ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക്: ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ സ​ത്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​ര​ണ​മ​ണി

നി​ർ​മി​ത​ബു​ദ്ധി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ നി​ർ​മി​ക്കു​ന്ന ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് എ​ന്ന അ​വ​സ്​​ഥ സൃ​ഷ്​​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ ആ​ണെ​ന്ന് സാ​ങ്കേ​തി​ക​മാ​യി തി​രി​ച്ച​റി​യ​ല്‍പോ​ലും എ​ളു​പ്പ​മ​ല്ലാ​ത്ത വി​ധ​ത്തി​ൽ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളും ശ​ബ്​​ദ​വും കൃ​ത്രി​മ​മാ​യി നി​ർ​മി​ക്കു​ന്ന ഡീ​പ്​ ​െഫ​യ്​​ക്​ എ​ന്ത്​ വെ​ല്ലു​വി​ളി​യാ​ണ്​ ഉ​യ​ർ​ത്തു​ന്ന​ത്​? ഡി​ജി​റ്റ​ൽ ലോ​ക​ത്ത്​ സ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ല്ലാ​താ​വു​ക​യാ​ണോ? ചി​ല ഉ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ൾ ക​ഥാ​കൃ​ത്തും ​െഎ.​ടി വി​ദ​ഗ്​​ധ​നു​മാ​യ ലേ​ഖ​ക​​ന്റെ ഇൗ ​വി​ശ​ക​ല​നം മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ക്കു​ന്നു.

1948 ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ല്‍, ക്ല​മ​ന്റ് ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡ് എ​ന്ന ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് നേ​താ​വ് പ്രാ​ഗ് കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ ബാ​ല്‍ക്ക​ണി​യി​ലേ​ക്ക് ക​ട​ന്നു​വ​ന്നു. അ​ത് പ​ഴ​യ ന​ഗ​ര​ച​ത്വ​ര​ത്തി​ല്‍ ത​ടി​ച്ചു​കൂ​ടി​യ ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ജ​ന​ങ്ങ​ളെ അ​ഭി​സം​ബോ​ധ​ന ചെ​യ്യാ​ന്‍ വേ​ണ്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ബൊ​ഹീ​മി​യ​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ വ​ഴി​ത്തി​രി​വാ​യ ഒ​രു സ​ന്ദ​ര്‍ഭം. വി​ധി​നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ഒ​രു നി​മി​ഷം.

ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ൾ​ഡി​നൊ​പ്പം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ​ഖാ​ക്ക​ള്‍ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ല്‍ തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത് സ​ഖാ​വ് ക്ല​മ​ന്റി​സ് മാ​ത്രം. മ​ഞ്ഞുവീ​ഴ്ച​യും ത​ണു​പ്പു​മു​ള്ള ദി​വ​സം. ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡ് ത​ല​യി​ല്‍ ഒ​ന്നും ധ​രി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. ആ​വേ​ശ​ത്ത​ള്ളി​ച്ച​യാ​ല്‍ തൊ​ട്ട​ടു​ത്തുനി​ന്ന് ക്ല​മ​ന്റി​സ് ത​ന്റെ ത​ല​യി​ലെ രോ​മ​ത്തൊ​പ്പി ഊ​രി​യെ​ടു​ത്ത് ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡി​ന്റെ ത​ല​യി​ല്‍ അ​ണി​യി​ച്ചു.

ബാ​ല്‍ക്ക​ണി​യി​ല്‍നി​ന്ന് രോ​മ​ത്തൊ​പ്പി ധ​രി​ച്ച് പ്ര​സം​ഗി​ക്കു​ന്ന ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡി​ന്റെ ഫോ​ട്ടോ കാ​മ​റ​ക​ള്‍ ഒ​പ്പി​യെ​ടു​ത്തു. അ​തി​ന്റെ പ​തി​നാ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് കോ​പ്പി​ക​ള്‍ ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക പ്ര​ചാ​ര​ക​സം​ഘം രാ​ജ്യ​മൊ​ട്ടാ​കെ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ചു. ആ ​ബാ​ല്‍ക്ക​ണി​യി​ലാ​ണ് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് ബൊ​ഹീ​മി​യ​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ന് നാ​ന്ദി കു​റി​ച്ച​ത്. പോ​സ്റ്റ​റി​ലും പാ​ഠ​പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ലും മ്യൂ​സി​യ​ങ്ങ​ളി​ലും നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ന്ന ആ ​ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫ് ഓ​രോ കൊ​ച്ചു​കു​ട്ടി​ക്കും പ​രി​ചി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു.

നാ​ല് വ​ര്‍ഷ​ത്തി​നുശേ​ഷം ക്ല​മ​ന്റി​സി​നെ രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹ​ത്തി​ന് തൂ​ക്കി​ലേ​റ്റി. ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക പ്ര​ചാ​ര​ക​സം​ഘം പെ​ട്ടെ​ന്നുത​ന്നെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് തു​ട​ച്ചു​ക​ള​യാ​ന്‍ എ​ല്ലാ ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫി​ല്‍നി​ന്നും മാ​യ്ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. അ​തി​ൽ​പി​ന്നെ ആ ​ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫി​ലെ ബാ​ല്‍ക്ക​ണി​യി​ല്‍ ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡ് ത​നി​ച്ചാ​യി. ക്ല​മ​ന്റി​സ് നി​ന്നി​ട​ത്ത് ബാ​ല്‍ക്ക​ണി മാ​ത്രം. ക്ല​മ​ന്റി​സ് നി​ന്നി​ട​ത്ത് കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ ചു​വ​രു​ക​ള്‍ മാ​ത്രം. ക്ല​മ​ന്റി​സി​ന്റേ​താ​യി മ​റ്റൊ​ന്നും അ​വ​ശേ​ഷി​ച്ചി​ല്ല, ഗോ​ട്ട്‌​വാ​ള്‍ഡി​ന്റെ ത​ല​യി​ലെ രോ​മ​ത്തൊ​പ്പി ഒ​ഴി​കെ.

സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ ചെ​ക്കോ​സ്ലോ​വാ​ക്യ​യി​ല്‍ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ര്‍ട്ടി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​റി​യ ച​രി​ത്ര​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ സം​ഭ​വ​ത്തി​ലെ വൈ​കാ​രി​ക​മാ​യ ഒ​രു സ​ന്ദ​ര്‍ഭ​ത്തെ ആ​വി​ഷ്‌​ക​രി​ച്ചാ​ണ് മി​ല​ന്‍ കു​ന്ദേ​ര ‘ചി​രി​യു​ടെ​യും മ​റ​വി​യു​ടെ​യും പു​സ്ത​കം’ എ​ന്ന നോ​വ​ല്‍ ആ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​നെ​തി​രെ​യു​ള്ള മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ള്‍ മ​റ​വി​ക്കെ​തി​രെ​യു​ള്ള ഓ​ർ​മ​യു​ടെ പോ​രാ​ട്ട​മാ​കു​ന്ന​തി​ന്റെ ശ​ക്ത​മാ​യ ആ​വി​ഷ്‌​കാ​ര​മാ​ണ് ഈ ​നോ​വ​ല്‍ സ​ന്ദ​ര്‍ഭം.

ഫോ​ട്ടോ​ഗ്ര​ഫി ക​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച​ത് പ​ത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലാ​ണ്. ഇ​രു​പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടോ​ടെ മി​ക്ക​വാ​റും ച​രി​ത്ര​മൂ​ഹ​ര്‍ത്ത​ങ്ങ​ളും വ്യ​ക്തി​ക​ളും ഫോ​ട്ടോ​ഫി​ലി​മി​ലെ രാ​സ​പ്ര​ത​ല​ത്തി​ല്‍ പ​തി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഫോ​ട്ടോ​ഫി​ലി​മി​ലേ​ക്ക് ദൃ​ശ്യം പ​തി​ച്ച ഏ​താ​നും നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലെ സ​ത്യം എ​ന്ന് നി​ശ്ച​ല ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ വി​ളി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. പ​ക്ഷേ, ഫോ​ട്ടോ​ക​ള്‍ എ​ല്ലാ​യ്‌​പോ​ഴും സ​ത്യ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖം ആ​ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല എ​ന്നാ​ണ് ക്ല​മ​ന്റി​സ് ച​രി​ത്ര​ത്തി​ല്‍ അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യ​തി​ന്റെ ക​ഥ​യി​ലൂ​ടെ കു​ന്ദേ​ര സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്.

യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ത്തെ സ്വാം​ശീ​ക​രി​ക്കു​ക എ​ന്ന പ്രാ​യോ​ഗി​ക ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് ഒ​രു ക​ല എ​ന്ന നി​ല​യി​ലേ​ക്ക് അ​ത് ക​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച് ഏ​താ​നും വ​ര്‍ഷ​ങ്ങ​ള്‍ക്കു​ള്ളി​ല്‍ത​ന്നെ ഫോ​ട്ടോ​ഗ്ര​ഫി മാ​റി​യി​രു​ന്നു. ഒ​ന്നി​ല​ധി​കം ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ ഒ​ന്നി​ച്ച് ചേ​ര്‍ക്കു​ക​യും അ​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ​വ മാ​യ്ച്ചു​ക​ള​യു​ക​യും ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ന് നി​റം ക​ല​ര്‍ത്തു​ക​യും തു​ട​ങ്ങി ക​ലാ​പ​ര​മാ​യ കൈ​വെ​ക്ക​ലു​ക​ള്‍ ഈ ​ക​ല​യു​ടെ ആ​ദ്യ​കാ​ല​ത്ത് ത​ന്നെ ആ​രം​ഭി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഡേ​വി​ഡ് കി​ങ് എ​ഴു​തി​യ ‘The commissar vanishes: the falsification of photographs and art in Stalin's Russia’ എ​ന്ന പു​സ്ത​കം സ്റ്റാ​ലി​നി​സ്റ്റ് റ​ഷ്യ​യി​ല്‍ ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു​ക​ളെ ഫോ​ട്ടോ​ക​ള്‍ എ​ങ്ങ​നെ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചു എ​ന്ന​തി​ന്റെ പ​ഠ​ന​മാ​ണ്. ഡേ​വി​ഡ് കി​ങ് ഇ​തി​നാ​യി അ​നേ​കം ഫോ​ട്ടോ​ക​ളും പോ​സ്റ്റ​റു​ക​ളും ശേ​ഖ​രി​ച്ച് പ​ഠി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒ​രി​ക്ക​ല്‍ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ല്‍ സ​ജീ​വ​മാ​യി​രു​ന്ന വ്യ​ക്തി​ക​ള്‍ പി​ന്നീ​ട് സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന് അ​ന​ഭി​മ​ത​രാ​യി മാ​റു​ക​യും രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹി​ക​ള്‍ എ​ന്ന് മു​ദ്ര​യ​ടി​ച്ച് നാ​ടു​ക​ട​ത്തു​ക​യോ കൊ​ല​ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

അ​വ​രു​ടെ മു​ഖം പ​തി​ഞ്ഞ ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫു​ക​ള്‍ക്ക് പി​ന്നീ​ട് എ​ന്ത് സം​ഭ​വി​ച്ചു എ​ന്ന് ഈ ​പു​സ്ത​കം പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്നു. അ​ത്ത​രം വ്യ​ക്തി​ക​ളെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് മാ​യ്ച്ചു ക​ള​യാ​ന്‍ സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന്‍ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​തി​നാ​യി അ​വ​ര്‍ ഒ​രി​ക്ക​ല്‍ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​ന് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ല്‍നി​ന്ന് അ​വ​ര്‍ അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​രാ​വു​ക​യും എ​ല്ലാ രേ​ഖ​ക​ളി​ല്‍നി​ന്നും അ​വ​രെ മാ​യ്ച്ചു ക​ള​യു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ക​യും മാ​റ്റം വ​രു​ത്തു​ക​യും നി​ര​ന്ത​രം പ​രി​ഷ്‌​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാ​ന്‍ ഫോ​ട്ടോ​ക​ളും ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കും എ​ന്ന​തി​ന്റെ തെ​ളി​വു​ക​ള്‍ പു​സ്ത​കം നി​ര​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്.

ഈ ​പു​സ്ത​ക​ത്തി​ല്‍ ആ​ളു​ക​ള്‍ തെ​ളി​യു​ക​യും അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​രാ​വു​ക​യും ചെ​യ്ത​തി​ന്റെ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്ന് ലെ​നി​ന്റേ​യും യൂ​ലി മാ​ട്രോ​വി​ന്റെ​യും നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ല്‍ സെ​ന്റ് പീ​റ്റേ​ഴ്‌​സ്ബ​ര്‍ഗി​ല്‍ ​െവ​ച്ച് 1897ല്‍ ​തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ വി​മോ​ച​ന​ത്തി​നാ​യി ഒ​രു മീ​റ്റി​ങ് ന​ട​ന്ന​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്. മീ​റ്റി​ങ് ക​ഴി​ഞ്ഞ് പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത ഏ​ഴു​പേ​രും ഒ​രു ഫോ​ട്ടോ​ക്കു വേ​ണ്ടി പോ​സ് ചെ​യ്യു​ന്നു. മ​ധ്യ​ത്തി​ല്‍ ഒ​രു മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്ത് അ​ട്ടി​യാ​യി ​െവ​ച്ച ര​ണ്ട് പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ള്‍ക്ക​ടു​ത്ത് കൈ ​പി​ണ​ച്ചു​െ​വ​ച്ച് ലെ​നി​ന്‍ ഇ​രി​ക്കു​ന്നു. ഒ​റ്റ​യാ​ള്‍ വീ​തി​യു​ള്ള മേ​ശ​യു​ടെ വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി ലെ​നി​ന​ട​ക്കം നാ​ലു​പേ​ര്‍ ഇ​രി​ക്കു​ന്നു. അ​വ​ര്‍ക്ക് പി​ന്നി​ല്‍ മൂ​ന്നു​പേ​ര്‍ നി​ല്‍ക്കു​ന്നു. നി​ല്‍ക്കു​ന്ന മൂ​ന്നു​പേ​രി​ല്‍ ഇ​ട​ത് വ​ശ​ത്തു​ള്ള മാ​ല്‍ചെ​ങ്കോ എ​ന്ന വി​ദ്യാ​ർ​ഥി അ​ന്ന് എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ്ങി​ന് പ​ഠി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഫോ​ട്ടോ എ​ടു​ത്ത് ക​ഴി​ഞ്ഞ ഉ​ട​നെ സാ​ര്‍ ച​ക്ര​വ​ര്‍ത്തി​യു​ടെ ര​ഹ​സ്യ പൊ​ലീ​സ് ഏ​ഴു​പേ​രെ​യും അ​റ​സ്റ്റ് ചെ​യ്തു. അ​വ​രെ മൂ​ന്ന് വ​ര്‍ഷ​ത്തേ​ക്ക് സൈ​ബീ​രി​യ​യി​ലേ​ക്ക് നാ​ടു​ക​ട​ത്തി. യൂ​ലി മാ​ട്രോ സൈ​ബീ​രി​യ​യി​ല്‍ ​െവ​ച്ച് ക്ഷ​യ​രോ​ഗം ബാ​ധി​ച്ച് മ​രി​ക്കു​ന്നു. ശേ​ഷി​ച്ച ആ​റു​പേ​ര്‍ 1900ല്‍ ​തി​രി​ച്ചെ​ത്തു​ന്നു. അ​തി​നു​ശേ​ഷം മാ​ല്‍ചെ​ങ്കോ വി​പ്ല​വ​രാ​ഷ്ട്രീ​യം വെ​ടി​ഞ്ഞ് എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റാ​യി വി​വി​ധ ഡി​പ്പാ​ർ​ട്മെ​ന്റു​ക​ളി​ല്‍ ജോ​ലി​ചെ​യ്തു. ഒ​രു സ്റ്റു​ഡി​യോ​യി​ല്‍ ഭം​ഗി​യാ​യി പോ​സ് ചെ​യ്ത് നി​ല്‍ക്കു​ന്ന തി​ള​ങ്ങു​ന്ന ക​ണ്ണു​ക​ളു​ള്ള ഏ​ഴ് വ്യ​ക്തി​ക​ളു​ടെ ഫോ​ട്ടോ സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​നി​ല്‍ ഏ​റെ പ്ര​ച​രി​ച്ച ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു.

1929ല്‍ ​മാ​ല്‍ചെ​ങ്കോ​യെ രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹി​യെ​ന്ന കു​റ്റ​മാ​രോ​പി​ച്ച് അ​റ​സ്റ്റ് ചെ​യ്തു. അ​തി​നു​ശേ​ഷം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ഇ​തേ ഫോ​ട്ടോ​യി​ല്‍ ലെ​നി​ന്റെ പി​ന്നി​ല്‍ നി​ല്‍ക്കു​ന്ന മൂ​ന്നു പേ​രി​ല്‍ ഒ​രാ​ള്‍ അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​നാ​കു​ന്നു. എ​യ​ര്‍ബ്ര​ഷ് ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട ചി​ത്ര​ത്തി​ല്‍ ആ​കെ ആ​റു​പേ​ര്‍മാ​ത്രം. മി​ല​ന്‍ കു​ന്ദേ​ര​യു​ടെ നോ​വ​ലി​ലെ ക്ല​മ​ന്റി​സി​നെ​പ്പോ​ലെ അ​യാ​ള്‍ നി​ന്നി​ട​ത്ത് പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലെ ചു​വ​ര്‍ മാ​ത്രം. പി​ന്നീ​ട് 1958ല്‍ ​അ​യാ​ളെ കു​റ്റ​മു​ക്ത​നാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ള്‍ മാ​ല്‍ചെ​ങ്കോ ഫോ​ട്ടോ​യി​ല്‍ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. എ​ന്നാ​ല്‍, ഒ​രി​ക്ക​ലും തി​രി​ച്ചെ​ത്താ​തെ ഫോ​ട്ടോ​യി​ല്‍നി​ന്നും ച​രി​ത്ര​ത്തി​ല്‍നി​ന്നും മാ​ഞ്ഞു​പോ​യ അ​നേ​കം പേ​ര്‍ സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ത് സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ല്‍ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ലോ​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ല്‍ ഇ​പ്പോ​ഴും തു​ട​ര്‍ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഇ​ത്ര​യും നേ​രം നാം ​ച​ര്‍ച്ചചെ​യ്ത​ത് നി​ശ്ച​ല ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ പ​റ്റി​യാ​ണ്. നാം ​കാ​ണു​ന്ന ച​ല​ന​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തു​ട​ര്‍ച്ച​യാ​യി പ്ര​ദ​ര്‍ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന നി​ശ്ച​ല ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണ്. ഒ​രു സെ​ക്ക​ൻ​ഡി​ല്‍ ഇ​രു​പ​ത്തി​നാ​ല് നി​ശ്ച​ല ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ള്‍ തു​ട​ര്‍ച്ച​യാ​യി പ്ര​ദ​ര്‍ശി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് സി​നി​മ​ക​ള്‍ തി​ര​ശ്ശീ​ല​യി​ല്‍ ച​ല​നം സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്നു. ഒ​രു സെ​ക്ക​ൻ​ഡി​ല്‍ ഇ​രു​പ​ത്തി​യ​ഞ്ചു മു​ത​ല്‍ അ​റു​പ​തു വ​രെ നി​ശ്ച​ല ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളെ ക​മ്പ്യൂ​ട്ട​ര്‍ മോ​ണി​റ്റ​റി​ലും മൊ​ബൈ​ല്‍ ഫോ​ണി​ലെ ടി.​വി സ്‌​ക്രീ​നി​ലോ കാ​ണി​ച്ചു ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ള്‍ പ്ര​ദ​ര്‍ശി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ചു​രു​ക്ക​ത്തി​ല്‍ അ​വ​യി​ലെ ഓ​രോ ഫ്രെ​യി​മി​ലും മാ​റ്റം വ​രു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് ന​മു​ക്ക് ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫു​ക​ളെ​ന്ന​പോ​ലെ വി​ഡി​യോ​ഗ്രാ​ഫു​ക​ളി​ലും തി​രു​ത്ത​ലു​ക​ള്‍ വ​രു​ത്താ​വു​ന്ന​താ​ണ്.

ക​ഴി​ഞ്ഞ നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ല്‍ നി​ശ്ച​ല ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ്രാ​ധാ​ന്യം ഈ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ല്‍ ച​ല​ന​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ക്കു​ണ്ട്. അ​തു​കൊ​ണ്ടുത​ന്നെ ച​ല​ന​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ വ​ക്രീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​ട​ത്തു​ന്ന​താ​ണ് ഈ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ ത​ന്ത്രം. ഈ ​ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ന് എ​ഡി​റ്റി​ങ് വി​ദ്യ​ക​ളും ചെ​ല​വേ​റി​യ ഗ്രാ​ഫി​ക്ക​ല്‍ രീ​തി​ക​ളു​മെ​ല്ലാം ഇ​രു​പ​ത്തി​യൊ​ന്നാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ ആ​രം​ഭ​ത്തി​ല്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ല്‍, നി​ർ​മി​ത​ബു​ദ്ധി​യു​ടെ മേ​ഖ​ല​യി​ലു​ണ്ടാ​യ മു​ന്നേ​റ്റം കൃ​ത്രി​മ വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​ത് താ​ര​ത​മ്യേ​ന എ​ളു​പ്പ​മാ​ക്കി.

നി​ർ​മി​തബു​ദ്ധി​യി​ല്‍ പ്ര​വ​ര്‍ത്തി​ക്കു​ന്ന യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​ധാ​ന ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ് ഡീ​പ് ലേ​ണി​ങ് എ​ന്ന പ്ര​ക്രി​യ. മ​നു​ഷ്യ​ന്‍ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ മെ​ഷീ​നു​ക​ള്‍ വ​സ്തു​ത​ക​ളെ പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ഡീ​പ് ലേ​ണി​ങ്. മ​നു​ഷ്യ​ന് പ​ഠി​ക്കാ​നു​ള്ള സ​മ​യ​ത്തി​നും ഓ​ര്‍ക്കാ​നു​ള്ള ക​ഴി​വി​നും പ​രി​മി​തി​ക​ളു​ണ്ടെ​ങ്കി​ല്‍ ഡീ​പ് ലേ​ണി​ങ് ന​ട​ത്തു​ന്ന യ​ന്ത്ര​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഇ​വ പ​രി​മി​തി​ക​ള്‍ അ​ല്ല. വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ നി​ർ​മി​ക്കാ​ന്‍ ഈ ​സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​തി​നെ ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് എ​ന്നാ​ണ് വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. 2014ല്‍ ​ഇ​യാ​ന്‍ ജെ. ​ഗു​ഡ്‌​ഫെ​ലോ (Ian J Goodfellow) ക​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച ര​ണ്ട് നി​ർ​മി​ത ന്യൂ​റ​ല്‍ നെ​റ്റ് വ​ര്‍ക്കു​ക​ള്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് കൃ​ത്രി​മ വി​ഡി​യോ നി​ർ​മി​ക്കു​ന്ന രീ​തി​യാ​ണ് ഡീ​പ് ഫെ​യ്കി​ന്റെ അ​ടി​സ്ഥാ​നം.

ഡീ​പ് ലേ​ണി​ങ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രു ത​ട്ടി​പ്പു​കാ​ര​ന്‍ –ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​ര്‍ (Forger-Inspector) ദ്വ​ന്ദ​മാ​ണ് ഈ ​ഫെ​യ്കില്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്. ത​ട്ടി​പ്പു​കാ​ര​ന്‍ സോ​ഫ്‌​റ്റ് വെ​യ​ര്‍ ആ​ദ്യ​മാ​യി ഒ​രു മാ​റ്റം വ​രു​ത്തി​യ വി​ഡി​യോ നി​ർ​മി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നി​ട്ട് അ​ത് ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​ര്‍ക്ക് പ​രി​ശോ​ധ​ന​ക്കാ​യി കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​ര്‍ സോ​ഫ്‌​റ്റ് വെ​യ​ര്‍ അ​ത് കൃ​ത്രി​മ വി​ഡി​യോ ആ​ണെ​ന്ന് പ​റ​യു​ക​യും അ​ങ്ങ​നെ പ​റ​യാ​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ള്‍ വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​റു​ടെ ക​ണ്ടു​പി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ളെ പ​ഠി​ച്ച് അ​തി​ന് അ​നു​സൃ​ത​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ള്‍ വ​രു​ത്തി ത​ട്ടി​പ്പു​കാ​ര​ന്‍ വീ​ണ്ടു​മ​ത് ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​ര്‍ക്ക് അ​യ​ക്കു​ന്നു. അ​പ്പോ​ള്‍ അ​ത് മ​റ്റ് ചി​ല കു​ഴ​പ്പ​ങ്ങ​ള്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തും. ത​ട്ടി​പ്പു​കാ​ര​ന്‍ ഓ​രോ നി​ര​സി​ക്ക​ലി​ന്റെ കാ​ര​ണ​വും പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് കൂ​ടു​ത​ല്‍ വി​ശ്വ​സ​നീ​യ​മാ​യ വി​ഡി​യോ പു​റ​ത്തു​വി​ടും. ഈ ​പ്ര​ക്രി​യ തു​ട​ര്‍ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കെ ഒ​രു ഘ​ട്ട​ത്തി​ല്‍ വി​ഡി​യോ ഒ​റി​ജി​ന​ലാണ് എ​ന്ന് ഇ​ന്‍സ്‌​പെ​ക്ട​ര്‍ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ന്നു. ഇ​ത് മ​നു​ഷ്യ​ന്‍ പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​മ്പോ​ഴും ഏ​റ​ക്കു​റെ അ​തേ മ​റു​പ​ടിത​ന്നെ കി​ട്ടും. ഇ​ങ്ങ​നെ ഒ​രു ചാ​ക്രി​ക പ്ര​ക്രി​യ​യി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് വി​ഡി​യോ നി​ർ​മി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ത് ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ശ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലും പ്ര​സ​ക്ത​മാ​ണ്. അ​ടു​ത്ത വ​ട്ടം പു​തി​യ ഒ​രു ജോ​ലി ആ​രം​ഭി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തെ​ല്ലാം ഓ​ര്‍ത്തു​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും പു​തി​യ പ്ര​ക്രി​യ ആ​രം​ഭി​ക്കു​ക എ​ന്ന​തും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്. ഇ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് ന​ട​ന്ന പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്ന് പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ ഡീ​പ്‌​ഫെ​യ്കി​ന്റെ സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത​ക​ള്‍ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കും.

മ​നു​ഷ്യ​ന്‍ ആ​ദ്യ​മാ​യി ച​ന്ദ്ര​നി​ല്‍ കാ​ലു​കു​ത്തി​യ​ത് മ​നു​ഷ്യ​രാ​ശി​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ മു​ന്നേ​റ്റ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ്. നീ​ല്‍ ആം​സ്‌​ട്രോ​ങ് അ​ട​ങ്ങു​ന്ന മൂ​ന്നം​ഗ​സം​ഘം അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ കെ​ന്ന​ഡി സ്‌​പേ​സ് സെ​ന്റ​റി​ല്‍നി​ന്ന് അ​പ്പോ​ളോ 11 എ​ന്ന ബ​ഹി​രാ​കാ​ശ​പേ​ട​ക​ത്തി​ല്‍ 1969 ജൂ​ലൈ 16ന് ​ആ​രം​ഭി​ച്ച യാ​ത്ര 75 മ​ണി​ക്കൂ​റോ​ളം സ​മ​യം ബ​ഹി​രാ​കാ​ശ​ത്ത് സ​ഞ്ച​രി​ച്ച​തി​നു ശേ​ഷം ജൂ​ലൈ 20ന് ​ച​ന്ദ്ര​നി​ലെ​ത്തി. അ​ത്ര​യും സ​മ​യം ദ​ശ​ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് മ​നു​ഷ്യ​ര്‍ യാ​ത്ര​യു​ടെ പ​രി​ണാ​മ​ഗു​പ്തി അ​റി​യാ​നാ​യി റേ​ഡി​യോ​ക്ക​ടു​ത്തും ടി.​വി​ക്ക് മു​ന്നി​ലും ആ​കാം​ക്ഷ​യോ​ടെ കാ​ത്തി​രു​ന്നു. മ​നു​ഷ്യ​ന്‍ ആ​ദ്യ​മാ​യി ച​ന്ദ്ര​നി​ല്‍ കാ​ല് കു​ത്തി​യ ദി​വ​സം, ആ​കാം​ക്ഷ​ക്ക് വി​ര​ാമ​മി​ട്ട്​ അ​ന്ന​ത്തെ അ​മേ​രി​ക്ക​ന്‍ പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് റി​ച്ചാ​ര്‍ഡ് നി​ക്‌​സ​ന്‍ വൈ​കീ​ട്ട് ലോ​ക​ജ​ന​ത​യോ​ടാ​യി സം​സാ​രി​ച്ചു. ആ ​യാ​ത്ര​യു​ടെ, അ​നേ​കം പേ​രു​ടെ കാ​ത്തി​രി​പ്പി​​െന്റ ക​ട​ന്നു​പോ​യ ആ​ഴ്ച മ​നു​ഷ്യ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു.

വി​ജ​യ​ത്തി​ന്റെ മാ​ധു​ര്യം ക​ല​ര്‍ന്ന ആ ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​നോ​ടൊ​പ്പം യാ​ത്ര പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട മ​റ്റൊ​രു പ്ര​സം​ഗ​വും നി​ക്‌​സ​ണ്‍ ത​യാ​റാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അ​പ്പോ​ളോ 11 പേ​ട​കം ബാ​ഹ്യാ​കാ​ശ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള കു​തി​പ്പി​നി​ട​യി​ലോ ച​ന്ദ്ര​നി​ല്‍ എ​ത്തി​യ​തി​നു ശേ​ഷ​മോ തി​രി​ച്ചുവ​രു​മ്പോ​ഴോ ത​ക​രാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത വ​ള​രെ കൂ​ടു​ത​ലാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്താ​ണ് സം​ഭ​വി​ച്ച​ത് എ​ന്ന​റി​യാ​ന്‍ സാ​വ​കാ​ശം കി​ട്ടാ​ത്ത​വി​ധം പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ചോ, ച​ന്ദ്ര​നി​ല്‍ ​െവ​ച്ച് സാ​ങ്കേ​തി​ക​സ​ഹാ​യം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട് പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ലെ മ​റ്റൊ​രു ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ല്‍ ഒ​റ്റ​പ്പെ​ട്ട് മ​ര​ണ​ത്തി​ന് കീ​ഴ​ട​ങ്ങേ​ണ്ടി വ​രുക​യോ ചെ​യ്യു​ന്ന സ​ന്ദ​ര്‍ഭ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി യാ​ത്രി​ക​രും തീ​ര്‍ത്തും ബോ​ധ​വാ​ന്‍മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യു​ടെ പ​രാ​ജ​യ​സാ​ധ്യ​ത​യു​ടെ പ​രി​ഗ​ണ​ന ​െവ​ച്ചു​ നോ​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ ദു​ര​ന്ത​ദ​ര്‍ശി​യാ​യ പ്ര​സം​ഗം ത​യാ​റാ​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ അ​സ്വാ​ഭാ​വി​ക​ത തീ​രേ​യി​ല്ല. എ​ന്നാ​ല്‍, ആ ​പ്ര​സം​ഗം 2018ല്‍ ​വീ​ണ്ടും ച​ര്‍ച്ച​യി​ല്‍ ഇ​ടം​പി​ടി​ച്ചു. അ​ത് സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യി​ലെ മ​റ്റൊ​രു കാ​ല്‍വെ​പ്പി​ലെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളെ ഓ​ർ​മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു.

അ​തൊ​രു പ​രീ​ക്ഷ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഫ്രാ​ന്‍സെ​സ്‌​ക പ​നേ​റ്റ (Francesca Panetta), ഹാ​ല്‍സെ ബ​ര്‍ഗ​ണ്ട് (Halsey Burgund) എ​ന്നീ മീ​ഡി​യ സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ​ഗ്ധ​ര്‍ In event of Moon Disaster എ​ന്ന പേ​രി​ല്‍ ഏ​ഴ് മി​നി​റ്റ് ദൈ​ര്‍ഘ്യ​മു​ള്ള ഒ​രു വി​ഡി​യോ ത​യാ​റാ​ക്കി. അ​മേ​രി​ക്ക​ന്‍ ഗ​വ​ൺമെ​ന്റ് ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി പു​റ​ത്തുവി​ട്ട, ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാ​ല്‍ നി​ക്‌​സ​ന് പ്ര​സം​ഗി​ക്കേ​ണ്ടി വ​ന്നി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ആ ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തെ ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​രു​ടെ പ​ദ്ധ​തി. നി​ക്‌​സ​ണ്‍ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന വി​ഡി​യോ ഫ​യ​ലു​ക​ള്‍ ആ​ഴ​ത്തി​ല്‍ പ​ഠി​ച്ച് പു​തി​യ വി​ഡി​യോ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ക. മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ മു​ഖ​പേ​ശി​ക​ളു​ടെ ച​ല​ന​ങ്ങ​ള്‍ വ​ള​രെ സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​ണ്. വാ​ക്കു​ക​ള്‍ ഉ​ച്ച​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടൊ​പ്പം വാ​യ​യും ചു​ണ്ടു​ക​ളും ച​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ മാ​ത്രം ഒ​തു​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല കൃ​ത്രി​മ പ്ര​സം​ഗം സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ ജോ​ലി. ദീ​ര്‍ഘ​കാ​ല​ത്തെ പ്ര​യ​ത്‌​നം വൃ​ഥാ​വി​ലാ​യ​തി​ന്റെ, വി​ല​പ്പെ​ട്ട മൂ​ന്ന് മ​നു​ഷ്യ​ര്‍ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​തി​ന്റെ, ഒ​രു ത​ല​മു​റ​യു​ടെ​യാ​കെ സ്വ​പ്‌​നം തീ​ഗോ​ള​മാ​യി അ​വ​ശേ​ഷി​ച്ച​തി​ന്റെ ദുഃ​ഖം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​പേ​ശി​ക​ളി​ല്‍ തെ​ളി​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. പി​ഴ​വി​ല്ലാ​ത്ത ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ചി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ർ​മി​തി​യു​ടെ സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി ഇ​തി​ന്റെ സം​വി​ധാ​യ​ക​ര്‍ കാ​ന്നി എ.​ഐ (Canny AI) എ​ന്ന പ്ര​ഫ​ഷ​ന​ല്‍ ക​മ്പ​നി​യു​ടെ സ​ഹാ​യം​കൂ​ടി തേ​ടി. പ​ര​സ്യ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ ഒ​രു ഭാ​ഷ​ക്കു വേ​ണ്ടി ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ച​താ​ണെ​ങ്കി​ലും മ​റ്റ് ഭാ​ഷ​യി​ലേ​ക്ക് മാ​റ്റു​ന്ന​തി​നാ​യി ചു​ണ്ടി​ന്റെ​യും മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ​യും ച​ല​ന​ങ്ങ​ളെ മാ​റ്റി കൃ​ത്രി​മ​മാ​യ ച​ല​ന​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ നി​ർ​മി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ വി​ദ​ഗ്ധ​രാ​യി​രു​ന്നു കാ​ന്നി എ.​ഐ എ​ന്ന ക​മ്പ​നി. അ​വ​ര്‍ നി​ക്‌​സ​ന്റെ ല​ഭ്യ​മാ​യ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ള്‍ ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് സോ​ഫ്റ്റ് വെ​യ​റി​നെ പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ക​യും കൃ​ത്രി​മ നി​ക്‌​സ​നെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഈ ​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ലെ മ​റ്റൊ​രു ത​ട​സ്സം ശ​ബ്ദ​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു. ദുഃ​ഖ​ത്തി​ന്റെ മേ​ഘ​പ​ട​ല​ങ്ങ​ള്‍കൊ​ണ്ട് ക​ന​ത്ത അ​ന്ത​രീ​ക്ഷം നി​ക്‌​സ​ന്റെ സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ലും കൊ​ണ്ടു​വ​രേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്. നി​ക്‌​സ​ന്റെ ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​വ​ത​ല​ങ്ങ​ള്‍ അ​നു​ക​രി​ച്ച് അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​ന്‍ ലൂ​യി​സ് ഡി. ​വീ​ല​ര്‍ എ​ന്ന ഒ​രു ന​ട​നെ നി​യോ​ഗി​ച്ചു. അ​യാ​ള്‍ നി​ക്‌​സ​ന്റെ അ​നേ​കം പ്ര​സം​ഗ​ങ്ങ​ള്‍ കേ​ട്ട് പ​ഠി​ച്ച് ത​ന്നി​ലേ​ക്ക് നി​ക്‌​സ​നെ ആ​വാ​ഹി​ച്ചാ​ണ് പ്ര​സം​ഗം അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത്. അ​നു​ക​ര്‍ത്താ​വി​ന്റെ ശ​ബ്ദ​ത്തെ നി​ക്‌​സ​ന്റെ ശ​ബ്ദ​ത്തോ​ട് പൂ​ർ​ണ​മാ​യും സാ​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ജോ​ലി സോ​ഫ്റ്റ്​​വെ​യ​റു​ക​ളു​ടെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണ് ചെ​യ്ത​ത്. ഈ ​ശ​ബ്ദ​ത്തോ​ട് യോ​ജി​ക്കും​വി​ധം നി​ക്‌​സ​ന്റെ വി​ഡി​യോ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ര്‍ത്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ചാ​ന്ദ്ര​ദു​ര​ന്തം എ​ന്ന സം​ഭ​വ​ത്തെ ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ച​ത്. ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് ചെ​യ്ത ഈ ​വി​ഡി​യോ​യി​ല്‍ ഒ​രി​ട​ത്ത് നി​ക്‌​സ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ വ​ള​രെ അ​ടു​ത്ത ക്ലോ​സ് അ​പ് കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. വി​ദൂ​ര ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളി​ല്‍ കാ​ഴ്ച​ക്കാ​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ല്‍പെ​ടാ​തെ പോ​കു​ന്ന ചെ​റി​യ അ​സ്വാ​ഭാ​വി​ക​ത​ക​ള്‍ കൂ​ടി ക്ലോ​സ്അ​പ്പി​ല്‍ വ്യ​ക്ത​മാ​കും. ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യോ​ടു​ള്ള തി​ക​ഞ്ഞ ആ​ത്മ​വി​ശ്വാ​സ​മാ​ണ് ഈ ​വ്യാ​ജ​പ്ര​സം​ഗ ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ വ്യ​ക്ത​മാ​കു​ന്ന​ത്. മ​നു​ഷ്യ​രാ​ശി​യു​ടെ മ​ഹ​ത്താ​യ ചു​വ​ടു​വെ​പ്പു​ക​ളി​ലൊ​ന്നു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു പ്ര​സം​ഗം ഈ ​ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​നാ​യി തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​തി​ലൂ​ടെ മ​റ്റൊ​രു ചു​വ​ടു​വെ​പ്പ് ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യി​ല്‍ സം​ഭ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന് ഓ​ർ​മി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​തി​ന്റെ നി​ർ​മാ​താ​ക്ക​ള്‍.

അ​ക്കാ​ദ​മി​ക് പ​ഠ​ന​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ര​മോ പൂ​ർ​ണ​ത​യോ​ട് അ​ടു​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള അ​ഭി​ലാ​ഷ​മോ ഇ​ല്ലെ​ങ്കി​ല്‍ കാ​ര്യ​മാ​യ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​ള്‍ ഒ​ന്നും ഇ​ല്ലാ​തെ ത​ന്നെ ഒ​രു സ്മാ​ര്‍ട്ട് ഫോ​ണി​ന്റെ പ്രൊ​സ​സ​ര്‍ ശേ​ഷി മാ​ത്രം ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് കൃ​ത്രി​മ വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. ഫെ​യ്‌​സ്ആ​പ്, ഫെ​യ്‌​സ് സ്വാ​പ്, ഡീ​പ് ആ​ര്‍ട്ട് തു​ട​ങ്ങി വ​ള​രെ​യേ​റെ മൊ​ബൈ​ല്‍ ആ​പ്പുക​ള്‍ ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് പ്ര​വ​ര്‍ത്തി​ക്കു​ന്ന​വ​യാ​ണ്. ആ​ളു​ക​ള്‍ ത​മാ​ശ​ക്കും അ​പ​ക​ട​ര​ഹി​ത​മാ​യ ക​ളി​യാ​ക്ക​ലി​നു​മെ​ല്ലാം ഇ​ത്ത​രം ആ​പ്പുക​ള്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ര​സ​ക​ര​മാ​യ വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ നി​ർ​മി​ക്കാ​റു​ണ്ട്. ഇ​ന്റ​ര്‍നെ​റ്റി​ലെ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ഒ​ട്ടും ചെ​റു​ത​ല്ലാ​ത്ത പ​ങ്ക് അ​ശ്ലീ​ല​വി​ഡി​യോ നി​ർ​മാ​താ​ക്ക​ള്‍ കൈ​യ​ട​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​ല്‍ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും ആ ​മേ​ഖ​ല​യി​ല്‍ ഇ​വ വ്യാ​പ​ക​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ല്‍ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും ജ​ന​ങ്ങ​ള്‍ക്കി​ട​യി​ലെ അ​ഭി​പ്രാ​യ രൂ​പ​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​ലും ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത് ഗൗ​ര​വ​മു​ള്ള കാ​ര്യ​മാ​ണ്. കോ​ടി​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ​ക​ളും ഫോ​ട്ടോ​ക​ളും ഇ​പ്പോ​ള്‍ത​ന്നെ ഇ​ന്റ​ര്‍നെ​റ്റി​ല്‍ പ്ര​ച​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഈ ​വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ​ക​ളു​ടെ പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ള്‍ പ​ല​ത​ര​ത്തി​ലാ​ണ് ജ​ന​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ ബാ​ധി​ക്കു​ക. അ​ത് ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ഭി​പ്രാ​യ രൂ​പ​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​ല്‍ ബോ​ധ​പൂ​ർ​വ​മാ​യ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ള്‍ ന​ട​ത്താ​നു​ള്ള ആ​യു​ധ​മാ​ക്കു​ക​യും ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​പ്ര​ക്രി​യ​യെ സ്വാ​ധീ​നി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​മ്പോ​ള്‍ ഡീ​പ് ഫെ​യ്ക് രാ​ഷ്ട്രീ​യ ആ​യു​ധം എ​ന്ന​നി​ല​ക്ക് ഒ​രു രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്റെ ഭാ​വി​യെ​യും നി​ല​നി​ൽ​പി​നെ​യും ബാ​ധി​ക്കു​ന്നു. ഇ​തി​ന്റെ ആ​ദ്യ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളിലൊ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​യി​ല്‍നി​ന്നുത​ന്നെ​യാ​ണ്.

ബി.​ജെ.​പി​യു​ടെ ന്യൂ​ഡ​ല്‍ഹി സ്റ്റേ​റ്റ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് മ​നോ​ജ് തി​വാ​രി ഫെ​ബ്രു​വ​രി 2020ൽ ​ന​ട​ന്ന ഡ​ല്‍ഹി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ല്‍ ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ത​ന്റെ പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ല്‍ മാ​റ്റം വ​രു​ത്തി​യ​താ​യി പ്ര​ധാ​ന ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ള്‍ റി​പ്പോ​ര്‍ട്ട് ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി തി​വാ​രി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മാ​തൃ​ഭാ​ഷ​യാ​യ ഹി​ന്ദി​യി​ല്‍ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന വി​ഡി​യോ പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. മി​മി​ക്രി ആ​ര്‍ട്ടി​സ്റ്റി​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ അ​തേ പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ന്റെ മ​റ്റ് ര​ണ്ട് ഭാ​ഷാ​ഭേ​ദംകൂ​ടി പു​റ​ത്തി​റ​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ഒ​ന്ന് ഹ​രി​യാ​ന​യി​ല്‍നി​ന്ന് കു​ടി​യേ​റി ഡ​ല്‍ഹി​യി​ല്‍ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച് ഹ​രി​യാ​ന്‍വി​യി​ലും മ​റ്റൊ​ന്ന് ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലു​മാ​യി​രു​ന്നു. ശ​ബ്ദം മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്കി​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ തി​വാ​രി​യു​ടെ ചു​ണ്ടി​ന്റെ​യും മു​ഖ​പേ​ശി​ക​ളു​െ​ട​യും ച​ല​ന​ങ്ങ​ള്‍ തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കാ​ത്ത​വി​ധം ഈ ​ര​ണ്ട് ഭാ​ഷ​യു​മാ​യും ക്ര​മ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ചു​രു​ക്ക​ത്തി​ല്‍ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് മ​ത്സ​രാ​ർ​ഥി ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ഷകൂ​ടി സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന വ്യ​ക്തി​യാ​ണ് എ​ന്ന് അ​റി​യു​മ്പോ​ള്‍ വോ​ട്ട​ര്‍മാ​രു​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ഹൃ​ദ​യൈ​ക്യം സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​നാ​വും എ​ന്ന ക​ണ​ക്കു​കൂ​ട്ട​ലി​ലാ​ണ് ഇ​ങ്ങ​നെ ചെ​യ്ത​ത്. ഒ​ന്ന​ര കോ​ടി ജ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഈ ​വി​ഡി​യോ ക​ണ്ട​ത് എ​ന്നാ​ണ് ഏ​ക​ദേ​ശ ക​ണ​ക്ക്. ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​റി​വോ​െ​ട​യ​ല്ല ഇ​ത് ചെ​യ്ത​ത് എ​ന്ന് ബി.​ജെ.​പി വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ള്‍ പ്ര​സ്താ​വ​ന ഇ​റ​ക്കി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പൊ​തു​വി​ല്‍ ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ല്‍ ആ​ദ്യ​മാ​യി ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച സം​ഭ​വ​മാ​യി ഇ​ത് ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്നു.

മനോജ് തിവാരി

അ​തേ വ​ര്‍ഷ​ത്തി​ന്റെ അ​ന്ത്യ​ത്തി​ല്‍ 2020ലെ ​യു.​എ​സ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്റെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്കി​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ നി​ർ​മി​ച്ച വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​സം​വി​ധാ​ന​ത്തെ സ്വാ​ധീ​നി​ക്കു​ന്ന ആ​യു​ധ​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച​ത്. 2020 ന​വം​ബ​ര്‍ 3ന് ​ന​ട​ക്കാ​നി​രു​ന്ന ഇ​ല​ക്ഷ​നി​ല്‍ നി​ല​വി​ല്‍ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലി​രു​ന്ന റി​പ്പ​ബ്ലി​ക്ക​ന്‍ പാ​ര്‍ട്ടി നേ​താ​വ് ഡോ​ണ​ള്‍ഡ് ട്രം​പി​ന് കോ​വി​ഡ് കാ​ല​ത്തെ മ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും ഭ​ര​ണ​രം​ഗ​ത്തെ പി​ഴ​വു​ക​ളും കാ​ര​ണം ത​ന്റെ വി​ജ​യ​ത്തി​ല്‍ ആ​ശ​ങ്ക​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തു​കൊ​ണ്ടുത​ന്നെ വി​ജ​യി​ക്കാ​ന്‍ സാ​ധ്യ​മാ​യ വ​ഴി​ക​ളെ​ല്ലാം പ​രീ​ക്ഷി​ക്കാ​ന്‍ അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു. ഡെ​മോ​ക്രാ​റ്റി​ക് പാ​ര്‍ട്ടി നേ​താ​വ് ജോ ​ബൈ​ഡ​ന്റേ​താ​യി ഒ​രു വി​ഡി​യോ, തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന് 10 ദി​വ​സം മു​മ്പ് ഫേ​സ്ബു​ക്കി​ല്‍ പ്ര​ച​രി​ച്ചു. 12 സെ​ക്ക​ൻ​ഡ് ദൈ​ര്‍ഘ്യ​മു​ള്ള ആ ​വി​ഡി​യോ​യി​ല്‍ താ​ന്‍ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​റു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ല്‍ അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ തോ​ക്കു​ക​ളു​ടെ ഉ​പ​യോ​ഗം പൂ​ർ​ണ​മാ​യും നി​രോ​ധി​ക്കും എ​ന്ന് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നു. തോ​ക്കു​ക​ളു​ടെ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​ല്‍ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ള്‍ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു പാ​ര്‍ട്ടി​യു​ടെ നേ​താ​വ് എ​ന്ന നി​ല​യി​ല്‍ ഈ ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ആ​ളു​ക​ള്‍ ഗൗ​ര​വ​ത്തി​ലെ​ടു​ത്തു. തോ​ക്കു​ക​ളു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ല്‍ പാ​ര്‍ട്ടി​ക​ള്‍ കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന നി​ല​പാ​ടു​ക​ളി​ല്‍ അ​മേ​രി​ക്ക​ന്‍ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ല്‍ വ​ലി​യ പ​ങ്കു​ണ്ട് എ​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ആ ​വി​ഡി​യോ ജോ ​ബൈ​ഡ​ന്റെ വി​ജ​യ​സാ​ധ്യ​ത കു​റ​യാ​ന്‍ കാ​ര​ണ​മാ​കും എ​ന്ന ഉ​റ​പ്പി​ലാ​ണ് അ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ന്ന് നി​ർ​മി​ക്കാ​ന്‍ എ​തി​രാ​ളി​ക​ള്‍ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​ത്. രാ​വി​ലെ 11 മ​ണി​ക്ക് ഫേ​സ്ബു​ക്കി​ല്‍ പോ​സ്റ്റ് ചെ​യ്ത വി​ഡി​യോ വൈ​കു​ന്നേ​ര​മാ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​ഞ്ചു ല​ക്ഷം പ്രാ​വ​ശ്യം അ​ത് ക​ണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ട്വി​റ്റ​റും വാ​ട്സ്ആ​പ്പും വ​ഴി വ്യാ​പ​ക​മാ​യി പ്ര​ച​രി​ച്ച​തി​നാ​ല്‍ രാ​ത്രി​യാ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും കാ​ഴ്ച​യു​ടെ ക​ണ​ക്ക് ര​ണ്ടു കോ​ടി ക​വി​ഞ്ഞു. സ​ത്യം ചെ​രി​പ്പി​ടു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​സ​ത്യം ലോ​കം ചു​റ്റി തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യി​രി​ക്കും എ​ന്ന പ​ഴ​മൊ​ഴി അ​ക്ഷ​രാ​ർ​ഥ​ത്തി​ല്‍ സം​ഭ​വി​ച്ചു.

പോ​സ്റ്റ് ചെ​യ്ത​ത് വ്യാ​ജ വി​ഡി​യോ ആ​ണെ​ന്ന് സാ​ങ്കേ​തി​ക​മാ​യി തി​രി​ച്ച​റി​യ​ല്‍ എ​ളു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ജോ ​ബൈ​ഡ​ന് ത​ന്റെ ഭാ​ഗം ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്കാ​നും ഡീ​പ്‌ഫെ​യ്കി​ന്റെ സാ​ധ്യ​ത​ക​ള്‍ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും അ​ത് പ്ര​ച​രി​ക്കാ​നെ​ടു​ത്ത പാ​തി ദി​വ​സം പോ​ര​ല്ലോ? ഈ ​സം​ഭ​വം ന​ട​ന്ന് മൂ​ന്ന് വ​ര്‍ഷ​ത്തി​നി​പ്പു​റം കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ കു​െ​റ​ക്കൂ​ടി എ​ളു​പ്പ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ആ​ളു​ക​ള്‍ ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ആ​പ്പു​ക​ള്‍ അ​യ​ത്‌​ന​ല​ളി​ത​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ന്‍ പ​ഠി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. തെ​റ്റാ​യ വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​ഡി​യോ​യും എ​ത്ര ത​ന്നെ ഡി​ലീ​റ്റ് ചെ​യ്താ​ലും കൃ​ത്രി​മ​മാ​ണെ​ന്ന് തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ന്‍ ആ​കാ​ത്ത​വി​ധം ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വി​ഡി​യോ​ക​ള്‍ സോ​ഷ്യ​ല്‍ മീ​ഡി​യ​ക​ളി​ല്‍ ക​യ​റി വ​രു​മ്പോ​ള്‍ പ്ര​വ​ച​നാ​തീ​ത​മാ​യ പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ള്‍ സൃ​ഷ്ടി​ക്കാ​ന്‍ അ​വ​ക്ക് സാ​ധി​ക്കും.

പ​ത്ര​ക്കാ​ര്‍ വ​ള​ച്ചൊ​ടി​ച്ച​താ​ണ് എ​ന്ന പ്ര​യോ​ഗം ഇ​പ്പോ​ള്‍ അ​ത്ര സാ​ധാ​ര​ണ​മ​ല്ല. പ​ത്ര​ക്കാ​രോ​ട് പ​റ​യു​ന്ന​ത് ദൃ​ശ്യ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ള്‍ ത​ത്സ​മ​യം പ​ക​ര്‍ത്തു​ന്ന​തി​നാ​ല്‍ അ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു ഒ​ഴി​ക​ഴി​വി​ന് പ​ഴു​തി​ല്ലാ​താ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പ​ക​രം മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ള്‍ സ​ന്ദ​ര്‍ഭ​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് അ​ട​ര്‍ത്തി​മാ​റ്റി എ​ന്ന പ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണ് നാ​ക്കു​പി​ഴ​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ രാ​ഷ്ട്രീ​യ സാ​മൂ​ഹി​ക രം​ഗ​ത്ത് പ്ര​വ​ര്‍ത്തി​ക്കു​ന്ന​വ​ര്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്. ദൃ​ശ്യ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്‍ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്ന രം​ഗ​ങ്ങ​ള്‍ വ​സ്തു​ത​ക​ളാ​​െണ​ന്നും എ​ഴു​തി പ്ര​തി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ തെ​റ്റു​ക​ള്‍ സം​ഭ​വി​ച്ചേ​ക്കാം എ​ന്നു​മൊ​രു പൊ​തു​ബോ​ധം നി​ല​നി​ല്‍ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ല്‍ ഡീ​പ് ഫെ​യ്കി​ന്റെ കാ​ല​ത്ത് ആ ​ബോ​ധം സ​മീ​പ​ഭാ​വി​യി​ല്‍ തി​രു​ത്ത​ലി​ന് വി​ധേ​യ​മാ​കു​മെ​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ല്‍ സം​ശ​യ​മി​ല്ല. വി​ഡി​യോ എ​ഡി​റ്റ​റു​ടെ ക​ഴി​വി​ന​നു​സ​രി​ച്ച് വ​സ്തു​ത​ക​ളെ അ​ർ​ഥ​ഭേ​ദം വ​രു​ത്തു​ന്ന​ത് ഇ​പ്പോ​ള്‍ സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​ണ്. എ​ന്നാ​ല്‍, കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ള്‍ കൃ​ത്രി​മ​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ള്‍ ആ​കാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​യു​​െണ്ട​ന്ന ബോ​ധം സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തോ​ടെ പ​ഴ​യ വാ​ക്കു​ക​ള്‍ ഇ​നി പു​തി​യരൂ​പ​ത്തി​ല്‍ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാം. ഈ ​വി​ഡി​യോ ഡീ​പ്‌ ഫെ​യ്ക് ​െവ​ച്ച് സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നും സ​ത്യം മ​റ്റൊ​ന്നാ​​െണ​ന്നും. ചു​രു​ക്ക​ത്തി​ല്‍ കൃ​ത്രി​മ വി​ഡി​യോ​ക​ളും യ​ഥാ​ർ​ഥ വി​ഡി​യോ​ക​ളും സാ​ങ്കേ​തി​ക​മാ​യി വേ​ര്‍തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത് അ​സാ​ധ്യ​മാ​ണെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല അ​തി​ല്‍ ഉ​ള്‍പ്പെ​ട്ട വ്യ​ക്തി​ക​ളു​ടെ പ്ര​സ്താ​വ​ന​ക​ള്‍ കൊ​ണ്ടു​കൂ​ടി പ​ര​സ്പ​രം മാ​റി​മ​റി​യാ​ന്‍ സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ട്. യ​ഥാ​ർ​ഥ വി​ഡി​യോ​യെ കൃ​ത്രി​മ​മാ​യ വി​ഡി​യോയായി തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ക്കാ​നും തി​രി​ച്ചു​മു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത, വ​രും കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ ഉ​ൽ​പ​ന്ന​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​ക്കുമേ​ല്‍ ക​രി​നി​ഴ​ല്‍ വീ​ഴ്ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും.

ഡീ​പ്‌ഫെ​യ്കി​ന്റെ വി​വി​ധത​ല​ങ്ങ​ളെ സ്പ​ര്‍ശി​ക്കു​ന്ന ശ്ര​ദ്ധേ​യ​ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ് മൈ​ക്ക​ല്‍ ഗ്രോ​ത​സ് എ​ഴു​തി​യ ‘Trust No One’ എ​ന്ന​ത്. നോ​വ​ലി​സ്റ്റു​കൂ​ടി​യാ​യ ഗ്രോ​ത​സ് നി​ർ​മി​ത​ബു​ദ്ധി​യു​ടെ കാ​ല​ത്ത് ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ സോ​ഴ്‌​സു​ക​ളി​ല്‍നി​ന്നു​ള്ള വി​വ​ര​ങ്ങ​ളി​ല്‍ സ​ത്യ​വും വ്യാ​ജ​വും തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കാ​ത്ത അ​വ​സ്ഥ അ​പ​ക​ട​ക​ര​മാ​ണെ​ന്ന് സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഭൂ​ത​കാ​ല​വും ച​രി​ത്ര​വും ആ​വ​ശ്യ​മാം​വി​ധം വ​ള​ച്ചൊ​ടി​ക്കാ​ന്‍ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം മു​ന്ന​റി​യി​പ്പ് ത​രു​ന്നു.

ഭാ​വി​യി​ലെ ഗ​വേ​ഷ​ണ​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ലും ഇ​ത് പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് കാ​ര​ണ​മാ​കും. ഗ​വേ​ഷ​ണ​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ലെ പ്ര​ധാ​ന​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്ന് വി​വ​ര​ശേ​ഖ​ര​ണ​മാ​ണ്. പു​രാ​ത​ന സം​സ്‌​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ വേ​രു​ക​ള്‍ തേ​ടി മ​ണ്ണ​ട​രു​ക​ള്‍ക്കി​ട​യി​ലെ അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ള്‍ പ​ര​തു​ന്ന​തും ചു​വ​ര്‍ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലും താ​ളി​യോ​ല​ക​ളി​ലും ഗു​പ്ത​ഭാ​ഷ​യി​ല്‍ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ സം​ഭ​രി​ക്കു​ന്ന​തും മു​ത​ല്‍ മു​ഖാ​മു​ഖ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും സ​ർ​വേ​യി​ലൂ​ടെ​യും കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​തുവ​രെ വി​വ​ര​ശേ​ഖ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. അ​ച്ച​ടി ക​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച​തോ​ടെ ച​രി​ത്ര​രേ​ഖ​ക​ളു​ടെ ഉ​റ​വി​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ എ​ണ്ണം പെ​രു​കു​ക​യും രേ​ഖ​ക​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് കൂ​ടു​ത​ല്‍ ശ്ര​ദ്ധ വേ​ണ്ടി​വ​രു​ക​യും ചെ​യ്തു. 20ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ ര​ണ്ടാം പ​കു​തി മു​ത​ല്‍ ഡി​ജി​റ്റ​ല്‍ ഡേ​റ്റ കൂ​ടി ഖ​ന​ന​ത്തി​ന്റെ പ​രി​ധി​യി​ല്‍ വ​രാ​ന്‍ തു​ട​ങ്ങി. എ​ഴു​ത്തു​കാ​രും ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​രും ഗ​വേ​ഷ​ക​രും അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന രേ​ഖ​ക​ള്‍ പ​രി​ശോ​ധി​ച്ച് പു​തി​യ വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​തു​പോ​ലെ ഇ​നി പു​തി​യ​കാ​ല​ത്ത് നാം ​അ​വ​രു​ടെ ക​മ്പ്യൂ​ട്ട​റു​ക​ളും അ​വ​ര്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച ഇ-​മെ​യി​ലു​ക​ളും അ​വ​ര്‍ വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ ശേ​ഖ​രി​ച്ചുെ​വ​ച്ച ഡേറ്റ ക്ലൗ​ഡു​ക​ളും തി​ര​യേ​ണ്ടി വ​രും. അ​വ​ര്‍ ന​വ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്‍ മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​മാ​യി പ​ങ്കി​ട്ട ശ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളും കു​റി​പ്പു​ക​ളും വി​ഡി​യോ​യും പ​ഠ​ന​വി​ധേ​യ​മാ​ക്കേ​ണ്ടിവ​രും. പ​ഠ​ന​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി ല​ഭി​ച്ച വി​വ​ര​ങ്ങ​ള്‍ യ​ഥാ​ർ​ഥ​മാ​ണോ കൃ​ത്രി​മ​മാ​ണോ എ​ന്ന് ക​ണ്ടെ​ത്തേ​ണ്ട​ത് പ​ഠി​താ​ക്ക​ളു​ടെ പ്ര​ധാ​ന ജോ​ലി​യാ​ണ്. അ​പ്പോ​ള്‍ നാം ​ഡീ​പ്ഫെ​യ്ക് ചെ​യ്ത വി​വ​ര​ങ്ങ​ളെ എ​ങ്ങ​നെ മ​റ്റു​ള്ള​വ​യി​ല്‍നി​ന്ന് മാ​റ്റി​വെ​ക്കും എ​ന്ന​ത് വ​ലി​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യാ​യി മാ​റും.