഞി​ക്കൂ​ന​ൻ', 'മ​ന​സ്സ​റി​യും യ​ന്ത്രം', 'ഇ​ത്തി​രി​ക്കു​ഞ്ഞ​ൻ', 'ക​ള്ള​ൻ രാ​മു'... ഇ​വ​യൊ​ക്കെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​ത് 'ജ​ന​യു​ഗ'​ത്തി​ലാ​ണ്. ഡി. ​ശ്രീ​മാ​ൻ ന​മ്പൂ​തി​രി ആ​യി​രു​ന്നു മ​റ്റൊ​രു പ്ര​ധാ​ന എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ. ഇ​ഗ്നേ​ഷ്യ​സ് കാ​ക്ക​നാ​ട​ൻ, ഡി. ​ഉ​ത്ത​മ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ കൈ​കാ​ര്യം​ചെ​യ്ത ശാ​സ്ത്ര​പം​ക്തി മ​റ്റൊ​രാ​ക​ർ​ഷ​ണ​മാ​യി.

നാ​ട​ക​മെ​ന്ന ക​ലാ​രൂ​പ​ത്തി​ന് സി​നി​മ​യേ​ക്കാ​ൾ പ്രാ​ധാ​ന്യം ക​ൽ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന അ​ന്നാ​ളു​ക​ളി​ൽ നാ​ട​ക​ങ്ങ​ളും നാ​ട​ക​സം​ബ​ന്ധി​യാ​യ ഒ​ട്ടേ​റെ ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ളും കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. എ​ന്റെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്ന​പേ​രി​ൽ പ്ര​ശ​സ്ത​രാ​യ നാ​ട​ക ന​ടീ​ന​ട​ന്മാ​ർ എ​ഴു​തി​യ കു​റി​പ്പു​ക​ൾ അ​പൂ​ർ​വ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​കൊ​ണ്ടും സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ സം​ഭ​വ​വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​കൊ​ണ്ടും അ​മൂ​ല്യ​മാ​യ ച​രി​ത്രരേ​ഖ​യാ​യി മാ​റി. മു​ൻ​ഷി പ​ര​മു​പി​ള്ള​യെ​യും എ​ൻ.​പി. ചെ​ല്ല​പ്പ​ൻ നാ​യ​രെ​യും​പോ​ലെ പ്രാ​ധാ​ന്യം ന​ൽ​കി കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച നാ​ട​ക​കൃ​ത്താ​യി​രു​ന്നു ബോം​ബെ​യി​ലെ പ്ര​മു​ഖ മ​ല​യാ​ളി ക​ലാ​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്ന പി.​എ. കു​ര്യാ​ക്കോ​സ്. 'ദാ​ഹി​ക്കു​ന്ന ആ​ത്മാ​വ്', 'കു​ടും​ബ ദോ​ഷി​ക​ൾ', 'കാ​ൽ​വ​രി', 'കു​റ്റ​വാ​ളി' തു​ട​ങ്ങി​യ കു​ര്യാ​ക്കോ​സി​ന്റെ നാ​ട​ക​ങ്ങ​ൾ​ക്കുവേ​ണ്ടി ജ​ന​യു​ഗം വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.

കെ.​പി.​എ.​സി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ആ​യി​ടെ രാ​ജി​വെ​ച്ചു പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​യശേ​ഷം പു​തി​യ ട്രൂ​പ്പാ​യ കാ​യം​കു​ളം പീ​പ്പി​ൾ​സ് തി​യ​റ്റേ​ഴ്‌​സ് രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ച ന​ട​നും സം​വി​ധാ​യ​ക​നും നാ​ട​ക​കൃ​ത്തു​മെ​ല്ലാ​മാ​യ സി.​ജി. ഗോ​പി​നാ​ഥി​ന്റെ 'അ​ഗ്നി​ഗോ​ളം' എ​ന്ന നാ​ട​കം ജ​ന​യു​ഗത്തി​ൽ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ അ​ന്ന് കെ.​പി.​എ.​സി​യു​ടെ പ്ര​സി​ഡ​ന്റുകൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​ട്ടും മ​ടി​ച്ചി​ല്ല. ആ​ധു​നി​ക സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ അ​പ്പോ​സ്ത​ല​ന്മാ​രി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​യ കാ​ക്ക​നാ​ട​ൻ എ​ഴു​തി​യ 'വ​സൂ​രി' എ​ന്ന നോ​വ​ൽ അ​ന്ന​ത്തെ സ​ദാ​ചാ​ര സ​ങ്ക​ൽ​പ​ങ്ങ​ളെ അ​തി​ലം​ഘി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന പ​രാ​തി ഉ​യ​ർ​ന്ന​തി​നെ തു​ട​ർ​ന്ന് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ സം​സ്ഥാ​ന കൗ​ൺ​സി​ലി​ന്റെ നി​ർ​ദേ​ശ​പ്ര​കാ​രം നോ​വ​ലി​ന്റെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​ക്ക് നി​ർ​ത്തി​വെ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്ന സം​ഭ​വ​വു​മു​ണ്ടാ​യി.

ആ​ത്മ​ക​ഥ​ക​ളും ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ് ജ​ന​യു​ഗം പ്രാ​മു​ഖ്യം കൊ​ടു​ത്ത മ​റ്റൊ​രു മേ​ഖ​ല. ബോം​ബെ ന​ഗ​ര​ത്തെ കി​ടു​കി​ടാ വി​റ​പ്പി​ച്ച രാ​മ​ൻ രാ​ഘ​വ​ൻ എ​ന്ന സീ​രി​യ​ൽ കി​ല്ല​റെ​യും ഹേ ​വാ​ർ​ഡ്‌ ഹ്യൂ​സ് എ​ന്ന വി​ചി​ത്ര കോ​ടീ​ശ്വ​ര​നെ​യും ച​മ്പ​ൽ​ക്കാ​ട്ടി​ലെ ഭീ​ക​ര കൊ​ള്ളത്ത​ല​വ​ന്മാ​രെ​യും കു​റി​ച്ചു​ള്ള പ​ര​മ്പ​ര​ക​ളെ​ല്ലാം​ത​ന്നെ വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ​ക്ക് ആ​സ്വാ​ദ്യ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. ഹാ​സ്യ​സാ​മ്രാ​ട്ടാ​യ എ​സ്.​പി. പി​ള്ള, തൂ​ക്കു​മ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു​പോ​ന്ന വി​പ്ല​വ​കാ​രി സി.​എ. ബാ​ല​ൻ, കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ സു​ഹൃ​ത്ത് കൂ​ടി​യാ​യ ക​ള്ള​ൻ മൂ​സ എ​ന്നി​വ​രു​ടെ ആ​ത്മ​ക​ഥ​ക​ൾ, പ്രേം​ന​സീ​റി​ന്റെ ബാ​ല്യ​കാ​ല സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ, എ​ന്നെ തേ​ടി​യെ​ത്തി​യ ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്ന പ​ര​മ്പ​ര​, പു​തു​പ്പ​ള്ളി രാ​ഘ​വ​ൻ എ​ഴു​തി​യ സു​ഗ​ത​ൻ സാ​റി​ന്റെ ജീ​വ​ച​രി​ത്രം, എം.​എ​ൻ. സ​ത്യാ​ർ​ഥി ര​ചി​ച്ച ഭ​ഗ​ത് സി​ങ്ങി​ന്റെ​യും സ​ഖാ​ക്ക​ളു​ടെ​യും വീ​ര​ക​ഥ​ക​ൾ... ആ ​പ​ട്ടി​ക അ​ങ്ങ​നെ നീ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു. ജ​ന​പ്രീ​തി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​തി​നെ​യൊ​ക്കെ മ​റി​ക​ട​ന്നു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് മ​ല​യാ​ള നാ​ട​ക​രം​ഗ​ത്തെ സ​ർ​വ​കാ​ല നി​ഷേ​ധി എ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​വു​ന്ന ഒ​രു വ്യ​ക്തി​യു​ടെ ഞെ​ട്ടി​ക്കു​ന്ന തു​റ​ന്നു​പ​റ​ച്ചി​ൽ​കൊ​ണ്ട് സ​വി​ശേ​ഷ​ത​യാ​ർ​ജി​ച്ച ഒ​രു ആ​ത്മ​ക​ഥ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി എ​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തി​നോ​ടു​ള്ള ഹൃ​ദ​യ​ബ​ന്ധം കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം, 'ഞാ​ൻ' എ​ന്നു പേ​രി​ട്ട ആ ​വി​കാ​ര​തീ​ക്ഷ്ണ​മാ​യ ആ ​അ​നു​ഭ​വ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ൾ എ​ഴു​താ​ൻ ത​യാ​റാ​യ​ത് എ​ൻ.​എ​ൻ. പി​ള്ള​യാ​ണ്.

'നി​​ങ്ങ​​ളെ​​ന്നെ ക​​മ്മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റാ​​ക്കി' ടീ​​മി​​ലെ കാ​​മ്പി​​ശ്ശേ​​രി, പ​​ര​​വൂ​​ർ ജി. ​​ദേ​​വ​​രാ​​ജ​​ൻ, കെ.​​എ​​സ്. ജോ​​ർ​​ജ്, വെ​​ളി​​യം ഭാ​​സ്ക​​ര​​പ്പ​​ണി​​ക്ക​​ർ

വേ​ളൂ​ർ കൃ​ഷ്ണ​ൻ​കു​ട്ടി​യു​ടെ ഹാ​സ്യ​പ​ര​മ്പ​ര​യും കാ​ട്ടാ​ക്ക​ട ദി​വാ​ക​ര​ന്റെ കേ​ര​ളീ​യ ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള യാ​ത്ര​യും പ്ര​മു​ഖ രാ​ഷ്ട്രീ​യ നേ​താ​ക്ക​ളെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പ​വ​ന​ന്റെ 'പ​രി​ച​യം' എ​ന്ന പ​ര​മ്പ​ര​യും അ​റു​പ​തു​ക​ളി​ലെ ജ​ന​യു​ഗത്തി​ന്റെ പ്ര​ധാ​ന വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​യി.

കി​ട്ടു​മ്മാ​വ​ൻ എ​ന്ന പോ​ക്ക​റ്റ് കാ​ർ​ട്ടൂ​ണി​ലൂ​ടെ പു​തി​യൊ​രു പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന് തു​ട​ക്കം കു​റി​ച്ച ജ​ന​യു​ഗം കാ​ർ​ട്ടൂ​ൺ ക​ലാ​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ​യും രേ​ഖാ​ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ​യും ഒ​രു ക​ള​രി​യാ​യി​രു​ന്നു. കി​ട്ടു​മ്മാ​വ​ന്റെ പി​താ​വാ​യ യേ​ശു​ദാ​സ​ൻ ഗു​രു​വെ​ന്ന് വി​ളി​ക്കു​ന്ന കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നു പ​ഞ്ച് ലൈ​ൻ. യേ​ശു​ദാ​സ​ൻത​ന്നെ വ​ര​ച്ച ച​ന്തു​വും സ​ർ​ക്കാ​ർ കു​റു​പ്പും പി.​കെ. മ​ന്ത്രി​യു​ടെ മി​സ്റ്റ​ർ കു​ഞ്ചു​വും സോ​മ​നാ​ഥ​ന്റെ വാ​സു​വേ​ട്ട​നും പോ​പു​ല​ർ താ​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു. കാ​ർ​ട്ടൂ​ണി​സ്റ്റ് തോ​മ​സി​ന്റെ രാ​മു​വും ഗ​ഫൂ​റി​ന്റെ പ​ര​മ്പ​ര​യും ഗ​ള്ളി​വ​റു​ടെ​യും ഒ​ഡീ​സ്യൂ​സി​ന്റെ​യും മ​റ്റും സാ​ഹ​സി​ക യാ​ത്ര​ക​ളും കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് ഹ​രം പ​ക​ർ​ന്നു.

വൈ​ക്ക​വും ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് ശ​ങ്ക​ര​ൻ​കു​ട്ടി​യും യേ​ശു​ദാ​സ​നും കൊ​ല്ലം എ​സ്.​എ​ൻ കോ​ള​ജി​ലെ ഒ​രു അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് രാ​മ​കൃ​ഷ്ണ​നും എം.​ഡി. അ​ജ​യ​ഘോ​ഷും ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന് വേ​ണ്ടി ഇ​ല​സ്‌​ട്രേ​ഷ​ൻ ന​ട​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ, ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് ഗോ​പാ​ല​ൻ എ​ന്ന ക​ലാ​കാ​ര​നെ 'കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ​'ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി 'ത​ട്ടി​യെ​ടു​ത്ത'​തോ​ടെ​യാ​ണ് ജ​ന​യു​ഗത്തി​ന്റെ രൂ​പ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ച​ന്ത​മേ​റി​യ​ത്.

പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ലും വ​ള​ർ​ച്ച​യി​ലും മ​റ്റെ​ല്ലാ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ​യും ക​ട​ത്തിവെ​ട്ടി മു​ന്നേ​റാ​ൻ ജ​ന​യു​ഗ​ത്തെ സ​ഹാ​യി​ച്ച​ത് ഒ​രു ബം​ഗാ​ളി നോ​വ​ലി​ന്റെ വി​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്. പ്ര​ശ​സ്ത ബം​ഗാ​ളി എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​യ ബി​മ​ൽ മി​ത്ര​യു​ടെ 'ക​ടി ദി​യെ കി​ൻ​ലാം' എം.​എ​ൻ. സ​ത്യാ​ർ​ഥി വി​വ​ർ​ത്ത​നം​ചെ​യ്ത​പ്പോ​ൾ അ​ത് ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഒ​രു വ​ഴി​ത്തി​രി​വി​നാ​ണ് നി​മി​ത്ത​മാ​യ​ത്. 1964 തൊ​ട്ടു​ള്ള ര​ണ്ടു മൂ​ന്ന് വ​ർ​ഷ​ക്കാ​ലം തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച 'വി​ല​യ്ക്ക് വാ​ങ്ങാം' വാ​യി​ക്കാ​ൻ​വേ​ണ്ടി ഓ​രോ ആ​ഴ്ച​യും വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ ആ​കാം​ക്ഷ​യോ​ടെ കാ​ത്തി​രു​ന്നു. ദീ​പാ​ങ്കു​ര​നും കി​ര​ണ​നും അ​മ്മ​യും സ​തി​യും ല​ക്ഷ്മി​യേ​ട്ട​ത്തി​യും അ​ഘോ​ര​ന​പ്പൂ​പ്പ​നും ദാ​ത്താ​ർ ബാ​ബു​വും ന​യ​ന​ര​ഞ്ജി​നി ദാ​സി​യും ഘോ​ഷാ​ലും ശം​ഭു​വു​മെ​ല്ലാം വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ​ക്ക് പ്രി​യ​ങ്ക​ര​രാ​യി. ആ​ർ​ട്ടി​സ്റ്റ് ഗോ​പാ​ല​ൻ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഇ​ങ്കി​നോ​ടൊ​പ്പം ത​ന്റെ പ്ര​തി​ഭാ​വി​ലാ​സം കൂ​ടി ചാ​ലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ആ ​ക​ഥാ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യ മി​ഴി​വ് പ​ക​ർ​ന്നു. തു​ട​ർ​ന്ന് മി​ത്ര​യു​ടെ ത​ന്നെ 'പ്ര​ഭു​ക്ക​ളും ഭൃ​ത്യ​രും', 'ഇ​രു​പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ട്', 'ബീ​ഗം മേ​രി ബി​ശ്വാ​സ്', 'ച​ലോ ക​ൽ​ക്ക​ത്ത', ശ​ങ്ക​ർ എ​ഴു​തി​യ 'ചൗ​രം​ഗി' തു​ട​ങ്ങി കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ബം​ഗാ​ളി നോ​വ​ലു​ക​ൾ ഓ​രോ​ന്നും 'ജ​ന​യു​ഗ'​ത്തി​ന്റെ വ​ള​ർ​ച്ച​യി​ലെ നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലു​ക​ളാ​യി.

അ​ക്കാ​ല​ത്തെ രീ​തി​യ​നു​സ​രി​ച്ച് ക​വ​ർ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫ​ർ ശി​വ​ൻ എ​ടു​ത്ത അ​ഭി​നേ​ത്രി​ക​ളു​ടെ​യും മ​റ്റും ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണ് മി​ക്ക​വാ​റും വ​രാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. ഇ.​എം.​എ​സ് ന​മ്പൂ​തി​രി​പ്പാ​ടും ആ​ർ. സു​ഗ​ത​നും മു​ണ്ട​ശ്ശേ​രി മാ​സ്റ്റ​റും ജ​ന​യു​ഗം ജ​ന​റ​ൽ മാ​നേ​ജ​റാ​യ പി.​ഒ. ജോ​ർ​ജു​മൊ​ക്കെ ഇ​ട​ക്ക് ക​വ​ർ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി കൊ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പ​രീ​ക്ഷ​ണം ന​ട​ത്തി. 'പ്ര​ഭു​ക്ക​ളും ഭൃ​ത്യ​രും' പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​രം​ഭി​ച്ച ല​ക്ക​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​ചി​ത്ര​മാ​യ​ത് 'സാ​ഹി​ബ് ബീ​ബി ഔ​ർ ഗു​ലാം' എ​ന്ന വി​ഖ്യാ​ത ച​ല​ച്ചി​ത്ര​ത്തി​ൽ റ​ഹ്‌​മാ​ന്റെ ചെ​റി​യ യ​ജ​മാ​ന​ൻ, മീ​നാ​കു​മാ​രി വേ​ഷ​മി​ട്ട ചെ​റി​യ വ​ധു​വി​ന്റെ അ​ധ​ര​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് മ​ദ്യ​ച​ഷ​കം പി​ടി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ആ ​അവി​സ്മ​ര​ണീ​യ മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ത്തെ പെ​ൻ​സി​ലു​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ഗോ​പാ​ല​ൻ പ​ക​ർ​ത്തി​യ ഛായാ​ചി​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

ജ​ന​യു​ഗത്തി​ന്റെ ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽ​പ്ര​തി സാം​സ്കാ​രി​ക രം​ഗ​ത്തെ ഒ​രു സം​ഭ​വ​മാ​യി മാ​റി. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ലെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, രാ​ഷ്ട്രീ​യ സാ​മൂ​ഹി​ക രം​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലെ​യും മു​ൻ​നി​ര​ക്കാ​ർ ഓ​രോ പേ​ജി​ലു​മാ​യി അ​ണി​നി​ര​ന്നു. പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും എ​ഴു​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​മൊ​ക്കെ വി​ട്ടു​മാ​റി, എ​ല്ലാ ആ​രാ​ധ​ക​രെ​യും നി​രാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് ഒ​തു​ങ്ങി​ക്കൂ​ടി​യ കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നെ ഒ​രി​ക്ക​ൽ​കൂ​ടി വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ മു​മ്പാ​കെ എ​ത്തി​ച്ച​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യാ​ണ്. 'കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു' എ​ന്ന ചോ​ദ്യോ​ത്ത​ര പം​ക്തി കൗ​മു​ദി​യി​ലേ​തു​പോ​ലെ വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ ആ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ന്ന ഒ​ന്നാ​യി.

കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി തൊ​ട്ടു പൊ​ന്നാ​ക്കി​യ മ​റ്റൊ​രു മേ​ഖ​ല ച​ല​ച്ചി​ത്ര പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​ണ്. 1967ൽ ​ജ​ന​യു​ഗം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ഗ​മാ​യി പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ 'സി​നി​ര​മ', കൗ​മു​ദി​യു​ടെ​യും കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റെ​യും മാ​തൃ​ക​യി​ൽ ടാ​േ​ബ്ലാ​യ്ഡ് രൂ​പ​ത്തി​ലാ​ണ് പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ഒ​രു സി​നി​മാ വാ​രി​ക​ക്ക് തീ​രെ അ​നു​യോ​ജ്യ​മ​ല്ലാ​ത്ത രൂ​പം. അ​ന്ന് പാ​ട്ടെ​ഴു​ത്തി​ലൂ​ടെ പ്ര​ശ​സ്തി​യി​ലേ​റി​യ ശ്രീ​കു​മാ​ര​ൻ ത​മ്പി​യെ​യാ​ണ് തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ മ​ദി​രാ​ശി ലേ​ഖ​ക​നാ​യി കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി നി​യോ​ഗി​ച്ച​ത്. പി​ന്നീ​ട് എ.​സി. സാ​ബു​വും ടി.​എ​ച്ച്. കോ​ട​മ്പു​ഴ​യും ലേ​ഖ​ക​രാ​യി. സ​ത്യ​നും പ്രേം​ന​സീ​റും ശി​വാ​ജി ഗ​ണേ​ശ​നും ഷീ​ല​യു​മു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള പ്ര​ശ​സ്ത​ർ പ​ല​രും അ​നു​ഭ​വ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ൾ എ​ഴു​തി. വി​ശ്രു​ത ഹോ​ളി​വു​ഡ് താ​ര​മാ​യ ഹെ​ഡി ലാ​മ​റു​ടെ ആ​ത്മ​ക​ഥ, മാ​ർ​ല​ൻ ബ്രാ​ണ്ടോ, രാ​ജ് ക​പൂ​ർ, ല​താ മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രു​ടെ ജീ​വി​ത​ക​ഥ​ക​ൾ, തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യും എ​സ്.​എ​ൽ. പു​ര​വും എ​ഴു​തി​യ, പ്ര​മു​ഖ സി​നി​മ​ക​ളു​ടെ തി​ര​ക്ക​ഥ​ക​ൾ (പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന സി​നി​മ​യു​ടെ തി​ര​ക്ക​ഥ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ആ​ദ്യ​മാ​യാ​യി​രു​ന്നു) സി​നി​മ​ക്കു​ള്ളി​ൽ എ​ഡി​റ്റി​ങ് സം​ബ​ന്ധ​മാ​യ അ​ബ​ദ്ധ​ങ്ങ​ൾ പ്രേ​ക്ഷ​ക​ർത​ന്നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ക​ട്ട്‌ ക​ട്ട് എ​ന്ന പം​ക്തി, സി​നി​മ​യു​ടെ വ്യാ​ക​ര​ണ​ത്തെ കു​റി​ച്ച് പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന പ​ര​മ്പ​ര... ഇ​ങ്ങ​നെ ഒ​രു സി​നി​മാ​പ്രേ​മി​ക്ക് താ​ഴെ വെ​ക്കാ​തെ വാ​യി​ക്കാ​ൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഉ​ള്ള​ട​ക്ക​മാ​ണ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​രു​ക്കി​യ​ത്. വി​തു​ര ബേ​ബി​യാ​യി​രു​ന്നു സി​നി​ര​മ​യി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ സ​ഹാ​യി.

1970ൽ ​ആ​രം​ഭി​ച്ച 'ബാ​ല​യു​ഗം' കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​യി. പ്ര​ശ​സ്ത സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രും ച​ല​ച്ചി​ത്ര അ​ഭി​നേ​താ​ക്ക​ളു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ സം​ഘം ന​ട​ത്തു​ന്ന അ​ഭി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളും കു​ട്ടി​ക​ൾത​ന്നെ​ എ​ഴു​തു​ന്ന മു​ഖ​പ്ര​സം​ഗ​ങ്ങ​ളും ബാ​ല​യു​ഗത്തിന്റെ പ്ര​ത്യേ​ക​ത​യാ​യി​രു​ന്നു. പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് പ്ര​ശ​സ്ത​രാ​യി​ത്തീ​ർ​ന്ന ഒ​ട്ടേ​റെ പേ​ർ എ​ഴു​തി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യ ക​ള​രിയാ​യി​രു​ന്നു ബാ​ല​യു​ഗം. ശ​ങ്കേ​ഴ്സ് വീ​ക്കി​ലി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങി​വ​ന്ന കാ​ർ​ട്ടൂ​ണി​സ്റ്റ് യേ​ശു​ദാ​സ​നാ​യി​രു​ന്നു ബാ​ല​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ ചു​മ​ത​ല.

സാ​റാ തോ​മ​സി​ന്റെ 'മു​റി​പ്പാ​ടു​ക​ൾ' എ​ന്ന നോ​വ​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് നോ​വ​ൽ​പ​തി​പ്പ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത് 1970ൽ ​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. അ​ത്ത​ര​മൊ​രു പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലാ​ദ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. വാ​യ​ന​ക്കാ​രി​ൽനി​ന്ന് ല​ഭി​ച്ച ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് അ​നു​മോ​ദ​ന​ക്ക​ത്തു​ക​ളാ​ണ് പ്ര​തി​ഫ​ല​മാ​യി പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രി​ക്ക് അ​ന്ന് ന​ൽ​കി​യ​ത്.

കാ​​​മ്പി​​​ശ്ശേ​​​രി, തോ​​​പ്പി​​​ൽ ഭാ​​​സി, വ​​​യ​​​ലാ​​​ർ രാ​​​മ​​​വ​​​ർ​​​മ

'വി​ല​യ്ക്ക് വാ​ങ്ങാം' എ​ന്ന കൃ​തി​ക്ക് വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ ന​ൽ​കി​യ അ​ഭൂ​ത​പൂ​ർ​വ​മാ​യ സ്വീ​ക​ര​ണം ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്ത് ആ ​നോ​വ​ൽ ര​ണ്ടു​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് 'ജ​ന​യു​ഗം ബു​ക്സ്' ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത് 1964ലാ​ണ്. കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​ക്കുത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ജ​ന​യു​ഗം ബു​ക്സി​ന്റെ​യും ചു​മ​ത​ല. ജ​ന​യു​ഗം വാ​രി​ക​യി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച പ​ല പ്ര​ധാ​ന കൃ​തി​ക​ളും പു​സ്ത​ക​രൂ​പ​ത്തി​ൽ പു​റ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ സ്ഥാ​പ​ന​ത്തി​ന് അ​ധി​ക​നാ​ൾ നീ​ണ്ടു​നി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല.

ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി പി​ള​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക​പ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​പ​ത്ര​മാ​യി തു​ട​ർ​ന്ന ജ​ന​യു​ഗം, കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​നു കീ​ഴി​ൽ കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ പ്ര​മു​ഖ ദി​ന​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി, ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ചാ​ര​മു​ള്ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ മു​ഖ​പ​ത്ര​മാ​യി വ​ള​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ര​ണ്ടു ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള അ​ഭി​പ്രാ​യ​ഭി​ന്ന​ത മൂ​ർ​ച്ഛി​ച്ച 1964-77കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ, നി​ല​പാ​ടു​ക​ളി​ലെ ദൃ​ഢ​ത വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​മ്പോ​ഴും സ​മ​ചി​ത്ത​ത കൈ​വി​ടാ​തെ​യി​രി​ക്കാ​ൻ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. 1968ൽ ​റോ​ട്ട​റി പ്ര​സി​ൽ​നി​ന്ന് ജ​ന​യു​ഗം അ​ച്ച​ടി​ച്ചി​റ​ക്കു​ക എ​ന്ന സ്വ​പ്നം സ​ഫ​ലീ​കൃ​ത​മാ​യ​പ്പോ​ഴും 1974ൽ ​പ​ത്രം ര​ജ​ത​ജൂ​ബി​ലി കൊ​ണ്ടാ​ടി​യ​പ്പോ​ഴും ആ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചു​ക്കാ​ൻ പി​ടി​ച്ച​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യാ​ണ്. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രു​ടെ ഒ​രു സം​ഘ​ത്തി​ൽ അം​ഗ​മാ​യി സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ൻ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നു​ള്ള അ​വ​സ​രം ല​ഭി​ച്ച​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി എ​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​ര​ന്റെ മ​റ്റൊ​രു സ്വ​പ്നസാ​ക്ഷാ​ത്കാ​ര​മാ​യി.

1964ൽ ​അന്ന​ത്തെ പൊ​ലീ​സ് മേ​ധാ​വി​യാ​യി​രു​ന്ന ഐ.​ജി വി.​പി. നാ​യ​രു​ടെ ചി​ല ദു​ർ​ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് മു​ൻ പൊ​ലീ​സ് മേ​ധാ​വി ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര സെ​ക്ര​ട്ട​റി​ക്ക് എ​ഴു​തി​യ ഒ​രു ക​ത്തി​ന്റെ ഫോ​ട്ടോ​സ്റ്റാ​റ്റ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ ജ​ന​യു​ഗം പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, തെ​ങ്ങ​മം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ, സി.​ആ​ർ.എ​ൻ. പി​ഷാ​ര​ടി എ​ന്നി​വ​രെ​യും തൃ​ശൂ​രുനി​ന്ന് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ ജി​ഹ്വ​യാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു വ​ന്ന ന​വ​ജീ​വ​ന്റെ കെ.​കെ. വാ​ര്യ​ർ, ടി.​കെ.ജി. ​നാ​യ​ർ, കെ.​വി.​എ​സ്. ഇ​ള​യ​ത് എ​ന്നി​വ​രെ​യും പൊ​ലീ​സ് അ​റ​സ്റ്റ് ചെ​യ്ത് 101 മ​ണി​ക്കൂ​റോ​ളം ക​സ്റ്റ​ഡി​യി​ൽ പാ​ർ​പ്പി​ച്ച സം​ഭ​വം കേ​ര​ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ കോ​ളി​ള​ക്കം സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു. കേ​ൾ​വി​ശ​ക്തി അ​ൽ​പം കു​റ​വാ​ണെ​ന്ന് ഭാ​വി​ച്ച്, ചോ​ദ്യം ചെ​യ്യാ​നെ​ത്തി​യ പൊ​ലീ​സ് ഏ​മാ​ന്മാ​രെ വ​ട്ടം ചു​റ്റി​ച്ച കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യെക്കു​റി​ച്ച് സി.​ആ​ർ.​എ​ൻ. പി​ഷാ​ര​ടി '101മ​ണി​ക്കൂ​ർ പൊ​ലീ​സ് ക​സ്റ്റ​ഡി​യി​ൽ' എ​ന്ന അ​നു​ഭ​വ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളി​ൽ എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

1960ൽ ​ജി. ജ​നാ​ർ​ദ​ന​ക്കു​റു​പ്പി​ൽ​നി​ന്ന് കെ.​പി.​എ.​സി​യു​ടെ അ​ധ്യ​ക്ഷ​സ്ഥാ​ന​മെ​റ്റെ​ടു​ത്ത കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി 66 വ​രെ ആ ​സ്ഥാ​ന​ത്ത് തു​ട​ർ​ന്നു. 1975​ൽ കെ.​പി.​എ.​സി​യു​ടെ ര​ജ​ത​ജൂ​ബി​ലി ആ​ഘോ​ഷി​ച്ച​പ്പോ​ൾ അ​ളി​യ​നാ​യ തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യു​മാ​യി തോ​ളോ​ടു​തോ​ൾ ചേ​ർ​ന്ന് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ആ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി. അ​ഭി​പ്രാ​യ​വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ൾമൂ​ലം പ​ണ്ട് കെ.​പി.​എ.​സി വി​ട്ടു​പോ​യ സു​ലോ​ച​ന​യു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള പ​ല​രെ​യും സ​മി​തി​യി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ക്കിക്കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​ൻ മു​ൻ​കൈ​യെ​ടു​ത്ത​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യാ​ണ്. ആ​ഘോ​ഷ​പ​രി​പാ​ടി​ക​ളു​ടെ അ​വ​സാ​ന​ത്തെ ദി​വ​സം പ​ഴ​യ കെ.​പി.​എ.​സി സം​ഘം ഒ​രു​മി​ച്ചു​ചേ​ർ​ന്ന് 'നി​ങ്ങ​ളെ​ന്നെ ക​മ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റാ​ക്കി' വീ​ണ്ടും അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ചെ​ങ്കൊ​ടി പൊ​ക്കി​പ്പൊ​ക്കി പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് പ​ര​മു​പി​ള്ള​യെ​ന്ന അ​ന​ശ്വ​ര ക​ഥാ​പാ​ത്ര​മാ​യി കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി വീ​ണ്ടു​മൊ​രി​ക്ക​ൽ​കൂ​ടി അ​ര​ങ്ങ​ത്തെ​ത്തി.

ച​ല​ച്ചി​ത്ര അ​ഭി​നേ​താ​വാ​യും ച​ല​ച്ചി​ത്ര​വാ​രി​ക​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​രാ​യും തി​ള​ങ്ങി​യ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി, 1970ൽ ​സം​സ്ഥാ​ന ച​ല​ച്ചി​ത്ര അ​വാ​ർ​ഡു​ക​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ച​പ്പോ​ൾ മു​ത​ൽ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി മൂ​ന്നു ജൂ​റി​ക​ളി​ൽ അം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു.

അ​ധി​കം വൈ​കാ​തെ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​രു സി​നി​മാ നി​ർ​മാ​താ​വി​ന്റെ വേ​ഷ​വു​മ​ണി​ഞ്ഞു. 1972ൽ ​കെ.​പി.​എ.​സി ഫി​ലിം​സ് രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ച് തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യു​ടെ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ൽ ത​ക​ഴി​യു​ടെ 'ഏ​ണി​പ്പ​ടി​ക​ൾ' ച​ല​ച്ചി​ത്ര​മാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ൾ നി​ർ​മാ​താ​വി​ന്റെ ചു​മ​ത​ല നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു. കെ.​പി.​എ.​സി ഫി​ലിം​സ് പി​ന്നീ​ട് ഒ​രു ചി​ത്രം കൂ​ടി നി​ർ​മി​ച്ചു. ഒ.​എ​ൻ.​വി. കു​റു​പ്പി​ന്റെ ഖ​ണ്ഡ​കാ​വ്യ​ത്തെ ആ​ധാ​ര​മാ​ക്കി മ​ധു സം​വി​ധാ​നം​ചെ​യ്ത 'നീ​ല​ക്ക​ണ്ണു​ക​ൾ'.

നി​ർ​മ​മ​ത്വ​വും ന​ർ​മ​ഭാ​വ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ മു​ഖ​മു​ദ്ര. അ​ന്ത്യ​ദ​ർ​ശ​നം എ​ന്ന ഏ​ക​നോ​വ​ൽ ഒ​ഴി​ച്ച് എ​ഴു​തി​യ എ​ന്തി​ന്റെ​യും -'കു​റേ സം​ഭ​വ​ക​ഥ​ക​ൾ', 'ക​ണ്ട​തും കേ​ൾ​ക്കാ​ത്ത​തും', 'കാ​ണാ​ത്ത സി​നി​മ' തു​ട​ങ്ങി​യ അ​നു​ഭ​വ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളു​ടെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല അ​ഭി​ന​യ​ക​ല​യെ കു​റി​ച്ച് ആ​ഴ​ത്തി​ലു​ള്ള നി​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ കാ​ഴ്ച​വെ​ക്കു​ന്ന 'അ​ഭി​ന​യ​ചി​ന്ത​ക​ൾ' എ​ന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തി​ന്റെപോ​ലും പ്ര​ധാ​ന സ​വി​ശേ​ഷ​ത അ​വ​ന​വ​നെത​ന്നെ നി​ശി​ത​മാ​യ പ​രി​ഹാ​സ​ത്തി​നി​ര​യാ​ക്കു​ന്ന ഈ ​ന​ർ​മ​ഭാ​വ​മാ​ണ്. ''നീ​ണ്ട​ക​ര പാ​ല​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് പ​ത്തു കു​റു​ക്ക​ന്മാ​ർ ക​ട​ലി​ലേ​ക്ക് ചാ​ടി ആ​ത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്തു!''

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന ഒ​രു പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഒ​ന്നാം പേ​ജി​ൽ വ​ന്ന ഒ​രു ബോ​ക്സ്‌ വാ​ർ​ത്ത​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്. എ​ഴു​പ​തി​ൽ​പ​രം വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കുമു​മ്പ് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​പ്പി​ച്ച ഒ​രു 'പ്രാ​ക്ടി​ക്ക​ൽ ജോ​ക്ക്' ആ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

1948ൽ '​കേ​ര​ളം' ദി​ന​പ​ത്ര​ത്തി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന കാ​ലം. പ​ത്ര​മ​ടി​ക്കാ​നു​ള്ള സ​മ​യം ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടും വാ​ർ​ത്ത തി​ക​യു​ന്നി​ല്ല. പെ​ട്ടെ​ന്ന് എ​ടു​ത്തു​കൊ​ടു​ക്കാ​ൻ പ​റ്റി​യ വാ​ർ​ത്ത​യൊ​ന്നും കി​ട്ടാ​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ട് സ്വ​ന്ത​മാ​യി ഒ​രെ​ണ്ണം നി​ർ​മി​ക്കാ​ൻ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. പ​ന്ത​ള​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ഇ​ല​വുംതി​ട്ട​യെ​ന്ന സ്വ​ന്തം നാ​ട് ത​ന്നെ​യാ​ണ് സം​ഭ​വ​സ്ഥ​ല​മാ​യി തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ത്. ഒ​രു പെ​രു​മ​ഴ​ക്കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​ച്ച​ൻ​കോ​വി​ലാ​റി​ന്റെ ക​ര​ക്കു താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു സ്ത്രീ ​രാ​വി​ലെ ക​ട​വി​ൽ​വെ​ച്ച് ഒ​ഴു​ക്കി​ൽ​പെ​ട്ട മ​ല​വാ​ഴ​യെ​ന്നു ക​രു​തി ഒ​രു മ​ല​മ്പാ​മ്പി​ന്റെ പു​റ​ത്തുച​വി​ട്ടി​യെ​ന്നും, സ​ത്യം തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ അ​വ​ർ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടോ​ടി​യെ​ന്നും നാ​ട്ടു​കാ​ർ ഓ​ടി​യെ​ത്തി പാ​മ്പി​നെ ത​ല്ലി​ക്കൊ​ന്നു​വെ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു സ്റ്റോ​റി.

കാ​​മ്പി​​ശ്ശേ​​രി ന​​ട​​ൻ കൊ​​ട്ടാ​​ര​​ക്ക​​ര ശ്രീ​​ധ​​ര​​ൻ നാ​​യ​​രോ​​ടൊ​​പ്പം

വാ​ർ​ത്ത ഏ​റ്റു​വെ​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​യ​ത്, അ​ടു​ത്ത ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ മ​റ്റു​പ​ല പ​ത്ര​ങ്ങ​ളും ഈ ​സം​ഭ​വം കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി പൊ​ടി​പ്പും തൊ​ങ്ങ​ലും ചേ​ർ​ത്ത് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​ത് ക​ണ്ട​പ്പോ​ഴാ​ണ്.

വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം ഒ​രി​ക്ക​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ലി​രു​ന്നു​കൊ​ണ്ട് ത​ന്റെ 'പ​രാ​ക്ര​മ'ക​ഥ​ക​ൾ സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞ കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഈ ​ക​ഥ​യും പ​റ​ഞ്ഞു. ആ​രും വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല. അ​പ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി അ​ത്ത​ര​മൊ​രു സ്റ്റോ​റി എ​ഴു​തി ഒ​രു തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം പ​ത്ര​ത്തി​നു പോ​സ്റ്റ്‌ ചെ​യ്തു. പാ​മ്പി​നെ ക​ണ്ട​തും സ്ത്രീ ​പേ​ടി​ച്ചോ​ടി​യ​തും പോ​രാ​ഞ്ഞി​ട്ട് പാ​മ്പി​ന്റെ വ​യ​റ്റി​ൽ ഒ​രു മ​നു​ഷ്യ​ശി​ശു​വി​ന്റെ അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ടു​വെ​ന്നു​കൂ​ടി​യെ​ഴു​തി. പി​റ​വ​ത്തൂ​രി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള 'പ്ര​ത്യേ​ക ലേ​ഖ​ക​ന്റെ' പേ​രി​ലു​ള്ള വാ​ർ​ത്ത മൂ​ന്നാം ദി​വ​സം പ്ര​ധാ​ന മ​ല​യാ​ള​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും ഒ​രു ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പ​ത്ര​ത്തി​ലും അ​ച്ച​ടി​ച്ചു​വ​ന്നു. കു​റ​ച്ചുദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കുശേ​ഷം 'ജ​ന​യു​ഗം' വ​ഴി വ​ന്ന ഒ​രു പ​ത്ര​ലേ​ഖ​ക​നോ​ട് കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യും മ​റ്റു​ള്ള​വ​രും ഇ​തി​ന്റെ നി​ജാ​വ​സ്ഥ​യെ കു​റി​ച്ച് ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോ​ൾ സം​ഭ​വം സ​ത്യ​മാ​ണെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, നാ​ട്ടു​കാ​ർ പാ​മ്പി​നെ​യും ശി​ശു​വി​ന്റെ അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളും ക​ണ്ടു​വെ​ന്ന് കൂ​ടി അ​യാ​ൾ ആ​ണ​യി​ട്ടു പ​റ​ഞ്ഞു!

കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ മ​ക്ക​ളാ​യ ഉ​ഷ, റാ​ഫി, റോ​ബി എ​ന്നി​വ​രാ​രും ജീ​വി​ത​മാ​ർ​ഗ​മാ​യി പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും രാ​ഷ്ട്രീ​യ വി​ശ്വാ​സ​ത്തി​ലും ക​ലാ​പ​ര​മാ​യ താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലും അ​ച്ഛ​ന്റെ വ​ഴി​യേ സ​ഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണ്. ഉ​ഷ​യു​ടെ ഭ​ർ​ത്താ​വും തോ​പ്പി​ൽ ഭാ​സി​യു​ടെ അ​ന​ന്ത​ര​വ​നു​മാ​യ തോ​പ്പി​ൽ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ ജ​ന​യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ​യും കെ.​പി.​എ.​സി​യു​ടെ​യും ചു​മ​ത​ല​ക​ളേ​റ്റെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വ​ഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ മു​ന്നോ​ട്ടു​ന​ട​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു.

''ഒ​രു പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ന്റെ ഒ​ന്നാ​മ​ത്തെ ചു​മ​ത​ല അ​യാ​ളു​ടെ പ​ത്രം നി​ല​നി​ർ​ത്തു​ക എ​ന്ന​താ​ണ്. വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ​ക്ക് വേ​ണ്ട​ത് എ​ന്തൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ന്ന് പ​ഠി​ക്കു​ക​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​നി​റ​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രു​വ​ന്റെ ആ​ദ്യ​ത്തെ ജോ​ലി. വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​ന്റെ വാ​സ​ന​ക്കൊ​ത്തു പ​ത്രം ന​ട​ത്തു​ക​യാ​ണോ, പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ വീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നൊ​ത്ത് വാ​യ​ന​ക്കാ​രെ വ​ള​ർ​ത്തു​ക​യാ​ണോ വേ​ണ്ട​തെ​ന്നു​ള്ള​ത് ഭൂ​മു​ഖ​ത്ത് പ​ത്ര​മാ​രം​ഭി​ച്ച കാ​ലം മു​ത​ലു​ള്ള ഒ​രു ച​ർ​ച്ചാ​വി​ഷ​യ​മാ​ണ്. ഒ​രു ഒ​ത്തു​തീ​ർ​പ്പി​ൽ കാ​ര്യം മു​ന്നോ​ട്ടുകൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ക​യാ​ണ് ബു​ദ്ധി​പൂ​ർ​വ​ക​മാ​യ പ്ര​വൃ​ത്തി...''

കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി​യു​ടെ നി​ഘ​ണ്ടു​വി​ൽ പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന് വെ​റു​മൊ​രു ജീ​വി​തോ​പാ​ധി എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല വ്യാ​ഖ്യാ​നം. പ​ണ്ഡി​ത​ന്റെ​യും ബു​ദ്ധി​ജീ​വി​യു​ടെ​യും അ​തി​സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​യ വ്യ​വ​ഹാ​ര​ഭാ​ഷ​യി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ ബൗ​ദ്ധി​ക ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളി​ൽ കാ​മ്പി​ശ്ശേ​രി ഒ​രി​ക്ക​ലും വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ മ​നു​ഷ്യ​പ്പ​റ്റു​ള്ള മു​ഖം -അ​താ​യി​രു​ന്നു പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ നൂ​റു​വ​യ​സ്സ് പി​ന്നി​ടു​ന്ന ആ ​പ​ത്രാ​ധി​പ​പ്ര​തി​ഭ.