''വിപ്ലവം തന്നെയാണ് ബദൽ; മാർഗം''; കെ.​എ​ൻ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ സംസാരിക്കുന്നു

ഇ​ട​തു റാ​ഡി​ക്ക​ൽ പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര​വു​മാ​യി ഇൗ​ടു​റ്റ​ബ​ന്ധ​മാ​ണ് കെ.​എ​ൻ എ​ന്ന ര​ണ്ട​ക്ഷ​ര​ത്തി​ൽ സി.​പി.​ഐ (​എം.​എ​ൽ) പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന കെ.​എ​ൻ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​​​ന്റെ ജീ​വ​ിത​ത്തി​നു​ള്ള​ത്. വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്റെ ആ​വ​ശ്യം ഇ​പ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. അ​തി​നു​വേ​ണ്ടി നി​താ​ന്ത​ജാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു. ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ വി​പ്ല​വ മ​നോ​ഭാ​വം നി​റ​ഞ്ഞുനി​ൽ​പു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണ് കെ.​എ​ന്നി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സം.

അ​ര​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​റെ കാ​ല​മാ​യി ന​ക്​​സ​ലൈ​റ്റ്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ന്​ നേ​തൃ​ത്വ​നി​ര​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇൗ ​സെ​​പ്റ്റം​​ബ​​റി​​ൽ കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട്ട് ന​​ട​​ന്ന സി.​​പി.​​ഐ (എം.​​എ​​ൽ) റെ​​ഡ് സ്റ്റാ​​റി​​ന്റെ പാ​ർ​ട്ടി കോ​ൺ​​ഗ്ര​സ്​ വ​രെ അ​ദ്ദേ​ഹം ജ​ന​റ​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി പ​ദ​വി വ​ഹി​ച്ചു. ആ​​രോ​​ഗ്യ​​ക​​ര​​മാ​​യ കാ​​ര​​ണ​​ങ്ങ​​ളാ​​ലാ​ണ്​ ജ​​ന​​റ​​ൽ സെ​​ക്ര​​ട്ട​​റി സ്ഥാ​​ന​​ത്തു​നി​​ന്ന് ഒ​​ഴി​​വാ​​യ​ത്. സ​​മ​​ര​​തീ​​ക്ഷ്ണ​മാ​​യൊ​​രു കാ​​ല​​ത്തി​​ലൂ​​ടെ സ​​ഞ്ച​രി​ച്ച കെ.​​എ​​ൻ. രാ​​മ​​ച​​ന്ദ്ര​​ൻ അ​​നു​​ഭ​​വം പ​​ങ്കു​​വെ​​ക്കു​​ക​യാ​​ണ് അ​​ഭി​​മു​​ഖ​ത്തി​ലൂ​ടെ.

ആ​ദ്യ​ത്തെ രാ​ഷ്ട്രീ​യപ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം

മ​ല​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ എ​ഴു​ത്തി​ന്റെ ലോ​ക​ത്തി​ലെ അ​ത്ഭു​തപ്ര​തി​ഭ വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​റി​ന്റെ ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ലാ​ണ്​ ജ​നി​ച്ച​ത്. വൈ​ക്കം സ​ത്യ​ഗ്ര​ഹം ന​ട​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തി​ന് ഏ​താ​നും കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലെ. ബാ​ല്യ​കാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് ഓ​ർ​മ​യി​ൽ തെ​ളി​യു​ന്ന​ത് ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പെ​ന്ന വ​ള​രെ ചെ​റി​യ ഗ്രാ​മ​മാ​ണ്. പോ​സ്റ്റ് ഓ​ഫി​സും സ്കൂ​ളും ആ​ണ് അ​വി​ടെ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സ​ർ​ക്കാ​ർ സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ. ബ​ഷീ​റി​ന്റെ ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ എ​ല്ലാം ആ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത് ചെ​റി​യ വീ​ടു​ക​ളാ​ണ്. ക​രി​നി​ല​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ്ര​ദേ​ശം. ജാ​തി​യു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു വീ​ടു​ക​ൾ. എ​ട്ട​ര പ​തി​റ്റാ​ണ്ട് മു​മ്പാ​ണ് (85 വ​ർ​ഷം -1936​ൽ) ജ​നി​ച്ച​ത്. വൈ​ക്കം സ​ത്യ​ഗ്ര​ഹം ന​ട​ന്ന് ഒ​രു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടാ​യ കാ​ലം. തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യി ജാ​തി-​ജ​ന്മി വ്യ​വ​സ്ഥ നി​ല​നി​ന്ന സ്ഥ​ല​മാ​ണ് വൈ​ക്കം. ഇ​പ്പോ​ഴും അ​തി​ന്റെ വേ​രു​ക​ൾ മാ​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. അ​ന്ന് തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ രാ​ജാ​വി​ന് വ​ഞ്ചീ​ശ​മം​ഗ​ളം ചൊ​ല്ലി​യാ​ണ് സ്കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ പ​ഠ​നം ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത്. തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ലെ ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു വൈ​ക്ക​വും ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പും. ജ​ന്മി നാ​ടു​വാ​ഴി​ത്ത​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ ഇ​വ ര​ണ്ടും. 15 -20 സെ​ന്റ് ഭൂ​മി​യി​ലാ​ണ് കു​ടും​ബം താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. അ​ച്ഛ​ന് കാ​ള​പൂ​ട്ട് ആ​യി​രു​ന്നു ജോ​ലി. അ​ര ഏ​ക്ക​റോ​ളം ക​രി​നി​ലം സ്വ​ന്ത​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മ​ഴ​യി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ അ​വി​ട​ത്തെ കൃ​ഷി വ​ള​രെ പ്ര​യാ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. ന​ല്ല മ​ഴ​പെ​യ്താ​ൽ കൃ​ഷി ചെ​യ്ത​തൊ​ക്കെ വെ​ള്ള​ത്തി​ന​ടി​യി​ലാ​കും.

ഗ്രാ​മ​ത്തി​ൽ ദ​രി​ദ്ര പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ് വ​ള​ർ​ന്ന​ത്. ചേ​ട്ട​ൻ​ പ​ത്താം ക്ലാ​സ് വ​രെ പ​ഠി​ച്ച​ത് ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ഞ്ച് കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ ന​ട​ന്ന് വൈ​ക്ക​ത്തെ ഹൈ​സ്കൂ​ളി​ൽ പോ​യാ​ണ്. ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ൽ അ​ന്ന് ഹൈ​സ്കൂ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ചേ​ട്ട​ന് വ​ള​രെ​വേ​ഗം ട്രാ​ൻ​സ്പോ​ർ​ട്ട് ക​ണ്ട​ക്ട​റാ​യി ജോ​ലി കി​ട്ടി. അ​ന്ന​ത്തെ ജീ​വി​ത​സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് ചെ​റി​യ ബോ​ധ​മു​ണ്ടാ​യി. ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ൽ ജ്ഞാ​ന​പ്ര​ധാ​നി എ​ന്നൊ​രു വാ​യ​ന​ശാ​ല ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ന്ന് ക​ര​യോ​ഗ​ത്തി​ലു​ള്ള ആ​ളു​ക​ൾ ചേ​ർ​ന്നാ​ണ് വാ​യ​ന​ശാ​ല ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ​ത്. ഇ​ന്ന് അ​തി​ന്റെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം ന​ട​ത്തു​ന്ന​ത് പ​ഞ്ചാ​യ​ത്താ​ണ്. വാ​യ​ന​ശാ​ല വ​ഴി​യാ​ണ് പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ല​ഭി​ച്ച​ത്. ഹി​ന്ദു പ​ത്രം വാ​യ​ന​ശാ​ല​യി​ൽ ല​ഭി​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​ത് വാ​യി​ച്ചാ​ണ് ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ന്റെ നി​ല​വാ​രം മെ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. പ​ത്താം ക്ലാ​സി​ൽ എ​ത്തു​മ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ അ​ക്കാ​ല​ത്ത് കി​ട്ടാ​വു​ന്ന​ത്ര ശാ​സ്ത്ര സാ​ഹി​ത്യ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ വാ​യി​ച്ചി​രു​ന്നു. പു​ന്ന​പ്ര-​വ​യ​ലാ​ർ സ​മ​രം ന​ട​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് ക​ട​ത്തു ക​ട​ന്ന് വൈ​ക്ക​ത്തേ​ക്കാ​ണ് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​ർ എ​ത്തി​യ​ത്. ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ലും വ​യ​ലാ​റി​ലും സി.​പി​യു​ടെ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ൽ ശ​ക്ത​മാ​യ​പ്പോ​ഴെ​ത്തി​യ പാ​ർ​ട്ടി​ബ​ന്ധ​മു​ള്ള​വ​ർ വൈ​ക്ക​ത്ത് പ​ല​യി​ട​ത്തും രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം തു​ട​ങ്ങി. അ​തോ​ടെ, പാ​ർ​ട്ടി ഇ​വി​ടെ ശ​ക്ത​മാ​യി.

ഞാ​ൻ പ​ഠി​ച്ച ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ലെ സ്കൂ​ളി​ൽ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ എ.​ഐ.​എ​സ്.​എ​ഫ് എ​ന്ന സം​ഘ​ട​ന​യു​ണ്ടാ​ക്കി. ഒ​മ്പ​താം ക്ലാ​സി​ൽ പ​ഠി​ക്കു​മ്പോ​ൾ എ.​ഐ.​എ​സ്.​എ​ഫി​ൽ സ​ജീ​വ​മാ​യി. വ​ള്ളം​കു​ളം ക​രു​ണാ​ക​ര​നാ​യി​രു​ന്നു സ്കൂ​ളി​ലെ ഹെ​ഡ്മാ​സ്റ്റ​ർ. അ​ദ്ദേ​ഹം അ​ക്കാ​ല​ത്തെ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ മേ​ധാ​വി​യാ​യി​രു​ന്നു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് നേ​താ​ക്ക​ളെ പ​ങ്കെ​ടു​പ്പി​ച്ച് ആഗ​സ്റ്റ് 15ന് ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ദി​നം ആ​ഘോ​ഷി​ക്കാ​ൻ ഹെ​ഡ്മാ​സ്റ്റ​ർ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​രെ സ്കൂ​ളി​ലെ പ​രി​പാ​ടി​യി​ലേ​ക്ക് വി​ളി​ക്കാ​ൻ പ​റ്റി​ല്ലെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് അ​ദ്ദേ​ഹം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ല. ഹെ​ഡ്മാ​സ്റ്റ​ർ പ​രി​പാ​ടി ന​ട​ത്തു​മെ​ന്ന് അ​റി​യി​ച്ചു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ പ​ഞ്ചാ​യ​ത്ത് പ്ര​സി​ഡ​ന്റിനെ ക​ണ്ടു. സ്കൂ​ളി​ൽ പ​രി​പാ​ടി തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ൾ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ ഒ​ന്ന​ട​ങ്കം ഹാ​ൾ വി​ട്ട് ക​ളിസ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി യോ​ഗം ചേ​ർ​ന്നു. അ​താ​യി​രു​ന്നു ആ​ദ്യ​ത്തെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം.

രാ​ഷ്ട്രീ​യ ക​ള​രി​യാ​യ എ​സ്.​ഡി കോ​ള​ജ്

1955ൽ ​പ​ത്താം ക്ലാ​സ് ജ​യി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ജോ​ലി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​ണ് ആ​ദ്യം ചി​ന്തി​ച്ച​ത്. കു​ടും​ബ​ത്തി​ലേ​ക്ക് എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും വ​രു​മാ​നം ക​ണ്ടെ​ത്ത​ണം. അ​ന്ന് ഉ​പ​രി​പ​ഠ​ന​ത്തി​ന് സാ​ധ്യ​ത കു​റ​വാ​ണ്. തു​ട​ർ​ന്ന് പ​ഠി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് ആ​ദ്യം ചി​ന്തി​ച്ചി​ല്ല. കാ​ര​ണം, വീ​ട്ടി​ലെ സാ​ഹ​ച​ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​യ​ർ​ഫോ​ഴ്സി​ൽ ആ​ളെ എ​ടു​ക്കു​ന്ന കാ​ല​മാ​ണ്. അ​തി​ന് അ​പേ​ക്ഷ ന​ൽ​കാ​ൻ ആ​ലോ​ചി​ച്ചു. ചേ​ട്ട​ൻ അ​ന്ന് ആ​ല​പ്പു​ഴ കെ.​എ​സ്.​ആ​ർ.​ടി.​സി​യി​ലാ​ണ്. എ​യ​ർ​ഫോ​ഴ്സി​ലേ​ക്കു​ള്ള അ​പേ​ക്ഷ ഫോ​റം വാ​ങ്ങി അ​ത് അ​യ​ക്കാ​ൻ ​േജ്യ​ഷ്ഠ​നെ കാ​ണാ​നെ​ത്തി. േജ്യ​ഷ്ഠ​ന് ഒ​പ്പം ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ന്ന ക​ണ്ട​ക്ട​ർ​മാ​ർ സ​ർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റി​ന്റെ കോ​പ്പി​യും വാ​ങ്ങി നോ​ക്കി. മാ​ർ​ക്ക് ലി​സ്റ്റ് നോ​ക്കി​യ​വ​ർ ന​ല്ല മാ​ർ​ക്കു​ണ്ട​ല്ലോ എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു. ജ്യേ​ഷ്ഠ​ന്റെ കൂ​ട്ടു​കാ​ർ അ​നി​യ​നെ പ​ഠി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ഉ​പ​ദേ​ശി​ച്ചു. ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പ് സ്കൂ​ളി​ലെ റെ​ക്കോ​ഡ് മാ​ർ​ക്ക് ആ​യി​രു​ന്നു പ​ത്താം ക്ലാ​സി​ൽ ല​ഭി​ച്ച​ത്. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ആ​ല​പ്പു​ഴ എ​സ്.​ഡി കോ​ള​ജി​ൽ ഇ​ന്റ​ർ​മീ​ഡി​യ​റ്റി​ന് പ്ര​വേ​ശ​നം നേ​ടു​ന്ന​ത്.

നാ​ട്ടി​ൻ​പു​റ​ത്തെ ഹൈ​സ്കൂ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് കോ​ള​ജി​ൽ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​ന് എ​ത്തു​മ്പോ​ൾ രാ​ഷ്ട്രീ​യ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു​ക​ൾ​ക്ക് പു​തു​രൂ​പ​വും ഭാ​വ​വു​മു​ണ്ടാ​യി. എ​ന്റെ പ​ഠ​ന​ത്തി​നാ​യി ജ്യേ​ഷ്ഠ​ൻ കോ​ള​ജി​ന​ടു​ത്ത് ഒ​രു വീ​ട് എ​ടു​ത്തു. പു​ന്ന​പ്ര-​വ​യ​ലാ​ർ സ​മ​ര​മൊ​ക്കെ ക​ഴി​ഞ്ഞ് ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ലെ ചു​വ​ന്ന അ​ന്ത​രീ​ഷം രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന് അ​നു​കൂ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. കോ​ള​ജി​ൽ എ.​ഐ.​എ​സ്.​എ​ഫ് അ​ന്ന് ശ​ക്തം. 1956ൽ ​സൈ​മ​ൺ ആ​ശാ​നാ​ണ് വി​ദ്യാ​ർ​ഥി സം​ഘ​ട​ന​ക്ക് രാ​ഷ്ട്രീ​യ ഉ​പ​ദേ​ശം ന​ൽ​കി​യ​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു ഏ​രി​യ സെ​ക്ര​ട്ട​റി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ക​മ്മി​റ്റി ഏ​രി​യ ക​മ്മി​റ്റി​ക്ക് കീ​ഴി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ടി.​വി. തോ​മ​സ്, ആ​ർ. സു​ഗ​ത​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ നേ​താ​ക്ക​ളൊ​ക്കെ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് രാ​ഷ്ട്രീ​യ ക്ലാ​സ് ന​ൽ​കാ​ൻ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. കോ​ള​ജി​ലും പു​റ​ത്തും ഒ​രു​പോ​ലെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ൽ സ​ജീ​വ​മാ​യി. ഗോ​വ വി​മോ​ച​ന​ത്തി​നാ​യി വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ മാ​ർ​ച്ച് ന​ട​ത്തി. വ​ള​ന്റി​യേ​ഴ്സ് ആ​യി 10 വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ ഗോ​വ​യി​ലേ​ക്ക് അ​യ​ച്ചു. അ​തി​നാ​യി വ​ലി​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​മാ​ണ് കോ​ള​ജി​ൽ ന​ട​ന്ന​ത്. 1956ലെ ​കേ​ര​ള​പ്പി​റ​വി ദി​ന​ത്തി​ൽ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ റാ​ലി ന​ട​ത്തി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളും റാ​ലി​യി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. റാ​ലി​ക്കാ​യി ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ ഗ്ലോ​ബ് ഉ​ണ്ടാ​ക്കി. അ​തി​ൽ സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ചു​വ​പ്പി​ൽ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി. തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത് നി​യ​മ​സ​ഭാ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് വ​ന്നു. 1957 ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്. മാ​ർ​ച്ചി​ലാ​യി​രു​ന്നു സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല പ​രീ​ക്ഷ. എ​ന്നി​ട്ടും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ സ​ജീ​വ​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. എ​സ്.​ഡി കോ​ള​ജി​ൽ പ​ഠി​ച്ച ര​ണ്ടു​വ​ർ​ഷം ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ൽ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് താ​മ​സി​ച്ച​ത്. ഇ​ന്റർ​മീ​ഡി​യ​റ്റി​ന്റെ റി​സ​ൽ​ട്ട് വ​ന്ന​പ്പോ​ഴും മി​ക​ച്ച മാ​ർ​ക്ക് ല​ഭി​ച്ചു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി കാ​ല​ത്ത് ആ​ല​പ്പു​ഴ​യാ​ണ് ചി​ന്ത​യി​ൽ പു​തി​യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ നി​റ​ച്ച​ത്.

എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ലെ സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ

ഇ​ന്റർ​മീ​ഡി​യ​റ്റ് ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ തു​ട​ർ​പ​ഠ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് പ​ല അ​ഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി. പ്ര​ഫ​ഷ​ന​ൽ കോ​ള​ജി​ൽ ചേ​ര​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ പ​ഠ​ന​ത്തി​ന് വ​ലി​യ തു​ക ചെ​ല​വാ​കും. ആ ​സ​മ​യ​ത്ത് ധാ​രാ​ള​മാ​യി വാ​യി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. പ​ല സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും ജ്യേ​ഷ്ഠ​നോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞു എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ്ങി​നു പ​ഠി​പ്പി​ക്കാ​ൻ. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് അ​ക​ന്ന ചി​ല ബ​ന്ധു​ക്ക​ൾ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ വ​ഴി ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്റ് എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ലെ വി​വ​ര​ങ്ങ​ൾ അ​റി​ഞ്ഞു. ഉ​യ​ർ​ന്ന മാ​ർ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ഗ​വ. എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ൽ പ്ര​വേ​ശ​നം ല​ഭി​ച്ചു. കോ​ള​ജി​ൽ ആ​കെ 100 സീ​റ്റാ​ണു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ആ​ഫ്രി​ക്ക, ഒ​ഡി​ഷ തു​ട​ങ്ങി​യ ഇ​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് 10 സീ​റ്റ് അ​നു​വ​ദി​ക്കും. ഇ​ന്റർ​വ്യൂ ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ പ്ര​വേ​ശ​നം ഉ​റ​പ്പാ​യി. തു​ട​ർ​പ​ഠ​നം എ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്ന് ആ​ലോ​ചി​ച്ചി​ല്ല. സീ​റ്റ് കി​ട്ടി​യ​തി​നാ​ൽ ചേ​ർ​ന്നു. ദേ​വ​സ്വം ബോ​ർ​ഡിന്റെ സ്കോ​ള​ർ​ഷി​പ് കി​ട്ടി​യ​തി​നാ​ലാ​ണ് പ​ഠ​നം തു​ട​രാ​നാ​യ​ത്. ചി​ല അ​ധ്യാ​പ​ക​രും അ​ക്കാ​ല​ത്ത് സ​ഹാ​യി​ച്ചു.

ആ​ല​പ്പു​ഴ​യു​ടെ മ​ണ്ണി​ൽ​നി​ന്ന് എ​ത്തി​യ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​യെ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ ആ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ വ​ര​വേ​റ്റു. രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ വീ​ണ്ടും സ​ജീ​വ​മാ​യി. എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​നു​ള്ളി​ൽ രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം അ​ന്ന് അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ, രാ​ഷ്ട്രീ​യ നി​ല​പാ​ടു​ള്ള വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ യോ​ഗം ചേ​ർ​ന്ന് പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര ച​ർ​ച്ച ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നു. എ.​ഐ.​എ​സ്.​എ​ഫി​ന്റെ യൂ​നി​റ്റ് അ​തി​നു​ള്ളി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. പ​ല കോ​ള​ജു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു​മെ​ത്തി​യ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് രാ​ഷ്ട്രീ​യ ആ​ഭി​മു​ഖ്യം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ര​ണ്ടാം വ​ർ​ഷം വി​ദ്യാ​ർ​ഥി സം​ഘ​ട​ന ശ​ക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി. കോ​ള​ജി​ൽ പ​ര​സ്യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. എ​ന്നാ​ൽ, വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളം ച​ർ​ച്ച​യും മു​റ​പോ​ലെ ന​ട​ന്നു. കേ​ന്ദ്രസ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന പ​ഞ്ച​വ​ത്സ​ര പ​ദ്ധ​തി സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് യോ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ ച​ർ​ച്ച ന​ട​ത്തി. നെ​ഹ്റു​വിന്റെ വി​ക​സ​ന​മാ​തൃ​ക എ​ന്താ​ണെ​ന്ന് വി​ശ​ക​ല​നംചെ​യ്ത് വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ സം​സാ​രി​ച്ചു. എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ൽ രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ​ഠ​ന​വും പു​റ​ത്ത് രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​വും തു​ട​ർ​ന്നു. അ​താ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന​ത്തെ ശൈ​ലി.

ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം സി​റ്റി ക​മ്മി​റ്റി സെ​ക്ര​ട്ട​റി കോ​സ​ല രാ​മ​ദാ​സാ​യി​രു​ന്നു. ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ൽ​നി​ന്നും വ​ന്ന സ​ഖാ​വ് എ​ന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണ് ഞാ​ൻ അ​വി​ടെ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ചെ​യ്ത​ത്. പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ട​തി​ൽ പ​ല സ​ഖാ​ക്ക​ളും സ​ന്തോ​ഷം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചു. വ​ഴു​ത​ക്കാ​ട് ക​മ്മി​റ്റി​യി​ൽ ചേ​ർ​ന്ന് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കാ​നാ​ണ് അ​ന്ന് നി​ർ​ദേ​ശം ല​ഭി​ച്ച​ത്. തു​ട​ർ​ന്ന്, കോ​ള​ജി​നു​ള്ളി​ൽ പാ​ർ​ട്ടി​ക്കാ​രാ​യ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ഫ്രാ​ക്ഷ​ൻ രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ചു. പാ​ർ​ട്ടി ശ​രി​യാ​യ നി​ല​പാ​ടി​ൽ മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​കു​ന്നു എ​ന്നാ​ണ് ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യ ധാ​ര​ണ. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടെ ന​ട​ന്ന ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ൽ പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ ന​യ​വ്യ​തി​യാ​ന​ത്തി​നെ​തി​രാ​യ വി​മ​ർ​ശ​നം ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്നു. തെ​ല​ങ്കാ​ന, തേ​ഭാ​ഗ സ​മ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​ു​ശേ​ഷം പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ണ്ടാ​യ മാ​റ്റ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് ത​ല​യോ​ല​പ്പ​റ​മ്പി​ലെ പ​ഴ​യ ചി​ല സ​ഖാ​ക്ക​ളും ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് കേ​ട്ടു.

പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ ബു​ദ്ധി​ജീ​വി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു മാ​ർ​ക്സി​സം സി​ദ്ധാ​ന്തങ്ങ​ളും മ​റ്റു പ്ര​ത്യ​യ​ശാ​സ്ത്ര പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളും ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​ത്. പ​ല​പ്പോ​ഴും അ​ത്ത​രം ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ൽ ചി​ല​തൊ​ക്കെ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​നാ​യി. എ​ന്നാ​ൽ, പൂ​ർ​ണാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ആ​ദ്യം വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് മ​ന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല. പാ​ർ​ട്ടി പോ​കു​ന്ന​വ​ഴി ശ​രി​യ​ല്ലെ​ന്ന് വി​മ​ർ​ശ​നം പ​ല​യി​ട​ത്തും ഉ​യ​ർ​ന്നു. അ​തോ​ടൊ​പ്പം, 1957ലെ ​സ​ർ​ക്കാ​റിന്റെ ന​യ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തെ പ​ല​രും ചോ​ദ്യം​ചെ​യ്തു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഞാ​ൻ എ.​ഐ.​എ​സ്.​എ​ഫി​ന്റെ ജി​ല്ല ക​മ്മി​റ്റി​യി​ലു​ണ്ട്. അ​ന്ന് ഇ.​എം.​എ​സ് ന​ട​ത്തി​യ പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ൽ ഈ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ ന​യ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​ന​ല്ല; ഇ​ന്ന​ത്തെ അ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​ത്ത പു​രോ​ഗ​മ​ന പ​രി​പാ​ടി​ക​ളു​ണ്ട്, അ​ത് ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​നും ജ​ന​ക്ഷേ​മ​പ​ര​മാ​യ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ചെ​യ്യാ​നു​മാ​ണ് സ​ർ​ക്കാ​ർ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നു. പ​ല സ​ഖാ​ക്ക​ളും ഈ ​ന​യ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തെ നി​ശി​ത​മാ​യി വി​മ​ർ​ശി​ച്ചു. അ​ന്ന് കാ​ട്ടാ​യി​ക്കോ​ണം ശ്രീ​ധ​ർ ആ​ണ് പാ​ർ​ട്ടി ജി​ല്ല സെ​ക്ര​ട്ട​റി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി സം​ഘ​ട​ന​യു​ടെ ഫ്രാ​ക്ഷ​നി​ൽ ഇ​ക്കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. അ​ന്ന് ഫ്രാ​ക്ഷ​നി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സ​ഖാ​ക്ക​ളി​ൽ 75 ശ​ത​മാ​ന​വും പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ നി​ല​വി​ലെ പോ​ക്ക് തെ​റ്റാ​ണെ​ന്ന് വാ​ദി​ച്ചു.

ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ വി​ജ​യി​ച്ച്​ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ​ത് പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലേ​ക്ക് ജ​ന​ങ്ങ​ളെ അ​ടു​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണെ​ന്ന് സ​ഖാ​ക്ക​ൾ വാ​ദി​ച്ചു. ഇ.​എം.​എ​സി​ന്റെ നി​ല​പാ​ട് ശ​രി​യ​ല്ല എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളി​ൽ ഉ​യ​ർ​ന്ന വി​മ​ർ​ശ​നം. പാ​ർ​ട്ടി​യെ തി​രു​ത്തേ​ണ്ട പ്ര​ശ്ന​മു​ണ്ടെ​ന്ന് ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ച​വ​രു​മു​ണ്ട്. അ​ന്ന് പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ ചി​ല നേ​താ​ക്ക​ൾ വി​മ​ർ​ശ​ന​മു​ന്ന​യി​ച്ച വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ റെ​ബ​ൽ സം​ഘ​മാ​യി വി​ല​യി​രു​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ, സം​ഘ​ട​നാ​രം​ഗ​ത്ത് വ​ള​രെ സ​ജീ​വ​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ ഈ ​വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യ​തി​നാ​ൽ വി​മ​ർ​ശി​ച്ച​വ​രെ​യും പാ​ർ​ട്ടി​യോ​ടൊ​പ്പം നി​ർ​ത്തി. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ഇ​ട​യി​ൽ ഈ ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​നാ​യി​രു​ന്നു വ​ലി​യ സ്വാ​ധീ​നം. ഐ​ക്യ​വും സ​മ​ര​വും എ​ന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണ് അ​ന്ന് പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​യ​ത്. 1960-61 ആ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും വി​ദ്യാ​ർ​ഥി രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന് പു​റ​ത്ത് മ​റ്റ് മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ നി​ൽ​ക്കു​ന്ന സ​ഖാ​ക്ക​ൾ​ക്കും ഞാ​ൻ പ​രി​ചി​ത​നാ​യി. കേ​ര​ള യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി​യി​ലെ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി യൂ​നി​യ​ൻ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ഞാ​ൻ വി​ജ​യി​ച്ചു. അ​ങ്ങ​നെ യൂ​നി​യ​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് ആ​യി. യൂ​ത്ത് ഫെ​സ്റ്റി​വ​ൽ നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ച കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി യൂ​നി​യ​നി​ൽ അ​ന്ന് യൂ​ത്ത് ഫെ​സ്റ്റി​വ​ൽ പു​ന​രാ​രം​ഭി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് പ്ര​മേ​യം പാ​സാ​ക്കി. അ​ന്ന് വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് എ.​കെ.​ജി അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള നേ​താ​ക്ക​ളെ അ​റി​യാം. അ​തു​കൊ​ണ്ട് എ.​കെ.​ജി​യെ ക​ണ്ടു. എം.​കെ. കു​മാ​ര​ൻ അ​ന്ന് എം​പി​യാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​യും ക​ണ്ടു. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വി​നെ നേ​രി​ൽ ക​ണ്ട് കാ​ര്യം അ​റി​യി​ച്ചു. നെ​ഹ്റു വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ന് അ​നു​വ​ദി​ച്ച​ത് ഏ​താ​നും മി​നി​റ്റു​ക​ളാ​ണ്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ പ​ല നേ​താ​ക്ക​ളും നെ​ഹ്റു​വി​ന്റെ ന​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​രാ​ധ​ക​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. അ​വ​ർ​ക്ക് ആ​ശ്രി​ത മ​നോ​ഭാ​വം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ജോ​ലി​ക്ക് ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക്

ചൈ​നീ​സ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ ന​യ​സ​മീ​പ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചൊ​ക്കെ അ​ന്ന് ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്തു തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. 1956ൽ ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ് റ​ഷ്യ​യി​ൽ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​ത​ട​ക്കം ഉ​ൾ​പാ​ർ​ട്ടി ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ശീ​ത​സ​മ​ര​കാ​ല​ത്തെ സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​നെ ന​യി​ക്കു​ക​യും 1953 മു​ത​ൽ 1964 വ​രെ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യു​മാ​യി​രു​ന്ന സോ​വി​യ​റ്റ് നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു നി​കി​താ സെ​ർ​ഗ്യേ​വി​ച്ച് ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ്. സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് ന​യ​ങ്ങ​ൾ തി​രു​ത്തി പു​തി​യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കി സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​നെ മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത​പാ​ത​യി​ലേ​ക്ക് ന​യി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ പ്ര​ധാ​ന​പ​ങ്ക് വ​ഹി​ച്ച​ത് ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ് ആ​ണ്. അ​ജ​യ​ഘോ​ഷ് ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള ഇ​ന്ത്യ​ൻ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി നേ​തൃ​ത്വം ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ് ലൈ​ൻ സ്വീ​ക​രി​ച്ച​തും ച​ർ​ച്ച​യാ​യി. ക്രൂ​ഷ്ചേ​വ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ പ്ര​സം​ഗി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി വേ​ണോ എ​ന്ന്​ ചോ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന്റെ ന​യ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യാ​ൽ പോ​രേ എ​ന്നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം വാ​ദി​ച്ച​ത്. സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ൻ തി​രു​ത്ത​ൽ​വാ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​യി എ​ന്ന​ത​ര​ത്തി​ൽ അ​ന്നു​ത​ന്നെ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​ർ​ക്കി​ട​യി​ൽ ച​ർ​ച്ച രൂ​പ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ എ​ന്ന​നി​ല​യി​ൽ കോ​ള​ജി​ലെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ൽ ഇ​ത്ത​രം കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, ഒ​രു പു​തി​യ ലൈ​ൻ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​നോ അ​തി​നു​വേ​ണ്ടി അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്താ​നോ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അ​തി​നു​ള്ള പ്രാ​പ്തി വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക് ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളി​ൽ അ​ഭി​പ്രാ​യ​വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും ബ​ദ​ൽ ലൈ​ൻ രൂ​പ​പ്പെ​ട്ടു​വ​ന്നി​ല്ല.

എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ലെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ജീ​വി​ത​പ്ര​യാ​സ​ങ്ങ​ൾ ഏ​റെ​യാ​യി. വ​രു​മാ​ന​വും ജോ​ലി​യും അ​ടി​യ​ന്ത​ര ആ​വ​ശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. വീ​ട്ടു​കാ​ർ ഞാ​ൻ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​ർ ആ​ക​ണ​മെ​ന്ന് ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. ആ​റ് അം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ള്ള കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ അ​ഞ്ചാ​മ​നാ​ണ്. മൂ​ത്ത സ​ഹോ​ദ​രി​യെ​യും ഇ​ള​യ സ​ഹോ​ദ​രി​യെ​യും വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ച് അ​യ​ക്ക​ണം. വീ​ടൊ​ക്കെ ന​ന്നാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും വീ​ട്ടു​കാ​ർ ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. അ​ച്ഛ​ന് പ്രാ​യ​മാ​യി. വീ​ട്ടി​ൽ സാ​മ്പ​ത്തി​ക പ്ര​യാ​സ​ങ്ങ​ൾ പെ​രു​കി. അ​പ്പോ​ഴും രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ മു​ഴു​വ​ൻസ​മ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ൻ ആ​ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ​ഗ്ര​ഹ​മെ​ങ്കി​ലും വീ​ട്ടി​ലെ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ൾ എ​തി​രാ​യി. കൂ​ടെ പ​ഠി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രി​ൽ പ​ല​രും രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​ക​ണ്ടെ​ന്നും ജോ​ലി​യി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​ക്കാ​നും തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. അ​ങ്ങ​നെ ജോ​ലി​ല​ഭി​ക്കാ​നാ​യി ടെ​സ്റ്റ് എ​ഴു​തി. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഒ​രാ​ൾ​ക്ക് ജോ​ലി​കി​ട്ടു​ക എ​ളു​പ്പ​മാ​ണ്. ടെ​സ്റ്റി​ൽ വി​ജ​യി​ച്ച​തോ​ടെ ആ​ല​പ്പു​ഴ​യി​ൽ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റാ​യി ജോ​ലി​യി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു. അ​വി​ടെ ജോ​ലി​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ആ​ല​പ്പു​ഴ തു​റ​മു​ഖ​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​നാ​ണ് നി​യ​മി​ച്ച​ത്. അ​വി​ടെ ഒ​രു പാ​ല​മു​ണ്ട്, അ​ത് ന​ന്നാ​ക്കാ​നാ​യി ചി​ല പ​ണി​ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​കും. കു​റ​ച്ച് ക​ട​ൽ​യാ​ത്ര ചെ​യ്യ​ണം. അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ കാ​ണ​ണ​മെ​ന്ന് ആ​ഗ്ര​ഹം ഉ​ണ്ടാ​യ​ത്. ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ൽ അ​ന്ന് വ​ള​രെ വ​ലി​യ നി​ർ​മാ​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​വി​ടെ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റാ​യി ജോ​ലി​കി​ട്ടി. മെ​ക്കാ​നി​ക്ക​ൽ, ഇ​ല​ക്ട്രി​ക്ക​ൽ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ഠി​ച്ചി​രു​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ൾ നേ​ര​ത്തേ ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ൽ ജോ​ലി​ക്ക് ക​യ​റി​യി​രു​ന്നു. സി​വി​ൽ വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ൽ അ​വി​ടെ ആ​ളെ ആ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന് അ​വി​ടെ ന​ല്ല അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​മാ​ണെ​ന്ന് കൂ​ട്ടു​കാ​ർ അ​റി​യി​ച്ചു. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ അ​ന്ന് കി​ട്ടി​യി​രു​ന്ന ശ​മ്പ​ളം 150 രൂ​പ​യാ​ണ്. ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ൽ ആ​ക​ട്ടെ 400 രൂ​പ കി​ട്ടും. ത​മി​ഴ്‌​നാ​ട്ടി​ലെ ജോ​ലി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. അ​വി​ടെ റ​ഷ്യ​ൻ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യാ​ണ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ചി​ല റ​ഷ്യ​ക്കാ​രെ​യും കാ​ണാ​നി​ട​യാ​യി. അ​വി​ടെ​വെ​ച്ചാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ-​ചൈ​ന അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ റോ​ഡു​ക​ൾ പ​ണി​യു​ന്ന പ്രോ​ജ​ക്ടി​ലേ​ക്ക് ആ​ളെ ആ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​റി​യു​ന്ന​ത്. അ​തി​ലേ​ക്ക് അ​പേ​ക്ഷ ന​ൽ​കി.

സൈ​നി​ക​ർ​ക്കൊ​പ്പം രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ

നാ​ല​ഞ്ചു മാ​സം മാ​ത്ര​മേ ത​മി​ഴ്നാ​ട്ടി​ൽ ജോ​ലി​ചെ​യ്തു​ള്ളൂ. അ​ന്ത്യ-​ചൈ​ന അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ അ​ന്ന് പ​ല​യി​ട​ത്തും റോ​ഡു​ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. റോ​ഡു​ക​ളു​ടെ നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് പു​തി​യ പ്രോ​ജ​ക്ട് വ​ന്നു. ബോ​ർ​ഡ​ർ റോ​ഡ് നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ൽ മി​ലി​റ്റ​റി​ക്ക് ഒ​പ്പ​മാ​ണ് ജോ​ലി​ചെ​യ്യേ​ണ്ട​ത്. അ​വി​ടെ​യെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ കാ​ലാ​വ​സ്ഥ പി​ടി​ച്ചി​ല്ല. ഭൂ​ട്ടാ​നി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ​ദ്യം പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ഓ​ഫി​സ​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​തു പ്ര​കാ​രം ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ പോ​യി ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ​വി​ൽ അ​റ്റ​ന്റ് ചെ​യ്തു. തു​ട​ർ​ന്ന് നി​യ​മ​നം ല​ഭി​ച്ച​ത് അ​സി​സ്റ്റ​ന്റ് എ​ക്സി​ക്യൂ​ട്ടി​വ് എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റാ​യി​ട്ടാ​ണ്. പ​ട്ടാ​ള യൂ​നി​ഫോം അ​ല്ല. പ്ര​ത്യേ​ക യൂ​നി​ഫോം ആ​ണ് ത​ന്നി​രു​ന്ന​ത്. രാ​വി​ലെ ഭ​ക്ഷ​ണം ക​ഴി​ച്ച് റോ​ഡ് നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് സ​ർ​വേ ന​ട​ത്ത​ണം. ആ ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ് സൈ​ന്യ​വു​മാ​യി കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. സേ​ന​യി​ൽ (പ​ട്ടാ​ളം) ന​ട​ക്കു​ന്ന അ​ഴി​മ​തി​യു​ടെ മു​ഖം തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​ത് അ​ക്കാ​ല​ത്താ​ണ്. 1962ലെ ​ഇ​ന്ത്യ-​ചൈ​ന യു​ദ്ധം ഉ​ണ്ടാ​യി. ഭൂ​ട്ടാ​​ന്റെ കി​ഴ​ക്ക​ൻ​ഭാ​ഗ​ത്താ​ണ് അ​ന്ന് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ​െചെ​നീ​സ് സൈ​ന്യം വ​ട​ക്കെ അ​റ്റം​വ​രെ​യെ​ത്തി. അ​വി​ട​ന്ന് 25 കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ ന​ട​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ അ​രു​ണാ​ച​ൽ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ത​വാ​ങ്ങി​ൽ (Tawang) എ​ത്താം. അ​ന്ന​ത്തെ സം​ഘ​ർ​ഷ​ത്തി​ന് പ്ര​ധാ​ന കേ​ന്ദ്രം ത​വാ​ങ് ആ​യി​രു​ന്നു.

അ​രു​ണാ​ച​ൽ അ​തി​ർ​ത്തി​വ​രെ ചൈ​ന പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​ൻ പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​ർ അ​ന്ന് ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട് ഓ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സൈ​ന്യം ഭൂ​ട്ടാ​നി​ൽ ക​യ​റി ഞാ​നും മ​റ്റും ത​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി. അ​വി​ടെ ഒ​രു റോ​ഡു​ണ്ട്. അ​വി​ടെ​നി​ന്ന് വ​ണ്ടി​യൊ​ക്കെ ക​ല​ക്ട് ചെ​യ്തു. ഇ​ന്ത്യ​ൻ പ​ട്ടാ​ളം ഭൂ​ട്ടാ​ൻ വി​ട്ടു​പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന് ഭൂ​ട്ടാ​ൻ സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​ന്ന് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ചൈ​ന ഭൂ​ട്ടാ​നെ ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഏ​താ​ണ്ട് നാ​ലു​വ​ർ​ഷം ഞാ​ൻ അ​വി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ​നാ​ലു​വ​ർ​ഷ​ത്തി​ന് ഇ​ട​യി​ലാ​ണ് 1962 ഒ​ക്ടോ​ബ​ർ 20ന് ​തു​ട​ങ്ങി ന​വം​ബ​ർ 21ന് ​ചൈ​ന വെ​ടി​നി​ർ​ത്ത​ൽ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തോ​ടെ അ​വ​സാ​നി​ച്ച ഇ​ന്ത്യ-​ചൈ​ന യു​ദ്ധം ന​ട​ന്ന​ത്.

1964ൽ ​ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി പി​ള​രു​മ്പോ​ൾ ഞാ​ൻ ഭൂ​ട്ടാ​നി​ലാ​യി​രു​ന്നു ജോ​ലി​ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​ത്. പാ​ർ​ട്ടി​യി​ലെ ആ​ശ​യ​സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട രേ​ഖ​ക​ളെ​ല്ലാം അ​ന്ന് പോ​സ്റ്റി​ൽ കി​ട്ടി​യി​രു​ന്നു. അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ പ​ട്ടാ​ള​ത്തോ​ട് ഒ​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നു പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച​ത്.​അ​തി​നാ​ൽ അ​വ​രു​ടെ നി​രീ​ക്ഷ​ണ​വ​ല​യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. പൊ​ലീ​സ് ഇ​ന്റ​ലി​ജ​ൻ​സ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് എ​നി​ക്ക് ​എ​തി​രാ​യി വ​ന്നി​രു​ന്നു. 1961-62ലാ​ണ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് വ​ന്ന​ത്. അ​തി​ൽ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നും തീ​വ്ര​വാ​ദി​യാ​ണെ​ന്നും അ​ടി​വ​ര​യി​ട്ട് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. തു​ട​ർ​ന്ന് ബ്രി​ഗേ​ഡി​യ​ർ വി​ളി​പ്പി​ച്ചു. റി​പ്പോ​ർ​ട്ടി​ലെ പ​രാ​മ​ർ​ശ​ങ്ങ​ൾ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം തേ​ടി. റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് അ​നു​സ​രി​ച്ച് എ​ന്നെ ഡി​സ്മി​സ് ചെ​യ്യാ​ൻ പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു. എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം ന​ൽ​കാ​നു​ണ്ടോ എ​ന്ന് ചോ​ദി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ദ്ദേ​ഹം റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് അ​യ​ച്ച​ത് അ​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മി​ക​ച്ച​നി​ല​യി​ൽ ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ട് അ​തി​നാ​ൽ എ​ന്നെ സ​സ്പെ​ൻ​ഡ് ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് ബ്രി​ഗേ​ഡി​യ​ർ മ​റു​പ​ടി അ​യ​ച്ച​ത്. ക​ഠി​ന​മാ​യി ജോ​ലി​ചെ​യ്ത​തി​നാ​ലാ​ണ് ജോ​ലി​യി​ൽ തു​ട​രാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ച്ച​ത്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഭൂ​ട്ടാ​നി​ൽ ഒ​രു ക​ലാ​പ​മു​ണ്ടാ​യി. അ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രാ​യ ചി​ല ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ർ പ​റ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു ഭൂ​ട്ടാ​ൻ കൂ​ടി പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്ന്.

1964ലെ ​പി​ള​ർ​പ്പി​ൽ സി.​പി.​എ​മ്മി​നോ​ടാ​ണ് ആ​ശ​യ​പ​ര​മാ​യി ആ​ഭി​മു​ഖ്യം തോ​ന്നി​യ​ത്. 1965ൽ ​കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ സി.​പി.​എ​മ്മു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടു. കു​ന്നി​ക്ക​ൽ നാ​രാ​യ​ണ​ൻ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ല​ഘു​ലേ​ഖ പി​ന്നീ​ട് കി​ട്ടി. ഏ​താ​ണ്ട് ഒ​ന്ന​ര​മാ​സം അ​ന്ന് കേ​ര​ള​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മാ​വോ​യു​ടെ ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ൾ പ​ല​തും മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് അ​ന്ന് ത​ർ​ജ​മ ചെ​യ്ത് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചുതു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ബം​ഗാ​ളി​ലെ വ​ട​ക്കു​വ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു ഭൂ​ട്ടാ​ൻ. ന​ക്സ​ൽ​ബാ​രി​ക്ക് മു​മ്പു​ത​ന്നെ ബം​ഗാ​ളി​ൽ സി.​പി.​എ​മ്മി​നു​ള്ളി​ൽ ക​ലാ​പം തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. അ​തി​​ന്റെ കു​റെ വി​വ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ൾ വ​ഴി അ​റി​ഞ്ഞു. 1966ൽ ​ഭ​ക്ഷ്യ​ക​ലാ​പം ഒ​ക്കെ ഉ​ണ്ടാ​യി. ന​ക്സ​ൽ​ബാ​രി​യു​ടെ വാ​ർ​ത്ത​ക​ൾ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽ ആ​കെ നി​റ​ഞ്ഞു.

ബം​ഗാ​ളി​ലെ പു​തു രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ വ​ഴി​ക​ൾ

പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ളി​ലെ മു​ർ​ഷി​ദാ​ബാ​ദ് ജി​ല്ല​യി​ലെ ഫ​റാ​ക്ക ആ​സ്ഥാ​ന​മാ​യു​ള്ള ഫ​റാ​ക്ക ബാ​രേ​ജ് പ്രോ​ജ​ക്ടി​ൽ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​ർ​മാ​രെ ആ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്ന് സെ​ൻ​ട്ര​ൽ വാ​ട്ട​ർ ക​മീ​ഷ​ൻ അ​റി​യി​പ്പ് വാ​യി​ച്ചു. 1961ലാ​ണ് ഫ​റാ​ക്ക ബാ​രേ​ജ് പ്രോ​ജ​ക്ട് അ​തോ​റി​റ്റി രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ച​ത്. ആ ​ജോ​ലി​ക്കു​ള്ള ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ പോ​യി. അ​വി​ടെ ജോ​ലി ല​ഭി​ച്ചു. നേ​ര​ത്തേ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ജോ​ലി​യു​ടെ പ​ദ​വി ത​ന്നെ​യാ​ണ് അ​വി​ടെ​യും ല​ഭി​ച്ച​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ജോ​ലി​ക്ക് ബം​ഗാ​ളി​ലേ​ക്ക് പോ​ക​ണം. 1968ൽ ​ആ​ണ് ഫ​റാ​ക്ക​യി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. അ​ന്ന് അ​വി​ടെ തീ​ക്ഷ്ണ​മാ​യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ കാ​ലാ​വ​സ്ഥ​യാ​യി​രു​ന്നു. സ​മൂ​ഹ​മാ​കെ ഇ​ള​കി​മ​റി​യു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ. ഒ​രു​ഭാ​ഗ​ത്ത് കോ​ൺ​ഗ്ര​സും സി.​പി.​എ​മ്മും ത​മ്മി​ൽ വ​ലി​യ ഏ​റ്റു​മു​ട്ട​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്നു. സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ പ​ട​രു​ന്ന ക​ലാ​പ​ത്തി​നെ​തി​രാ​യ പൊ​ലീ​സ് ഇ​ട​പെ​ട​ൽ.

1967ലെ ​ന​ക്സ​ൽ​ബാ​രി​യി​ലെ വെ​ടി​വെ​പ്പും അ​തി​നെ​ത്തു​ട​ർ​ന്നു​ണ്ടാ​യ സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും സ​മൂ​ഹ​ത്തെ ഇ​ള​ക്കി​മ​റി​ച്ചു. ഇ​ന്ത്യ​ക്കു​മേ​ൽ ഒ​രു ചു​വ​പ്പു​താ​ര​മെ​ന്ന ചൈ​നീ​സ് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​വും വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്റെ മേ​ഘ​ഗ​ർ​ജ​നം എ​ന്ന സ​ന്ദേ​ശ​വും പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. ഫ​റാ​ക്ക​യി​ൽ മി​ക​ച്ച ക്വാ​ർ​ട്ടേ​ഴ്സാ​ണ് താ​മ​സ​ത്തി​ന് കി​ട്ടി​യ​ത്. കു​ടും​ബം അ​വി​ടെ​യു​ള്ള സ​മ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഭാ​ഗി​ക​മാ​യി​ട്ടും കു​ടും​ബം ഇ​ല്ലാ​ത്ത സ​മ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ക്വാ​ർ​ട്ടേ​ഴ്സ് രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു. പ​ല​വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ അ​വി​ടെ ല​ഭി​ച്ചു. സി.​പി.​ഐ (​എം.​എ​ൽ)​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു ല​ഭി​ച്ച​ത്. 1972 വ​രെ ഫ​റാ​ക്ക​യി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞു. അ​തു​വ​രെ നേ​രി​ട്ട് പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം ന​ട​ത്തി​യി​ല്ല. പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക് സ​ഹാ​യ​ക​ര​മാ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് ന​ട​ത്തി​യ​ത്. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ബം​ഗാ​ളി​ൽ അ​ന്ന് മു​ജീ​ബ് റ​ഹ്മാ​​ന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ക​ലാ​പ​മു​ണ്ടാ​യി. അ​ത് സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ അ​രാ​ജ​കാ​വ​സ്ഥ​യു​ണ്ടാ​ക്കി. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ബം​ഗാ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ആ​ളു​ക​ളാ​ണ് അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യെ​ത്തി​യ​ത്. അ​തി​ർ​ത്തി​ക​ളി​ലെ വാ​തി​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം തു​റ​ന്നു. അ​തി​ർ​ത്തി​ക​ളി​ൽ കാ​വ​ലി​ന് ആ​ളി​ല്ലാ​ത്ത അ​വ​സ്ഥ​യാ​യി. ആ ​സ​മ​യ​ത്ത് പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ളി​ൽ ന​ക്സ​ൽ​ബാ​രി പ്ര​സ്ഥാ​ന​വും സ​ജീ​വ​മാ​യി.

ഇ​ക്കാ​ല​ത്ത് ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി ഓ​ഫ് ഈ​സ്റ്റ് ബം​ഗാ​ൾ (സി.​പി.​ഇ.​പി) എ​ന്ന സം​ഘ​ട​ന​യും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. ആ ​സം​ഘ​ട​ന ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​റി​​ന്റെരാ​ഷ്ട്രീ​യ നി​ല​പാ​ടി​ന് സ​മാ​ന​മാ​യ ഒ​രു രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ലൈ​നാ​ണ് സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ബം​ഗാ​ളി​നെ മോ​ചി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം അ​ന്ന് ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​ർ ഉ​യ​ർ​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​നോ​ട് ചൈ​ന എ​ടു​ത്ത നി​ല​പാ​ട് ആ​ക​ട്ടെ കി​ഴ​ക്ക​ൻ പാ​കി​സ്താ​നി​ലെ ക​ലാ​പ​ത്തെ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പാ​കി​സ്താ​നെ വി​ഭ​ജി​ക്കാ​ൻ​വേ​ണ്ടി ഇ​ന്ത്യ ന​ട​ത്തു​ന്ന ഗൂ​ഢാ​ലോ​ച​ന​യാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ചൈ​നീ​സ് നി​ല​പാ​ട്. സ​ത്യ​ത്തി​ൽ അ​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ലാ​പ​മാ​യി​രു​ന്നു കി​ഴ​ക്ക​ൻ പാ​കി​സ്താ​നി​ൽ ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്ന​ത്. അ​തേ​സ​മ​യം, അ​വി​ട​ത്തെ വ​ല​തു​പ​ക്ഷ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ സ​ജീ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. മു​ജീ​ബ് റ​ഹ്മാ​ൻ വ​ല​തു​പ​ക്ഷ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​​ന്റെ നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു. വി​പ്ല​വ​ശ​ക്തി​ക​ളെ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​ത്ത നി​ല​പാ​ടാ​യി​രു​ന്നു ചൈ​ന സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​ർ ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ സ്വ​ന്ത​മാ​യ നി​ല​പാ​ട് സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. കി​ഴ​ക്ക​ൻ പാ​കി​സ്താ​നി​ലെ വി​മോ​ച​ന​വും പ​ശ്ചി​മ പാ​കി​സ്താ​നി​ലെ വി​മോ​ച​ന​വും ഒ​രു​പോ​ലെ​യാ​ണ് ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​ർ ക​ണ്ട​ത്. ആ ​രീ​തി​യി​ൽ കു​റെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ അ​ക്കാ​ല​ത്തു ന​ട​ന്നു. കി​ഴ​ക്ക​ൻ പാ​കി​സ്താ​നി​ലെ മു​ക്തി​വാ​ഹി​നി​ക്ക് അ​നു​കൂ​ല​മാ​യ നി​ല​പാ​ട് സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. അ​തി​നു​വേ​ണ്ടി സ​ഹാ​യ​ങ്ങ​ൾ ചെ​യ്തു. അ​വ​ർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ശേ​ഖ​രി​ച്ച് ഞാ​നും കൂ​ട്ട​രും പ്രോ​ജ​ക്ടി​​ന്റെ വ​ണ്ടി​യി​ൽ​ത​ന്നെ എ​ത്തി​ച്ചു.

ആ​ന​ന്ദ് 'അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ' എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ൽ ഈ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​വും അ​ന്ന് നേ​രി​ട്ട അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ് അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. ആ​ന​ന്ദ് പ്രോ​ജ​ക്ടി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ് കോ​ള​ജി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ന്റെ ഒ​രു​വ​ർ​ഷം സീ​നി​യ​ർ ആ​യി​രു​ന്നു. ആ​ന​ന്ദ് ആ​ദ്യം മി​ലി​ട്ട​റി​യി​ൽ പോ​യി. പി​ന്നീ​ടാ​ണ് ആ​ന​ന്ദ് ഫ​റാ​ക്ക പ്രോ​ജ​ക്ടി​ലേ​ക്ക് വ​ന്ന​ത്. നി​ര​ന്ത​രം അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ മ​ഹാ​പ്ര​വാ​ഹ​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ആന​ന്ദ് സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​മാ​യി ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി പ്ര​വാ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ദൈ​ന്യം നേ​രി​ട്ട് അ​നു​ഭ​വി​ച്ചു. അ​ന്ന് ന​ട​ന്ന ച​ർ​ച്ച​യു​ടെ പ​ല​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും അ​ദ്ദേ​ഹം നോ​വ​ലി​ന്റെ ര​ച​ന​യി​ൽ അ​സ​ാമാ​ന്യ​മാ​യ ഭാ​ഷ​യി​ൽ സ​ർ​ഗാ​ത്മ​ക​മാ​യി ആ​വി​ഷ്ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​ന​ന്ദ് ഫാ​ഷി​സ്റ്റ് വി​രു​ദ്ധ സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ അ​ടു​ത്ത​കാ​ല​ത്ത് പ​ങ്കെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. അ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞ​ത് മാ​വോ​യും ഒ​രു ഫാ​ഷി​സ്റ്റാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണ്. സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ൻ സ്റ്റാ​ലി​ന്റെ കാ​ല​ത്ത് സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ൽ പ​ല പ​രി​മി​തി​ക​ളും ഉ​ണ്ടാ​യി. അ​ക്കാ​ല​ത്തു ന​ട​ന്ന​ത് എ​ന്താ​ണെ​ന്ന് വി​ല​യി​രു​ത്താ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കാ​തെ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തെ അ​തേ​പ​ടി ഏ​റ്റു​പ​റ​യു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യു​ണ്ട്. ബു​ദ്ധി​ജീ​വി​ക​ളെ പ​ല​രെ​യും ബാ​ധി​ക്കു​ന്ന പ്ര​ശ്നം അ​താ​ണ്. അ​വ​രൊ​ന്നും വ​സ്തു​നി​ഷ്ഠ​മാ​യ ഒ​രു നി​ല​പാ​ട് സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല.

കേ​ര​ള​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള മ​ട​ക്ക​വും കോ​മ്രേ​ഡും

1972 ജൂ​ലൈ​യി​ലാ​ണ് കേ​ര​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് യാ​ത്ര​യാ​വു​ന്ന​ത്. അ​പ്പോ​ൾ മ​ന​സ്സി​ൽ ചി​ല സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. 1965ൽ ​വി​വാ​ഹി​ത​നാ​യി. വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ക്കു​ന്ന സ​മ​യ​ത്ത് മു​ഴു​വ​ൻ സ​മ​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നത്തി​ലേ​ക്ക് പോ​കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. വി​വാ​ഹം പെ​ട്ടെ​ന്നു​ള്ള ഒ​രു തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നി​ലേ​ക്ക് നോ​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​ത് സം​ഭ​വി​ച്ച​ത് എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ന്ന് എ​നി​ക്ക്​ ത​ന്നെ അ​റി​യി​ല്ല. പ​ക്ഷേ വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ക്കാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹം ഉ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം. കൂ​ടു​ത​ലൊ​ന്നും ആ​ലോ​ചി​ക്കാ​തെ വി​വാ​ഹ​ത്തി​ന് സ​മ്മ​തി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ ക​ണ്ടു പെ​ട്ടെ​ന്ന് വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. പ​ര​സ്​​പ​രം ബൗ​ദ്ധി​ക​മാ​യ ച​ർ​ച്ച ആ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വി​വാ​ഹ​ത്തെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മാ​യൊ​ന്നും ക​ണ്ടി​രു​ന്നി​ല്ല. പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക്ക് പ്ര​ത്യേ​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മൊ​ന്നും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​വ​ർ രാ​ഷ്ട്രീ​യനി​ല​പാ​ടു​ക​ൾ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​നും ശ്ര​മി​ച്ചി​ല്ല. ക്ര​മേ​ണ ഞാ​ൻ​ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ടു​ക്കു​ക​യും ഭാ​ര്യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് അ​ക​ലു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഭാ​ര്യ​ക്ക് എ​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മാ​യ പോ​ക്ക് ശ​രി​യ​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്ന​ലു​ണ്ടാ​യി.

ജോ​ലി രാ​ജി​വെ​ക്കു​മ്പോ​ൾ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ വ​ന്ന് ജോ​ലി​ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ക​യോ അ​ത​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ കോ​ൺ​ട്രാ​ക്ട് വ​ർ​ക്കു​ക​ൾ ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ധാ​ര​ണ. ബം​ഗാ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് പു​റ​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ൾ അ​ഖി​ലേ​ന്ത്യാ​ത​ല​ത്തി​ൽ സി.​പി.​ഐ (എം.​എ​ൽ)​ പാ​ർ​ട്ടി ഛിന്ന​ഭി​ന്ന​മാ​യി​രു​ന്നു. 1971 ലാ​ണ് പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ ആ​ദ്യ പി​ള​ർ​പ്പു​ണ്ടാ​യ​ത്. സ​ത്യ​നാ​രാ​യ​ണ സി​ങ്ങിന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ഒ​രുവി​ഭാ​ഗം കേ​ന്ദ്ര ക​മ്മി​റ്റി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​റ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. അ​വ​ർ പു​തി​യ പാ​ർ​ട്ടി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. 1970ൽ 21 ​കേ​ന്ദ്ര ക​മ്മി​റ്റി അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. അ​തി​ൽ​നി​ന്ന് ഏ​ഴ്-​എ​ട്ട് പേ​രാ​ണ് പു​റ​ത്തു​പോ​യ​ത്. സി.​സി.സി.​പി.​ഐ (​എം.​എ​ൽ) എ​ന്ന പാ​ർ​ട്ടി രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ച്ച് സ​ത്യ​നാ​രാ​യ​ണ സി​ങ്ങി​നെ സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ പി​ള​ർ​പ്പ് ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​റു​ടെ ര​ക്ത​സാ​ക്ഷി​ത്വ​ത്തി​നു ശേ​ഷ​മാ​ണ് ന​ട​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​പോ​ലൊ​രു രാ​ജ്യ​ത്ത് വി​വി​ധ​ ഭാ​ഷ​ക​ള​ു​ണ്ട്. അ​തി​നാ​ൽ, കേ​ന്ദ്ര​ക​മ്മി​റ്റി​യി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ൽ പി​ള​ർ​പ്പു​ണ്ടാ​യാ​ൽ പി​ന്നീ​ട് അ​തി​നെ സം​യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ക അ​സാ​ധ്യ​മാ​ണ്. ഛിന്ന​ഭി​ന്ന​മാ​യ ആ​ളു​ക​ൾ പ​ര​സ്പ​രം ബ​ന്ധ​പ്പെ​ടാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ പി​ന്നീ​ട് അ​ങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ പ​ല ഗ്രൂ​പ്പു​ക​ളാ​യി​പ്പോ​യി. ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു അ​വ​സ്ഥ​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ജോ​ലി രാ​ജി​വെ​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് ബം​ഗാ​ളി​ലെ പ​ല ബു​ദ്ധി​ജീ​വി​ക​ളു​മാ​യി സം​സാ​രി​ച്ചു. പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ള്ളി​ൽ സം​ഭ​വി​ച്ച​ത് എ​ന്താ​ണെ​ന്ന് അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു. അ​തി​നു​ശേ​ഷ​മാ​ണ് കേ​ര​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് യാ​ത്ര​യാ​യ​ത്.

ബം​ഗാ​ളി​ൽ സം​ഭ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന പി​ള​ർ​പ്പു​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് ന​ല്ല ബോ​ധ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തേ​സ​മ​യം, ബം​ഗാ​ളി​ലെ ച​ർ​ച്ച​ക​ളു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​ണ് കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ വ​ന്നു പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം തു​ട​ങ്ങാ​ൻ ആ​ലോ​ചി​ച്ച​ത്. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ബ​ഹു​ജ​ന ലൈ​നി​ന്റെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ൽ പ്ര​സ്ഥാ​നം വ​ള​ർ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള പു​തു​വ​ഴി​ക​ളാ​ണ് അ​ന്വേ​ഷി​ച്ച​ത്. അ​തി​നാ​യി കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ പാ​ർ​ട്ടി സ​ഖാ​ക്ക​ളെ കാ​ണാ​നും ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യാ​നും തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ എ​ത്തി​യ​ശേ​ഷം ആ​ദ്യ​മൊ​ന്നും ആ​രെ​യും ക​ണ്ടെ​ത്താ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ത​ല​ശ്ശേ​രി-​പു​ൽ​പ​ള്ളി ആ​ക്ഷ​നു​ക​ളി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത കു​ന്നി​ക്ക​ൽ നാ​രാ​യ​ണ​​ന്റെ കൂ​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​വ​രും ന​ഗ​രൂ​ർ-​കി​ളി​മാ​നൂ​ർ സം​ഭ​വ​ത്തി​ന് നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി​യ വെ​ള്ള​ത്തൂ​വ​ൽ സ്റ്റീ​ഫ​ൻ അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള സ​ഖാ​ക്ക​ളും ജ​യി​ലി​ലാ​യി​രു​ന്നു. കി​ളി​മാ​നൂ​ർ സം​ഭ​വ​ത്തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ കെ. ​വേ​ണു​വി​നെ​യും അ​റ​സ്റ്റ് ചെ​യ്ത് ജ​യി​ലി​ല​ട​ച്ചി​രു​ന്നു. കെ.​പി. നാ​രാ​യ​ണ​ൻ, എം.​എ​ൻ. രാ​വു​ണ്ണി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രും വി​വി​ധ കേ​സു​ക​ളി​ൽ ജ​യി​ലി​ൽ​ത​ന്നെ. സി.​പി.​ഐ (എം.​എ​ൽ) പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന നേ​താ​ക്ക​ളെ​ല്ലാം അ​ന്ന് ജ​യി​ലി​ലാ​ണ്. പു​റ​ത്ത് ഉ​ണ്ടെ​ന്ന് ക​രു​തു​ന്ന ചി​ല​ർ ഒ​ളി​വി​ലി​രു​ന്ന് ര​ഹ​സ്യപ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ലു​മാ​ണ്. അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​ൽ പ​ല​യി​ട​ത്താ​യി ചി​ത​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന കു​റ​ച്ച് സ​ഖാ​ക്ക​ളു​ണ്ടെ​ന്ന് ക്ര​മേ​ണ മ​ന​സ്സിലാ​യി.

ജോ​ലി​ചെ​യ്ത കാ​ല​ത്ത് കി​ട്ടി​യ പൈ​സ മു​ട​ക്കി ഒ​രു പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ കേ​ന്ദ്രം ആ​രം​ഭി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. ചി​ല പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ വി​വ​ർ​ത്ത​നം​ചെ​യ്ത് മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മം തു​ട​ങ്ങി. ചൈ​ന​ക്കു​മേ​ൽ ചു​വ​പ്പു​താ​ര​മെ​ന്ന പു​സ്ത​കം മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് വി​വ​ർ​ത്ത​നംചെ​യ്ത് ര​ണ്ടു​ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. ഏ​താ​ണ്ട് നാ​ല് പു​സ്ത​കം അ​ന്ന് വി​വ​ർ​ത്ത​നംചെ​യ്തു. കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സ​മ്പാ​ദ്യ​ത്തി​ന്റെ ന​ല്ലൊ​രു​ഭാ​ഗം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചു. പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് സ​ഖാ​ക്ക​ളെ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്. വി​ത​ര​ണ​ത്തി​ന് പാ​ലാ​യി​ൽ പു​സ്ത​ക​ശാ​ല തു​ട​ങ്ങി. കെ.​എ​ൻ കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ത്തി​യെ​ന്ന് വി​ളി​ച്ച് അ​റി​യി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ​പു​സ്ത​ക​ശാ​ല​യു​ടെ​യും പു​സ്ത​കപ്ര​സാ​ധ​ന​ത്തി​ന്റെയും ല​ക്ഷ്യം.

ചൈ​നീ​സ് സാം​സ്കാ​രി​ക വി​പ്ല​വ​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ജ​നം ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന് ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ വ​ല​തു​പ​ക്ഷ വ്യ​തി​യാ​നം ജ​ന​ങ്ങ​ളോ​ട് തു​റ​ന്നു​പ​റ​യാ​ൻ പു​സ്ത​ക​വും മാ​സി​ക​യും ആ​വ​ശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ചൈ​ന​ക്കുമേ​ൽ ചു​വ​പ്പു താ​രം എ​ന്ന പു​സ്ത​കം ഇ​റ​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ ധാ​രാ​ളം പു​തി​യ ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ൾ കി​ട്ടി. അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ഒ​രു മാ​സി​ക പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ആ​ലോ​ചി​ച്ചത്. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് 'കോ​മ്രേ​ഡി'​ന്റെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്. 1972 അ​വ​സാ​ന​ത്തോ​ടെ കോ​മ്രേ​ഡ് മാ​സി​ക​യാ​യി പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. 1973 ആ​യ​പ്പോ​ൾ നേ​ര​ത്തേ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചി​ല ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ൽ അ​ൽ​ബേ​നി​യ​ൻ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധം സ്ഥാ​പി​ക്കാ​നാ​യി. കാ​ന​ഡ​യി​ൽ അ​ൽ​ബേ​നി​യ​ൻ പാ​ർ​ട്ടി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന ക​നേ​ഡി​യ​ൻ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് പാ​ർ​ട്ടി സി.​പി.​സി (​എം.​എ​ൽ) ചാ​രു​ മ​ജും​ദാ​റു​ടെ നി​ല​പാ​ട് സ്വീ​ക​രി​ച്ച പാ​ർ​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന മോ​ഹ​ൻ​കു​മാ​ർ അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ​നി​ന്ന് കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ത്തി. അ​ദ്ദേ​ഹം കെ​ൽ​ട്രോ​ണി​ൽ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റാ​യി ചേ​ർ​ന്നു. കെ.​പി.​പി. ന​മ്പ്യാ​രാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന് കെ​ൽ​േട്രാ​ണി​ന്റെ ത​ല​പ്പ​ത്ത്. പ​ത്ത​നം​തി​ട്ട​യി​ലെ ര​മേ​ശ​ൻ വ​ഴി​യാ​ണ് മോ​ഹ​ൻ​കു​മാ​റി​നെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​ത്. ര​മേ​ശ​നും മോ​ഹ​ൻ​കു​മാ​റും എ​ൻ​ജി​നീ​യ​ർ​മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് കാ​ന​ഡ​യി​ൽ​നി​ന്ന് ര​ണ്ട് സ​ഖാ​ക്ക​ൾ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

അ​വ​രോ​ട് ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണം ആ​രം​ഭി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച വി​വ​രം പ​റ​ഞ്ഞു. അ​തി​ന് എ​റ​ണാ​കു​ള​ത്ത് ഓ​ഫി​സ് എ​ടു​ക്കു​മെ​ന്നും സം​സാ​രി​ച്ചു. പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ൽ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​മാ​യി സ​ഹാ​യി​ക്കാ​മെ​ന്ന് അ​വ​ർ അ​റി​യി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ 100 കോ​പ്പി വാ​ങ്ങി സ​ഹാ​യി​ച്ചാ​ൽ മ​തി​യെ​ന്ന് മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കി. ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​യ 'മാ​സ് ലൈ​ൻ' പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ പ​ല ഭാ​ഗ​ത്തും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പ​ഴ​യ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​മാ​യി രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ബ​ന്ധം സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു. സി.​പി.​ഐ (​എം.​എ​ൽ) പീ​പ്പി​ൾ​സ് വാ​റി​ന്റെ നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്ന സ​ത്യ​മൂ​ർ​ത്തി അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള ആ​ളു​ക​ൾ ഇ​ക്കാ​ല​ത്ത് ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ര​മ​ണ റെ​ഡ്ഡി അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​മാ​യും അ​ടു​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി. ക​വി വ​ര​വ​ര റാ​വു ക​ത്തു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടു. അ​വ​രു​ടെ ക​വി​ത​ക​ൾ മാ​സി​ക​യി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. അ​തോ​ടെ, പൊ​ലീ​സ് നി​രീ​ക്ഷ​ണം ശ​ക്ത​മാ​യി. നേ​രി​ട്ട് പൊ​ലീ​സ് വ​ന്നി​രു​ന്നി​ല്ല. ബു​ക്ക് സ്​​റ്റാ​ളി​ലും യാ​ത്ര​ക​ളി​ലും പൊ​ലീ​സ് നി​രീ​ക്ഷ​ണ​മു​ണ്ടാ​യി. അ​തൊ​ക്കെ മ​റി​ക​ട​ന്നാ​ണ് ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ൾ സ്ഥാ​പി​ച്ച് മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​യ​ത്.

ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സി​ങ് ക​മ്മി​റ്റി​യി​ലേ​ക്ക്

പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​തി​ന് പി​ന്നി​ലു​ള്ള താ​ൽ​പ​ര്യം പൊ​ലീസ് ഏ​താ​ണ്ട് മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കിത്തുട​ങ്ങി. എ​ന്നാ​ൽ, അ​വ​ർ​ക്ക് വ്യ​ക്ത​ത ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ എ​ല്ലാം പോ​സ്റ്റ് വ​ഴി​യാ​ണ് അ​യ​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ന​ക്സ​ൽ​ബാ​രി ക​ലാ​പം വ​ള​രെ ശ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും ആ ​ക​ലാ​പ​ത്തെ തു​ട​ർ​ന്ന് പാ​ർ​ട്ടി ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ൾ പ​ല വ്യ​തി​യാ​ന​ങ്ങ​ളും ഉ​ണ്ടാ​യെ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന​ത്തെ വി​ല​യി​രു​ത്ത​ൽ. ഇ​ത് പ​രി​ഹ​രി​ച്ച് ബ​ഹു​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന വി​പ്ല​വ പാ​ർ​ട്ടി ഉ​ണ്ടാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു തീ​രു​മാ​നം. ഇ​ക്കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ വി​ശ​ദ​മാ​ക്കി​യാ​ണ് കോ​മ്രേഡ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​ത്. മാ​സ് ലൈ​നി​ലൂ​ടെ​യും നി​ര​ന്ത​രം ഇ​ക്കാ​ര്യം എ​ഴു​തി. 1975 ആ​ദ്യം കെ. ​വേ​ണു​വി​ന്റെ ഒ​രു ലേ​ഖ​നം മാ​സ് ലൈ​നി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. ശി​ഥി​ലീ​ക​ര​ണ പ്ര​വ​ണ​ത​യെ എ​തി​ർ​ക്കു​ക എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ ​ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ന് ത​ല​ക്കെ​ട്ട്. കെ. ​വേ​ണു ര​ഹ​സ്യ പാ​ർ​ട്ടി കെ​ട്ടി​പ്പ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന ലൈ​ൻ ആ​ണ് മു​ന്നോ​ട്ടുവെ​ച്ച​ത്. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ അ​ന്ന് ഓ​ർ​ഗ​നൈ​സി​ങ് ക​മ്മി​റ്റി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ചി​ല സ​ഖാ​ക്ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എ​റ​ണാ​കു​ളം, തൃ​ശൂ​ർ, കോ​ഴി​ക്കോ​ട് എ​ന്നീ ജി​ല്ല​ക​ളി​ൽ സ​ഖാ​ക്ക​ൾ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു.

പു​സ്ത​കപ്ര​സാ​ധ​നം വ​ഴി കി​ട്ടി​യ ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് പ​ല ജി​ല്ല​ക​ളി​ലേ​ക്ക് പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം വ്യാ​പി​പ്പിച്ചു. ബു​ക്സ്റ്റാ​ൾ വ​ഴി​യാ​ണ് വ​ർ​ക്ക​ല വി​ജ​യ​നു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. ക്ര​മേ​ണ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം മു​ത​ൽ ക​ണ്ണൂ​ർ വ​രെ വ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി. അ​വി​ടെ​യെ​ല്ലാം കോ​മ്രേ​ഡ് മാ​സി​ക എ​ത്തി. അ​ക്കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളെ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ശ്ര​മ​വും ന​ട​ന്നു. കൊ​ച്ചി ഷി​പ്പ് യാ​ർ​ഡി​ലെ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ യോ​ഗം വി​ളി​ച്ചു. ആ ​യോ​ഗ​ത്തി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ട്രേ​ഡ് യൂ​നി​യ​ൻ രൂ​പ​വ​ത്ക​രി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. ആ​യി​ട​ക്കാ​ണ് കി​ളി​മാ​നൂ​ർ കേ​സി​ൽ കെ. ​വേ​ണു പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന​ത്. കെ. ​വേ​ണു ര​ഹ​സ്യപ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന നി​ല​പാ​ട് തു​ട​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ പ​ര​സ്യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​പാ​ത സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ല. വേ​ണു ഒ​ളി​വി​ൽ പോ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം തു​ട​ർ​ന്നു. പ​ര​സ്യ​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം സാ​ധ്യ​മാ​ണെ​ങ്കി​ൽ അ​ങ്ങ​നെ ഒ​ളി​വി​ൽ പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന അ​ഭി​പ്രാ​യം എ​നി​ക്ക്​ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മൊ​ക്കെ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടും എ​നി​ക്ക്​ പ​ര​സ്യ​മാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, വേ​ണു ആ ​നി​ല​പാ​ടി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പ​ര​സ്യ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം ന​ട​ത്തു​ന്ന​തി​ന് ഒ​രു ശ്ര​മ​വും ന​ട​ത്താ​തെ​യാ​ണ് ഒ​ളി​വി​ൽ​പോ​യ​ത്. അ​ന്നും വേ​ണു ര​ഹ​സ്യ​വാ​ദ​ത്തി​െ​ന്റ​യും ര​ഹ​സ്യ​പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ​യും സൈ​നി​ക ലൈ​നി​ന്റെ​യും വ​ക്താ​വാ​യി​രു​ന്നു.

(തു​ട​രും)